Mayıs 2012
KONYA TİCARET ODASI İÇİNDEKİLER 1- Konya Perakende Güven Endeksi (KOPE) 2- Konya İstihdam İzleme Bülteni 3- Konya Dış Ticaret Bülteni
TÜRKİYE NİN İLK YEREL ENDEKSİ: KOPE HABER BÜLTENİ 03.05.2012 Sayı 3 Konya Ticaret Odası (KTO) ve Türkiye Ekonomi Politikaları Araştırma Vakfı (TEPAV) işbirliğinde gerçekleştirilen Konya Perakende Güven Endeksi Anketi (KOPE) Türkiye nin, yerel düzeyde perakende sektöründeki eğilimleri ölçen ilk gösterge oldu. KOPE ile Konya da faaliyet gösteren perakendecilerin nabzı tutulacak ve perakende sektöründeki gelişmeler izlenebilecek. Konya Perakende Güven Endeksi (KOPE) ile Konya daki perakende sektörünün Türkiye ve Avrupa Birliği üye ülkeleri ile karşılaştırılması mümkün hale gelecektir. Konya nın Perakendesi Artık Gözlem Altında: Mayıs 2008 den bu yana Konya nın da aralarında olduğu 32 ildeki 500 perakendeci ile gerçekleştirilen TEPAV Perakende Anketi (TEPE) artık Konya özelinde de gerçekleştirilmektedir. Konya Ticaret Odası (KTO) ve Türkiye Ekonomi Politikaları Araştırma Vakfı (TEPAV) işbirliğinde gerçekleştirilen Konya Perakende Anketi kapsamında Konya nın merkez ilçeleri olan Karatay, Meram ve Selçuklu da yiyecek, içecek ve tütün ürünleri, tekstil, hazır giyim ve ayakkabı, elektrikli ev aletleri, radyo ve televizyonlar, BYS mobilya, aydınlatma ekipmanı ve ev içi kullanım ürünleri, motorlu taşıtlar, birden fazla çeşit türde ürün satan büyük mağazalar ve diğer sektörlerde faaliyet gösteren 300 perakendeci ile her ay yüz yüze anketler yapılmaktadır. Bu kapsamda perakendeciler ile üçüncü görüşmeler Nisan ayında yapılmıştır. KOPE sonuçları her ayın 2. iş günü Konya Ticaret Odası internet sayfasında ve canlı yayında kamuoyuna açıklanacaktır. Perakende Güven Endeksi Nasıl Hesaplanıyor: Perakende Güven Endeksi; ankette yer alan Geçtiğimiz üç ayda işlerinizin gelişimi ne yönde oldu?, Mevcut stoklarınızın düzeyi hakkında ne düşünüyorsunuz? ve Satışlarınızın önümüzdeki üç ayda ne yönde değişeceğini düşünüyorsunuz? sorularına verilen yanıtların balanslarının ortalaması alınarak hesaplanmaktadır. Balans değeri, sorulara olumlu cevap verenler ile olumsuz cevap verenlerin farkı alınarak hesaplanmaktadır. Konya Perakendesi, Nisan da da Hız Kesmedi: Nisan ayında Konya Perakende Güven Endeksi 7,9 değerini alırken TEPAV Perakende Güven Endeksi sıfırın altında 0,8 değerini almıştır. Böylelikle KOPE, üçüncü ayında da TEPE den daha yüksek bir değer aldı. KOPE geçen aya göre 7,3 puan yükselirken, TEPE geçen aya göre 1,5 puan düşmüştür. www.kto.org.tr 1
Konya da perakende sektöründe Nisan ayında en iyi performansı tekstil, hazır giyim ve ayakkabı alt sektörü sergilemiştir. En olumsuz performansı ise elektrikli ev aletleri, radyo ve televizyonlar alt sektörü sergilemiştir. Geçen aya göre en fazla artış tekstil, hazır giyim ve ayakkabı alt sektöründe olurken, en fazla düşüş elektrikli ev aletleri, radyo ve televizyonlar alt sektöründe olmuştur. Sektörler Bazında Konya Perakende Güven Endeksi (KOPE) Mart 2012 (KOPE) Nisan 2012 Nisan 2012 Mart 2012 Farkı Tekstil, hazır giyim ve ayakkabı 6,5 25,8 19,3 Yiyecek, içecek ve tütün ürünleri 13,6 21,2 7,6 BYS mobilya, aydınlatma ekipmanı ve ev içi kullanım ürünleri 10,3 17,9 7,7 Birden fazla türde ürün satan bakkal, market ve büyük mağazalar 18,4 17,8-0,6 Motorlu taşıtlar -2,3 11,5 13,8 Diğer -8,8-4,2 4,6 Elektrikli ev aletleri, radyo ve televizyonlar 7,0-12,3-19,3 Konya Perakendesinde Toparlanma Arttı Ancak Beklentiler Düştü: Konya daki perakendecilerin yüzde 61,7 si önümüzdeki üç ayda satışlarının artacağını, yüzde 48 i ise önümüzdeki üç ayda tedarikçilerden siparişlerinin artacağını beklerken yüzde 52,3 ü geçen 3 aya göre bugün işlerin kötüleştiğini, yüzde 48,3 ü ise geçen yılın aynı dönemine göre bugün işlerin kötüleştiğini ifade etmiştir. Konya ve Türkiye, Perakende Anketi soruları bazında karşılaştırıldığında (balans değerlerine bakıldığında), Konya nın tüm beklenti ve durumlarda Türkiye ye göre daha olumlu bir durumda olduğu görünmektedir. Ancak Konya özelinde Nisan 2012 de, Mart 2012 ye göre geçtiğimiz 3 aya göre işlerin bugünkü durumunda, mevcut stok düzeyinde, önümüzdeki 3 ayda satış fiyatları beklentilerinde ve işlerin geçen yılın aynı dönemine göre işlerin bugünkü durumunda olumlu gelişmeler olurken, önümüzdeki 3 ayda tedarikçilerden sipariş beklentilerinde, satış hacmi beklentilerinde ve istihdam beklentilerinde ve önümüzdeki 12 ayda mağaza sayısı beklentisinde düşüş olmuştur. www.kto.org.tr 2
Sorular (Balans değeri) Konya (KOPE) Mart 2012 Konya (KOPE) Nisan 2012 Türkiye (TEPE) Nisan 2012 Geçtiğimiz üç ayda işlerinizin gelişimi ne yönde oldu? -47,0-32,0-36,2 Mevcut stoklarınızın düzeyi hakkında ne düşünüyorsunuz? 6,7 15,0 8,8 Tedarikçilere verdiğiniz siparişlerin önümüzdeki üç ayda ne yönde değişeceğini düşünüyorsunuz? 34,3 29,3 15,5 Satışlarınızın önümüzdeki üç ayda ne yönde değişeceğini düşünüyorsunuz? 48,3 40,7 24,9 İstihdam ettiğiniz personel sayısının önümüzdeki üç ayda ne yönde değişeceğini düşünüyorsunuz? 25,3 15,3 11,9 Satış fiyatlarınızın önümüzdeki üç ayda ne yönde değişeceğini düşünüyorsunuz? 15,0 16,0 16,4 İşleriniz geçen yılın aynı dönemine göre bu yıl nasıl gelişti? -25,3-23,7-27,4 Mağaza sayınızın önümüzdeki 12 ayda nasıl değişmesini bekliyorsunuz? 16,0 14,7 6,2 TEPAV Perakende Güven Endeksi (TEPE) Hakkında: Avrupa ekonomilerindeki gelişmelerin karşılaştırılabilir bir şekilde izlenebilmesi, bölge ülkeleri arasındaki entegrasyon düzeyi dikkate alındığında, etkili ekonomi politikalarının tasarımı için son derece önemlidir. Bundan dolayı, Avrupa Komisyonu Ekonomik ve Finansal İşler Direktörlüğü bünyesinde yürütülmekte olan Avrupa Birliği İş Dünyası ve Tüketici Anketleri Ortak Uyumlaştırılmış Programı böyle bir karşılaştırmayı mümkün kılmak amacıyla, 27 Avrupa Birliği üyesi ülkede perakende sektöründeki gelişmeleri izlemek üzere başlatılmıştır. AB üyesi ülkelerin tümünde yürütülmekte olan program daha sonra Türkiye nin de aralarında bulunduğu aday ülkeleri de kapsayacak şekilde genişletilmiştir. Programın, Türkiye deki perakende sektöründeki gelişmeleri izlemeyi amaçlayan aşaması, TEPAV tarafından gerçekleştirilmektedir. TEPAV Perakende Anketi, Mayıs 2008 den bu yana her ay 32 ilde 500 perakendeci ile yüz yüze görüşülerek yapılıyor. Perakendecilere geçmiş döneme, mevcut durum ve gelecek döneme ilişkin beklentiler soruluyor. Türkiye nin en kapsamlı perakende sektörü anketi olan TEPAV Perakende Anketi'nin sonuçları, Aralık 2009 dan itibaren her ayın 2. iş günü TEPAV ın internet sayfasında ve CNBCe canlı yayını ile kamuoyuna açıklanmaktadır. Nisan 2011'den itibaren TEPE verileri mevsimsellikten arındırılmış ve arındırılmamış seriler olarak açılanmaktadır. www.kto.org.tr 3
KONYA İSTİHDAM İZLEME BÜLTENİ HABER BÜLTENİ 02.05.2012 Sayı 3 Konya Ticaret Odası (KTO) İstihdam İzleme Bülteni, Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK), Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) ve Türkiye İş Kurumu (İŞKUR) verilerinin bir araya getirilerek Konya daki kayıtlı istihdama ilişkin tespitler yapılmasını, ayrıca istihdam piyasasında Konya nın Türkiye genelindeki yerinin tespit edilmesini hedeflemektedir. Ocak ayında Konya da istihdam artışı yavaşladı SGK verilerine göre Ocak 2012 de sigortalı ücretli (4/a) çalışanların sayısı Türkiye genelinde 10 milyon 957 bin olurken Konya da ise 219 bin oldu. Ocak 2011 den Ocak 2012 ye sigortalı ücretli sayısı Türkiye de 996 bin (yüzde 10) artarken Konya da yaklaşık 23 bin (yüzde 11,5) arttı. Ocak 2009 den Ocak 2012 ye Türkiye deki sigortalı ücretli çalışan sayısı yüzde 29,2 artarken Konya da artış oranı ise yüzde 35,7 olmuştur. Mevsimsellikten arındırılmış serilerde ise son 1 ayda Konya da ve Türkiye de sigortalı ücretli çalışan sayısındaki artış yüzde 0,8 olmuştur. Tablo 1. Sigortalı Ücretli (4/a) Çalışan Sayısı (Ocak, 2009-2012; Aralık 2011-Ocak 2012) Konya (4/a) Türkiye (4/a) Ocak 2009 161.706 8.481.011 Ocak 2010 171.663 8.874.966 Ocak 2011 196.887 9.960.858 Ocak 2012 219.447 10.957.242 Ocak 12 - Ocak 11 (Fark) 22.560 996.384 Ocak 12 - Ocak 11 (Artış, %) 11,5 10,0 Ocak 11 - Ocak 10 (Artış, %) 14,7 12,2 Ocak 10 - Ocak 09 (Artış, %) 6,2 4,6 Ocak 12 - Ocak 09 (Artış, %) 35,7 29,2 Aralık 2011* 226.498 11.201.903 Ocak 2012* 228.336 11.295.477 Ocak 12 - Aralık 11 (Fark)* 1.839 93.568 Ocak 12 - Aralık 11 (Artış, %)* 0,8 0,8 *Mevsimsellikten arındırılmış rakamlar Kaynak: Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK) www.kto.org.tr 4
Eki.08 Ara.08 Şub.09 Nis.09 Haz.09 Ağu.09 Eki.09 Ara.09 Şub.10 Nis.10 Haz.10 Ağu.10 Eki.10 Ara.10 Şub.11 Nis.11 Haz.11 Ağu.11 Eki.11 Ara.11 KONYA İSTİHDAM İZLEME BÜLTENİ Konya, sigortalı ücretli çalışan sayısı en fazla olan iller arasında 8. sıradadır. Konya, 3 büyük şehrin yanı sıra Bursa, Antalya, Kocaeli ve Adana nın arkasında yer almaktadır. Konya yı Tekirdağ, Gaziantep ve Mersin takip etmektedir. Son 1 yıldaki sigortalı ücretli artışına en fazla katkı sağlayan iller arasında ise Konya 9. sırada yer almıştır. Ocak 2011 den Ocak 2012 ye sigortalı ücretli çalışan sayısı değişiminde Konya, yüzde 11,5 lik artış ile 81 il arasında 16. sırada, istihdamın en fazla olduğu ilk 15 il arasında ise Konya, 7. sırada gelmektedir. Türkiye ve Konya daki sigortalı ücretli (4/a) çalışan sayısı Ekim 2008 de 100 kabul edildiğinde, söz konusu değer, Ocak 2012 de, Türkiye için 128,3 olurken Konya içinse 137,8 olmuştur. Ekim 2008 den bu yana Konya daki sigortalı ücretli sayısındaki artış oranı Türkiye genelinin üzerinde olmuştur. Konya daki sigortalı ücretli istihdamı Aralık 2009 dan bu yana sürekli artmaktadır. Şekil 1. Aylara Göre Sigortalı Ücretli (4/a) Çalışan Sayısı (Ekim 2008=100 olarak endekslenmiştir) (Mevsimsellikten arındırılmış seriler) 140,0 135,0 130,0 125,0 120,0 115,0 110,0 105,0 100,0 95,0 137,8 128,3 Türkiye Endeks Konya Endeks Kaynak: Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK), KTO www.kto.org.tr 5
KONYA İSTİHDAM İZLEME BÜLTENİ Konya da son 1 yılda işyeri sayısı artış oranında Türkiye genelinde 16. sırada Ocak 2012 de işyeri sayısı Türkiye genelinde 1 milyon 428 bin olurken Konya da ise yaklaşık 35 bin oldu. Ocak 2011 den Ocak 2012 ye işyeri sayısı Türkiye de 111 bin (yüzde 8,4) artarken Konya da 3 binden fazla (yüzde 10,6) arttı. Ocak 2009 dan Ocak 2012 ye Türkiye deki işyeri sayısı yüzde 24,8 artarken Konya da artış oranı ise yüzde 33,9 olmuştur. Mevsimsellikten arındırılmış serilerde ise son 1 ayda Konya da işyeri sayısı yüzde 1 artarken Türkiye genelinde bu artış yüzde 0,8 olmuştur. Tablo 2. İşyeri Sayısı (Ocak, 2009-2012; Aralık 2011-Ocak 2012) Konya (4/a) Türkiye (4/a) Ocak 2009 25.920 1.143.517 Ocak 2010 28.038 1.197.779 Ocak 2011 31.380 1.316.795 Ocak 2012 34.705 1.427.590 Ocak 12 - Ocak 11 (Fark) 3.325 110.795 Ocak 12 - Ocak 11 (Artış, %) 10,6 8,4 Ocak 11 - Ocak 10 (Artış, %) 11,9 9,9 Ocak 10 - Ocak 09 (Artış, %) 8,2 4,7 Ocak 12 - Ocak 09 (Artış, %) 33,9 24,8 Aralık 2011* 32.390 1.438.684 Ocak 2012* 32.716 1.449.822 Ocak 12 - Aralık 11 (Fark)* 326 11.138 Ocak 12 - Aralık 11 (Artış, %)* 1,0 0,8 *Mevsimsellikten arındırılmış rakamlar Kaynak: Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK) www.kto.org.tr 6
Eki.08 Ara.08 Şub.09 Nis.09 Haz.09 Ağu.09 Eki.09 Ara.09 Şub.10 Nis.10 Haz.10 Ağu.10 Eki.10 Ara.10 Şub.11 Nis.11 Haz.11 Ağu.11 Eki.11 Ara.11 KONYA İSTİHDAM İZLEME BÜLTENİ Konya, işyeri sayısı en fazla olan iller arasında İstanbul, Ankara, İzmir, Bursa ve Antalya nın ardından 6. sırada yer aldı. Konya, son 1 yıldaki işyeri sayısı artışına katkıda bulunan iller arasında, üstteki illerin yanı sıra Adana nın gerisinde kalarak 7. sırada yer aldı. Ocak 2011 den Ocak 2012 ye işyeri sayısı değişiminde Konya, yüzde 10,6 lık artış ile 81 il arasında 16. sırada, işyeri sayısının en fazla olduğu ilk 15 il arasında ise Konya, Adana, Gaziantep, Mersin ve Antalya dan sonra 5. sırada gelmektedir. Konya yı, Bursa, İzmir ve Aydın takip etmektedir. İşyeri sayısı Ekim 2008 de 100 kabul edildiğinde, söz konusu değer Ocak 2012 de 131,5 e çıktı. Aynı dönemde Türkiye genelindeki artış 100 den 125,2 ye gerçekleşti. Şekil 2. Aylara İşyeri Sayıları (Ekim 2008=100 olarak endekslenmiştir) (Mevsimsellikten arındırılmış seriler) 140,0 135,0 130,0 125,0 120,0 115,0 110,0 105,0 100,0 95,0 131,5 125,2 Türkiye Endeks Konya Endeks Kaynak: Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK), KTO www.kto.org.tr 7
KONYA İSTİHDAM İZLEME BÜLTENİ Ocak ayında Konya da kadın istihdamı geriledi SGK ya göre Ocak 2012 de sigortalı ücretli (4/a) kadın çalışan sayısı Türkiye genelinde 2 milyon 686 bin olurken Konya da ise 32 bine düşmüştür. Ocak 2011 den Ocak 2012 ye sigortalı ücretli kadın çalışan sayısı Türkiye de 244 bin (yüzde 10) artarken Konya da 3 bin 4 yüz (yüzde 11,7) artmıştır. Ocak 2009 dan Ocak 2012 ye Türkiye deki sigortalı ücretli kadın çalışan sayısı yüzde 34,9 artarken Konya da artış oranı ise yüzde 49,8 olmuştur. Ocak 2009 da Konya daki kadın istihdamının toplam istihdama oranı yüzde 13,3 iken, Ocak 2012 de yüzde 14,7 olmuştur. Ancak Ocak 2012 de Türkiye genelinde kadın istihdamının toplam istihdama oranı yüzde 24,5 olmuştur. Konya, kadın istihdam oranlarında Türkiye geneline göre kötü durumdadır. İllerdeki kadın istihdamının toplam istihdama oranına göre sıralama yapıldığında Konya 81 il arasında geçen ay 58. sırada iken bu ay 66. sıraya kadar düşmüştür. Mevsimsellikten arındırılmış serilerde ise son 1 ayda Konya da sigortalı ücretli kadın çalışan sayısı yüzde 0,3 azalırken Türkiye genelinde yüzde 0,8 artmıştır. Tablo 3. Sigortalı Ücretli (4/a) Kadın Çalışan Sayısı (Ocak, 2009-2012; Aralık 2011-Ocak 2012) Konya (4/a) Türkiye (4/a) Konya daki Kadın İstihdamının Konya daki Toplam İstihdama Oranı (%) Ocak 2009 21.528 1.996.105 13,3 Ocak 2010 24.520 2.149.943 14,3 Ocak 2011 28.860 2.441.786 14,7 Ocak 2012 32.240 2.685.571 14,7 Ocak 12 - Ocak 11 (Fark) 3.380 243.785 Ocak 12 - Ocak 11 (Artış, %) 11,7 10,0 Ocak 11 - Ocak 10 (Artış, %) 17,7 13,6 Ocak 10 - Ocak 09 (Artış, %) 13,9 7,7 Ocak 12 - Ocak 09 (Artış, %) 49,8 34,5 Aralık 2011* 33.290 2.707.176 Ocak 2012* 33.206 2.728.632 Ocak 12 - Aralık 11 (Fark)* -83 21.457 Ocak 12 - Aralık 11 (Artış, %)* -0,3 0,8 *Mevsimsellikten arındırılmış rakamlar Kaynak: Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK) www.kto.org.tr 8
Eki.08 Ara.08 Şub.09 Nis.09 Haz.09 Ağu.09 Eki.09 Ara.09 Şub.10 Nis.10 Haz.10 Ağu.10 Eki.10 Ara.10 Şub.11 Nis.11 Haz.11 Ağu.11 Eki.11 Ara.11 KONYA İSTİHDAM İZLEME BÜLTENİ Ocak 2011 den Ocak 2012 ye sigortalı ücretli (4/a) kadın çalışan sayısı değişiminde Konya, yüzde 11,7 lik artış ile 81 il arasında 17. sırada, kadınların en çok istihdam edildiği ilk 15 il arasında ise 9. sıradadır. Ekim 2008 de 100 olan sigortalı ücretli (4/a) kadın çalışan sayısı endeks değeri Ocak 2012 de Konya da 156,8 e düşerken Türkiye geneli endeks değeri 135,3 değerini almıştır. Aralık 2009 dan bu yana Konya daki sigortalı ücretli kadın sayısının artış eğilimi devam ederken geçen aydan bu aya düşüş olmuştur. Şekil 3. Aylara Göre Sigortalı Ücretli (4/a) Kadın Çalışan Sayısı (Ekim 2008=100 olarak endekslenmiştir) (Mevsimsellikten arındırılmış seriler) 160,0 150,0 140,0 156,8 130,0 135,3 120,0 110,0 100,0 90,0 Türkiye Endeks Konya Endeks Kaynak: Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK), KTO www.kto.org.tr 9
KONYA DIŞ TİCARET BÜLTENİ HABER BÜLTENİ 04.05.2012 Sayı 2 Konya Ticaret Odası (KTO), Konya nın dış ticaretinin durumu hakkında dış ticaret durumunu güncel veriler ışığında izleyerek analiz etmek ve bunu ülkemizin dış ticaret durumu ile kıyaslayabilmek amacıyla Konya Dış Ticaret Görünümü Raporu yayınlamaktadır. Bu raporda Türkiye İstatistik Kurumu (TUİK) ve Türkiye İhracatçılar Meclisi (TİM) nden alınan verilerden yararlanılmaktadır. 2012 Yılının ilk 3 ayında ihracatımız %46,4 oranında arttı. Konya ihracatı, 2012 yılının Mart ayında bir önceki aya göre %27,6, 2011 yılının Mart ayına göre ise %26,8 oranında artış göstererek 123,7 milyon dolar olarak gerçekleşmiştir. 2012 yılının Ocak-Mart döneminde toplam ihracatımız 320,5 milyon dolar olarak gerçekleşirken, bir önceki yılın aynı dönemine göre %46,4 oranında artış göstermiştir. 2012 yılının Mart ayında 93 milyon dolar olarak gerçekleşen ithalatımız, 2012 yılının Şubat ayına göre %24,3 oranında artış gösterirken, bir önceki yılın Mart ayına göre %33,6 oranında azalış göstermiştir. 2012 yılının Ocak-Mart döneminde toplam ithalatımız ise bir önceki yılın aynı dönemine göre %10,9 azalarak 263 milyon dolar olarak gerçekleşmiştir. Konya 2012 yılının ilk üç ayında 57 milyon dolar dış ticaret fazlası vermiştir. 2012 yılının ilk iki ayında ihracatın ithalatı karşılama oranı %121,7 olurken, bu rakam bir önceki yılın aynı döneminde %74,1 di. Burada 47 puanlık bir artış olmuştur. Bunun nedeni ise dış ticaretimizin 2011 yılında açık vermesine karşılık 2012 yılında dış ticaret fazlası vermesidir. Konya Dış Ticareti - İlk 3 Ay (Bin $) 350.000 300.000 250.000 200.000 150.000 100.000 50.000 0 295.404 320.541 235.511 181.868 169.881 263.180 218.941 205.753 184.160 123.172 2008 2009 2010 2011 2012 İHRACAT İTHALAT Kaynak: TÜİK, TİM www.kto.org.tr 10
KONYA DIŞ TİCARET BÜLTENİ Konya nın ihracat hızı Türkiye nin ihracat hızının 2,2 katı düzeyindedir. 2012 yılının Ocak-Mart döneminde ülkemizin ihracatı bir önceki yılın aynı dönemine göre %12,6 oranında artarak 35,3 milyar dolar olarak gerçekleşmiştir. Aynı dönemde Konya nın ihracat artış oranı ise %27,3 olmuştur. Konya nın ihracat hızı Türkiye nin ihracat hızının ortalama 2,2 katı düzeyindedir. TABLO 1.TÜRKİYE-KONYA KARŞILAŞTIRMALI DIŞ TİCARET İSTATİSTİKLERİ (Ocak-Mart 2012) İhracat (milyon $) İthalat (milyon $) Dış Ticaret Dengesi (milyon $) Dış Ticaret Hacmi (milyon $) İhracatın İthalatı Karşılama Oranı (%) Türkiye 35.367 55.691-20.324 91.058 63,5 Konya 320 263 57 583 121,7 Kaynak: TÜK, TİM Konya İhracatının Lokomotif Sektörleri Sektörel olarak Konya ihracatında ilk beş içinde yer alan sektörler, toplam ihracatın %76 sını karşılamaktadır. Konya ihracatında en yüksek paya sahip olan taşıt araçları ve yan sanayi sektörünün ihracatı 2012 yılının Ocak-Mart döneminde bir önceki yılın aynı dönemine göre %62,6 oranında artış göstererek 72,4 milyon dolar olarak gerçekleşmiştir. TABLO 2. DIŞ TİCARETİN SEKTÖREL DAĞILIMI Ocak-Mart Dönemi Bin $ S. Sektör Adı 2011 2012 Değişim (%) www.kto.org.tr 11 Toplam içindeki payı (%) 1 Taşıt Araçları ve Yan Sanayi 44.563 72.444 62,6 23 2 Makine ve Aksamları 49.346 59.018 19,6 18 3 Hububat, Bakliyat, Yağlı Tohumlar ve Mamulleri 37.597 46.482 23,6 15 4 Demir ve Demir Dışı Metaller 32.413 39.512 21,9 12 5 Su Ürünleri ve Hayvancılık Mamulleri 14.591 26.228 79,8 8 6 Kimyevi Maddeler ve Mamulleri 18.185 17.266-5,1 5 7 İklimlendirme Sanayi 13.218 15.439 16,8 5 8 Maden ve Metaller 15.580 7.000-55,1 2 9 Savunma ve Havacılık Sanayi 2.518 6.433 155,5 2 10 Ağaç Mamulleri ve Orman Ürünleri 4.803 5.127 6,7 2 Toplam 251.782 320.425 27,3 100 Kaynak: TİM
KONYA DIŞ TİCARET BÜLTENİ İlk beş sektör içerisinde en fazla artış oranı ise Su Ürünleri ve Hayvancılık Mamulleri sektöründe görülmüştür. Sektörün ihracatı bir önceki döneme göre %79,8 oranında artarak 14 milyon dolardan 26 milyon dolara yükselmiştir. 2012 İlk 3 Ayında Irak a İhracatımız %91 Oranında Arttı En büyük ihraç pazarımız olan Irak a ihracatımız 2012 yılının Mart ayında 27,9 milyon dolar, Ocak-Mart döneminde ise 68,8 milyon dolar olarak gerçekleşmiştir. İhracatımızda en büyük artış yaşanan ülke ise Libya olmuştur. Libya ya ihracatımız Mart ayında %1.311, Ocak-Mart döneminde ise %259 oranında artış göstermiştir. TABLO 3. İHRACATIMIZDA İLK 10 ÜLKE (MİLYON $) Mart Ocak-Mart S. Ülke 2011 2012 % S. Ülke 2011 2012 % 1 Irak 12.821 27.947 118 1 Irak 36.024 68.820 91 2 Bulgaristan 1.342 7.125 431 2 İtalya 19.616 19.918 2 3 Almanya 5.555 6.520 17 3 Almanya 15.785 19.504 24 4 İspanya 1.754 4.602 162 4 İran 15.323 11.005-28 5 İran 5.284 4.027-24 5 Libya 2.938 10.558 259 6 ABD 2.269 3.909 72 6 S. Arabistan 6.214 10.171 64 7 Rusya 2.311 3.489 51 7 Bulgaristan 7.133 9.493 33 8 İtalya 11.780 3.301-72 8 ABD 6.933 9.281 34 9 S. Arabistan 2.525 3.100 23 9 Azerbaycan 3.034 8.975 196 10 Libya 218 3.077 1.311 10 İspanya 4.765 8.579 80 Toplam 97.548 123.723 27 Toplam 251.782 320.425 Kaynak: TİM Ülke bazında Konya ihracatına bakıldığında ise 2012 yılının ilk üç ayında ilk sırada 68,8 milyon dolarlık ihracat değeri ile Irak yer almaktadır. Irak a ihracatımız 2011 yılının Ocak-Mart döneminde 36 milyon dolar iken, 2012 yılının aynı döneminde %91 oranında artarak 68,8 milyon dolara ulaşmıştır. Irak ın ardından 19,9 milyon dolarlık ihracat değeri ile İtalya ve 19,5 milyon dolarlık ihracat değeri ile Almanya gelmektedir. İlk on ülke içerisinde İran dışında tüm ülkelerde önemli oranda artış yaşanmıştır. www.kto.org.tr 12
İhracat Miktarı KONYA DIŞ TİCARET BÜLTENİ Ülkeler İtibariyle Konya İhracatı 80.000 60.000 40.000 20.000 0 2011 2012 İlk 10 Ülke Kaynak: TİM Diğer yandan, ülkesel bazda ihracatımıza bakıldığında en fazla artış gösteren ülkeler arasında Afrika ülkeleri başı çekmektedir. Konya nın ihracatının en fazla artış gösterdiği ülke %14,850 artış oranı ile bir Orta Afrika ülkesi olan Burundi dir. Burundi nin ardından en fazla artış görülen ülkeler sırasıyla; %14,100 artış oranı ile Gabon ve %1.368 artış oranı ile Ekvator dur. Konya nın ihracatının en fazla artış gösterdiği ilk 10 ülke arasında Tayvan, Tacikistan ve Uruguay dışındaki tüm ülkeler Afrika kıtasında bulunmaktadır. Ayrıca, 33 ülkeye ihracatımız aynı dönemde %100 ün üzerinde artış göstermiştir. TABLO 4. EN FAZLA İHRACAT ARTIŞI OLAN İLK 10 ÜLKE (OCAK-MART DÖNEMİ BİN $) Ülke 2011 2012 Değişim (%) 1 Burundi 2 299 14.850,0 2 Gabon 1 142 14.100,0 3 Ekvator 32 470 1.368,8 4 Gana 69 742 975,4 5 Tayvan 5 41 720,0 6 Etiyopya 138 975 606,5 7 Moritanya 29 195 572,4 8 Mozambik 26 161 519,2 9 Tacikistan 433 2.327 437,4 10 Uruguay 57 250 338,6 Kaynak: TİM www.kto.org.tr 13
KONYA DIŞ TİCARET BÜLTENİ Konya Ticaret Odası Tır Karnesi İstatistikleri Uluslararası taşımada kullanılan Tır Karneleri, taşımanın uzaklığına ve boşaltma sayısına göre firmalar tarafından kullanılmaktadır. Kullanılan tır karne türleri sırasıyla şu şekildedir: 4 lü AB Tır Karnesi, 4 lü Tır karnesi, 6 lı tır karnesi, 14 lü tır karnesi, 20 li tır karnesidir. 4 lü AB Tır karnesi diğerlerinden farklı olarak AB ve AB ye sınırı olan ülkelere yapılan taşımacılıkta kullanılmaktadır. Konya Ticaret Odası verilerine göre 2012 yılının Mart ayında en fazla artış 20 li AB tır karnesinde görülmüştür. 20 li AB tır karnesi bir önceki yılın aynı ayına göre %19,1 lik artış göstererek 56 adede ulaşmıştır. Ocak-Mart döneminde ise en fazla artış 4 lü AB tır karnesinde görülmüş olup bir önceki yılın aynı döneminde göre %41,1 lik artış göstererek 446 adede yükselmiştir. TABLO 5. TIR KARNESİ SATIŞ RAKAMLARI MART 2012-TIR KARNE SATIŞ RAKAMLARI Mart 2012 Ocak-Mart 2012 Değişim Değişim 2011 2012 2011 2012 Türü Oranı (%) Oranı (%) 4'lü AB TIR Karnesi 166 116-30,1 316 446 41,1 4'lü TIR Karnesi 39 31-20,5 106 77-27,4 14'lü TIR Karnesi 637 635-0,3 1.917 1.875-2,2 20'li TIR Karnesi 47 56 19,1 120 114-5,0 Kaynak: Konya Ticaret Odası Dış Ticaret İstatistikleri www.kto.org.tr 14