Number of workers (T) union members (S),their ratio (S/T) for each half year from 1984 to July 2009 2822 sayılı Kanun uyarınca Türkiye'de 1984 * July 1984 1985 July 1985 1986 July 1986 1987 July 1987 19,964 27.64 21,992 24,009 25,142 26,003 32,581 41,462 46,587 TARIM İŞ 33,558 46.46 35,934 42,015 46,727 51,576 48,715 43,511 43,254 ÖZ TARIM İŞ EMEK TARIM İŞ 9 59 59 59 59 T.İ.S. 4,781 6.52 5,528 6,634 6,941 6,935 5,545 5,051 5,079 5,590 0.09 7,667 8,699 8,947 198 343 1,428 13 32 31 33 20 20 TÜRK OT İŞ/TÜM OT İŞ (1) 74 149 140 138 116 58 58 315 0.43 314 SENDİKALI İŞÇİ TOPLAMI (S) 64,208 81.14 71,509 81,528 87,988 84,742 87,247 90,504 96,426 İŞKOLU İŞÇİ TOPLAMI (T) 72,216 93,197 102,421 104,812 102,609 104,866 118,155 122,899 1,427,744 53.85 1,427,271 55.89 1,594,577 61.54 1,828,471 64.85 1,937,120 63.75 1,953,892 63.53 1,977,066 62.85 2,044,797 62.56 2,317,016 2,553,284 2,590,978 2,819,517 3,038,619 3,075,343 3,145,652 3,268,030
1988 July 1988 1989 July 1989 1990 July 1990 1991 July 1991 53,303 59,168 64,249 55,148 58,823 63,479 65,995 67,390 TARIM İŞ 45,590 46,867 48,197 32,356 33,482 34,244 35,804 37,068 ÖZ TARIM İŞ 248 357 356 356 EMEK TARIM İŞ 319 433 777 883 989 T.İ.S. 5,099 4,952 3,051 192 678 SENDİKALI İŞÇİ TOPLAMI (S) 104,670 110,987 115,497 88,015 92,986 98,857 103,038 105,803 İŞKOLU İŞÇİ TOPLAMI (T) 116,150 115,791 118,177 120,371 118,091 121,737 118,505 119,525 2,120,667 63.21 2,227,029 63.93 2,277,898 64.60 1,834,969 51.48 1,921,441 54.97 1,997,564 56.05 2,076,679 58.11 2,130,811 60.65 3,354,718 3,483,212 3,525,956 3,564,214 3,495,087 3,563,527 3,573,426 3,513,064
1992 July 1992 1993 July 1993 1994 July 1994 1995 July 1995 68,648 69,367 72,940 76,240 80,156 80,494 81,672 81,623 TARIM İŞ 39,400 40,157 43,948 45,864 48,007 48,049 48,106 48,317 ÖZ TARIM İŞ 407 407 407 407 407 407 406 403 EMEK TARIM İŞ 1,530 1,709 1,900 2,072 2,222 2,365 2,466 2,586 T.İ.S. 69 258 244 231 271 27 110 153 24 SENDİKALI İŞÇİ TOPLAMI (S) 109,985 111,667 119,329 124,805 131,050 131,559 132,881 133,200 İŞKOLU İŞÇİ TOPLAMI (T) 120,383 120,754 120,301 128,186 131,903 131,803 133,430 134,107 2,192,792 0.09 2,254,271 62.68 1,341,979 63.58 2,485,681 66.41 2,610,122 68.00 2,644,417 69.31 2,660,624 69.39 2,667,014 68.29 3,606,170 3,596,469 3,683,426 3,742,380 3,837,910 3,815,261 3,834,193 3,905,118
1996 July 1996 1997 July 1997 1998 July 1998 1999 July 1999 83,257 83,366 83,883 84,808 85,403 85,889 86,420 86,781 TARIM İŞ 48,645 45,579 45,581 45,980 46,662 47,282 47,992 48,429 ÖZ TARIM İŞ 403 386 475 503 507 512 407 531 EMEK TARIM İŞ 2,833 2,911 3,126 3,133 3,203 3,203 3,203 3,203 T.İ.S. 278 225 225 225 225 225 224 224 SENDİKALI İŞÇİ TOPLAMI (S) 135,416 132,467 133,290 134,649 136,000 137,111 138,246 139,168 İŞKOLU İŞÇİ TOPLAMI (T) 136,481 137,193 134,826 134,849 133,473 134,916 133,236 132,937 2,695,627 67.84 2,708,784 66.86 2,713,839 66.01 2,774,622 65.82 2,856,330 66.95 2,923,546 67.56 2,987,975 68.68 3,037,172 69.32 3,973,306 4,051,295 4,111,200 4,215,375 4,266,097 4,327,156 4,350,016 4,381,039
2000 July 2000 2001 July 2001 2002 July 2002 2003 July 2003 87,254 75,651 75,787 75,809 75,839 75,848 75,947 75,898 TARIM İŞ 48,504 40,500 40,812 40,873 40,895 40,904 41,095 41,061 ÖZ TARIM İŞ 588 494 531 591 590 590 590 577 EMEK TARIM İŞ 3,203 3,141 3,144 3,144 3,144 3,144 3,144 3,143 T.İ.S. 224 197 197 195 195 SENDİKALI İŞÇİ TOPLAMI (S) 139,773 119,983 120,471 120,612 120,663 120,486 120,776 120,679 İŞKOLU İŞÇİ TOPLAMI (T) 133,627 135,312 135,690 133,198 131,822 128,307 128,459 114,144 3,086,305 68.45 2,468,591 54.60 2,580,927 56.87 2,609,672 57.19 2,648,847 58.03 2,680,966 58.62 2,717,326 57.98 1,751,670 57.54 4,508,529 4,521,081 4,537,544 4,562,454 4,564,164 4,572,841 4,686,618 4,781,958
2004 July 2004 2005 July 2005 2006 July 2006 2007 Temmuz / July 2007 75,590 75,695 57,580 57,602 57,841 58,177 58,438 59,825 TARIM İŞ 41,046 41,040 41,136 41,138 42,915 42,952 43,054 43,227 ÖZ TARIM İŞ 576 575 669 678 669 655 652 652 EMEK TARIM İŞ 3,142 3,142 3,142 3,142 3,142 3,141 3,141 3,141 692 837 19,391 19,389 18,936 18,646 19,133 17,489 7,458 T.İ.S. SENDİKALI İŞÇİ TOPLAMI (S) 121,046 121,289 121,918 121,949 123,503 123,571 124,418 131,792 İŞKOLU İŞÇİ TOPLAMI (T) 114,736 112,939 106,342 104,862 89,974 92,327 94,310 95,095 2,806,927 57.78 2,854,059 58.05 2,901,943 58,37 2,945,929 58,65 2,987,421 58.70 3,001,027 58.21 3,043,732 58.42 3,091,042 58.40 4,857,792 4,916,421 4,970,784 5,022,584 5,088,515 5,154,948 5,210,046 5,292,796
2008 July 2008 2009 Temmuz / July 2009 59,745 59,726 59,707 55,102 TARIM İŞ 43 43,303 43,348 43,337 ÖZ TARIM İŞ 652 657 669 669 EMEK TARIM İŞ 3,141 3,141 3,141 3,141 18,057 10,665 10,667 10,667 10,367 18,079 18,310 25,125 T.İ.S. SENDİKALI İŞÇİ TOPLAMI (S) 92,303 135,573 135,842 137,741 İŞKOLU İŞÇİ TOPLAMI (T) 96,093 97,542 98,258 96,682 3,137,819 58.65 3,179,510 58.72 3,205,662 58.98 3,232,679 59.88 5,349,828 5,414,423 5,434,433 5,398,296
ÖNEMLİ NOT: * Bu istatistik 12 Eylül 1980 faşist darbesiyle oluşan rejimin çözülmesiyle başlayan süreçte çıkan 2821ve 2822 sayılı kanunlar ışığında yayınlanan ilk tebliğdir. İşçi sendikalarını dosya numaraları verilmediği ve yalnızca uzun adları yazıldığı için tabloyu sonraki verilerle karşılaştırıp bazı yerlerde tahmin yaparak doldurduk. Bazı sendikaların verilişinde bu nedenle elimizde olmayan veriler yüzünden bazı hatalar olmuş olabilir. Bunun için özür dilerim. (İB.) Tablolardaki tanımlarin Ingilizceye çevrilmesinde Türkiye İstatistik Yıllığı 2009'dan yararlanılmıştır. (IB) 17.07.2009 tarihine kadar yayınlanan tebliğlerde "2822 Sayılı Kanunun 12. maddesi uyarınca 01 nolu "Tarım ve Ormancılık, Avcılık ve Balıkçılık" işkolunda baraj şartı aranmadığından bu iş kolundaki yüzdelerin ilanında hukuki bir yarar görülmemiştir" ifadesi vardır. (IB) Tablonun 2013 yılına kadar olan bölümünde kullanılan veriler, 2822 Sayılı Yasa uyarınca ÇSGB tarafından hazırlanan ve her takvim yılında 17 Ocak ve 17 Temmuz tarihlerinde Resmi Gazete'de yayınlanan istatistiklerdir. Bu istatistikler, hem bakanlık tarafından işkollarında çalıştığı varsayılan işçi sayılarındaki, hem de sendikaların gösterdiği üye sayılarındaki kuşku götürür özellikler ve bu sayıların tespitinde kullanılan yöntemler nedeniyle uzun yıllar büyük eleştiriler almış, ancak hükümetler, çalışma yaşamında (toplu sözleşme düzeninin) yetki sorunlarının çözümünde bu tebliğlerin verilerini esas almayı sürdürmüşlerdir. Bu nedenle, ILO gibi uluslararası örgütler tarafından kaale bile alınmayan bu istatistikleri, tarihsel bir kayıt düşmek açısından da önem taşıdıkları için, bu tabloya aynen almanın uygun olduğunu düşündük. Bu istatistikler, sorunun iyice çıkmaza girmesi nedeniyle 2009 2013 arasında yayınlanmamış, bu dönemdeki tüm toplu sözleşme görüşmeleri en son yayınlanan istatistik değerler geçerli kabul edilerek yapılmıştır. AKP iktidarının TBMM'den geçirdiği ettirdiği 6356 Sayılı Sendikalar ve Toplu İş Sözleşmesi Yasası ile hem işkollarının sayısı, hem işkollarındaki işçi sayısının tespitine esas olan unsurlar ile olan sendika üyelerinin tespitine esas olan uygulamalar değiştirilmiştir. Böylece bazı sorunlar ortadan kalkarken, bazı başka sorunlar ortaya çıkmıştır. Örneğin sendika üyelerinin tespitinde devlet 6356 sayılı Yasa'ya tabi işçilere e Devlet Sistemi zorunlu kılınırken, kamu emekçileri sendikalarının üyeliklerinin tespitinde eski sahtekarlığa açık uygulamaları uygun görmektedir. Görülen o ki, sendikal yaşamda hükümetlerin işçi sınıfı karşıtı uygulamaları yeni sahtecilik uygulamalarıyla devam edecektir. Dolayısıyla, araştırmacı olarak bir görevimizin, işçilere gerçekte ne gibi ve ne değerde bir güç olduklarını anlatırken, devlet eliyle ne gibi işçi sınıfı düşmanı uygulamaların hazırlanıp uygulandığını olabildiğince anlaşılır ve duru olarak sergileyebilmek olduğunu hep aklımızda tutuyoruz. (IB) (1) Bu sendikanın adı Ocak 1987 istatistiklerine kadar Türk Ot İş, Temmuz 1987 istatistiklerinde ise Tüm Ot İş olarak geçiyor. (IB) (2) Bu sendikanın adı Ocak 1987 İstatistiklerine kadar Türkiye Orman İş, Temmuz 1987 istatistiklerinden itibaren de Orman İş olarak kayda geçirilmiş. (IB) Temmuz 1984 Bir başka sendika ile birleşmeleri sebebiyle hukuki varlıkları sona erip üyeleri de birleştikleri sendikaya iltihak ettiği halde mülki amirliklerden bu işlemler tamamlanıp Bakanlığımıza intikal ettirilmediğinden istatistikte mevcut durumları gösterilmiştir. Temmuz 1985 17 Ocak1985 tarih ve 18638 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan tebliğe bazı sendikalarca itiraz üzerine mahkemelerce üye sayısı arttırılan sendikaların artış miktarına eşit üyelik bildirimleri, sendikalarca Bakanlığımıza intikal ettirilmediğinden bilgisayar dökümlerinde bu artışlar yer almamıştır. Ocak 1987 Temmuz 1992 1) Bazı işkollarında daha önce yayımlanan istatistiklere sendikalarca yapılan itirazlar sonucu yargı kararları ile belirlenen işçi ve üye sayıları esas alınmıştır. Ocak 1993 1) Bazı işkollarında daha önce yayımlanan istatistiklere sendikalarca yapılan itirazlar sonucu yargı kararları ile belirlenen işçi ve üye sayıları esas alınmıştır. 2) 1992 Temmuz istatistikleri ile ilgili üç sendikanın Yargıya yaptıkları itirazlar sonuçlanmamıştır. 1992 Temmuz istatistiklerinde değişiklik olmadığından baz alınıp, sonraki bildirimler değerlendirilmiştir. 3) Bazı sendikaların 2821 sayılı Kanunun Geçici 2 ve 7nci maddelerine göre yaptıkları yeni toplu üyelik bildirimleri değerlendirme dışı tutulmuştur. Temmuz 1993 1) Bazı işkollarında daha önce yayımlanan istatistiklere sendikalarca yapılan itirazlar sonucu yargı kararları ile belirlenen işçi ve üye sayıları esas alınmıştır. 2) 1993 Ocak istatistikleri ile ilgili Sendikalarca Yargıya yapılan itirazlar sonucu 2 itiraz reddedilmiştir. Diğer itirazlar ise sonuçlanmamıştır. Bu nedenle, 1993 Ocak ayı istatistiklerinde bir değişiklik olmadığından baz alınıp, sonraki bildirimler değerlendirilmiştir. 3) Bazı sendikaların 2821 sayılı Kanunun Geçici 2 ve 7nci maddelerine göre yaptıkları toplu üyelik bildirimleri Ocak 1993 istatistiklerinde dikkate alınmadığı gibi bu kez de değerlendirme dışı tutulmuştur. 4) İşçinin işsiz kalması halinde işsizlik süresi saptanamamaktadır. Bu süreçte sendika üyeliği devam ettiğinden istifa bildirimi olmaksızın sendika üyeliğinde bir değişiklik yapılmamaktadır. Ocak 1994 1) Bazı işkollarında daha önce yayımlanan istatistiklere sendikalarca yapılan itirazlar sonucu yargı kararları ile belirlenen işçi ve üye sayıları esas alınmıştır. 2) 1993 Ocak istatistikleri ile ilgili Sendikalarca Yargıya yapılan itirazlar sonucu 7 itiraz reddedilmiştir. 11 dava devam etmektedir. 1993 July istatistikleri ile ilgili olarak 22 dava açılmıştır. Bu davalar da devam etmektedir. Bu nedenle, 1993 Ocak ve Temmuz ayı istatistiklerinde bir değişiklik olmadığından baz alınıp, sonraki işveren ve noterlikten geçen bildirimler değerlendirilmiştir. 3) Bazı sendikaların 2821 sayılı Kanunun Geçici 2 ve 7nci maddelerine göre yaptıkları toplu üyelik bildirimleri Ocak Temmuz 1993 istatistiklerinde dikkate alınmadığı gibi bu kez de değerlendirme dışı tutulmuştur. 4) İşçinin işsiz kalması halinde işsizlik süresi saptanamamaktadır. Bu süreçte sendika üyeliği devam ettiğinden istifa bildirimi olmaksızın sendika üyeliğinde bir değişiklik yapılmamaktadır.
Temmuz 1994 1) 1993 Ocak istatistikleri ile ilgili Sendikalarca Yargıya yapılan itirazlar sonucu 9 itiraz reddedilmiş, 1 itiraz kabul edilmiş, 8 dava devam etmektedir. 1993 Temmuz istatistikleri ile ilgili olarak 22 dava açılmış, 2 itiraz reddedilmiş, 20 dava devam etmektedir. 1994 Ocak istatistikleri ile ilgili olarak 30 dava açılmış, 4 dava sonuçlanmıştır. 3 itiraz red, 1 itiraz kabul edilmiş, 26 dava devam etmektedir. 2) Yayımlanan istatistiklerde 1994 Ocak ayı baz alınmış, yargı kararları gereği işlem yapıldıktan sonra, altı aylık sürede işveren ve noterliklerden geçen bildirimler değerlendirilmiştir. 3) İşçinin işsiz kalması halinde işsizlik süresi saptanamamaktadır. Bu süreçte sendika üyeliği devam ettiğinden istifa bildirimi olmaksızın sendika üyeliğinde bir değişiklik yapılmamaktadır. Ocak 1995 1) 1993 Ocak istatistikleri ile ilgili Sendikalarca Yargıya yapılan itirazlar sonucu 9 itiraz reddedilmiş, 2 itiraz kabul edilmiş, 7 dava devam etmektedir. 1993 Temmuz istatistikleri ile ilgili olarak 22 dava açılmış, 6 itiraz reddedilmiş, 5 itiraz kabul edilmiş, 11 dava devam etmektedir. 1994 Ocak istatistikleri ile ilgili olarak 30 dava açılmış, 6 itiraz reddedilmiş, 1 itiraz kabul edilmiş, 23 dava devam etmektedir. 1994 Temmuz istatistikleri ile ilgili olarak 21 dava açılmış, davalar henüz sonuçlanmamıştır. 2) Yayımlanan istatistiklerde 1994 Temmuz ayı baz alınmış, yargı kararları gereği işlem yapıldıktan sonra, altı aylık sürede işveren ve noterliklerden geçen bildirimler değerlendirilmiştir. 3) İşçinin işsiz kalması halinde işsizlik süresi saptanamamaktadır. Bu süreçte sendika üyeliği devam ettiğinden istifa bildirimi olmaksızın sendika üyeliğinde bir değişiklik yapılmamaktadır. 4) İşverenlerce ve sendikalarca ölüm ve emeklilikleri bildirilen üyeler, 2821 sayılı Kanunun 25'inci maddesi gereğince sendikaların üye sayılarından düşülmüştür. Temmuz 1995 1) 1993 Ocak istatistikleri ile ilgili Sendikalarca Yargıya yapılan itirazlar sonucu 9 itiraz reddedilmiş, 3 itiraz kabul edilmiş, 7 dava devam etmektedir. 1993 Temmuz istatistikleri ile ilgili olarak 22 dava açılmış, 6 itiraz reddedilmiş, 6 itiraz kabul edilmiş, 10 dava devam etmektedir. 1994 Ocak istatistikleri ile ilgili olarak 30 dava açılmış, 10 itiraz reddedilmiş, 1 itiraz kabul edilmiş, 19 dava devam etmektedir. 1994 Temmuz istatistikleri ile ilgili olarak 21 dava açılmış, 5 itiraz reddedilmiş, 16 dava devam etmektedir. 1995 Ocak istatistikleri ile ilgili olarak 10 dava açılmış, davalar henüz sonuçlanmamıştır. 2) Yayımlanan istatistiklerde 1995 Ocak ayı baz alınmış, yargı kararları gereği işlem yapıldıktan sonra altı aylık sürede işveren ve noterliklerden geçen bildirimler değerlendirilmiştir. 3) İşçinin işsiz kalması halinde işsizlik süresi saptanamamaktadır. Bu süreçte sendika üyeliği devam ettiğinden istifa bildirimi olmaksızın sendika üyeliğinde bir değişiklik yapılmamaktadır. 4) İşverenlerce ve sendikalarca ölüm ve emeklilikleri bildirilen üyeler, 2821 sayılı Kanunun 25'inci maddesi gereğince sendikaların üye sayılarından düşülmüştür. Ocak 1996 1) 1993 Ocak istatistikleri ile ilgili Sendikalarca Yargıya yapılan itirazlar sonucu 9 itiraz reddedilmiş, 3 itiraz kabul edilmiş, 6 dava devam etmektedir. 1993 Temmuz istatistikleri ile ilgili olarak 22 dava açılmış, 7 itiraz reddedilmiş, 6 itiraz kabul edilmiş, 9 dava devam etmektedir. 1994 Ocak istatistikleri ile ilgili olarak 30 dava açılmış, 13 itiraz reddedilmiş, 3 itiraz kabul edilmiş, 14 dava devam etmektedir. 1994 Temmuz istatistikleri ile ilgili olarak 21 dava açılmış, 6 itiraz reddedilmiş, 15 dava devam etmektedir. 1995 Ocak istatistikleri ile ilgili olarak 10 dava açılmış, davalar henüz sonuçlanmamıştır. 1995 Temmuz istatistikleri ile ilgili olarak 14 dava açılmış, 1 itiraz reddedilmiş, 13 dava devam etmektedir. 2) Bazı işkollarında daha önce yayınlanan istatistiklere Sendikalarca yapılan itirazlar sonucu yargı kararlarıyla belirlenen işçi ve üye sayıları esas alınmıştır. 3) İşçinin işsiz kalması halinde işsizlik süresi saptanamamaktadır. Bu süreçte sendika üyeliği devam ettiğinden istifa bildirimi olmaksızın sendika üyeliğinde bir değişiklik yapılmamaktadır. Temmuz 1996 Temmuz 1999 1) Bu tebliğde yargı kararları dikkate alınmak suretiyle dönem içinde gelen bildirimler esas alınmıştır. Ocak 2000 1) Bu tebliğde yargı kararları dikkate alınmak suretiyle dönem içinde gelen bildirimler esas alınmıştır. 2) 01.07.1999 31.12.1999 tarihleri arasında ölen ve emekli olan işçiler 2821 Sayılı Kanun'un 25. maddesi gereğince üye sayılarından düşülmüştür. Temmuz 2000 1) Bu tebliğde yargı kararları dikkate alınmak suretiyle dönem içinde gelen bildirimler esas alınmıştır. Ocak 2001 1) Bu tebliğde yargı kararları dikkate alınmak suretiyle dönem içinde gelen bildirimler esas alınmıştır. 2) Sendikalar tarafından üye olarak bildirilen fakat İşverenler tarafından işçi olarak bildirilmeyen üyeliklerle ilgili çalışmalar devam etmektedir. Temmuz 2001 Ocak 2009 1) Bu tebliğde yargı kararları dikkate alınmak suretiyle dönem içinde gelen bildirimler esas alınmıştır.