Alto Korno/Bariton/ Tüba/Sousaphone Kullanım Kılavuzu
Tebrikler! Şimdi yüksek kaliteli bir müzikal enstrümana sahipsiniz. Yamaha yı seçtiğiniz için teşekkür ederiz. Enstrümanın düzgün montajı ve mümkün olabildiği kadar uzun süre optimum konumda tutulması ile ilgili talimatlar için bu Kullanım Kılavuzunu iyice okumanızı tavsiye ederiz. P.3 1
Alto Korno/Bariton/ Tüba/Sousaphone Kullanım Kılavuzu Önlemler Kullanmadan önce okuyunuz Aşağıda belirtilen önlemler enstrümanın düzgün ve güvenli kullanımı ile ilgilidir ve sizi ve başkalarını zarara veya yaralanmalara karşı korumayı amaçlamaktadır. Lütfen bu talimatları izleyiniz ve onlara uyunuz. Eğer enstrüman çocuklar tarafından kullanılıyorsa, güvenliklerinden sorumlu kişi bu talimatları çocuğa açık bir şekilde anlatmalı ve talimatların çocuk tarafından iyice anlaşıldığından ve bunlara uyulduğundan emin olmalıdır. Bu kılavuzu okuduktan sonra, ileride başvurmak üzere güvenli bir yerde saklayınız. Simgeler Hakkında : Bu simge dikkat edilmesi gereken noktaları belirtir. : Bu simge, yasaklanmış olan eylemleri belirtir. Dikkat Bu işaretle belirtilmiş olan hususların göz ardı edilmesi hasara veya yaralanmaya yol açabilir. Enstrümanı atmayınız veya yakında başkaları varken sallamayınız. Ağızlık veya diğer parçalar fırlayarak başkalarına çarpabilir. Enstrümana daima özen gösteriniz. Yağı, cilayı vs. çocukların ağızlarından uzak tutunuz. Yağı, cilayı vs. çocuklardan uzak tutunuz ve bakımı, çocuklar yokken gerçekleştiriniz. Sıcaklık, nem gibi iklim koşullarına dikkat ediniz. Enstrümanı ısıtıcı vs. gibi ısı kaynaklarından uzak tutunuz.ayrıca, enstrümanı çok sıcak veya nemli yerlerde kullanmayınız veya saklamayınız. Aksi halde, tuş balansında, bağlantıda veya pedlerde hasar meydana gelerek performans sırasında sorunlara yol açabilir. Asla lake kaplamalı enstrümanların bakımı için benzin veya tiner kullanmayınız. Aksi takdirde üst kaplama zarar görebilir. Enstrümanın şeklini bozmamaya dikkat ediniz. Enstrümanı dengesiz bir şekilde yerleştirmek düşmesine sebep olarak şeklinin bozulmasına yol açabilir. Enstrümanı nereye ve nasıl yerleştirdiğinize dikkat ediniz. Enstrümanı modifiye etmeyiniz. Enstrümanın modifikasyonu, garantiyi geçersiz kılmanın yanında tamirleri de imkansız hale getirebilir. Kalağın düşmemesine dikkat ediniz. Sousaphone'un kalağının yerine iyice sabitlendiğinden emin olunuz. Kalak vidalarının iyice sıkıldığından ve yürüyüş sırasında düşerek başkalarına çarpmadığından emin olunuz. Bu çok büyük enstrümanı saklarken dikkat ediniz. Kutu çok büyüktür ve bu yüzden kutunun düşmemesi veya parmaklarınızın kutunun kapağına sıkışmaması için kutuyu yan yerleştiriniz. Ayrıca, enstrümanı kutudan çıkardıktan sonra kapağı kapatınız. Plaka kaplamalı nefesli çalgıların kaplamalarının rengi zamanla değişebilir ancak, enstrümanın performansı bundan etkilenmeyecektir. Erken aşamalardaki renk bozulması, bakım ile kolayca giderilebilir. (Renk bozulması ilerledikçe giderilmesi zorlaşabilir.) * Enstrümanınızdaki kaplama tipi için belirtilmiş aksesuarları kullanınız. Ayrıca, metal cilalarının kaplamanın üst katmanını kaldırarak kaplamanın incelmesine yol açtığını unutmayınız. Cila kullanmadan önce bu hususa dikkat ediniz. 2
Parça Adları Alto Korno Kalak Ağızlık Ağızlık Alıcısı Kurşun Borusu 1. Valf Sürgüsü Ana Akort Sürgüsü Kapak Su Vanası 1. Valf 2. Valf 3. Valf Kapak Valf Muhafazası 3.Valf Sürgüsü Bariton Kalak Ağızlık Ağızlık Alıcısı Kurşun Borusu 1. Valf Sürgüsü 2. Valf 3. Valf Kapak 2. Valf Sürgüsü Kapak Ana Akort Sürgüsü Su Vanası 3.Valf Sürgüsü 1. Valf Valf Muhafazası YBH-621 deki 4. piston yana doğru hareket eden tiptir. (Bu bir dengeleyici enstrüman değildir.) 3
Parça Adları Tüba Ağızlık Kalak Ağızlık Alıcısı Kurşun Borusu 1. Valf Sürgüsü Kapak Ana Akort Sürgüsü Su Vanası 1. Valf 2. Valf 3. Valf Kapak 4. Valf Valf Muhafazası 2. Valf Sürgüsü 3. Valf Sürgüsü Üst Hareket Valfli Tüba Kalak Ağızlık Kurşun Borusu Ağızlık Alıcısı 1. Valf Sürgüsü Ana Akort Sürgüsü Su Vanası 2. Valf 4. Valf 3. Valf Valf Muhafazası Kapak 2. Valf Sürgüsü 3. Valf Sürgüsü 1. Valf 4
Parça Adları Rotary Tüba Ana Akort Sürgüsü 4. Valf 3. Valf 2. Valf Ağızlık Kurşun Borusu 1. Valf 4. Valf Sürgüsü Kalak Su Vanası 1. Valf Sürgüsü 1. Döner Valf 2. Döner Valf 3. Döner Valf 4. Döner Valf 2. Valf Sürgüsü Ön Hareket Valfli Tüba Ağızlık Kurşun Borusu Kalak Ana Akort Sürgüsü Su Vanası 4. Valf 1. Valf 2. Valf 3. Valf 5. Döner Valf 5. Valf Sürgüsü 1. Valf Sürgüsü 3. Valf Sürgüsü 5. valf ses frekansı (ses frekansının düşme miktarı) YFB-621 YFB-822 YCB-822 YCB-861 İthal model bilezikli 2/3 4/3 2/3 4/3 bileziksiz 4/3-4/3-5
Parça Adları Sousaphone Kalak Ağızlık Uç Kurşun Borusu 1. Valf Sürgüsü Ana Akort Sürgüsü Su Vanası Kapak 1. Valf 2. Valf 3. Valf 3. Valf Sürgüsü Marş Tübası 1. Valf Sürgüsü 2. Valf Sürgüsü Ana Akort Sürgüsü 1. Valf 2. Valf Su Vanası Kurşun Borusu 3. Valf Sürgüsü Ağızlık 3. Valf * Geliştirme amaçlı olarak teknik özellikler ve/veya tasarım haber verilmeden değiştirilebilir. 6
Çalmadan Önce Enstrümanın Kullanımı Enstrüman ince metalden yapılmıştır bu yüzden dikkatli kullanınız. Oyulacağından veya hasar göreceğinden enstrümana aşırı kuvvet uygulamayınız veya darbelere maruz bırakmayınız. Yağ Uygulama Pistonlara yağ uygulayınız 1. Valf kapağını açınız ve valf pistonunun yarısı görününceye kadar pistonu valf muhafazasından çekiniz. 2. Pistona yaklaşık 10 damla valf yağı uygulayınız. Rotorlara Yağ Uygulama (Sadece Rotary Tüba) 1. Valf kapağını çıkarınız ve mile ve rotorun ortasına biraz rotor mili yağı uygulayınız. Enstrümanın arka tarafı Rotor mili yağı Piston Valf yağı * Çok fazla yağ uygulamayınız. 3. Pistonu yavaşça valf muhafazasına yerleştiriniz. Bu esnada, valf kılavuzunun valf muhafazası içindeki yuvaya yerleştiğinden emin olunuz. Valf kapağı iyice sıkıldıktan sonra, yağı piston içinde eşit şekilde dağıtmak için pistonu bir kaç kez aşağı ve yukarı itiniz. Rotor mili * Çok fazla yağ uygulamayınız. 2. Rotor miline ve alıcısına az miktarda rotor mili yağı uygulayınız. Valf kapağını kapattıktan sonra, yağı eşit şekilde dağıtmak için kolu birkaç kez hareket ettiriniz. Alıcı Rotor mili Enstrümanın ön tarafı * Her bir piston ilgili yuvaya girer. Pistonu valf muhafazasına yerleştirmeden önce piston üzerine basılan numaranın valf muhafazası üzerine basılan numara ile uyumlu olduğundan emin olunuz. * Pistonların düzgün ve rahat çalışmaları için yağlanmaları gerekir. Rotor mili yağı * Çok fazla yağ uygulamayınız. 7
Çalmadan Önce 3. Kol millerine biraz kol yağı uygulayınız. Sousaphone nun Montajı Kalağı, müzisyenin yüzü ile aynı yöne bakacak şekilde gövdeye takınız. Tamamlanmış montaj Kol yağı * Çok fazla yağ uygulamayınız 4. Yağın eşit şekilde dağılması için, kolları hareket ettirirken enstrümana biraz hava üfleyiniz. 1. Kalak vidalarını gevşetiniz. Kalağın her iki tarafından tutarken, kalağı yavaşça döndürerek ana gövdedeki kalak bağlantısına yerleştiriniz. Kalak yerleştirildikten sonra, her bir vida kalağa aynı miktarda baskı uygulayacak şekilde üç kalak vidasını sıkınız. Kalak bağlantı borusu Kalak vidası * Molalarda, kalak vidalarının iyice sıkıldığından emin olunuz. Ana bobinleri birbirine tutturan bakır destek üzerindeki vidaları asla gevşetmeyiniz. Aksi halde, bobinler ayrılarak yaralanmaya yol açabilir. Ayrıca, ana borudaki montaj vidalarının iyice sıkıldıklarını düzenli olarak kontrol ediniz. Bakır destek Montaj vidası Ana bobin 8
Çalmadan Önce Kurşun Borunun Montajı (Sadece Sousaphone) Sousaphone, çok parçalı bir kurşun boru kullanır. Bu kurşun boru uç ile birlikte müzisyenin ağızlığı bireysel ihtiyaçlarına göre en uygun konuma ayarlamasını sağlar. 1. Kurşun borunun orta kısmına az miktarda sürgü yağı uygulayarak kurşun boru alıcısına yerleştiriniz. Daha sonra, orta boruyu yerine sabitlemek için alıcı üzerindeki vidayı sıkınız. Uç Kurşun boru Orta boru Marş Tübasının Montajı (Sadece marş serileri) Marş serisi tüba modellerinden birisinin üzerindeki kurşun boru, enstrümanı marş kullanımı ile normal konser kullanımı arasında değiştirmek için kullanılabilir. (Ürün numarasının sonundaki M harfi marş serisi tübayı gösterir.) 1. Normal konser kurşun borusunu çıkarmak için A ve B vidalarını gevşetiniz, daha sonra marş kurşun borusunu takınız ve A ve B vidalarını sıkınız. Konser kurşun borusu Alıcı Vidası B A Ağızlık Kurşun boru alıcısı * Marş tipi ağızlık, tübada bırakılırsa sıkışabilir veya çıkarılmayabilir. Lütfen dikkat ediniz. 2. Kare desteği enstrümanın arka tarafının üzerine yerleştiriniz ve kurşun boru açısını ayarlamak için E vidasını kullanınız, daha sonra sabitlemek için C ve D vidalarını sıkınız. * Uç, kurşun boruda bırakılırsa sıkışabilir. Enstrümanı çaldıktan sonra, ucu kurşun borudan çıkarınız ve uçtaki nemi temizleyiniz. * YSH-411 ile birlikte iki farklı uç verilmiştir. Gerekirse, ikisi birbirine bağlanabilir. Arka taraf E C D D Marş kurşun borusu Kare destek 9
Çalmadan Önce Ağızlığın Ayarlanması Ağızlık iyice oturuncaya ve kurşun boru içinde gevşek olmayıncaya kadar yerleştiriniz. Enstrümanın Akort Ayarı Enstrümanı akort etmek için ana akort sürgüsünü içeri veya dışarı doğru kaydırınız. Sıcaklıklar enstrümanın ses frekansını etkilediğinden, akort ayarını yapmadan önce ısıtmak için enstrümana biraz sıcak hava üfleyiniz. Ağızlık * ASLA ağızlığı kurşun borunun içine zorlamayınız veya ağızlığa vurmayınız. Ağızlık kurşun borunun içinde sıkışabilir. Ana akort sürgüsü 10
Bakım Çaldıktan Sonra Enstrümanı çaldıktan sonra, aşağıdaki prosedür kullanılarak enstrümandaki nemin veya kirin temizlendiğinden emin olunuz. Valf sürgüsü bakımı 1. Temizlemek istediğiniz valf sürgüsüne karşılık gelen pistonu veya kolu bastırınız ve sürgüyü çıkarınız. Pistonları yağlayınız Enstrümanın yüzeyini silmek için bir parlatma bezi kullanınız. Eğer kir veya lekeler çok belirgin ise, aşağıdaki ürünler kullanılabilir. Rotorlara Yağ Uygulayınız (Sadece Rotary tüba) Enstrümanı çalmadan önce olduğu gibi, rotorlara biraz rotor mili yağı uygulayınız ve kolları birkaç kez aşağı ve yukarı hareket ettiriniz. (Bkz. sayfa 24). * Pistonu aşağıda tutmadan valf sürgüsünü çıkarırsanız, borudaki hava basıncı düşerek pistonun düzgün çalışmamasına veya borunun içinde hasar oluşmasına neden olabilecek bir vakum yaratır. 2. Sürgünün nemini alınız. Ayrıca, su vanasındaki nemi de alınız. Gövdenin bakımı Enstrümanın yüzeyini silmek için bir parlatma bezi kullanınız. Eğer kir veya lekeler çok belirgin ise, aşağıdaki ürünler kullanılabilir. Lake kaplamalar için Parlatma bezi + lake cilası Gümüş kaplama için Gümüş bezi + gümüş cilası Güzel parlama için, enstrümanı bir silikon bez ile parlatınız. Su Vanası * Valf sürgüleri korozyona karşı mükemmel direnç gösteren pirinç veya nikel gümüşten yapılmıştır. Ancak, nemin uzun süre enstrümanın içinde bırakılması durumunda korozyon meydana gelebilir. Lütfen dikkat ediniz. 11
Bakım Ayda Bir veya İki Kez Yapılan Bakım Piston ve valf muhafazası bakımı Piston ve valf muhafazaları, aralarında çok az boşluk olacak şekilde tasarlanmıştır bu yüzden, bu hassas parçalara dikkat edilmesi çok önemlidir. 1. Bezi temizleme çubuğuna, metal kısmı açıkta kalmayacak şekilde sarınız. Bez Temizleme çubuğu 4. Yağı uyguladıktan sonra pistonu ilgili valf muhafazasına geri takınız. Bu esnada, valf kılavuzunun yuvaya düzgün bir şekilde yerleştiğinden emin olunuz. Valf kapağını iyice sıktıktan sonra, yağı eşit şekilde dağıtmak için pistonu birkaç kez aşağı ve yukarı hareket ettiriniz. * Açıkta kalan metal enstrümana zarar verebilir. 2. Valf muhafazalarının içindeki kiri temizleyiniz. * Valflerin altında valf yayları bulunan modellerde, temizlemeden önce yayları valf muhafazasından çıkarınız. 3. Pistonlardaki kiri temizlemek için bezi kullanınız. Piston enstrümanın en önemli parçasıdır. Asla pistonlara kaba davranmayınız, pistonu düşürmeyiniz ya da düşmesine vs. izin vermeyiniz. Eğer piston hasar görürse veya pistonda çukurlaşma meydana gelirse, asla valf muhafazasına takmayınız. Enstrümanı satın aldığınız bayiye başvurunuz. * Çok fazla yağ uygulamayınız. * Valf muhafazası üzerine basılan numaranın piston üzerine basılan numara ile uyumlu olduğundan emin olunuz. Rotor ve valf muhafazası bakımı Çalma işleminden önce ve sonra olduğu gibi, rotorlara ve valf muhafazasına az miktarda rotor mili yağı uygulayınız. Ayrıca, kol miline biraz kol yağı uygulayınız. 12
Bakım Valf sürgüsü bakımı 1. Bezi temizleme çubuğuna, metal kısmı açıkta kalmayacak şekilde sarınız. Diğer Bakımlar Sürgülerin arka tarafları vs. gibi temizlemesi zor alanları temizlemek için ince bir bez kullanınız. Temizleme çubuğu Bez * Açıkta kalan metal enstrümanın hasar görmesine neden olabilir. 2. Valf sürgüsünün iç ve dış kısımlardaki kiri temizleyiniz. 3. Valf sürgüsü yüzeyindeki kiri temizlemek için bezi kullanınız, daha sonra valf sürgüsünün iç kısmının yüzeyine az miktarda sürgü yağı sürünüz. Ara verirken, taşıma sırasında ve çalmayı bitirdikten sonra, daima enstrümanı kutusunda saklayınız. Sousaphone u veya marş tübası serisi enstrümanları kutularına yerleştirmeden önce daima ağızlık grubunu çıkarıp parçalarını dağıtınız. 4. Yağı eşit şekilde dağıtmak için valf sürgüsünü birkaç kez içeri ve dışarı kaydırınız. Ağızlık hakkında Enstrümanınız ile birlikte verilen ağızlık, standart ağızlıktır. Ağızlık, gevşemeden ağızlık alıcısına oturacak şekilde tasarlanmıştır. Ağızlığı kabaca kullanmayınız, düşürmeyiniz ya da zarar vermeyiniz. * Önden hareketli enstrümanları kutularına yerleştirirken şeklin sol ve sağ taraflarını ters çeviriniz. 13
Bakım Yılda İki Kez Yapılan Bakım Enstrümanın temizlenmesi 1. Bir pirinç sabunu ve su solüsyonu hazırlayınız. 10-15 ölçek ılık su (30 C - 40 C) ve 1 ölçek pirinç sabunu kullanarak bir pirinç sabunu su solüsyonu hazırlayınız. Enstrümanı sabunlu su solüsyonu içine koymadan önce pistonları, valf muhafazası parçalarını ve sürgü valflerini çıkarınız. 2. Enstrümanı sudan çıkardıktan sonra, biraz pirinç sabunu solüsyonunu esnek bir temizlik ürününe ilave ediniz ve temizlik ürününü kullanarak enstrümanın borularının içini temizleyiniz. Esnek temizlik ürünü DİKKAT! Rotary tübanın iç parçalarını temizlerken, asla rotorun parçalarını sökmeyiniz. Ayrıca, boruları suyla durularken akort sürgülerinden hava akışının aksi yönünden su akıtınız. Eğer su kurşun borudan geçerse, valfler kirle tıkanarak valflerin yavaş çalışmasına sebep olabilir. Ağızlığın temizlenmesi 1. Ağızlık fırçasını pirinç sabunu ve su solüsyonunun içine daldırınız ve fırçayı kullanarak ağızlığın içini temizleyiniz. Ağızlığı temiz suyla iyice durulayınız. 3. Enstrümanı temizledikten sonra, pirinç sabunu ve su solüsyonunu iyice durulamak için temiz su kullanınız. Bez ile bütün nemi aldıktan sonra yağ ve gres uygulayınız ve daha sonra enstrümanın parçalarını monte ediniz. Ağızlık fırçası 14
Sorun Giderme Ton net değil ve ses frekansı zayıf. Valf keçesi veya mantar hasarlı. Keçeyi veya mantarı yenisiyle değiştiriniz. Enstrümanın içinde çok fazla kir birikmiş. Yıkayınız. Boruda büyük bir oyuk var ve hava kaçırıyor. Veya ağızlık gevşek ve ağızlığın çevresinden hava sızıyor. Enstrümanı satın aldığınız bayiye başvurunuz. Ses yok. Pistonlardaki delikler valf muhafazalarındaki deliklerle hizalanmamış. Piston üzerine basılan numaranın valf muhafazası üzerine basılan numara ile uyumlu olduğundan emin olunuz. Valfler yavaş. Pistonlar ile valf muhafazaları arasında kir birikmiş. Valflerin içini temizleyiniz. Kir, valf muhafazalarının içini çizmiş. Mümkün olan en kısa sürede yıkayarak tozu temizleyiniz. Piston düşürülerek veya darbe sonucu hasar görmüş. Asla enstrümanı hasarlı bir piston ile kullanmayınız. Enstrümanı satın aldığınız bayiye başvurunuz. Pistonlar veya valf muhafazaları paslanmış. Enstrümanı satın aldığınız bayiye başvurunuz. Rotorlar yavaş. Rotorlar ile valf muhafazaları arasında kir birikmiş. Kol yağı ile kol mekanizmasını yağlayınız. Enstrümanı satın aldığınız bayiye başvurunuz. Valf sürgüsü sıkışmış ve çıkarılamıyor. Sürgü ağır çalışıyor. Sürgünün içindeki kir veya toz var. Kiri iyice temizleyiniz ve sürgünün tipine uygun sürgü yağı uygulayınız. Veya sürgüye biraz akort sürgüsü yağı uygulayınız. Sürgünün düşürülmesi veya darbe alması oyulmaya sebep olmuş veya sürgü temizlik sırasında bükülmüş. Enstrümanı satın aldığınız bayiye başvurunuz. Vida çok sıkı ve çıkarılamıyor. Vida paslanmış. Enstrümanın darbe alması vidaya zarar vermiş. Enstrümanı satın aldığınız bayiye başvurunuz. Hava enstrümanın içinden geçmiyor. Piston yanlış valf muhafazasına takılmış. Pistonu doğru valf muhafazasına yerleştiriniz. Ağızlık çıkarılamıyor. Enstrüman, ağızlık takılı iken düşürülmüş veya darbe almış. Veya ağızlık çok fazla kuvvet uygulanarak takılmış. Enstrüman, ağızlık takılı bir şekilde uzun bir süre bakılmış. Enstrümanı satın aldığınız bayiye başvurunuz. Enstrüman çalınırken anormal sesler çıkarıyor. Enstrümandaki lehim gevşemiş veya boruda yabancı bir cisim var. Enstrümanı satın aldığınız bayiye başvurunuz. 15
Sorun Giderme Piston hareket ettiğinde metalik ses çıkarıyor. Keçe yırtılmış veya kayıp. Keçeyi yenisiyle değiştiriniz. Piston valfindeki veya valf muhafazasındaki vidalar gevşek. Vidaları iyice sıkınız. Piston mili bükülmüş. Enstrümanı satın aldığınız bayiye başvurunuz. Rotor kolu hareket ettiğinde metalik ses çıkarıyor. Kolun yalarıyla bir temas veya sürtünme var. Kol yağı ile kol mekanizmasını yağlayınız. Kol, borulara temas ediyor. Enstrümanı satın aldığınız bayiye başvurunuz. Vidalar gevşek. Vidaları iyice sıkınız. Rotor ve valf muhafazası gevşemiş. Enstrümanı satın aldığınız bayiye başvurunuz. Sürgülerden su sızıyor. Yeterince gres yok. Sürgülere gres uygulayınız. 16
Akor Basma Tablosu Alternatif akor basmayı belirtir. Alto Korno b 3 2 1 Bariton/Euphonium 3 2 1 4 17
Akor Basma Tablosu Alternatif akor basmayı belirtir Bu tablo, 3 ve 4 valfli enstrümanlar için temel akor basmayı belirtir. 3 valfli enstrümanlar 4 valfli enstrümanlar 4 valfli denge enstrümanları 18
Akor Basma Tablosu Alternatif akor basmayı belirtir. 4 3 2 1 1 2 3 4 Rotary Tüba 4 3 2 1 19
Akor Basma Tablosu Alternatif akor basmayı belirtir Bu tablo, 3 ve 4 valfli enstrümanlar için temel akor basmayı belirtir. 3 valfli enstrümanlar 4 valfli enstrümanlar 4 valfli denge enstrümanları 20