INTERNET Internet Hangi Konularda Çok Yararlıdır? Bilgi ve kaynak paylaşımı Eğitim ve araştırma Haberleşme Ticaret Eğlence Adres: URL (UNIFORM RESOURCE LOCATOR) İnternet üzerindeki bir web sayfasının bulunabilmesi için iyi ve sistemli bir adresleme sistemi gereklidir. Bunu yapmak kolaydır. Çünkü, internetteki her web sunucusunun bir IP (Internet Protocol) numarası olduğunu biliyoruz. Anımsamayı kolaylaştırmak için, IP numarası yerine alan adı (domain name) kullanılır. Web sayfasının sunucuda hangi adla hangi klasöre konulduğu da bilinmektedir. Bunların belirtilmesiyle web sayfasının adresi ortaya konmuş olur. Web sayfasının bu yöntemle oluşturulan adresine URL (Uniform Resource Locator) denir. Buna Düzgün Kaynak Bulucu diyebiliriz. Adres: URL (UNIFORM RESOURCE LOCATOR) Bir web sayfası için URL adresinin üç temel bileşeni vardır ve şöyle yazılır: Örnek: http:// www.mku.edu.tr/myo/antakyamyo/ Bu URL, web tarayıcısına şunları söylemektedir: Kullanılan protokol http dir. Sunucunun alan adı mku.edu.tr dır. (Alan adı verilince, sunucunun IP numarası DNS sistemi tarafından bulunur.) Açılacak web sayfasının adı index.html dir. Web, internet üzerindeki servislerden birisidir. İnternet üzerinde yazı, grafik, resim, ses ve hareketli görüntülerden oluşan dokümanları uzaktaki bilgisayarlara iletir. Bilgisayar ekranında gördüğümüz her bir web dokümanına bir web sayfası denir. Bir kişi ya da kurum, hazırladığı bütün web sayfalarını bir araya getirerek bir web sitesi oluşturabilir. Her web sitesinin internet üzerindeki yerini belirleyen bir adresi vardır. Buna URL (Uniform Resource Locator) denilir. Bir web sayfasının internette bize ulaşması için geçirdiği başlıca evreler şunlardır: Web sayfasının hazırlanması, Web sayfasının sunulması, Web sayfasının izlenmesi. 1. Web Sayfasının Hazırlanması Web sayfaları özel bir programlama dili ile yazılır. Bu dile HTML (Hypertext Markup Language) denir. Bu dil yalnız yazıları değil grafik, resim, ses iletimini de yapabilmektedir. Yazı, resim ve grafiklerin yanısıra hareketli nesneler (video, ses gibi) içeren web sayfaları oluşturulabilmektedir. Bunların hazırlanabilmesi için çok sayıda yazılım kullanılır. Bu yazılımların her biri ayrı uzmanlık ister. 1
2. Web Sunucuları Internete bağlı olan ve bir IP (Internet Protocol) numarası olan her bilgisayar web sunuculuğu yapabilir. Hazırlanan bir web sayfasının internette yayımlanabilmesi için sunumu yapan bir yazılımın olması gerekir. Bunu yapan çeşitli yazılımlar vardır. İnternete bağlı ve üzerinde bir web sunucu yazılımı olan bilgisayar bir web sunucudur. Web sunuculuğu yapan bir çok ticari ve resmi kuruluş vardır. 3. Web Tarayıcıları Web dökümanlarını (web sayfalarını) görüntüleyen yazılımlardır. Zamanla, bu yazılımlara başka işlevler de yüklenmiştir. Örneğin, e-posta, newsgroups vb.. Web tarayıcıları arasında en yaygın olanları MS Internet Explorer, Mozilla, Mozilla Firefox, Google Chrome, Opera, Netscape dir. Bunlara ek olarak yeni web tarayıcıları ortaya çıkmıştır. HTTP (HYPERTEXT TRANSFER PROTOCOL) HyperText Transfer Protocol deyimindeki sözcüklerin baş harflerinden oluşur. İnternet üzerinde HTML ile yazılan dokümanların iletimini sağlayan protokoldür. URL adresinde en başa yazılan http:// ifadesi, HyperText Transfer Protocol servisi alınacağını belirtir. Alan Adı (Domain Name Sytem-DNS) Web sayfasının yerini belirlemek için, internette onu sunan bilgisayarın belirlenmesi gerekir. Web sunucusu her bilgisayarın bir IP (Internet Protocol) numarası vardır. Bu numara, o bilgisayarı internette tanıtan adrestir. Sunucunun IP numarasını her kullanıcı bilemez. Bu nedenle, o numaraya eşlenen sembolik bir ad vardır. Buna alan adı (domain name) denir. Alan adı ile IP numarasını eşleyen sisteme DNS (Domain Name System) denir. Yukarıdaki örnekte yazılan mku.edu.tr ifadesi, sunucunun alan adıdır; bu ad o bilgisayarın IP adresine karşılık gelir. Alan Adındaki Kısaltmalar Alan Adındaki Kısaltmalar com : Ticari kuruluşları gösterir. edu : Eğitim kurumlarını gösterir. org : Ticari olmayan, hükümete de bağlı bulunmayan kurumları gösterir. net : Internet omurgası işlevini üstlenen ağları gösterir. gov : Hükümete bağlı kurumları gösterir. mil : Askeri kurumları gösterir. ac : Akademik kuruluşlar(bazı ülkelerde edu yerine geçer) num : Telefon numaralarını bulabileceğiniz yerleri gösterir. int : uluslararası organizasyonlar, kuruluşlar ftp : FTP Arşiv Sitesi (ön ek) www : World Wide Web Sitesi (bazen web de kullanılır) -ön ek- Yeni kullanıma açılan alan adları şunlardır : arts : Sanat ve kültür ile ilgili siteler firm : Ticari Firmalar info : Bilgi servisi sunan siteler nom : Kişisel domainler için kullanılan adresler rec : Eğlence siteleri stor : Alışveriş merkezleri, ticari ürün satılan yerler web : www ile ilgili servis sunan siteler 2
Alan Adındaki Kısaltmalar HTML (hypertext markup language) Nedir? Bazı ülke kısaltmaları tr:türkiye, jp:japonya, uk:ingiltere, it:italya, ch:isviçre, ca:kanada, ru:rusya, id:endonezya, nl:hollanda, de:almanya, fr:fransa, il:israil, no:norveç, se:isveç, fi:finlandiya, gr:yunanistan, hr:hırvatistan, Html, world wide web'in bilgi görüntülemekte kullandığı dosya formatıdır. Tarayıcılar tarafından yorumlanan sayfalardır. HTML İle Neler Yapılabilir? Kaynaklar Metin Biçimlendirme Liste Bağlantılar Resim Kullanma Tablolar Çerçeveler Formlar http://www.w3schools.com/html/ Genel Sayfa Yapısı Oluşturma Temel Kodlar <title> </title> Bu kod browsera HTML belgesinin başladığı ve bittiği yeri bildirir. Bütün diğer kodlar bu iki kod arasına yazılır HTML belgesinin ilk bölümüdür. Bu bölüme yazılanlar metin olarak ekranda görünmez. Head bölümü içinde yazlan Title kodu sayfanın başlığının yazıldığı bölümdür. HTML belgesinin bütün içeriği bu kodlar arasına yazılır. <title> </title> 3
Örnek 1 Örnek 1 Sonuc NotePad programını açın ve şunları yazın: <title>deneme Sayfası</title> Bu bir deneme sayfasıdır Dosyayı kaydedin (Dosya/Farklı Kaydet...). Dosya adı kısmına deneme.html" (tırnaklar dahil) ve Tamam'a basın. Metin Biçimlendirme Etiketleri Başlık etiketleri: <h1>...<h6> Paragraf etiketi: <p>...</p> Ortalama: <center>...</center> Diğer etiketler: <b>...</b>,<i>...</i>,<u>...</u> <BR>Bir satır atlamayı sağlar. /BR ile kapatılmaz. Başlık Etiketleri <title>başlık Etiketleri</title> <h1>başlık 1</h1> <h2>başlık 2</h2> <h3>başlık 3</h3> <h4>başlık 4</h4> <h5>başlık 5</h5> <h6>başlık 6</h6> Başlık Etiketleri <title>başlık Etiketleri</title> <!--Bu bir yorum satırıdır--> <h1>başlık 1</h1> <h2>başlık 2</h2> <h3>başlık 3</h3> <h4>başlık 4</h4> <h5>başlık 5</h5> <h6>başlık 6</h6> <!--This comment will not be displayed--> 4
Diğer Etiketler <!--This comment will not be displayed--> <p>the hr tag defines a horizontal rule:</p> Etiketleri toplu olarak kullanarak yeni bir HTML dosyası oluşturalım: <title> HTML Ders Notları</title> <h1><center>sayfama Hoşgeldiniz</center></h1> <p>html etiketleri ile, </p> Yazıları <b>koyu </b> <i>italik </i> ve <u>altı çizili </u> olarak yazabiliyorum Meta Etiketi Arama motorlarında iyi bir sıralama kapmak için meta etiketleri içerisine yazdığımız notlar çok önemlidir. Örneğin Mustafa Kemal Üniversitesi sitesinin Meta etiketleri şöyle olabilir. <META name="keywords" content= Mustafa Kemal Üniversitesi,MKÜ, MKU, Fakülteler, Yüksekokullar, Enstitüler, Akademik Takvim, Üniversite, Mustafa Kemal University, Turkey, University, education, campus, Türkiye, academics, students, faculty, masters, graduate schools, sports, class, study, Library, Computer Center, baum,bölümler, bilim, araştırma"> Sayfanızda kullandığınız Türkçe karakterlerin başka bilgisayarlarda bozuk şekillerde görülmemesi için; <meta http-equiv="content-type" content="text/html; charset=windows-1254"> FONTLAR <title>antenler</title> <meta name="description" content="anten üretici, FM Anteni, UHF Anteni, VHF Anteni, TV Anteni, ve servis hizmetleri"> ----- ----- Font etiketinin kullanımı; <font face="..." size="..." color="...">..</font> face= yazıtipinin adı (arial, tahoma, verdana,...) size= yazının büyüklüğü (1-7 arası) color= yazının rengi (red, green gibi renklerin ingilizce karşılığı ya da RGB renk değeri) Bunlara font etiketinin parametreleri diyoruz. 5
RENKLER <title>mevsimler</title> <body bgcolor=silver> <font face="verdana" size= 7" color="#008000">ilkbahar</font><br> <font face="monotype Corsiva" size= 6" color="#ff0000">yaz</font> <font face="arial" size= 5" color="fuchsia">sonbahar</font><br> <font face="comic sans ms" size= 4" color="#0000ff">kış</font><br> Fontlar konusunda, metnin rengini belirlerken <font color="..."> etiketini kullanmıştık ve color komutunun karşısına rengin ingilizce karşılığını yazabiliriz demiştik. Etikette kullandığımız color=#xxxxxx ifadesi ise RGB (redgreen-blue,kırmızı-yeşil-mavi) renklerinin karışım oranlarını belirtir. Bu renklerden herbirinin alacağı değer 00 ile FF aralığında olabilir. Artalanı Renklendirmek Bu renklerle yalnızca metinleri değil sayfamızın artalananını da renklendirebiliriz. Bunun için <body bgcolor=#xxxxxx> etiketini kullanıyoruz. Daha doğrusu sayfamızın gövdesini belirtmek için yazdığımız etiketini, <body bgcolor=#ffffff> şeklinde değiştiriyoruz.!! Renk kodlarını yazarken # işaretini kullanmayı unutmayın. Buna göre; #000000 siyah, #FF0000 kırmızı, #00FF00 yeşil, #0000FF mavi, #FFFFFF beyaz'dır. Diğer renkleri sayıları değiştirerek kendiniz deneyebilirsiniz. #000000=black(siyah) #000080=navy(lacivert) #0000FF=blue(mavi) #008000=green(yeşil) #008080=teal(koyu yeşil) #00FF00=lime(parlak yeşil) #00FFFF=aqua(turkuaz) #800000=maroon(vişne çürüğü) #800080=purple(mor) #808000=olive(zeytuni yeşil) #808080=gray(gri) #C0C0C0=silver(gümüşi gri) #FF0000=red(kırmızı) #FF00FF=fuchsia(parlak pembe) #FFFF00=yellow(sarı) #FFFFFF=white(beyaz) 6