Asya dan Dünya ya Yükselen Çin Ekonomisi Yazar : Abdulkadir Kötüce Yeni İpek Yolu Projesini anlatmaya başlamadan önce Çin in ekonomisini ele almak bu projenin diğer ülkeler üzerindeki etkilerini ve gelişimi yönünden hangi yönleriyle etkileyici olduğunu bize gösterecektir. Çin ekonomisi nominal olarak dünyanın ikinci ekonomisi. Çin in ticari organizasyonları ekonomi politikasında büyük ölçüde yerini almaktadır. Çin ini ticari organizasyonları APEC, DTÖ, G20 ve diğerleri şeklinde ekonomik anlamda gelişminde diğer ülkeler anlamında büyük pay sahibi olmaktadır. Çin in GSYİH 11.4 Trilyon $ (nominal 2016) 23.3 Trilyon $.GSYİH büyüme % 6 şeklinde. Çin i ana endüstri bakımdan incelemek büyük ekonominin dünya üzerindeki payını ve etkilerini görmek kolaylık sağlayacaktır. Ana endüstrileri; madencilik ve cevher işleme, demir, çelik, alüminyum ve diğer metaller, kömür, petrol, tekstil, çimento, kimyasallar, gübreler, tüketim malları, elektronik, gıda işleme, ulaşım ekipmanları, makine ve endüstriyel ekipmanlar,telekomünikasyon, savunma sanayi, havacılık ve uzay. Çin ini yeni projesiyle ekonomik liderlik anlamında geniş boyuta taşıma noktasında gerekli bir adım olarak görmektedir. Yükselen Çin ekonomisin bu projenin gerekli olması tamamlayıcı bir unsur olarak görmektedir. Pekin yönetimi, bu anlamda yeni politika üretmesi ve uzun zamanlı yatırım anlamında büyük önem arz ediyor.
İPEK YOLU PROJESİ NEDİR VE NASIL GELİŞTİ? Tarihinden bu yana İpek yolu doğu ile batı arasında ilişkiler konusunda hep bir öneme sahip olmuştur. Tarihten gelen gelişim günümüzde etkisini göstermektedir. Çin lideri Şi Cinping: TEK KUŞAK,TEK YOL ifadesiyle geniş anlamda yatırımın ifadesi anlamına geliyor. Büyüyen Çin ekonomisinin kendine yeni pazarlar ve genişleme noktasında günümüzde bir uygulama noktasında bir adımdır. Yeni İpek yolu projesi Çin önderliğinde Asya,Afrika ve oradan Avrupa ya bağlama noktasında geniş kapsamlı Yeni İpek Yolu Projesi bölge ülkeleri nezdinde özellikle Asya, Afrika ve Avrupa yı birbirine bağlamayı planlanmaktadır. Proje kapsamında liderler Pekin de bir araya geldi. Bu bağlam noktasında geçiş güzergahında olan ülkelerin plan dahilinde ekonomik olarak etkilenmesi ve ülkelerin ekonomisinin canlanması planlanmaktadır. Yeni İpek Yolu Projesi kapsamında yer alan ülkelerin bu bağlamda etkilenmesi öngörülmektedir. Bu projede yer alacak ülkelerin gelişmekte olan ülkeler olması sebebiyle ülkelerin kendi ekonomileri canlanması gelişmesi söz konusu Özellikle alt yapı anlamında ülkeler açısında büyük öneme sahip. Bölge ülkelerinin bu proje ile yeni stratejiler belirlemesi kaçınılmaz olacaktır. Avrupa ne kadar tedirgin olsa da Asya, Afrika ülkelerinde olumlu karşılanmıştır. YENİ İPEK YOLU PROJESİ GÜZERGAHLARI Yeni İpek Yolu Projesi kapsamında farklı güzergahlar üzerinde düşünülmektedir. Güzergah planlamasında geçiş noktalarında bulunan ülkelerin gelişmesine katkı koyma
anlamda düşünülmektedir. Güzergahların bu proje kapsamında ticareti geliştirme,ileri zamanlı gelişmekte olan Orta Asya ülkelerin ticaretinin canlanmasında ana planlanma arasında bir unsur olarak düşünülmektedir. Birinci güzergah olarak düşünülen, Sibirya başlayıp Rusya, Belarus, Polonya dan Avrupa ya ulaşan güzergah olarak planlanmaktadır. İkinci güzergah ise Çin i Hint Okyanusuna üzerinden Basra Körfez ve Akdeniz e bağlayacak olan Deniz ticaretini geliştirme noktasında bir adım olarak görülmektedir.ikinci güzergahta amaç Deniz ticaretinde özellikle yakın coğrafi olan Deniz ticaretini gelişiminde bir pay sahibi olması noktasında adım olarak görülmesidir. Üçüncü güzergah bizim içinde bulunduğumuz yol olan; Kazakistan dan başlayıp Hazar Denizinden, Güney Kafkasya dan geçerek Türkiye ve Avrupa ya ulaşan Orta Yol. Ülkeler açısında her yönlü olumlu faktörler vardır.ülkelerin kendi gelişimi noktasında özellikle çok öneme sahip olduğu açık net ortadadır. Ülkelerin bu anlamda kendi açısında beklentileri olduğu toplantılarda kendilerini belli etmişlerdir.güzergahların ileri bazı ülkelerin beklentilerini planlarını, stratejilerini arttırmaktadır. Güzergahtaki ülkelere çağrı; Çin hükumeti, 21. Yüzyıl Deniz İpek Yolu girişimi ile güzergahtaki ülkelere seslenerek, mavi ekonominin geliştirilmesi temel alınıp, deniz ve okyanusların korunması ve deniz ekonomisinin kalkındırılması için çaba gösterme çağrısı yaptı.ülkelerin bu anlamda kendi düşen görevleri yapması ve bu projeye destek vermesi gerekiyor. PROJE KAPSAMINDA OLAN ÜLKELER Doğu Asya: Çin, Moğolistan Güneydoğu Asya: Brunei, Kamboçya, Endonezya, Laos, Malezya, Myanmar, Filipinler, Singapur, Tayland, Timor-Leste, Vietnam Orta Asya: Kazakistan, Kırgızistan, Tacikistan, Türkmenistan, Özbekistan, Ortadoğu ve Kuzey Afrika:
Bahreyn, Mısır, İran, Irak, İsrail, Ürdün, Kuveyt, Lübnan, Umman, Katar, Suudi Arabistan, Filistin, Suriye, Birleşik Arap Emirlikleri, Yemen Güney Asya: Afganistan, Bangladeş, Bhutan, Hindistan, Maldivler, Nepal, Pakistan, Sri Lanka Avrupa: Arnavutluk, Ermenistan, Azerbaycan, Belarus, Bosna Hersek, Hırvatistan, Çekya, Estonya, Gürcistan, Macaristan, Letonya, Litvanya, Makedonya, Moldova, Karadağ, Polonya, Rusya, Sırbistan, Slovakya, Slovenya, Türkiye, Ukrayna. Yeni İpek Yolu Projesinde Türkiye nin Konumu Türkiye jeopolitik açıdan öneme sahip bir ülke.coğrafi anlamda önem sahip olan Türkiye Asya-Avrupa Kıtalarının birleştiği noktada yer almaktadır.türkiye geçmişten bugüne kadar farklı medeniyetlere ev sahipliği yapmıştır. Türkiye nin büyük bir kısmı Asya Kıtasının Güney Batısının ucunda Avrupa nın güneydoğusunda yer almaktadır.türkiye hem Asya hem Avrupa ülkesidir.türkiye öte yandan ise Ortadoğu ülkesidir.asya-avrupa ve Afrika kıtalarını birbirine bağlayan ulaşım ağı olması sebebiyle Yeni İpek Yolu projesinin bu anlamda hem diğer ülkelerin hem Türkiye anlamında öneme ve proje açısında kolaylıklara sahiptir.çin Türkiye nin konumundan dolayı Türkiye yi önemsediği gözükmektedir.
Türkiye nin de bu anlamda beklentileri her anlamda vardır. Türkiye Çın ile ticari ilişkisini geliştirme ve Türkiye nin Çin e ihracat noktasında daha geliştirilmesi yönünde olduğunu belirtmiştir.türkiye bu proje ile ekonominin olumlu yönde etkileneceği söz konusudur.bu bağladı Türkiye nin Asya ile ticari ilişkilerin daha rahat olacağı daha rahat şekillerde gerçekleştireceği bu proje ile söz konusudur. YENİ İPEK YOLU PROJESİNDE AMERİKA NIN TUTUMU 21.yy da büyüyen iki ekonominin baş aktörleri ÇİN ve ABD olmasından dolayı küresel anlamda rekabet içine girmesi kaçınılmaz bir durumdur. Çin in dünya ekonomisi anlamında üst düzey atılımlar yapması yeni pazarlarını genişletme anlamında yüksek bir gelişim göstermiştir.yeni İpek Yolu Projesi ile de gelişen ekonomiyi ve güzergah üzerindeki ülkelerin etkilenmesi tamamen dünya ekonomisinde ABD yi sollama noktasında ABD de gözünde bir tedirginlik yaratıyor.böyle biri durumda ABD nin projeye dair yeni politikalar üretmesi kaçınılmaz olacaktır.bu projenin Avrupa ya kadar uzanması uzun hatlar oluşturma ülkeler çapında Çin ile yakın ekonomik ilişkiler kurulması ve geliştirilmesi öngörülmektedir. Bu nedenden dolayı Avrupa ile kurulan yakın ticari ilişkiler bölge nezdinde özellikle Amerika nın tedirginlikleri görülmektedir. ABD nin zamanla bu projeye karşı nasıl politika geliştireceği göreceğiz..
[status draft] [nogallery] [geotag on] [publicize off twitter facebook] [category güvenlik] [tags ÇİN DOSYASI, Asya, Dünya, Çin, Ekonomi]