AIDS Dinle, Öğren, Yaşa! Sözünde Dur AIDS i Durdur AIDS e Sırtını Dönme

Transkript

1 AIDS Dinle, Öğren, Yaşa! Sözünde Dur AIDS i Durdur AIDS e Sırtını Dönme 1

2 2

3 AIDS 3

4 AIDS İlk defa 1981 yılında Amerika Birleşik Devletleri'nde bir grup homoseksüel erkekte ve Haiti'den gelen göçmenlerde AIDS hastalığı tanımlanmıştır. Ülkemizde ilk defa 1985 yılında bir HIV pozitif hasta olduğu bildirilmiştir. 4

5 A I D S ACGUIRED IMMUNO DEFICIENCY SYNDROME EDİNSEL İMMUN YETMEZLİK SENDROMU 5

6 AIDS NEDİR? "Edinsel Bağışıklık Yetmezliği Sendromu" olarak ifade edilen AIDS çağımızın en korkunç hastalıklarından biridir. AIDS hastalığının etkeni bir virüs olup kısaca HIV olarak adlandırılmaktadır. Bu virüs bağışıklık sisteminin zayıflamasına yol açar. Bağışıklık sistemi, bizi bakteri ve virüs gibi mikroplardan koruyan savunma mekanizmamızdır. 6

7 AIDS Nasıl Farkedilir? AIDS Virusu (HIV) bir insana bulaştıktan sonra hastalık belirtileri hemen ortaya çıkmaz. Bu dönemdeki kişiye taşıyıcı denir, bu kişi virüsü taşır ve bulaştırır. Ortalama 10 (3-12) yıl veya daha sonra hastalık belirtileri başlar. 7

8 HIV virüsü ile enfekte kişi herhangi bir belirti göstermeyip sağlıklı görünebilir, fakat AIDS i başkalarına bulaştırır. 8

9 Ülkemizde HIV/AIDS Yayılma Nedenleri Ülke nüfusu genç (15-49) Cinsel yolla bulaşan enfeksiyonlar konusunda toplumun bilgileri kısıtlı Damar içi madde kullanımı artmakta Turizm sektörü genişlemekte Yurt dışında çalışan vatandaşlarımız fazla 9

10 GENÇLERDE HIV EĞİTİMİ NİÇİN GEREKLİ? HIV ENFEKSİYONU EN HIZLI OLARAK GENÇLER ARASINDA YAYILMAKTADIR. DÜNYADA HER 6 DAKİKADA YAŞ ARASI BİR GENÇ AIDS HASTALIĞINA YOL AÇAN HIV VİRÜSÜNE YAKALANIYOR. Türkiye'de en sık yaş arası HIV/AIDS vakalarına rastlanmaktadır. 10

11 1985- Haziran 2009 Görülen Yeni Vakaların Yıllara Göre Dağılımı 11

12 İNSAN BAĞIŞIKLIK YETERSİZLİĞİ VİRÜSÜ (HIV) 12

13 AIDS, HIV enfeksiyonunun son safhasıdır. 13

14 HIV NASIL BULAŞIR? Cinsel ilişki ile Kan yolu ile Anneden bebeğe 14

15 HIV İN BULAŞMA YOLLARI 1- Cinsel Yolla Bulaşma 15

16 CİNSEL İLİŞKİ YOLUYLA Kadın-erkek arasındaki heteroseksüel ilişkilerde ve iki erkek ya da iki kadın arasındaki homoseksüel ilişkilerde bulaşabilir. 16

17 Cinsel bulaş açısından riskli davranışlar; *Birden fazla partneri olmak *Eşcinsellik *Hayatını fuhuşla kazanmak *İyi tanımadığı kişilerle cinsel ilişkiye girmek 17

18 CİNSEL İLİŞKİ İLE BULAŞIR Korunmasız cinsel ilişki ile bulaşabilir. Tüm bulaşmaların % i bu yolla olmaktadır. 18

19 CİNSEL İLİŞKİ EN ÖNEMLİ BULAŞMA YOLUDUR HIV her türlü cinsel ilişki ile bulaşır. Güvenli cinsel yaşam kurallarına uyularak cinsel yolla bulaşmadan korunulur. Cins,ırk,renk,din,yaş farkı gözetmeksizin herkese bulaşabilir. 19

20 RİSKLİ GÖRÜLEN CİNSEL İLİŞKİLER Prezervatif kullanmadan girilen cinsel ilişki. (meni ve vaginal sekresyon) Partner sayısının fazla olması Partnerin HIV virüsü taşıması 20

21 Sakın Unutma!!! Alkol, esrar, eroin, kokain gibi uyuşturucular doğru ve sağlıklı düşünmeyi engelleyerek, cinsel ilişki sırasında olumsuz davranışlara neden olabilir. 21

22 2- KAN YOLUYLA BULAŞMA Kan ve kan ürünlerinin transfüzyonu Damar içi enjektör kullananların ortak kullanımı, Steril olmayan enjektrör kullanımı, Ele iğne batması 22

23 3- HIV Lİ ANNEDEN BEBEĞE BULAŞMA Anne karnında Doğum esnasında Anne sütü ile 23

24 HIV in Dezenfeksiyonu Spermdeki ve vajina salgısındaki HIV dış ortamda birkaç saatte ölür. HIV kurumuş kanda da kısa zamanda ölür. Birkaç dakika kaynatarak yada 60 C de 30 dakika ısıtarak virüs öldürülür. 24

25 Deri HIV den Nasıl Arındırılır. Su ve sabunla iyice yıkama ile (En az 15 saniye) bütün diğer mikroplar gibi HIV de deriden uzaklaştırılabilir Yıkandıktan sonra derinin alkol ile temizlenmesi uygun olabilir 25

26 AIDS BELİRTİLERİ SEBEBİ AÇIKLANAMAYAN AŞIRI YORGUNLUK ATEŞİN AÇIKLANAMAYACAK BİR ŞEKİLDE 39 ºC ÜSTÜNE ÇIKMASI İKİ AYDAN KISA BİR SÜREDE 7-10 KİLO KAYBI UYKU SIRASINDA AŞIRI TERLEME ISRARLA DEVAM EDEN İSHAL 26

27 KOLTUK ALTI LENF BEZLERİNİN ŞİŞMESİ DİLİN ÜZERİNDE VE AĞIZ İÇİNDE BEYAZ LEKE VE YARALARIN OLUŞMASI HERHANGİ BİR SOLUNUM ENFEKSİYONUYLA MEYDANA GELEN VE UZUN SÜREN KURU ÖKSÜRÜK VE NEFES DARLIĞI DERİ ÜSTÜNDE VEYA ALTINDA OLUŞAN LEKE ŞİŞLİKLERİN MEYDANA GELMESİ 27

28 Laboratuar Tanısı HIV taşıyan kişiye "HIV POZİTİF" veya "HIV İNFEKTE" denir. Bunu belirtmek için ANTİ-HIV (ELISA) testi yapılır. HIV vücuda girdiği andan itibaren vücutta bununla savaşmak için antikorlar oluşur. Kandaki bu antikorlar ELISA yöntemiyle saptanır. 28

29 AIDS TESTİ TESTLER HIV VİRÜSÜNÜN MEVCUDİYETİNİ ARAŞTIRMAKTADIR ELISA IFA WESTERN BLOT 29

30 AIDS Tedavisi? AIDS in tedavisi yoktur, bugün için ilaç kullanımı ile yalnızca hastalık belirtilerinin ortaya çıkışı geciktirilmektedir. İlerleyen hastalık ölümle sonuçlanmaktadır. Henüz AIDS ten koruyucu bir aşı bulunamamıştır.. 30

31 GELİŞTİRİLEN İLAÇLAR AZT(Zidovudine) Neviranine (Viramune) Delavirdine (Rescriptor) Saguanavin(Invirase) Ritonavir(Norvir) Indinavir(Crixivan) Nelfinavir (Viracept) dcc(dideoxycytine) ddl (Didanosine) d4t(stavudine) dmp266 (Experimental NNRTIS) abt378 (Protease Engelleyici) 31

32 32

33 HIV NASIL BULAŞMAZ? 33

34 ARKADAŞÇA ÖPÜŞME 34

35 TOKALAŞMA 35

36 DOKUNMA 36

37 TABAK ÇATAL BARDAK 37

38 GİYECEKLER 38

39 TUVALET 39

40 BÖCEK VEYA SİNEK SOKMASI 40

41 TER GÖZYAŞI 41

42 ÖKSÜRME HAPŞIRMA 42

43 YÜZME HAVUZU 43

44 HIV DEN KORUNMA Başkalarının kullandığı jilet, enjektör, akapunktur ve kulak deldirme iğnesi, dövme iğnesi, piercing, kontakt lens gibi eşyalar kesinlikle ortak kullanılmamalı. Her türlü cinsel ilişkide KONDOM kullanılmalı. HIV virisü ile enfekte olmuş kişilerle cinsel ilişkide bulunulmamalı. Monogamiye (tek eşlilik) sağdık kalınmalı, 44

45 Damar yoluyla ilaç kullanıyorsanız ASLA ortak enjektör kullanmayın. Ameliyatlarda kendi kanınızı kullanmayı tercih edin ya da HIV testi (-) olduğundan emin olduğunuz kanın verilmesine dikkat edin. HIV enfeksiyonu almışsanız çocuk doğurmayın. 45

46 AIDS İÇİN HALA GERÇEK BİR TEDAVİ YOKTUR. AIDS İLE MÜCADELEDE EĞİTİM İLAÇTAN ETKİLİDİR. 46

47 47

48 İŞİNİZİ ŞANSA BIRAKMAYIN. AIDS DEN KORUNUN. 48

49 KIRMIZI KURDELE AIDS i biliyorum AIDS e karşı korunuyorum AIDS ten ölenlere saygı duyuyorum 49

50 50

51 İ.D.V. ÖZEL BİLKENT ORTA OKULU SAĞLIK BİRİMİ 51