2013 Üniversiteye Giriş Sınavları Değerlendirmesi (Yüksek Öğretime Geçiş-Lisans Yerleştirme Sınavı) Candan Ağaoğlu > Psikolojik Danışman, Cemal Şaşmaz Liseleri Her yıl yüz binlerce insan YGS ve LYS ye (yükseköğretime geçiş ve lisans yerleştirme sınavı) girerek mesleklerini ve geleceklerini belirlemeye çalışmakta, bu nedenle bu sınavlar oldukça büyük önem arz etmektedir. Görünüşte sadece sınava giren öğrencileri ilgilendiriyor olsa da bir o kadar da bu öğrencilerin ailesini, yakın çevresini, çok sayıda okul, dershane, etüt merkezi, özel ders öğretmenleri, eğitim koçları, danışmanlık merkezleri, rehberlik uzmanları gibi birçok kişi kurum ve kuruluşu da ilgilendirmektedir. Sınava giren kişilerle birlikte aslında o etkileşim içinde olan birçok kişiyi de içine aldığından ülkemizde üniversite sınavları merkezî sınavlar içerisinde en önemli yeri tutmaktadır. Bu sınavlar sadece aday sayısının çokluğu ile değil sonuçlarının, öğrencilerin ileriki hayatını da tamamıyla değiştirebilmesi açısından çok etkilidir. Çünkü üniversiteye giriş meslek seçiminde önemli bir basamak oluşturmaktadır. Üniversitelerde yatay-dikey geçiş, yan dal gibi farklı imkânların şu an itibariyle düşük düzeyde olması, sınav sonucunu daha da önemli hâle getirmektedir. Alanlar ve puan türleri 2013 yılı sınav sonuçlarını değerlendirmeden önce genel olarak sınavla ilgili alanların neyi ifade ettiğine bakmak sonraki değerlendirmeleri daha sağlıklı kılacaktır. Birinci aşama olarak mart ayında yapılan sınav, Yüksek Öğretime Geçiş (YGS) adı altında yapılmakta ve sonuçları itibariyle 3 farklı alan ve 6 ayrı puan türü YGS (YGS-1 ve YGS-2 sayısal puan, YGS-3 ve YGS-4 sözel puan, YGS-5 ve YGS-6 eşit ağırlık puanı) olarak hesaplanmaktadır. İkinci aşama olarak haziran ayında yapılan sınav ise Lisans Yerleştirme Sınavı (LYS) olarak adlandırılmakta, dört farklı (sayısal, eşit ağırlık, sözel ve dil) alandan oluşmakta, 12 farklı puan türü olarak hesaplanmaktadır. Ancak bu sonuçlar, ilgili YGS puanıyla birlikte hesaplanmaktadır. Sonuçların dördü MF (MF-1, MF-2, MF-3, MF-4), üçü TM (TM-1, TM-2, TM-3), ikisi TS (TS-1, TS-2) ve üçü de dil (DİL-1, DİL-2, DİL-3) alanıyla ilgili olarak hesaplanmaktadır. YGS PUAN ALANLARI YGS-1, YGS-2 (Sayısal alan) YGS-3, YGS-4 (Sözel alan) YGS-5, YGS-6 (Türkçe, Matematik) LYS PUAN ALANLARI LYS-1 (Matematik-2, Geometri-Analitik Geometri) LYS-2 (Fizik, Kimya, Biyoloji) LYS-3 (Türk Dili ve Edebiyatı, Coğrafya-1) LYS-4 (Tarih, Coğrafya-2, Felsefe) LYS-5 (Yabancı Dil) Bölümler YGS ve LYS sonucunda hesaplanan puanlara göre üniversitelere yerleştirmede puan türüne göre bölümlerin sıralaması: MF 1 Puan türü: Aktüerya, İstatistik, Matematik, Matematik Öğretmenliği, Matematik Mühendisliği, Astronomi ve Uzay Bilimleri gibi bölümlere giriş için kullanılıyor. MF 2 Puan türü: Biyoloji, Fizik, Kimya bölümleri, Biyoloji, Fizik Öğretmenlikleri, Fen Bilgisi Öğretmenliği, Su ürünleri Mühendisliği, Bahçe Bitkileri ve Zootekni gibi bölümlere giriş için kullanılıyor. MF 3 Puan türü: Tıp, Diş Hekimliği, Eczacılık, Genetik ve Biyomühendislik, Moleküler Biyoloji ve Genetik, Beslenme ve Diyetetik, Odyoloji, Gerontoloji ve Veterinerlik gibi bölümlere giriş için kullanılıyor.
MF 4 Puan türü: Bilgisayar, Bilgisayar sistemleri, İnşaat, Makine, Çevre, Deniz Ulaştırma, Gıda, Elektrik, Elektronik, Mimarlık, İç Mimarlık, Endüstri, Gemi İnşaatı Mühendisliği gibi bölümlere giriş için kullanılıyor. TM 1 Puan türü: İktisat, İşletme, Maliye, ÇEKO, Ekonometri, Bankacılık ve Sigortacılık (Fakülte) Turizm ve Otelcilik (Fakülte), İç Mimarlık ve Çevre Tasarımı gibi bölümlere giriş için kullanılıyor. TM 2 Puan türü: Hukuk, Kamu Yönetimi, Uluslararası İlişkiler ve Sınıf Öğretmenliği gibi bölümlere giriş için kullanılıyor. TM 3 Puan türü: Psikoloji, Sosyoloji, Felsefe, Rehberlik ve Psikolojik Danışmanlık, Sosyal Hizmet, Antropoloji, Arkeoloji gibi bölümlere giriş için kullanılıyor. TS 1 Puan türü: Coğrafya, Sosyal Bilgiler Öğretmenliği, Radyo ve Televizyon, Halkla İlişkiler, Gazetecilik gibi bölümlere giriş için kullanılıyor. TS 2 Puan türü: Türkçe öğretmenliği, Türk Dili ve Edebiyatı, Tarih, Sanat Tarihi, Sümeroloji, Hititoloji gibi bölümlere giriş için kullanılıyor. DİL 1 puan türü: İngilizce, Almanca ve Fransızca Öğretmenlikleri, Amerikan Kültürü ve Edebiyatı, İngiliz Dili ve Edebiyatı, Alman Dili ve Edebiyatı, Fransız Dili ve Edebiyatı, Çeviribilim (Alm., İng., Fra.), İngiliz Dil Bilimi, Karşılaştırmalı Edebiyat (Alm., İng., Fra.), Mütercim- Tercümanlık (Alm., İng., Fra.), Turizm Rehberliği (Alm., İng., Fra.) gibi bölümlere giriş için kullanılıyor. DİL 2 puan türü: Arnavutça, Boşnakça, Bulgar Dili ve Edebiyatı, Çağdaş Yunan Dili ve Edebiyatı, Çeviribilim (Batı bilimleri), Dilbilim (Batı dilleri), Eski Yunan Dili ve Edebiyatı, İspanyol Dili ve Edebiyatı, İtalyan Dili ve Edebiyatı, Karşılaştırmalı Edebiyat (Batı Dilleri), Latin Dili ve Edebiyatı, Leh Dili ve Edebiyatı, Mütercim-Tercümanlık (Batı Dilleri), Turizm Rehberliği (Batı Dilleri), Yunan Dili ve Edebiyatı, Yunanca gibi bölümlere giriş için kullanılıyor. DİL 3 puan türü: Arap Dili ve Edebiyatı, Arapça Öğretmenliği, Çeviribilim (Doğu Dilleri), Çin Dili ve Edebiyatı, Fars Dili ve Edebiyatı, Dilbilim (Doğu Dilleri), Gürcü Dili ve Edebiyatı, Hindoloji, Hungaroloji, Japon Dili ve Edebiyatı, Japonca Öğretmenliği, Karşılaştırmalı Edebiyat (Doğu Dilleri), Kore Dili ve Edebiyatı, Mütercim-Tercümanlık (Doğu Dilleri), Rus Dili ve Edebiyatı, Sinoloji, Turizm Rehberliği (Doğu Dilleri, Urdu Dili ve Edebiyatı gibi bölümlere giriş için kullanılıyor. Sınav başarısı Bu sınavların, üniversite adaylarının bilgi düzeyini ölçmedeki güvenilirliği tartışılmakla birlikte öğrencilerin ortaöğretime geçiş sınavındaki sıralaması ile üniversite sınavındaki sıralaması arasında büyük bir paralellik olduğu tespit edilmiştir. Bu tespiti yanıltan ya da büyük bir değişiklik meydana getiren faktörler ise öğrencinin çalışma alışkanlığındaki değişim, heyecan düzeyinin çok farklılaşması, okuduğu okulun değişimi, bilinçlilik düzeyindeki değişim ve arkadaş çevresi gibi faktörlerdir. YGS-LYS sınav soruları, dört yıllık lise eğitimini içermektedir. Liselerde iyi bir şekilde eğitim verme imkânı olsa bile son sınıfta sadece o yılın müfredatı ancak işlenebilmektedir. Bundan dolayı önceki yılların müfredatından konu anlatımı ve soru çözme imkânı yeterince olamamaktadır. Ancak derslerde öğrencilerin istek ve yönlendirmeleri sonucunda önceki yılların müfredatına yönelik kısmi çalışmalar yapılabilmektedir. Son zamanlarda dershanelerin kapatılmasına yönelik yapılan açıklamalar ve tartışmalar, öğrencilerde Ya kazanamazsam ne olacak? Dershanelerin kapanması/kapatılması durumunda eksikliklerimi gidermede nasıl bir çözüm sağlayabilirim? düşüncelerini oluşturarak öğrencilerin kaygı düzeylerini daha da yükseltmiştir. 2013 yılı soruları Her yıl bütün branşlarda soruların kolay veya zorluğu üzerine yorumlar yapılır. 2013 yılı sorularına da bu pencereden bakacak olursak özellikle LYS deki matematik sorularının genel olarak öğrencilere bir şok yaşattığı söylenebilir. Bu yıl, lise dördüncü sınıf konularından, önceki yıllara göre daha fazla sayıda soru geldi. Ayrıca bu yılki matematik sorularının çoğu daha fazla işlemle çözülebilen sorulardı ve önceki yıllarda yapılan sınavlarda daha az soru sorulmuş konulardan seçilerek hazırlanmıştı. 2014 yılında yapılacak sınav için yol gösterici olabilmesi bakımından her dersten yöneltilen soruların değerlendirmesine gelince:
2013-YGS Sorularının Değerlendirilmesi Türkçe Soruları: 2013 YGS soruları, geçmiş yıllardaki sınavların soru dağılımına benzer biçimde sorulmuştur. 2012 YGS sorularına göre ise daha kısa sorulardan oluşmaktadır. 2012 YGS de sorulmayan anlatım bozukluğu ve yazım kuralları konularından da soru yöneltilmiştir. 2012 YGS de dil bilgisi bölümünden 7, 2013 te ise 10 soru sorulmuştur. Paragraf konularında 3 soru daha az sorulmuştur. Ayrıca paragraf bölümündeki soru dağılımı kendi içinde değişiklik göstermiştir. Söz gelimi, paragrafta yardımcı düşünce bölümünden 2012 de 13 soru sorulmuşken 2013 te bu sayı 8 e düşürülmüştür; anlatım tekniği ile ilgili sorular 3 ten 4 e çıkmıştır. Genel olarak 2012 deki sorularla karşılaştırıldığında 2013 teki soruların daha kolay olduğu söylenebilir. Matematik soruları, problem soruları özgün olduğundan çözümü daha fazla zaman gerektiriyordu. Sınav, 2012 ye göre daha zor olmasına karşılık 2011 ile benzer zorluktaydı. Soruların %30 u kolay, %30 u normal, % 30 u normalüstü ve % 10 u zor idi. Normalüstü soruların çokluğu öğrencileri süre yönüyle de zorladı. Ancak müfredat dışı soru yoktu. Geometri soruları bir anlamda YGS müfredatına uygun olarak soruldu. Soru dağılımlarına bakıldığında üçgen sorusu olmadığı, sorulara çokgenlerden başlandığı görülmektedir. Bu durum, yeterli birikimi olmayan öğrenciler için kötü bir sürpriz oldu. Soruların zorluk derecesine bakıldığında sadece katı cisimlerle ilgili sorunun aşırı zor, yamukla ilgili sorunun çok kolay, diğer soruların klasik ve orta seviyede olduğu dengeli bir dağılım görülmektedir. Yeni müfredatın öne çıkardığı, vektörler ve dönüşümlerle ilgili konulardan ise soru gelmedi. Sadece kare ile ilgili soru, fraktal şeklinde verilmişti; onun da çözümü için fraktal hakkında bir bilgi sahibi olmaya gerek yoktu. Önceki yıllarda yapılan sınavlara denk bir sınav olmuştur. 2012 yılında fizik dersinin yeni müfredatı ile ilgili soru sorulmamıştı. 2013 YGS de yeni fizik müfredatı ile ilgili 3 soru vardı. Soruların hepsini de düzenli ders çalışma alışkanlığı olan öğrenciler çözebilirdi. Genel olarak soruların ifadesi açık ve anlaşılırdı. İş ve enerji ile ilgili soruda cisim K noktasında iken enerjisinin hangi düzeye göre alınacağı ifade edilmemişti. Bu iş ve enerji konulu soru bazı öğrencileri yanıltmış olabilir. Ayrıca kırılma konusuyla ilgili sorunun ifadesi de açık değildi. Kimya soruları da önceki yıllarda çıkmış sorulara benzer biçimde geldi. Adayların çok zorlanacağı sorular yoktu. Geçen yıl olduğu gibi bu yıl da yenilenen müfredat içeriğine ait sorular vardı. Sorular bu yıl, yorumdan çok bilgi ağırlıklı geldi. Biyoloji soruları genel olarak beklentilere yakın olmakla birlikte sistemler olarak adlandırılan ve daha çok LYS de sorulan konular grubundan 2 tane sorunun YGS de gelmesi temayüllerin dışında bir durumdu. Çünkü sistemler konusundan genellikle 1 soru geliyordu. Soruların büyük bir kısmı doğrudan, temel biyoloji bilgileriyle ve fazla yorum yapmadan çözülebilecek nitelikte bilgi sorularıydı. Sorular ilköğretim müfredatı ile ortaöğretim 9. sınıftan geldi. Sözel sınıflar ve meslek lisesi öğrencileri için kalıtım konusuyla ilgili soru eleyici bir soruydu. Endemik türlerle ilgili soruda da bir miktar ayrıntılı bilgi gerekmekteydi. Sayısal öğrencileri için seçici soru sayılabilecek bir tane soru bulunmakta olup soruların %50'si normal %40'ı ise kolay sayılabilecek kategoride değerlendirilebilir. Bazı sorular ise geçmiş yıllarda yöneltilmiş olan sorulara benzer nitelikte soruldu. Tarih soruları, 2012 deki YGS de olduğu gibi yorum gerektiren öncüllü soru sayısı azaltılarak hazırlanmıştı. 15 tane tarih sorusundan sadece 1 i öncüllü olarak hazırlandığı için bu durum 2013 YGS Tarih sorularının daha rahat yapılmasını sağladı. Soruların zorluk derecesinin 2012 YGS ye göre nispeten kolaylaştırıldığı gözlenmiştir. Sınava giren öğrencilerin zorlanacağı iki veya üç soru vardı. Bu sorulardan biri Osmanlı Devleti nde gayrimüslimlerin askere alınmasıyla ilgili soru, diğeri İlkçağ medeniyetleri konusundan gelen soru ve bir diğeri de Osmanlı Devleti nde milliyetçilik akımını güçlendiren gelişme sorusuydu. Olumsuz soru köküne dayalı Tarih soru sayısı 2013 YGS de artmıştır. 15 Tarih sorusundan 7 tanesi olumsuz soru köküne dayalı sorulmuştur. 2012 YGS de sayısı artırılmış olan tek cümlelik sorulardan bu sene de 4 tane yöneltilmiştir. Coğrafya soruları ortaöğretim 9-10. sınıf müfredatındandı. Sorular 2012 YGS sorularına göre daha kolaydı. Güncel soru, UNESCO nun 2013 yılını Piri Reis i Anma Yılı olarak ilan etmesine dikkat çekilerek harita-ölçek ilişkisi soruldu. Coğrafi konum, Dünya nın şekli ve hareketleri konularından soru gelmedi. Tablo ve grafik yorumlama ile ilgili soru da yoktu. Önceki yıllarda yöneltilen sorulara benzer çok soru vardı. Örneğin; horizonlaşmamış toprak, kesir ölçek kullanmanın avantajı gibi vurguladıkları konular bu yıl da soruldu. 26. soru tartışmaya açık bir soruydu çünkü seçeneklerde verilenlerin hepsi 50 yıllık sürede gerçekleşebilecek değişimlerdi.
Coğrafya sorularının en dikkat çekici yanı, soru sayısının 12 ye düşürülmesine bağlı olarak birden fazla konunun birbiriyle ilişkilendirilerek sorulmasıydı. Böylece az soruyla çok konu taranmış oldu. Örneğin; bölge konusu iklim tipleri konusuyla, çevre ve insan konusu harita konusuyla, toprak tipleri konusu izohips konusuyla, coğrafya nın bölümleri konusu ekonomik faaliyetler konusuyla ilişkilendirilerek soruldu. Felsefe soruları kavrama ve yorum becerisi gerektiren sorulardı. Ancak öğrencilerin felsefi terminolojiye ve felsefi düşünüş yapısına sahip olmasını gerektiriyordu. Bazı sorular ÖSYM nin önceki yıllarda yönelttiği soruların oldukça benzeriydi. Önceki yıllara göre olumsuz köklü sorular daha çoktu. Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi dersine ait sorulardan üçü Kur an-ı Kerim ayetlerinin anlaşılması ve kavranmasına dayalı idi. Bir soru Tevrat, İncil ve Kur an-ı Kerim ayetlerinin ortak noktasından hareketle sorulmuştu. Bir soru da kültürümüzdeki Alevilik Bektaşilik yorumuyla ilgili idi. Sorular ÖSYM nin yaptığı açıklamaya paralel olarak detaylı din bilgisi gerektirmeyen, herkesin anlayıp yapabileceği nitelikteydi. Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi sorularının mantığı ve biçimi felsefe sorularını andırıyordu. LYS Sorularının Değerlendirilmesi Matematik; anlaşılması zaman alan soruların yer aldığı 2013 LYS-1 Matematik sınavı, öğrencilerin süre sıkıntısı yaşayacağı zorlukta ve yoğunlukta idi. Müfredat dışı soru bulunmamasının yanında şu zamana kadarki LYS lerin en zoruydu denilebilir. Öğrencilerden gelen dönütlere göre 2 sorunun hatalı olduğu görülmektedir. 1. hatalı soru: İşlem sorusunda öncüllerin tamamı yanlış verilmiştir, soruda ise öncüllerden hangisi doğrudur? diye sorulduğundan soruda doğru cevap bulunmamaktadır. 2. hatalı soru: Polinom sorusunun cevabı seçeneklerde yer almamaktadır. Bu sorular, sınavı daha da zorlaştırmış, soruları çözmeyi yetiştiremeyen öğrenci sayısını da artırmıştır. Ayrıca bu zorluktaki LYS-1 Matematik Testinde çözüm için verilen sürenin daha fazla olması gerektiği kanaati yaygın durumdadır. 2013 LYS Geometri sınavı önceki yıllarda yapılan sınavlara benzer şekilde olmuştur. Sadece ilk kısımda 2 tane soru, analitik düzlemde sorulmuş, diğer 20 soru analitikten bağımsız olarak sorulmuştur. Sınavda analitik geometri ayrımının kaldırıldığı açıklanmıştı ancak son 8 soruyla birlikte toplam 10 tane analitik geometri sorusu vardı. Sınavda çok kolay soru yok denilebilir, genel olarak soruların seviyesi orta ve zor seviyede tutulmuştu. 2012 de olduğu gibi bu sınavda da şekilsiz, tanımlama yapılarak sorulmuş 5 tane soru vardı. Yeni müfredatta yer alan altın oran, homoteti, fraktal vs sorusu sorulmamış sadece şekil ile gösterilmiş olan bir döndürme sorusu sorulmuştu. Çalışan öğrencilerin, zamanı iyi kullandığı takdirde soruların çoğunu yapabileceği bir sınav oldu. Uzun, işlemli ve şekilsiz sorular çoğunlukta olduğu için sürenin 44 dakikadan 60 dakikaya çıkarılması isabetli oldu. 2013 LYS de işlem sorularının az, yorum sorularının (sözel nitelikte) fazla olduğu önemli bir özellik olarak göze çarpmaktadır. Hemen hemen tüm soruların, konuların özel noktaları ile ilgili olması sınavı zorlaştırmış, sınav için verilen süre de bu sorular için yetersiz kalmıştır. Sınavın 2007 yılında değiştirilen ve ilk kez 2012 yılında sorulan yeni fizik dersi müfredatına uygun olduğu görülmektedir. Bu sınavda yeni fizik müfredatından 8 soru sorulmuştur. 2013 LYS Fizik soruları da tıpkı YGS de olduğu gibi fizikteki kavram yanılgılarının giderilmesine dönük sorulardan oluşmuştur. LYS Fizik Testi Basın Kitapçığı Soru 9 da çarpışma öncesi ve sonrasında geçen sürelerin, bu soruya benzer bir soru olan 2006 Fen-2 Basın Kitapçığı Soru 7 deki gibi net olarak ifade edilmesi gerekiyordu. Çarpışma öncesi ve sonrasında geçen süreler belirsizdir, sorudaki çarpışma hem esnek çarpışma hem de esnek olmayan çarpışma olabilir -eğer çarpışma esnek değilse (kinetik enerji korunmuyorsa), B ve C seçeneklerinin ikisi de doğru cevap olmaktadır. Cisimler Şekil-1 de t süre sonra çarpışıp Şekil-2 deki konumlarına yine t süre sonra geliyorlarsa cevap 3/4 yani C seçeneği olurken cisimler Şekil-1 de t süre sonra çarpışıp Şekil-2 deki konumlarına t/3 süre sonra geliyorlarsa cevap 1/2 yani B seçeneği olmaktadır. Eğer çarpışma esnekse (kinetik enerji korunmuyorsa), seçeneklerde bulunmayan 11/13 sonucu doğru cevap olmaktadır. Bu soru tartışmaya açıktır. Yine sorulardan stroboskop ile ilgili olan soru, müfredatta belirtilen düzeyin çok üstünde bir sorudur. Stroboskoplar eski Fizik müfredatında olan fakat yeni Fizik müfredatında yüzeysel bir şekilde değinilen bir konudur. 2013 LYS-2 Kimya sorularının çoğunluğu kolay ve alışılagelmiş sorulardı. Önceki yıllara ait Kimya sorularına çok benzeyen bir sınavdı, denilebilir. Öyle ki geçen yıl sorulmuş bir sorunun değişik biçimde sorulmuş şekli de vardı. Ancak iki soru kimyadaki genel eğilime göre
cevaplanacak şekilde sorulurken soruda verilen maddeler istisna maddelerdi. Bu açıdan bilimsel olarak yanlıştı fakat sayısal değerleri ezbere bilmeleri gerekmediğinden öğrenciler açısından problem oluşturmayabilir. Bunun yanında organik kimyada müfredatta olmayan bir tepkime soruldu. Ayrıca organik konulu iki soru da öğrencileri zorlayacak seviyedeydi. 2013 LYS Biyoloji testinin iki üç tane seçici soru dışında genel olarak normal ve kolay denilebilecek sorulardan oluştuğu görülmektedir. Çelişkili olabilecek sorular içermeyen, cevapların net olduğu sınavda geçen yılki Biyoloji Testinde olduğu gibi ekoloji konusuna ağırlık verildiği, sistemler konusunun bazı başlıklarında (sinir ve bağışıklık gibi) ve canlı gruplarının genel özelliklerinden ise soru gelmediği görülmektedir. Bunun yanında birkaç soru ise geçmiş yıllarda sorulmuş bazı soruların biraz değiştirilmiş tekrarı niteliğindeydi. 2012 LYS'de solunum ve fotosentezden hiç soru olmamasına karşılık 2013 LYS de 3 tane soru gelmiştir. 12. sınıfın daha çok ikinci yarısında anlatılan bu yüzden birçok adayın okulda öğrenmemiş olma olasılığı yüksek olan davranış, evrim, endokrin sistem, duyu organları gibi bazı konulardan gelen soruların bahsettiğimiz bu öğrenci gruplarını zor durumda bıraktığı söylenebilir. Edebiyatta soru dağılımı önceki yıllardaki gibiydi, yalnız Cumhuriyet Dönemi nden geçen seneye göre daha az soru geldi. Bu yıl YGS de ilk kez denenen ikili soru tipinin LYS testinde de ÖSYM tarafından devam ettirildiği görüldü. Dil ve anlatım testinden gelen 21 soru geçen yılın YGS ve LYS sorularından farklı değildi. Edebiyat bölümündeki sorular, klasik edebiyat bilgilerinin yanında bu bilgilerin yorumlanmasını da içerecek nitelikteydi. Öğrencilerin edebiyatla ilgili kavram, sanatçı ve eserler dışında sahip olduğu edebiyat kültürünü de ölçecek nitelikteydi. Dolayısıyla dil ve anlatım ile edebiyat sorularının okul müfredatına uygun olduğu, müfredat dışı sürpriz sorular bulunmadığı söylenebilir. Coğrafya-1 soruları müfredata uygundu. 10 soru YGS müfredatından geldi, daha çok nüfus ve ekonomi ağırlıklıydı. Özellikle ortaöğretim 10 ve 11. sınıf müfredatından sorular daha fazlaydı ve 2012 LYS sorularına göre daha kolaydı. 2 tane seçici soru vardı. Güncel soru olarak küresel çevre sorunları ve yaygın olan doğal afetler konularından soruldu. Bu yılki YGS, Coğ-2 de olduğu gibi uzun diyalog tarzında yine soru vardı. Grafik yorumlama ile ilgili 1 soru soruldu ve grafik renkli verildi. Coğ-2 sınavında sorulan konulardan da yine sorular vardı. Aynı konudan benzer sorular fazlaydı. Özellikle nüfus artışı ile ilgili 3 benzer soru, gelişmiş-geri kalmış ülkelerin özellikleri ile ilgili de 3 benzer soru vardı. LYS Coğrafya-2 soruları, müfredata uygun bir şekilde sorulmuştur. 6 sorusu, YGS müfredatından olan sınavda sorular daha çok çevre ve ekonomi ağırlıklı gelmiştir. Soru dağılımına baktığımızda 12. sınıf müfredatının ağırlıklı olduğu görülmektedir. 2013 LYS Coğrafya-2 sınavı, 2 adet seçici soru içermesine rağmen 2012 LYS Coğrafya-2 sınavına göre daha kolaydı. Göçlerin kentlerde yol açtığı sorunlar, günümüzde yaygın olan doğal afetler gibi güncel konular içeren sorular da bulunmaktaydı. 2013 YGS de olduğu gibi uzun diyalog tarzı bir sorunun yer aldığı sınavda tablo ve grafik yorumlama ile ilgili soru bulunmamaktadır. Ayrıca öğrencilerin çözerken vakitlerini alacak bir coğrafi konum sorusu sorulmuştur. LYS Tarih testi soruları beklenildiği gibi geldi. Tarih testinde herhangi bir hatalı bir soru yoktu. Fakat 12. soruda Akkoyunlu Devleti yle ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi doğrudur? biçiminde sorulan sorunun doğru cevabı olarak XV. yüzyılda kurulmuş olan Türkmen devletidir. seçeneği verilmiştir. Şu an okutulan 10. sınıf Osmanlı Tarihi kitabı sayfa 20 de Akkoyunlu Devleti (1350-1502) şeklinde tarihlendirilmiştir. Devletin kuruluş tarihi 1350 olarak yazıldığı için Akkoyunlu Devleti 14. yüzyılda kurulmuş gibi algılanmaktadır. Oysa Ankara Savaşı nda (1402) Timur u destekleyen Karayülük Osman Bey bu savaştan sonra Diyarbakır da 1403 te Akkoyunlu Devleti ni kurmuştur. Bu tarihe göre Akkoyunlu Devleti ÖSYM nin 12. sorusunda olduğu gibi XV. yüzyılda kurulmuş olan bir Türkmen devletidir. Yukarıda da belirttiğimiz gibi bu tarih 10. sınıf MEB kitabında yer almamakta, sadece devletin Karayülük Osman Bey tarafından kurulduğu yazmaktadır. 9. Sınıf Tarih Bilimine Giriş, İlk Çağ Medeniyetleri ve İslam Tarihi ünitelerinden 4 tane soru gelmiştir. 2012 LYS Tarih testinde sadece Tarih Bilimine Giriş ünitesinden 1 soru gelmişti. FEM ve Zaman LYS-Tarih denemelerinde bu konulardan soruların yer alması bu yayınları çözenler için büyük avantaj oldu. Dolayısıyla bu ünitelerden gelen sorular FEM Dershanesi öğrencileri için sürpriz olmadı. 2012 LYS de olduğu gibi 2013 LYS de de soruların kısa olması, adayların süre yetiştirememe sorunu yaşamamalarına katkı sağlamıştır. 27. sorunun kökü tek cümleden oluşmuş, 5 tane öncüllü soru, 2 tane eşleştirme sorusu vardır. İnkılap tarihinden gelen soru sayısı
önceki yıllara göre artmıştır. Bununla birlikte sorular ayrıntılı bilgiler verilerek sorulurken seçeneklerde de güçlü çeldiriciler yoktu. Felsefe Grubu soruları, 2012 LYS-4 sınavına göre kolay ancak 2012 yılından öncekilere göre zordu. Soru dağılımı, müfredatın tamamını içeren bir nitelikteydi. Psikoloji dersinden 2012 LYS- 4 te olduğu gibi gelişim psikolojisi konusundan soru geldi, bu sorunun öğrencileri zorladığını söyleyebiliriz. Zekâ, kişilik gibi bireysel farklar konularından soru gelmemiştir. Sosyoloji soruları, günlük yaşamdan ve güncel konulardan yararlanarak oluşturulan sorulardı. Küreselleşme ile ilgili soru, öğrencileri şaşırtmış olabilir ancak paragraf dikkatlice okunduğunda kolaylıkla cevaplanabilecek bir nitelikteydi. Mantık dersinden, aklın ilkeleri, kavram, terim konularına ilişkin sorular öğrencilerin kolaylıkla cevaplayabileceği biçimdeydi. Sembolik mantık ile ilgili sorulardan önermenin geçerliğinin çözümleyici çizelge ile denetlenmesine ilişkin soru zor gözükmesine rağmen benzer olan şıkların elenmesi ve denetleme kurallarına ilişkin birkaç kuralın bilinmesiyle hiçbir işlem yapılmadan çözülebilir nitelikteydi. Bu yıl ilk defa sorulan Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi dersine ilişkin 8 sorudan 5 i paragrafların dikkatlice okunmasıyla cevaplanabilir biçimdeydi. Ancak 26, 29 ve 32. sorular, öğrencilerin cevaplayabilmeleri için bazı dinî kavramları bilmelerini gerektiren sorulardı. Yabancı Dil soruları da çok farklı gelmedi özellikle yabancı kitap okuyan öğrencilerin rahat yapabilecekleri sorulardan oluşmaktaydı. BİRİNCİ YERLEŞTİRME SONUÇLARI Genel olarak adayların sınav sonuçlarına göre rakamsal dağılım değerleri şu şekildedir: Tercih yapma imkânı olduğu halde yaklaşık 700 bin kişi herhangi bir tercihte bulunmadı.
Lisans düzeyinde 36.183 kontenjan boş kaldı. Her ne kadar matematik sınavının kötü geçmesi sebebiyle öğrenciler tercih yapmakta zorlansalar da 4 yıllık fakülteler doldu. Her zamanki gibi 2 yıllık bölümlerde daha fazla boş kontenjan kaldı.
LİSELERE GÖRE BAŞVURAN VE YERLEŞEN ADAY SAYILARI
LYS ADAY SAYILARI DERSLERE GÖRE ORTALAMALAR PUAN TÜRLERİNE GÖRE HANGİ PUAN ARALIĞINDA KAÇ KİŞİ OLDUĞU
MESLEK LİSELERİ ADAY SAYISI VE ORTALAMALARI PUAN TÜRLERİNE GÖRE LİSELERİN SONUÇLARI
CİNSİYETE GÖRE ADAY SAYILARI Ek yerleştirme sonucuna ilişkin sayısal verilere göre lisans programlarının 64.468 boş kontenjanına 19.457 öğrenci yerleşirken 45.011 kontenjan yine boş kaldı; ön lisans programlarındaki 135 bin 290 kontenjandan 61.601 ine yerleşim olurken 73 bin 689 kontenjan boş kaldı. Lisans ve ön lisans programlarında 199 bin 758 kontenjana 81 bin 58 aday yerleşirken toplam 118 bin 700 kontenjana ise yerleştirme yapılamadı. Boş kontenjanlar devlet üniversitelerinde 78 bin 426, vakıf üniversitelerinde 28 bin 817, KKTC üniversitelerinde 10 bin 738, diğer ülkelerdeki üniversitelerde ise 719 olarak belirlendi. Açık öğretim programlarına yerleşen aday sayısı ise lisansta 9 bin 280, ön lisansta 38 bin 341 olmak üzere toplamda 47 bin 621 olarak gerçekleşmiştir.