DENEY 2: AC Devrelerde R, L,C elemanlarının dirençlerinin frekans ile ilişkileri ve RC Devrelerin İncelenmesi

Ebat: px

Şu sayfadan göstermeyi başlat:

Download "DENEY 2: AC Devrelerde R, L,C elemanlarının dirençlerinin frekans ile ilişkileri ve RC Devrelerin İncelenmesi"

Çağatay Taş
5 yıl önce
İzleme sayısı:

1 ilişkileri ve RC Devrelerin 1. Alternatif Akım Devrelerinde Çeşitli Dirençlerin Frekansla Olan İlişkisi 1.1. Deneyin Amacı: AA. da R,L ve C elemanlarının frekansa bağlı olarak değişimini incelemek Teorik Bilgi: R, L, C elemanlarının AC ve DC dirençleri hakkında bilgi toplayınız 1.3. Kullanılan Araç ve Gereçler a. Sinyal jeneratörü b. Öğretim elemanı tarafından verilen direnç, bobin ve kondansatör c. Ampermetre d. Voltmetre 1.4. Deneyin Yapılışı Benzetim a. Şekil 1.1 deki devreyi multisim programında kurunuz. b. Kaynak frekansını, 500 Hz, 750 Hz ve 1000 Hz değerlerine ayarlayarak her frekans için akım ve gerilim değerlerini ölçünüz. XFC3 V3 6 Vrms 0 U A 123 R1 AC 1e-009Ohm - 10kΩ U V AC 10MOhm XFC1 123 U1 C1 V A 6 Vrms 0.1µF AC 1e-009Ohm U V AC 10MOhm - XFC2 U3 - L1 V A 1H 6 VrmsAC 1e-009Ohm U V AC 10MOhm Uygulama Öğretim elemanı tarafından verilen elemanları kullanarak benzetim aşamasında gerçekleştirilen deneyin uygulamasını gerçekleştiriniz Deneyden Elde Edilen Sonuçlar Benzetim Frekans R L C XL XC R 500 Hz 750 Hz 1000 Hz I V I V I V V/I j L V/I j L V/I

2 ilişkileri ve RC Devrelerin Uygulama Frekans R L C XL XC R 500 Hz 750 Hz 1000 Hz I V I V I V V/I j L V/I j L V/I 1.6. Hesaplamalar XC=1/j C ve XC=V/I bağıntılarından kondansatör reaktanslarını hesaplayınız XL=j L ve XL=V/I bağıntılarından bobin reaktanslarını hesaplayınız R=V/I bağıntısından omik direnci hesaplayınız 1.7. Sorular 1. Benzetim, uygulamadan elde edilen sonuçlar arasında farklılık var mıdır? Varsa sebebini açıklayınız. 2. XC değerleri arasında fark var mıdır? Varsa sebebini açıklayınız. 3. XL değerleri arasında fark var mıdır? Varsa sebebini açıklayınız. 4. Frekansa bağlı olarak XL, XC ve R değerleri nasıl bir değişim göstermektedir. 5. X=V/I değerini kullanarak C=1/ XC ve L=XL/ bağıntılarından L ve C değerlerini bulunuz. L ve C değerleri frekans ile değişmekte midir? L ve C değerlerinin hangi parametrelere bağlı olduğunu araştırınız Sonuç ve Öneriler Deneyden elde ettiğiniz sonucu ve varsa önerilerinizi bu kısımda belirtiniz.

ilişkileri ve RC Devrelerin 2. Seri RC Devresinde Akım ve Gerilim Ölçme 2.1. Deneyin Amacı: a.) Seri RC devresinin özelliklerinin incelenmesi b.) AC devre ölçümlerinin ve hesaplamalarının yapılması 2.

3 ilişkileri ve RC Devrelerin 2. Seri RC Devresinde Akım ve Gerilim Ölçme 2.1. Deneyin Amacı: a.) Seri RC devresinin özelliklerinin incelenmesi b.) AC devre ölçümlerinin ve hesaplamalarının yapılması 2.2. Teorik Bilgi: Kondansatörler hakkında bilgi toplayarak, seri ve paralel bağlı RC devreler hakkında bilgi veriniz Kullanılan Araç ve Gereçler a.) Heathkit ETW-3600 deney seti ve yardımcı elemanlar b.) Heathkit ETB-6102 AC Electronics Deney Kartları c.) Ampermetre (0-1.2 A ölçme aralığı) d.) Voltmetre (0-100 V ölçme aralığı) 2.4. Deneyin Yapılışı Deney benzetim ve uygulama aşaması olmak üzere iki kısımdan meydana gelmektedir. Benzetim bölümünde uygulaması yapılacak deneyin Multisim programı yardımıyla benzetimi (simülasyon) gerçekleştirilecek daha sonrada Heathkit deney seti yardımıyla uygulama gerçekleştirilecektir. Sonuç bölümünde ise devre çözümleri, benzetim ve uygulamadan elde edilen sonuçlar karşılaştırılacaktır. Uygulamada kullanılacak Heathkit seti 3 kısımdan meydana gelmektedir. Şekil 1 de Güç kaynağı, Şekil 2 de güç kaynağına monte edilen ve kartın yerleştirildiği ölçme ünitesi (ETW ) ve şekil 3 te de deneylerin yapılacağı kart grubu (ETB-6102) yer almaktadır. On/Off Anahtarı Frekans kademesi Ayarlı DC Gerilim 50 Hz sabit AC çıkış gerilimi (15 V-0-15 V) Frekans Ayarı Sabit gerilim değişken frekanslı AC çıkışlar Potansiyometre 100 K ve 1 K Şekil 1 ETW-3600 Deney Ünitesi

4 ilişkileri ve RC Devrelerin Şekil 2 ETW-3600 ve ETW-3567 Deney seti Şekil 3 ETB nolu kart Benzetim a.) Şekil 4 deki devreyi multisim programında kurunuz.

ilişkileri ve RC Devrelerin b.) AC gerilim kaynağını 30 V, 50 Hz değerine ayarlayınız. c.

d.) Wattmetrelerin (XWM1-3) ölçtüğü değerleri not alınız Şekil 4.

) ETB-6102 deney kartı üzerindeki 4 nolu deney düzeneğini kullanarak simülasyonda ölçtüğünüz değerlerin

) Deneye başlamadan önce J1 terminalini atlama telleri kullanarak kısa devre ediniz. c.

5 ilişkileri ve RC Devrelerin b.) AC gerilim kaynağını 30 V, 50 Hz değerine ayarlayınız. c.) Kaynak gerilimini, direnç gerilimini, kondansatör gerilimini ve devre akımlarını ölçerek tabloya kaydediniz. d.) Wattmetrelerin (XWM1-3) ölçtüğü değerleri not alınız Şekil 4. Multisim programında AC de akım ve gerilim ölçme Uygulama a.) ETB-6102 deney kartı üzerindeki 4 nolu deney düzeneğini kullanarak simülasyonda ölçtüğünüz değerlerin uygulamasını gerçekleştiriniz. b.) Deneye başlamadan önce J1 terminalini atlama telleri kullanarak kısa devre ediniz. c.) 30 V AC bölümünden elde ettiğiniz gerilimi bir ampermetre üzerinden şekilde görüldüğü gibi devreye bağlayınız. d.) AC1, AC2 ve AC3 gerilimlerini ölçerek kaydediniz. A 2.5. Deneyden Elde Edilen Sonuçlar Ölçülen Değerler VAC1 VAC2 VAC3 I (ma) Hesaplanan Değerler XC1 XC2 Z1 Z2 (Dg) P(m W) VAC2 VAC3 Benzetim Uygulama

6 ilişkileri ve RC Devrelerin 2.6. Hesaplamalar XC1=1/j C ve XC2=VAC2/I bağıntılarından kondansatör reaktanslarını hesaplayınız Z1=VAC1/I ve Z2=(R 2 XC 2 ) 1/2 bağıntılarından empedansları hesaplayınız. =tan -1 (XC/R) değerinden açısını bulunuz P=VAC1Icos bağıntısından gücü hesaplayınız VAC1, XC1 ve R değerlerini kullanarak VAC2, VAC3, Z,, P değerlerini hesaplayınız Hesaplamalarınızı benzetim ve uygulama sonuçlarına göre yaparak ek kağıtta gösteriniz Sorular 1. Benzetim, uygulama ve hesaplamalardan elde edilen sonuçlar arasında farklılık var mıdır? Varsa sebebini açıklayınız. 2. XC1 ve XC2 değerleri arasında fark var mıdır? Varsa sebebini açıklayınız. 3. Z1 ve Z2 değerleri arasında fark var mıdır? Varsa sebebini açıklayınız. 4. VAC2 ve VAC3 değerlerinin toplamı VAC1 değerini vermekte midir? Vermiyor ise sebebini açıklayınız. 5. Deneyden elde ettiğiniz değerleri kullanarak empedans üçgenini ve akım ve gerilim fazör diyagramlarını çiziniz. 6. Benzetimden elde ettiğiniz direnç gücü, kondansatör gücü ve devrenin toplam gücünü analiz ediniz. Wattmetrenin hangi güç değerini ölçtüğünü belirtiniz Sonuç ve Öneriler Deneyden elde ettiğiniz sonucu ve varsa önerilerinizi bu kısımda belirtiniz.

Benzer belgeler

DENEY 3: RC Devrelerin İncelenmesi ve Lissajous Örüntüleri

DENEY 3: RC Devrelerin İncelenmesi ve Lissajous Örüntüleri 1. Seri RC Devresinde Akım ve Gerilim Ölçme 1.1. Deneyin Amacı: a.) Seri RC devresinin özelliklerinin incelenmesi b.) AC devre ölçümlerinin ve hesaplamalarının yapılması 1.2. Teorik Bilgi: Kondansatörler