24 Haziran Seçimlerinde CHP Muharrem İNCE nin Aldığı Oyu Alsaydı, Milletvekili Sayıları Nasıl Değişirdi? CHP Cumhurbaşkanı adayı Muharrem İNCE, bilindiği üzere, partisinden yaklaşık 8 puan fazla aldı. Bu da yaklaşık 4 milyon oya denk geliyordu. M.İNCE nin ve CHP nin aldığı oylar şöyleydi: İnce 15.340.321 %30,6; CHP 11.354.190 %22,65 Fark: 3.986.131. Oluşan bu fark ve CHP nin parti olarak oy kaybetmesi nedeniyle, kurultay delegelerinin girişimiyle, olağanüstü kurultayın toplanması için imza kampanyası başlatıldı. Kurultay için yeteri sayıda imza toplandığı iddia edilmesine rağmen, CHP yeterli imza toplanmadığını açıklayarak kurultay taleplerini reddetti. Ancak, kamuoyunda ya da sosyal medyada görülen CHP ye yönelik yoğun tepki nedeniyle, 24 Haziran Milletvekili ve Cumhurbaşkanı seçim sonuçları ana muhalefet partisinin gündeminden tam olarak düşmedi. Bu nedenle, biz de seçim sonuçlarına farklı bir yaklaşım göstererek; 24 Haziran seçimlerinde CHP Cumhurbaşkanı adayı Muharrem İNCE nin aldığı oyu alsaydı, milletvekili sayıları, nasıl değişirdi? sorusuna yanıt aramak istedik. İki farklı tarzda yapılan seçim sonucunu, aynı potada değerlendirmek için bazı varsayımlar kullanmamız gerekiyordu. Bu varsayımlarımız şöyle oldu: Cumhurbaşkanı adaylarından R.T. ERDOĞAN nın oyunu Cumhur İttifakı oyu; M. İNCE nin, M. ŞENER in ve T. KARAMOLLAOĞLU nun oyunu Millet İttifakı oyu; S. DEMİRTAŞ ın oyunu ise HDP nin oyu olarak kabul ettik ve 87 seçim çevresi için çıkarılacak milletvekili sayılarını hesapladık. Elde ettiğimiz sonuçlar şöyle; 1- Cumhur İttifakı nın çıkardığı milletvekili sayısı 344 ten 328 e (16 vekil azalıyor)düşerken; Millet İttifakı nın çıkaracağı vekil sayısı 189 dan 221 e (32 vekil artıyor) yükseliyor. 2- Partilere bakıldığında ise; Parti ve MHP nin toplam vekil sayısı 344 ten 328 e düşerken (16 vekil azalıyor). HDP nin çıkaracağı vekil sayısı ise 67 den 51 e (16 azalıyor) düşüyor. İyi Parti 43 vekilden 25 vekile düşüyor (18 vekil azalıyor). CHP ise 146 vekilden 196 vekile yükselerek 50 vekil arttırıyor. Burada partilerin kaybettiği vekil sayılarına bakıldığında; Muharrem İnce ye olan oy geçişinin de hemen her partinin seçmeninden yaklaşık benzer oranlarda olduğu söylenebilir.
3- CHP, Muharrem İNCE nin aldığı oyu alabilseydi Diyarbakır da bir milletvekili, milletvekili çıkaramadığı Erzurum, Erzincan, Kars, Isparta, Aksaray, Düzce illerinden de birer vekil çıkarabiliyor olacaktı. 4- Yine varsayımımızın gerçeklemesi halinde; İstanbul 27 vekilden 39 vekile (+12 vekil), Ankara 10 vekilden 14 vekile (+4 vekil), İzmir de 14 vekilden 16 vekile (+2 vekil ) yükseliyor. 5- TBMM toplam sandalye sayısının değişimine oransal olarak baktığımızda ise; Parti+MHP %58 den %55 e, HDP %11 den %8 e, İYİ Parti %7 den %4 e düşerken, CHP %24 ten %33 e yükselmektedir. 24 Haziran Milletvekil Genel Seçimleri Sonuçları İYİ PARTİ 7% CHP 24% HDP 11% P+MHP 58% CHP Muharrem İNCE nin Aldığı Oyu Alsaydı, Milletvekili Sayıları İYİ PARTİ 4% CHP 33% P+MHP 55% HDP 8%
6- Vekil değişiklikleri 38 seçim çevresinde olsa da CHP nin 50 vekil artışı, toplam 34 seçim çevresinde gerçekleşiyor. Bu 38 seçim çevresindeki vekillerin parti değişimleri Tablo-3 te yer alıyor. Tablo-1 : Partilerin Vekil Kaybettiği/ Kazandığı Seçim Çevreleri SN SEÇİM ÇEVRESİ PARTİ+MHP SN SEÇİM ÇEVRESİ HDP SN SEÇİM ÇEVRESİ İyi Parti 1 Ankara (2 Nolu) -1 1 Adana -1 1 Adana -1 2 Aydın -1 2 Ankara (1 Nolu) -1 2 Ankara (1 Nolu) -1 3 Balıkesir -1 3 Antalya -1 3 Ankara (3nolu) -1 4 Bursa -1 4 Diyarbakır -1 4 Antalya -1 5 Bursa2-1 5 Hatay -1 5 Edirne -1 6 Erzincan -1 6 Mersin -1 6 Erzurum -1 7 Eskişehir -1 7 İstanbul (1 Nolu) -2 7 Eskişehir -1 8 Gaziantep -1 8 İstanbul (2 Nolu) -1 8 Gaziantep -1 9 Isparta -1 9 İstanbul (3 Nolu) -2 9 Mersin -1 10 Mersin -1 10 İzmir (2 Nolu) -1 10 İstanbul (1 Nolu) -2 11 İstanbul (1 Nolu) -1 11 Kocaeli -1 11 İstanbul (2 Nolu) -1 12 İstanbul (3 Nolu) -1 12 Muş -1 12 İstanbul (3 Nolu) -2 13 Kars -1 13 Şanlıurfa -1 13 İzmir (1 Nolu) -1 14 Kayseri -1 14 Batman -1 14 Kahramanmaraş 1 15 Malatya -1 Toplam -16 15 Sakarya -1 16 Manisa -1 16 Tekirdağ -1 17 Kahramanmaraş -1 17 Trabzon -1 18 Muş 1 17 Aksaray -1 19 Tokat -1 Toplam -18 20 Şanlıurfa 1 21 Batman 1 22 Düzce -1 Toplam -16 PARTİ+MHP toplam 19 seçim çevresinde bir vekil kaybederken 3 seçim çevresinde de bir vekil kazanıyor. Toplam kaybı 16 vekil. (Tablo-1) HDP toplam 14 seçim çevresinde 16 vekil kaybediyor. (Tablo-1) İyi Parti toplam 16 seçim çevresine 19 vekil kaybederken, bir seçim çevresinde bir vekil kazanıyor. (Tablo-1) CHP ise toplam 34 seçim çevresinde 50 vekil kazanıyor. (Tablo-2) Tablo-2: CHP M. İnce nin Aldığı Oyu Alsaydı, Seçim Çevrelerine Göre Değişen Vekili Sayıları SN SEÇİM ÇEVRESİ 24 HAZİRAN CHP SONUÇLARI CHP İNCE NİN ALDIĞI OYU ALSAYDI FARK 1 Adana 4 6 2 2 Ankara (1 Nolu) 5 7 2 3 Ankara (2 Nolu) 2 3 1 4 Ankara (3nolu) 3 4 1 5 Antalya 5 7 2 6 Aydın 3 4 1 7 Balıkesir 3 4 1 8 Bursa 3 4 1
9 Bursa2 2 3 1 10 Diyarbakır 0 1 1 11 Edirne 2 3 1 12 Erzincan 0 1 1 13 Erzurum 0 1 1 14 Eskişehir 2 4 2 15 Gaziantep 2 4 2 16 Hatay 4 5 1 17 Isparta 0 1 1 18 Mersin 3 6 3 19 İstanbul (1 Nolu) 10 15 5 20 İstanbul (2 Nolu) 8 10 2 21 İstanbul (3 Nolu) 9 14 5 22 İzmir (1 Nolu) 7 8 1 23 İzmir (2 Nolu) 7 8 1 24 Kars 0 1 1 25 Kayseri 1 2 1 26 Kocaeli 3 4 1 27 Malatya 1 2 1 28 Manisa 3 4 1 29 Sakarya 1 2 1 30 Tekirdağ 3 4 1 31 Tokat 1 2 1 32 Trabzon 1 2 1 33 Aksaray 0 1 1 34 Düzce 0 1 1 Toplam 50
Tablo: 38 Seçim Çevresindeki Vekillerin Parti Değişimleri S N TOPLAM VEKİL SAYISI RESMİ SONUÇLAR ANALİZ SONUÇLARI FARKLAR PARTİ+ MHP HDP CHP İYİ PARTİ PARTİ+MH P HDP İYİ PARTİ FARK SEÇİM ÇEVRESİ PARTİ MHP HDP CHP İYİPARTİ 1 Adana 15 5 2 2 4 2 7 1 6 1 0-1 -1 2 2 Ankara (1 Nolu) 13 4 1 1 5 2 5 7 1 0-1 -1 2 3 Ankara (2 Nolu) 11 6 2 2 1 7 3 1-1 0 0 1 4 Ankara (3nolu) 12 5 2 3 2 7 4 1 0 0-1 1 5 Antalya 16 6 1 1 5 3 7 7 2 0-1 -1 2 6 Aydın 8 4 3 1 3 4 1-1 0 0 1 7 Balıkesir 9 5 3 1 4 4 1-1 0 0 1 8 Bursa 10 5 1 3 1 5 4 1-1 0 0 1 9 Bursa2 10 6 1 2 1 6 3 1-1 0 0 1 10 Diyarbakır 12 3 9 3 8 1 0-1 0 1 11 Edirne 4 1 2 1 1 3 0 0-1 1 12 Erzincan 2 2 1 1-1 0 0 1 13 Erzurum 6 4 1 1 5 1 0 0-1 1 14 Eskişehir 7 3 1 2 1 3 4-1 0-1 2 15 Gaziantep 14 8 2 1 2 1 9 1 4-1 0-1 2 16 Hatay 11 5 1 1 4 6 5 0-1 0 1 17 Isparta 4 3 1 2 1 1-1 0 0 1 18 Mersin 13 4 2 2 3 2 5 1 6 1-1 -1-1 3 19 İstanbul (1 Nolu) 35 15 3 4 10 3 17 2 15 1-1 -2-2 5 20 İstanbul (2 Nolu) 28 13 2 3 8 2 15 2 10 1 0-1 -1 2 21 İstanbul (3 Nolu) 35 15 3 5 9 3 17 3 14 1-1 -2-2 5 22 İzmir (1 Nolu) 14 4 1 1 7 1 5 1 8 0 0-1 1 23 İzmir (2 Nolu) 14 4 1 1 7 1 5 8 1 0-1 0 1 24 Kars 3 2 1 1 1 1-1 0 0 1 25 Kayseri 10 6 2 1 1 7 2 1-1 0 0 1 26 Kocaeli 13 7 1 1 3 1 8 4 1 0-1 0 1 27 Malatya 6 4 1 1 4 2-1 0 0 1 28 Manisa 10 5 1 3 1 5 4 1-1 0 0 1 29 Kahramanmaraş 8 6 1 1 6 1 1-1 0 1 0 30 Muş 4 1 3 2 2 1-1 0 0 31 Sakarya 7 4 1 1 1 5 2 0 0-1 1 32 Tekirdağ 7 3 3 1 3 4 0 0-1 1 33 Tokat 5 3 1 1 3 2-1 0 0 1
34 Trabzon 6 4 1 1 4 2 0 0-1 1 35 Şanlıurfa 14 8 1 4 1 10 3 1 1-1 0 0 36 Aksaray 4 2 1 1 3 1 0 0-1 1 37 Batman 5 1 4 2 3 1-1 0 0 38 Düzce 3 2 1 2 1-1 0 0 1 Toplam -16-16 -18 50 Filiz AYDIN KOÇ İstatistik Uzmanı/ Seçim Analisti
Seçim Çevresi Top vekil sayısı (CHP; İNCE'nin aldığı oyu alsaydı) Varsayıma 24 Haziran 2018 Resmi Sonuçlar Göre Sonuçlar Cumhurbaşkanlığı sonuçlarına göre İttifaklar+ HDP Partiler İttifaklar+ HDP vekil sayıları CUMHUR İTTİFI MİLLET İTTİFI HDP PARTİ MHP HDP CHP İYİPARTİ CUMHUR İTTİFI MİLLET İTTİFI HDP PARTİ+ MHP CHP İYİ PARTİ PARTİ+MHP HDP 1 Adana 15 7 6 2 5 2 2 4 2 7 7 1 7 6 1 0-1 -1 2 6 Ankara (1 nolu) 13 5 7 1 4 1 1 5 2 5 8 5 7 1 0-1 -1 2 7 Ankara (2 nolu) 11 8 3 6 2 2 1 7 4 7 3 1-1 0 0 1 8 Ankara (3nolu) 12 7 5 5 2 3 2 7 5 7 4 1 0 0-1 1 9 Antalya 16 7 8 1 6 1 1 5 3 7 9 7 7 2 0-1 -1 2 11 Aydın 8 4 4 4 3 1 3 5 3 4 1-1 0 0 1 12 Balıkesir 9 5 4 5 3 1 4 5 4 4 1-1 0 0 1 18 Bursa 10 6 4 5 1 3 1 5 5 5 4 1-1 0 0 1 19 bursa2 10 7 3 6 1 2 1 6 4 6 3 1-1 0 0 1 24 Diyarbakır 12 3 0 9 3 9 3 1 8 3 1 0-1 0 1 25 Edirne 4 1 3 1 2 1 1 3 1 3 0 0-1 1 27 Erzincan 2 2 0 2 1 1 1 1-1 0 0 1 28 Erzurum 6 5 1 4 1 1 5 1 5 1 0 0-1 1 29 Eskişehir 7 4 3 3 1 2 1 3 4 3 4-1 0-1 2 30 Gaziantep 14 10 3 1 8 2 1 2 1 9 4 1 9 4-1 0-1 2 34 Hatay 11 6 4 1 5 1 1 4 6 5 6 5 0-1 0 1 35 Isparta 4 3 1 3 1 2 2 2 1 1-1 0 0 1 36 Mersin 13 6 5 2 4 2 2 3 2 5 7 1 5 6 1-1 -1-1 3 37 İstanbul (1 nolu) 35 18 13 4 15 3 4 10 3 17 16 2 17 15 1-1 -2-2 5 İYİ PARTİ FARK
38 İstanbul (2 nolu) 28 15 10 3 13 2 3 8 2 15 11 2 15 10 1 0-1 -1 2 39 İstanbul (3 nolu) 35 18 12 5 15 3 5 9 3 17 15 3 17 14 1-1 -2-2 5 40 İzmir (1 nolu) 14 5 8 1 4 1 1 7 1 5 8 1 5 8 0 0-1 1 41 İzmir (2 nolu) 14 5 8 1 4 1 1 7 1 5 9 5 8 1 0-1 0 1 42 Kars 3 2 0 1 2 1 1 1 1 1 1-1 0 0 1 44 Kayseri 10 8 2 6 2 1 1 7 3 7 2 1-1 0 0 1 47 Kocaeli 13 8 4 1 7 1 1 3 1 8 5 8 4 1 0-1 0 1 50 Malatya 6 5 1 4 1 1 4 2 4 2-1 0 0 1 51 Manisa 10 6 4 5 1 3 1 5 5 5 4 1-1 0 0 1 60 Sakarya 7 5 2 4 1 1 1 5 2 5 2 0 0-1 1 65 Tekirdağ 7 3 4 3 3 1 3 4 3 4 0 0-1 1 66 Tokat 5 4 1 3 1 1 3 2 3 2-1 0 0 1 67 Trabzon 6 4 2 4 1 1 4 2 4 2 0 0-1 1 74 Aksaray 4 3 1 2 1 1 3 1 3 1 0 0-1 1 87 Düzce 3 3 0 2 1 2 1 2 1-1 0 0 1 Toplam 600 344 189 67 295 49 67 146 43 328 221 51 328 196 25-16 -16-18 50