Kalça eklemi mekaniği ve patomekaniği

Transkript

1 Kalça eklemi mekaniği ve patomekaniği

2 Kalça eklemi; Amphiartoz tip bir eklemdir. 3 düzlemde serbest hareketli 3 düzlemin kesişmesiyle kalça ekleminin hareket merkezi meydana gelir.

3 Asetabulumun pozisyonu; Asetabular kaviteden geçen düzlemle sagital düzlemi arasında açıklığı öne bakan 40 açı(anterior) Asetabular kaviteden geçen düzlemle horizontal düzlem arasında açıklığı arkaya bakan 60º açı (lateral) Asetabular kaviteden geçen düzlem ile frontal düzlem arasında açıklığı aşağıya bakan açılaşma(caudal)

4 Asetabular kavitenin açısal değeri: 180 Femur başının açısal değeri: 180 Birbirlerine tam santralizedir. Asetabular kavitenin kohezyon gücünü arttırmak için etrafı kıkırdak ile kaplıdır.

5 Femoral açılar; 1- Femur baş merkezi ile interkondiler noktayı birleştiren bir eksen düşünülürsefemur baş ve boynunun anatomik ekseni 2- dizdeki interkondiler nokta ile intertrokanterik orta nokta birleştirilirse bu eksene femur şaftının anatomik ekseni denir. (125º -135º) femoral inklinasyon açısı

6 Femoral inklinasyon açısı Yeni doğanda º Coxa varada 125º Coxa valga 135º

7 Femoral torsion(deklinasyon) açısı; 1- anteversiyon açısı (normaldir) 2- retroversiyon açısı (patolojiktir)

8 Alsberg açısı: Femur baş ve boynun anatomik ekseni ile femur şaftının anatomik ekseni arasındadır(42 º) Femur şaftının mekanik ekseni ile anatomik ekseni arasında 5º 5-7º lik açılaşma vardır.

9 Femurun iç yapısı; Gelişmiş bir kaldıraç sistemidir. 4 trabeküler sistemi vardır. Trabeküler sistemler birbirlerini 60º-90-90º açılaşma ile keserler ortagonalite

10 Trabeküler sistemler; Medial kortexten başlarbaşta başta sonlanır; medial Lateral kortexten başlar başta sonlanır; lateral Önden başlayıp arkaya seyreder; anterior Arkadan başlayıp öne doğru seyreder; posterior

11 Sütun teorileri; femur frontal düzlemde Diz ekleminde hareketsiz Kalça ekleminde hareketli sütuna benzer Yüklendiğinde oluşan cosinüs eğrisi sütunun 2/3 üne eşittir.femurun medial kısmı çok iyi gelişmiştir.

12 Femur sagital düzlemde; Kalça ve diz ekleminde hareketli bir sütundur. Yüklendiğinde oluşan cosinüs eğrisi sütunun boyuna eşittir. Femur arkası konkav, önde konveksite oluşur. Post. Trabeküler sistem gelişir.

13 Kalça ekleminin hareketliliğini kontrol eden bağlar; 1- iliofemoral bağ 2- İschiofemoral bağ 3- Pubofemoral bağ 4- Lig. Capitis femoris (teres)

14 İliofemoral bağ; Üst dış(lateral)250kg a karşı koyar. Alt iç(medial) 100kg a karşı koyar. Total: 350kg a dayanabilir. Fibröz kapsülün anteriorunu destekler. Femur şaftını asetabuluma sabitler. Y şeklindedir.

15 İschiofemoral bağ; İschium ile femur arasındadır. Fibröz kapsülün posteriorunu destekler. Hiper ekstansiyonu engeller. Rotasyonda gerilir. İliofemoral bağa yardımcıdır.

16 Pubofemoral bağ; Pubis ile femur baş ve boynu arasındadır. Fibröz kapsülün anterior ve inferiorunda yer alır Aşırı abduksiyonu engeller.

17 Ligamentum teres; Femur baş merkezi ile asetabulum arasındadır. Femur başının beslenmesinde görevlidir. Gücü; kg

18 Membrana obtratoria ile bağlantılı yapılar Pelvik taban kasları Lig. Pubofemoralis Lig. Capitis femoris (Lig. Teres)

19 Kalça eklem kapsülü; Kalça eklem kontrolünde görevli Fleksiyonda kapsülün arka kısmı gerilir. Ekstansiyondakapsülün kapsülün ön kısmı gerilir.

20

21

22 Kalça eklemi Asetabulumun 2/3 ü fibröz kıkırdak(labrum asetabulare), 1/3 ü kıkırdaksız yapıdadır. Buradan lig. Capitis femoris geçer. Eklemin her yönü yuvarlak değildir. Femur başı hyalin kıkırdakla kaplı. Üst kısmın kıkırdağı 4-4,5mm kadar kalın.

23 Eklem kapsülü ile bağlantılı yapılar M. Rektus femoris Kalça rotatörleri M. İliopsuas

24 (-) basınç; Kalça eklem kontrolünde görevli İliopsuas kasının rolü(craniale ve mediale) Weber kardeşler; basıncı: 11,25-18,25kg Max: kg

25 Kalça ekleminin beslenmesi ve Lig. Capitis femoris A. Obtratoria (r. Asetabularis) Femoral sirkümflex arterler(med/ lat) İnnervasyonu: T12T 12,L1,2,3 innervasyonu:

26

27 Kalça ekleminin kas dinamiği; Frontal düzlemde.abduktörler: 1- M. Gluteus maksimus 2- M. Tensör Fasia Latae* 3- M. Gluteus Minimus 4- M. Gluteus Medius*

28 Rose Nelaton Hattı; SİAS lar ile tuber iskiileri birleştiren hatta denir. Bu hattın troc. Majör ile olan bağlantısı kalça eklemi normal/patolojik bilgi verir. Kalça abd poz. da kalça eklemi bu hattın üstüne çıkar. Kalça add poz. da kalça eklemi bu hattın altına iner.

29 Frontal düzlem.adduktörler; 1- M. Add. Magnus, longus, brevis 2- M. Pectineus 3- M. Gracilis

30 M. Adduktor longus; Tüm pozisyonlarda adduktor etki 70º lik fleksiyona kadar fleksör, 70º den sonra ekstansör etkiye sahip

31 M. Adduktor brevis, M. Adduktor Magnus; Tüm pozisyonlarda adduktor etki 50º lik fleksiyona kadarfleksiyon 50º den sonra ekstansiyon etki M. Adduktor magnusun çalışma kapasitesi: 12kg/m Adduktor hiatus: A. V. femoralispopliteal fossa

32 M. Pectineus; Temel adduktördür. Az miktarda fleksiyon ve medial rotasyon

33 Sagital düzlemde.ekstansörler; 1- M. Gluteus Maksimus 2- M. Gluteus Medius 3- M. Gluteus Minimus 4- Hamstringler

34 M. Gluteus Maksimus; Transvers eksenin önündeki lifleri fleksör, Kas liflerinin büyük bir bölümü kalça ekleminin medialindedir adduksiyon Kalça ekleminin önündeki lifleri abduktör etki Enine kesit ort, 66cm² Çalışma kapasitesi: 34kg/m

35 M. Gluteus medius, minimus; Transvers eksenin önündeki lifleri fleksiyon, Arkasında kalan lifleri ekstansör etki M. Glu. Med. Çalışma kap: 11kg/m enine kesiti: 40cm² M. Glu. Min. Çalışma kap: 4,9kg/m enine kesiti 15cm²

36 Hamstring grup kaslar; (M. Semitendinozus, M. Semimembranozus, M. Biceps femoris) Biceps dışındakiler biartikülerdir. Diz ekstansiyondayken kalçaya ekstansiyon Diz-kalça serbest,diz fleksiyondayken kalçaya ekst Pelvis ve kalça sabitken dize fleksiyon Çalışma kap: toplam; 22kg/m

37

38 Kalça fleksörleri; M. Tensör Fasia latae M. İliopsuas M. Rectus femoris M. Sartorius

39 M. Tensör Fasia Latae: Güçlü kalça stabilizatörü Kuvvetli abduktör ve fleksör

40 M. İliopsuas; Uyluğu pelvise karşı fleksiyona getirir. Az miktarda adduksiyon ile birlikte Çok kuvvetli dış rotatördür.

41 M. Rectus femoris; Fleksiyon etkisinin yanında ekstansiyon pozisyonunda abduksiyon, Aşırı fleksiyonda adduktör etki Çalışma kap: 5kg/m

42 M. Sartorius; Fleksör etkisi kuvvetlidir. Abduksiyon ve dış rotasyon etkisi de vardır. Çalışma kap: 1,5-2kg/m

43 Transvers düzlemde; (pelvik trokanterik kaslar) M. Priformis M. Obtrator internus/eksternus M. Quadratus femoris M. Gemellus inferior/superior

44 M. Priformis; Lifleri femurun uzun ekseninin arkasındadır. Tüm pozisyonlarda kuvvetli dış rotatör etki Sagital düzlemde abd, (5kat) Frontal düzlemde ekst. (1 kat)

45 M. Obtrator internus; Aşırı dış rotasyonda dış rotasyon etkisi azalır Zayıf adduktör ve ekstansör etki Uyluk ekstansiyonda dış rotasyon, uyluk fleksiyonda abduksiyon Femur başını asetabulumda sabitler Gemellus kasları ile birlikte çalışır(triceps coxa)

46 M. Obtratör eksternus; Dış rotatör ve adduktör etkiye sahip

47 M. Quadratus femoris; Adduktör ve çok güçlü dış rotatördür. Çok küçük bir kastır

48 M. Gemellus superior/inferior Add+ dış rotatör etki

49 Kalça iç rotatörleri M. Tensör fasia latae M. Gluteus medius M. Gluteus minimus Bu kasların transvers düzlem önünde kalan lifleri Dış rotatörler iç rotatörlere göre 3 kat daha fazla kuvvetlidir.