Tükrük Bezleri Tükrük (saliva) adı verilen salgıyı üreten ve bu salgıyı ağız boşluğuna akıtan bezlerdir. -Mikroskopik tükrük bezleri: Ağız boşluğu

Ebat: px
Şu sayfadan göstermeyi başlat:

Download "Tükrük Bezleri Tükrük (saliva) adı verilen salgıyı üreten ve bu salgıyı ağız boşluğuna akıtan bezlerdir. -Mikroskopik tükrük bezleri: Ağız boşluğu"

Transkript

1 TÜKRÜK BEZLERİ

2 Tükrük Bezleri Tükrük (saliva) adı verilen salgıyı üreten ve bu salgıyı ağız boşluğuna akıtan bezlerdir. -Mikroskopik tükrük bezleri: Ağız boşluğu mukozasının submukozasında yeralırlar ve bulundukları yerlere göre adlandırılır. -Gl. labiyalis -Gl. bukkalis -Gl. palatina -Gl. lingualis -Makroskopik (anatomik) tükrük bezleri: Organ şeklinde gelişmişlerdir ve bulundukları yerlere göre isimlendirilirler. -Gl. parotis -Gl. mandibularis -Gl. sublingualis

3 -Makroskopik tükrük bezleri, organ halindedir. Organı dıştan saran bağdoku, içeriye doğru bölmeler göndererek bezi loplara (lobus) ayırır. Lopların çevresinden içeriye yayılan ve giderek incelen bağdoku, lopları lopçuklara (lobulus) ayırır. Kapsülden ayrılarak lopları oluşturan geniş bağdoku bölmeleri interlober interstisyum, lopçukları oluşturan dar bağdoku bölmeleri interlobuler interstisyum adını alır. Bağdoku özelliğindeki kapsül ile interlober ve interlobuler interstisyum organın stromasını (çatı= iskelet), salgıyı yapan oluşumlar (korpus glandule) ve salgıyı götüren kanallar organın parenşimini oluşturur.

4 -Korpus glandule yi piramit şeklinde hücreler oluşturur. -Hücrelerin asidofilik olan apikal sitoplazmasında, sekret granülleri toplanır. -Bu granüller, bazofilik özellikteki bazal sitoplazmada granüllü endoplazma retikulum nda sentezlenir. -Hücrelerin bazali kıvrımlıdır (bazal labirint).

5 Özellikle seröz salgı yapan büyük tükrük bezlerinde, korpus glandule yi saran bazal membran (glandilem) ile salgı epitelinin plazmalem i arasında miyoepitel hücreleri (sepet hücreleri) yer alır.

6 -korpus glandule den sonra ilk akıtıcı kanal pars inisiyalis dir. -Çapı küçük olan bu kanalın duvarı, önce yassı daha sonra da kübik hücrelidir; kanalın lumeni de dardır.

7 -Birkaç pars inisiyalis birleşerek pars sekretorya yı (sekret kanalını) oluşturur. -Piramidal hücrelerden oluşan pars sekretorya, salgı yapımına da katılır.

8 -Bu kanalın hücreleri bazal bölümlerinde bazal labirint içerisine yerleşmiş mitokondriyonlardan dolayı dikine çizgililik gösterir; bu nedenle bu bölüm pars sitriyata adını alır.

9 -Korpus glandule, pars inisiyalis ve pars sekretorya lopçuk içinde (intralobuler) bulunurlar. Lopçuklar arasında (interlobuler) bu kanallardan birkaçının birleşmesiyle oluşan pars ekskretorya lara rastlanır.

10 -Bu kanallar interlober interstisyum da en büyük çapa ulaşırlar; iki katlı prizmatik epitelden bir duvara sahiptirler.

11 -Organı terk edinceye kadar bu kanallar birbirleriyle birleşirler ve sonuçta ortak bir kanalla (duktus ekskretoryus) ağız boşluğuna açılırlar.

12 Kulakaltı Tükrük Bezi (Gl. Parotis) -Bileşik tubulo-alveoler bir bezdir.korpus glandule yi oluşturan bez epitelleri genellikle piramidaldir. Korpus glandule nin lumeni dardır. -Epitel hücrelerinin salgı özelliği serözdür; yavru etçiller ve kuzularda müköz salgı da yaparlar. -Bu tükrük bezinde pars inisiyalis uzun, pars sekretorya kısadır.

13 Altçene Tükrük Bezi (Gl.mandibularis) -Bileşik tubulo-alveoler bir bez olup serömüköz özellik gösterir. Serö-müköz özellik, ender olarak seröz ve müköz salgı yapan bez epitel hücrelerinin birarada bir korpus glandule yi oluşturması ya da seröz ve müköz salgı yapan korpus glandule lerin yanyana bulunması şeklindedir.

14 -Daha yaygın olarak, seröz salgı yapan hücrelerin, müköz salgı yapan epitel hücrelerinin etrafını bir takke ya da yarımay şeklinde sarması biçiminde ortaya çıkar. -Dıştan eklenik, seröz salgı yapan topluluğa Gianuzzi ya da Ebner yarımayı denir; topluluktaki hücrelerin salgısı da, müköz salgı yapan hücrelerin arasından (interselüler sekret kılcallarıyla) aynı korpus glandule nin lumenine akıtılır.

15 -Bu bezde pars inisiyalis, parotis bezindekinden kısa, buna karşılık pars sekretorya uzundur.

16 Dilaltı Tükrük Bezi (Gl. Sublingualis) -Serö-müköz salgı yapan tubulo-alveoler yapıya sahip olan bezde müköz salgı yapan üniteler çok daha fazladır; bu yüzden akıtıcı kanal sistemi daha basittir, daha az dallanma gösterir ve kanalların lumenleri daha geniştir. -Salgı (tükrük), glandula sublingualis polistomatika da çok sayıda küçük kanallarla plika sublingualis e, glandula sublingualis monostomatika da tek olan büyük akıtıcı kanalla karunkula sublingualis e akıtılır.

17 PANKREAS

18 PANKREAS Karın boşluğunda bulunan bu bezin dışında zayıf bir organ kapsülü (peritoneal bağ doku) bulunur. Anatomik tükürük bezleri görünümünde, lopçuklu bir yapıya sahiptir. Bu yüzden karın tükürük bezi olarak da anılır. Tükürük bezlerinden farkı, hem ekzokrin hem de endokrin çalışmasıdır.

19 Pankreasın ekzokrin bölümü bileşik tubulo-alveoler bez yapısındadır.

20 Asinus da denilen korpus glanduleyi oluşturan kesik piramit biçimindeki hücrelerde bazal ve apikal bölgeler ayırt edilir.

21 Bazofil özellikte olan ve koyu boyanan bazal bölge ergastoplazmadan zengindir. Asidofil özellikteki apikal bölge ise zimogen granüllerle doludur.

22 Asinusu oluşturan hücrelerde, ince barsağın proksimal bölümündeki sindirim olayları için gerekli özel enzimler (yağları parçalayan lipaz, karbonhidratları parçalayan amilaz, proteinleri parçalayan tripsin, proteaz lar) sentezlenir.

23 Dar olan bez lumeni interselüler sekret kanalcıkları halinde dallanma gösterir. Korpus glandule, çok uzun olan pars inisyalis ile devam eder. Pars inisyalis korpus glandulenin lümenine kadar uzanır; lümen içinde ve korpus glandule yakınlarında yassı epitelden bir duvara sahiptir.

24 Bu akıtıcı kanalın asinus lümeni içinde kalan hücrelerine SENTRO-ASİNER HÜCRELER denir.

25 Sentro-asiner hücreler duodenum ve jejenum da bulunan S-hücrelerinin salgısıyla (sekretin hormonu) uyarılarak bikarbonattan zengin, enzimden yoksun sulu bir salgı salarlar. Bu salgı mideden barsağa geçen asitli içeriği alkalileştirmeye yardımcı olur.

26 Pars inisyalisler birbirleriyle birleşerek lopçuklar arasında pars ekskretorya ları oluştururlar. Pars ekskretoryaların birleşmesi sonucu oluşan büyük akıtıcı kanal olan duktus pankreatikus, duodenumun başlangıç kısmına açılır. Pankreasta akıtıcı kanallardan pars sekretorya bulunmaz.

27 Tükrük Bezlerinde Parenşimin karşılaştırılması Korpus glandule Pars inisyalis Pars sekretorya Gl.parotis Seröz salgılı, uzun kısa Miyoepitel hücreli Gl. mandibularis Serö-müköz salgılı, myoepitel kısa uzun hücreli Pankreas (ekzokrin bölüm) Seröz salgılı, sentro-asiner hücreli Çok uzun yok Myoepitel hücresiz

28 Endokrin bölümü Langerhans adacıkları oluşturur. Bu adacıklar, açık renkli hücreler topluluğu halindedir. Hücrelerin arasında oldukça geniş kılcallar bulunur.

29 Adacığın daha çok periferinde bulunan A hücreleri asidofil özelliktedir. Bunlar kan şekerini yükselten Glukagon salgılarlar. İyi boya almadıkları için açık renkli görülen bazofil özellikteki B hücreleri ise kan şekerini düşüren İnsülin salgılarlar. C hücreleri, A ve B hücrelerinin granüllerini boşaltmış olanlarıdır.

30 PANKREAS: Çok az sayıda rastlanan ve ince granülleri anilin mavisi ile boyanan D hücreleri gastrin ve somatostatin salgılarlar. B hücrelerindeki insülin rezervinin salgılanmasında D hücrelerinin de düzenleyici rol oynadığı düşünülmektedir.

31 Salgısı bir polipeptid olan pankreatik polipeptid (PP) hücreleri (F hücreleri) adacıklarda çok daha az sayıda rastlanır. Gastrinin antagonisti bir etki ile midenin HCl yapımını durdururlar ; ayrıca, ekzokrin pankreasın sekresyonunu azaltıcı bir etkiye de sahiptirler.

32 Pankreas daki A ve B hücrelerinin sekretorik aktivitesi, otonom sinir sistemince düzenlenir. Otonomik gangliyon hücrelerinden oluşan nöroinsular kompleks, adacık hücreleri ile sıkı ilişki içerisindedir. Gastro-intestinal mukozadaki entero-endokrin hücreleri incelerken de değinildiği gibi, pankreasın tüm endokrin hücreleri APUD hücrelerdendir. Bu hücreler benzer fonksiyonları ile entero-endokrin hücrelerle birlikte ele alındıklarına bunların tümü için Gasto-enteropankretik (GEP) sistem deyimi kullanılır.

SİNDİRİM KANALININ BÜYÜK BEZLERİ

SİNDİRİM KANALININ BÜYÜK BEZLERİ SİNDİRİM KANALININ BÜYÜK BEZLERİ Bunlar sindirim kanalının dışında yer alır ve salgılarını büyük akıtıcı kanallarıyla sindirim kanalına akıtırlar. 1-Makroskopik tükürük bezleri 2-Pankreas 3-Karaciğerdir

Detaylı

SİNDİRİM SİSTEMİ III

SİNDİRİM SİSTEMİ III SİNDİRİM SİSTEMİ III Sindirim Kanalı Bezleri 1-Tükürük Bezleri 2- Pankreas 3- Karaciğer Tükürük Bezleri (Glandula Salivales) Tükürük, küçük ve büyük tükürük bezleri tarafından salgılanarak, bu bezlerin

Detaylı

HİSTOLOJİ ATLASI UYGULAMA KILAVUZU

HİSTOLOJİ ATLASI UYGULAMA KILAVUZU HİSTOLOJİ ATLASI UYGULAMA KILAVUZU Dağıtım ve Pazarlama Adresleri http://www.fenomenyayincilik.com/ http://www.akcag.com.tr/ http://www.tumkitaplar.com/kitap/index.pl?yayinevi=153 http://www.idefix.com/kitap

Detaylı

MİDE (Gaster-Ventrikulus )

MİDE (Gaster-Ventrikulus ) MİDE (Gaster-Ventrikulus ) Besin maddelerinin toplandığı geniş boşluklu bir organdır. Organ duvarının lumene bakan bölümü (tunika mukoza), evcil hayvanlarda farklı yapısal özellikler gösterir. Buna göre

Detaylı

DOKULAR. A-Hücreler B-Hücrelerarası madde (intersellüler substans) veya -Temel madde (Fundamental substans)

DOKULAR. A-Hücreler B-Hücrelerarası madde (intersellüler substans) veya -Temel madde (Fundamental substans) DOKULAR A-Hücreler B-Hücrelerarası madde (intersellüler substans) veya -Temel madde (Fundamental substans) Hücre farklılaşması sonucu 4 temel doku: 1.EPİTEL 2. DESTEK 3. KAS 4. SİNİR DOKU Destek dokular:

Detaylı

BARSAKLAR -Midede mekanik ve kimyasal olarak parçalanan besin maddelerinin en önemli enzimatik değişimlere uğradığı yerdir. Karbonhidratlar ağızda,

BARSAKLAR -Midede mekanik ve kimyasal olarak parçalanan besin maddelerinin en önemli enzimatik değişimlere uğradığı yerdir. Karbonhidratlar ağızda, BARSAKLAR BARSAKLAR -Midede mekanik ve kimyasal olarak parçalanan besin maddelerinin en önemli enzimatik değişimlere uğradığı yerdir. Karbonhidratlar ağızda, proteinler midede sindirilmeye başlarsa da

Detaylı

PANKREAS HİSTOLOJİSİ. Yrd.Doç.Dr.Sevda Söker

PANKREAS HİSTOLOJİSİ. Yrd.Doç.Dr.Sevda Söker PANKREAS HİSTOLOJİSİ Yrd.Doç.Dr.Sevda Söker PANKREAS Karın boşluğunda,2-3.bel vertebraları hizasında,retroperitoneal bir organ Baş,gövde ve kuyruk kısmı Bağ dokusu kapsülle çevrili ekzokrin ve endokrin

Detaylı

BILDIRCINLARDA (Coturnix coturnix japonica) PANKREAS ÜZERİNE IŞIK VE ELEKTRON MİKROSKOBİK ARAŞTIRMALAR

BILDIRCINLARDA (Coturnix coturnix japonica) PANKREAS ÜZERİNE IŞIK VE ELEKTRON MİKROSKOBİK ARAŞTIRMALAR TÜRKİYE CUMHURİYETİ ANKARA ÜNİVERSİTESİ SAĞLIK BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ BILDIRCINLARDA (Coturnix coturnix japonica) PANKREAS ÜZERİNE IŞIK VE ELEKTRON MİKROSKOBİK ARAŞTIRMALAR Nejdet ŞİMŞEK HİSTOLOJİ - EMBRİYOLOJİ

Detaylı

Bunun için aynı işe yönelik olmak üzere, değişik organlar biraraya gelerek sindirim sistemini

Bunun için aynı işe yönelik olmak üzere, değişik organlar biraraya gelerek sindirim sistemini SİNDİRİM SİSTEMİ DERS KURULU SİNDİRİM SİSTEMİNE GİRİŞ AĞIZ HİSTOLOJİSİ Organizmanın canlılığı için gerekli gıdanın dışarıdan alınması, ilgili yerlere iletilmesi ve belli Yerlerde birtakım değişikliklere

Detaylı

EPİTEL DOKUSU 1-örtü Epiteli 2-salgı Epiteli- Bez Epiteli 3- Myoepithel= Kassel Epitel 4-Duyu Epiteli=nöroepitel. Doç.Dr.

EPİTEL DOKUSU 1-örtü Epiteli 2-salgı Epiteli- Bez Epiteli 3- Myoepithel= Kassel Epitel 4-Duyu Epiteli=nöroepitel. Doç.Dr. Atatürk Üniversitesi Veteriner Fakültesi Histoloji Embriyoloji Anabilim Dalı EPİTEL DOKUSU 1-örtü Epiteli 2-salgı Epiteli- Bez Epiteli 3- Myoepithel= Kassel Epitel 4-Duyu Epiteli=nöroepitel Doç.Dr. Nejdet

Detaylı

Ratlarda Prenatal, Postnatal ve Erişkin Dönemlerde Glandula Submandibularis in Gelişimi Üzerinde Işık Mikroskobik Çalışmalar

Ratlarda Prenatal, Postnatal ve Erişkin Dönemlerde Glandula Submandibularis in Gelişimi Üzerinde Işık Mikroskobik Çalışmalar Atatürk Üniversitesi Vet. Bil. Derg.5 (2): 55 64, 2010. Araştırma Makalesi Ratlarda Prenatal, Postnatal ve Erişkin Dönemlerde Glandula Submandibularis in Gelişimi Üzerinde Işık Mikroskobik Çalışmalar Hülya

Detaylı

Sindirim Sisteminin Bezleri

Sindirim Sisteminin Bezleri Sindirim Sisteminin Bezleri Doç. Dr. Özgür Çınar Histoloji- Embriyoloji Anabilim Dalı 1 KARACİĞER (LİVER, Hepar) Neden mide karaciğer tarafından örtülür? Karaciğer mideyi ve böylece yiyecekleri sıcak tutsun

Detaylı

EPİTEL DOKUSU. Prof. Dr. Levent ERGÜN

EPİTEL DOKUSU. Prof. Dr. Levent ERGÜN EPİTEL DOKUSU Prof. Dr. Levent ERGÜN https://www.google.com.tr/search?q=centrosome&espv=2&biw=1280&bih=918&source=lnms&tbm=isch&sa=x&ved=0ahukewjvgupqk7dsahvrd5okhsgcc- 0Q_AUIBigB#tbm=isch&q=epitehelial+cell+types&*&imgrc=leEWEd2z9XOqMM:

Detaylı

KARACİĞER safra Kesesİ pankreas. Doç. Dr. Özgür Çınar

KARACİĞER safra Kesesİ pankreas. Doç. Dr. Özgür Çınar KARACİĞER safra Kesesİ pankreas Doç. Dr. Özgür Çınar KARACİĞER (LİVER, Hepar) Ciğerini bilirim!!! Görevleri-1 (kabaca) Detoksifikasyon Depolama Salgılama (Endokrin ve ekzokrin) Kan yapımı ve yıkımı Görevleri-2a

Detaylı

11. SINIF KONU ANLATIMI 43 SİNDİRİM SİSTEMİ 2 SİNDİRİM SİSTEMİ ORGANLARI

11. SINIF KONU ANLATIMI 43 SİNDİRİM SİSTEMİ 2 SİNDİRİM SİSTEMİ ORGANLARI 11. SINIF KONU ANLATIMI 43 SİNDİRİM SİSTEMİ 2 SİNDİRİM SİSTEMİ ORGANLARI 4) Mide Tek gözlü torba şeklinde olan, kaburgaların ve diyaframın altında karın boşluğunun sol üst bölgesinde, yemek borusu ve ince

Detaylı

11. SINIF KONU ANLATIMI 32 DUYU ORGANLARI 1 DOKUNMA DUYUSU

11. SINIF KONU ANLATIMI 32 DUYU ORGANLARI 1 DOKUNMA DUYUSU 11. SINIF KONU ANLATIMI 32 DUYU ORGANLARI 1 DOKUNMA DUYUSU DUYU ORGANLARI Canlının kendi iç bünyesinde meydana gelen değişiklikleri ve yaşadığı ortamda mevcut fiziksel, kimyasal ve mekanik uyarıları alan

Detaylı

07/04/17. Karaciğer, Pankreas, Safra Kesesi. Prof. Dr. Özgür Çınar. Bir Olgu Tartışalım. Histoloji-Embriyoloji Anabilim Dalı

07/04/17. Karaciğer, Pankreas, Safra Kesesi. Prof. Dr. Özgür Çınar. Bir Olgu Tartışalım. Histoloji-Embriyoloji Anabilim Dalı Karaciğer, Pankreas, Safra Kesesi Prof. Dr. Özgür Çınar Histoloji-Embriyoloji Anabilim Dalı Bir Olgu Tartışalım 48 yaşında erkek hasta Halsizlik, yorgunluk, baş ağrısı, özellikle geceleri mide yanması

Detaylı

Sıçanlarda Prenatal, Postnatal ve Erişkin Dönemlerde Glandula Parotis in Gelişimi Üzerinde Histokimyasal ve Işık Mikroskobik Çalışmalar*

Sıçanlarda Prenatal, Postnatal ve Erişkin Dönemlerde Glandula Parotis in Gelişimi Üzerinde Histokimyasal ve Işık Mikroskobik Çalışmalar* Atatürk Üniversitesi Vet. Bil. Derg. 2010; 5 (3): 129 139 Araştırma Makalesi Sıçanlarda Prenatal, Postnatal ve Erişkin Dönemlerde Glandula Parotis in Gelişimi Üzerinde Histokimyasal ve Işık Mikroskobik

Detaylı

Büyük moleküllü besin maddelerinin, sindirim sistemi organlarında parçalanarak, kana geçebilecek hale gelmesine sindirim denir.

Büyük moleküllü besin maddelerinin, sindirim sistemi organlarında parçalanarak, kana geçebilecek hale gelmesine sindirim denir. Sindirim sistemi Büyük moleküllü besin maddelerinin, sindirim sistemi organlarında parçalanarak, kana geçebilecek hale gelmesine sindirim denir. Sindirim sisteminin ana organları ve yan organları bulunmaktadır.

Detaylı

SAFRA KANAL SİSTEMİ VE SAFRA KESESİ. Yrd.Doç.Dr.Sevda Söker

SAFRA KANAL SİSTEMİ VE SAFRA KESESİ. Yrd.Doç.Dr.Sevda Söker SAFRA KANAL SİSTEMİ VE SAFRA KESESİ Yrd.Doç.Dr.Sevda Söker Safra Kanal Sistemi; Safranın hepatositten safra kesesine Safra kesesinden bağırsağa aktığı Çapı giderek artan kanallar sistemi En küçük dalı,

Detaylı

SİNDİRİM SİSTEMİ. Prof. Dr. Taner Dağcı

SİNDİRİM SİSTEMİ. Prof. Dr. Taner Dağcı SİNDİRİM SİSTEMİ Prof. Dr. Taner Dağcı Sindirim Sistemi Organları GASTROİNTESTİNAL KANALIN YAPISI GASTROİNTESTİNAL KANALIN YAPISI Sindirim Sisteminin Görevleri Sindirim sistemi, alınan besin maddelerini

Detaylı

11. SINIF KONU ANLATIMI 42 SİNDİRİM SİSTEMİ 1 SİNDİRİM SİSTEMİ ORGANLARI

11. SINIF KONU ANLATIMI 42 SİNDİRİM SİSTEMİ 1 SİNDİRİM SİSTEMİ ORGANLARI 11. SINIF KONU ANLATIMI 42 SİNDİRİM SİSTEMİ 1 SİNDİRİM SİSTEMİ ORGANLARI Canlılar hayatsal faaliyetlerini gerçekleştirebilmek için ATP ye ihtiyaç duyarlar. ATP yi ise besinlerden sağlarlar. Bu nedenle

Detaylı

Özofagus Mide Histolojisi

Özofagus Mide Histolojisi Özofagus Mide Histolojisi Sindirim kanalını oluşturan yapılar Gastroıntestınal kanal özafagustan başlayıp anüse değin devam eden değişik çaptaki bir borudur.. Ağız, Farinks (yutak), özafagus(yemek borusu),

Detaylı

Karbonhidrat, protein, ya gibi besin maddelerinin yapı ta larına parçalanmasına, sindirim adı verilir. Sindirim iki a amada gerçekle ir.

Karbonhidrat, protein, ya gibi besin maddelerinin yapı ta larına parçalanmasına, sindirim adı verilir. Sindirim iki a amada gerçekle ir. Karbonhidrat, protein, ya gibi besin maddelerinin yapı ta larına parçalanmasına, sindirim adı verilir. Sindirim iki a amada gerçekle ir. Mekanik Sindirim: Besinlerin dil, di ve kaslar yardımı ile küçük

Detaylı

SİNDİRİM SİSTEMİ FİZYOLOJİSİ. Yrd.Doç.Dr. Önder AYTEKİN

SİNDİRİM SİSTEMİ FİZYOLOJİSİ. Yrd.Doç.Dr. Önder AYTEKİN SİNDİRİM SİSTEMİ FİZYOLOJİSİ Yrd.Doç.Dr. Önder AYTEKİN Sindirim Sistemi (Gastrointestinal Sistem) Sindirim sisteminin fonksiyonu, vücuda alınan besin maddelerini mekanik ve kimyasal olarak parçalamak ve

Detaylı

SİNDİRİM SİSTEMİ (Gastrointestinal Sistem - GİS) HASTALIĞI OLAN BİREY ve HEMŞİRELİK BAKIMI

SİNDİRİM SİSTEMİ (Gastrointestinal Sistem - GİS) HASTALIĞI OLAN BİREY ve HEMŞİRELİK BAKIMI SİNDİRİM SİSTEMİ (Gastrointestinal Sistem - GİS) HASTALIĞI OLAN BİREY ve HEMŞİRELİK BAKIMI Sindirim sistemi; İnsan, yaşam için gerekli enerjiyi ancak besinlerdeki kimyasal maddelerden alabilir. Sindirim

Detaylı

HAYVANSAL HÜCRELER VE İŞLEVLERİ. YRD. DOÇ. DR. ASLI SADE MEMİŞOĞLU RESİM İŞ ZEMİN KAT ODA: 111

HAYVANSAL HÜCRELER VE İŞLEVLERİ. YRD. DOÇ. DR. ASLI SADE MEMİŞOĞLU RESİM İŞ ZEMİN KAT ODA: 111 HAYVANSAL HÜCRELER VE İŞLEVLERİ YRD. DOÇ. DR. ASLI SADE MEMİŞOĞLU RESİM İŞ ZEMİN KAT ODA: 111 asli.memisoglu@deu.edu.tr KONULAR HAYVAN HÜCRESİ HAYVAN, BİTKİ, MANTAR, BAKTERİ HÜCRE FARKLARI HÜCRE ORGANELLERİ

Detaylı

ENDOKRİN SİSTEM #4 SELİN HOCA

ENDOKRİN SİSTEM #4 SELİN HOCA ENDOKRİN SİSTEM #4 SELİN HOCA ADRENAL BEZ MEDULLA BÖLGESİ HORMONLARI Böbrek üstü bezinin öz bölgesi, embriyonik dönemde sinir dokusundan gelişir bu nedenle sinir sisteminin uzantısı şeklindedir. Sempatik

Detaylı

HÜCRE FİZYOLOJİSİ Hücrenin fiziksel yapısı. Hücre membranı proteinleri. Hücre membranı

HÜCRE FİZYOLOJİSİ Hücrenin fiziksel yapısı. Hücre membranı proteinleri. Hücre membranı Hücrenin fiziksel yapısı HÜCRE FİZYOLOJİSİ Hücreyi oluşturan yapılar Hücre membranı yapısı ve özellikleri Hücre içi ve dışı bileşenler Hücre membranından madde iletimi Vücut sıvılar Ozmoz-ozmmotik basınç

Detaylı

Üreme (Reprodüksiyon)

Üreme (Reprodüksiyon) VEYSEL TAHİROĞLU ÜREME ORGANLARI Üreme organları üremeye ilişkin işlevlerin (gametlerin oluşumu, cinsel birleşme, gebelik, doğum vs.) gerçekleşmesini sağlayan organlardır. Üreme (Reprodüksiyon) Tüm canlıların

Detaylı

Örtü Epiteli Tipleri:

Örtü Epiteli Tipleri: Tek Katlı: Tek Katlı Yassı Epitel Tek Katlı Kübik Epitel Tek Katlı Prizmatik Örtü Epiteli Tipleri: Basit Kinosilyalı Çizgili Kenarlı Yalancı Çok Katlı( Psödostratifiye) Prizmatik Epitel Çok Katlı: Çok

Detaylı

ER Golgi Lizozom Yönünde Vezikül Trafiği

ER Golgi Lizozom Yönünde Vezikül Trafiği ER Golgi Lizozom Yönünde Vezikül Trafiği Salgılama (Sekresyon) Hücrenin üretip dışarı vermek üzere organize olduğu işlemlerin tümü. Protein, lipid, KH ve bileşik moleküller salgılanır. Aktif bir işlem

Detaylı

DERİ VE EKLERİ. Doç. Dr. Belgin CAN

DERİ VE EKLERİ. Doç. Dr. Belgin CAN DERİ VE EKLERİ Doç. Dr. Belgin CAN DERİ İki tabakadan oluşur Epidermis Gövdenin dış yüzünü örten boynuzlaşan çok katlı yassı epitel dokusudur. Dermis Gevşek ve sıkı bağ dokusundan oluşan kalın bağ dokusudur.

Detaylı

Solunum Sistemi. Havadan aldığı O 2 ni kana verip kandan aldığı CO 2 i havaya veren bir ucu açık öbür ucu kapalı bir sistemdir.

Solunum Sistemi. Havadan aldığı O 2 ni kana verip kandan aldığı CO 2 i havaya veren bir ucu açık öbür ucu kapalı bir sistemdir. SOLUNUM SİSTEMİ Solunum Sistemi Havanın içeriye alındığı burun delikleriyle başlar, solunum yollarıyla devam eder ve gaz alış verişinin gerçekleştiği akciğerlerde son bulur. Havadan aldığı O 2 ni kana

Detaylı

DÖNEM II - 3. DERS KURULU (2015-2016)

DÖNEM II - 3. DERS KURULU (2015-2016) DÖNEM II - 3. DERS KURULU (2015-2016) Kısaltmalar: DK: Ders kurulu Açıklamalar: Ming dersi, öğrenciler 3 gruba bölünerek yapılır. İHU dersleri, öğrenciler 10 gruba bölünerek verilir. DERS SAATİ DERS ADI

Detaylı

BİY 471 Lipid Metabolizması-I. Yrd. Doç. Dr. Ebru SAATÇİ Güz Yarı Dönemi

BİY 471 Lipid Metabolizması-I. Yrd. Doç. Dr. Ebru SAATÇİ Güz Yarı Dönemi BİY 471 Lipid Metabolizması-I Yrd. Doç. Dr. Ebru SAATÇİ 2008-2009 Güz Yarı Dönemi Lipoproteinler Türev lipidler: Glikolipidler Lipoproteinler Lipoproteinler, lipidlerin proteinlerle oluşturdukları komplekslerdir.

Detaylı

Hücre. 1 µm = 0,001 mm (1000 µm = 1 mm)!

Hücre. 1 µm = 0,001 mm (1000 µm = 1 mm)! HÜCRE FİZYOLOJİSİ Hücre Hücre: Tüm canlıların en küçük yapısal ve fonksiyonel ünitesi İnsan vücudunda trilyonlarca hücre bulunur Fare, insan veya filin hücreleri yaklaşık aynı büyüklükte Vücudun büyüklüğü

Detaylı

Prenatal devre insan ve memeli hayvanlarda uterus içerisinde geçer. Kanatlı hayvanlarda ise yumurta içinde kuluçkada geçen devredir.

Prenatal devre insan ve memeli hayvanlarda uterus içerisinde geçer. Kanatlı hayvanlarda ise yumurta içinde kuluçkada geçen devredir. Embriyoloji, genel anlamıyla canlıların oluşmasını ve gelişmesini inceleyen bir bilim dalıdır. İnsan ve memeli hayvanların doğumdan önceki, kanatlı hayvanların ise kuluçka dönemindeki hayatını inceler.

Detaylı

ENDOKRİN BEZ EKZOKRİN BEZ. Tiroid bezi. Deri. Hormon salgısı. Endokrin hücreler Kanal. Kan akımı. Ter bezi. Ekzokrin hücreler

ENDOKRİN BEZ EKZOKRİN BEZ. Tiroid bezi. Deri. Hormon salgısı. Endokrin hücreler Kanal. Kan akımı. Ter bezi. Ekzokrin hücreler ENDOKRİN SİSTEM Endokrin sistem, sinir sistemiyle işbirliği içinde çalışarak vücut fonksiyonlarını kontrol eder ve vücudumuzun farklı bölümleri arasında iletişim sağlar. 1 ENDOKRİN BEZ Tiroid bezi EKZOKRİN

Detaylı

İNSANDA SİNDİRİM İnsanda sindirim sistemi; ağız, yutak, yemek borusu, mide, ince bağırsak, pankreas, karaciğer, kalın bağırsak ve anüs olmak üzere 9

İNSANDA SİNDİRİM İnsanda sindirim sistemi; ağız, yutak, yemek borusu, mide, ince bağırsak, pankreas, karaciğer, kalın bağırsak ve anüs olmak üzere 9 İNSANDA SİNDİRİM İnsanda sindirim sistemi; ağız, yutak, yemek borusu, mide, ince bağırsak, pankreas, karaciğer, kalın bağırsak ve anüs olmak üzere 9 bölümden oluşmuştur. Ağız; dil, diş ve tükürük bezlerinden

Detaylı

HİSTOLOJİ. DrYasemin Sezgin

HİSTOLOJİ. DrYasemin Sezgin HİSTOLOJİ DrYasemin Sezgin HİSTOLOJİ - Canlı vücudunu meydana getiren hücre, doku ve organların çıplak gözle görülemeyen (mikroskopik) yapılarını inceleyen bir bilim koludur. - Histolojinin sözlük anlamı

Detaylı

ADIM ADIM YGS-LYS 33. ADIM HÜCRE 10- SİTOPLAZMA 2

ADIM ADIM YGS-LYS 33. ADIM HÜCRE 10- SİTOPLAZMA 2 ADIM ADIM YGS-LYS 33. ADIM HÜCRE 10- SİTOPLAZMA 2 TEK ZARLI ORGANELLER 1) Endoplazmik Retikulum Hücre zarı ile çekirdek zarı arasında oluşmuş kanalcıklardır. Yumurta hücresi, embriyonik hücreler ve eritrositler(alyuvar)

Detaylı

Karaciğer ve Safra kesesi ve Pankreas Histolojisi. Prof.Dr.Ayhan BĠLĠR

Karaciğer ve Safra kesesi ve Pankreas Histolojisi. Prof.Dr.Ayhan BĠLĠR Karaciğer ve Safra kesesi ve Pankreas Histolojisi Prof.Dr.Ayhan BĠLĠR Dersin amacı; Karaciğer de lobul yapısını, çeģitlerini karaciğer fonksiyonlarıyla bağlantı kurarak öğrenmek, Hepatosit,Ito ve kupffer

Detaylı

EPİTEL DOKUSU. Ağız boşluğunun üst yarısı, diş etleri, parotis bezi. Derinin epidermis tabakası. Kadın ve erkek üreme sistemini döşeyen epitel

EPİTEL DOKUSU. Ağız boşluğunun üst yarısı, diş etleri, parotis bezi. Derinin epidermis tabakası. Kadın ve erkek üreme sistemini döşeyen epitel Epitel Dokusunun Genel Özellikleri EPİTEL DOKUSU Çeşitlilik: Tek katlı ya da çok katlı olabilir. Örtü veya salgı epiteli yada özelleşmiş epitel türleri vardır. Metaplazi: Bir epitel türü bir başka epitel

Detaylı

SİNDİRİM SİSTEMİ FİZYOLOJİSİ III. Doç.Dr. Senem Güner

SİNDİRİM SİSTEMİ FİZYOLOJİSİ III. Doç.Dr. Senem Güner SİNDİRİM SİSTEMİ FİZYOLOJİSİ III Doç.Dr. Senem Güner MİDE Mide gıdaların depolandıgı, karıstırıldıgı ve sindirildigi organdır. Özefagustan gelen gıdalar midye altözefageal giristen girerler ve pilor pompası

Detaylı

YRD. DOÇ. DR. Kadri KULUALP HASTALIKLAR BİLGİSİ

YRD. DOÇ. DR. Kadri KULUALP HASTALIKLAR BİLGİSİ YRD. DOÇ. DR. Kadri İnsan Vücudunun Genel Yapısı Çeşitli kimyasal ve fiziksel olaylarla canlılığını sürdüren sistemler ve bu sistemleri meydana getiren organ ve dokulardan oluşan canlı organizmaya İNSAN

Detaylı

Tıp Fakültesi 1. Sınıf Genel Histoloji Laboratuvar Ders Programı

Tıp Fakültesi 1. Sınıf Genel Histoloji Laboratuvar Ders Programı Tıp Fakültesi 1. Sınıf Genel Histoloji Laboratuvar Ders Programı Hücre kurulu laboratuvar programı Laboratuar: Mikroskobik inceleme için dokuların hazırlanması- Preparasyon- Boyama Laboratuar: Işık ve

Detaylı

SOLUNUM SİSTEMİ. 1. Burun Boşluğu (Cavum nasi) 2. Nazofarinks 3. Larinks (Gırtlak) 4. Trakeya (Hava borusu) 5. Akciğerler

SOLUNUM SİSTEMİ. 1. Burun Boşluğu (Cavum nasi) 2. Nazofarinks 3. Larinks (Gırtlak) 4. Trakeya (Hava borusu) 5. Akciğerler SOLUNUM SİSTEMİ 1. Burun Boşluğu (Cavum nasi) 2. Nazofarinks 3. Larinks (Gırtlak) 4. Trakeya (Hava borusu) 5. Akciğerler Solunum sistemi Solunum sistemi bir ucu açık diğer ucu kapalı bir kanal sistemidir.

Detaylı

ÜREME SİSTEMİ (Systema genitalia)

ÜREME SİSTEMİ (Systema genitalia) ÜREME SİSTEMİ (Systema genitalia) Neslin devamında kadın genital organlarının görevi erkek genital organlarının görevinden daha komplekstir. Kadın üreme sistemine ait organlar hem dişi üreme hücresi olan

Detaylı

Akut Pankreatit. Doç. Dr. Şule Akköse Aydın U.Ü.T.F Acil Tıp AD ATOK-2012

Akut Pankreatit. Doç. Dr. Şule Akköse Aydın U.Ü.T.F Acil Tıp AD ATOK-2012 Akut Pankreatit Doç. Dr. Şule Akköse Aydın U.Ü.T.F Acil Tıp AD ATOK-2012 Sunum Planı Anatomi ve fonksiyonlar Tanım Epidemiyoloji Patofizyoloji Etyoloji Klinik Tanı Ayırıcı tanı Tedavi Anatomi ve fonksiyonlar

Detaylı

Epitel hücreleri glikokaliks denen glikoprotein örtüsü ile çevrilidir. Epitel hücrelerinin birbirine yapışmasını sağlar. Epitel hücrelerinin üzerine

Epitel hücreleri glikokaliks denen glikoprotein örtüsü ile çevrilidir. Epitel hücrelerinin birbirine yapışmasını sağlar. Epitel hücrelerinin üzerine EPİTEL DOKU EPİTEL DOKU Birbirine bitişik hücrelerden yapılmıştır. Hücreler arası madde çok azdır. Ektoderm, mezoderm ve endoderm olmak üzere her üç embriyon yaprağından köken alır. Epitel dokusu mitoz

Detaylı

ENDOKRİN SİSTEM HİSTOLOJİSİ VE EMBRİYOLOJİSİ

ENDOKRİN SİSTEM HİSTOLOJİSİ VE EMBRİYOLOJİSİ ENDOKRİN SİSTEM HİSTOLOJİSİ VE EMBRİYOLOJİSİ Prof. Dr. Bülent AHISHALI İstanbul Tıp Fakültesi Histoloji ve Embriyoloji Anabilim Dalı Endokrin Organlar Hipofiz Pineal bez Tiroid bezi Paratiroid bezleri

Detaylı

OMÜ TIP FAKÜLTESİ DERS YILI DÖNEM I HAYATIN DEVAMI III UYGULAMA REHBERİ

OMÜ TIP FAKÜLTESİ DERS YILI DÖNEM I HAYATIN DEVAMI III UYGULAMA REHBERİ OMÜ TIP FAKÜLTEİ 2016-2017 DER YILI DÖNEM I HAYATIN DEVAMI III UYGULAMANIN ADI: indirim Kanalı Histolojisi UYGULAMA REHBERİ I. AMAÇ: indirim kanalını oluşturan organların duvar yapılarının ana hatları

Detaylı

Sindirim Sistemi Sindirim kanalı; ağız boşluğu, yutak, yemek borusu, mide, ince ve kalın bağırsaklar ve anüs ile buna bağlı bezler olan tükürük

Sindirim Sistemi Sindirim kanalı; ağız boşluğu, yutak, yemek borusu, mide, ince ve kalın bağırsaklar ve anüs ile buna bağlı bezler olan tükürük SİNDİRİM SİSTEMİ I Sindirim Sistemi Sindirim kanalı; ağız boşluğu, yutak, yemek borusu, mide, ince ve kalın bağırsaklar ve anüs ile buna bağlı bezler olan tükürük bezleri, karaciğer ve pankreas dan oluşur.

Detaylı

Organik Bileşikler. Karbonhidratlar. Organik Bileşikler YGS Biyoloji 1

Organik Bileşikler. Karbonhidratlar. Organik Bileşikler YGS Biyoloji 1 Organik Bileşikler YGS Biyoloji 1 Hazırladığımız bu yazıda; organik bileşikler ve organik bileşiklerin yapısını, canlılarda bulunan organik bileşikleri ve bunların görevlerini, kullanım alanlarını, canlılar

Detaylı

Özel Histoloji, Prof. Dr. Attila Tanyolaç. Veteriner Özel Histoloji, Prof. Dr. Aytekin Özer. Temel Histoloji, Prof. Dr.

Özel Histoloji, Prof. Dr. Attila Tanyolaç. Veteriner Özel Histoloji, Prof. Dr. Aytekin Özer. Temel Histoloji, Prof. Dr. ÖRTÜ SİSTEMİ Kaynak Önerileri; Özel Histoloji, Prof. Dr. Attila Tanyolaç Veteriner Özel Histoloji, Prof. Dr. Aytekin Özer Temel Histoloji, Prof. Dr. Seyhun Solakoğlu Histoloji ve Hücre biyolojisi, Prof.

Detaylı

Sindirim Sistemi Fizyolojisi

Sindirim Sistemi Fizyolojisi Sindirim Sistemi Fizyolojisi 1 Sindirim: Sindirim sisteminin fonksiyonu, vücuda alınan besin maddelerini mekanik ve kimyasal olarak parçalamak ve gerekli olanlarını kan dolaşımına absorbe etmektir (emilim).

Detaylı

Endokrin Sistem. Paratiroid Tiroid Pankreas Surrenal bez. Dr.Murat TOSUN

Endokrin Sistem. Paratiroid Tiroid Pankreas Surrenal bez. Dr.Murat TOSUN Endokrin Sistem Paratiroid Tiroid Pankreas Surrenal bez Dr.Murat TOSUN TİROİD VE PARATİROİD BEZLER Embriyolojik dönemde Tiroid bezi 4. hafta civarında farenks tabanında tuberculum impar ve copula arasındaki

Detaylı

GASTRİN. Klinik Laboratuvar Testleri

GASTRİN. Klinik Laboratuvar Testleri GASTRİN Kullanım amacı: Pernisiyöz anemi, kronik atrofik gastrit, Zollinger Ellison sendromu ve gastrinoma gibi hastalık olasılıklarının değerlendirilmesi amacıyla kullanılır. Genel bilgiler: En önemli

Detaylı

- SEREBRUM ; Dışta piamater ile sarılı dışta kortex (Substantia grisea) içte medulla

- SEREBRUM ; Dışta piamater ile sarılı dışta kortex (Substantia grisea) içte medulla Tıp 2 Özel Histoloji Laboratuvar Dersleri Sinir Sistemi - SEREBRUM ; Dışta piamater ile sarılı dışta kortex (Substantia grisea) içte medulla (Substantia alba) tabakaları vardır. Kortexte kendi içinde 6

Detaylı

İnsülin sekresyonunun hücresel biyolojisi

İnsülin sekresyonunun hücresel biyolojisi İnsülin sekresyonunun hücresel biyolojisi Prof. Dr. Mehmet KAYA Fizyoloji Anabilim Dalı Dersin Amacı; Pankreas bezinde yapılan insülin hormonunun Sindirimdeki işlevi Glikoz, lipid ve protein metabolizmasındaki

Detaylı

DOKU. Dicle Aras. Doku ve doku türleri

DOKU. Dicle Aras. Doku ve doku türleri DOKU Dicle Aras Doku ve doku türleri Doku Bazı özel görevler üstlenmiş hücre topluluklarıdır. Bir doku aynı yönde özelleşmiş hücre ve hücreler arası maddelerin bir araya gelmesiyle oluşmuştur. İntrauterin

Detaylı

Organik bileşikler; karbonhidratlar, lipidler, proteinler, vitaminler ve nükleik asitler olmak üzere beş gruba ayrılır.

Organik bileşikler; karbonhidratlar, lipidler, proteinler, vitaminler ve nükleik asitler olmak üzere beş gruba ayrılır. ORGANİK BİLEŞİKLER **Organik bileşikler: Canlılar tarafından sentezlenirler. Yapılarında C, H, atomlarını bulundururlar. Organik bileşikler; karbonhidratlar, lipidler, proteinler, vitaminler ve nükleik

Detaylı

Sindirim sisteminin fonksiyonu,, vücuda v. alınan besin maddelerini mekanik ve kimyasal olarak parçalamak alamak ve gerekli olanlarını kan

Sindirim sisteminin fonksiyonu,, vücuda v. alınan besin maddelerini mekanik ve kimyasal olarak parçalamak alamak ve gerekli olanlarını kan Dr.Güven venç GÖRGÜLÜ Sindirim sisteminin fonksiyonu,, vücuda v alınan besin maddelerini mekanik ve kimyasal olarak parçalamak alamak ve gerekli olanlarını kan dolaşı şımına absorbe (emilim) etmektir.

Detaylı

ABSTRACT ANAHTAR SÖZCÜKLER / KEY WORDS

ABSTRACT ANAHTAR SÖZCÜKLER / KEY WORDS I ÖZ Bu çalışmada Kepez/AYDIN dan Haziran 2005 tarihinde toplanan 10 yetişkin L. stellio nun (5, 5 ) sindirim kanalının bir bölümünü oluşturan ince barsak ve kalın barsağının genel histolojik yapısı ortaya

Detaylı

DR. OKTAY ARDA. İnce Barsak. Sindirimin Sona Erdiği Yer Besin Maddesi Absorbsiyonu Endokrin Sekrasyonu

DR. OKTAY ARDA. İnce Barsak. Sindirimin Sona Erdiği Yer Besin Maddesi Absorbsiyonu Endokrin Sekrasyonu Dr. Oktay Arda İnce Barsak Sindirimin Sona Erdiği Yer Besin Maddesi Absorbsiyonu Endokrin Sekrasyonu İnce Barsak Uzunluğu ~ 5 m Temasın Uzun Süreli olması Yiyecekler Sindirim Enzimleri Sindirilmiş Ürünler

Detaylı

Prof. Dr. Cihat GÜZEL. Dicle Üniversitesi Tıp Fakültesi Fizyoloji Anabilim Dalı Öğretim Üyesi

Prof. Dr. Cihat GÜZEL. Dicle Üniversitesi Tıp Fakültesi Fizyoloji Anabilim Dalı Öğretim Üyesi Prof. Dr. Cihat GÜZEL Dicle Üniversitesi Tıp Fakültesi Fizyoloji Anabilim Dalı Öğretim Üyesi Gastrointestinal Fizyoloji İnsan yaşamı için gerekli enerjiyi, ancak besinlerdeki kimyasal maddelerden alabilir.

Detaylı

Salgısını görev yerine bir salgı kanalıyla ulaştıran bezlerdir. Gözyaşı, tükrük, süt ve ter bezleri bu gruba girer.

Salgısını görev yerine bir salgı kanalıyla ulaştıran bezlerdir. Gözyaşı, tükrük, süt ve ter bezleri bu gruba girer. ENDOKRİN SİSTEMİ Çok hücrelilerde vücudun uyumlu bir şekilde çalışmasını sağlayan sistemlere düzenleyici sistemler denir. Düzenleyici sistemler endokrin sistem ve sinir sisteminden oluşur. A. SALGI BEZLERİ

Detaylı

T. C. SÜLEYMAN DEMİREL ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ EĞİTİM - ÖĞRETİM YILI DÖNEM II SİNDİRİM VE METABOLİZMA SİSTEMLERİ

T. C. SÜLEYMAN DEMİREL ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ EĞİTİM - ÖĞRETİM YILI DÖNEM II SİNDİRİM VE METABOLİZMA SİSTEMLERİ T. C. SÜLEYMAN DEMİREL ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ 2014 2015 EĞİTİM - ÖĞRETİM YILI DÖNEM II SİNDİRİM VE METABOLİZMA SİSTEMLERİ III. DERS KURULU (15 ARALIK 2014 17 OCAK 2015) DERS PROGRAMI DEKAN BAŞKOORDİNATÖR

Detaylı

HAYVANSAL DOKULAR HAYVANSAL DOKU TİPLERİ

HAYVANSAL DOKULAR HAYVANSAL DOKU TİPLERİ HAYVANSAL DOKULAR HAYVANSAL DOKU TİPLERİ Epitel Doku Ektoderm Mezoderm Endoderm Bağ ve Destek Doku Mezenşim Mezoderm Kas Doku Mezoderm Sinir Doku Ektoderm 1 2 3 EPİTEL DOKUNUN FONKSİYONLARI -Epitel hücreleri

Detaylı

Canlının yapısında bulunan organik molekül grupları; o Karbonhidratlar o Yağlar o Proteinler o Enzimler o Vitaminler o Nükleik asitler ve o ATP

Canlının yapısında bulunan organik molekül grupları; o Karbonhidratlar o Yağlar o Proteinler o Enzimler o Vitaminler o Nükleik asitler ve o ATP Tamamı karbon ( C ) elementi taşıyan moleküllerden oluşan bir gruptur. Doğal organik bileşikler canlı vücudunda sentezlenir. Ancak günümüzde birçok organik bileşik ( vitamin, hormon, antibiyotik vb. )

Detaylı

II.Hayvansal Dokular. b.bez Epiteli 1.Tek hücreli bez- Goblet hücresi 2.Çok hücreli kanallı bez 3.Çok hücreli kanalsız bez

II.Hayvansal Dokular. b.bez Epiteli 1.Tek hücreli bez- Goblet hücresi 2.Çok hücreli kanallı bez 3.Çok hücreli kanalsız bez II.Hayvansal Dokular Hayvanların embriyonik gelişimi sırasında Ektoderm, Mezoderm ve Endoderm denilen 3 farklı gelişme tabakası (=germ tabakası) bulunur. Bütün hayvansal dokular bu yapılardan ve bu yapıların

Detaylı

Üriner sistem: İdrarı oluşturan (böbrekler) İdrarı ileten organlar (Üreterler, vezika ürinarya ve üretra). Sistemin organları, organizmada

Üriner sistem: İdrarı oluşturan (böbrekler) İdrarı ileten organlar (Üreterler, vezika ürinarya ve üretra). Sistemin organları, organizmada ÜRİNER SİSTEM Üriner sistem: İdrarı oluşturan (böbrekler) İdrarı ileten organlar (Üreterler, vezika ürinarya ve üretra). Sistemin organları, organizmada metabolizma sonucu oluşan son ürünlerin kandan süzülmesini

Detaylı

Pankreas hem endokrin hem de ekzokrin fonksiyona sahip bir bezdir. Ekzokrin fonksiyonu bikarbonat ve sindirim enzimlerini oluşturmaktır.

Pankreas hem endokrin hem de ekzokrin fonksiyona sahip bir bezdir. Ekzokrin fonksiyonu bikarbonat ve sindirim enzimlerini oluşturmaktır. PANKREAS HORMONLARI PANKREAS HORMONLARI Pankreas hem endokrin hem de ekzokrin fonksiyona sahip bir bezdir. Ekzokrin fonksiyonu bikarbonat ve sindirim enzimlerini oluşturmaktır. Endokrin fonksiyonu ise

Detaylı

CANLILARIN ORTAK ÖZELLİKLERİ Beslenme Boşaltım Üreme Büyüme Uyarıları algılama ve cevap verme Hareket Solunum Hücreli yapı

CANLILARIN ORTAK ÖZELLİKLERİ Beslenme Boşaltım Üreme Büyüme Uyarıları algılama ve cevap verme Hareket Solunum Hücreli yapı CANLILARIN ORTAK ÖZELLİKLERİ Beslenme Boşaltım Üreme Büyüme Uyarıları algılama ve cevap verme Hareket Solunum Hücreli yapı Hayvan hücreleri mikroskop ile incelendiğinde hücre şekillerinin genelde yuvarlak

Detaylı

T. C. SÜLEYMAN DEMİREL ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ 2014 2015 EĞİTİM - ÖĞRETİM YILI DÖNEM II SİNDİRİM VE METABOLİZMA SİSTEMLERİ

T. C. SÜLEYMAN DEMİREL ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ 2014 2015 EĞİTİM - ÖĞRETİM YILI DÖNEM II SİNDİRİM VE METABOLİZMA SİSTEMLERİ T. C. SÜLEYMAN DEMİREL ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ 2014 2015 EĞİTİM - ÖĞRETİM YILI DÖNEM II SİNDİRİM VE METABOLİZMA SİSTEMLERİ III. DERS KURULU (15 ARALIK 2014 17 OCAK 2015) DERS PROGRAMI DEKAN BAŞKOORDİNATÖR

Detaylı

Hormon üreten dokular 3 grupta incelenir:

Hormon üreten dokular 3 grupta incelenir: ENDOKRİN SİSTEM ENDOKRİN SİSTEM o Çok hücreli canlılarda homeostazisin devamlılığı sinir sistemi ve endokrin sistem tarafından sağlanır. o Sinir sistemi homeostazisi nöronlar tarafından üretilen elektriksel

Detaylı

ADIM ADIM YGS-LYS 37. ADIM HÜCRE 14- ÇEKİRDEK

ADIM ADIM YGS-LYS 37. ADIM HÜCRE 14- ÇEKİRDEK ADIM ADIM YGS-LYS 37. ADIM HÜCRE 14- ÇEKİRDEK 3) Çekirdek Ökaryot yapılı hücrelerde genetik maddeyi taşıyan hücre kısmıdır. Prokaryot hücreli canlılarda bulunmaz. GÖREVLERİ: 1) Genetik maddeyi taşıdığından

Detaylı

Kazanım Merkezli Çalışma Kağıdı 1. Ünite Vücudumuzda Sistemler Sindirim Sistemi

Kazanım Merkezli Çalışma Kağıdı 1. Ünite Vücudumuzda Sistemler Sindirim Sistemi Fen Bilimleri 7. Sınıf Aşağıda, sindirim sistemi ile ilgili verilen ifadelerden doğru olanlarının yanına (, yanlış olanlarının yanına (Y) koyunuz. Aşağıda verilen resimde sindirim sistemi organlarının

Detaylı

Karbohidratların Sindirimi

Karbohidratların Sindirimi Karbohidratların Vücuda Alınması Gelişmiş ülkelerde yetişkin bir insan, günlük kalori gereksiniminin yaklaşık %40-50 gibi büyük bir kısmını karbohidratlardan sağlar. Karbohidratlar günlük diyetin büyük

Detaylı

KARACİĞER HİSTOLOJİSİ. Yrd.Doç.Dr.Sevda Söker

KARACİĞER HİSTOLOJİSİ. Yrd.Doç.Dr.Sevda Söker KARACİĞER HİSTOLOJİSİ Yrd.Doç.Dr.Sevda Söker Dıştan glisson kapsülü ile sarılmış olup, insan vücudunun en büyük salgı bezi ve organıdır. Hem endokrin hem de ekzokrin bir bezdir. Parankimadan oldukça zengindir.

Detaylı

ENDOTEL YAPISI VE İŞLEVLERİ. Doç. Dr. Esra Atabenli Erdemli

ENDOTEL YAPISI VE İŞLEVLERİ. Doç. Dr. Esra Atabenli Erdemli ENDOTEL YAPISI VE İŞLEVLERİ Doç. Dr. Esra Atabenli Erdemli Endotel, dolaşım sistemini döşeyen tek katlı yassı epiteldir. Endotel hücreleri, kan damarlarını kan akımı yönünde uzunlamasına döşeyen yassı,

Detaylı

SİNDİRİM. . canlılarda dışarıdan alınan besinlerin hücreler tarafından kullanılabilir hale gelmesi için sindirilmesi gerekir.

SİNDİRİM. . canlılarda dışarıdan alınan besinlerin hücreler tarafından kullanılabilir hale gelmesi için sindirilmesi gerekir. SİNDİRİM. canlılarda dışarıdan alınan besinlerin hücreler tarafından kullanılabilir hale gelmesi için sindirilmesi gerekir. Sindirim : Büyük moleküllü besin maddelerinin. ayrılarak hücre zarından geçebilecek

Detaylı

E DOK O RİN İ S İ S S İ T S EM

E DOK O RİN İ S İ S S İ T S EM ENDOKRİN SİSTEM Prof.Dr. Erdal ZORBA Kontrol sistemleri Sinir sistemi Hızlı, anlık değişim ve yanıtlar Endokrin sistem Saniyelerden aylara kadar süren etki ve yanıt endokrin sistem hormonal iletişim 2

Detaylı

Besin maddelerinin su ve enzimler yardımıyla yapıtaşlarına kadar parçalanması olayına sindirim denir.

Besin maddelerinin su ve enzimler yardımıyla yapıtaşlarına kadar parçalanması olayına sindirim denir. SİNDİRİM SİSTEMLERİ Besin maddelerinin su ve enzimler yardımıyla yapıtaşlarına kadar parçalanması olayına sindirim denir. A. SİNDİRİM ŞEKİLLERİ 1. Mekanik Sindirim Fiziksel etkilerle besinlerin daha küçük

Detaylı

ENDODERMDEN MEYDANA GELENLER

ENDODERMDEN MEYDANA GELENLER ENDODERMDEN MEYDANA GELENLER SİNDİRİM SİSTEMİ *Splanchniopleura ile sarılan vitellus kesesi embriyoya yakın kısımdaki endoderm, cranial ve caudal yönlerde iki kör çıkıntı halinde Bağırsak taslağını oluşturur.

Detaylı

SİNİR HÜCRESİ ( NÖRON) PERİFERİK SİNİR

SİNİR HÜCRESİ ( NÖRON) PERİFERİK SİNİR SİNİR HÜCRESİ ( NÖRON) PERİFERİK SİNİR Doç. Dr. Belgin CAN Sinir Dokusunun Hücreleri Nöronlar Nörogliya Hücreleri = Gliya hücreleri NÖRONLAR -Sinir impulslarını almak, ilerletmek ve iletmek, -Belli hücresel

Detaylı

ADIM ADIM YGS LYS Adım BOŞALTIM SİSTEMİ 3

ADIM ADIM YGS LYS Adım BOŞALTIM SİSTEMİ 3 ADIM ADIM YGS LYS 184. Adım BOŞALTIM SİSTEMİ 3 2) Geri Emilim (Reabsorpsiyon) Bowman kapsülüne gelen süzüntü geri emilim olmadan dışarı atılsaydı zararlı maddelerle birlikte yararlı maddelerde kaybedilirdi.

Detaylı

Fizyoloji Nedir? 19/11/2015. FİZYOLOJİ KAVRAMI ve HÜCRE. Yaşayan organizmaların karakteristik özellikleri nelerdir?

Fizyoloji Nedir? 19/11/2015. FİZYOLOJİ KAVRAMI ve HÜCRE. Yaşayan organizmaların karakteristik özellikleri nelerdir? Fizyoloji Nedir? FİZYOLOJİ KAVRAMI ve HÜCRE Müge BULAKBAŞI Yüksek Hemşire Canlıyı oluşturan doku ve organların fonksiyonlarını ve bu fonksiyonların nasıl yerine geldiklerini inceleyen bilim dalıdır. Yaşayan

Detaylı

KONU 5 ENDOKRİN SİSTEM

KONU 5 ENDOKRİN SİSTEM KONU 5 ENDOKRİN SİSTEM 1 ENDOKRİN SİSTEM Endokrin sistem, sinir sistemiyle işbirliği içinde çalışarak vücut işlevlerini kontrol eder ve vücudun farklı bölümleri arasında iletişim sağlar. 2 TANIMLAR Vücutta

Detaylı

Sunum planı. Hipofiz Epifiz Tiroid Paratiroid ve Pankreas hormonları

Sunum planı. Hipofiz Epifiz Tiroid Paratiroid ve Pankreas hormonları Dr. Suat Erdoğan Sunum planı Hipofiz Epifiz Tiroid Paratiroid ve Pankreas hormonları Hipofiz bezi (hypophysis) Hipofizial çukurlukta bulunur (sella turcica) 9 adet hormon üretir İki bölümü vardır: Anterior

Detaylı

Sindirim,işlemi çiğnemeyle ağızda başlar. Artık maddelerin dışarı atılması ile anüste son bulur.

Sindirim,işlemi çiğnemeyle ağızda başlar. Artık maddelerin dışarı atılması ile anüste son bulur. SİNDİRİM Ağız yoluyla maddelerin alınması ve çeşitli işlemlerle kendine yararlı hale getirmesine sindirim adı verilir ve bu işlemleri gerçekleştiren sisteme de sindirim sistemi adı verilir. Besinlerin

Detaylı

Kalın Barsak Mukoza. Villi yoktur Kıvrımlar yoktur. Distal bölümde (Rectal) vardır DR. OKTAY ARDA

Kalın Barsak Mukoza. Villi yoktur Kıvrımlar yoktur. Distal bölümde (Rectal) vardır DR. OKTAY ARDA Dr. Oktay Arda 2 Kalın Barsak Mukoza Villi yoktur Kıvrımlar yoktur Distal bölümde (Rectal) vardır 3 Kalın BarsakGuddelri Uzundur Çok sayıda: Goblet Hücresi Absorbsiyon Hücresi Silindirik Kısa, düzensiz

Detaylı

SİNDİRİM SİSTEMİ FİZYOLOJİSİ

SİNDİRİM SİSTEMİ FİZYOLOJİSİ SİNDİRİM SİSTEMİ FİZYOLOJİSİ OS SISTEMAS DE REGULAÇÃO DAS FUNÇÕES DO TGI 9metre Yardımcı yapılar: dişler, salya bezleri, karaciğer ve safra yolları, safra kesesi, pankreas Besinler: Proteinler, karbonhidratlar,

Detaylı

EPİTEL DOKUSU. Prof. Dr. Bülent AHISHALI İTF Histoloji ve Embriyoloji ABD

EPİTEL DOKUSU. Prof. Dr. Bülent AHISHALI İTF Histoloji ve Embriyoloji ABD EPİTEL DOKUSU Prof. Dr. Bülent AHISHALI İTF Histoloji ve Embriyoloji ABD Doku Toplu halde belli bir iş yapmak üzere organize olmuş hücre toplulukları ya da kümelenmeleri Bağ dokusu Kas dokusu Sinir dokusu

Detaylı

KOCAELİ ÜNİVERSİTESİ KOCAELİ SAĞLIK YÜKSEKOKULU

KOCAELİ ÜNİVERSİTESİ KOCAELİ SAĞLIK YÜKSEKOKULU KOCAELİ ÜNİVERSİTESİ KOCAELİ SAĞLIK YÜKSEKOKULU Dr. Sibel Köktürk İnce barsak 3 bölümden oluşur: 1- Duodenum 2- Jejunum 3- İleum Duodenum (oniki parmak barsağı): 20-30 cm. Pankreas başını saran bir eğri

Detaylı

Suda çözünebilen nişasta molekülleri pityalin (amilaz) enzimiyle küçük moleküllere parçalanır.

Suda çözünebilen nişasta molekülleri pityalin (amilaz) enzimiyle küçük moleküllere parçalanır. CANLILARDA ENERJİ Besinlerin Enerjiye Dönüşümü Besin öğeleri: Karbonhidratlar, yağlar, proteinler, vitaminler, mineraller Besin maddelerindeki bu öğelerin vücut tarafından kullanılabilmesi için sindirilmesi

Detaylı

SİNDİRİM SİSTEMİNİN GELİŞİMİ. Prof.Dr. Murat AKKUŞ

SİNDİRİM SİSTEMİNİN GELİŞİMİ. Prof.Dr. Murat AKKUŞ SİNDİRİM SİSTEMİNİN GELİŞİMİ Prof.Dr. Murat AKKUŞ 4.haftadan itibaren kıvrılmaya başlayan embriyonun, bu kıvrılmasının sonuçlarından birisi de primitif barsak oluluşumudur. Primitif barsak kraniyalde orofaringeal

Detaylı

DİŞİ ÜREME ORGANLARI

DİŞİ ÜREME ORGANLARI DİŞİ ÜREME ORGANLARI Dişi üreme organları dişi gamet hücresi ovumu (yumurtayı) üreten ovaryumlar ile ovumun döllendiği, döllenme sonrasında gebeliğin şekillendiği ve gelişen yavrunun dışarı çıkarıldığı

Detaylı