LİSANSIZ GÜNEŞ ENERJİSİ Akdeniz Bölgesindeki Güneş Enerjisi Potansiyeli BAYRAM ÇİFCİ TEDAŞ Genel Müdürlüğü Akdeniz Bölge Koordinatörlüğü

Transkript

1 Akdeniz Bölgesindeki Güneş Enerjisi Potansiyeli BAYRAM ÇİFCİ TEDAŞ Genel Müdürlüğü Akdeniz Bölge Koordinatörlüğü TÜRKİYE ELEKTRİK DAĞITIM A.Ş.

2 SEKTÖRDE TEDAŞ TÜRKİYE ELEKTRİK DAĞITIM A.Ş yılında TEDAŞ Özelleştirme Yüksek Kurulu Kararı ile Elektrik piyasasında serbestleşme çalışmaları çerçevesinde özelleştirme kapsam ve programına alınmıştır. Türkiye Elektrik Dağıtım Sektörü 21 Dağıtım Bölgesine ayrılmış ve özelleştirme çalışmaları 2013 yılında tamamlanmıştır.

3 SEKTÖRDE TEDAŞ TÜRKİYE ELEKTRİK DAĞITIM A.Ş. TEDAŞ; Ankara merkez ve 21 Bölge koordinatörlüğü ile elektrik dağıtım sektöründe faaliyet göstermektedir. Akdeniz Bölge Koordinatörlüğü Sakarya Bulvarı üzerinde Şehitler Parkı nın karşısında faaliyetlerini yürütmektedir. Sorumluluk sahasında Antalya, Burdur ve Isparta İlleri bulunmaktadır.

4 TÜRKİYEDE GÜNEŞ ENERJİSİ POTANSİYELİ

5 TÜRKİYEDE GÜNEŞ ENERJİSİ POTANSİYELİ Türkiye nin Toplam Güneş Enerjisinin Bölgelere Göre Dağılımı BÖLGE TOPLAM GÜNEŞ ENERJİSİ kwh/m2-yıl GÜNEŞLENME SÜRESİ Saat/Yıl AKDENİZ İÇ ANADOLU MARMARA EGE G.DOĞU ANADOLU DOĞU ANADOLU KARADENİZ KAYNAK:EİE

6 AKDENİZ BÖLGESİ GÜNEŞ ENERJİSİ POTANSİYELİ TÜRKİYE ELEKTRİK DAĞITIM A.Ş. EİE nin verileri kullanılarak hazırlanan tabloda da görüldüğü gibi Türkiye'nin en fazla güneş enerjisi alan bölgesi Güney Doğu Anadolu Bölgesi olup, bunu Akdeniz Bölgesi izlemektedir.

7 YASAL MEVZUAT LİSANSSIZ ELEKTRİK ÜRETİMİNE İLİŞKİN YÖNETMELİK TÜRKİYE ELEKTRİK DAĞITIM A.Ş. Elektrik Piyasasında Lisansız Elektrik Üretimine İlişkin Yönetmelik, 6446 sayılı Elektrik Piyasası Kanununun ve Sayılı Yenilenebilir Enerji Kaynaklarının Elektrik Enerjisi Üretimi Amaçlı Kullanımına İlişkin Kanununa dayanılarak tarih ve sayılı Resmi Gazete de yayımlanarak y r rl ğe girmiştir. Bu yönetmeliğin -1-C Maddesine göre kurulu gücü 1 MW ın altında olan tesisler lisans almak y k ml l ğ nden muaf tutulmuştur.

8 GES PROJE ONAY YETKİSİ Kurulu gücü 100 kw ve altında olan GES projelerinin onay ve kabul yetkisi tarih ve 1154 sayılı Genel Müdürlüğümüz Olur u ile Bölge Koordinatörlüklerimize verilmiştir. Bugüne kadar çatı ve arazi uygulamalı GES projelerinde statik hesapların ve projelerin onayları Belediye/İl Özel İdarelerince yapılmakta olup, arazi uygulamalı GES projelerinin proje onayı tarih itibarıyla Genel Müdürlüğümüzce yapılmaktadır.

9 GES Planlama Aşamasında Dikkat Edilecek Hususlar Arazinin durumunun tespit edilmesi (Marjinal, Tarım dışı, İmar Planı İçi/Dışı, OSB sahası içi, tarım arazisi statüsünde olmaması, DSİ sulama alanında olmaması, toplulaştırma kapsamında olmaması), Arazinin toprak türü, eğimi (güney, doğu, batı) Arazinin şebeke bağlantısının analizi, Tarım İl Müdürlüğünün saha gezisi ve raporunun alınması, Çevresel Etki Değerlendirme raporu alınması ve İl Çevre Müdürlüğüne sunularak yazı alınması, Çevresel ve iklimsel koşullar uygun olmalı, İmar Durumu, Arazinin UTM Koordinatlı çapının belirlenmesi ve haritalanması, Arazinin satın alınması veya kiralanması, Sürecin planlanması

10 LİSANSIZ ELEKTRİK ÜRETİMİ (ADIMLAR) TÜRKİYE ELEKTRİK DAĞITIM A.Ş. 1.AŞAMA 1. Yapımı planlanan GES tesisinin gücü belirlenir. 2. Yer seçimi yapılır. a. Çatı uygulamaları için yapının inşaat mühendisi proje müellifi tarafından hazırlanacak statik hesaplarını içerir tadilat projesinin onay makamı olan ilgili belediyesince onaylatılacağı bilinmelidir. b. Belediyeden, Çevre Şehircilik İl M d rl ğ nden ve Tarım İl M d rl ğ nden uygunluk yazısı alınacaktır. 3. AKDENİZ EDAŞ a bağlantı başvurusu yapılır. 4. Bağlantı Anlaşmasına Çağrı Mektubu alınır.

11 LİSANSIZ ELEKTRİK ÜRETİMİ (ADIMLAR) TÜRKİYE ELEKTRİK DAĞITIM A.Ş.. AŞAMA. Proje hazırlanarak onaylatılır. a. 100 kwp altı kwp Dahil TEDAŞ Bölge Koordinatörlüklerince, b. Üzerindekiler TEDAŞ Genel M d rl ğ nce onaylanır.. Bağlantı Anlaşması Akdeniz EDAŞ ile yapılır. Proje bir takım dosya ve CD olarak verilir. G n içinde sonuçlandırılır.

12 LİSANSIZ ELEKTRİK ÜRETİMİ (ADIMLAR) TÜRKİYE ELEKTRİK DAĞITIM A.Ş..AŞAMA. Tesis yapımı gerçekleştirilir.. Geçici kabul ve sistem kullanım anlaşması yapılır. a. 100 kwp altı kwp Dahil TEDAŞ Bölge Koordinatörlüklerince, b. Üzerindekiler TEDAŞ Genel M d rl ğ nce kabulleri yapılır..aşama 1. Faturalama ve Ödeme

13 Bir transformatör merkezine yönlendirilen toplam kurulu gücün 2 MW ın zerinde olması halinde TEİAŞ ın gör şleri alınır. Bu sebeple Trafo Merkezlerinin teknik özellikleri dikkate alınarak bir Trafo Merkezine bağlanacak üretim tesislerinin gücü sınırlanmaktadır. Her ne kadar eğim, ışınım vb kriterlere uygun arazi sağlansa bile şu anki durum itibariyle sınırlama sebebiyle bağlantı görüşü alınamayabilmektedir. Trafo Merkezi bakımından sağlanan kapasitede güç bakımından sorunu olmayan bölgeler Antalya Merkez, Serik, Manavgat ve Alanya İlçeleri olarak görünmektedir. Bu bölgelerde ise arazi maliyetleri yüksektir.

14 Teiaş Tarafından Güç Tahsisinin Sınırlandırılmasına ilişkin Teknik Gerekçeler ğ ğ ı = / ı = /. :Şebeke kısa devre g c, :Santral kurulu gücü, : Kısa devre akımı : Santral nominal akımı Sınırlama sebebi Kısa Devre G c veya Akımı dır.

15 Arazi maliyetlerinin yüksek olsa da kıyı bandındaki Trafo Merkezlerinden kapasite sağlanabildiğine göre çatı uygulamasına yönelmek yer probleminin çözümü için uygun bir yöntem olacaktır.

16 LÜY Kapsamında 0 kwe kadar Güneş Enerjisine Dayalı Elektrik Üretim Tesislerinin Tip Şartnamesi Lisanssız Elektrik Üretimin Tesislerinin Proje İnceleme ve Onayına İlişkin Usul ve Esaslar ile LÜY Kapsamında kwe kadar G neş Enerjisine Dayalı Elektrik Üretim Tesislerinin Tip Şartnamesi yayımlanarak y r rl ğe girmiştir.

17 LÜY Kapsamında 0 kwe kadar Güneş Enerjisine Dayalı Elektrik Üretim Tesislerinin Tip Şartnamesi - Yenilikler PV sisteminin tasarım, uygulama, kontrol, test ve devreye alma iş ve işlemleri, tesis sahibinin yetkili kılacağı bir Teknik Uygulama Sorumlusu TUS tarafından yapılması zorunlu hale getirilmiştir.

18 LÜY Kapsamında 0 kwe kadar Güneş Enerjisine Dayalı Elektrik Üretim Tesislerinin Tip Şartnamesi - Yenilikler Tasarım Uygunluk a Tesis sahibinin yetkili kıldığı Teknik Uygulama Sorumlusu (TUS), uygulamaya başlamadan önce bu şartname çerçevesinde hazırlamış olduğu elektrik tasarımını ilgili şebeke işletmecisi veya TEDAŞ Bölge Koordinatörl klerine sunar. İlgili şebeke işletmecisi veya TEDAŞ Bölge Koordinatörl klerine bu tasarıma ilişkin olumlu veya olumsuz gör ş n Tasarım Uygunluk Belgesi iş g n içerisinde yazı ile bildirir.

19 LÜY Kapsamında 0 kwe kadar Güneş Enerjisine Dayalı Elektrik Üretim Tesislerinin Tip Şartnamesi - Yenilikler Tasarım Uygunluk b Tesis sahibinin yetkili kıldığı Teknik Uygulama Sorumlusu TUS, uygulamaya başlamadan önce bu şartname çerçevesinde hazırlamış olduğu inşaat statik tasarımını ruhsat veren kurum veya Yapı Denetim Şirketine sunar. Ruhsat veren kurum veya Yapı Denetim Şirketi bu tasarıma ilişkin olumlu veya olumsuz gör ş n Tasarım Uygunluk Belgesi iş g n içerisinde yazı ile bildirir.

20 LÜY Kapsamında 0 kwe kadar Güneş Enerjisine Dayalı Elektrik Üretim Tesislerinin Tip Şartnamesi - Yenilikler İlgili şebeke işletmecisi/tedaş Bölge Koordinatörl kleri ve ruhsat veren kurum veya Yapı Denetim Şirketi tarafından alınan olumlu gör şler sonucu uygulama aşamasına geçilebilir. Yapılan tasarım uygunluk incelemesi ve kabul işlemleri için herhangi bir cret alınmayacaktır

21 LÜY Kapsamında 0 kwe kadar Güneş Enerjisine Dayalı Elektrik Üretim Tesislerinin Tip Şartnamesi - Yol (aritası İlgili Şebeke İşletmecisinden "Bağlantı Anlaşmasına Çağrı Mektubu" alınması Çağrı mektubu alan tesis sahibinin yetkili kıldığı Teknik Uygulama Sorumlusu (TUS), uygulamaya başlamadan önce Tip Şartname çerçevesinde hazırlamış olduğu GES elektrik tasarımını İlgili Şebeke İşletmecisi veya TEDAŞ Bölge Koordinatörlüklerine sunar. (Elektrik Tasarım Uygunluk Belgesinin Alınması) Başvurunun iade edilmesi Çağrı mektubu alan Tesis sahibinin yetkili kıldığı Teknik Uygulama Sorumlusu (TUS), uygulamaya başlamadan Tip Şartname çerçevesinde hazırlamış olduğu inşaat (statik) tasarımını ruhsat veren kurum veya Yapı Denetim Şirketine sunar. (İnşaat (statik)tasarım Uygunluk Belgesinin Alınması) Hayır Elektrik ve inşaat (statik) Tasarım Uygunluk Belgesi olumlu mu? Evet Üretim tesisinin kurulması (En geç bir yıl içerisinde) İlgili Şebeke İşletmecisi ile Dağıtım Sistemine Bağlantı Anlaşması yapılır. TUS tarafından ilgili şebeke işletmecisi veya TEDAŞ Bölge Koordinatörlüğüne geçici kabul başvurusu yapılır. Üretim tesisinin devreye alınması ve Dağıtım Sistemi Kullanım Anlaşması yapılması

22 LÜY Kapsamında 0 kwe kadar Güneş Enerjisine Dayalı Elektrik Üretim Tesislerinin Tip Şartnamesi - Sağlanan Kolaylıklar ve beklentiler GES sisteminin Tek (at Şeması ve Adresleme bilgileri ile Tasarım Uygunluk talebinde bulunulabilecektir. LÜY Kapsamında 50 kwe kadar Güneş Enerjisine Dayalı Elektrik Üretim Tesislerinin Tip Şartnamesi nin y r rl ğe girmesiyle, g neş enerjisine dayalı küçük g çteki santrallerin de yaygınlaşacağı d ş n lmektedir.

23 50 kwe ile 100 kwe arasında kurulacak GES tesislerinin Proje Onay ve Kabul İşlemleri 50 kwe ile 100 kwe arasında kurulacak GES tesislerinin Proje Onay ve Kabul İşlemleri, Elektrik Tesisleri Proje Yönetmeliği ve Lisanssız Elektrik Üretimin Tesislerinin Proje İnceleme ve Onayına İlişkin Usul ve Esaslar çerçevesinde Tedaş Bölge Koordinatörlüklerince yapılacaktır.

24 Neden çatıda ges bina ortak alanlarının enerji gereksinimlerinin ges ile karşılanmasına bina yöneticilerinin sıcak bakabilir. Büyük park ve bahçelerde gölgelendirme ve otopark alanlarının Belediyelerce değerlendirilmesi Soğuk hava depoları, imalathaneler, kapalı spor alanları, AVM lerin boş alanlarının değerlendirilmeleri Vb. önerilerin ilgililere iletilmesinin talebi artıracağı söylenebilir.

25 TEŞEKKÜRLER