*TIBBİ ATIK: Sağlık hizmeti veren

Transkript

1

2 *TIBBİ ATIK: Sağlık hizmeti veren * Hastane, * Poliklinik, muayenehane *Laboratuarlardan vb. kaynaklanan * Patolojik ve patolojik olmayan, * Enfekte, * Kimyasal ve farmasotik atıklar ile * Kesici-delici malzemeler * Sıkıştırılmış kapları içerir *Ayrıca hastane dışı hasta bakım evleri ve evde bakılan hastalar; (insülin kullanan diabetliler,evde dializ yapanlar, damar içi uyuşturucu kullananlar) kapsar.

3

4 *Tıbbi Atık: Tıbbi atıklar, üretildikleri andan yok edilme işlemi sona erinceye kadar geçen süreçte çevre ve insanla doğrudan ya da dolaylı etkileşim içindedir. Tıbbi atıklar; -Gerek içeriklerindeki hastalık yapıcı veya bulaştırıcı maddelerle doğrudan; -Bazende fare, sinek vb. diğer canlılar için beslenme ve üreme kaynağı olması nedeniyle insan ve çevre sağlığını dolaylı olarak olumsuz etkileyebilmektedir

5 Doğrudan veya aracı hayvanlarla bulaşabilen cüzam, veba, kolera, dizanteri, tüberküloz, kuduz, sıtma gibi hastalıklar biyolojik olumsuzluklara örnek olurken; Çöp depolama alanlarında oluşan sızıntı suları ve gazlar, Kimyasal ve Biyolojik olumsuzluklara neden olmakta; Çevreye sorumsuzca bırakılan atıklar insanlara fiziksel zararlar verebilmektedir. Yetersiz temizlik ve atık yönetimi uygulamaları ile çevre ve insan sağlığı arasındaki ilişki kalkınamamış ve/veya kalkınmakta olan ülkelerde açıkça gözlemlenmektedir

6 *Çöplerde Bakteri, Virüs Ve Mantarlarla Oluşan Deri İnfeksiyonları; Helmint ve protozoonlarla oluşan bağırsak infeksiyonlarına daha fazla rastlanır. *Çöplük Kenarındaki Mahallelerde Yaşayanlarda; Enterit ve kulak infeksiyonları, Bronşit, Astım, Deri döküntüleri, Öksürük, Bulantı, Sık idrara çıkmak

7 *İnfeksiyöz Atıklar Aracılığı İle Bulaşabilen Etkenler; VĐRUSLAR Hepatit B HIV HCV HDV HAV CMV EBV Parvovirus B 19 HTLV-1 Marburg,Ebola,Lassa BAKTERİLER Bacillus antracis Listeria monocytogenes Salmonella türleri Brucella türleri Treponema pallidium Toxoplasma gondii

8 *Bu Atıkların Risk Altına Aldığı Gruplara Bakacak Olursak; Çevre:İnsanların fiziksel, kimyasal ve biyolojik olarak alışveriş içinde bulunduğu ortam Hekimler (Tıp Doktorları, Diş hekimleri,adli Tıp Kritik Alan Çalışanları, Veterinerler) Hemşireler Hastabakıcılar Diğer Hastane Personeli

9 -Hastanede yatan veya evde tedavi olan hastalar -Hasta ziyaretine gelenler -Hastane atıkları ile teması olanlar; *Çamaşırhane, *Temizlik, *Transport işçileri *Atıkları bertaraf eden işçiler (çöpçü ve fırıncılar) *Çöp karıştırıcıları ve buralara gelen hayvanlar. -Bunlardan kontrolü en zor olan evde bakım yapılan hastalar grubudur. -Bunlar İnjektabl İnsülin Alanlar, İ.V. Uyuşturucu Kullananlar ve Dializ Olan hastaların atıklarının riski oldukça yüksektir.

10 *EVSEL ATIK: Sağlıklı insanların bulunduğu kısımlar Hasta olmayanların muayene edildiği bölümler Temizlik hizmetleri Tüm idari birimler Mutfak, ambar, atölye vs'den kaynaklanan atıklar Tekrar kullanılabilir, geri kazanılabilir atıklar (kağıt, karton, mukavva, plastik, cam, metal vb.)

11 Tıbbi Atıklar:

12 ENFEKSİYÖZ ATIKLAR PATOLOJİK ATIKLAR KESİCİ VE DELİCİ ALETLER

13 A) Enfeksiyöz Atıklar: Enfeksiyöz ajanların yayılımını önlemek için taşınması ve imhası özel uygulama gerektiren atıklar; *Mikrobiyolojik laboratuvar atıkları *Kültür ve stoklar * İnfeksiyöz vücut sıvıları * Serolojik atıklar *Diğer kontamine laboratuvar atıkları * Lam, lamel, pipet, petri vb.

14 *Kan, kan ürünleri ve bunlarla kontamine olmuş nesneler *Kullanılmış ameliyat giysileri (kumaş, önlük, eldiven vb.) *Diyaliz atıkları (atık su ve ekipmanlar) *Karantina atıkları *Bakteri ve virüs içeren hava filtreleri *Enfekte deney hayvanları leşleri, organ parçaları, kanı ve bunlarla temas eden tüm nesneler

15 -Anatomik atık dokular B)Patolojik Atıklar: -Organ ve vücut parçaları ile ameliyat otopsi vb. tıbbi müdahale esnasında ortaya çıkan vücut sıvıları -(Ameliyathaneler, morg, otopsi adli tıp) gibi yerlerden kaynaklanan vücut parçaları, organik parçalar, plesanta, kesik uzuvlar vb. insani patolojik atıklar - Biyolojik deneylerde kullanılan kobay leşleri

16 C)Kesici Delici Atıklar: -Batma, delme, sıyrık ve yaralanmalara sebep olabilecek atıklar - Enjektör iğnesi - İğne içeren diğer kesiciler -Bistüri, lam-lamel - Cam pastör pipeti, kırılmış diğer cam v.b.olarak ayrılmıştır.

17 İğne kazalarının ana kaynağı iğne kılıfı ile tekrar kapatma olduğu için uzun yıllardır dünyada önerilmemektedir Ziyaretlerde iğne uçlarının %30? nun kapatılmış olduğu görülmüştür Kesici-delici atıklar kırmızı torbalara muhafazasız atılmakta olup temizlik personeli açısından risk teşkil etmektedir

18 *Tıbbi Atıklar; *Tıbbi atıklar diğer atıklardan ayrı olarak - Sızdırmaz, -Taşınmaya dayanıklı, -En az 150 mikron kalınlığında, -Üzerinde Uluslararası Tıbbi Atık Amblemi ve Tıbbi Atık yazısı bulunan kırmızı renkli plastik torbalarda toplanmalı *Torbaların hacmi emniyetle toplanabilecek boyutta olmalı *Ağzı sıkıca kapatılmalı *Gerekirse sızmaları önleyecek iç içe iki torba kullanılmalı *Taşıma sırasında torbaların patlaması durumunda ikinci bir torbaya konmalı ve olay sırasında kontamine olan yüzeyler dezenfekte edilmeli

19

20 *Kesici-Delici Atıklar: Kesici ve delici özelliği olan atıklar diğer atıklardan ayrı olarak -Delinmeye, yırtılmaya, kırılmaya ve patlamaya dayanıklı, -Su geçirmez -Açılması ve karıştırılması mümkün olmayan, -Üzerinde Uluslararası Biyotehlike amblemi ile DĐKKAT! KESĐCĐ ve DELĐCĐ TIBBĐ ATIK ibaresi taşıyan -Plastik veya aynı özelliklere sahip kartondan yapılmış kutu veya konteynerler içinde toplanır.

21 -Bu biriktirme kapları, en fazla ¾ oranında doldurulur - Ağızları kapatılır ve kırmızı plastik torbalara konulur. - Kesici-delici atık biriktirme kapları dolduktan sonra kesinlikle Sıkıştırılmaz, Açılmaz, Boşaltılmaz, Geri kazanılmaz.

22

23

24 *TIBBİ ATIK: -Tekerlekli-Kapaklı, -Paslanmaz metal, plastik veya benzeri malzemeden yapılmış, -Yükleme-boşaltma esnasında torbaların hasarlanmasına veya delinmesine yol açabilecek keskin kenarları olmayan, -Yüklenmesi, boşaltılması, -Temizlenmesi,dezenfeksiyonu kolay, -Sadece bu iş için ayrılmış, -Turuncu renkli, -Üzerinde Uluslararası Biyotehlike amblemi ve Dikkat! Tıbbi Atık ibaresi bulunan araçlar ile toplanır ve taşınırlar.

25 Özel Kıyafet Personel çalışma sırasında -Eldiven -Koruyucu gözlük -Maske -Çizme -Özel Elbise (turuncu renkli) kullanır ve giyer.

26 1-Tıbbi atıklar KAN VE KAN ÜRÜNLERİ,VÜCUT SIVILARI İLE KONTAMİNE HER TÜR ATIK DĐKKAT TIBBĐ ATIK 2-Kesici-delici atıklar ENJEKTÖR-İĞNE-BİSTURİ-LAM-LAMEL HER TÜR KESİCİ DELİCİ ALET 3-Evsel atıklar MUTFAK-BÜRO ARTIKLARI -KAĞIT AMBALAJ MALZEMELERİ EVSEL ATIK 4- Ambalaj atıkları GERİ KAZANILABİLEN CAM ATIKLAR SETİNDEN AYRILMIŞ SERUM ŞİŞESİ SETİNDEN AYRILMIŞ POŞET SERUM ATIKLARI İLAÇ AMBALAJ MALZEMESİ AMBALAJ ATIĞI ATIĞI AMBALAJ

27

28

29 *Taşıma işleminde atık bacaları ve yürüyen bantlar kullanılamaz DĐKKAT TIBBĐ ATIK DĐKKAT TIBBĐ ATIK AMBALAJ ATIĞI EVSEL ATIK EVSEL ATIK

30 *Torbalar kesinlikle elle taşınmazlar DĐKKAT TIBBĐ ATIK DĐKKAT TIBBĐ ATIK DĐKKAT TIBBĐ ATIK DĐKKAT TIBBĐ ATIK DĐKKAT TIBBĐ ATIK

31 *Her atık ayrı araçla taşınır. DĐKKAT TIBBĐ ATIK EVSEL ATIK AMBALAJ ATIĞI

32 *Tıbbi Atıklar tıbbi atık taşıma araçları ile geçici depolama ünitesine taşınırlar. DĐKKAT TIBBĐ ATIK DĐKKAT TIBBĐ ATIK DĐKKAT TIBBĐ ATIK

33 *Evsel atıklar evsel atık taşıma araçları ile geçici depolama ünitesine taşınırlar. EVSEL ATIK TAŞIMA ARACI EVSEL ATIK EVSEL ATIK

34 *Tıbbi atık taşıma araçları her gün temizlenir ve dezenfekte edilir. DĐKKAT DĐKKAT TIBBĐ DĐKKAT ATIK DĐKKAT TIBBĐ DĐKKAT ATIK TIBBĐ ATIK TIBBĐ ATIK TIBBĐ ATIK TAŞIMA ARACI DĐKKAT TIBBĐ ATIK

35

36 *ATIKLARIN GEÇİCİ DEPOLANMASI: Evsel nitelikli atıklarla tıbbi atıkların konacağı geçici depolama alanı ve konteynırler ayrı olmalı Tıbbi atık geçici deposunda zeminde sızan sıvıların drenajı için bir düzenek bulunmalı, Sızıntılar kanalizasyona verilmeyip özel bir tankta toplanmalı ve burada talaş ile yoğunlaştırılarak kırmızı torbalara konmalı Deponun kapıları kapalı ve kilitli tutulmalı, görevli personel dışında kişilerin girmesi önlenmeli Düzenli alarak haftada bir kez, ayrıca bir sızıntı olduğunda dezenfekte edilmeli

37 Geçici Depo: ILIMAN İKLİMDE; YAZIN 48 SAAT-KIŞIN 72 SAAT SICAK İKLİMDE; YAZIN 24 SAAT-KIŞIN 48 SAAT

38

39 TEŞEKKÜRLER