ÇAYIRHAN TURGAY CİNER MESLEKİ VE TEKNİK ANADOLU LİSESİ YGS-LYS Bilgilendirme Kitapçığı http://turgayciner.meb.k12.tr/
1. AŞAMA: YÜKSEKÖĞRETİME GEÇİŞ SINAVI (YGS) YGS Mart ayının son haftası ya da Nisan ayının ilk haftası Pazar günü saat 10:00 da tek oturum halinde yapılan ve tek kitapçık kullanılan bir sınavdır. YGS de toplam 160 soru sorulacak ve süre 160 dakika olacaktır. YGS de testlerde sorumlu olunan konular: Ortak müfredata dayalı konular (6, 7, 8. sınıf ve Lise-1konuları) olacak. Yani tüm okul türleri ve alanlarda okutulan derslerle ilgili sorular sorulacak. 10 ve 11.sınıftan İnkılap tarihi, Felsefe, Din kültürü gibi derslerden soru sorulacaktır. YGS de muhakeme gücü yüksek, yorum becerisini ölçmeye dayalı sorular sorulmaktadır. Özellikle son yıllarda genelde uzun paragraflar (daha çok Türkçe, felsefe), şekle dayalı uzun yorum soruları (coğrafya, matematik, geometri) gelebilmektedir. Yıldan yıla değişen belli oranlarda da bilgiye dayalı sorular gelmektedir. Test Adı Dersler Soru Sayıları Türkçe Testi Türkçe + Dil Bilgisi 40 (5-7 Dil bilgisi)* Sosyal Bilimler Temel Matematik Tarih 15 Coğrafya 12 Felsefe 8 Din Kült. ve Ahlak Bilgisi 5 Matematik 40* Geometri (7-9 arası geometri) Fizik 14 Fen Bilimleri-1 Kimya 13 Biyoloji 13 YGS SINAVINA KİMLER GİRECEK YGS ye ister 2 yıllık bir bölüm, isterse 4 yıllık bir bölüm isteyen herkes girmek zorundadır. Yetenek sınavlarıyla bir bölüm kazanmak isteyen, polis meslek yüksek okuluna ve astsubaylık meslek yüksek okullarına başvurmak isteyen, Açıköğretim bölümlerine (2 veya 4 yıllık) girmek isteyen adaylar da YGS ye girmek zorundadırlar. YGS TESTLERİNİN LYS PUANLARINA KATKISI NE KADAR? YGS deki testlerin LYS puan türlerinin hesaplanmasına etkisi en fazla %40 olmaktadır. Yani YGS testlerinin MF, TM ve TS puan türlerinin her birine katkısı en fazla %40 dır. 500 tam puan üzerinden YGS de tüm soruları doğru cevaplayan bir öğrenci için en fazla 160 puan toplam puana etki edecektir. YGS de 180 puan barajını geçemeyen öğrenciler ikinci aşama olan LYS sınavlarına giremeyeceklerdir.
2. AŞAMA: LİSANS YERLEŞTİRME SINAVI (LYS) LYS sınavları 5 ayrı oturum halinde gerçekleşecektir. Her oturumda farklı bir sınav uygulanacaktır. Öğrenciler girmek istedikleri bölümlere göre en az iki LYS sınavına girmesi yeterli olacaktır. Dileyen aday tüm oturumlardaki sınavlara girebilecek. YGS de 180 barajı geçen herkes LYS sınavlarına girebilecektir. Sorular lise-2, lise-3 ve lise-4 ağırlıklı konulardan oluşacak. Lise-1 konularında da az oranda soru gelecek. Soru tarzları da daha çok bilgiye dayalı sorular olacak. LYS de YER ALACAK TESTLER ve KAPSAMLARI LYS-1= Matematik-2, Geometri- (Analitik Geo.) 50 Matematik + 30 Geometri (8 tanesi Analitik Geometri) sorusu sorulmakta ve 50 Matematik sorusuna 75 dakika, 30 Geometri sorusuna 60 dakika süre verilmektedir. Toplam 80 soruya 135 dakika süre verilecek. Matematik ve Geometri testleri için ayrı soru kitapçıkları ve ayrı süreler verilecek. Cevap kağıdı iki test için ortak olacak. LYS-2= Fen Bilimleri-2 (Fizik, Kimya, Biyoloji) 30 Fizik + 30 Kimya + 30 Biyoloji sorusuna her test için 45 er dakika süre verilmektedir. Toplam 90 soruya 135 dakika süre verilecek. Fizik, Kimya ve Biyoloji testleri için ayrı soru kitapçığı ve ayrı süreler verilecek. Cevap kâğıdı üç test için ortak olacak. LYS-3= Türk Dili ve Edebiyat, Coğrafya-1 56 Türk Dili ve Edebiyat + 24 Coğrafya-1 soru sorulmakta ve 56 Edebiyat sorusuna 85 dakika, 24 Coğrafya 1 sorusuna 35 dakika süre verilmektedir. Toplam 80 soruya 120 dakika süre verilecek. Türk Dili ve Edebiyatı testi ile Coğrafya -1 testi için ayrı soru kitapçıkları ve ayrı süreler verilecek. Cevap kağıdı, iki test için ortak olacak. LYS-4= Tarih, Coğrafya-2, Felse. Gru. ve Din Kül. 44 Tarih + 14 Coğrafya 2 + 32 Felsefe Grubu ve Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi (8 Psikoloji, 8 Sosyoloji, 8 Mantık, 8 Din Kültürü) sorusu sorulmakta ve 44 Tarih sorusuna 65 dakika, 14 Coğrafya-2 sorusuna 25 dakika, 32 Felsefe grubu ve Din Kültürü sorusuna 45 dakika süre verilmektedir. Toplam 90 soruya 135 dakika süre verilecek. Tarih, Coğrafya ve Felsefe grubu/din Kültürsü testleri için ayrı soru kitapçıkları ve ayrı süreler verilecek. Cevap kağıdı, üç test için ortak olacak. LYS-5= Yabancı Dil Yabancı dil sınavı İngilizce, Almanca, Fransızca derslerinden yapılacak. Bunlardan sadece birine girilebilecek. Her dil için soru sayısı 80, süresi 120 dakika olacaktır. 20 Soru: Kelime bilgisi ve Dil bilgisi,12 Soru: Çeviri, 48 Soru: Okuduğunu Anlama konularından oluşacaktır. Yabancı dil testi için tek soru kitapçığı ve tek cevap kağıdı kullanılacak. LYS PUAN TÜRLERİ - Sınav sonucunda öğrenciler girdikleri testlere göre şu puanlara sahip olacaktır. (SAYISAL) (EA) (SÖZEL) (YABANCI DİL) * MF-1 * TM-1 * TS-1 * DİL-1 * MF-2 * TM-2 * TS-2 * DİL-2 * MF-3 * TM-3 * DİL-3 * MF-4
PUAN TÜRLERİNE GÖRE LYS DE ÇÖZÜLECEK TESTLER Matematik-Fen puanı (MF): LYS-1 (Mat - Geo) LYS-2 (Fizik Kimya - Biyoloji) testleri Türkçe- Matematik puanı (TM) : LYS-1 (Mat - Geo) LYS-3 (Türk Dili ve Ed. - Coğ-1) testleri Türkçe Sosyal puanı (TS): LYS-3 (Türk Dili ve Ed. - Coğ-1) LYS-4 (Tarih, Coğrafya-2, Fels. Gru ve Din) testleri Yabancı Dil puanı (DİL) : LYS-5 (İng, Almanca, Fransızca) testleri çözülecektir. LYS TESTLERİNİN LYS PUANLARINA KATKISI NE KADAR? Testlerinin LYS puan türlerine katkısı en fazla %60 olacaktır. 500 tam puan üzerinden LYS de tüm soruları doğru cevaplayan bir öğrenci için en fazla 240 puan toplam puana etki edecektir. MF (SAYISAL) PUAN TÜRLERİ PUAN TÜRÜ TESTLERİN AĞIRLIKLARI (% OLARAK) YGS %40 LYS %60 TÜRK MAT. SOSYAL FEN MAT. GEO. FİZİK KİMYA BİY MF-1 11 16 5 8 26 13 10 6 5 MF-2 11 11 5 13 16 7 13 12 12 MF-3 11 11 7 11 13 5 13 14 15 MF-4 11 14 6 9 22 11 13 9 5 MF 1 Puan Türü: Aktüerya, İstatistik, Matematik, Matematik Öğretmenliği, Matematik Mühendisliği, Astronomi ve Uzay Bilimleri gibi bölümler için kullanılacak. MF 2 Puan Türü: Biyoloji, Fizik, Kimya bölümleri, Biyoloji, Fizik Öğretmenlikleri, Fen Bilgisi Öğretmenliği, Su ürünleri Mühendisliği, Bahçe Bitkileri ve Zootekni gibi bölümler için kullanılacak. MF 3 Puan Türü: Tıp, Diş Hekimliği, Eczacılık, Genetik ve Biyomühendislik, Moleküler Biyoloji ve Genetik, Beslenme ve Diyetetik, Odyoloji, Gerontoloji ve Veteriner gibi bölümler için kullanılacak. MF 4 Puan Türü: Bilgisayar, Bilgisayar sistemleri, İnşaat, Makine, Çevre, Deniz Ulaştırma, Gıda, Elektrik, Elektronik, Mimarlık, İç Mimarlık, Endüstri, Gemi İnşaatı Mühendislikleri gibi bölümler için kullanılacak.
TM (EA) PUAN TÜRLERİ PUAN TÜRÜ TESTLERİN AĞIRLIKLARI (% OLARAK) YGS %40 LYS %60 TÜRK MAT SOSYAL FEN MAT. GEO. T.DİLİ COĞ-1 TM-1 14 16 5 5 25 10 18 7 TM-2 14 14 7 5 22 8 22 8 TM-3 15 10 10 5 18 7 25 10 TM 1 Puan Türü: İktisat, İşletme, Maliye, ÇEKO, Ekonometri, Bankacılık ve Sigortacılık (Fakülte) Turizm ve Otelcilik (Fakülte), İç Mimarlık ve Çevre Tasarımı gibi bölümler için kullanılacak. TM 2 Puan Türü: Hukuk, Kamu Yönetimi, Uluslararası İlişkiler ve Sınıf Öğretmenliği gibi bölümler için kullanılacak. TM 3 Puan Türü: Psikoloji, Sosyoloji, Felsefe, Rehberlik ve Psikolojik Danışmanlık, Sosyal Hizmet, Antropoloji, Arkeoloji gibi bölümler için kullanılacak. TS (SÖZEL) PUAN TÜRLERİ TESTLERİN AĞIRLIKLARI (% OLARAK) PUAN YGS %40 LYS %60 TÜRÜ TÜRK MAT SOSYAL FEN T.DİLİ COĞ1 TARİH COĞ2 Felsefe Din TS-1 13 10 12 5 15 8 15 7 15 TS-2 18 6 11 5 25 5 15 5 10 TS 1 Puan Türü: Coğrafya, Sosyal Bilgiler Öğretmenliği, Radyo ve Televizyon, Halkla İlişkiler, Gazetecilik gibi bölümler için kullanılacak. TS 2 Puan Türü: Türkçe öğretmenliği, Türk Dili ve Edebiyatı, Tarih, Sanat Tarihi, Sümeroloji, Hititoloji gibi bölümler için kullanılacak.
MESLEK SEÇİMİNDE NELERE DİKKAT ETMELİ? Hayatımızın her anında sınavlarla karşı karşıya kalıyoruz. Okul başlayınca sınavlar başlıyor, ilkokuldan sonra iyi bir lise için SBS; lisede iyi bir üniversite için YGS-LYS; üniversitede yüksek lisans için LES; meslek için KPSS, KPDS; uzman doktorluk için TUS; yabancı uyruklular için YÖS; yurt dışında çalışanları çocukları için YÇS; iki yıllık üniversiteden dört yıllığa geçmek için DGS; parasız yatılılık için DPY; özel okullar için Özel Okullar Sınavı; aklımıza gelenlerinden sadece bir bölümü Sınavlar hayatımızın niteliğini belirlerken, sınavlar kadar önemli bir nokta da tercihlerdir. Hangi üniversitenin hangi bölümüne gideceğimizi, bir ömür yapacağımız mesleği, ekonomik durumumuzu, kısacası hayat tarzımızı sınav sonrası yapacağımız tercihler belirleyecek. Tercihler sırasında, kendimize uygun bölüm ve meslek seçerken nelere dikkat etmeliyiz? Puanımıza göre mi, yoksa ilgimize göre mi meslek seçmeliyiz? Hangi meslekte iş garantisi var? gibi sorular, cevabını aradığımız önemli sorulardan bazıları. Meslek seçmek hayat biçimini seçmektir; günümüzde arkadaşlarınızı, ailenizi, eşinizi, ekonomik durumunuzu hatta kişiliğinizi mesleğiniz şekillendiriyor. Seçtiğiniz mesleğe göre giyiniyor, davranıyor, çalışma saatlerinizi, tatil zamanlarınızı yine mesleğinize göre belirliyorsunuz. Meslek seçiminde, sınavda aldığınız puan, ya da seçeceğiniz mesleğin ekonomik getirisinin iyi olması kadar, seçeceğiniz mesleği severek yapıp yapamayacağınıza da dikkat etmeniz gerekmektedir; Bilimsel çalışmalarla uğraşmayı seviyorsanız; Astronomi, Biyoloji, Fizik, Kimya, Diyetisyenlik, Eczacılık, Moleküler Biyoloji, Uzay Bilimleri, Ayrıntılarla uğraşmayı seviyorsanız; Matematik, Bilgisayar Mühendisliği, Elektronik Mühendisliği, Fizik Mühendisliği, İşletme, İktisat, Moleküler Biyoloji, İnsanlara ve canlılara yardım etmeyi seviyorsanız; Tıp, Diş Hekimliği, Hemşirelik, Fizik Tedavi, Psikoloji, Rehberlik Psikolojik Danışmanlık, Veterinerlik, Ticaretle uğraşmayı seviyorsanız; İktisat, İşletme, Ekonomi, Ekonometri, Endüstri Mühendisliği, Çalışma Ekonomisi İdari, adli konulara ilgi duyuyorsanız; hukuk, kamu yönetimi, siyasal bilgiler fakülteleri tercih edilebilir. Tercihlerde, aynı zamanda okulun eğitim kalitesi dikkat edilmesi gereken standartlardandır. Seçtiğimiz üniversitenin eğitim kalitesi, öğretmen kadrosu nasıl? Yurtdışında eğitim imkanı var mı? Üniversitenin bulunduğu şehrin kültürel yapısı nasıl? Kampüs ve yurt olanakları neler? Teknolojiyi ne kadar takip ediyor? gibi soruların cevapları size üniversitelerin kalitesi ile ilgili bilgiler verecektir.