Ekonomi Bülteni. 16 Kasım 2015, Sayı: 35. Yurt Dışı Gelişmeler Yurt İçi Gelişmeler Finansal Göstergeler Haftalık Veri Akışı

Transkript

1 Ekonomi Bülteni 16 Kasım 15, Sayı: 35 Yurt Dışı Gelişmeler Yurt İçi Gelişmeler Finansal Göstergeler Haftalık Veri Akışı Ekonomik Araştırma ve Strateji Dr. Saruhan Özel Ezgi Gülbaş Orhan Kaya İnci Şengül 1

2 Haz Haz 1 Haz Haz 3 Haz Haz 5 Haz 6 Haz 7 Haz 8 Haz 9 Haz 1 Haz 11 Haz 1 Haz 13 Haz 1 Haz Kasım 15 DenizBank Ekonomi Bülteni Yurt Dışı Gelişmeler Çin de bu haftanın verileri ekonomide aşağı yönlü risklerin ağır bastığını gösteriyor. Çin de ihracat Ekim de bir 1 önceki yıla göre -%3. olan piyasa beklentisinin üzerinde -%6.9 düşüş gösterdi. İthalattaki düşüş de beklentiyi aşarak -%18.8 seviyesinde gerçekleşti. Beklenti ithalatın %15. seviyesinde düşeceği yönündeydi. Çin in emtia ihracatçısı Rusya, ve Brezilya gibi ülkelerden ithalatındaki düşüş dikkat çekici (sırasıyla %19. ve %. düşüş). Enflasyon tarafında ise üretici fiyat endeksi beklentilerle paralel -%5.9 geldi ve art arda ay boyunca düşüş göstermiş oldu. Tüketici fiyat endeksi ise %1.5 olan beklentinin altında %1.3 seviyesinde gerçekleşti. Dış ticaretteki ve fiyatlardaki bu gelişmeler Çin in büyüme hedefini yakayabilmek adına iç talebi canlandırmak için attığı adımların önemini bir kez daha göstermiş oldu. Deflasyon ve düşük büyüme riski karşısında son bir yılda altı defa faiz indirimi yapan Çin Merkez Bankasının genişlemeci politikalarına devam etmesi bekleniyor. Bu hafta açıklanan Yeni Yuan kredileri ise beklentilerin altında kalarak milyar Yuan oldu ve faiz indirimlerinin henüz banka kredilerine yansımadığını gösterdi. Yine bu hafta açıklanan Eylül ayı perakende satışlar verisi ise beklentilerle paralel %11 artış gösterirken Eylül ayı sanayi üretimi verisi beklentileri karşılamadı ve yıllık bazda %5.6 artış göstererek, küresel krizden bu yana en yavaş artışını gerçekleştirdi. Verilerin oynaklığı göze alındığında, parasal genişleme hareketinin net etkisini değerlendirmek için ileride verileri takip etmek önemli. Euro Bölgesi nde 3. Çeyrek büyüme verisi beklentileri karşılamadı. Öncü verilere göre Euro Bölgesi ekonomisi 3. Çeyrekte çeyreklik bazda %. lük büyüme beklentisinin altında %.3 büyüdü. Yıllık bazda büyüme ise %1.6 olarak gerçekleşti. Ülke kırımlılarına baktığımızda Almanya ve Fransa nın yıllık bazda büyümeleri sırasıyla %1.7 ve %1. olurken, İtalya ekonomisi %.9 büyüdü. Yılın ikinci yarısında toparlanma beklentilerine karşılık özellikle küresel bazdaki risklerin toparlanmanın hızını yavaşlatıcı nitelikte olduğunu görüyoruz. Çin in tüketici odaklı büyümeye geçiş süreci, Almanya gibi ihracata odaklı ekonomiler için riskler içeriyor. Avrupa Merkez Bankası (AMB) Başkanı Mario Draghi geçtiğimiz ayki toplantıda benzer risklere dikkat çekti. Draghi 6 milyar Euro luk parasal genişleme programının, sonlanması öngörülen 16 Eylül sonrasında da devam edebilceğini söyledi. AMB büyüme tahminini bu yıl için %1.5 ten %1. seviyesine indirdi. Banka ayrıca 16 için büyüme tahminini %1.9'dan %1.7'ye, 17 yılı için %.'den %1.8'e çekti Çin Dış Ticaret Yıllık Değişim (%) Çin Fiyat Endeskleri TÜFE İhracat (%) İthalat (%) ÜFE Büyüme Oranları (Çeyreklik) Almanya Fransa AB İtalya %-6.9 %-18.8 %1.3 %-5.9

3 DenizBank Ekonomi Bülteni 16 Kasım 15 Yurt İçi Gelişmeler Ödemeler Dengesi, Eylül 15 Eylül ayında cari denge, 95 milyon $ cari fazla verdi. (Bloomberg Ödemeler Dengesi Beklenti: 8 milyon $ cari açık) Ağustos ayında 165 milyon $ olan cari açık verisi ise revize edildi ve 7 milyon $ cari fazla olarak güncellendi. Cari dengenin artıya geçmesinde ithalatta devam eden gerileme ve ihracatta Eylül ayında yaşanan toparlama etkili oldu. Ağustos ayına 3.7 milyar $ olan dış ticaret açığı.5 milyar $ seviyesine geriledi. 1 aylık kümülatif cari açık ise Ağustos taki 3 milyar $ seviyesinden (GSYH'ya oranı %5.6).6 milyar $ seviyesine (GSYH'ya oranı %5.) gerilemiş durumda. Finansman tarafına baktığımızda Eylül ayında nette.9 milyar $ lık çıkış yaşandı. Doğrudan yatırımlarda.3 milyar $ seviyesinde giriş, portföy yatırımlarında.8 milyar $, diğer yatırımlar kaleminde ise.3 milyar $ lık çıkış yaşandı. Hisse senedi piyasasından 33 milyon $ seviyesinde çıkış yaşanırken, yılbaşından bu yana toplam çıkış 98 milyon $ oldu. Devlet tahvillerinden aylık bazda 66 milyon $ çıkış yaşanırken, yılbaşından bu yana toplam çıkış 5.7 milyar $ oldu. Bankaların kredi vadelerini kısadan uzuna çevirme trendi devam ediyor. Bankaların kısa vadeli kredi kullanımı Eylül ayında 3 milyar $ azaldı. Uzun vadeli kredi kullanımı ise 3 milyar $ artış gösterdi. 1 aylık kümülatif borç çevrim oranlarına baktığımızda ise, Eylül ayında şirketlerin uzun vadeli borç çevirme oranı %13, bankaların uzun vadeli borç çevirme oranı ise %318 seviyesinde. Yılın ilk 9 ayında bankalar nette 5, milyar $, diğer sektörler 7,5 milyar $ yurt dışından kredi kullandılar. Net turizm geliri kalemi Ocak Eylül 15 döneminde 1 yılının aynı dönemine göre %11 azalarak 17. milyar $ seviyesinde gerçekleşti. Net Hata Noksan kaleminde bu ay milyar $ lık giriş yaşandı ve yılbaşından bu yana yaşanan giriş 13. milyar $ seviyesine ulaştı. Rezerv varlıklarda ise Eylül ayında yaşanan.8 milyar $ lık azalma ile yılbaşından bu yana toplam 3.8 milyar $ azalma yaşandı. Cari dengedeki iyileşmenin devam etmesinde en büyük etken enerji dengesindeki iyileşme olmaya devam ediyor. Enerji açığı bu ay bir önceki senenin Eylül ayına göre %5 e yakın daralarak 37.3 milyar $ seviyesine geriledi. Enerji dengesindeki bu iyileşmenin gelecek aylarda da devam etmesini bekliyoruz. Milyon Dolar Eylül Eylül Son 1 Ay Son 1 Ay CARİ İŞLEMLER HESABI -, ,98 -,569 Dış Ticaret Dengesi -5,66 -,57-6,8-55,97 Hizmetler Dengesi 3,16 3,5 5,15,7 Gelir Dengesi ,795-1,358 Cari Transferler ,36 1,1 SERMAYE VE FİN. HES.,666 -,75 7,19 3,597 Doğrudan Yatırımlar 63 55, 9,3 Portföy Yatırımları 1,6 -,871 8,95-5,56 Diğer Yatırımlar ,8 1,381 Rezerv Varlıklar ,357 7,18 NET HATA NOKSAN -9 1,98 9,18 7,981 Sanayi Üretim Endeksi, Eylül 15 Eylül ayında Sanayi Üretim endeksi yıllık bazda %.8 ile %.3 olan piyasa beklentisinin üzerinde bir artış gösterdi. Mevsim ve takvim etkilerinden arındırılmış endeks ise bir önceki aya göre değişim göstermedi. Böylece sanayi üretiminde yıllıklandırılmış ortalama artış oranı Eylül ayı itibarıyla %.6 seviyesine yükseldi. Endeksin mevsim ve takvim etkisinden arındırılmış alt kalemlerini incelediğimizde bir önceki ay %11.6 lık artış yaşanan dayanıklı tüketim malı imalatında aylık bazda %6.3 lük düşüş yaşandığını görmekteyiz. Dayanıksız tüketim malı imalatında %., enerji kaleminde ise % 1 lik bir artış görülmekte. Bunun yanında ara malı imalatında %.9, sermaye mal imalatında ise %.3 lük sınırlı düşüşler var. Temmuz ayında beklentilerin altında kalarak üçüncü çeyreğe yavaş bir başlangıç yapan sanayi üretimi verisi, Ağustos ayında beklentilerin oldukça üstünde bir artış göstererek ekonomik aktivitede yavaşlama beklenen üçüncü çeyreğe dair olumlu sinyal vermişti. Ancak Eylül ayı verisiyle beraber çeyreklik ortalamalara baktığımızda sanayi üretiminde üçüncü çeyrekte, ikinci çeyreğe göre bir yavaşlama olduğunu görüyoruz. 3

4 H. Senedi Piyasaları Para Piyasaları Haftalık ve Aylık Getiri DenizBank Ekonomi Bülteni 16 Kasım 15 Finansal Göstergeler Finansal Varlık Fiyatlarındaki % Değişim ($ Bazında) Emtia End Aylık Değ (%) -7. Altın -. TL-Basket EURO/$ MSCI Türkiye.9.1 MSCI EM -. ABD-S&P Aylık Değ (%, $ Bazında) Emtia End. -8. Altın -7. TL-Basket 6. EURO/$ -5.1 MSCI Türkiye.9 MSCI EM ABD-S&P Bu hafta gelişmekte olan ülke piyasalarına negatif seyir vardı. Türkiye hisse senedi piyasasında ise yatay seyir hakim. USD Libor 1 ay, 3 ay, 6 ay ve 1 ay (%) 3 Aylık Libor Faizi (%) % Aylık USD Libor 3 6 Aylık USD Libor 3 Aylık USD Libor 1 Aylık USD Libor 1 Ocak 8Ocak 9Ocak 1Ocak 11Ocak 1Ocak 13Ocak 1Ocak USD JPY EUR % %.9 Oca 13 Tem 13 Oca 1 Tem 1 Oca 15 Tem 15 USD Libor faizlerinde bu hafta yükseliş devam etti. Endonezya-JCI Kore-Kospi Hindistan-Sensex Çin-Shangai TR- BIST1 Mac-Bux Rus-Micex Cz-Prague Pol-WIG Br-Bovespa Meks-Bolsa MSCI Emerging Jp-Nikkei5 Ger-Dax Fr-Cac UK-FTSE 1 EU-DJ Stoxx 5 ABD-DJ Indus ABD-S&P G-7 Ortalama MSCI Global Hisse Senedi Endeksleri Değişim (%) Aylık Değ (%) 7.5 Hisse Senedi Endeksleri (Ocak 13=1) 1 MSCI Türkiye Endeksi MSCI GOÜ Endeksi Global hisse senedi piyasalarına genelde negatif seyir hakimdi. Not: Tüm veriler raporun çıktığı Cuma günü saat 1: itibarı ile güncellenmiştir.

5 Emtia Piyasaları Döviz Piyasaları Değer Kaybediyor Değerleniyor Tahvil Piyasaları DenizBank Ekonomi Bülteni 16 Kasım 15 Finansal Göstergeler 1 1 Gösterge Tahvil Faiz Oranı Politika Faiz Oranları (%) 7 6 GOÜ CDS'leri ve Ratingler (5 Yıl; Fitch, LT FX) TR, BBB- Poland, A- Rus, BBB- Bra, BBB MB Haftalık Repo Faizi Gecelik Borç Alma ve Borç Verme Faiz Koridoru MB Ağırlıklı Ortalama Fonlama Faizi Ocak 11 Ocak 1 Ocak 13 Ocak 1 Ocak 15 1 Ocak 13 Ocak 1 Ocak 15 Gösterge tahvil getirisi %1 seviyesinin üzerinde. USD'ye Karşı Değişim (%, Pozitif Değerler= $'a karşı değerleniyor) BRL MXN CZK -.7 PLN -5.3 HUF -5. ZAR -5.1 KRW RUB -5.3 TRY 1 Aylık Değ (%) JPY GBP EURO GOÜ Para Birimleri ($'a Karşı Ocak-13=1) Ocak 13 Mayıs 13 Eylül 13 Ocak 1 Mayıs 1 Eylül 1 Ocak 15 Mayıs 15 Eylül TL GOÜ Ortalaması 175 Gelişmekte olan ülke para birimleri bu hafta Dolar a karşı karışık seyir izledi. Türk Lirası pozitif ayrışan para birimleri arasındaydı. Emtia Endekslerinde Değişim (%) 1 Aylık Değ (%) -.7 Tarım -.5 Tem. Maden Değ. Maden -.5 Enerji Top. Endeks Endişe (VIX) Endeksi Oca 11 Tem 11 Oca 1 Tem 1 Oca 13 Tem 13 Oca 1 Tem 1 Oca 15 Tem 15 Emtia endeksleri bu haftayı negatif kapattı. VIX endeksi yükseldi. Not: Tüm veriler raporun çıktığı Cuma günü saat 1: itibarı ile güncellenmiştir. 5

6 DenizBank Ekonomi Bülteni 16 Kasım 15 Veri Akışı Ülke Veri Saat Beklenti Gerçekleşen Önceki Revize Önem 16 Kasım Pazartesi Haftalık Veri Takvimi Türkiye İşsizlik Oranı (Ağustos) 1: 9.9% % -- Orta Türkiye Bütçe Gerçekleşmeleri (Ekim) 11: Orta Euro Bölgesi TÜFE (Yıllık Değişim, %) (Ekim, Nihai) 1:.% --.% -- Yüksek 17 Kasım Salı İngiltere TÜFE (Yıllık Değişim, %) (Ekim) 11:3 -.1% % -- Orta Euro Bölgesi ZEW Beklenti Endeksi (Kasım) 1: Orta Almanya ZEW Beklenti Endeksi (Kasım) 1: Orta ABD TÜFE (Yıllık Değişim, %) (Ekim) 15:3.1% --.% -- Yüksek ABD Kapasite Kullanım Oranı (Ekim) 16: % % -- Orta ABD Sanayi Üretimi (Aylık Değişim, %) (Ekim) 16:15.1% -- -.% -- Orta 18 Kasım Çarşamba ABD Yapı İzinleri (Aylık Değişim, %) (Ekim) 15:3 3.8% % -.8% Orta ABD Yapı İzinleri (Ekim) 15:3 118k k 115k Orta ABD Konut Başlangıçları (Aylık Değişim, %) (Ekim) 15:3-3.8% % -- Orta ABD Konut Başlangıçları (Ekim) 15:3 116k -- 16k -- Orta ABD FED Toplantı Tutanakları (Ekim) Orta 19 Kasım Perşembe ABD Haftalık İşsizlik Başvuruları (Kasım 1) 15:3 71k -- 76k -- Orta Euro Bölgesi ECB Toplantı Tutanakları (Ekim) Orta Kasım Cuma Türkiye Tüketici Güven Endeksi (Kasım) 1: Orta Türkiye Merkez Bankası Beklenti Anketi 1:3 Orta Not: Tüm veriler ve beklentiler Bloomberg den alınmıştır. 6