SAMSUN TİCARET VE SANAYİ ODASI. Ekim 2018 Sayı:84

SAMSUN TİCARET VE SANAYİ ODASI Ekim 2018 Sayı:84

SAMSUN TİCARET VE SANAYİ ODASI Samsun Ekonomik Bülten Ekim 2018 SAMSUN SAMSUN TİCARET VE SANAYİ ODASI i

Bu eserin tüm telif hakları Samsun Ticaret ve Sanayi Odası na aittir. Samsun Ticaret ve Sanayi Odası nın ismi kaydedilmek koşulu ile alıntı yapmak mümkündür. SAMSUN TİCARET VE SANAYİ ODASI Hançerli Mahallesi Abbasağa Sokak No:8 55020 / İlkadım SAMSUN Tel:0.362.432 36 26 Faks:0.362.432 90 55 E-Posta: samsuntso@samsuntso.org.tr Web: www.samsuntso.org.tr H a z ı r l a y a n: End. Müh. İbrahim ÇELİK Samsun TSO, Genel Sekreter Yardımcısı SAMSUN TİCARET VE SANAYİ ODASI ii

SUNUŞ Üyelerimizin ve bölgemizin ihtiyaçları doğrultusunda politikalar üreterek, sınai, ticari ve sosyal bakımdan ülke kalkınmasına destek sağlamayı misyon olarak belirleyen Odamızın en önemli amacı Samsun un kalkınmasına yönelik projeler üreterek kentimizin ekonomik bağlamda gelişmesini sağlamaktır. Şüphesiz bu gelişim sürdürülebilir olmalıdır. Bu da rasyonel bir bakış açısıyla sağlanabilir. Sorunların doğru ve yerinde tespitinin, üretilen çözümlerin uygulanabilirliğinin sağlanması güvenilir bilgi ile mümkündür. Potansiyeli, mevcut kaynakları, ihtiyaçları, sağlayacağı faydayı doğru ölçmek gerekir. Bu anlayışa ve gerekliliğe istinaden her ay kentimize ilişkin birçok önemli istatistiki verileri derleyip bir kaynak haline getiriyoruz. Tabiri caizse kentin bir sayısal fotoğrafını çekiyor, ilimizin ve iş dünyamızın yaşadığı sorunlara doğru tespitler konulması için aracı oluyoruz. Kentimizin sayısal bir fotoğrafı niteliğinde olan bu ekonomik bülten farklı birçok kurumca hazırlanan verilerin titiz bir çalışma sonucu detaylı olarak bir araya getirilmesiyle oluşturulmaktadır. Ekonomik Bültenimizin başta üyelerimize, karar vericilere, iş dünyasına, akademisyenlere, kısacası toplumdaki bütün kesimlere yönelik bir yol haritası oluşturacağına inanıyorum. Salih Zeki MURZİOĞLU Yönetim Kurulu Başkanı TOBB Başkan Yardımcısı SAMSUN TİCARET VE SANAYİ ODASI iii

İçindekiler Sayfa Konu 1 Özet 7 Samsun Ticaret ve Sanayi Odası Üye İstatistikleri 8 a) Açılan Firmalar 9 b) Kapanan Firmalar 10 c) Faal Firmalar 11 Nace Faaliyet Sınıflarına Göre (Kısım) Üye Sayıları 12 Nace Faaliyet Sınıflarına Göre (Bölüm) Üye Sayıları 13 Samsun İlindeki Ticaret ve Sanayi Odaları 15 Kurulan Kapanan Firma İstatistikleri 17 İller Bazında Kurulan Kapanan Firma İstatistikleri 19 İller Bazında Kurulan Firma Sermaye İstatistikleri 20 Esnaf İstatistikleri 22 İller Bazında Esnaf Sayıları 23 Sınai Mülkiyet Hakları 25 a) Marka Başvuruları 26 b) Patent Başvuruları 28 c) Faydalı Model Başvuruları 30 d) Endüstriyel Tasarım Başvuruları 32 Çek İstatistikleri 33 Karşılıksız Çekler 33 a) Adet bakımından karşılıksız çekler 35 b) Tutar bakımından karşılıksız çekler 37 İbrazında Ödenen Çekler 37 a) Adet bakımından İbrazında Ödenen Çekler 39 b) Tutar bakımından İbrazında Ödenen Çekler 41 Protestolu Senet İstatistikleri 42 a) Adet Bakımından Protestolu Senet İstatistikleri 44 b) Tutar Bakımından Protestolu Senet İstatistikleri 46 Konut Satışları 48 İller İtibariyle Aylık Konut Satışları 50 İller İtibariyle Dönemlik Konut Satışları 51 Yatırım Teşvik Belgeleri 54 İller İtibariyle Yatırım Teşvik Belgeleri (Dönemsel) 57 Samsun İli Yatırım Teşvik Belgeleri 58 Dış Ticaret 61 İhracat 66 İthalat 71 Gümrük Müdürlüğü İşlemleri 77 Bütçe Gelir ve Giderleri 78 Genel Bütçe Vergi Gelirleri 80 Merkezi Yönetim Bütçe Gelir ve Giderleri 82 Vergi Mükellef Sayıları 84 İllere Göre Mükellef Sayıları 85 İŞKUR 86 Açık İşler, Başvurular ve İşe Yerleştirme 89 İller İtibariyle Açık İşler, Başvurular ve İşe Yerleştirme 90 İşsizlik Ödeneği Başvuruları 91 İller İtibariyle İşsizlik Ödeneği Başvuruları 93 Sigortalı Sistatistikleri 96 Nakit Krediler 98 Nakit Kredilerin İller Bazında Dağılımı 99 Motorlu Kara Taşıtları 101 İllere Göre Motorlu Kara Taşıtları 102 Samsun Kaçıncı Sırada 104 Kaynakça SAMSUN TİCARET VE SANAYİ ODASI iv

ÖZET SAMSUN TİCARET VE SANAYİ ODASI 1

ÖZET SAMSUN TİCARET VE SANAYİ ODASI ÜYE İSTATİSTİKLERİ Samsun Ticaret ve Sanayi Odası sicil kayıtlarına göre; 2018 yılının Ocak-Haziran döneminde Açılan firma sayısının 2017 Ocak-Haziran dönemine göre %9.9 oranında azaldığı görülmektedir. 2017 Ocak-Haziran döneminde toplam 554 adet yeni firma kaydı yapılırken 2018 Ocak-Haziran döneminde 499 adet yeni firma kaydı yapılmıştır. 2017 Ocak-Haziran döneminde 77 adet Anonim Şirket, 275 adet Limited şirket, 197 adet gerçek kişi ticari işletme, 2 adet kooperatif, 3 adet iktisadi işletme kaydı yapılırken, 2018 Ocak-Haziran döneminde 78 adet Anonim Şirket, 322 adet Limited Şirket, 94 adet gerçek kişi ticari işletme, 3 adet kooperatif, 2 adet iktisadi işletme kaydı yapılmıştır. Samsun Ticaret ve Sanayi Odası sicil kayıtlarına göre; 2018 yılının Ocak-Haziran döneminde kapanan firma sayısının 2017 Ocak-Haziran dönemine göre %27.7 oranında arttığı görülmektedir. 2017 Ocak-Haziran döneminde toplam 358 adet firma kaydı silinirken 2018 Ocak-Haziran döneminde 457 adet firma kaydı silinmiştir. 2017 Ocak-Haziran döneminde 34 adet Anonim Şirket, 171 adet Limited şirket, 145 adet gerçek kişi ticari işletme, 5 adet kooperatif, 2 adet iktisadi işletme, 1 adet kolektif kaydı silinirken, 2018 Ocak-Haziran döneminde 34 adet Anonim Şirket, 245 adet Limited Şirket, 175 adet gerçek kişi ticari işletme, 3 adet kooperatif kaydı silinmiştir. Samsun Ticaret ve Sanayi Odası sicil kayıtlarına göre; 2017 yılı Haziran sonu itibariyle faal üye sayısı 6 Bin 881 adet olan Samsun Ticaret ve Sanayi Odası nın 2018 yılı Haziran sonu itibariyle faal üye sayısı %5.65 oranında artarak 7 Bin 270 adet olarak gerçekleşmiştir. SAMSUN İLİNDEKİ TİCARET VE SANAYİ ODALARI Samsun ilinde 5 adedi ilçelerde (Bafra, Çarşamba, Havza, Terme, Vezirköprü) olmak üzere toplam 6 adet Ticaret ve Sanayi Odası mevcuttur. Bu 6 odaya kayıtlı toplam faal üye sayısı 23.11.2018 tarihi itibariyle 11 Bin 536 adettir. KURULAN KAPANAN FİRMA İSTATİSTİKLERİ Türkiye de 2017 Ocak-Ekim döneminde 60 Bin 63 şirket, 751 kooperatif, 37 Bin 228 gerçek kişi ticari işletme kurulmuş, 10 Bin 371 şirket, 939 kooperatif, 14 Bin 858 gerçek kişi ticari işletme kapanmışken, 2018 Ocak-Ekim döneminde, 71 Bin 907 şirket, 891 kooperatif, 29 Bin 548 gerçek kişi ticari işletme kurulmuş, 9 Bin 467 şirket, 828 kooperatif, 15 Bin 796 gerçek kişi ticari işletme kapanmıştır. Samsun ilinde 2017 Ocak-Ekim döneminde 533 şirket, 9 kooperatif, 489 gerçek kişi ticari işletme kurulmuş, 66 şirket, 5 kooperatif, 162 gerçek kişi ticari işletme kapanmışken, 2018 Ocak-Ekim döneminde, 510 şirket, 5 kooperatif, 271 gerçek kişi ticari işletme kurulmuş, 59 şirket, 4 kooperatif, 166 gerçek kişi ticari işletme kapanmıştır. 2018 Ocak-Ekim döneminde Türkiye de kurulan 71 Bin 907 adet şirketin toplam sermayesi 21 Milyar 22 Milyon 909 Bin Türk Lirasıdır. Samsun ilinde 2018 Ocak-Ekim döneminde kurulan toplam 510 adet şirketin toplam sermayesi 117 Milyon 693 Bin Türk Lirasıdır. ESNAF İSTATİSTİKLERİ Türkiye de 2017 Ekim sonu itibariyle toplam esnaf sayısı 1 Milyon 699 Bin 739 adet iken 2018 Ekim sonu itibariyle 45 Bin 230 adet artışla 1 Milyon 744 Bin 969 adet olmuştur. Samsun ilinde 2017 Ekim sonu itibariyle toplam esnaf sayısı 34 Bin 716 adet iken 2018 Ekim sonu itibariyle Bin 175 adet artarak 35 Bin 891 adet olmuştur. SAMSUN TİCARET VE SANAYİ ODASI 2

MARKA & PATENT BAŞVURULARI Türkiye de 2017 Ocak-Ekim döneminde 84 Bin 80 adet marka başvurusu yapılmışken, 2018 Ocak-Ekim döneminde %0.19 oranında azalışla toplam 83 Bin 921 adet marka başvurusu yapılmıştır. Samsun ilinde 2017 Ocak-Ekim döneminde toplam 637 adet marka başvurusu yapılmışken, 2018 Ocak-Ekim döneminde %11.15 oranında artışla toplam 708 adet marka başvurusu yapılmıştır. Türkiye de 2017 Ocak-Ekim döneminde toplam 4 Bin 822 adet patent başvurusu yapılmışken, 2018 Ocak-Ekim döneminde %5.1 oranında artışla toplam 5 Bin 66 adet patent başvurusu yapılmıştır. Samsun ilinde 2017 Ocak-Ekim döneminde toplam 27 adet patent başvurusu yapılmışken, 2018 Ocak-Ekim döneminde %40.7 oranında artışla toplam 38 adet patent başvurusu yapılmıştır. Türkiye de 2017 Ocak-Ekim döneminde toplam 2 Bin 678 adet faydalı model başvurusu yapılmışken, 2018 Ocak-Ekim döneminde %18.8 oranında azalışla toplam 2 Bin 174 adet faydalı model başvurusu yapılmıştır. Samsun ilinde 2017 Ocak-Ekim döneminde toplam 19 adet faydalı model başvurusu yapılmışken, 2018 Ocak-Ekim döneminde %5.3 oranında artışla toplam 20 adet faydalı model başvurusu yapılmıştır. Türkiye de 2017 Ocak-Ekim döneminde toplam 30 Bin 183 adet endüstriyel tasarım başvurusu yapılmışken, 2018 Ocak- Ekim döneminde %8.05 oranında azalışla toplam 27 Bin 754 adet endüstriyel tasarım başvurusu yapılmıştır. Samsun ilinde 2017 Ocak-Ekim döneminde toplam 74 adet endüstriyel tasarım başvurusu yapılmışken, 2018 Ocak-Ekim döneminde %52.7 azalışla toplam 35 adet endüstriyel tasarım başvurusu yapılmıştır. KARŞILIKSIZ ÇEKLER Türkiye de 2017 Ocak-Ekim döneminde toplam 380 Bin 121 adet çek e karşılıksız işlemi yapılırken 2018 Ocak-Ekim döneminde 426 Bin 344 adet çek e karşılıksız işlemi yapılmıştır. Samsun ilinde 2017 Ocak-Ekim döneminde toplam 6 Bin 251 adet çek e karşılıksız işlemi yapılırken 2018 Ocak-Ekim döneminde 5 Bin 405 adet çek e karşılıksız işlemi yapılmıştır. Samsun ilinin karşılıksız işlemi yapılan çek adedi payı 2017 Ocak-Ekim döneminde %1.64 oranında iken 2018 Ocak-Ekim döneminde %1.27 oranında gerçekleşmiştir. Türkiye de 2017 Ocak-Ekim döneminde toplam 14 Milyar 245 Milyon 697 Bin TL tutarında çek e karşılıksız işlemi yapılırken 2018 Ocak-Ekim döneminde 21 Milyar 375 Milyon 192 Bin TL tutarında çek e karşılıksız işlemi yapılmıştır. Samsun ilinde 2017 Ocak-Ekim döneminde toplam 213 Milyon 134 Bin TL tutarında çek e karşılıksız işlemi yapılırken 2018 Ocak-Ekim döneminde 171 Milyon 867 Bin TL tutarında çek e karşılıksız işlemi yapılmıştır. Samsun ilinin karşılıksız işlemi yapılan çek tutar payı 2017 Ocak-Ekim döneminde %1.50 oranında iken 2018 Ocak-Ekim döneminde %0.80 oranında gerçekleşmiştir. İBRAZINDA ÖDENEN ÇEKLER Türkiye de 2017 Ocak-Ekim döneminde toplam 16 Milyon 679 Bin 642 adet çek ibrazında ödenirken 2018 Ocak-Ekim döneminde 17 Milyon 67 Bin 391 adet çek ibrazında ödenmiştir. Samsun ilinde 2017 Ocak-Ekim döneminde toplam 220 Bin 866 adet çek ibrazında ödenirken 2018 Ocak-Ekim döneminde 230 Bin 79 adet çek ibrazında ödenmiştir. Türkiye de 2017 Ocak-Ekim döneminde toplam 636 Milyar 486 Milyon 770 Bin TL tutarında çek ibrazında ödenirken 2018 Ocak-Ekim döneminde 749 Milyar 474 Milyon 821 Bin TL tutarında çek ibrazında ödenmiştir. Samsun ilinde 2017 Ocak-Ekim döneminde toplam 5 Milyar 683 Milyon 475 Bin TL tutarında çek ibrazında ödenirken 2018 Ocak-Ekim döneminde 6 Milyar 988 Milyon 767 Bin TL tutarında çek ibrazında ödenmiştir. SAMSUN TİCARET VE SANAYİ ODASI 3

PROTESTOLU SENET İSTATİSTİKLERİ Türkiye de, 2017 Ocak-Ekim döneminde 621 Bin 466 adet protestolu senet gerçekleşirken, 2018 Ocak-Ekim döneminde 5 Bin 405 adet azalarak 616 Bin 61 adet protestolu senet gerçekleşmiştir. Samsun ilinde, 2017 Ocak-Ekim döneminde 12 Bin 572 adet protestolu senet gerçekleşirken, 2018 Ocak-Ekim döneminde 311 adet artarak 12 Bin 883 adet protestolu senet gerçekleşmiştir. Samsun ilinin 2017 Ocak-Ekim döneminde %2.02 olan protestolu senet sayısı payı 2018 Ocak-Ekim döneminde %2.09 oranında gerçekleşmiştir. 2018 Ocak-Ekim döneminde bir önceki yılın aynı dönemine göre protestolu senet sayısı Türkiye de %0.9 oranında azalırken Samsun ilinde %2.5 oranında artmıştır. Türkiye de, 2017 Ocak-Ekim döneminde 10 Milyar 269 Milyon 241 Bin TL tutarında protestolu senet gerçekleşirken, 2018 Ocak-Ekim döneminde toplam 14 Milyar 692 Milyon 212 Bin TL tutarında protestolu senet gerçekleşmiştir. Samsun ilinde, 2017 Ocak-Ekim döneminde 161 Milyon 706 Bin TL tutarında protestolu senet gerçekleşirken, 2018 Ocak-Ekim döneminde 177 Milyon 624 Bin TL tutarında protestolu senet gerçekleşmiştir. Samsun ilinin 2017 Ocak-Ekim döneminde %1.57 olan protestolu senet tutarı payı 2018 Ocak-Ekim döneminde %1.21 oranında gerçekleşmiştir. 2018 Ocak-Ekim döneminde bir önceki yılın aynı dönemine göre protestolu senet tutarı Türkiye de %42.8 oranında artarken Samsun ilinde %9.8 oranında artmıştır. KONUT SATIŞLARI Türkiye de 2017 Ekim ayında toplam 122 Bin 882 adet konut satışının gerçekleşirken, 2018 Ekim ayında toplam 146 Bin 536 adet konut satışı gerçekleşmiştir. Samsun ilinde, 2017 Ekim ayında toplam 2 Bin 132 adet konut satışının gerçekleşirken, 2018 Ekim ayında toplam 2 Bin 852 adet konut satışı gerçekleşmiştir. 2018 Ekim ayında, 2017 Ekim ayına göre toplam konut satışı Türkiye de %19.2 oranında artarken, Samsun ilinde %33.8 oranında artmıştır. 2017 yılı Ocak-Ekim döneminde toplam 1 Milyon 153 Bin 610 adet konut satışının gerçekleştiği Türkiye de, 2018 yılı Ocak-Ekim döneminde toplam 1 Milyon 148 Bin 927 adet konut satışı gerçekleşmiştir. 2017 yılı Ocak-Ekim döneminde toplam 19 Bin 505 adet konut satışının gerçekleştiği Samsun ilinde, 2018 yılı Ocak-Ekim döneminde toplam 20 Bin 914 adet konut satışı gerçekleşmiştir. 2018 Ocak-Ekim döneminde, 2017 Ocak-Ekim dönemine göre toplam konut satışı Türkiye de %0.41 oranında azalırken, Samsun ilinde %7.22 oranında artmıştır. YATIRIM TEŞVİK BELGELERİ 2018 Ocak-Ekim döneminde Türkiye de toplam 130 Milyar 680.4 Milyon TL sabit yatırım tutarlı 261 adedi yabancı sermayeli toplam 5 Bin 105 adet yatırım teşvik belgesi alınmıştır. Aynı dönemde Samsun ilinde yatırım yapılmak üzere toplam 500.5 Milyon TL sabit yatırım tutarlı 3 adedi yabancı sermayeli toplam 61 adet yatırım teşvik belgesi alınmıştır. 2018 Ocak-Ekim döneminde Samsun ili için alınan yatırım teşvik belgelerinin adet payı %1.19, sabit yatırım tutar payı %0.38, istihdam payı da %0.61 oranında gerçekleşmiştir. 2018 Ocak-Ekim döneminde bir önceki yılın aynı dönemine göre belge sayısı Türkiye de %17.7 oranında azalırken Samsun da %23.8 oranında azalmış, sabit yatırım tutarı Türkiye de %50.1 oranında artarken Samsun da %32.8 oranında azalmış, belge kapsamı istihdam Türkiye de %26.2 oranında artarken Samsun da %13.3 oranında azalmıştır. 2018 Ekim ayında Türkiye de toplam 13 Milyar 300.3 Milyon TL sabit yatırım tutarlı 26 adedi yabancı sermayeli toplam 388 adet yatırım teşvik belgesi alınmıştır. Aynı dönemde Samsun ilinde yatırım yapılmak üzere toplam 16.9 Milyon TL sabit yatırım tutarlı toplam 1 adedi yabancı sermayeli toplam 5 adet yatırım teşvik belgesi alınmıştır. 2018 Ekim ayında Samsun ili için alınan yatırım teşvik belgelerinin adet payı %1.29, sabit yatırım tutar payı %0.13, istihdam payı da %0.60 oranında gerçekleşmiştir. 2018 Ekim ayında bir önceki yılın aynı ayına göre belge sayısı Türkiye de %40.7 oranında azalırken Samsun ilinde değişmemiş, sabit yatırım tutarı Türkiye de %30.1 oranında artarken Samsun ilinde %79.1 oranında azalmış, belge kapsamı istihdam Türkiye de %3.6 oranında artarken Samsun ilinde %50.2 oranında azalmıştır. SAMSUN TİCARET VE SANAYİ ODASI 4

DIŞ TİCARET Türkiye, 2017 Ocak-Ekim döneminde 128 Milyar 958 Milyon 951 Bin Dolar ihracat gerçekleştiren, 2018 Ocak-Ekim döneminde %7.6 artışla 138 Milyar 699 Milyon 736 Bin Dolar ihracat gerçekleştirmiştir. Samsun, 2017 Ocak-Ekim döneminde 381 Milyon 164 Bin Dolar ihracat gerçekleştiren, 2018 Ocak-Ekim döneminde %26.3 artışla 481 Milyon 491 Bin dolar ihracat gerçekleştirmiştir. Türkiye, 2017 Ocak-Ekim döneminde 190 Milyar 168 Milyon 91 Bin Dolar ithalat gerçekleştiren, 2018 Ocak-Ekim döneminde %0.1 artışla 190 Milyar 327 Milyon 180 Bin Dolar ithalat gerçekleştirmiştir. Samsun, 2017 Ocak-Ekim döneminde 639 Milyon 293 Bin Dolar ithalat gerçekleştiren, 2018 Ocak-Ekim döneminde %8.6 artışla 694 Milyon 210 Bin dolar ithalat gerçekleştirmiştir. 2018 Ocak-Ekim döneminde bir önceki yılın aynı dönemine göre Samsun ilinin ihracat ve ithalat artış oranı Türkiye ortalamasının üzerinde gerçekleşmiştir. GÜMRÜK İŞLEMLERİ Samsun Gümrük Müdürlüğü nce 2017 Ocak-Ekim döneminde 735 Milyon 205 Bin Dolar ihracat işlemi gerçekleşmişken 2018 Ocak-Ekim döneminde %17.3 oranında artışla 862 Milyon 475 Bin Dolar ihracat işlemi gerçekleşmiştir. Samsun Gümrük Müdürlüğü nce 2017 Ocak-Ekim döneminde 1 Milyar 877 Milyon 11 Bin Dolar ithalat işlemi gerçekleşmişken, 2018 Ocak-Ekim döneminde %12.3 oranında artışla 2 Milyar 106 Milyon 992 Bin Dolar ithalat işlemi gerçekleşmiştir. Samsun Gümrük Müdürlüğü nce 2017 Ocak-Ekim döneminde 2 Milyar 612 Milyon 216 Bin Dolar toplam işlem hacmi gerçekleşmişken, 2018 Ocak-Ekim döneminde %13.7 oranında artışla 2 Milyar 969 Milyon 468 Bin Dolar toplam işlem hacmi gerçekleşmiştir. GENEL BÜTÇE VERGİ GELİRLERİ Türkiye de 2017 Ocak-Ekim döneminde 567 Milyar 384 Milyon 876 Bin TL vergi tahakkuku gerçekleşirken 2018 Ocak- Ekim döneminde %19.4 artışla 677 Milyar 648 Milyon 92 Bin TL vergi tahakkuku gerçekleşmiştir. Samsun ilinde 2017 Ocak-Ekim döneminde 3 Milyar 403 Milyon 175 Bin TL vergi tahakkuku gerçekleşirken 2018 Ocak-Ekim döneminde %24.6 artışla 4 Milyar 240 Milyon 707 Bin TL vergi tahakkuku gerçekleşmiştir. Türkiye de 2017 Ocak-Ekim döneminde 430 Milyar 908 Milyon 740 Bin TL vergi tahsilatı gerçekleşirken 2018 Ocak- Ekim döneminde %17.9 artışla 507 Milyar 854 Milyon 606 Bin TL vergi tahsilatı gerçekleşmiştir. Samsun ilinde 2017 Ocak-Ekim döneminde 2 Milyar 432 Milyon 876 Bin TL vergi tahsilatı gerçekleşirken 2018 Ocak-Ekim döneminde %26.3 artışla 3 Milyar 73 Milyon 254 Bin TL vergi tahsilatı gerçekleşmiştir. MERKEZİ YÖNETİM BÜTÇE GELİR VE GİDERLERİ Türkiye de 2017 Ocak-Ekim döneminde 544 Milyar 402 Milyon 679 Bin TL bütçe gideri gerçekleşirken 2018 Ocak-Ekim döneminde %23.3 artışla 671 Milyar 69 Milyon 595 Bin TL bütçe gideri gerçekleşmiştir. Samsun ilinde 2017 Ocak-Ekim döneminde 4 Milyar 753 Milyon 157 Bin TL bütçe gideri gerçekleşirken 2018 Ocak-Ekim döneminde %19.5 artışla 5 Milyar 681 Milyon 706 Bin TL bütçe gideri gerçekleşmiştir. VERGİ MÜKELLEF SAYILARI Samsun ilindeki; kurumlar vergisi mükellef sayısı 2017 Ekim ayında 6 Bin 378 adet iken 2018 Ekim ayında %4.22 artışla 6 Bin 647 adet olmuş, gelir vergisi mükellef sayısı 2017 Ekim ayında 26 Bin 700 adet iken 2018 Ekim ayında %2.56 artışla 27 Bin 383 adet olmuş, GMSİ vergisi mükellef sayısı 2017 Ekim ayında 19 Bin 490 adet iken 2018 Ekim ayında %7.04 artışla 20 Bin 862 adet olmuş, KDV mükellef sayısı 2017 Ekim ayında 32 Bin 221 adet iken 2018 Ekim ayında %3.03 artışla 33 Bin 197 adet olmuş, basit usul vergi mükellef sayısı 2017 Ekim ayında 17 Bin 96 adet iken 2018 Ekim ayında %0.74 artışla 17 Bin 223 adet olmuş, Gelir Stopaj vergi mükellef sayısı 2017 Ekim ayında 34 Bin 206 adet iken 2018 Ekim ayında %3.10 artışla 35 Bin 268 adet olmuştur. SAMSUN TİCARET VE SANAYİ ODASI 5

AÇIK İŞ VE İŞE YERLEŞTİRME Türkiye de 2017 Ocak-Ekim döneminde 2 Milyon 196 Bin 714 açık iş alınmışken, 2018 Ocak-Ekim döneminde %6.9 oranında azalışla 2 Milyon 44 Bin 306 açık iş alınmıştır. Samsun ilinde 2017 Ocak-Ekim döneminde 37 Bin 65 açık iş alınmışken, 2018 Ocak-Ekim döneminde %9.8 oranında azalışla 33 Bin 437 açık iş alınmıştır. Türkiye de 2017 Ocak-Ekim döneminde 909 Bin 290 kişi işe yerleştirilmişken, 2018 Ocak-Ekim döneminde %9.3 oranında artışla 993 Bin 873 kişi işe yerleştirilmiştir. Samsun ilinde 2017 Ocak-Ekim döneminde 12 Bin 535 kişi işe yerleştirilmişken, 2018 Ocak-Ekim döneminde %68.6 oranında artışla 21 Bin 128 kişi işe yerleştirilmiştir. Samsun ilinin açık iş sayısı payı 2017 Ocak-Ekim döneminde %1.69 oranında iken 2018 Ocak-Ekim döneminde %1.64 oranında gerçekleşmiş, işe yerleştirme payı 2017 Ocak-Ekim döneminde %1.38 oranında iken 2018 Ocak-Ekim döneminde %2.13 oranında gerçekleşmiştir. İŞSİZLİK ÖDENEĞİ BAŞVURULARI Türkiye de işsizlik ödeneği başvuru sayısı 2017 Ocak-Eylül döneminde 976 Bin 63 kişi iken 2018 Ocak-Eylül döneminde %7.0 oranında artışla 1 Milyon 43 Bin 923 kişi olarak gerçekleşmiştir. Türkiye de işsizlik ödeneği başvuru sayısı 2018 Ocak-Eylül döneminde bir önceki yılın aynı dönemine göre 67 Bin 860 kişi artmıştır. Samsun ilinde işsizlik ödeneği başvuru sayısı 2017 Ocak-Eylül döneminde 10 Bin 95 kişi iken 2018 Ocak-Eylül döneminde %30.2 oranında artışla 13 Bin 142 kişi olarak gerçekleşmiştir. Samsun ilinde işsizlik ödeneği başvuru sayısı 2018 Ocak-Eylül döneminde bir önceki yılın aynı dönemine göre 3 Bin 47 kişi artmıştır. Samsun ilinin işsizlik ödeneği başvuru sayısı payı 2017 Ocak-Eylül döneminde %1.03 oranında iken 2018 Ocak-Eylül döneminde %1.26 oranında gerçekleşmiştir. SİGORTALI İSTATİSTİKLERİ Türkiye de sosyal güvenlik kapsamında aktif çalışan kişi sayısı 2017 Eylül ayında 22 Milyon 326 Bin 889 kişi iken 2018 Eylül ayında %0.82 oranında artışla 22 Milyon 510 Bin 859 kişi olarak gerçekleşmiştir. Samsun ilinde sosyal güvenlik kapsamında aktif çalışan kişi sayısı 2017 Eylül ayında 305 Bin 586 kişi iken 2018 Eylül ayında %0.84 oranında azalışla 303 Bin 30 kişi olarak gerçekleşmiştir. Samsun ilinin sosyal güvenlik kapsamında (toplam) aktif çalışan kişi sayısı payı 2017 Eylül ayında %1.37 oranında iken 2018 Eylül ayında %1.35 oranında gerçekleşmiştir. NAKİT KREDİLER Samsun ilinin, kamu bankaları Nakit kredi stoku, 2017 Ekim sonu itibariyle 6 Milyar 342 Milyon 156 Bin TL iken 2018 Ekim sonu itibariyle %19.19 oranında artışla 7 Milyar 559 Milyon 530 Bin TL olarak gerçekleşmiştir. Samsun ilinin, özel bankalar Nakit kredi stoku, 2017 Ekim sonu itibariyle 8 Milyar 455 Milyon 78 Bin TL iken 2018 Ekim sonu itibariyle %14.57 oranında artışla 9 Milyar 687 Milyon 294 Bin TL olarak gerçekleşmiştir. Samsun ilinin, toplam Nakit kredi stoku, 2017 Ekim sonu itibariyle 14 Milyar 797 Milyon 234 Bin TL iken 2018 Ekim sonu itibariyle %16.55 oranında artışla 17 Milyar 246 Milyon 824 Bin TL olarak gerçekleşmiştir. MOTORLU KARA TAŞIT SAYILARI Türkiye de toplam motorlu kara taşıtı sayısı 2017 Ekim sonunda 22 Milyon 38 Bin 944 adet iken 2018 Ekim sonunda %3.5 artışla 22 Milyon 818 Bin 544 adet olmuştur. Samsun ilinde, toplam motorlu kara taşıtı sayısı 2017 Ekim sonunda 336 Bin 690 adet iken 2018 Ekim sonunda %4.3 artışla 351 Bin 272 adet olmuştur. Türkiye de otomobil sayısı 2017 Ekim sonunda 11 Milyon 907 Bin 977 adet iken 2018 Ekim sonunda %3.9 artışla 12 Milyon 373 Bin 601 adet olmuştur. Samsun ilinde otomobil sayısı 2017 Ekim sonunda 160 Bin 928 adet iken 2018 Ekim sonunda %5.5 artışla 169 Bin 772 adet olmuştur. SAMSUN TİCARET VE SANAYİ ODASI 6

SAMSUN TİCARET VE SANAYİ ODASI ÜYE İSTATİSTİKLERİ SAMSUN TİCARET VE SANAYİ ODASI 7

SAMSUN TİCARET VE SANAYİ ODASI ÜYE İSTATİSTİKLERİ SAMSUN EKONOMİK BÜLTEN // EKİM 2018 A) AÇILAN FİRMA SAYILARI Samsun Ticaret ve Sanayi Odası sicil kayıtlarına göre; 2018 yılının Ocak-Haziran döneminde Açılan firma sayısının 2017 Ocak-Haziran dönemine göre %9.9 oranında azaldığı görülmektedir. 2017 Ocak-Haziran döneminde toplam 554 adet yeni firma kaydı yapılırken 2018 Ocak-Haziran döneminde 499 adet yeni firma kaydı yapılmıştır. 2017 Ocak-Haziran döneminde 77 adet Anonim Şirket, 275 adet Limited şirket, 197 adet gerçek kişi ticari işletme, 2 adet kooperatif, 3 adet iktisadi işletme kaydı yapılırken, 2018 Ocak-Haziran döneminde 78 adet Anonim Şirket, 322 adet Limited Şirket, 94 adet gerçek kişi ticari işletme, 3 adet kooperatif, 2 adet iktisadi işletme kaydı yapılmıştır. 2018 Ocak-Haziran döneminde 2017 Ocak-Haziran dönemine göre yeni açılan Anonim Şirket sayısı %1.3 oranında artmış, yeni açılan Limited şirket sayısı %17.1 oranında artmış, yeni açılan gerçek kişi ticari işletme sayısı %52.3 oranında azalmıştır. 2017 yılı Haziran ayında toplam 99 yeni firma kaydı yapılırken 2018 yılı Haziran ayında %36.4 azalışla toplam 63 adet yeni firma kaydı yapılmıştır. 2017 Haziran ayında 11 adet Anonim Şirket, 38 adet Limited şirket, 48 adet gerçek kişi ticari işletme, 1 adet kooperatif, 1 adet iktisadi işletme kaydı yapılırken, 2018 Haziran ayında 10 adet Anonim Şirket, 42 adet Limited Şirket, 11 adet gerçek kişi ticari işletme kaydı yapılmıştır. Firma Tipi Ocak-Haziran Değişim Haziran 2017 2018 (%) 2017 2018 Değişim (%) Anonim Şirket 77 78 1.3% 11 10-9.1% Limited Şirket 275 322 17.1% 38 42 10.5% Şahıs (Gerçek Kişi Ticari İşletme) 197 94-52.3% 48 11-77.1% Kooperatif 2 3-1 - - İktisadi İşletme 3 2-1 - - Kolektif - - - - - - Toplam 554 499-9.9% 99 63-36.4% Kaynak: Samsun TSO Sicil Kayıtları Grafikler: Samsun TSO SAMSUN TİCARET VE SANAYİ ODASI 8

B) KAPANAN FİRMA İSTATİSTİKLERİ SAMSUN EKONOMİK BÜLTEN // EKİM 2018 Samsun Ticaret ve Sanayi Odası sicil kayıtlarına göre; 2018 yılının Ocak-Haziran döneminde kapanan firma sayısının 2017 Ocak-Haziran dönemine göre %27.7 oranında arttığı görülmektedir. 2017 Ocak-Haziran döneminde toplam 358 adet firma kaydı silinirken 2018 Ocak-Haziran döneminde 457 adet firma kaydı silinmiştir. 2017 Ocak-Haziran döneminde 34 adet Anonim Şirket, 171 adet Limited şirket, 145 adet gerçek kişi ticari işletme, 5 adet kooperatif, 2 adet iktisadi işletme, 1 adet kolektif kaydı silinirken, 2018 Ocak-Haziran döneminde 34 adet Anonim Şirket, 245 adet Limited Şirket, 175 adet gerçek kişi ticari işletme, 3 adet kooperatif kaydı silinmiştir. 2018 Ocak-Haziran döneminde 2017 Ocak-Haziran dönemine göre kapanan Anonim Şirket sayısı değişmemiş, kapanan Limited şirket sayısı %43.3 oranında artmış, kapanan gerçek kişi ticari işletme sayısı %20.7 oranında artmıştır. 2017 yılı Haziran ayında toplam 26 adet firma kaydı silinirken 2018 yılı Haziran ayında %26.9 artışla toplam 33 adet firma kaydı silinmiştir. 2017 Haziran ayında 1 adet Anonim Şirket, 16 adet Limited şirket, 8 adet gerçek kişi ticari işletme, 1 adet kooperatif kaydı silinirken, 2018 Haziran ayında 5 adet Anonim Şirket, 11 adet Limited Şirket, 17 adet gerçek kişi ticari işletme kaydı silinmiştir. Firma Tipi Ocak-Haziran Değişim Haziran 2017 2018 (%) 2017 2018 Değişim (%) Anonim Şirket 34 34 0.0% 1 5 400.0% Limited Şirket 171 245 43.3% 16 11-31.3% Şahıs (Gerçek Kişi Ticari İşletme) 145 175 20.7% 8 17 112.5% Kooperatif 5 3 1 - İktisadi İşletme 2 - - - Kolektif 1 - - - Toplam 358 457 27.7% 26 33 26.9% Kaynak: Samsun TSO Sicil Kayıtları Grafikler: Samsun TSO SAMSUN TİCARET VE SANAYİ ODASI 9

C) FAAL FİRMA SAYILARI Samsun Ticaret ve Sanayi Odası sicil kayıtlarına göre; 2017 yılı Haziran sonu itibariyle faal üye sayısı 6 Bin 881 adet olan Samsun Ticaret ve Sanayi Odası nın 2018 yılı Haziran sonu itibariyle faal üye sayısı %5.65 oranında artarak 7 Bin 270 adet olarak gerçekleşmiştir. 2018 yılı Haziran sonu itibariyle firmaların Bin 354 adedi Anonim Şirket, 3 Bin 968 adedi Limited şirket, Bin 788 adedi gerçek kişi ticari işletme, 79 adedi kooperatif, 42 adedi iktisadi işletme, 38 adedi kolektif şirket, 1 adedi de komandit tipindedir. 2018 yılı Haziran sonunda, 2017 yılı Haziran sonuna göre Anonim şirket sayısı %7.46 oranında artmış, Limited şirket sayısı %7.94 oranında artmış, gerçek kişi ticari işletme sayısı %0.51 oranında artmış, kooperatif sayısı %8.14 oranında azalmış, iktisadi işletme sayısı %5.00 oranında artmış, kolektif şirket sayısı %2.56 oranında azalmış, komandit şirket sayısı değişmemiştir. Firma Tipi 2017 Haziran Sonu 2018 Haziran Sonu Değişim (%) Adet Pay(%) Adet Pay(%) Anonim Şirket 1,260 18.31% 1,354 18.62% 7.46% Limited Şirket 3676 53.42% 3,968 54.58% 7.94% Gerçek Kişi Ticari İşletme 1779 25.85% 1,788 24.59% 0.51% Kooperatif 86 1.25% 79 1.09% -8.14% İktisadi İşletme 40 0.58% 42 0.58% 5.00% Kolektif Şirket 39 0.57% 38 0.52% -2.56% Komandit Şirket 1 0.01% 1 0.01% 0.00% Toplam 6,881 100.0% 7,270 100.0% 5.65% Kaynak: Samsun TSO Sicil Kayıtları Grafikler: Samsun TSO Grafikler: Samsun TSO SAMSUN TİCARET VE SANAYİ ODASI 10

NACE FAALİYET SINIFLARINA GÖRE (KISIM) ÜYE SAYILARI 30.06.2018 tarihi itibariyle Odamız kayıtları NACE Faaliyet sınıflarına göre (21 Kısım) incelendiğinde üyelerin; %35.39 unun Toptan Ve Perakende Ticaret; Motorlu Taşıtların Ve Motosikletlerin Onarımı, %22.93 ünün İnşaat, %11.39 unun İmalat, %6.71 inin Mesleki, Bilimsel Ve Teknik Faaliyetler, %4.54 ünün Ulaştırma Ve Depolama, %4.22 sinin Finans Ve Sigorta Faaliyetleri, %3.58 inin Konaklama Ve Yiyecek Hizmeti Faaliyetleri, %2.76 sının İnsan Sağlığı Ve Sosyal Hizmet Faaliyetleri, %1.93 ünün Eğitim, %1.38 inin İdari Ve Destek Hizmet Faaliyetleri ile iştigal ettiği görülmektedir. NACE AÇIKLAMA Firma Sayısı Pay Küm.Pay G Toptan Ve Perakende Ticaret; Motorlu Taşıtların Ve Motosikletlerin Onarımı 2,573 35.39% 35.39% F İnşaat 1,667 22.93% 58.32% C İmalat 828 11.39% 69.71% M Mesleki, Bilimsel Ve Teknik Faaliyetler 488 6.71% 76.42% H Ulaştırma Ve Depolama 330 4.54% 80.96% K Finans Ve Sigorta Faaliyetleri 307 4.22% 85.19% I Konaklama Ve Yiyecek Hizmeti Faaliyetleri 260 3.58% 88.76% Q İnsan Sağlığı Ve Sosyal Hizmet Faaliyetleri 201 2.76% 91.53% P Eğitim 140 1.93% 93.45% N İdari Ve Destek Hizmet Faaliyetleri 100 1.38% 94.83% J Bilgi Ve İletişim 69 0.95% 95.78% A Tarım, Ormancılık Ve Balıkçılık 65 0.89% 96.67% L Gayrimenkul Faaliyetleri 61 0.84% 97.51% S Diğer Hizmet Faaliyetleri 51 0.70% 98.21% D Elektrik, Gaz, Buhar Ve İklimlendirme Üretimi Ve Dağıtımı 40 0.55% 98.76% B Madencilik Ve Taş Ocakçılığı 34 0.47% 99.23% R Kültür, Sanat Eğlence, Dinlence Ve Spor 32 0.44% 99.67% E Su Temini; Kanalizasyon, Atık Yönetimi Ve İyileştirme Faaliyetleri 13 0.18% 99.85% O Kamu Yönetimi Ve Savunma; Zorunlu Sosyal Güvenlik 10 0.14% 99.99% T Hanehalklarının İşverenler Olarak Faaliyetleri; Hanehalkları Tarafından Kendi Kullanımlarına Yönelik Olarak Ayrım Yapılmamış Mal Ve Üretim Faaliyetleri 1 0.01% 100.00% TOPLAM 7,270 100.00% Kaynak: Samsun TSO Sicil Kayıtları Grafikler: Samsun TSO SAMSUN TİCARET VE SANAYİ ODASI 11

NACE FAALİYET SINIFLARINA GÖRE (BÖLÜM) ÜYE SAYILARI 30.06.2018 tarihi itibariyle Odamız kayıtları NACE Faaliyet sınıflarına göre (88 Bölüm) incelendiğinde üyelerin; %19.93 ünün Perakende ticaret (Motorlu kara taşıtları ve motosikletler hariç), %18.83 ünün Bina İnşaatı, %13.91 inin Toptan ticaret (Motorlu kara taşıtları ve motosikletler hariç), %3.19 unun Mimarlık ve mühendislik faaliyetleri; teknik test ve analiz faaliyetleri, %3.07 sinin Özel inşaat faaliyetleri, %2.81 inin Yiyecek ve içecek hizmeti faaliyetleri ile iştigal ettiği görülmektedir. SN NACE AÇIKLAMA Firma Sayısı Pay (%) Küm.Pay (%) 1 47 Perakende ticaret ( Motorlu taşıtlar ve motosikletler hariç) 1,376 18.93% 18.93% 2 41 Bina inşaatı 1,369 18.83% 37.76% 3 46 Toptan ticaret (motorlu taşıtlar ve motosikletler hariç) 1,011 13.91% 51.66% 4 71 Mimarlık ve mühendislik faaliyetleri; teknik muayene ve analiz 232 3.19% 54.86% 5 43 Özel inşaat faaliyetleri 223 3.07% 57.92% 6 56 Yiyecek ve içecek hizmeti faaliyetleri 204 2.81% 60.73% 7 45 Toptan ve perakende ticaret ve motorlu taşıtlar ve motosikletlerin onarımı 186 2.56% 63.29% 8 86 İnsan sağlığı hizmetleri 183 2.52% 65.80% 9 49 Kara taşımacılığı ve boru hattı taşımacılığı 179 2.46% 68.27% 10 66 Finansal hizmetler ve sigorta faaliyetleri için yardımcı faaliyetler 147 2.02% 70.29% 11 85 Eğitim 140 1.93% 72.21% 12 64 Sigorta ve emeklilik fonları hariç finansal hizmet faaliyetleri 126 1.73% 73.95% 13 52 Taşımacılık için depolama ve destekleyici faaliyetler 112 1.54% 75.49% 14 10 Gıda ürünlerinin imalatı 107 1.47% 76.96% 15 25 Makine ve teçhizat hariç, fabrikasyon metal ürünleri imalatı 83 1.14% 78.10% 16 23 Diğer metalik olmayan mineral ürünlerin imalatı 82 1.13% 79.23% 17 42 Bina dışı yapıların inşaatı 75 1.03% 80.26% 18 31 Mobilya imalatı 75 1.03% 81.29% 19 22 Kauçuk ve plastik ürünlerin imalatı 66 0.91% 82.20% 20 79 Seyahat acentesi, tur operatörü ve diğer rezervasyon hizmetleri ile ilgili faaliyetler 63 0.87% 83.07% 21 33 Makine ve donanımların kurulumu ve onarımı 62 0.85% 83.92% 22 68 Gayrimenkul faaliyetleri 61 0.84% 84.76% 23 74 Diğer profesyonel, bilimsel ve teknik faaliyetler 60 0.83% 85.58% 24 01 Bitkisel ve hayvansal üretim ile avcılık ve ilgili hizmet faaliyetleri 57 0.78% 86.37% 25 55 Konaklama 56 0.77% 87.14% 26 28 Başka yerde sınıflandırılmamış makine ve teçhizat imalatı 54 0.74% 87.88% 27 32 Diğer imalatlar 49 0.67% 88.56% 28 70 İdare merkezi faaliyetleri; idari danışmanlık faaliyetleri 49 0.67% 89.23% 29 81 Binalar ve çevre düzenlemesi faaliyetleri 44 0.61% 89.83% 30 35 Elektrik, gaz, buhar ve havalandırma sistemi üretim ve dağıtımı 40 0.55% 90.39% Kaynak: Samsun TSO Sicil Kayıtları, İlk 30 NACE kodu listelenmiştir. Grafikler: Samsun TSO SAMSUN TİCARET VE SANAYİ ODASI 12

SAMSUN İLİNDEKİ TİCARET VE SANAYİ ODALARI SAMSUN TİCARET VE SANAYİ ODASI 13

SAMSUN İLİNDEKİ TİCARET VE SANAYİ ODALARI SAMSUN EKONOMİK BÜLTEN // EKİM 2018 Samsun ilinde 5 adedi ilçelerde (Bafra, Çarşamba, Havza, Terme, Vezirköprü) olmak üzere toplam 6 adet Ticaret ve Sanayi Odası mevcuttur. Bu 6 odaya kayıtlı toplam faal üye sayısı 23.11.2018 tarihi itibariyle 11 Bin 536 adettir. 23.11.2018 tarihi itibariyle firmaların 7 Bin 578 adedi (%65.7) Samsun Ticaret ve Sanayi Odası, Bin 499 adedi (%13.0) Bafra Ticaret ve Sanayi Odası, Bin 88 adedi (%9.4) Çarşamba Ticaret ve Sanayi Odası, 594 adedi (%5.1) Terme Ticaret ve Sanayi Odası, 426 adedi (%3.7) Vezirköprü Ticaret ve Sanayi Odası, 351 adedi (%3.0) de Havza Ticaret ve Sanayi Odası üyesidir. 23.11.2018 tarihi itibariyle firmaların Bin 814 adedi Anonim şirket, 5 Bin 624 adedi Limited Şirket, 3 Bin 777 adedi gerçek kişi ticari işletme, 216 adedi kooperatif, 50 adedi kolektif şirket, 54 adedi iktisadi işletme, 1 adedi de komandit şirket tipindedir. Firmaların %15.72 si Anonim Şirket, %48.75 i Limited Şirket, %32.74 ü gerçek kişi ticari işletme, %1.87 si Kooperatif, %0.43 ü Kolektif şirket, %0.47 si iktisadi işletme tipindedir. Odalar BAFRA ÇARŞAMBA HAVZA TERME VEZİRKÖPRÜ SAMSUN TOPLAM FİRMA TİPİ (%) Firma Tipi Anonim Şirket 175 103 41 50 34 1,411 1,814 15.72% Limited Şirket 608 355 132 236 106 4,187 5,624 48.75% Gerçek Kişi Ticari İşletme 662 603 159 283 252 1,818 3,777 32.74% Kooperatif 40 26 17 22 30 81 216 1.87% Kolektif Şirket 6 2 2 2 38 50 0.43% İktisadi İşletme 8 1 0 1 2 42 54 0.47% Komandit 0 0 0 0 0 1 1 0.01% Toplam 1,499 1,088 351 594 426 7,578 11,536 100.00% Odaların Payı (%) 13.0% 9.4% 3.0% 5.1% 3.7% 65.7% 100.0% Kaynak: Ticaret ve Sanayi Odaları, *Askıdaki Firmalar hariçtir. SAMSUN TİCARET VE SANAYİ ODASI 14

KURULAN KAPANAN FİRMA İSTATİSTİKLERİ SAMSUN TİCARET VE SANAYİ ODASI 15

KURULAN KAPANAN FİRMA İSTATİSTİKLERİ SAMSUN EKONOMİK BÜLTEN // EKİM 2018 Türkiye de 2017 Ocak-Ekim döneminde 60 Bin 63 şirket, 751 kooperatif, 37 Bin 228 gerçek kişi ticari işletme kurulmuş, 10 Bin 371 şirket, 939 kooperatif, 14 Bin 858 gerçek kişi ticari işletme kapanmışken, 2018 Ocak-Ekim döneminde, 71 Bin 907 şirket, 891 kooperatif, 29 Bin 548 gerçek kişi ticari işletme kurulmuş, 9 Bin 467 şirket, 828 kooperatif, 15 Bin 796 gerçek kişi ticari işletme kapanmıştır. Samsun ilinde 2017 Ocak-Ekim döneminde 533 şirket, 9 kooperatif, 489 gerçek kişi ticari işletme kurulmuş, 66 şirket, 5 kooperatif, 162 gerçek kişi ticari işletme kapanmışken, 2018 Ocak-Ekim döneminde, 510 şirket, 5 kooperatif, 271 gerçek kişi ticari işletme kurulmuş, 59 şirket, 4 kooperatif, 166 gerçek kişi ticari işletme kapanmıştır. Samsun ilinin; kurulan şirket sayısı payı 2017 Ocak-Ekim döneminde %0.89 oranında iken 2018 Ocak-Ekim döneminde %0.71 oranında gerçekleşmiş, kapanan şirket sayısı payı 2017 Ocak-Ekim döneminde %0.64 oranında iken 2018 Ocak- Ekim döneminde %0.62 oranında gerçekleşmiştir. 2018 Ocak-Ekim döneminde, bir önceki yılın aynı dönemine göre kurulan şirket sayısı Türkiye de %19.72 oranında artarken Samsun ilinde %4.32 oranında azalmış, kurulan gerçek kişi ticari işletme sayısı Türkiye de %20.63 oranında azalırken Samsun ilinde %44.58 oranında azalmış, kapanan şirket sayısı Türkiye de %8.72 oranında azalırken Samsun ilinde %10.61 oranında azalmış, kapanan gerçek kişi ticari işletme sayısı Türkiye de %6.31 oranında artarken Samsun ilinde %2.47 oranında artmıştır. Dönem Bölge Kurulan Tasfiye Kapanan Şirket Kooperatif Gerçek Kişi Şirket Kooperatif Şirket Kooperatif Gerçek Kişi 2017 Ocak-Ekim 60,063 751 37,228 7,990 762 10,371 939 14,858 2018 Ocak-Ekim 71,907 891 29,548 9,920 710 9,467 828 15,796 TÜRKİYE Fark 11,844 140-7,680 1,930-52 -904-111 938 Değişim (%) 19.72% 18.64% -20.63% 24.16% -6.82% -8.72% -11.82% 6.31% 2017 Ocak-Ekim 533 9 489 41 7 66 5 162 2018 Ocak-Ekim 510 5 271 73 5 59 4 166 SAMSUN Fark -23-4 -218 32-2 -7-1 4 Değişim (%) -4.32% -44.44% -44.58% 78.05% -28.57% -10.61% -20.00% 2.47% 2017 Ocak-Ekim 0.89% 1.20% 1.31% 0.51% 0.92% 0.64% 0.53% 1.09% Samsun Pay 2018 Ocak-Ekim 0.71% 0.56% 0.92% 0.74% 0.70% 0.62% 0.48% 1.05% Kaynak: www.tobb.org.tr SAMSUN TİCARET VE SANAYİ ODASI 16

İLLER BAZINDA KURULAN KAPANAN FİRMA SAYILARI (OCAK-EKİM 2018) 2018 yılının Ocak-Ekim döneminde Türkiye de toplam 71 Bin 907 adet şirket kurulmuş, 9 Bin 467 adet şirket kapanmış, Samsun ilinde ise 510 adet şirket kurulmuş, 59 adet şirket kapanmıştır. Samsun ili, 2018 yılının Ocak-Ekim döneminde kurulan şirket sayısına göre 22 nci sırada, kurulan kooperatif sayısına göre 39 uncu sırada, kurulan gerçek kişi sayısına göre 21 inci sırada, kapanan şirket sayısına göre 19 uncu sırada, kapanan kooperatif sayısına göre 47 nci sırada, kapanan gerçek kişi sayısına göre 18 inci sırada yer almıştır. Sn İller Kurulan Tasfiye Kapanan Sn İller Kurulan Tasfiye Kapanan Şirket Koop G.Kişi Şirket Koop. Şirket Koop. G.Kişi Şirket Koop. G.Kişi Şirket Koop. Şirket Koop. G.Kişi 1 İstanbul 29,018 41 12,521 4,885 54 5,013 82 5,394 42 Şırnak 184 3 54 8 1 4 2 13 2 Ankara 7,178 182 1,315 999 69 725 87 1,569 43 Nevşehir 179 13 72 21 39 22 31 40 3 İzmir 4,254 95 1,621 614 39 601 49 791 44 Edirne 178 12 88 18 2 13 12 67 4 Bursa 2,858 27 691 291 26 267 38 418 45 Osmaniye 175 2 97 23 1 19 4 53 5 Antalya 2,850 22 823 263 39 275 37 569 46 Zonguldak 170 3 141 15 5 22 8 112 6 Gaziantep 1,800 8 563 139 3 100 4 147 47 Adıyaman 169 7 80 41 7 12 1 40 7 Mersin 1,720 19 474 141 8 151 7 240 48 Kırklareli 166 4 141 16 2 14 2 143 8 Kocaeli 1,441 6 592 221 7 177 9 172 49 Uşak 161 4 120 21 3 18 4 54 9 Konya 1,426 43 632 145 38 160 38 376 50 Tokat 149 4 138 16 3 13 10 64 10 Adana 1,348 9 432 224 11 203 9 228 51 Kilis 149 0 64 3 0 6 0 15 11 Hatay 1,163 5 350 107 13 83 8 124 52 Burdur 148 2 57 8 5 9 6 32 12 Kayseri 898 15 342 158 23 139 14 228 53 Giresun 146 5 94 22 4 9 4 41 13 Muğla 888 14 445 95 8 119 12 248 54 Niğde 140 3 70 17 4 19 5 29 14 Diyarbakır 841 12 259 69 3 53 7 41 55 Kastamonu 131 12 75 20 3 13 5 44 15 Şanlıurfa 719 6 347 56 2 50 3 66 56 Yozgat 127 7 64 14 9 9 2 61 16 Tekirdağ 598 7 454 64 5 62 10 309 57 Rize 121 6 67 18 6 23 10 53 17 Sakarya 588 7 215 63 3 51 7 99 58 Bolu 116 1 67 22 4 13 6 36 18 Denizli 565 12 485 79 13 68 19 245 59 Karaman 106 11 117 12 3 6 3 51 19 Balıkesir 530 13 279 57 22 59 34 228 60 Amasya 102 3 53 13 2 16 3 33 20 Eskişehir 517 9 551 68 4 65 10 398 61 Erzincan 99 1 97 8 2 15 2 59 21 Manisa 517 11 379 47 17 46 18 237 62 Bingöl 96 3 62 4 0 7 2 19 22 Samsun 510 5 271 73 5 59 4 166 63 Bitlis 87 2 68 9 2 5 3 33 Samsun Sıra 22. 39. 21. 16. 34. 19. 47. 18. 64 Siirt 87 1 49 7 0 5 0 5 23 Aydın 504 17 511 73 17 62 26 359 65 Hakkari 85 1 61 1 0 2 1 14 24 Kahramanmaraş 440 5 196 44 11 51 9 144 66 Bilecik 84 4 56 8 0 14 6 66 25 Mardin 402 4 117 9 12 7 17 38 67 Kırıkkale 84 2 28 9 4 7 1 26 26 Trabzon 391 3 106 21 7 20 5 67 68 Ağrı 84 1 85 2 0 2 1 19 27 Van 362 9 253 55 5 44 9 116 69 Artvin 79 5 41 0 3 3 2 44 28 Malatya 329 8 230 32 2 22 8 71 70 Muş 79 3 38 12 10 5 8 12 29 Çanakkale 301 23 106 29 11 25 8 95 71 Karabük 77 2 42 10 11 8 10 74 30 Batman 291 5 107 24 0 10 2 30 72 Kırşehir 67 12 60 11 5 10 3 39 31 Afyon 271 11 174 33 7 35 7 117 73 Iğdır 61 4 76 4 1 3 0 49 32 Aksaray 257 2 96 33 4 25 1 24 74 Sinop 61 4 46 1 7 4 5 30 33 Sivas 252 11 94 42 4 30 4 84 75 Çankırı 61 3 14 7 4 4 6 12 34 Yalova 252 3 98 29 2 27 0 39 76 Kars 41 1 53 2 3 4 0 28 35 Düzce 223 2 76 26 0 18 2 41 77 Gümüşhane 36 4 43 4 6 3 3 22 36 Elâzığ 220 11 126 38 4 53 3 131 78 Bartın 35 2 33 5 2 3 1 89 37 Çorum 217 28 119 26 12 38 7 104 79 Tunceli 24 4 19 2 0 1 2 31 38 Ordu 200 1 115 17 3 29 2 131 80 Ardahan 23 1 21 0 0 1 1 12 39 Kütahya 197 1 148 22 9 19 11 104 81 Bayburt 18 3 14 2 0 1 0 11 40 Erzurum 195 5 86 33 8 24 13 50 41 Isparta 191 9 84 40 17 35 13 83 Toplam 71,907 891 29,548 9,920 710 9,467 828 15,796 Kaynak: www.tobb.org.tr, sıralama kurulan şirket sayısına göre yapılmıştır. SAMSUN TİCARET VE SANAYİ ODASI 17

KURULAN ŞİRKETLER VE SERMAYE 2018 Ocak-Ekim döneminde Türkiye de kurulan 71 Bin 907 adet şirketin toplam sermayesi 21 Milyar 22 Milyon 909 Bin Türk Lirasıdır. Samsun ilinde 2018 Ocak-Ekim döneminde kurulan toplam 510 adet şirketin toplam sermayesi 117 Milyon 693 Bin Türk Lirasıdır. 2018 Ocak-Ekim döneminde, kurulan şirket başına ortalama sermaye; Türkiye de 292 Bin 362 Türk Lirası iken Samsun ilinde 230 Bin 771 Türk Lirası dır. Samsun ilinde kurulan şirketlerin sermaye payı 2017 Ocak-Ekim döneminde %0.33 oranında iken 2018 Ocak-Ekim döneminde %0.56 oranında gerçekleşmiştir. 2018 Ocak-Ekim döneminde bir önceki yılın aynı dönemine göre kurulan şirketlerin toplam sermayeleri Türkiye de %13.80 oranında azalırken, Samsun ilinde %44.48 oranında artmış, kurulan şirketlerin ortalama sermayeleri ise Türkiye de %28.00 oranında azalırken Samsun ilinde %51.00 oranında artmıştır. Dönem Bölge Şirket Sayısı Sermaye (TL) Firma Başı Ort. Sermaye (TL) 2017 Ocak-Ekim 60,063 24,387,711,870 406,036 2018 Ocak-Ekim 71,907 21,022,909,696 292,362 TÜRKİYE Fark 11,844-3,364,802,174-113,673 Değişim 19.72% -13.80% -28.00% 2017 Ocak-Ekim 533 81,460,000 152,833 2018 Ocak-Ekim 510 117,693,000 230,771 SAMSUN Fark -23 36,233,000 77,938 Değişim -4.32% 44.48% 51.00% 2017 Ocak-Ekim 0.89% 0.33% Samsun Pay % 2018 Ocak-Ekim 0.71% 0.56% Kaynak: www.tobb.org.tr SAMSUN TİCARET VE SANAYİ ODASI 18

İLLER BAZINDA KURULAN FİRMA SERMAYESİ SAMSUN EKONOMİK BÜLTEN // EKİM 2018 Samsun ili, 2018 Ocak-Ekim döneminde kurulan şirketlerin toplam sermayesine göre 30 uncu sırada, firma başına düşen 230 Bin 771 Türk Lirası sermaye ile de 62 nci sırada yer almıştır. SN İller Kurulan Şirket Sayısı Toplam Sermaye (TL) Sermaye Pay (%) Ortalama Sermaye (TL) SN İller Kurulan Şirket Sayısı Toplam Sermaye (TL) Sermaye Pay (%) Ortalama Sermaye (TL) 1 İstanbul 29,018 7,584,869,620 36.08% 261,385 42 Nevşehir 179 57,210,500 0.27% 319,612 2 Ankara 7178 2,114,168,919 10.06% 294,535 43 Ordu 200 57,165,000 0.27% 285,825 3 İzmir 4254 897,639,243 4.27% 211,011 44 Niğde 140 56,807,000 0.27% 405,764 4 Gaziantep 1800 781,291,893 3.72% 434,051 45 Yozgat 127 56,305,000 0.27% 443,346 5 Bursa 2858 698,221,678 3.32% 244,304 46 Adıyaman 169 55,040,000 0.26% 325,680 6 Konya 1426 696,302,210 3.31% 488,290 47 Karaman 106 54,215,000 0.26% 511,462 7 Antalya 2850 638,433,335 3.04% 224,012 48 Yalova 252 53,471,500 0.25% 212,188 8 Hatay 1163 523,753,000 2.49% 450,347 49 Tokat 149 49,723,000 0.24% 333,711 9 Mersin 1720 517,418,695 2.46% 300,825 50 Giresun 146 42,950,000 0.20% 294,178 10 Kocaeli 1441 442,383,225 2.10% 306,997 51 Kütahya 197 42,747,000 0.20% 216,990 11 Diyarbakır 841 393,120,000 1.87% 467,444 52 Hakkâri 85 42,462,000 0.20% 499,553 12 Mardin 402 361,015,000 1.72% 898,047 53 Muş 79 40,665,000 0.19% 514,747 13 Adana 1348 343,351,000 1.63% 254,711 54 Kilis 149 40,165,000 0.19% 269,564 14 Şanlıurfa 719 289,752,200 1.38% 402,993 55 Edirne 178 38,800,000 0.18% 217,978 15 Tekirdağ 598 284,048,500 1.35% 474,997 56 Kırşehir 67 38,160,000 0.18% 569,552 16 Batman 291 267,360,000 1.27% 918,763 57 Kastamonu 131 38,052,000 0.18% 290,473 17 Kayseri 898 172,717,500 0.82% 192,336 58 Erzurum 195 37,662,750 0.18% 193,142 18 Muğla 888 158,307,600 0.75% 178,274 59 Uşak 161 35,094,000 0.17% 217,975 19 Burdur 148 158,060,000 0.75% 1,067,973 60 Isparta 191 35,056,000 0.17% 183,539 20 Van 362 151,595,000 0.72% 418,771 61 Rize 121 32,666,000 0.16% 269,967 21 Kahramanmaraş 440 144,206,000 0.69% 327,741 62 Ağrı 84 31,620,000 0.15% 376,429 22 Denizli 565 142,446,500 0.68% 252,118 63 Zonguldak 170 31,525,000 0.15% 185,441 23 Sakarya 588 141,909,250 0.68% 241,342 64 Kırklareli 166 31,059,000 0.15% 187,102 24 Eskişehir 517 138,037,000 0.66% 266,996 65 Amasya 102 30,270,000 0.14% 296,765 25 Balıkesir 530 136,945,000 0.65% 258,387 66 Bingöl 96 28,621,000 0.14% 298,135 26 Aydın 504 135,281,000 0.64% 268,415 67 Iğdır 61 24,930,000 0.12% 408,689 27 Manisa 517 134,827,753 0.64% 260,789 68 Karabük 77 23,095,000 0.11% 299,935 28 Trabzon 391 127,125,000 0.60% 325,128 69 Bilecik 84 21,647,000 0.10% 257,702 29 Aksaray 257 121,606,000 0.58% 473,175 70 Erzincan 99 21,437,425 0.10% 216,540 30 Samsun 510 117,693,000 0.56% 230,771 71 Sinop 61 17,250,000 0.08% 282,787 31 Şırnak 184 108,750,000 0.52% 591,033 72 Bolu 116 15,188,000 0.07% 130,931 32 Çorum 217 107,171,400 0.51% 493,877 73 Çankırı 61 14,760,000 0.07% 241,967 33 Malatya 329 100,701,000 0.48% 306,082 74 Kırıkkale 84 13,931,000 0.07% 165,845 34 Çanakkale 301 99,214,000 0.47% 329,615 75 Kars 41 11,830,000 0.06% 288,537 35 Düzce 223 95,593,000 0.45% 428,668 76 Artvin 79 11,700,000 0.06% 148,101 36 Elâzığ 220 87,285,000 0.42% 396,750 77 Bartın 35 11130000 0.05% 318,000 37 Afyonkarahisar 271 77,833,000 0.37% 287,207 78 Ardahan 23 7,400,000 0.04% 321,739 38 Bitlis 87 72,795,000 0.35% 836,724 79 Gümüşhane 36 6730000 0.03% 186,944 39 Osmaniye 175 68,280,000 0.32% 390,171 80 Tunceli 24 3,390,000 0.02% 141,250 40 Sivas 252 66,427,000 0.32% 263,599 81 Bayburt 18 2,245,000 0.01% 124,722 41 Siirt 87 60,800,000 0.29% 698,851 Toplam 71,907 21,022,909,696 100.00% 292,362 Kaynak: www.tobb.org.tr, sıralama toplam şirket sermayesine göre yapılmıştır. SAMSUN TİCARET VE SANAYİ ODASI 19

ESNAF İSTATİSTİKLERİ SAMSUN TİCARET VE SANAYİ ODASI 20

ESNAF İSTATİSTİKLERİ Türkiye de 2017 Ekim sonu itibariyle toplam esnaf sayısı 1 Milyon 699 Bin 739 adet iken 2018 Ekim sonu itibariyle 45 Bin 230 adet artışla 1 Milyon 744 Bin 969 adet olmuştur. Samsun ilinde 2017 Ekim sonu itibariyle toplam esnaf sayısı 34 Bin 716 adet iken 2018 Ekim sonu itibariyle Bin 175 adet artarak 35 Bin 891 adet olmuştur. Samsun ilinin esnaf sayısı payı 2017 Ekim sonu itibariyle %2.04 oranında iken 2018 Ekim sonu itibariyle %2.06 oranındadır. 2018 Ekim sonu itibariyle 2017 Ekim sonuna göre esnaf sayısı Türkiye de %2.66 oranında artarken Samsun ilinde %3.38 oranında artmıştır. 2018 Ekim sonunda esnaf odası başına düşen esnaf sayısı Samsun ilinde 498 adet iken Türkiye ortalaması 579 adettir. Bölge Tarih Esnaf Sayısı İşyeri Sayısı İlin Nüfusu Esnaf/Nüfus Oda Sayısı Esnaf/Oda 30 Ekim 2017 1,699,739 1,828,816 79,814,871 2.13% 3,026 562 30 Ekim 2018 1,744,969 1,878,081 80,810,525 2.16% 3,012 579 TÜRKİYE Değişim 2.66% 2.69% Fark 45,230 49,265 30 Ekim 2017 34,716 37,267 1,295,927 2.68% 72 482 SAMSUN 30 Ekim 2018 35,891 38,643 1,312,990 2.73% 72 498 Değişim 3.38% 3.69% Fark 1,175 1,376 Samsun % 30 Ekim 2017 2.04% 2.04% 1.62% 2.13% 2.38% 30 Ekim 2018 2.06% 2.06% 1.62% 2.16% 2.39% Kaynak: www.tesk.org.tr Grafikler: Samsun TSO Grafikler: Samsun TSO SAMSUN TİCARET VE SANAYİ ODASI 21

İLLER BAZINDA ESNAF SAYILARI 2018 Ekim sonu itibariyle Türkiye de bulunan toplam 1 Milyon 744 Bin 969 esnafın 35 Bin 891 adedi Samsun ilinde bulunmaktadır. Türkiye de bulunan 3 Bin 12 adet Esnaf ve Sanatkâr odasının 72 adedi Samsun ilinde yer almaktadır. 2018 Ekim sonu itibariyle Samsun ili esnaf sayısına göre 14 üncü sırada, esnaf sayısının nüfusa oranı bakımından 29 uncu sırada yer almıştır. Esnaf sayısının nüfusa oranı Türkiye de %2.16 iken Samsun ilinde bu rakam %2.73 oranındadır. SN İller Esnaf İşyeri Nüfus Esnaf/ Oda SN İller Esnaf İşyeri Nüfus Esnaf/ Oda Sayısı Sayısı Nüfus Sayısı Sayısı Sayısı Nüfus Sayısı 1 İstanbul 199,583 208,780 15,029,231 1.33% 159 42 Uşak 12,379 13,160 364,971 3.39% 27 2 İzmir 107,645 118,216 4,279,677 2.52% 129 43 Yozgat 12,340 13,028 418,650 2.95% 30 3 Ankara 91,212 96,882 5,445,026 1.68% 113 44 Mardin 12,264 12,589 809,719 1.51% 21 4 Antalya 74,471 84,529 2,364,396 3.15% 75 45 Kırklareli 12,221 13,483 356,050 3.43% 28 5 Bursa 67,623 74,048 2,936,803 2.30% 104 46 Isparta 12,110 13,331 433,830 2.79% 28 6 Konya 51,229 53,287 2,180,149 2.35% 84 47 Kastamonu 12,038 13,716 372,373 3.23% 38 7 Mersin 47,859 52,748 1,793,931 2.67% 69 48 Rize 10,933 11,723 331,041 3.30% 26 8 Manisa 45,197 49,247 1,413,041 3.20% 93 49 Burdur 10,582 11,907 264,779 4.00% 25 9 Balıkesir 41,957 45,411 1,204,824 3.48% 85 50 Aksaray 10,410 11,247 402,404 2.59% 18 10 Adana 41,604 43,724 2,216,475 1.88% 80 51 Düzce 10,290 11,358 377,610 2.73% 27 11 Hatay 38,968 40,490 1,575,226 2.47% 70 52 Nevşehir 9,875 10,773 292,365 3.38% 24 12 Muğla 37,596 45,938 938,751 4.00% 36 53 Niğde 9,670 9,998 352,727 2.74% 26 13 Aydın 36,494 40,009 1,080,839 3.38% 82 54 Amasya 9,473 10,395 329,888 2.87% 28 14 Samsun 35,891 38,643 1,312,990 2.73% 72 55 Bolu 7,915 8,842 303,184 2.61% 24 Samsun Sıra 14. 14. 16. 29. 11. 56 Yalova 7,420 7,938 251,203 2.95% 17 15 Kocaeli 34,919 37,496 1,883,270 1.85% 52 57 Karabük 7,268 8,543 244,453 2.97% 15 16 Gaziantep 32,930 34,484 2,005,515 1.64% 71 58 Sinop 6,784 7,532 207,427 3.27% 16 17 Şanlıurfa 32,836 33,963 1,985,753 1.65% 58 59 Karaman 6,680 7,125 246,672 2.71% 16 18 Denizli 31,561 33,980 1,018,735 3.10% 68 60 Kırıkkale 6,631 7,035 278,749 2.38% 15 19 Sakarya 27,588 29,095 990,214 2.79% 62 61 Ağrı 6,586 7,097 536,285 1.23% 13 20 Tekirdağ 27,025 29,561 1,005,463 2.69% 34 62 Kırşehir 6,395 6,654 234,529 2.73% 19 21 Trabzon 25,317 26,907 786,326 3.22% 49 63 Bitlis 6,243 6,634 341,474 1.83% 12 22 Kayseri 25,120 26,938 1,376,722 1.82% 41 64 Artvin 6,158 6,622 166,143 3.71% 18 23 Kahramanmaraş 22,759 23,548 1,127,623 2.02% 40 65 Muş 5,947 6,363 404,544 1.47% 6 24 Ordu 21,422 22,864 742,341 2.89% 44 66 Bartın 5,708 6,323 193,577 2.95% 10 25 Çanakkale 19,923 22,934 530,417 3.76% 32 67 Batman 5,552 5,780 585,252 0.95% 6 26 Afyonkarahisar 18,808 19,645 715,693 2.63% 37 68 Kars 5,363 5,605 287,654 1.86% 16 27 Malatya 18,545 19,675 786,676 2.36% 39 69 Erzincan 5,358 5,727 231,511 2.31% 19 28 Diyarbakır 18,123 18,944 1,699,901 1.07% 42 70 Bilecik 5,332 5,851 221,693 2.41% 12 29 Eskişehir 16,361 17,756 860,620 1.90% 34 71 Bingöl 4,552 4,937 273,354 1.67% 6 30 Kütahya 15,306 17,010 572,256 2.67% 47 72 Siirt 4,357 4,624 324,394 1.34% 13 31 Edirne 15,269 16,372 406,855 3.75% 34 73 Şırnak 4,206 4,594 503,236 0.84% 9 32 Van 15,193 15,715 1,106,891 1.37% 19 74 Çankırı 3,897 4,239 186,074 2.09% 14 33 Çorum 15,101 16,012 528,422 2.86% 40 75 Hakkâri 3,693 3,845 275,761 1.34% 5 34 Erzurum 14,542 15,312 760,476 1.91% 40 76 Kilis 3,581 3,656 136,319 2.63% 12 35 Zonguldak 14,444 15,641 596,892 2.42% 28 77 Gümüşhane 3,326 3,732 170,173 1.95% 13 36 Tokat 14,421 15,627 602,086 2.40% 34 78 Iğdır 2,770 2,893 194,775 1.42% 7 37 Elazığ 14,245 14,795 583,671 2.44% 25 79 Ardahan 2,236 2,402 97,096 2.30% 3 38 Sivas 13,941 15,223 621,301 2.24% 32 80 Tunceli 2,191 2,422 82,498 2.66% 5 39 Giresun 13,621 14,413 437,393 3.11% 33 81 Bayburt 1,848 1,935 80,417 2.30% 6 40 Adıyaman 13,265 13,533 615,076 2.16% 23 41 Osmaniye 12,473 13,028 527,724 2.36% 30 Toplam 1,744,969 1,878,081 80,810,525 2.16% 3,012 Kaynak: TESK, Sıralama esnaf sayısına göredir. Grafikler: Samsun TSO SAMSUN TİCARET VE SANAYİ ODASI 22

SINAİ MÜLKİYET HAKLARI SAMSUN TİCARET VE SANAYİ ODASI 23

A. MARKA BAŞVURULARI Türkiye de 2017 Ocak-Ekim döneminde 84 Bin 80 adet marka başvurusu yapılmışken, 2018 Ocak-Ekim döneminde %0.19 oranında azalışla toplam 83 Bin 921 adet marka başvurusu yapılmıştır. Samsun ilinde 2017 Ocak-Ekim döneminde toplam 637 adet marka başvurusu yapılmışken, 2018 Ocak-Ekim döneminde %11.15 oranında artışla toplam 708 adet marka başvurusu yapılmıştır. Samsun ilinin 2017 yılı Ocak-Ekim döneminde %0.76 olan marka başvuru sayısı payı 2018 Ocak-Ekim döneminde %0.84 oranında gerçekleşmiştir. Samsun ilinin 2018 Ocak-Ekim döneminde bir önceki yılın aynı dönemine göre marka başvuru sayısı artış oranı Türkiye ortalamasının üstündedir. Bölge Ocak-Ekim 2017 Yılı 2018 Yılı Değişim (%) Fark Türkiye 84,080 83,921-0.19% -159 Samsun 637 708 11.15% 71 Samsun Pay (%) 0.76% 0.84% Kaynak: Türk Patent ve Marka Kurumu Grafikler: Samsun TSO Grafikler: Samsun TSO SAMSUN TİCARET VE SANAYİ ODASI 24

İLLER İTİBARİYLE MARKA BAŞVURULARI SAMSUN EKONOMİK BÜLTEN // EKİM 2018 Türkiye de toplam 83 Bin 921 adet marka başvurusunun yapıldığı 2018 Ocak-Ekim döneminde Samsun, toplam 708 adet marka başvurusu ile 17 nci sırada yer almıştır. 2018 Ocak-Ekim döneminde; ilk sırada 38 Bin 642 adet marka başvurusu ile %46.05 paya sahip olan İstanbul, son sıralarda ise Bayburt, Tunceli ve Ardahan illeri yer almıştır. Marka başvurularının yarısına yakını İstanbul dan yapılmaktadır. SN İLLER MARKA PAY SN İLLER MARKA PAY SN İLLER MARKA PAY TOPLAM 83,921 100.00% 1 İSTANBUL 38,642 46.05% 28 MALATYA 303 0.36% 55 ZONGULDAK 98 0.12% 2 ANKARA 6,700 7.98% 29 AFYON 300 0.36% 56 KASTAMONU 84 0.10% 3 İZMİR 5,303 6.32% 30 NEVŞEHİR 278 0.33% 57 BURDUR 82 0.10% 4 BURSA 3,829 4.56% 31 ORDU 258 0.31% 58 KARABÜK 78 0.09% 5 ANTALYA 2,948 3.51% 32 ISPARTA 249 0.30% 59 AMASYA 76 0.09% 6 GAZİANTEP 2,687 3.20% 33 RİZE 238 0.28% 60 ERZİNCAN 66 0.08% 7 KONYA 2,219 2.64% 34 ELAZIĞ 233 0.28% 61 BİLECİK 63 0.08% 8 KOCAELİ 1,863 2.22% 35 KÜTAHYA 228 0.27% 62 ŞIRNAK 63 0.08% 9 ADANA 1,464 1.74% 36 EDİRNE 186 0.22% 63 KIRIKKALE 57 0.07% 10 MERSİN 1,268 1.51% 37 DÜZCE 164 0.20% 64 YOZGAT 53 0.06% 11 KAYSERİ 1,151 1.37% 38 SİVAS 162 0.19% 65 BARTIN 53 0.06% 12 DENİZLİ 1,132 1.35% 39 AKSARAY 157 0.19% 66 KİLİS 49 0.06% 13 MUĞLA 1,040 1.24% 40 ÇORUM 155 0.18% 67 SİNOP 43 0.05% 14 ESKİŞEHİR 958 1.14% 41 KARAMAN 152 0.18% 68 ÇANKIRI 42 0.05% 15 HATAY 753 0.90% 42 BOLU 151 0.18% 69 ARTVİN 37 0.04% 16 SAKARYA 725 0.86% 43 YALOVA 150 0.18% 70 AĞRI 35 0.04% 17 SAMSUN 708 0.84% 44 ERZURUM 145 0.17% 71 SİİRT 34 0.04% 18 BALIKESİR 683 0.81% 45 KIRKLARELİ 144 0.17% 72 KARS 33 0.04% 19 AYDIN 565 0.67% 46 BATMAN 143 0.17% 73 BİTLİS 29 0.03% 20 MANİSA 544 0.65% 47 VAN 127 0.15% 74 GÜMÜŞHANE 29 0.03% 21 TEKİRDAĞ 530 0.63% 48 NİĞDE 110 0.13% 75 BİNGÖL 23 0.03% 22 TRABZON 474 0.56% 49 TOKAT 104 0.12% 76 HAKKARİ 18 0.02% 23 KAHRAMANMARAŞ 428 0.51% 50 GİRESUN 103 0.12% 77 MUŞ 18 0.02% 24 DİYARBAKIR 420 0.50% 51 ADIYAMAN 99 0.12% 78 IĞDIR 16 0.02% 25 ŞANLIURFA 400 0.48% 52 KIRŞEHİR 99 0.12% 79 ARDAHAN 7 0.01% 26 MARDİN 335 0.40% 53 OSMANİYE 99 0.12% 80 TUNCELİ 6 0.01% 27 ÇANAKKALE 320 0.38% 54 UŞAK 98 0.12% 81 BAYBURT 5 0.01% Kaynak: Türk Patent ve Marka Kurumu SAMSUN TİCARET VE SANAYİ ODASI 25

B. PATENT BAŞVURULARI Türkiye de 2017 Ocak-Ekim döneminde toplam 4 Bin 822 adet patent başvurusu yapılmışken, 2018 Ocak-Ekim döneminde %5.1 oranında artışla toplam 5 Bin 66 adet patent başvurusu yapılmıştır. Samsun ilinde 2017 Ocak-Ekim döneminde toplam 27 adet patent başvurusu yapılmışken, 2018 Ocak-Ekim döneminde %40.7 oranında artışla toplam 38 adet patent başvurusu yapılmıştır. Samsun ilinin 2017 Ocak-Ekim döneminde %0.56 olan patent başvuru sayısı payı 2018 Ocak-Ekim döneminde %0.75 oranında gerçekleşmiştir. Samsun ilinin 2018 Ocak-Ekim döneminde bir önceki yılın aynı dönemine göre patent başvuru sayısı artış oranı Türkiye ortalamasının üstündedir. Bölge Ocak-Ekim 2017 Yılı 2018 Yılı Değişim Fark Türkiye 4,822 5,066 5.1% 244 Samsun 27 38 40.7% 11 Samsun Pay (%) 0.56% 0.75% Kaynak: Türk Patent ve Marka Kurumu SAMSUN TİCARET VE SANAYİ ODASI 26

İLLER İTİBARİYLE PATENT BAŞVURULARI SAMSUN EKONOMİK BÜLTEN // EKİM 2018 Türkiye de toplam 5 Bin 66 adet patent başvurusunun yapıldığı 2018 Ocak-Ekim döneminde Samsun toplam 38 adet patent başvurusu ile 17 nci sırada yer almıştır. 2018 Ocak-Ekim döneminde; ilk sırada 2 Bin 88 adet patent başvurusu ile İstanbul yer alırken 6 ilin patent başvurusu bulunmamaktadır. SN İLLER PATENT PAY SN İLLER PATENT PAY SN İLLER PATENT PAY TOPLAM 5,066 100.00% 1 İSTANBUL 2,088 41.22% 28 ISPARTA 18 0.36% 55 VAN 6 0.12% 2 ANKARA 712 14.05% 29 MUĞLA 15 0.30% 56 ŞIRNAK 6 0.12% 3 BURSA 294 5.80% 30 ÇORUM 14 0.28% 57 ADIYAMAN 5 0.10% 4 İZMİR 220 4.34% 31 ELAZIĞ 13 0.26% 58 NİĞDE 5 0.10% 5 KOCAELİ 194 3.83% 32 DİYARBAKIR 12 0.24% 59 SİNOP 5 0.10% 6 MANİSA 193 3.81% 33 AKSARAY 12 0.24% 60 BURDUR 4 0.08% 7 KONYA 148 2.92% 34 ÇANAKKALE 11 0.22% 61 GÜMÜŞHANE 4 0.08% 8 SAKARYA 104 2.05% 35 RİZE 11 0.22% 62 KARAMAN 4 0.08% 9 GAZİANTEP 95 1.88% 36 SİVAS 11 0.22% 63 BOLU 3 0.06% 10 ANTALYA 82 1.62% 37 KIRIKKALE 11 0.22% 64 KARS 3 0.06% 11 ESKİŞEHİR 70 1.38% 38 DÜZCE 11 0.22% 65 YOZGAT 3 0.06% 12 ADANA 64 1.26% 39 BİLECİK 10 0.20% 66 IĞDIR 3 0.06% 13 KAYSERİ 64 1.26% 40 KASTAMONU 10 0.20% 67 KIRŞEHİR 2 0.04% 14 TEKİRDAĞ 64 1.26% 41 ZONGULDAK 10 0.20% 68 MARDİN 2 0.04% 15 MERSİN 55 1.09% 42 ARTVİN 9 0.18% 69 TUNCELİ 2 0.04% 16 DENİZLİ 38 0.75% 43 ORDU 8 0.16% 70 BATMAN 2 0.04% 17 SAMSUN 38 0.75% 44 YALOVA 8 0.16% 71 AĞRI 1 0.02% 18 BALIKESİR 30 0.59% 45 AMASYA 7 0.14% 72 BİNGÖL 1 0.02% 19 KAHRAMANMARAŞ 30 0.59% 46 EDİRNE 7 0.14% 73 BİTLİS 1 0.02% 20 AYDIN 24 0.47% 47 GİRESUN 7 0.14% 74 ÇANKIRI 1 0.02% 21 TRABZON 21 0.41% 48 UŞAK 7 0.14% 75 MUŞ 1 0.02% 22 ŞANLIURFA 20 0.39% 49 BARTIN 7 0.14% 76 ERZİNCAN 0 0.00% 23 ERZURUM 19 0.38% 50 KARABÜK 7 0.14% 77 HAKKARİ 0 0.00% 24 KÜTAHYA 19 0.38% 51 OSMANİYE 7 0.14% 78 SİİRT 0 0.00% 25 MALATYA 19 0.38% 52 KIRKLARELİ 6 0.12% 79 BAYBURT 0 0.00% 26 AFYON 18 0.36% 53 NEVŞEHİR 6 0.12% 80 ARDAHAN 0 0.00% 27 HATAY 18 0.36% 54 TOKAT 6 0.12% 81 KİLİS 0 0.00% Kaynak: Türk Patent ve Marka Kurumu SAMSUN TİCARET VE SANAYİ ODASI 27

C. FAYDALI MODEL BAŞVURULARI Türkiye de 2017 Ocak-Ekim döneminde toplam 2 Bin 678 adet faydalı model başvurusu yapılmışken, 2018 Ocak-Ekim döneminde %18.8 oranında azalışla toplam 2 Bin 174 adet faydalı model başvurusu yapılmıştır. Samsun ilinde 2017 Ocak-Ekim döneminde toplam 19 adet faydalı model başvurusu yapılmışken, 2018 Ocak- Ekim döneminde %5.3 oranında artışla toplam 20 adet faydalı model başvurusu yapılmıştır. Samsun ilinin 2017 Ocak-Ekim döneminde %0.71 olan faydalı model başvuru sayısı payı 2018 Ocak-Ekim döneminde %0.92 oranında gerçekleşmiştir. Bölge Ocak-Ekim 2017 Yılı 2018 Yılı Değişim Fark Türkiye 2,678 2,174-18.8% -504 Samsun 19 20 5.3% 1 Samsun Pay (%) 0.71% 0.92% Kaynak: Türk Patent ve Marka Kurumu Grafikler: Samsun TSO Grafikler: Samsun TSO SAMSUN TİCARET VE SANAYİ ODASI 28

İLLER İTİBARİYLE FAYDALI MODEL BAŞVURULARI SAMSUN EKONOMİK BÜLTEN // EKİM 2018 Türkiye de toplam 2 Bin 174 adet faydalı model başvurusunun yapıldığı 2018 Ocak-Ekim döneminde Samsun, toplam 20 adet faydalı model başvurusu ile 15 inci sırada yer almıştır. 2018 Ocak-Ekim döneminde; ilk sırada 793 adet faydalı model başvurusu ile İstanbul yer alırken 18 ilin faydalı model başvurusu bulunmamaktadır. SN İLLER FAYDALI MODEL PAY SN İLLER FAYDALI MODEL PAY SN İLLER FAYDALI MODEL PAY TOPLAM 2,174 100.00% 1 İSTANBUL 793 36.48% 28 MALATYA 8 0.37% 55 BARTIN 2 0.09% 2 ANKARA 212 9.75% 29 ŞANLIURFA 8 0.37% 56 KİLİS 2 0.09% 3 BURSA 173 7.96% 30 KIRKLARELİ 7 0.32% 57 OSMANİYE 2 0.09% 4 İZMİR 165 7.59% 31 SİVAS 7 0.32% 58 BİNGÖL 1 0.05% 5 KONYA 130 5.98% 32 DÜZCE 7 0.32% 59 KARS 1 0.05% 6 KOCAELİ 82 3.77% 33 BURDUR 6 0.28% 60 KIRŞEHİR 1 0.05% 7 ANTALYA 52 2.39% 34 RİZE 6 0.28% 61 SİNOP 1 0.05% 8 GAZİANTEP 50 2.30% 35 TRABZON 6 0.28% 62 YOZGAT 1 0.05% 9 KAYSERİ 50 2.30% 36 UŞAK 6 0.28% 63 KARABÜK 1 0.05% 10 MANİSA 46 2.12% 37 GİRESUN 5 0.23% 64 ADIYAMAN 0 0.00% 11 ADANA 36 1.66% 38 ISPARTA 5 0.23% 65 AĞRI 0 0.00% 12 MERSİN 30 1.38% 39 AMASYA 4 0.18% 66 ARTVİN 0 0.00% 13 DENİZLİ 25 1.15% 40 ÇORUM 4 0.18% 67 BOLU 0 0.00% 14 SAKARYA 24 1.10% 41 ELAZIĞ 4 0.18% 68 ERZİNCAN 0 0.00% 15 SAMSUN 20 0.92% 42 NEVŞEHİR 4 0.18% 69 GÜMÜŞHANE 0 0.00% 16 AYDIN 20 0.92% 43 ÇANKIRI 3 0.14% 70 HAKKARİ 0 0.00% 17 TEKİRDAĞ 20 0.92% 44 TOKAT 3 0.14% 71 KASTAMONU 0 0.00% 18 ERZURUM 16 0.74% 45 AKSARAY 3 0.14% 72 MUŞ 0 0.00% 19 MUĞLA 14 0.64% 46 YALOVA 3 0.14% 73 NİĞDE 0 0.00% 20 DİYARBAKIR 13 0.60% 47 BİLECİK 2 0.09% 74 SİİRT 0 0.00% 21 AFYON 12 0.55% 48 BİTLİS 2 0.09% 75 TUNCELİ 0 0.00% 22 ESKİŞEHİR 12 0.55% 49 EDİRNE 2 0.09% 76 BAYBURT 0 0.00% 23 KÜTAHYA 12 0.55% 50 MARDİN 2 0.09% 77 KARAMAN 0 0.00% 24 BALIKESİR 11 0.51% 51 ORDU 2 0.09% 78 KIRIKKALE 0 0.00% 25 KAHRAMANMARAŞ 11 0.51% 52 VAN 2 0.09% 79 BATMAN 0 0.00% 26 ÇANAKKALE 9 0.41% 53 ZONGULDAK 2 0.09% 80 ARDAHAN 0 0.00% 27 HATAY 9 0.41% 54 ŞIRNAK 2 0.09% 81 IĞDIR 0 0.00% Kaynak: Türk Patent ve Marka Kurumu SAMSUN TİCARET VE SANAYİ ODASI 29

D. ENDÜSTRİYEL TASARIM BAŞVURULARI SAMSUN EKONOMİK BÜLTEN // EKİM 2018 Türkiye de 2017 Ocak-Ekim döneminde toplam 30 Bin 183 adet endüstriyel tasarım başvurusu yapılmışken, 2018 Ocak-Ekim döneminde %8.05 oranında azalışla toplam 27 Bin 754 adet endüstriyel tasarım başvurusu yapılmıştır. Samsun ilinde 2017 Ocak-Ekim döneminde toplam 74 adet endüstriyel tasarım başvurusu yapılmışken, 2018 Ocak-Ekim döneminde %52.7 azalışla toplam 35 adet endüstriyel tasarım başvurusu yapılmıştır. Samsun ilinin 2017 yılı Ocak-Ekim döneminde %0.25 olan endüstriyel tasarım başvuru sayısı payı 2018 yılı Ocak-Ekim döneminde %0.13 oranında gerçekleşmiştir. Türkiye de ve Samsun ilinde Endüstriyel Tasarım sayılarında önemli bir düşüş görülmektedir. Bölge Ocak-Ekim 2017 Yılı 2018 Yılı Değişim Fark Türkiye 30,183 27,754-8.05% -2,429 Samsun 74 35-52.7% -39 Samsun Pay (%) 0.25% 0.13% Kaynak: Türk Patent ve Marka Kurumu Grafikler: Samsun TSO Grafikler: Samsun TSO SAMSUN TİCARET VE SANAYİ ODASI 30

İLLER İTİBARİYLE ENDÜSTRİYEL TASARIM BAŞVURULARI SAMSUN EKONOMİK BÜLTEN // EKİM 2018 Türkiye de 27 Bin 754 adet endüstriyel tasarım başvurusunun yapıldığı 2018 Ocak-Ekim döneminde Samsun ili toplam 35 adet endüstriyel tasarım başvurusu ile 30 uncu sırada yer almıştır. 2018 Ocak-Ekim döneminde; 11 Bin 884 adet endüstriyel tasarım başvurusu ile İstanbul ilk sırada yer alırken 11 ilin endüstriyel tasarım başvurusu bulunmamaktadır. SN İller Endüstriyel Tasarım Pay SN İller Endüstriyel Tasarım Pay SN İller Endüstriyel Tasarım Pay TOPLAM 27,754 100.00% 1 İSTANBUL 11,884 42.82% 28 AFYON 55 0.20% 55 GİRESUN 5 0.02% 2 KAYSERİ 2,530 9.12% 29 AMASYA 37 0.13% 56 YALOVA 5 0.02% 3 BURSA 2,524 9.09% 30 SAMSUN 35 0.13% 57 AĞRI 4 0.01% 4 ANKARA 2,174 7.83% 31 BURDUR 30 0.11% 58 TOKAT 4 0.01% 5 GAZİANTEP 1,974 7.11% 32 SİVAS 27 0.10% 59 YOZGAT 4 0.01% 6 İZMİR 1,247 4.49% 33 TRABZON 24 0.09% 60 BATMAN 3 0.01% 7 KONYA 1,141 4.11% 34 ÇORUM 21 0.08% 61 BARTIN 3 0.01% 8 KÜTAHYA 508 1.83% 35 KIRŞEHİR 20 0.07% 62 BOLU 2 0.01% 9 KOCAELİ 460 1.66% 36 ÇANAKKALE 18 0.06% 63 RİZE 2 0.01% 10 DENİZLİ 293 1.06% 37 EDİRNE 18 0.06% 64 AKSARAY 2 0.01% 11 MERSİN 236 0.85% 38 KASTAMONU 18 0.06% 65 KARABÜK 2 0.01% 12 ADANA 228 0.82% 39 MALATYA 18 0.06% 66 BİNGÖL 1 0.00% 13 ANTALYA 218 0.79% 40 DİYARBAKIR 17 0.06% 67 ELAZIĞ 1 0.00% 14 TEKİRDAĞ 211 0.76% 41 DÜZCE 17 0.06% 68 SİİRT 1 0.00% 15 KAHRAMANMARAŞ 179 0.64% 42 ERZİNCAN 16 0.06% 69 UŞAK 1 0.00% 16 SAKARYA 167 0.60% 43 ÇANKIRI 15 0.05% 70 BAYBURT 1 0.00% 17 KIRKLARELİ 151 0.54% 44 ORDU 14 0.05% 71 ARTVİN 0 0.00% 18 MANİSA 150 0.54% 45 KİLİS 12 0.04% 72 BİTLİS 0 0.00% 19 ESKİŞEHİR 140 0.50% 46 ADIYAMAN 10 0.04% 73 GÜMÜŞHANE 0 0.00% 20 AYDIN 136 0.49% 47 MUĞLA 10 0.04% 74 HAKKARİ 0 0.00% 21 BALIKESİR 123 0.44% 48 ERZURUM 9 0.03% 75 KARS 0 0.00% 22 ZONGULDAK 117 0.42% 49 NEVŞEHİR 9 0.03% 76 MUŞ 0 0.00% 23 HATAY 110 0.40% 50 VAN 9 0.03% 77 SİNOP 0 0.00% 24 ŞANLIURFA 88 0.32% 51 ŞIRNAK 7 0.03% 78 TUNCELİ 0 0.00% 25 ISPARTA 85 0.31% 52 MARDİN 6 0.02% 79 KIRIKKALE 0 0.00% 26 KARAMAN 84 0.30% 53 NİĞDE 6 0.02% 80 ARDAHAN 0 0.00% 27 BİLECİK 71 0.26% 54 OSMANİYE 6 0.02% 81 IĞDIR 0 0.00% Kaynak: Türk Patent ve Marka Kurumu SAMSUN TİCARET VE SANAYİ ODASI 31

ÇEK İSTATİSTİKLERİ SAMSUN TİCARET VE SANAYİ ODASI 32

I. KARŞILIKSIZ ÇEKLER A. KARŞILIKSIZ ÇEK ADEDİ Türkiye de 2017 Ocak-Ekim döneminde toplam 380 Bin 121 adet çek e karşılıksız işlemi yapılırken 2018 Ocak-Ekim döneminde 426 Bin 344 adet çek e karşılıksız işlemi yapılmıştır. Samsun ilinde 2017 Ocak-Ekim döneminde toplam 6 Bin 251 adet çek e karşılıksız işlemi yapılırken 2018 Ocak-Ekim döneminde 5 Bin 405 adet çek e karşılıksız işlemi yapılmıştır. Samsun ilinin karşılıksız işlemi yapılan çek adedi payı 2017 Ocak-Ekim döneminde %1.64 oranında iken 2018 Ocak-Ekim döneminde %1.27 oranında gerçekleşmiştir. 2018 Ocak-Ekim döneminde bir önceki yılın aynı dönemine göre karşılıksız işlemi yapılan çek adedi Türkiye de %12.2 oranında artarken, Samsun ilinde %13.5 oranında azalmıştır. Karşılıksız işlemi yapılan çek sayılarının bankalara ibraz edilen çek sayılarına oranı Türkiye de; 2017 Ocak-Ekim döneminde %2.23 iken 2018 Ocak-Ekim döneminde %2.44 oranında gerçekleşmiş, Samsun ilinde ise 2017 Ocak-Ekim döneminde %2.75 oranında iken 2018 Ocak-Ekim döneminde %2.30 oranında gerçekleşmiştir. Ocak-Ekim Karşılıksız İşlemi Yapılan Çek Adedi Karşılıksız İşlemi Yapılan Çek Sayılarının Bankalara İbraz Edilen Çek Sayılarına Oranı Bölge 2017 Yılı 2018 Yılı Değişim Fark 2017 Yılı 2018 Yılı Türkiye 380,121 426,344 12.2% 46,223 2.23% 2.44% Samsun 6,251 5,405-13.5% -846 2.75% 2.30% Samsun Pay % 1.64% 1.27% Kaynak: Türkiye Bankalar Birliği Risk Merkezi Grafikler: Samsun TSO Grafikler: Samsun TSO SAMSUN TİCARET VE SANAYİ ODASI 33

İLLER İTİBARİYLE KARŞILIKSIZ ÇEK ADEDİ SAMSUN EKONOMİK BÜLTEN // EKİM 2018 Türkiye de toplam 426 Bin 344 adet Çek in karşılıksız işlemi yapıldığı 2018 Ocak-Ekim döneminde Samsun ili toplam 5 Bin 405 adet karşılıksız çek adedi ile 17 nci sırada yer almıştır. 2018 Ocak-Ekim döneminde karşılıksız işlemi yapılan çeklerin bankalara ibraz edilen çeklere oranı adet olarak Türkiye de %2.44 oranında iken Samsun ili %2.30 oranı ile 64 üncü sırada yer almıştır. 2018 Ocak-Ekim döneminde karşılıksız işlemi yapılan çeklerin adet bakımından %28.91 i İstanbul da, %8.53 ü Ankara da, %5.63 ü İzmir de, %4.29 u Bursa da, %3.46 sı Antalya da gerçekleşmiştir. Samsun ilinin payı %1.27 oranındadır. SN İLLER ADET PAY ORAN* SN İLLER ADET PAY ORAN* SN İLLER ADET PAY ORAN* Toplam 426,344 100.00% 2.44 1 İstanbul 123,241 28.91% 2.41 28 Aydın 3,227 0.76% 1.67 55 Karaman 1,144 0.27% 2.92 2 Ankara 36,374 8.53% 2.72 29 Malatya 3,161 0.74% 2.68 56 Amasya 1,132 0.27% 2.11 3 İzmir 24,005 5.63% 2.44 30 Balıkesir 2,874 0.67% 1.37 57 Bolu 1,065 0.25% 1.61 4 Bursa 18,303 4.29% 2.55 31 Zonguldak 2,656 0.62% 2.45 58 Edirne 1,027 0.24% 1.39 5 Antalya 14,738 3.46% 1.98 32 Ordu 2,612 0.61% 2.37 59 Yozgat 1,012 0.24% 1.80 6 Kocaeli 12,238 2.87% 2.64 33 Elâzığ 2,491 0.58% 2.38 60 Siirt 940 0.22% 2.69 7 Adana 10,977 2.57% 2.66 34 Sivas 2,441 0.57% 2.35 61 Hakkâri 857 0.20% 3.58 8 Mersin 9,828 2.31% 2.56 35 Osmaniye 2,431 0.57% 3.76 62 Artvin 851 0.20% 2.43 9 Konya 9,400 2.20% 2.06 36 Düzce 2,421 0.57% 3.00 63 Aksaray 849 0.20% 1.20 10 Gaziantep 9,368 2.20% 2.73 37 Giresun 2,236 0.52% 2.86 64 Karabük 812 0.19% 1.90 11 Sakarya 7,291 1.71% 3.35 38 Ağrı 2,230 0.52% 3.49 65 Iğdır 811 0.19% 3.15 12 Şanlıurfa 6,811 1.60% 3.64 39 Adıyaman 2,150 0.50% 3.34 66 Nevşehir 790 0.19% 1.53 13 Diyarbakır 6,679 1.57% 3.20 40 Çanakkale 2,059 0.48% 1.95 67 Kırıkkale 745 0.17% 2.84 14 Trabzon 6,504 1.53% 2.80 41 Bitlis 1,855 0.44% 4.04 68 Niğde 732 0.17% 1.34 15 Tekirdağ 6,009 1.41% 2.73 42 Yalova 1,844 0.43% 3.31 69 Çankırı 663 0.16% 2.20 16 Kayseri 5,900 1.38% 2.24 43 Bingöl 1,834 0.43% 5.20 70 Burdur 650 0.15% 1.43 17 Samsun 5,405 1.27% 2.30 44 Muş 1,827 0.43% 3.35 71 Kars 622 0.15% 1.80 18 Denizli 4,493 1.05% 1.87 45 Çorum 1,816 0.43% 2.04 72 Bartın 587 0.14% 1.65 19 Muğla 4,388 1.03% 1.84 46 Kütahya 1,718 0.40% 2.45 73 Kırşehir 581 0.14% 2.15 20 Hatay 4,265 1.00% 1.94 47 Rize 1,621 0.38% 2.01 74 Erzincan 572 0.13% 1.64 21 Manisa 4,115 0.97% 2.00 48 Afyonkarahisar 1,552 0.36% 1.36 75 Gümüşhane 527 0.12% 2.21 22 Kahramanmaraş 4,040 0.95% 3.09 49 Kırklareli 1,413 0.33% 2.14 76 Bilecik 518 0.12% 1.55 23 Van 3,853 0.90% 2.83 50 Şırnak 1,404 0.33% 2.73 77 Ardahan 323 0.08% 2.57 24 Mardin 3,780 0.89% 4.62 51 Uşak 1,403 0.33% 2.60 78 Sinop 291 0.07% 0.83 25 Eskişehir 3,736 0.88% 2.29 52 Isparta 1,235 0.29% 1.88 79 Kilis 257 0.06% 1.96 26 Erzurum 3,601 0.84% 2.71 53 Kastamonu 1,192 0.28% 1.97 80 Bayburt 256 0.06% 2.27 27 Batman 3,323 0.78% 3.92 54 Tokat 1,169 0.27% 1.49 81 Tunceli 193 0.05% 1.89 Kaynak: Risk Merkezi, (*)karşılıksız işlemi yapılan çeklerin bankalara ibraz edilen çeklere oranı bakımından adet olarak SAMSUN TİCARET VE SANAYİ ODASI 34

B. KARŞILIKSIZ ÇEK TUTARI Türkiye de 2017 Ocak-Ekim döneminde toplam 14 Milyar 245 Milyon 697 Bin TL tutarında çek e karşılıksız işlemi yapılırken 2018 Ocak-Ekim döneminde 21 Milyar 375 Milyon 192 Bin TL tutarında çek e karşılıksız işlemi yapılmıştır. Samsun ilinde 2017 Ocak-Ekim döneminde toplam 213 Milyon 134 Bin TL tutarında çek e karşılıksız işlemi yapılırken 2018 Ocak-Ekim döneminde 171 Milyon 867 Bin TL tutarında çek e karşılıksız işlemi yapılmıştır. Samsun ilinin karşılıksız işlemi yapılan çek tutar payı 2017 Ocak-Ekim döneminde %1.50 oranında iken 2018 Ocak-Ekim döneminde %0.80 oranında gerçekleşmiştir. 2018 Ocak-Ekim döneminde bir önceki yılın aynı dönemine göre karşılıksız işlemi yapılan çek tutarı Türkiye de %50.0 oranında artarken Samsun ilinde %19.4 oranında azalmıştır. Karşılıksız işlemi yapılan çek tutarının bankalara ibraz edilen çek tutarına oranı Türkiye de 2017 Ocak-Ekim döneminde %2.19 oranında iken 2018 Ocak-Ekim döneminde %2.77 oranında gerçekleşmiş, Samsun ilinde ise 2017 Ocak-Ekim döneminde %3.61 oranında iken 2018 Ocak-Ekim döneminde %2.40 oranında gerçekleşmiştir. Ocak-Ekim Karşılıksız İşlemi Yapılan Çek Tutarı (Bin TL) Karşılıksız İşlemi Yapılan Çek Tutarının Bankalara İbraz Edilen Çek Tutarına Oranı Bölge 2017 Yılı 2018 Yılı Değişim Fark 2017 Yılı 2018 Yılı Türkiye 14,245,697 21,375,192 50.0% 7,129,496 2.19% 2.77% Samsun 213,134 171,867-19.4% -41,268 3.61% 2.40% Samsun Pay % 1.50% 0.80% Kaynak: Türkiye Bankalar Birliği Risk Merkezi Grafikler: Samsun TSO Grafikler: Samsun TSO SAMSUN TİCARET VE SANAYİ ODASI 35

İLLER İTİBARİYLE KARŞILIKSIZ ÇEK TUTARI SAMSUN EKONOMİK BÜLTEN // EKİM 2018 Türkiye de toplam 21 Milyar 375 Milyon 192 Bin TL tutarında Çek e karşılıksız işlemi yapılan 2018 Ocak-Ekim döneminde Samsun ili toplam 171 Milyon 867 Bin TL karşılıksız çek tutarı ile 20 nci sırada yer almıştır. 2018 Ocak-Ekim döneminde karşılıksız işlemi yapılan çeklerin bankalara ibraz edilen çeklere oranı tutar olarak Türkiye de %2.77 oranında iken Samsun ili %2.40 oranı ile 60 ıncı sırada yer almıştır. 2018 Ocak-Ekim döneminde karşılıksız işlemi yapılan çeklerin tutar bakımından %35.45 i İstanbul da, %11.70 i Ankara da, %5.92 si İzmir de, %3.89 u Bursa da, %3.16 sı Antalya da gerçekleşmiştir. Samsun ilinin payı %0.80 oranındadır. SN İLLER TUTAR (BİN TL) PAY (%) ORAN (*) SN İLLER TUTAR (BİN TL) PAY (%) ORAN (*) SN İLLER TUTAR (BİN TL) PAY (%) ORAN (*) Toplam 21,375,192 100.00% 2.77 1 İstanbul 7,578,472 35.45% 2.40 28 Osmaniye 127,474 0.60% 7.40 55 Uşak 40,774 0.19% 2.40 2 Ankara 2,499,869 11.70% 3.26 29 Aydın 118,626 0.55% 2.08 56 Amasya 38,555 0.18% 3.34 3 İzmir 1,264,892 5.92% 3.04 30 Elâzığ 117,064 0.55% 3.88 57 Kırklareli 35,084 0.16% 2.50 4 Bursa 832,038 3.89% 3.01 31 Malatya 114,786 0.54% 3.08 58 Hakkâri 33,849 0.16% 5.31 5 Antalya 674,414 3.16% 2.27 32 Sivas 100,989 0.47% 3.81 59 Artvin 32,138 0.15% 5.62 6 Kocaeli 572,150 2.68% 2.89 33 Düzce 98,604 0.46% 5.08 60 Tokat 31,787 0.15% 1.91 7 Adana 515,991 2.41% 3.07 34 Ordu 92,447 0.43% 3.55 61 Siirt 29,272 0.14% 3.20 8 Mersin 510,571 2.39% 3.50 35 Balıkesir 87,532 0.41% 1.44 62 Aksaray 29,221 0.14% 1.47 9 Gaziantep 429,081 2.01% 2.32 36 Zonguldak 79,747 0.37% 3.26 63 Karabük 25,818 0.12% 1.08 10 Konya 374,446 1.75% 2.15 37 Yalova 79,380 0.37% 4.92 64 Yozgat 24,744 0.12% 2.28 11 Diyarbakır 357,682 1.67% 3.56 38 Muş 79,207 0.37% 6.09 65 Kırşehir 24,487 0.11% 3.78 12 Şanlıurfa 325,878 1.52% 5.10 39 Şırnak 72,975 0.34% 3.87 66 Burdur 21,979 0.10% 1.63 13 Trabzon 281,162 1.32% 4.27 40 Çanakkale 72,841 0.34% 2.89 67 Kırıkkale 21,572 0.10% 3.47 14 Sakarya 273,508 1.28% 4.52 41 Adıyaman 72,482 0.34% 3.87 68 Nevşehir 20,698 0.10% 1.47 15 Denizli 242,637 1.14% 2.55 42 Giresun 71,773 0.34% 4.17 69 Iğdır 20,693 0.10% 4.15 16 Kayseri 231,988 1.09% 2.34 43 Çorum 64,786 0.30% 2.77 70 Kars 19,955 0.09% 2.97 17 Tekirdağ 226,737 1.06% 3.23 44 Ağrı 62,946 0.29% 4.24 71 Gümüşhane 19,291 0.09% 4.29 18 Mardin 201,135 0.94% 7.18 45 Bingöl 61,197 0.29% 6.40 72 Karaman 19,258 0.09% 1.55 19 Muğla 177,508 0.83% 3.05 46 Rize 56,214 0.26% 3.02 73 Çankırı 16,522 0.08% 2.23 20 Samsun 171,867 0.80% 2.40 47 Bitlis 53,630 0.25% 4.90 74 Bartın 15,793 0.07% 2.46 21 Eskişehir 159,712 0.75% 3.06 48 Afyonkarahisar 50,130 0.23% 1.49 75 Erzincan 15,396 0.07% 1.89 22 Hatay 158,747 0.74% 2.16 49 Bolu 49,055 0.23% 3.22 76 Bilecik 10,775 0.05% 1.29 23 Manisa 157,264 0.74% 2.52 50 Kütahya 47,066 0.22% 3.02 77 Ardahan 9,313 0.04% 4.23 24 Batman 152,639 0.71% 5.17 51 Niğde 46,906 0.22% 3.11 78 Kilis 8,958 0.04% 3.18 25 Van 141,044 0.66% 3.44 52 Kastamonu 44,407 0.21% 3.19 79 Bayburt 8,495 0.04% 3.91 26 Kahramanmaraş 136,868 0.64% 3.31 53 Isparta 43,479 0.20% 2.48 80 Sinop 8,377 0.04% 1.44 27 Erzurum 130,147 0.61% 3.23 54 Edirne 43,024 0.20% 2.65 81 Tunceli 5,173 0.02% 2.15 Kaynak: Risk Merkezi, (*) karşılıksız işlemi yapılan çeklerin bankalara ibraz edilen çeklere oranı bakımından tutar olarak SAMSUN TİCARET VE SANAYİ ODASI 36

II. İBRAZINDA ÖDENEN ÇEKLER A. İBRAZINDA ÖDENEN ÇEK ADEDİ Türkiye de 2017 Ocak-Ekim döneminde toplam 16 Milyon 679 Bin 642 adet çek ibrazında ödenirken 2018 Ocak-Ekim döneminde 17 Milyon 67 Bin 391 adet çek ibrazında ödenmiştir. Samsun ilinde 2017 Ocak-Ekim döneminde toplam 220 Bin 866 adet çek ibrazında ödenirken 2018 Ocak-Ekim döneminde 230 Bin 79 adet çek ibrazında ödenmiştir. Samsun un ibrazında ödenen çek adet payı 2017 Ocak-Ekim döneminde %1.32 oranında iken 2018 Ocak-Ekim döneminde %1.35 oranında gerçekleşmiştir. 2018 Ocak-Ekim döneminde bir önceki yılın aynı dönemine göre ibrazında ödenen çek adedi Türkiye de %2.3 oranında artarken Samsun ilinde %4.2 oranında artmıştır. Bölge Ocak-Ekim Dönemi İbrazında Ödenen Çek Adedi 2017 Yılı 2018 Yılı Değişim Fark Türkiye 16,679,642 17,067,391 2.3% 387,749 Samsun 220,866 230,079 4.2% 9,213 Samsun Pay % 1.32% 1.35% Kaynak: Türkiye Bankalar Birliği Risk Merkezi Grafikler: Samsun TSO Grafikler: Samsun TSO SAMSUN TİCARET VE SANAYİ ODASI 37

İLLER İTİBARİYLE İBRAZINDA ÖDENEN ÇEK ADEDİ SAMSUN EKONOMİK BÜLTEN // EKİM 2018 Türkiye de toplam 17 Milyon 67 Bin 391 adet Çek in ibrazında ödendiği 2018 Ocak-Ekim döneminde Samsun ili toplam 230 Bin 79 adet ibrazında ödenen çek sayısı ile 14 üncü sırada yer almıştır. Samsun ilinin 2018 Ocak-Ekim döneminde ibrazında ödenen çek adet payı %1.35 oranında gerçekleşmiştir. 2018 Ocak-Ekim döneminde ibrazında ödenen çek adedinin %29.29 u İstanbul, %7.61 i Ankara, %5.63 ü İzmir, %4.28 i Antalya, %4.10 u Bursa illerinde gerçekleşmiştir. SN İLLER ADET PAY SN İLLER ADET PAY SN İLLER ADET PAY Toplam 17,067,391 100.00% 1 İstanbul 4,998,505 29.29% 28 Malatya 114,724 0.67% 55 Muş 52,641 0.31% 2 Ankara 1,299,103 7.61% 29 Afyonkarahisar 112,983 0.66% 56 Amasya 52,579 0.31% 3 İzmir 961,171 5.63% 30 Ordu 107,822 0.63% 57 Uşak 52,467 0.31% 4 Antalya 731,126 4.28% 31 Zonguldak 105,848 0.62% 58 Nevşehir 50,806 0.30% 5 Bursa 700,240 4.10% 32 Çanakkale 103,715 0.61% 59 Şırnak 49,992 0.29% 6 Kocaeli 450,813 2.64% 33 Elazığ 102,089 0.60% 60 Burdur 44,877 0.26% 7 Konya 447,635 2.62% 34 Sivas 101,373 0.59% 61 Bitlis 44,073 0.26% 8 Adana 402,434 2.36% 35 Çorum 87,112 0.51% 62 Karabük 41,907 0.25% 9 Mersin 374,140 2.19% 36 Batman 81,430 0.48% 63 Karaman 38,057 0.22% 10 Gaziantep 333,506 1.95% 37 Rize 79,145 0.46% 64 Bartın 34,916 0.20% 11 Kayseri 257,871 1.51% 38 Düzce 78,330 0.46% 65 Sinop 34,659 0.20% 12 Denizli 235,152 1.38% 39 Mardin 78,065 0.46% 66 Erzincan 34,366 0.20% 13 Muğla 233,473 1.37% 40 Tokat 77,364 0.45% 67 Artvin 34,221 0.20% 14 Samsun 230,079 1.35% 41 Giresun 75,838 0.44% 68 Siirt 34,061 0.20% 15 Trabzon 226,082 1.32% 42 Edirne 72,697 0.43% 69 Kars 33,994 0.20% 16 Hatay 215,132 1.26% 43 Aksaray 69,833 0.41% 70 Bingöl 33,415 0.20% 17 Tekirdağ 213,747 1.25% 44 Kütahya 68,437 0.40% 71 Bilecik 32,883 0.19% 18 Sakarya 210,460 1.23% 45 Bolu 65,138 0.38% 72 Çankırı 29,412 0.17% 19 Balıkesir 206,327 1.21% 46 Isparta 64,602 0.38% 73 Kırşehir 26,465 0.16% 20 Diyarbakır 201,997 1.18% 47 Kırklareli 64,490 0.38% 74 Kırıkkale 25,511 0.15% 21 Manisa 201,643 1.18% 48 Osmaniye 62,188 0.36% 75 Iğdır 24,935 0.15% 22 Aydın 190,528 1.12% 49 Adıyaman 62,140 0.36% 76 Gümüşhane 23,349 0.14% 23 Şanlıurfa 180,078 1.06% 50 Ağrı 61,701 0.36% 77 Hakkari 23,086 0.14% 24 Eskişehir 159,576 0.93% 51 Kastamonu 59,285 0.35% 78 Kilis 12,874 0.08% 25 Van 132,392 0.78% 52 Yozgat 55,082 0.32% 79 Ardahan 12,236 0.07% 26 Erzurum 129,289 0.76% 53 Niğde 53,944 0.32% 80 Bayburt 11,011 0.06% 27 Kahramanmaraş 126,896 0.74% 54 Yalova 53,788 0.32% 81 Tunceli 10,040 0.06% Kaynak: Riskmerkezi Grafikler: Samsun TSO SAMSUN TİCARET VE SANAYİ ODASI 38

B. İBRAZINDA ÖDENEN ÇEK TUTARI SAMSUN EKONOMİK BÜLTEN // EKİM 2018 Türkiye de 2017 Ocak-Ekim döneminde toplam 636 Milyar 486 Milyon 770 Bin TL tutarında çek ibrazında ödenirken 2018 Ocak-Ekim döneminde 749 Milyar 474 Milyon 821 Bin TL tutarında çek ibrazında ödenmiştir. Samsun ilinde 2017 Ocak-Ekim döneminde toplam 5 Milyar 683 Milyon 475 Bin TL tutarında çek ibrazında ödenirken 2018 Ocak-Ekim döneminde 6 Milyar 988 Milyon 767 Bin TL tutarında çek ibrazında ödenmiştir. Samsun ilinin ibrazında ödenen çek tutar payı 2017 Ocak-Ekim döneminde %0.89 oranında iken 2018 Ocak-Ekim döneminde %0.93 oranında gerçekleşmiştir. 2018 Ocak-Ekim döneminde bir önceki yılın aynı dönemine göre ibrazında ödenen çek tutarı Türkiye de %17.8 oranında artarken Samsun ilinde %23.0 oranında artmıştır. Bölge Ocak-Ekim Dönemi İbrazında Ödenen Çek Tutarı (Bin TL) 2017 Yılı 2018 Yılı Değişim Fark Türkiye 636,486,770 749,474,821 17.8% 112,988,051 Samsun 5,683,475 6,988,767 23.0% 1,305,293 Samsun Pay % 0.89% 0.93% Kaynak: Türkiye Bankalar Birliği Risk Merkezi, (Bin TL) Grafikler: Samsun TSO Grafikler: Samsun TSO SAMSUN TİCARET VE SANAYİ ODASI 39

İLLER İTİBARİYLE İBRAZINDA ÖDENEN ÇEK TUTARI SAMSUN EKONOMİK BÜLTEN // EKİM 2018 Türkiye de toplam 749 Milyar 474 Milyon 821 Bin TL tutarında ibrazında çekin ödendiği 2018 Ocak-Ekim döneminde Samsun ili toplam 6 Milyar 988 Milyon 767 Bin TL ibrazında ödenen çek tutarı ile 15 inci sırada yer almıştır. Samsun ilinin 2018 Ocak-Ekim döneminde ibrazında ödenen çek tutar payı %0.93 oranında gerçekleşmiştir. 2018 Ocak-Ekim döneminde ibrazında ödenen çek tutarının %41.19 u İstanbul, %9.91 i Ankara, %5.39 u İzmir, %3.88 i Antalya, %3.58 i Bursa illerinde gerçekleşmiştir. SN İLLER TUTAR PAY SN İLLER TUTAR PAY SN İLLER TUTAR PAY (xbin) (%) (xbin) (%) (xbin) (%) Toplam 749,474,821 100.00% 1 İstanbul 308,742,818 41.19% 28 Malatya 3,617,557 0.48% 55 Nevşehir 1,387,219 0.19% 2 Ankara 74,284,897 9.91% 29 Afyonkarahisar 3,317,860 0.44% 56 Kırklareli 1,366,701 0.18% 3 İzmir 40,374,670 5.39% 30 Elazığ 2,898,587 0.39% 57 Kastamonu 1,345,839 0.18% 4 Antalya 29,076,810 3.88% 31 Batman 2,797,542 0.37% 58 Burdur 1,327,102 0.18% 5 Bursa 26,810,638 3.58% 32 Mardin 2,598,506 0.35% 59 Muş 1,222,141 0.16% 6 Kocaeli 19,217,872 2.56% 33 Sivas 2,546,565 0.34% 60 Karaman 1,221,050 0.16% 7 Gaziantep 18,055,353 2.41% 34 Ordu 2,510,845 0.34% 61 Amasya 1,117,275 0.15% 8 Konya 17,075,729 2.28% 35 Çanakkale 2,447,560 0.33% 62 Yozgat 1,060,262 0.14% 9 Adana 16,291,021 2.17% 36 Zonguldak 2,362,807 0.32% 63 Bitlis 1,039,797 0.14% 10 Mersin 14,079,939 1.88% 37 Karabük 2,357,169 0.31% 64 Bingöl 894,290 0.12% 11 Diyarbakır 9,702,852 1.29% 38 Çorum 2,271,531 0.30% 65 Siirt 885,675 0.12% 12 Kayseri 9,668,308 1.29% 39 Aksaray 1,962,772 0.26% 66 Bilecik 826,739 0.11% 13 Denizli 9,281,799 1.24% 40 Düzce 1,841,479 0.25% 67 Erzincan 798,488 0.11% 14 Hatay 7,204,900 0.96% 41 Şırnak 1,813,111 0.24% 68 Çankırı 723,611 0.10% 15 Samsun 6,988,767 0.93% 42 Rize 1,802,121 0.24% 69 Kars 652,069 0.09% 16 Tekirdağ 6,785,561 0.91% 43 Adıyaman 1,800,540 0.24% 70 Bartın 626,479 0.08% 17 Trabzon 6,302,363 0.84% 44 Isparta 1,712,990 0.23% 71 Kırşehir 623,397 0.08% 18 Manisa 6,085,225 0.81% 45 Uşak 1,657,633 0.22% 72 Hakkari 603,839 0.08% 19 Şanlıurfa 6,061,534 0.81% 46 Giresun 1,650,460 0.22% 73 Kırıkkale 599,779 0.08% 20 Balıkesir 6,011,761 0.80% 47 Tokat 1,628,547 0.22% 74 Sinop 572,204 0.08% 21 Sakarya 5,775,483 0.77% 48 Osmaniye 1,594,547 0.21% 75 Artvin 539,710 0.07% 22 Muğla 5,649,469 0.75% 49 Edirne 1,578,419 0.21% 76 Iğdır 478,269 0.06% 23 Aydın 5,592,663 0.75% 50 Yalova 1,532,629 0.20% 77 Gümüşhane 430,279 0.06% 24 Eskişehir 5,061,216 0.68% 51 Kütahya 1,510,822 0.20% 78 Kilis 272,302 0.04% 25 Kahramanmaraş 4,002,948 0.53% 52 Bolu 1,473,602 0.20% 79 Tunceli 235,864 0.03% 26 Van 3,957,922 0.53% 53 Niğde 1,460,757 0.19% 80 Ardahan 211,033 0.03% 27 Erzurum 3,893,847 0.52% 54 Ağrı 1,421,059 0.19% 81 Bayburt 209,028 0.03% Kaynak: Riskmerkezi Grafikler: Samsun TSO SAMSUN TİCARET VE SANAYİ ODASI 40

PROTESTOLU SENET İSTATİSTİKLERİ SAMSUN TİCARET VE SANAYİ ODASI 41

PROTESTOLU SENET İSTATİSTİKLERİ SAMSUN EKONOMİK BÜLTEN // EKİM 2018 A) PROTESTOLU SENET SAYISI Türkiye de, 2017 Ocak-Ekim döneminde 621 Bin 466 adet protestolu senet gerçekleşirken, 2018 Ocak-Ekim döneminde 5 Bin 405 adet azalarak 616 Bin 61 adet protestolu senet gerçekleşmiştir. Samsun ilinde, 2017 Ocak-Ekim döneminde 12 Bin 572 adet protestolu senet gerçekleşirken, 2018 Ocak-Ekim döneminde 311 adet artarak 12 Bin 883 adet protestolu senet gerçekleşmiştir. Samsun ilinin 2017 Ocak-Ekim döneminde %2.02 olan protestolu senet sayısı payı 2018 Ocak-Ekim döneminde %2.09 oranında gerçekleşmiştir. 2018 Ocak-Ekim döneminde bir önceki yılın aynı dönemine göre protestolu senet sayısı Türkiye de %0.9 oranında azalırken Samsun ilinde %2.5 oranında artmıştır. Bölge Ocak-Ekim Dönemi Protestolu Senet Sayısı 2017 Yılı 2018 Yılı Değişim Fark Türkiye 621,466 616,061-0.9% -5,405 Samsun 12,572 12,883 2.5% 311 Samsun Pay (%) 2.02% 2.09% Kaynak: Türkiye Bankalar Birliği Risk Merkezi Grafikler: Samsun TSO Grafikler: Samsun TSO SAMSUN TİCARET VE SANAYİ ODASI 42

İLLER İTİBARİYLE PROTESTOLU SENET SAYISI SAMSUN EKONOMİK BÜLTEN // EKİM 2018 Türkiye de adet bakımından toplam 616 Bin 61 adet senedin protesto edildiği 2018 Ocak-Ekim döneminde Samsun ili, toplam 12 Bin 883 adet protestolu senet adedi ile 9 uncu sırada yer almıştır. 2018 Ocak-Ekim döneminde 120 Bin 285 adet protestolu senet ile İstanbul ilk sırada yer alırken 147 adet protestolu senet ile Tunceli son sırada yer almıştır. Toplam protestolu senet sayısının %19.52 si İstanbul da %10.19 u Ankara da gerçekleşmiştir. SN İLLER ADET PAY SN İLLER ADET PAY SN İLLER ADET PAY 1 İstanbul 120,285 19.52% 29 Malatya 4,330 0.70% 57 Kırşehir 1,996 0.32% 2 Ankara 62,752 10.19% 30 Erzurum 4,235 0.69% 58 Karabük 1,743 0.28% 3 Konya 40,359 6.55% 31 Çanakkale 4,043 0.66% 59 Yalova 1,710 0.28% 4 İzmir 36,775 5.97% 32 Zonguldak 4,007 0.65% 60 Kırıkkale 1,708 0.28% 5 Bursa 26,355 4.28% 33 Tokat 3,861 0.63% 61 Batman 1,682 0.27% 6 Antalya 24,294 3.94% 34 Düzce 3,728 0.61% 62 Artvin 1,565 0.25% 7 Gaziantep 13,380 2.17% 35 Sivas 3,620 0.59% 63 Ağrı 1,509 0.24% 8 Kayseri 13,119 2.13% 36 Van 3,617 0.59% 64 Muş 1,404 0.23% 9 Samsun 12,883 2.09% 37 Isparta 3,489 0.57% 65 Bartın 1,395 0.23% 10 Kocaeli 12,490 2.03% 38 Kütahya 3,292 0.53% 66 Sinop 1,346 0.22% 11 Adana 12,171 1.98% 39 Aksaray 3,288 0.53% 67 Bilecik 1,258 0.20% 12 Manisa 11,222 1.82% 40 Uşak 3,164 0.51% 68 Kars 1,203 0.20% 13 Mersin 11,072 1.80% 41 Edirne 3,143 0.51% 69 Erzincan 1,127 0.18% 14 Balıkesir 10,524 1.71% 42 Giresun 3,135 0.51% 70 Çankırı 1,113 0.18% 15 Muğla 10,239 1.66% 43 Amasya 2,954 0.48% 71 Iğdır 1,054 0.17% 16 Denizli 9,541 1.55% 44 Rize 2,637 0.43% 72 Bitlis 1,011 0.16% 17 Aydın 9,252 1.50% 45 Bolu 2,624 0.43% 73 Ardahan 920 0.15% 18 Sakarya 7,927 1.29% 46 Osmaniye 2,596 0.42% 74 Gümüşhane 852 0.14% 19 Trabzon 6,988 1.13% 47 Nevşehir 2,512 0.41% 75 Bingöl 743 0.12% 20 Hatay 6,875 1.12% 48 Kastamonu 2,477 0.40% 76 Hakkâri 734 0.12% 21 Ordu 6,721 1.09% 49 Elâzığ 2,387 0.39% 77 Şırnak 727 0.12% 22 Şanlıurfa 6,602 1.07% 50 Adıyaman 2,343 0.38% 78 Siirt 392 0.06% 23 Kahramanmaraş 6,245 1.01% 51 Karaman 2,302 0.37% 79 Bayburt 380 0.06% 24 Tekirdağ 6,055 0.98% 52 Burdur 2,261 0.37% 80 Kilis 378 0.06% 25 Afyonkarahisar 5,328 0.86% 53 Kırklareli 2,147 0.35% 81 Tunceli 147 0.02% 26 Eskişehir 5,286 0.86% 54 Yozgat 2,139 0.35% Toplam 616,061 100.00% 27 Çorum 4,440 0.72% 55 Mardin 2,045 0.33% 2.000 TL altı Toplamı (*) 135,972 28 Diyarbakır 4,375 0.71% 56 Niğde 2,033 0.33% Genel Toplam 752,033 Kaynak: Risk Merkezi, (*) Senet bazı asgari bildirim limiti 2.000 TL olup, bunun altındaki tutarlar toplu olarak bildirilmektedir. SAMSUN TİCARET VE SANAYİ ODASI 43

B) PROTESTOLU SENET TUTARLARI SAMSUN EKONOMİK BÜLTEN // EKİM 2018 Türkiye de, 2017 Ocak-Ekim döneminde 10 Milyar 269 Milyon 241 Bin TL tutarında protestolu senet gerçekleşirken, 2018 Ocak-Ekim döneminde toplam 14 Milyar 692 Milyon 212 Bin TL tutarında protestolu senet gerçekleşmiştir. Samsun ilinde, 2017 Ocak-Ekim döneminde 161 Milyon 706 Bin TL tutarında protestolu senet gerçekleşirken, 2018 Ocak-Ekim döneminde 177 Milyon 624 Bin TL tutarında protestolu senet gerçekleşmiştir. Samsun ilinin 2017 Ocak-Ekim döneminde %1.57 olan protestolu senet tutarı payı 2018 Ocak-Ekim döneminde %1.21 oranında gerçekleşmiştir. 2018 Ocak-Ekim döneminde bir önceki yılın aynı dönemine göre protestolu senet tutarı Türkiye de %42.8 oranında artarken Samsun ilinde %9.8 oranında artmıştır. Bölge Ocak-Ekim Dönemi Protestolu Senet Tutarı (Bin TL) 2017 Yılı 2018 Yılı Değişim Fark Türkiye 10,289,241 14,692,212 42.8% 4,402,971 Samsun 161,706 177,624 9.8% 15,918 Samsun Pay (%) 1.57% 1.21% Kaynak: Türkiye Bankalar Birliği Risk Merkezi Grafikler: Samsun TSO Grafikler: Samsun TSO SAMSUN TİCARET VE SANAYİ ODASI 44

İLLER İTİBARİYLE PROTESTOLU SENET TUTARI SAMSUN EKONOMİK BÜLTEN // EKİM 2018 Türkiye de tutar bakımından toplam 14 Milyar 692 Milyon 212 Bin TL tutarında senedin protesto edildiği 2018 Ocak-Ekim döneminde Samsun ili, 177 Milyon 624 Bin TL protestolu senet ile 15 inci sırada yer almıştır. 2018 Ocak-Ekim döneminde 4 Milyar 828 Milyon 827 Bin TL tutarında protestolu senet ile İstanbul ilk sırada, 2 Milyon 289 Bin TL ile Tunceli son sırada yer almıştır. Toplam protestolu senet tutarının %33.77 si İstanbul, %9.90 ı Ankara da gerçekleşmiştir. SN İller Tutar (Bin TL) Pay (%) SN İller Tutar (Bin TL) Pay (%) SN İller Tutar (Bin TL) Pay (%) 1 İstanbul 4,828,827 32.87% 29 Malatya 71,271 0.49% 57 Yalova 31,324 0.21% 2 Ankara 1,410,121 9.60% 30 Düzce 69,894 0.48% 58 Bolu 30,969 0.21% 3 İzmir 756,721 5.15% 31 Afyonkarahisar 69,555 0.47% 59 Niğde 30,785 0.21% 4 Konya 624,519 4.25% 32 Sivas 66,389 0.45% 60 Kırklareli 29,810 0.20% 5 Antalya 612,964 4.17% 33 Nevşehir 63,772 0.43% 61 Muş 29,589 0.20% 6 Muğla 449,865 3.06% 34 Çorum 63,589 0.43% 62 Yozgat 24,865 0.17% 7 Bursa 423,429 2.88% 35 Van 59,007 0.40% 63 Karaman 24,039 0.16% 8 Gaziantep 379,907 2.59% 36 Iğdır 57,976 0.39% 64 Gümüşhane 23,166 0.16% 9 Adana 314,258 2.14% 37 Uşak 55,760 0.38% 65 Şırnak 21,783 0.15% 10 Mersin 294,765 2.01% 38 Mardin 54,527 0.37% 66 Kırıkkale 21,780 0.15% 11 Kayseri 290,765 1.98% 39 Zonguldak 54,389 0.37% 67 Ardahan 20,996 0.14% 12 Şanlıurfa 262,639 1.79% 40 Erzurum 53,036 0.36% 68 Karabük 19,710 0.13% 13 Kocaeli 240,144 1.63% 41 Çanakkale 51,833 0.35% 69 Ağrı 18,979 0.13% 14 Manisa 214,754 1.46% 42 Tokat 49,848 0.34% 70 Erzincan 18,469 0.13% 15 Samsun 177,624 1.21% 43 Batman 49,342 0.34% 71 Bilecik 15,449 0.11% 16 Diyarbakır 160,171 1.09% 44 Artvin 45,337 0.31% 72 Kars 15,131 0.10% 17 Denizli 158,223 1.08% 45 Aksaray 45,146 0.31% 73 Bitlis 14,058 0.10% 18 Sakarya 146,972 1.00% 46 Edirne 43,109 0.29% 74 Çankırı 13,124 0.09% 19 Aydın 145,911 0.99% 47 Isparta 42,970 0.29% 75 Bartın 11,932 0.08% 20 Kahramanmaraş 138,499 0.94% 48 Giresun 42,606 0.29% 76 Sinop 10,811 0.07% 21 Hatay 132,353 0.90% 49 Elazığ 41,865 0.28% 77 Siirt 9,217 0.06% 22 Balıkesir 114,595 0.78% 50 Kütahya 39,618 0.27% 78 Hakkari 6,899 0.05% 23 Tekirdağ 114,271 0.78% 51 Burdur 36,862 0.25% 79 Bayburt 4,743 0.03% 24 Trabzon 105,884 0.72% 52 Bingöl 35,750 0.24% 80 Kilis 4,442 0.03% 25 Eskişehir 104,170 0.71% 53 Rize 35,323 0.24% 81 Tunceli 2,289 0.02% 26 Osmaniye 85,264 0.58% 54 Kastamonu 34,892 0.24% Toplam 14,692,212 100.00% 27 Ordu 77,336 0.53% 55 Kırşehir 34,007 0.23% 2.000 TL altı Toplamı (*) 159,162 28 Amasya 73,335 0.50% 56 Adıyaman 31,891 0.22% Genel Toplam 14,851,373 Kaynak: Risk Merkezi, xbin TL, (*) Senet bazı asgari bildirim limiti 2.000 TL olup, bunun altındaki tutarlar toplu olarak bildirilmektedir. Grafikler: Samsun TSO SAMSUN TİCARET VE SANAYİ ODASI 45

KONUT SATIŞLARI SAMSUN TİCARET VE SANAYİ ODASI 46

KONUT SATIŞLARI I. AYLIK KONUT SATIŞLARI Türkiye de 2017 Ekim ayında toplam 122 Bin 882 adet konut satışının gerçekleşirken, 2018 Ekim ayında toplam 146 Bin 536 adet konut satışı gerçekleşmiştir. Samsun ilinde, 2017 Ekim ayında toplam 2 Bin 132 adet konut satışının gerçekleşirken, 2018 Ekim ayında toplam 2 Bin 852 adet konut satışı gerçekleşmiştir. 2018 Ekim ayında, 2017 Ekim ayına göre toplam konut satışı Türkiye de %19.2 oranında artarken, Samsun ilinde %33.8 oranında artmıştır. Samsun ilinin toplam konut satış sayısı payı 2017 Ekim ayında %1.73 oranında iken 2018 Ekim ayında %1.95 oranında gerçekleşmiştir. Türkiye de konut satışlarının ipotekli satış payı 2017 Ekim ayında %31.41 oranında iken 2018 Ekim ayında %5.50 oranında gerçekleşmiş, Samsun ilinde konut satışlarının ipotekli satış payı 2017 Ekim ayında %32.46 oranında iken 2018 Ekim ayında %3.61 oranında gerçekleşmiştir. Bölge Ekim 2017 Ekim 2018 Değişim % Toplam İpotekli Diğer Toplam İpotekli Diğer Toplam İpotekli Diğer Türkiye 122,882 38,593 84,289 146,536 8,065 138,471 19.2% -79.1% 64.3% Samsun 2,132 692 1,440 2,852 103 2,749 33.8% -85.1% 90.9% Samsun Pay % 1.73% 1.79% 1.71% 1.95% 1.28% 1.99% Dağılım Türkiye 31.41% 68.59% 5.50% 94.50% (%) Samsun 32.46% 67.54% 3.61% 96.39% Kaynak: TÜİK Grafikler: Samsun TSO Grafikler: Samsun TSO SAMSUN TİCARET VE SANAYİ ODASI 47

İLLER İTİBARİYLE AYLIK KONUT SATIŞLARI SAMSUN EKONOMİK BÜLTEN // EKİM 2018 Türkiye de toplam 146 Bin 536 adet konutun satıldığı 2018 Ekim ayında, Samsun ilinde toplam 2 Bin 852 adet konut satılmıştır. 2018 Ekim ayında toplam konut satış sayısına göre Samsun 14 üncü sırada yer alırken İstanbul toplam 27 Bin 156 konut satışı ile ilk sırada, Hakkâri toplam 15 konut satışı ile son sırada yer almıştır. SN İller Ekim 2017 Ekim 2018 SN İller Ekim 2017 Ekim 2018 Toplam İpotekli Diğer Toplam İpotekli Diğer Toplam İpotekli Diğer Toplam İpotekli Diğer 1 İstanbul 20,906 7,033 13,873 27,156 2,164 24,992 42 Tokat 490 216 274 839 48 791 2 Ankara 12,130 4,323 7,807 13,430 841 12,589 43 Çorum 768 263 505 834 48 786 3 İzmir 7,258 2,561 4,697 7,419 533 6,886 44 Giresun 545 177 368 765 37 728 4 Antalya 5,394 1,472 3,922 6,431 247 6,184 45 Zonguldak 553 214 339 758 48 710 5 Bursa 4,295 1,563 2,732 5,418 278 5,140 46 Niğde 663 147 516 751 31 720 6 Konya 2,885 756 2,129 4,525 159 4,366 47 Van 803 130 673 742 34 708 7 Mersin 3,305 1,028 2,277 3,641 153 3,488 48 Uşak 580 179 401 720 51 669 8 Kocaeli 3,233 1,118 2,115 3,500 212 3,288 49 Osmaniye 583 189 394 655 35 620 9 Aydın 3,164 927 2,237 3,214 137 3,077 50 Edirne 620 216 404 623 40 583 10 Kayseri 2,647 694 1,953 3,100 101 2,999 51 Amasya 506 157 349 601 44 557 11 Gaziantep 2,719 896 1,823 2,969 114 2,855 52 Yozgat 483 132 351 599 36 563 12 Adana 2,826 955 1,871 2,869 175 2,694 53 Isparta 556 117 439 570 21 549 13 Tekirdağ 2,964 1,091 1,873 2,855 173 2,682 54 Kırıkkale 576 186 390 551 23 528 14 Samsun 2,132 692 1,440 2,852 103 2,749 55 Batman 352 89 263 496 15 481 Samsun Pay 1.73% 1.79% 1.71% 1.95% 1.28% 1.99% 56 Burdur 234 52 182 473 27 446 15 Balıkesir 2,529 685 1,844 2,674 139 2,535 57 Kırşehir 374 107 267 439 12 427 16 Sakarya 2,020 526 1,494 2,401 89 2,312 58 Karaman 285 83 202 386 11 375 17 Hatay 1,930 485 1,445 2,267 128 2,139 59 Çankırı 373 113 260 371 18 353 18 Eskişehir 2,191 683 1,508 2,255 94 2,161 60 Rize 334 117 217 371 30 341 19 Manisa 2,234 851 1,383 2,252 140 2,112 61 Karabük 408 137 271 370 20 350 20 Şanlıurfa 1,756 371 1,385 2,241 65 2,176 62 Bilecik 362 141 221 369 25 344 21 Kahramanmaraş 1,425 393 1,032 2,022 51 1,971 63 Bingöl 447 41 406 369 7 362 22 Muğla 1,675 509 1,166 1,987 97 1,890 64 Erzincan 258 75 183 367 17 350 23 Diyarbakır 1,607 536 1,071 1,806 87 1,719 65 Siirt 221 66 155 345 10 335 24 Denizli 1,515 549 966 1,531 124 1,407 66 Bartın 255 90 165 342 29 313 25 Trabzon 982 239 743 1,388 37 1,351 67 Nevşehir 265 71 194 341 13 328 26 Malatya 1,012 337 675 1,329 43 1,286 68 Sinop 325 80 245 340 24 316 27 Çanakkale 1,129 280 849 1,284 58 1,226 69 Kars 272 94 178 315 24 291 28 Sivas 1,011 285 726 1,280 45 1,235 70 Ağrı 301 52 249 311 9 302 29 Yalova 845 142 703 1,277 23 1,254 71 Bitlis 194 43 151 283 10 273 30 Erzurum 797 214 583 1,213 100 1,113 72 Muş 160 16 144 268 3 265 31 Ordu 811 323 488 1,199 82 1,117 73 Şırnak 38 3 35 259 2 257 32 Mardin 731 162 569 1,174 28 1,146 74 Gümüşhane 116 24 92 233 9 224 33 Elazığ 1,061 206 855 1,133 51 1,082 75 Kilis 233 49 184 206 8 198 34 Afyonkarahisar 767 220 547 1,043 37 1,006 76 Artvin 183 82 101 185 12 173 35 Bolu 596 166 430 1,041 47 994 77 Tunceli 132 37 95 175 9 166 36 Kütahya 995 261 734 1,037 41 996 78 Iğdır 166 57 109 152 10 142 37 Adıyaman 673 188 485 935 42 893 79 Bayburt 49 13 36 79 4 75 38 Kastamonu 560 162 398 905 48 857 80 Ardahan 15 5 10 15 0 15 39 Aksaray 604 177 427 883 25 858 81 Hakkâri 8 3 5 15 1 14 40 Düzce 663 208 455 867 42 825 41 Kırklareli 819 263 556 850 57 793 Türkiye 122 882 38 593 84 289 146 536 8 065 138 471 Kaynak: TÜİK, Sıralama 2018 toplam rakamına göre yapılmıştır. SAMSUN TİCARET VE SANAYİ ODASI 48

II. DÖNEMLİK KONUT SATIŞLARI 2017 yılı Ocak-Ekim döneminde toplam 1 Milyon 153 Bin 610 adet konut satışının gerçekleştiği Türkiye de, 2018 yılı Ocak-Ekim döneminde toplam 1 Milyon 148 Bin 927 adet konut satışı gerçekleşmiştir. 2017 yılı Ocak-Ekim döneminde toplam 19 Bin 505 adet konut satışının gerçekleştiği Samsun ilinde, 2018 yılı Ocak-Ekim döneminde toplam 20 Bin 914 adet konut satışı gerçekleşmiştir. 2018 Ocak-Ekim döneminde, 2017 Ocak-Ekim dönemine göre toplam konut satışı Türkiye de %0.41 oranında azalırken, Samsun ilinde %7.22 oranında artmıştır. Samsun ilinin toplam konut satış sayısı payı 2017 yılı Ocak-Ekim döneminde %1.69 oranında iken, 2018 yılı Ocak-Ekim döneminde %1.82 oranında gerçekleşmiştir. Türkiye de konut satışlarının ipotekli satış payı 2017 Ocak-Ekim döneminde %34.83 oranında iken 2018 Ocak-Ekim döneminde %23.01 oranında gerçekleşmiş, Samsun ilinde konut satışlarının ipotekli satış payı 2017 Ocak-Ekim döneminde %33.60 oranında iken 2018 Ocak-Ekim döneminde %22.59 oranında gerçekleşmiştir. Bölge Ocak-Ekim 2017 Ocak-Ekim 2018 Değişim % Toplam İpotekli Diğer Toplam İpotekli Diğer Toplam İpotekli Diğer Türkiye 1,153,610 401,820 751,790 1,148,927 264,348 884,579-0.41% -34.21% 17.66% Samsun 19,505 6,554 12,951 20,914 4,725 16,189 7.22% -27.91% 25.00% Samsun Pay % 1.69% 1.63% 1.72% 1.82% 1.79% 1.83% Dağılım Türkiye 34.83% 65.17% 23.01% 76.99% (%) Samsun 33.60% 66.40% 22.59% 77.41% Kaynak: TÜİK Grafikler: Samsun TSO Grafikler: Samsun TSO SAMSUN TİCARET VE SANAYİ ODASI 49

İLLER İTİBARİYLE DÖNEMLİK KONUT SATIŞLARI SAMSUN EKONOMİK BÜLTEN // EKİM 2018 Türkiye de toplam 1 Milyon 148 Bin 927 adet konutun satıldığı 2018 Ocak-Ekim döneminde, Samsun ilinde toplam 20 Bin 914 adet konut satılmıştır. 2018 Ocak-Ekim döneminde konut satış sayısına göre Samsun 15 inci sırada yer alırken İstanbul toplam 191 Bin 456 adet konut satışı ile ilk sırada, Hakkâri 119 adet konut satışı ile son sırada yer almıştır. SN İller Ocak-Ekim 2017 Ocak-Ekim 2018 SN İller Ocak-Ekim 2017 Ocak-Ekim 2018 Toplam İpotekli Diğer Toplam İpotekli Diğer Toplam İpotekli Diğer Toplam İpotekli Diğer 1 İstanbul 195,512 73,476 122,036 191,456 46,758 144,698 42 Aksaray 4,876 1,301 3,575 5,975 916 5,059 2 Ankara 123,493 48,985 74,508 111,232 30,568 80,664 43 Adıyaman 5,135 1,729 3,406 5,942 1,209 4,733 3 İzmir 68,519 26,464 42,055 63,939 17,124 46,815 44 Osmaniye 5,626 2,200 3,426 5,675 1,475 4,200 4 Antalya 48,816 15,349 33,467 52,651 10,675 41,976 45 Uşak 5,202 1,818 3,384 5,652 1,473 4,179 5 Bursa 46,731 17,417 29,314 42,980 10,804 32,176 46 Niğde 5,423 1,687 3,736 5,614 1,169 4,445 6 Mersin 30,228 10,510 19,718 31,491 6,926 24,565 47 Zonguldak 5,326 2,256 3,070 5,566 1,513 4,053 7 Konya 28,738 8,066 20,672 30,949 4,931 26,018 48 Giresun 4,810 1,564 3,246 5,464 1,359 4,105 8 Kocaeli 31,793 12,279 19,514 30,165 7,579 22,586 49 Edirne 6,099 2,134 3,965 5,349 1,393 3,956 9 Aydın 28,839 8,848 19,991 28,424 5,881 22,543 50 Kırıkkale 5,503 1,774 3,729 5,298 1,150 4,148 10 Tekirdağ 27,269 10,956 16,313 26,151 7,281 18,870 51 Isparta 5,133 1,290 3,843 5,289 862 4,427 11 Adana 25,955 10,054 15,901 25,735 7,149 18,586 52 Tokat 4,791 1,937 2,854 4,816 1,274 3,542 12 Gaziantep 24,661 8,898 15,763 24,905 5,731 19,174 53 Amasya 4,371 1,746 2,625 4,599 1,248 3,351 13 Kayseri 25,292 7,900 17,392 24,401 4,723 19,678 54 Yozgat 4,128 1,278 2,850 4,335 780 3,555 14 Balıkesir 23,309 7,077 16,232 24,305 4,843 19,462 55 Karabük 3,958 1,440 2,518 3,761 951 2,810 15 Samsun 19,505 6,554 12,951 20,914 4,725 16,189 56 Kırşehir 3,545 1,079 2,466 3,738 652 3,086 Samsun Pay 1.69% 1.63% 1.72% 1.82% 1.79% 1.83% 57 Batman 3,401 816 2,585 3,734 596 3,138 16 Manisa 20,411 8,375 12,036 20,910 5,921 14,989 58 Burdur 2,760 827 1,933 3,548 668 2,880 17 Eskişehir 20,301 7,131 13,170 19,271 4,593 14,678 59 Bilecik 3,604 1,478 2,126 3,292 1,017 2,275 18 Sakarya 19,235 5,427 13,808 19,270 3,624 15,646 60 Sinop 2,904 974 1,930 3,030 737 2,293 19 Hatay 17,895 5,674 12,221 19,244 4,091 15,153 61 Bartın 2,815 1,154 1,661 2,969 844 2,125 20 Şanlıurfa 15,648 3,922 11,726 16,731 2,359 14,372 62 Rize 3,066 1,101 1,965 2,856 683 2,173 21 Muğla 15,420 4,982 10,438 15,862 3,548 12,314 63 Karaman 3,108 953 2,155 2,824 567 2,257 22 Diyarbakır 16,159 5,471 10,688 15,187 3,588 11,599 64 Bingöl 3,013 369 2,644 2,673 128 2,545 23 Denizli 14,556 5,896 8,660 14,686 4,173 10,513 65 Nevşehir 2,313 715 1,598 2,539 436 2,103 24 Kahramanmaraş 13,390 4,332 9,058 14,145 2,774 11,371 66 Çankırı 2,572 888 1,684 2,506 554 1,952 25 Çanakkale 10,621 3,268 7,353 11,373 2,461 8,912 67 Siirt 2,080 541 1,539 2,130 342 1,788 26 Trabzon 10,009 2,493 7,516 10,778 1,674 9,104 68 Erzincan 1,825 593 1,232 2,125 471 1,654 27 Yalova 8,292 1,509 6,783 9,683 1,043 8,640 69 Kars 1,962 690 1,272 2,035 480 1,555 28 Malatya 9,852 3,137 6,715 9,417 1,888 7,529 70 Kilis 2,031 459 1,572 2,030 317 1,713 29 Sivas 8,804 2,849 5,955 9,042 1,706 7,336 71 Ağrı 1,955 351 1,604 1,978 308 1,670 30 Ordu 7,534 2,884 4,650 8,505 2,364 6,141 72 Muş 1,289 221 1,068 1,604 156 1,448 31 Elazığ 9,207 2,050 7,157 8,486 1,343 7,143 73 Bitlis 1,288 293 995 1,534 252 1,282 32 Afyonkarahisar 7,504 2,151 5,353 8,305 1,640 6,665 74 Artvin 1,626 776 850 1,449 506 943 33 Kütahya 7,719 2,442 5,277 7,638 1,570 6,068 75 Gümüşhane 974 256 718 1,252 178 1,074 34 Mardin 6,996 1,568 5,428 7,327 1,012 6,315 76 Iğdır 1,142 397 745 1,157 245 912 35 Erzurum 7,086 2,250 4,836 7,261 1,618 5,643 77 Tunceli 1,006 291 715 1,018 150 868 36 Kırklareli 6,736 2,308 4,428 7,237 1,712 5,525 78 Şırnak 408 43 365 834 56 778 37 Çorum 7,071 2,666 4,405 6,921 1,747 5,174 79 Bayburt 489 129 360 462 63 399 38 Düzce 5,810 1,930 3,880 6,662 1,464 5,198 80 Ardahan 138 58 80 151 29 122 39 Kastamonu 5,538 1,826 3,712 6,284 1,337 4,947 81 Hakkari 107 18 89 119 18 101 40 Van 5,479 1,095 4,384 6,105 914 5,191 41 Bolu 5,875 1,727 4,148 5,977 1,261 4,716 Türkiye 1,153,610 401,820 751,790 1,148,927 264,348 884,579 Kaynak: TÜİK, Sıralama 2018 toplam rakamına göre yapılmıştır. SAMSUN TİCARET VE SANAYİ ODASI 50

YATIRIM TEŞVİK İSTATİSTİKLERİ SAMSUN TİCARET VE SANAYİ ODASI 51

YATIRIM TEŞVİK BELGELERİ (OCAK-EKİM DÖNEMİ) 2018 Ocak-Ekim döneminde Türkiye de toplam 130 Milyar 680.4 Milyon TL sabit yatırım tutarlı 261 adedi yabancı sermayeli toplam 5 Bin 105 adet yatırım teşvik belgesi alınmıştır. Aynı dönemde Samsun ilinde yatırım yapılmak üzere toplam 500.5 Milyon TL sabit yatırım tutarlı 3 adedi yabancı sermayeli toplam 61 adet yatırım teşvik belgesi alınmıştır. 2018 Ocak-Ekim döneminde Samsun ili için alınan yatırım teşvik belgelerinin adet payı %1.19, sabit yatırım tutar payı %0.38, istihdam payı da %0.61 oranında gerçekleşmiştir. 2018 Ocak-Ekim döneminde bir önceki yılın aynı dönemine göre belge sayısı Türkiye de %17.7 oranında azalırken Samsun da %23.8 oranında azalmış, sabit yatırım tutarı Türkiye de %50.1 oranında artarken Samsun da %32.8 oranında azalmış, belge kapsamı istihdam Türkiye de %26.2 oranında artarken Samsun da %13.3 oranında azalmıştır. Bölge Sermaye Türü 2017 Ocak-Ekim 2018 Ocak-Ekim Değişim (%) Adet Sabit Yatırım* İstihdam Adet Sabit Yatırım* İstihdam Adet Sabit Yatırım İstihdam Türkiye Samsun Samsun Pay (%) Yabancı Sermaye 261 15,390.0 14,401 261 32,717.1 17,889 0.0% 112.6% 24.2% Yerli Sermaye 5,943 71,668.9 162,023 4,844 97,963.3 204,676-18.5% 36.7% 26.3% Genel Toplam 6,204 87,058.9 176,424 5,105 130,680.4 222,565-17.7% 50.1% 26.2% Yabancı Sermaye 2 5.2 15 3 8 10 50.0% 53.5% -33.3% Yerli Sermaye 78 739.8 1,559 58 492.5 1,355-25.6% -33.4% -13.1% Genel Toplam 80 745.0 1,574 61 500.5 1,365-23.8% -32.8% -13.3% Yabancı Sermaye 0.77% 0.03% 0.10% 1.15% 0.02% 0.06% Yerli Sermaye 1.31% 1.03% 0.96% 1.20% 0.50% 0.66% Genel Toplam 1.29% 0.86% 0.89% 1.19% 0.38% 0.61% Kaynak: www.sanayi.gov.tr, *: Milyon TL SAMSUN TİCARET VE SANAYİ ODASI 52

BELGE VE İSTİHDAM BAŞINA YATIRIM (OCAK-EKİM DÖNEMİ) SAMSUN EKONOMİK BÜLTEN // EKİM 2018 2018 Ocak-Ekim döneminde; belge başına düşen istihdam Türkiye ortalaması 44 kişi iken Samsun ilinde 22 kişi olarak gerçekleşmiş, belge başına sabit yatırım tutarı Türkiye ortalaması 25 Milyon 598 Bin TL iken Samsun ilinde 8 Milyon 205 Bin TL olarak gerçekleşmiş, istihdam başına sabit yatırım tutarı Türkiye ortalaması 587 Bin TL iken Samsun ilinde 366 Bin TL olarak gerçekleşmiştir. 2018 Ocak-Ekim döneminde; Samsun ilinin belge başına düşen istihdamı, belge başına sabit yatırım tutarı ve istihdam başına sabit yatırım tutarı Türkiye ortalamasının altındadır. Bölge Sermaye Türü 2017 Ocak-Ekim 2018 Ocak-Ekim Değişim (%) *Belge Başına Yatırım *İstihdam Başına Yatırım Belge Başına İstihdam *Belge Başına Yatırım *İstihdam Başına Yatırım Belge Başına İstihdam Belge Başına Yatırım İstihdam Başına Yatırım Belge Başına İstihdam TÜRKİYE Yabancı Sermaye 58,965,497 1,068,675 55 125,352,872 1,828,895 69 112.6% 71.1% 24.2% Yerli Sermaye 12,059,385 442,338 27 20,223,646 478,626 42 67.7% 8.2% 55.0% Genel Toplam 14,032,708 493,464 28 25,598,519 587,156 44 82.4% 19.0% 53.3% Yabancı Sermaye 2,606,150 347,487 8 2,667,667 800,300 3 2.4% 130.3% -55.6% SAMSUN Yerli Sermaye 9,484,423 474,525 20 8,491,494 363,474 23-10.5% -23.4% 16.9% Genel Toplam 9,312,466 473,315 20 8,205,076 366,674 22-11.9% -22.5% 13.7% Kaynak: www.sanayi.gov.tr, *: TL SAMSUN TİCARET VE SANAYİ ODASI 53

İLLER İTİBARİYLE YATIRIM TEŞVİK BELGELERİ (OCAK-EKİM DÖNEMİ) SAMSUN EKONOMİK BÜLTEN // EKİM 2018 Türkiye de toplam 5 Bin 105 adet yatırım teşvik belgesinin alındığı 2018 Ocak-Ekim döneminde Samsun ilinde yatırım yapılmak üzere 61 adet yatırım teşvik belgesi alınmıştır. Samsun ili alınan yatırım teşvik belge sayısına göre 23 üncü sırada, sabit yatırım tutarına göre 38 inci sırada, yatırım teşvik belgesi istihdam sayısına göre 37 nci sırada yer almıştır. SN İller Belge Sabit İstihdam SN İller Belge Sabit İstihdam SN İller Belge Sabit İstihdam Yatırım* Yatırım* Yatırım* 1 İstanbul 586 38,858 43,548 29 Yalova 50 4,672 7,215 57 Karabük 17 158 386 2 Ankara 344 7,954 12,993 30 Van 48 343 3,040 58 Karaman 16 444 261 3 Bursa 294 5,580 6,276 31 Kütahya 44 1,056 1,217 59 Burdur 16 247 285 4 İzmir 277 8,246 10,644 32 Düzce 42 1,223 2,245 60 Niğde 15 367 677 5 Antalya 189 2,267 5,830 33 Afyonkarahisar 42 774 1,611 61 Zonguldak 15 106 246 6 Şanlıurfa 184 961 8,218 34 Çorum 39 217 568 62 Amasya 14 274 473 7 Kocaeli 175 7,267 5,326 35 Bilecik 38 1,132 1,911 63 Erzurum 14 187 2,839 8 Gaziantep 151 4,924 4,593 36 Sivas 36 282 994 64 Kırıkkale 14 85 713 9 Diyarbakır 149 919 8,223 37 Aksaray 35 630 1,125 65 Bingöl 12 343 431 10 Tekirdağ 146 4,989 7,459 38 Nevşehir 34 152 364 66 Kırşehir 12 219 149 11 Konya 142 1,211 2,747 39 Adıyaman 30 159 2,542 67 Bartın 12 183 378 12 Manisa 139 2,578 3,452 40 Çanakkale 29 958 631 68 Siirt 12 70 553 13 Adana 111 3,412 3,465 41 Trabzon 29 652 775 69 Rize 11 159 396 14 Batman 107 495 10,294 42 Tokat 29 111 1,611 70 Ağrı 11 105 971 15 Mersin 99 792 2,887 43 Edirne 28 409 693 71 Artvin 10 1,231 564 16 Kahramanmaraş 88 1,435 1,636 44 Şırnak 26 1,942 1,243 72 Hakkâri 9 64 500 17 Mardin 88 512 8,029 45 Osmaniye 26 599 1,673 73 Muş 9 38 391 18 Malatya 80 711 7,063 46 Yozgat 26 339 619 74 Iğdır 8 25 518 19 Balıkesir 77 2,042 2,147 47 Bolu 25 650 589 75 Sinop 7 63 184 20 Denizli 77 672 1,514 48 Bitlis 24 138 1,316 76 Kars 6 60 75 21 Sakarya 73 1,475 2,430 49 Giresun 23 473 1,323 77 Tunceli 6 13 377 22 Eskişehir 72 702 1,822 50 Ordu 23 133 2,179 78 Kilis 4 132 318 23 Samsun 61 501 1,365 51 Kastamonu 22 121 593 79 Gümüşhane 4 118 20 24 Kayseri 60 1,520 1,508 52 Çankırı 21 295 313 80 Bayburt 4 33 70 25 Elâzığ 59 430 2,324 53 Isparta 21 207 509 81 Ardahan 1 1 150 26 Muğla 54 697 1,832 54 Kırklareli 19 302 630 27 Aydın 53 1,522 1,212 55 Erzincan 19 173 1,154 Muhtelif İller 14 3,994 1,265 28 Hatay 51 1,062 1,663 56 Uşak 18 87 192 Toplam 5,105 130,680 222,565 Kaynak: www.sanayi.gov.tr, (*) Milyon TL, Sıralama belge sayısına göredir. SAMSUN TİCARET VE SANAYİ ODASI 54

YATIRIM TEŞVİK BELGELERİ (EKİM AYI) 2018 Ekim ayında Türkiye de toplam 13 Milyar 300.3 Milyon TL sabit yatırım tutarlı 26 adedi yabancı sermayeli toplam 388 adet yatırım teşvik belgesi alınmıştır. Aynı dönemde Samsun ilinde yatırım yapılmak üzere toplam 16.9 Milyon TL sabit yatırım tutarlı toplam 1 adedi yabancı sermayeli toplam 5 adet yatırım teşvik belgesi alınmıştır. 2018 Ekim ayında Samsun ili için alınan yatırım teşvik belgelerinin adet payı %1.29, sabit yatırım tutar payı %0.13, istihdam payı da %0.60 oranında gerçekleşmiştir. 2018 Ekim ayında bir önceki yılın aynı ayına göre belge sayısı Türkiye de %40.7 oranında azalırken Samsun ilinde değişmemiş, sabit yatırım tutarı Türkiye de %30.1 oranında artarken Samsun ilinde %79.1 oranında azalmış, belge kapsamı istihdam Türkiye de %3.6 oranında artarken Samsun ilinde %50.2 oranında azalmıştır. Bölge Sermaye Türü 2017 Ekim 2018 Ekim Değişim (%) Adet Sabit Yatırım* İstihdam Adet Sabit Yatırım* İstihdam Adet Sabit Yatırım İstihdam Türkiye Samsun Samsun Pay (%) Yabancı Sermaye 25 1,005.8 482 26 1,944.2 926 4.0% 93.3% 92.1% Yerli Sermaye 629 9,219.6 17,635 362 11,356.2 16,547-42.4% 23.2% -6.2% Genel Toplam 654 10,225.4 18,117 388 13,300.3 17,473-40.7% 30.1% -3.6% Yabancı Sermaye 0 0.0 0 1 3 10 0.0% 0.0% 0.0% Yerli Sermaye 5 80.6 211 4 13.5 95-20.0% -83.2% -55.0% Genel Toplam 5 80.6 211 5 16.9 105 0.0% -79.1% -50.2% Yabancı Sermaye 0.00% 0.00% 0.00% 3.85% 0.17% 1.08% Yerli Sermaye 0.79% 0.87% 1.20% 1.10% 0.12% 0.57% Genel Toplam 0.76% 0.79% 1.16% 1.29% 0.13% 0.60% Kaynak: www.sanayi.gov.tr, *: Milyon TL SAMSUN TİCARET VE SANAYİ ODASI 55

İLLER İTİBARİYLE YATIRIM TEŞVİK BELGELERİ (EKİM 2018) SAMSUN EKONOMİK BÜLTEN // EKİM 2018 Türkiye de toplam 388 adet yatırım teşvik belgesinin alındığı 2018 Ekim ayında Samsun ilinde yatırım yapılmak üzere 5 adet yatırım teşvik belgesi alınmıştır. Samsun ili alınan yatırım teşvik belge sayısına göre 26 ncı sırada, sabit yatırım tutarına göre 46 ncı sırada, yatırım teşvik belgesi istihdam sayısına göre 38 inci sırada yer almıştır. En fazla yatırım teşvik belgesi 40 adet ile İstanbul için alınmıştır. Toplam 13 il için yatırım teşvik belgesi alınmamıştır. SN İller Belge Sabit İstihdam SN İller Belge Sabit İstihdam SN İller Belge Sabit İstihdam Yatırım* Yatırım* Yatırım* 1 İstanbul 40 1,866 1,352 24 Elâzığ 5 21 11 47 Sinop 2 25 58 2 Ankara 26 270 1,030 25 Mardin 5 21 413 48 Niğde 2 25 70 3 Şanlıurfa 20 93 1,306 26 Samsun 5 17 105 49 Giresun 2 19 35 4 İzmir 19 206 586 27 Yalova 4 1,503 821 50 Ağrı 2 10 400 5 Bursa 17 221 423 28 Kayseri 4 199 245 51 Erzincan 2 10 350 6 Kütahya 14 554 252 29 Bolu 4 64 64 52 Şırnak 2 4 201 7 Tekirdağ 13 311 225 30 Bitlis 4 22 408 53 Çankırı 1 87 0 8 Kocaeli 12 1,625 139 31 Adıyaman 4 9 417 54 Edirne 1 44 13 9 Antalya 12 681 707 32 Aydın 3 520 152 55 Kilis 1 18 100 10 Diyarbakır 11 63 452 33 Karabük 3 78 54 56 Karaman 1 13 20 11 Adana 10 1,958 472 34 Kahramanmaraş 3 69 36 57 Denizli 1 12 13 12 Konya 10 135 221 35 Düzce 3 41 242 58 Bartın 1 12 0 13 Malatya 10 123 869 36 Hatay 3 40 243 59 Çanakkale 1 11 20 14 Manisa 9 495 264 37 Sakarya 3 32 39 60 Kastamonu 1 6 0 15 Balıkesir 9 79 393 38 Uşak 3 15 20 61 Osmaniye 1 5 19 16 Batman 9 22 1,305 39 Tokat 3 12 333 62 Burdur 1 5 15 17 Mersin 8 58 340 40 Afyonkarahisar 3 11 23 63 Amasya 1 5 30 18 Gaziantep 7 107 207 41 Zonguldak 3 8 36 64 Muş 1 5 200 19 Eskişehir 6 69 55 42 Nevşehir 3 4 10 65 Iğdır 1 4 20 20 Sivas 6 41 113 43 Artvin 2 903 510 66 Yozgat 1 4 30 21 Van 6 17 393 44 Aksaray 2 161 60 67 Kırklareli 1 2 0 22 Bilecik 5 74 239 45 Rize 2 88 110 68 Siirt 1 1 20 23 Muğla 5 43 123 46 Isparta 2 28 41 Toplam 388 13,300 17,473 Kaynak: www.sanayi.gov.tr, (*) Milyon TL, Sıralama belge sayısına göredir. SAMSUN TİCARET VE SANAYİ ODASI 56

SAMSUN İLİ YATIRIM TEŞVİK BELGELERİ (EKİM 2018) SAMSUN EKONOMİK BÜLTEN // EKİM 2018 2018 Ekim ayında Samsun ilinde yatırım yapmak üzere alınan toplam 5 adet yatırım teşvik belgesi alınmıştır. Bu teşvik belgelerinin 2 adedi hizmetler, 3 adedi İmalat sektörü için alınmıştır. Yatırım teşvik belgelerinin 1 adedi yabancı 4 adedi yerli sermayedir. Yatırım teşvik belgelerinin 4 adedi komple yeni yatırım, 1 adedi tevsi yatırımıdır. Sn Firmanın Adı Firmanın Adresi Yatırımın Sektörü 1 Meral Gıda Tekstil Mobilya Turizm Kirazlık Mahallesi 1018 Cad. No: 8 İmalat - Elektrikli Ev Aletleri Sanayi Ticaret Tekkeköy/Samsun Gıda Ve Limited Şirketi İçki 2 Üstün Avize Aydınlatma Sanayi Ve Ticaret Anonim Şirketi 3 Turin Enerji Madencilik Ticaret Ve Sanayi Anonim Şirketi Ankara Yolu Üzeri Toybelen Mevkii 12. Km İlkadım/Samsun Gayrettepe Mahallesi Yıldız Posta Cad. Ayyıldız Sitesi Sit. B Blok Apt. No: 26/13 Beşiktaş/İstanbul 4 En Dayanıklı Tüketim Malzemeleri Mimar Sinan İsmet İnönü No:125 Anonim Şirketi Atakum/Samsun 5 Efe Eren Geri Dönüşüm İnşaat Kabadüz Yolu Ayrımı Karaca Ömer Otomotiv Gıda Nakliyat Sanayi Ve Mahallesi Poyraz Mevkii No:30/A Ticaret Limited Şirketi Altınordu/Ordu Kaynak: sanayi.gov.tr İmalat - Elektrikli Makinalar İmalat - Diğerleri Yatırımın Yatırımın Kapasitesi Cinsi Komple Yeni Yatırım Komple Yeni Yatırım Hizmetler - Turizm Yatırım Hizmetler - Diğerleri Kadayıf {Tatlandırılmamış} 624000 Ton/Yıl Led Lamba Ve Armatür 250000 Adet/Yıl Sabit Yatırım İstihdam (TL) (Kişi) 4117500 50 3292000 15 Tevsi Bakır Lama Çubuk Üretimi 17010000 Kg/Yıl Bakır Filmaşin 531299 Kg/Yıl Bakır Levha 2884200 Kg/Yıl Bakır Boru 3505200 Kg/Yıl 3353000 10 Komple Yeni 3 Yıldızlı Otel 40 Yatak 2604020 15 Komple Yeni Yatırım Granül{Plastikten Geri Kazanım Yolu İle} 12000 Ton/Yıl 3500000 15 SAMSUN TİCARET VE SANAYİ ODASI 57

DIŞ TİCARET SAMSUN TİCARET VE SANAYİ ODASI 58

DIŞ TİCARET Türkiye, 2017 Ocak-Ekim döneminde 128 Milyar 958 Milyon 951 Bin Dolar ihracat gerçekleştiren, 2018 Ocak-Ekim döneminde %7.6 artışla 138 Milyar 699 Milyon 736 Bin Dolar ihracat gerçekleştirmiştir. Samsun, 2017 Ocak-Ekim döneminde 381 Milyon 164 Bin Dolar ihracat gerçekleştiren, 2018 Ocak-Ekim döneminde %26.3 artışla 481 Milyon 491 Bin dolar ihracat gerçekleştirmiştir. Türkiye, 2017 Ocak-Ekim döneminde 190 Milyar 168 Milyon 91 Bin Dolar ithalat gerçekleştiren, 2018 Ocak-Ekim döneminde %0.1 artışla 190 Milyar 327 Milyon 180 Bin Dolar ithalat gerçekleştirmiştir. Samsun, 2017 Ocak-Ekim döneminde 639 Milyon 293 Bin Dolar ithalat gerçekleştiren, 2018 Ocak-Ekim döneminde %8.6 artışla 694 Milyon 210 Bin dolar ithalat gerçekleştirmiştir. 2018 Ocak-Ekim döneminde bir önceki yılın aynı dönemine göre Samsun ilinin ihracat ve ithalat artış oranı Türkiye ortalamasının üzerinde gerçekleşmiştir. Bölge Açıklama /Dönem 2017 Ocak-Ekim 2018 Ocak-Ekim Değişim Oranı (%) Fark İhracat ($) 128,958,951,481 138,699,736,162 7.6% 9,740,784,681 İthalat ($) 190,168,091,858 190,327,180,522 0.1% 159,088,664 Türkiye Toplam Dış Ticaret ($) 319,127,043,339 329,026,916,684 3.1% 9,899,873,345 Dış Ticaret Açığı ($) 61,209,140,377 51,627,444,360-15.7% -9,581,696,017 İhracat / İthalat (%) 67.81% 72.87% İhracat ($) 381,164,457 481,491,268 26.3% 100,326,811 İthalat ($) 639,293,808 694,210,683 8.6% 54,916,875 Samsun Toplam Dış Ticaret ($) 1,020,458,265 1,175,701,951 15.2% 155,243,686 Dış Ticaret Açığı ($) 258,129,351 212,719,415-17.6% -45,409,936 İhracat / İthalat (%) 59.62% 69.36% İhracat (%) 0.30% 0.35% Samsun Pay % İthalat (%) 0.34% 0.36% Toplam Dış Ticaret (%) 0.32% 0.36% Dış Ticaret Açığı 0.42% 0.41% Kaynak: ticaret.gov.tr, TÜİK SAMSUN TİCARET VE SANAYİ ODASI 59

Samsun ilinin ihracat tutar payı 2017 Ocak-Ekim döneminde %0.30 oranında iken 2018 Ocak-Ekim döneminde %0.35 oranında gerçekleşmiştir. Samsun ilinin ithalat tutar payı 2017 Ocak-Ekim döneminde %0.34 oranında iken 2018 Ocak-Ekim döneminde %0.36 oranında gerçekleşmiştir. Türkiye de İhracatın İthalatı Karşılama Oranı 2017 Ocak-Ekim döneminde %67.81 oranında iken, 2018 Ocak-Ekim döneminde %72.87 oranında gerçekleşmiştir. Samsun ilinde İhracatın İthalatı Karşılama Oranı 2017 Ocak-Ekim döneminde %59.62 oranında iken, 2018 Ocak-Ekim döneminde %69.36 oranında gerçekleşmiştir. Türkiye de dış ticaret açığı 2017 Ocak-Ekim döneminde 61.2 Milyar dolar iken 2018 Ocak-Ekim döneminde 51.6 Milyar dolar olarak gerçekleşmiştir. Samsun ilinde dış ticaret açığı 2017 Ocak-Ekim döneminde 258.1 Milyon dolar iken 2018 Ocak-Ekim döneminde 212.7 Milyon dolar olarak gerçekleşmiştir. SAMSUN TİCARET VE SANAYİ ODASI 60

İHRACAT İLLER İTİBARİYLE İHRACAT Türkiye de toplam 138 Milyar 699 Milyon 736 Bin dolar ihracatın yapıldığı 2018 Ocak-Ekim döneminde Samsun, 481 milyon 491 Bin dolar ihracat gerçekleştirerek 24 üncü sırada yer almıştır. SN İller İhracatçı Firma Sayısı İhracat Değeri (Bin$) SN İller İhracatçı Firma Sayısı İhracat Değeri (Bin$) 2017 2018 Değ.% 2017 2018 Değ.% 2017 2018 Değ.% 2017 2018 Değ.% 1 İstanbul 33,116 33,986 2.6 67,167,996 70,473,555 4.9 43 Kırklareli 57 82 43.9 136,969 146,385 6.9 2 Bursa 4,302 4,511 4.9 8,690,647 9,468,026 8.9 44 Şanlıurfa 211 206-2.4 117,941 129,850 10.1 3 İzmir 4,596 4,795 4.3 7,482,023 8,545,917 14.2 45 Bolu 65 76 16.9 119,783 124,344 3.8 4 Kocaeli 1,542 1,646 6.7 6,849,767 7,356,434 7.4 46 Çanakkale 73 78 6.8 102,320 122,271 19.5 5 Ankara 4,098 4,274 4.3 5,494,003 6,186,885 12.6 47 Giresun 45 52 15.6 125,784 115,481-8.2 6 Gaziantep 2,321 2,393 3.1 5,400,463 5,627,111 4.2 48 Rize 91 93 2.2 131,193 112,595-14.2 7 Sakarya 386 429 11.1 4,303,399 4,677,547 8.7 49 Aksaray 90 96 6.7 84,131 96,324 14.5 8 Denizli 1,071 1,080 0.8 2,252,045 2,584,740 14.8 50 Kastamonu 45 47 4.4 82,529 92,324 11.9 9 Hatay 1,169 1,214 3.8 1,859,100 2,186,059 17.6 51 Amasya 45 44-2.2 77,495 88,319 14.0 10 Manisa 533 552 3.6 1,624,768 1,828,573 12.5 52 Bilecik 60 53-11.7 80,327 87,056 8.4 11 Kayseri 1,191 1,225 2.9 1,337,961 1,693,606 26.6 53 Düzce 134 139 3.7 86,219 85,681-0.6 12 Adana 1,192 1,210 1.5 1,464,343 1,622,565 10.8 54 Sivas 66 67 1.5 77,072 78,766 2.2 13 Konya 1,781 1,936 8.7 1,267,166 1,458,850 15.1 55 Iğdır 147 133-9.5 86,264 73,844-14.4 14 Mersin 1,223 1,290 5.5 1,154,333 1,332,690 15.5 56 Kilis 86 98 14.0 56,096 68,863 22.8 15 Antalya 1,276 1,362 6.7 991,332 1,117,724 12.7 57 Adıyaman 57 48-15.8 113,750 67,930-40.3 16 Tekirdağ 516 562 8.9 906,254 1,044,796 15.3 58 Hakkari 29 26-10.3 59,421 50,588-14.9 17 Eskişehir 344 348 1.2 722,399 865,664 19.8 59 Niğde 55 49-10.9 50,945 47,491-6.8 18 Kahramanmaraş 280 296 5.7 788,963 854,688 8.3 60 Artvin 89 107 20.2 44,415 45,461 2.4 19 Trabzon 223 238 6.7 939,284 751,438-20.0 61 Edirne 76 94 23.7 32,405 44,311 36.7 20 Mardin 306 306 0.0 775,226 735,082-5.2 62 Nevşehir 78 92 17.9 48,255 41,830-13.3 21 Aydın 321 313-2.5 567,605 593,648 4.6 63 Batman 62 58-6.5 31,175 31,009-0.5 22 Çorum 145 144-0.7 121,634 526,450 332.8 64 Van 58 45-22.4 38,674 29,369-24.1 23 Balıkesir 308 351 14.0 429,046 495,342 15.5 65 Bartın 21 25 19.0 15,696 28,314 80.4 24 Samsun 244 261 7.0 381,164 481,491 26.3 66 Gümüşhane 3 6 100.0 39,048 23,647-39.4 25 Muğla 259 270 4.2 363,849 409,656 12.6 67 Ağrı 61 62 1.6 34,282 23,583-31.2 26 Zonguldak 63 66 4.8 272,567 402,399 47.6 68 Sinop 20 16-20.0 13,878 21,727 56.6 27 Şırnak 239 221-7.5 395,591 298,756-24.5 69 Tokat 28 29 3.6 14,632 15,935 8.9 28 Yalova 115 113-1.7 263,817 298,599 13.2 70 Siirt 19 13-31.6 24,755 15,802-36.2 29 Karabük 33 32-3.0 267,495 284,137 6.2 71 Erzurum 42 43 2.4 14,228 14,405 1.2 30 Afyonkarahisar 308 311 1.0 260,939 283,408 8.6 72 Kırıkkale 17 16-5.9 8,832 9,214 4.3 31 Karaman 82 100 22.0 252,918 237,838-6.0 73 Erzincan 17 13-23.5 8,162 8,708 6.7 32 Osmaniye 59 56-5.1 115,016 220,439 91.7 74 Yozgat 20 27 35.0 10,492 8,157-22.3 33 Uşak 170 173 1.8 208,714 203,027-2.7 75 Bitlis 9 14 55.6 3,338 6,132 83.7 34 Elazığ 51 53 3.9 287,584 194,745-32.3 76 Muş 8 6-25.0 6,265 5,492-12.3 35 Kırşehir 28 27-3.6 158,777 193,557 21.9 77 Ardahan 6 4-33.3 1,813 1,037-42.8 36 Malatya 166 181 9.0 190,716 188,951-0.9 78 Bayburt 2 3 50.0 90 1,001 + 37 Kütahya 108 105-2.8 177,559 179,637 1.2 79 Bingöl 10 8-20.0 1,480 736-50.3 38 Isparta 118 135 14.4 158,905 168,432 6.0 80 Tunceli 3 4 33.3 363 452 24.4 39 Burdur 153 157 2.6 170,917 167,554-2.0 81 Kars 3 2-33.3 131 204 55.6 40 Diyarbakır 168 185 10.1 160,595 166,912 3.9 41 Ordu 73 91 24.7 182,433 165,970-9.0 Bilinmeyen 10 2,741 + 444 1,554 + 42 Çankırı 25 31 24.0 118,548 160,648 35.5 Toplam 66,720 71,844 7.7 128,958,951 138,699,736 7.6 Kaynak: ticaret.gov.tr, Sıralama 2018 yılı tutarına göre yapılmıştır. Grafikler: Samsun TSO SAMSUN TİCARET VE SANAYİ ODASI 61

ÜLKELER İTİBARİYLE İHRACAT 2018 Ocak-Ekim döneminde Samsun ilinden 143 ülkeye ihracat yapılmıştır. En fazla ihracat yapılan ilk 5 ülke sırasıyla; Hollanda (%14.13), Almanya (%8.26), Tunus (%7.39), Filipinler (%6.46) ve Rusya Federasyonu (%5.18) dur. SN Ülke adı İhracat ($) Pay (%) SN Ülke adı İhracat ($) Pay (%) SN Ülke adı İhracat ($) Pay (%) 1 Hollanda 68,031,420 14.13% 51 Kuveyt 1,517,352 0.32% 101 Kongo 282,828 0.06% 2 Almanya 39,790,573 8.26% 52 Ekvator Ginesi 1,460,130 0.30% 102 Hırvatistan 270,031 0.06% 3 Tunus 35,580,939 7.39% 53 Kuzey Kıbrıs Türk Cum. 1,437,694 0.30% 103 Dominik Cumhuriyeti 269,256 0.06% 4 Filipinler 31,085,266 6.46% 54 Şili 1,348,929 0.28% 104 Kosova 260,998 0.05% 5 Rusya Federasyonu 24,957,914 5.18% 55 Belarus 1,339,846 0.28% 105 Slovakya 243,811 0.05% 6 Gürcistan 23,327,509 4.84% 56 İsveç 1,319,350 0.27% 106 Endonezya 232,868 0.05% 7 Irak 22,757,058 4.73% 57 Tanzanya 1,303,830 0.27% 107 Ekvator 223,341 0.05% 8 ABD 21,774,234 4.52% 58 Ürdün 1,219,469 0.25% 108 Hindistan 212,769 0.04% 9 Suriye 10,638,726 2.21% 59 Nijerya 1,193,757 0.25% 109 İrlanda 208,313 0.04% 10 Belçika 10,102,846 2.10% 60 Malta 1,152,034 0.24% 110 Tacikistan 199,754 0.04% 11 Fransa 10,010,979 2.08% 61 Cibuti 1,078,498 0.22% 111 Umman 180,071 0.04% 12 İtalya 8,923,574 1.85% 62 Vietnam 1,025,125 0.21% 112 Senegal 168,865 0.04% 13 Lüksemburg 8,817,475 1.83% 63 Venezuela 994,092 0.21% 113 Uganda 160,531 0.03% 14 Bulgaristan 7,146,185 1.48% 64 Meksika 986,172 0.20% 114 Sri Lanka 157,462 0.03% 15 Polonya 6,214,825 1.29% 65 Macaristan 982,468 0.20% 115 Mauritius 128,417 0.03% 16 İspanya 6,130,056 1.27% 66 Arnavutluk 979,962 0.20% 116 Etiyopya 127,325 0.03% 17 Angola 5,537,499 1.15% 67 Portekiz 972,014 0.20% 117 Norveç 120,455 0.03% 18 İsviçre 4,996,005 1.04% 68 Güney Afrika Cum. 942,865 0.20% 118 Mali 117,728 0.02% 19 İsrail 4,955,449 1.03% 69 Gambiya 880,198 0.18% 119 Sudan 113,059 0.02% 20 Romanya 4,837,835 1.00% 70 Paraguay 869,287 0.18% 120 Bursa Serbest Bölgesi 112,957 0.02% 21 BAE 4,443,584 0.92% 71 Özbekistan 867,945 0.18% 121 Filistin 100,141 0.02% 22 İngiltere 4,314,408 0.90% 72 Katar 801,736 0.17% 122 Panama 96,631 0.02% 23 Ukrayna 4,100,819 0.85% 73 Hong Kong 768,843 0.16% 123 Kongo Demokratik Cum. 96,079 0.02% 24 Fas 3,862,610 0.80% 74 Çek Cumhuriyeti 715,249 0.15% 124 Bangladeş 92,180 0.02% 25 Peru 3,652,856 0.76% 75 Kazakistan 710,997 0.15% 125 Uruguay 89,614 0.02% 26 Kenya 3,642,115 0.76% 76 Arjantin 694,373 0.14% 126 Zimbabve 83,918 0.02% 27 Libya 3,546,779 0.74% 77 Moritanya 673,659 0.14% 127 Gabon 81,666 0.02% 28 Samsun Serbest Bölg. 3,467,960 0.72% 78 Bolivya 635,772 0.13% 128 Tonga 77,176 0.02% 29 Finlandiya 3,321,823 0.69% 79 Liberya 572,463 0.12% 129 Tayvan 63,632 0.01% 30 Azerbaycan 3,316,464 0.69% 80 Bosna-Hersek 571,046 0.12% 130 Bahreyn 53,413 0.01% 31 Litvanya 3,308,226 0.69% 81 Moldova 550,092 0.11% 131 Slovenya 40,677 0.01% 32 Sırbistan 3,065,905 0.64% 82 Avustralya 484,188 0.10% 132 Guyana 35,763 0.01% 33 Benin 3,015,749 0.63% 83 Gine 454,058 0.09% 133 Sao Tome ve Principe 34,202 0.01% 34 Suudi Arabistan 2,637,342 0.55% 84 Togo 453,485 0.09% 134 Guatemala 33,670 0.01% 35 Madagaskar 2,633,373 0.55% 85 Japonya 451,447 0.09% 135 El Salvador 32,802 0.01% 36 Çin 2,597,634 0.54% 86 Fildişi Kıyısı 440,044 0.09% 136 Gine Bissau 30,450 0.01% 37 İran 2,573,419 0.53% 87 Kırgızistan 439,954 0.09% 137 Yeni Zelanda 29,666 0.01% 38 Güney Kore 2,390,551 0.50% 88 Makedonya 417,069 0.09% 138 İzlanda 24,633 0.01% 39 Mısır 2,388,709 0.50% 89 Kamerun 413,925 0.09% 139 Surinam 19,655 0.00% 40 Tayland 2,319,748 0.48% 90 Pakistan 400,832 0.08% 140 Çorlu Avrupa Serbest B. 18,750 0.00% 41 Türkmenistan 2,091,503 0.43% 91 Karadağ 371,302 0.08% 141 Mersin Serbest Bölgesi 18,719 0.00% 42 Yemen 2,080,894 0.43% 92 Afganistan 371,121 0.08% 142 Kayseri Serbest Bölgesi 17,397 0.00% 43 Somali 2,004,592 0.42% 93 Danimarka 347,515 0.07% 143 Samoa 14,210 0.00% 44 Cezayir 1,976,094 0.41% 94 Brezilya 340,662 0.07% 144 Trinidad ve Tobago 10,776 0.00% 45 Sierra Leone 1,965,375 0.41% 95 Singapur 332,349 0.07% 145 Zambia 6,605 0.00% 46 Malezya 1,742,983 0.36% 96 Kolombiya 331,452 0.07% 146 Maldivler 5,390 0.00% 47 Yunanistan 1,707,244 0.35% 97 Letonya 320,369 0.07% 147 Laos 2,735 0.00% 48 Lübnan 1,676,771 0.35% 98 Avusturya 319,261 0.07% 148 Nepal 1,510 0.00% 49 Gana 1,605,649 0.33% 99 Myanmar 311,395 0.06% 50 Burkina Faso 1,570,281 0.33% 100 Kanada 284,867 0.06% Toplam 481,491,268 100.00% Kaynak: TUİK SAMSUN TİCARET VE SANAYİ ODASI 62

FASILLAR İTİBARİYLE İHRACAT 2018 Ocak-Ekim döneminde Samsun ilinden en fazla ihracat yapılan ilk 5 fasıl paylarıyla aşağıda sıralanmıştır. 1. Demir ve Çelik; %13.72 2. Balıklar, kabuklu hayvanlar, yumuşakçalar ve suda yaşayan diğer omurgasız hayvanlar; %10.14 3. Kazanlar, makinalar, mekanik cihazlar ve aletler, nükleer reaktörler, bunların aksam ve parçaları; %9.94 4. Değirmencilik ürünleri, malt, nişasta, inülin, buğday gluteni; %9.57 5. Kauçuk ve kauçuktan eşya; %9.37 SN Fasıl Fasıl adı İhracat ($) Pay (%) K.Pay (%) Toplam 481,491,268 100.00% 1 72 Demir ve çelik 66,043,149 13.72% 13.72% 2 3 Balıklar, kabuklu hayvanlar, yumuşakçalar ve suda yaşayan diğer omurgasız hayvanlar 48,803,337 10.14% 23.85% 3 84 Kazanlar, makinalar, mekanik cihazlar ve aletler, nükleer reaktörler, bunların aksam ve parçaları 47,852,978 9.94% 33.79% 4 11 Değirmencilik ürünleri, malt, nişasta, inülin, buğday gluteni 46,088,403 9.57% 43.36% 5 40 Kauçuk ve kauçuktan eşya 45,123,762 9.37% 52.73% 6 85 Elektrikli makina ve cihazlar, ses kaydetme-verme, televizyon görüntü-ses kaydetme-verme cihazları,aksam-parça-aks 37,409,164 7.77% 60.50% 7 8 Yenilen meyveler ve sert kabuklu meyveler 35,808,016 7.44% 67.94% 8 87 Motorlu kara taşıtları, traktörler, bisikletler, motosikletler ve diğer kara taşıtları, bunların aksam, parça, aksesuarı 32,931,226 6.84% 74.78% 9 73 Demir veya çelikten eşya 23,726,111 4.93% 79.71% 10 93 Silahlar ve mühimmat, bunların aksam, parça ve aksesuarı 19,492,412 4.05% 83.76% 11 39 Plastikler ve mamulleri 8,294,422 1.72% 85.48% 12 94 Mobilyalar, yatak takımları, aydınlatma cihazları, reklam lambaları, ışıklı tabelalar vb., prefabrik yapılar 8,253,155 1.71% 87.19% 13 44 Ağaç ve ahşap eşya, odun kömürü 7,545,695 1.57% 88.76% 14 16 Et, balık, kabuklu hayvanlar, yumuşakçalar veya diğer su omurgasızlarının müstahzarları 6,177,102 1.28% 90.04% 15 25 Tuz, kükürt, topraklar ve taşlar, alçılar, kireçler ve çimento 5,514,158 1.15% 91.19% 16 61 Örme giyim eşyası ve aksesuarı 4,581,364 0.95% 92.14% 17 76 Alüminyum ve alüminyumdan eşya 3,991,313 0.83% 92.97% 18 48 Kağıt ve karton, kağıt hamurundan, kağıttan veya kartondan eşya 3,903,604 0.81% 93.78% 19 27 Mineral yakıtlar, mineral yağlar ve bunların damıtılmasından elde edilen ürünler, bitümenli maddeler, mineral mumlar 3,421,233 0.71% 94.49% 20 20 Sebzeler, meyvalar, sert kabuklu meyvalar ve bitkilerin diğer kısımlarından elde edilen müstahzarlar 2,987,845 0.62% 95.11% 21 90 Optik, fotoğraf, sinema, ölçü, kontrol, ayar, tıbbi, cerrahi alet ve cihazlar, bunların aksam, parça ve aksesuarı 2,658,366 0.55% 95.66% 22 92 Müzik aletleri, bunların aksam, parça ve aksesuarı 2,559,344 0.53% 96.19% 23 2 Etler ve yenilen sakatat 2,185,724 0.45% 96.65% 24 70 Cam ve cam eşya 1,696,601 0.35% 97.00% 25 17 Şeker ve şeker mamulleri 1,684,505 0.35% 97.35% 26 68 Taş, alçı, çimento, amyant, mika veya benzeri maddelerden eşya 1,661,559 0.35% 97.70% 27 83 Adi metallerden çeşitli eşya (kilit, kasa, mobilya tertibatı, vb.) 1,460,742 0.30% 98.00% 28 62 Örülmemiş giyim eşyası ve aksesuarı 1,270,688 0.26% 98.26% 29 10 Hububat 1,216,159 0.25% 98.52% 30 30 Eczacılık ürünleri 692,235 0.14% 98.66% 31 32 Debagatte ve boyacılıkta kullanılan hülasalar, tanenler, boyalar, pigmentler,vb, vernikler, vb, macunlar, mürekkepler 674,222 0.14% 98.80% 32 74 Bakır ve bakırdan eşya 664,102 0.14% 98.94% 33 18 Kakao ve kakao müstahzarları 613,127 0.13% 99.06% 34 89 Gemiler ve suda yüzen taşıt ve araçlar 498,042 0.10% 99.17% 35 26 Metal cevherleri, cüruf ve kül 369,796 0.08% 99.24% 36 69 Seramik mamulleri 350,744 0.07% 99.32% 37 52 Pamuk, pamuk ipliği ve pamuklu mensucat 336,550 0.07% 99.39% 38 64 Ayakkabılar, getrler, tozluklar ve benzeri eşya, bunların aksamı 276,323 0.06% 99.44% 39 96 Çeşitli mamul eşya (hijyenik havlu, bebek bezi, kalem, çakmak, fermuar, fırça vb.) 276,161 0.06% 99.50% 40 5 Diğer hayvansal menşeli ürünler (kıl, kemik, boynuz, fildişi, mercan, bağırsak, vb.) 269,979 0.06% 99.56% Kaynak: TÜİK, ilk 40 Fasıl Listelenmiştir. SAMSUN TİCARET VE SANAYİ ODASI 63

ISIC (2) FAALİYET KODLARI İTİBARİYLE İHRACAT SAMSUN EKONOMİK BÜLTEN // EKİM 2018 2018 Ocak-Ekim döneminde Samsun ilinden en fazla ihracat yapılan ilk beş ISIC (2) sınıfı aşağıda sıralanmıştır. 1. Gıda ürünleri ve içecek; %18.73 2. Ana metal sanayi; %16.33 3. Başka yerde sınıflandırılmamış makine ve teçhizat; %14.10 4. Plastik ve kauçuk ürünleri; %11.05 5. Tarım ve hayvancılık; %7.55 SN ISIC ISIC ADI İHRACAT İTHALAT ($) Pay (%) ($) Pay (%) Toplam 481,491,268 100.00% 694,210,683 100.00% 1 15 Gıda ürünleri ve içecek 90,170,151 18.73% 14,856,694 2.14% 2 27 Ana metal sanayi 78,632,213 16.33% 37,578,217 5.41% 3 29 Başka yerde sınıflandırılmamış makine ve teçhizat 67,899,330 14.10% 23,529,710 3.39% 4 25 Plastik ve kauçuk ürünleri 53,191,617 11.05% 4,148,843 0.60% 5 1 Tarım ve hayvancılık 36,364,667 7.55% 156,115,718 22.49% 6 34 Motorlu kara taşıtı ve römorklar 36,347,995 7.55% 4,441,612 0.64% 7 31 Başka yerde sınıflandırılmamış elektrikli mekina ve cihazlar 34,195,920 7.10% 15,436,724 2.22% 8 5 Balıkçılık 20,063,405 4.17% 46,063 0.01% 9 28 Metal eşya sanayi (makine ve teçhizatı hariç) 18,098,813 3.76% 2,932,100 0.42% 10 36 Mobilya ve başka yerde sınıflandırılmamış diğer ürünler 8,538,458 1.77% 2,823,471 0.41% 11 26 Metalik olmayan diğer mineral ürünler 8,354,700 1.74% 1,853,279 0.27% 12 20 Ağaç ve mantar ürünleri (mobilya hariç); hasır vb. örülerek yapılan maddeler 7,518,234 1.56% 2,507,471 0.36% 13 17 Tekstil ürünleri 5,364,303 1.11% 1,606,616 0.23% 14 21 Kağıt ve kağıt ürünleri 4,134,671 0.86% 7,608,872 1.10% 15 40 Elektrik, gaz ve su 3,292,473 0.68% 186,543 0.03% 16 33 Tıbbi aletler; hassas optik aletler ve saat 2,662,242 0.55% 5,015,524 0.72% 17 18 Giyim eşyası 2,011,230 0.42% 344,270 0.05% 18 24 Kimyasal madde ve ürünler 1,900,340 0.39% 42,026,887 6.05% 19 14 Taşocakçılığı ve diğer madencilik 865,131 0.18% 254,458 0.04% 20 35 Diğer ulaşım araçları 604,671 0.13% 1,054,837 0.15% 21 13 Metal cevherleri 369,796 0.08% 0.00% 22 32 Radyo, televizyon, haberleşme teçhizatı ve cihazları 353,569 0.07% 453,409 0.07% 23 19 Dabaklanmış deri, bavul, el çantası, saraciye ve ayakkabı 289,973 0.06% 155,579 0.02% 24 23 Kok kömürü, rafine edilmiş petrol ürünleri ve nükleer yakıtlar 92,099 0.02% 973,583 0.14% 25 30 Büro, muhasebe ve bilgi işleme makinaları 81,360 0.02% 111,184 0.02% 26 10 Maden kömürü, linyit ve turb 35000 0.01% 74,975,472 10.80% 27 51 Atık ve hurdalar 33,545 0.01% 293,036,588 42.21% 28 22 Basım ve yayım; plak, kaset vb. 22,505 0.00% 15,350 0.00% 29 92 Eğlence, kültür ve sporla ilgili faaliyetler 2,203 0.00% 114,608 0.02% 30 2 Ormancılık ve tomrukçuluk 654 0.00% 7,001 0.00% Kaynak: TÜİK, ISIC:(International Standard Industrial Classification of All Economic Activities), sıralama ihracat tutarına göredir. SAMSUN TİCARET VE SANAYİ ODASI 64

ISIC (4) FAALİYET KODLARI İTİBARİYLE İHRACAT SAMSUN EKONOMİK BÜLTEN // EKİM 2018 2018 Ocak-Ekim döneminde Samsun ilinden en fazla ihracat yapılan ilk beş ISIC (4) sınıfı aşağıda sıralanmıştır; 1. Demir-çelik ana sanayi; %16.08 2. Öğütülmüş tahıl ürünleri; %9.82 3. Meyveler, sert kabuklular, içecek ve baharat bitkileri; %7.47 4. Balık ürünleri; %7.31 5. Motorlu kara taşıtlarının motorlarıyla ilgili parça ve aksesuarları; %7.22 SN ISIC ISIC (4) ADI İHRACAT ($) Pay (%) Küm. Pay (%) Toplam 481,491,268 100.00% 1 2710 Demir-çelik ana sanayi 77,434,373 16.08% 16.08% 2 1531 Öğütülmüş tahıl ürünleri 47,306,358 9.82% 25.91% 3 113 Meyveler, sert kabuklular, içecek ve baharat bitkileri 35,986,717 7.47% 33.38% 4 1512 Balık ürünleri 35,187,013 7.31% 40.69% 5 3430 Motorlu kara taşıtlarının motorlarıyla ilgili parça ve aksesuarları 34,779,929 7.22% 47.91% 6 3130 İzole edilmiş tel ve kablolar 30,657,426 6.37% 54.28% 7 2511 İç ve dış lastik 28,119,342 5.84% 60.12% 8 500 Balıkçılık 20,063,405 4.17% 64.29% 9 2927 Silah ve mühimmat 19,492,412 4.05% 68.33% 10 2519 Diğer kauçuk ürünleri 17,005,406 3.53% 71.87% 11 2924 Maden, taşocağı ve inşaat makineleri 16,603,779 3.45% 75.32% 12 2899 Başka yerde sınıflandırılmamış metal eşya 14,561,920 3.02% 78.34% 13 2914 Sanayi fırını, ocak ve ocak ateşleyiciler 10,059,611 2.09% 80.43% 14 2520 Plastik ürünleri 8,066,869 1.68% 82.10% 15 2021 Tahta plaka; kontrplak, yonga levha, sunta, diğer pano ve tahtalar 7,122,319 1.48% 83.58% 16 2912 Pompa, kompresör, musluk ve vana 6,485,861 1.35% 84.93% 17 3610 Mobilya 5,727,023 1.19% 86.12% 18 2913 Mil yatağı, dişli, dişli takımı ve tahrik tertibatı 4,932,752 1.02% 87.14% 19 2694 Çimento, kireç ve alçı 4,649,027 0.97% 88.11% 20 1730 Trikotaj (örme) ürünleri 3,875,546 0.80% 88.91% 21 2919 Diğer genel amaçlı makineler 3,770,962 0.78% 89.70% 22 2101 Kağıt hamuru, kağıt ve mukavva 3,379,284 0.70% 90.40% 23 4010 Elektrik 3,292,473 0.68% 91.08% 24 1513 İşlenmiş sebze ve meyveler 2,980,544 0.62% 91.70% 25 2925 Gıda, içecek ve tütün işleyen makineler 2,679,302 0.56% 92.26% 26 3692 Müzik aletleri 2,559,344 0.53% 92.79% 27 1543 Kakao, çikolata ve şekerleme 2,350,837 0.49% 93.28% 28 1511 Mezbahacılık 2,185,724 0.45% 93.73% 29 1810 Giyim eşyası (kürk hariç) 2,011,230 0.42% 94.15% 30 3311 Tıbbi ve cerrahi teçhizat ile ortopetik araçlar 1,963,726 0.41% 94.56% Kaynak: TÜİK, ISIC:(International Standard Industrial Classification of All Economic Activities), ilk 30 sınıf listelendi. SAMSUN TİCARET VE SANAYİ ODASI 65

İTHALAT İLLER İTİBARİYLE İTHALAT Türkiye de toplam 190 Milyar 327 Milyon 181 Bin dolar ithalatın yapıldığı 2018 Ocak-Ekim döneminde Samsun, 694 milyon 211 Bin dolar ithalat gerçekleştirerek 21 inci sırada yer almıştır. SN İller İthalatçı Firma Sayısı İTHALAT (Bin$) SN İller İthalatçı Firma Sayısı İTHALAT (Bin$) 2017 2018 Değ.% 2017 2018 Değ.% 2017 2018 Değ.% 2017 2018 Değ.% 1 İstanbul 37,596 34,291-8.8 109,097,888 103,113,754-5.5 43 Afyon 182 150-17.6 99,211 72,230-27.2 2 Kocaeli 1,630 1,641 0.7 9,353,380 11,965,793 27.9 44 Düzce 123 130 5.7 71,275 69,842-2.0 3 Ankara 6,552 6,085-7.1 9,960,035 11,606,205 16.5 45 Aksaray 76 81 6.6 44,347 69,138 55.9 4 İzmir 5,155 4,630-10.2 7,950,452 7,912,780-0.5 46 Çanakkale 76 76 0.0 60,680 67,619 11.4 5 Bursa 3,227 3,068-4.9 7,451,360 7,379,483-1.0 47 Batman 60 47-21.7 103,429 62,554-39.5 6 Gaziantep 1,498 1,422-5.1 4,335,780 4,347,617 0.3 48 Edirne 99 96-3.0 86,185 56,981-33.9 7 Hatay 378 343-9.3 3,135,420 3,522,256 12.3 49 Sivas 75 59-21.3 51,085 49,153-3.8 8 Sakarya 377 375-0.5 2,522,902 2,673,262 6.0 50 Isparta 95 99 4.2 92,376 44,630-51.7 9 Manisa 447 466 4.3 2,606,942 2,403,915-7.8 51 Amasya 60 63 5.0 34,729 42,072 21.1 10 Adana 1,061 1,027-3.2 1,811,148 1,951,311 7.7 52 Adıyaman 70 56-20.0 71,425 39,339-44.9 11 Denizli 691 662-4.2 1,625,215 1,745,031 7.4 53 Kilis 40 31-22.5 23,520 39,022 65.9 12 Kayseri 704 675-4.1 1,572,368 1,239,313-21.2 54 Erzurum 43 38-11.6 37,626 36,476-3.1 13 Zonguldak 77 68-11.7 1,074,531 1,108,314 3.1 55 Ordu 61 56-8.2 53,091 35,471-33.2 14 Kahramanmaraş 282 266-5.7 1,200,071 1,039,202-13.4 56 Burdur 63 51-19.0 45,997 34,665-24.6 15 Mersin 865 821-5.1 1,070,991 986,217-7.9 57 Van 144 266 84.7 62,933 33,111-47.4 16 Tekirdağ 518 517-0.2 877,493 978,438 11.5 58 Nevşehir 58 74 27.6 26,134 31,678 21.2 17 Konya 1,314 1,271-3.3 870,016 775,034-10.9 59 Elazığ 109 78-28.4 67,815 31,342-53.8 18 Eskişehir 362 341-5.8 676,528 767,112 13.4 60 Niğde 54 62 14.8 28,109 30,052 6.9 19 Karabük 37 39 5.4 577,475 755,850 30.9 61 Hakkari 51 34-33.3 43,490 28,232-35.1 20 Antalya 1,200 1,079-10.1 956,390 696,448-27.2 62 Giresun 25 38 52.0 13,017 20,160 54.9 21 Samsun 280 266-5.0 639,294 694,211 8.6 63 Artvin 26 22-15.4 29,700 19,346-34.9 22 Osmaniye 53 61 15.1 511,945 624,158 21.9 64 Yozgat 36 38 5.6 21,738 18,781-13.6 23 Yalova 120 117-2.5 520,015 542,722 4.4 65 Siirt 15 19 26.7 10,857 17,755 63.5 24 Çorum 123 111-9.8 195,300 402,059 105.9 66 Iğdır 47 61 29.8 21,697 17,387-19.9 25 Balıkesir 320 353 10.3 314,762 360,065 14.4 67 Şırnak 36 44 22.2 30,755 16,586-46.1 26 Kırşehir 71 112 57.7 234,909 269,894 14.9 68 Tokat 45 52 15.6 22,193 14,434-35.0 27 Aydın 258 214-17.1 213,866 228,746 7.0 69 Rize 44 40-9.1 9,967 14,029 40.8 28 Kastamonu 52 41-21.2 180,707 227,994 26.2 70 Kırıkkale 23 42 82.6 5,424 12,212 125.2 29 Uşak 249 223-10.4 206,376 191,213-7.3 71 Bartın 15 21 40.0 8,635 10,349 19.9 30 Muğla 487 303-37.8 238,496 187,844-21.2 72 Sinop 14 14 0.0 6,150 9,999 62.6 31 Mardin 134 135 0.7 108,739 183,328 68.6 73 Gümüşhane 2 4 100.0 82 4,865 + 32 Bolu 100 95-5.0 158,518 159,792 0.8 74 Kars 14 7-50.0 4,225 4,834 14.4 33 Bilecik 45 40-11.1 124,633 136,169 9.3 75 Erzincan 21 15-28.6 7,711 4,186-45.7 34 Şanlıurfa 257 279 8.6 137,998 135,814-1.6 76 Bitlis 15 9-40.0 9,514 2,961-68.9 35 Kırklareli 85 79-7.1 121,151 133,883 10.5 77 Muş 9 9 0.0 739 1,111 50.4 36 Çankırı 29 31 6.9 117,028 121,275 3.6 78 Bingöl 10 7-30.0 15,422 719-95.3 37 Malatya 136 166 22.1 99,560 95,978-3.6 79 Bayburt 6 2-66.7 583 225-61.3 38 Kütahya 83 84 1.2 149,781 93,711-37.4 80 Tunceli 3 3 0.0 2,539 154-93.9 39 Karaman 46 49 6.5 108,732 89,980-17.2 81 Ardahan 4 0-96 0-40 Ağrı 236 244 3.4 153,457 85,374-44.4 Gizli Veri - - - 15,444,429 17,178,290 11.2 41 Trabzon 136 135-0.7 58,236 78,532 34.9 Bilinmeyen 3 337 + 2,995 2,618-12.6 42 Diyarbakır 168 159-5.4 76,280 72,492-5.0 Toplam 69,391 64,715-6.7 190,168,092 190,327,181 0.1 Kaynak: ticaret.gov.tr, Sıralama 2018 yılı tutarına göre yapılmıştır. Grafikler: Samsun TSO SAMSUN TİCARET VE SANAYİ ODASI 66

ÜLKELER İTİBARİYLE İTHALAT 2018 Ocak-Ekim döneminde Samsun ilinde 77 ülkeden ithalat yapılmıştır. En fazla ithalat yapılan ilk 5 ülke payları ile birlikte sırasıyla; Rusya Federasyonu (%38.51), Kanada (%9.54), Belçika (%8.99), ABD (%7.76) ve Danimarka (%6.75) dır. SN ÜLKE ADI İTHALAT ($) PAY (%) SN ÜLKE ADI İTHALAT ($) PAY (%) 1 Rusya Federasyonu 267,355,301 38.51% 43 Güney Afrika Cumhuriyeti 470,981 0.07% 2 Kanada 66,205,699 9.54% 44 İsviçre 466,517 0.07% 3 Belçika 62,383,233 8.99% 45 Uruguay 406,100 0.06% 4 ABD 53,879,483 7.76% 46 Hollanda 390,177 0.06% 5 Danimarka 46,874,324 6.75% 47 İsrail 367,031 0.05% 6 Almanya 44,909,849 6.47% 48 Çad 274,065 0.04% 7 Çin 26,307,371 3.79% 49 Meksika 268,016 0.04% 8 İsveç 21,625,822 3.12% 50 Filistin 241,062 0.03% 9 Brezilya 10,177,890 1.47% 51 Vietnam 218,781 0.03% 10 İspanya 9,738,574 1.40% 52 Trinidad ve Tobago 209,257 0.03% 11 Kazakistan 8,930,986 1.29% 53 Litvanya 186,570 0.03% 12 Ukrayna 8,386,233 1.21% 54 Özbekistan 181,821 0.03% 13 Gürcistan 7,247,687 1.04% 55 Libya 165,294 0.02% 14 İtalya 6,352,881 0.92% 56 Namibya 133,853 0.02% 15 Hindistan 5,465,498 0.79% 57 Macaristan 85,134 0.01% 16 Bulgaristan 5,062,014 0.73% 58 İrlanda 83,701 0.01% 17 Azerbaycan 4,565,029 0.66% 59 Suudi Arabistan 79,372 0.01% 18 Nijerya 3,554,472 0.51% 60 İstanbul Endüstri ve Tic.Serb.Böl. 78,144 0.01% 19 Samsun Serbest Bölgesi 3,129,797 0.45% 61 Portekiz 67,769 0.01% 20 Japonya 2,704,126 0.39% 62 Slovakya 57,102 0.01% 21 Avusturya 2,354,824 0.34% 63 Romanya 40,162 0.01% 22 Fransa 2,256,641 0.33% 64 Kosova 33,461 0.00% 23 Mısır 1,496,200 0.22% 65 Tunus 28,859 0.00% 24 Malezya 1,340,653 0.19% 66 Kostarika 20,353 0.00% 25 Polonya 1,338,841 0.19% 67 Şili 16,779 0.00% 26 Slovenya 1,230,497 0.18% 68 Paraguay 12,636 0.00% 27 Endonezya 1,217,567 0.18% 69 Hong Kong 11,600 0.00% 28 Güney Kore 1,180,328 0.17% 70 Kuzey Kıbrıs Türk Cum. 7,297 0.00% 29 Ekvator 1,134,557 0.16% 71 Antalya Serbest Bölgesi 7,274 0.00% 30 Tayvan 1,053,217 0.15% 72 Letonya 6,442 0.00% 31 BAE 1,050,816 0.15% 73 Irak 5,935 0.00% 32 İran 1,049,605 0.15% 74 Suriye 5,650 0.00% 33 Kayseri Serbest Bölgesi 973,913 0.14% 75 Norveç 3,105 0.00% 34 İngiltere 963,102 0.14% 76 Tayland 2,945 0.00% 35 Filipinler 891,984 0.13% 77 Arjantin 522 0.00% 36 Yunanistan 862,079 0.12% 78 Estonya 513 0.00% 37 Çek Cumhuriyeti 830,213 0.12% 79 Fas 407 0.00% 38 Pakistan 823,844 0.12% 80 Avustralya 394 0.00% 39 Türkmenistan 787,776 0.11% 81 Ege Serbest Bölgesi 218 0.00% 40 Finlandiya 743,391 0.11% 82 Panama 163 0.00% 41 Küba 636,121 0.09% 42 Hırvatistan 502,783 0.07% Toplam 694,210,683 100.00% Kaynak: TUİK SAMSUN TİCARET VE SANAYİ ODASI 67

FASILLAR İTİBARİYLE İTHALAT 2018 Ocak-Ekim döneminde Samsun ilinden en fazla ithalat yapılan ilk 5 fasıl paylarıyla aşağıda sıralanmıştır. 1. Demir ve çelik; %43.07 2. Hububat; %19.74 3. Mineral yakıtlar, mineral yağlar ve bunların damıtılmasından elde edilen ürünler; %10.94 4. Kazanlar, makinalar, mekanik cihazlar ve aletler, nükleer reaktörler, bunların aksam ve parçaları; %2.69 5. Alüminyum ve alüminyumdan eşya %2.65 SN FASIL FASIL ADI İTHALAT ($) Pay (%) K.Pay(%) Toplam 694,210,683 100.00% 1 72 Demir ve çelik 298,994,777 43.07% 43.07% 2 10 Hububat 137,024,770 19.74% 62.81% 3 27 Mineral yakıtlar, mineral yağlar ve bunların damıtılmasından elde edilen ürünler, bitümenli madde, mineral mum 75,924,817 10.94% 73.74% 4 84 Kazanlar, makinalar, mekanik cihazlar ve aletler, nükleer reaktörler, bunların aksam ve parçaları 18,686,657 2.69% 76.44% 5 76 Alüminyum ve alüminyumdan eşya 18,421,115 2.65% 79.09% 6 30 Eczacılık ürünleri 18,044,709 2.60% 81.69% 7 23 Gıda sanayiinin kalıntı ve döküntüleri, hayvanlar için hazırlanmış kaba yemler 16,365,946 2.36% 84.05% 8 85 Elektrikli makina ve cihazlar, ses kaydetme-verme, televizyon görüntü-ses kaydetme-verme cihazları,aksam-parça-akse 15,554,583 2.24% 86.29% 9 29 Organik kimyasal ürünler 14,216,696 2.05% 88.34% 10 1 Canlı hayvanlar 11,327,268 1.63% 89.97% 11 15 Hayvansal ve bitkisel katı ve sıvı yağlar, yemeklik katı yağlar, hayvansal ve bitkisel mumlar 6,235,512 0.90% 90.87% 12 48 Kağıt ve karton, kağıt hamurundan, kağıttan veya kartondan eşya 5,329,435 0.77% 91.63% 13 90 Optik, fotoğraf, sinema, ölçü, kontrol, ayar, tıbbi, cerrahi alet ve cihazlar, bunların aksam, parça ve aksesuarı 4,778,546 0.69% 92.32% 14 39 Plastikler ve mamulleri 4,710,796 0.68% 93.00% 15 93 Silahlar ve mühimmat, bunların aksam, parça ve aksesuarı 4,679,713 0.67% 93.67% 16 87 Motorlu kara taşıtları, traktörler, bisikletler, motosikletler ve diğer kara taşıtları, bunların aksam, parça, aksesuarı 4,550,784 0.66% 94.33% 17 44 Ağaç ve ahşap eşya, odun kömürü 4,142,827 0.60% 94.93% 18 12 Yağlı tohum ve meyvalar, muhtelif tane, tohum ve meyvalar,sanayiide ve tıpta kullanılan bitkiler, saman ve kaba yem 3,668,035 0.53% 95.45% 19 94 Mobilyalar, yatak takımları, aydınlatma cihazları, reklam lambaları, ışıklı tabelalar vb., prefabrik yapılar 3,094,767 0.45% 95.90% 20 8 Yenilen meyveler ve sert kabuklu meyveler 3,046,172 0.44% 96.34% 21 5 Diğer hayvansal menşeli ürünler (kıl, kemik, boynuz, fildişi, mercan, bağırsak, vb.) 3,023,184 0.44% 96.77% 22 31 Gübreler 2,407,606 0.35% 97.12% 23 47 Odun veya diğer lifli selülozik maddelerin hamurları, geri kazanılmış kağıt veya karton (döküntü, kırpıntı ve hurdalar) 2,279,594 0.33% 97.45% 24 55 Sentetik ve suni devamsız lifler 1,857,484 0.27% 97.72% 25 73 Demir veya çelikten eşya 1,655,356 0.24% 97.96% 26 74 Bakır ve bakırdan eşya 1,375,560 0.20% 98.15% 27 32 Debagatte ve boyacılıkta kullanılan hülasalar, tanenler, boyalar, pigmentler,vb, vernikler, vb, macunlar, mürekkepler 1,047,137 0.15% 98.31% 28 79 Çinko ve çinkodan eşya 1,041,101 0.15% 98.45% 29 70 Cam ve cam eşya 1,028,776 0.15% 98.60% 30 40 Kauçuk ve kauçuktan eşya 860,646 0.12% 98.73% 31 38 Muhtelif kimyasal maddeler (biodizel, yangın söndürme maddeleri, dezenfektanlar, haşarat öldürücüler, vb.) 816,669 0.12% 98.84% 32 34 Sabunlar, yüzey-aktif organik maddeler, yıkama-yağlama müstahzarları, mumlar,bakım müstahzarları, dişçilik müstahzar 652,940 0.09% 98.94% 33 89 Gemiler ve suda yüzen taşıt ve araçlar 647,962 0.09% 99.03% 34 96 Çeşitli mamul eşya (hijyenik havlu, bebek bezi, kalem, çakmak, fermuar, fırça vb.) 624,850 0.09% 99.12% 35 54 Sentetik ve suni filamentler, şeritler ve benzeri sentetik ve suni dokumaya elverişli maddeler 571,192 0.08% 99.20% 36 82 Adi metallerden aletler, bıçakcı eşyası ve sofra takımları, adi metallerden bunların aksam ve parçaları 571,013 0.08% 99.29% 37 25 Tuz, kükürt, topraklar ve taşlar, alçılar, kireçler ve çimento 482,936 0.07% 99.36% 38 83 Adi metallerden çeşitli eşya (kilit, kasa, mobilya tertibatı, vb.) 440,617 0.06% 99.42% 39 88 Hava taşıtları, uzay taşıtları ve bunların aksam ve parçalar 405,342 0.06% 99.48% 40 68 Taş, alçı, çimento, amyant, mika veya benzeri maddelerden eşya 379,789 0.05% 99.53% Kaynak: TÜİK, ilk 40 Fasıl Listelenmiştir. SAMSUN TİCARET VE SANAYİ ODASI 68

ISIC (2) FAALİYET KODLARI İTİBARİYLE İTHALAT SAMSUN EKONOMİK BÜLTEN // EKİM 2018 2018 Ocak-Ekim döneminde Samsun ilinden en fazla ithalat yapılan ilk beş ISIC (2) sınıfı aşağıda sıralanmıştır. 1. Atık ve hurdalar; %42.21 2. Tarım ve hayvancılık; %22.49 3. Maden kömürü, linyit ve turb; %10.80 4. Kimyasal madde ve ürünler: %6.05 5. Ana metal sanayi; %5.41 SN ISIC ISIC (2) ADI İHRACAT İTHALAT Tutar ($) Pay (%) Tutar ($) Pay (%) Toplam 481,491,268 100.00% 694,210,683 100.00% 1 51 Atık ve hurdalar 33,545 0.01% 293,036,588 42.21% 2 1 Tarım ve hayvancılık 36,364,667 7.55% 156,115,718 22.49% 3 10 Maden kömürü, linyit ve turb 35000 0.01% 74,975,472 10.80% 4 24 Kimyasal madde ve ürünler 1,900,340 0.39% 42,026,887 6.05% 5 27 Ana metal sanayi 78,632,213 16.33% 37,578,217 5.41% 6 29 Başka yerde sınıflandırılmamış makine ve teçhizat 67,899,330 14.10% 23,529,710 3.39% 7 31 Başka yerde sınıflandırılmamış elektrikli mekina ve cihazlar 34,195,920 7.10% 15,436,724 2.22% 8 15 Gıda ürünleri ve içecek 90,170,151 18.73% 14,856,694 2.14% 9 21 Kağıt ve kağıt ürünleri 4,134,671 0.86% 7,608,872 1.10% 10 33 Tıbbi aletler; hassas optik aletler ve saat 2,662,242 0.55% 5,015,524 0.72% 11 34 Motorlu kara taşıtı ve römorklar 36,347,995 7.55% 4,441,612 0.64% 12 25 Plastik ve kauçuk ürünleri 53,191,617 11.05% 4,148,843 0.60% 13 28 Metal eşya sanayi (makine ve teçhizatı hariç) 18,098,813 3.76% 2,932,100 0.42% 14 36 Mobilya ve başka yerde sınıflandırılmamış diğer ürünler 8,538,458 1.77% 2,823,471 0.41% 15 20 Ağaç ve mantar ürünleri (mobilya hariç); hasır vb. örülerek yapılan maddeler 7,518,234 1.56% 2,507,471 0.36% 16 26 Metalik olmayan diğer mineral ürünler 8,354,700 1.74% 1,853,279 0.27% 17 17 Tekstil ürünleri 5,364,303 1.11% 1,606,616 0.23% 18 35 Diğer ulaşım araçları 604,671 0.13% 1,054,837 0.15% 19 23 Kok kömürü, rafine edilmiş petrol ürünleri ve nükleer yakıtlar 92,099 0.02% 973,583 0.14% 20 32 Radyo, televizyon, haberleşme teçhizatı ve cihazları 353,569 0.07% 453,409 0.07% 21 18 Giyim eşyası 2,011,230 0.42% 344,270 0.05% 22 14 Taşocakçılığı ve diğer madencilik 865,131 0.18% 254,458 0.04% 23 40 Elektrik, gaz ve su 3,292,473 0.68% 186,543 0.03% 24 19 Dabaklanmış deri, bavul, el çantası, saraciye ve ayakkabı 289,973 0.06% 155,579 0.02% 25 92 Eğlence, kültür ve sporla ilgili faaliyetler 2,203 0.00% 114,608 0.02% 26 30 Büro, muhasebe ve bilgi işleme makinaları 81,360 0.02% 111,184 0.02% 27 5 Balıkçılık 20,063,405 4.17% 46,063 0.01% 28 22 Basım ve yayım; plak, kaset vb. 22,505 0.00% 15,350 0.00% 29 2 Ormancılık ve tomrukçuluk 654 0.00% 7,001 0.00% 30 13 Metal cevherleri 369,796 0.08% 0.00% Kaynak: TÜİK, sıralama ithalat tutarına göredir. SAMSUN TİCARET VE SANAYİ ODASI 69

ISIC (4) FAALİYET KODLARI İTİBARİYLE İTHALAT SAMSUN EKONOMİK BÜLTEN // EKİM 2018 2018 Ocak-Ekim döneminde Samsun ilinden en fazla ithalat yapılan ISIC (4) sınıfı aşağıda sıralanmıştır. 1. Atık ve hurdalar; %42.21 2. Tahıl ve başka yerde sınıflandırılmamış bitkisel ürünler; 20.01 3. Maden kömürü; %10.80 4. Demir-çelik dışındaki ana metal sanayi; %2.95 5. Tıpta ve eczacılıkta kullanılan kimyasal ve bitkisel kaynaklı ürünler; %2.77 SN ISIC ISIC (4) ADI İTHALAT ($) Pay (%) Küm. Pay (%) Toplam 694,210,683 100.00% 1 5149 Atık ve hurdalar 293,036,588 42.21% 42.21% 2 111 Tahıl ve başka yerde sınıflandırılmamış bitkisel ürünler 138,937,566 20.01% 62.23% 3 1010 Maden kömürü 74,975,472 10.80% 73.03% 4 2720 Demir-çelik dışındaki ana metal sanayi 20,490,541 2.95% 75.98% 5 2423 Tıpta ve eczacılıkta kullanılan kimyasal ve bitkisel kaynaklı ürünler 19,205,204 2.77% 78.74% 6 2710 Demir-çelik ana sanayi 17,087,676 2.46% 81.20% 7 2411 Ana kimyasal maddeler (kimyasal gübre ve azotlu bileşikler hariç) 14,746,953 2.12% 83.33% 8 121 Sığır, koyun, keçi, at, eşek, bardo, katır v.b. 13,999,954 2.02% 85.35% 9 3190 Başka yerde sınıflandırılmamış elektrikli teçhizat 12,415,287 1.79% 87.13% 10 1514 Bitkisel ve hayvansal sıvı ve katı yağlar 7,179,704 1.03% 88.17% 11 2101 Kağıt hamuru, kağıt ve mukavva 5,281,710 0.76% 88.93% 12 1512 Balık ürünleri 5,111,098 0.74% 89.67% 13 2927 Silah ve mühimmat 4,679,713 0.67% 90.34% 14 3430 Motorlu kara taşıtlarının motorlarıyla ilgili parça ve aksesuarları 4,382,790 0.63% 90.97% 15 2913 Mil yatağı, dişli, dişli takımı ve tahrik tertibatı 3,941,330 0.57% 91.54% 16 2520 Plastik ürünleri 3,290,717 0.47% 92.01% 17 113 Meyveler, sert kabuklular, içecek ve baharat bitkileri 3,121,859 0.45% 92.46% 18 2922 Takım tezgahları 3,083,314 0.44% 92.91% 19 3311 Tıbbi ve cerrahi teçhizat ile ortopetik araçlar 2,999,898 0.43% 93.34% 20 2929 Diğer özel amaçlı makineler 2,756,603 0.40% 93.74% 21 2919 Diğer genel amaçlı makineler 2,570,318 0.37% 94.11% 22 2412 Kimyasal gübre ve azotlu bileşikler 2,407,606 0.35% 94.45% 23 2912 Pompa, kompresör, musluk ve vana 2,402,297 0.35% 94.80% 24 2109 Diğer kağıt ve mukavva ürünleri 2,323,002 0.33% 95.13% 25 3610 Mobilya 2,061,866 0.30% 95.43% 26 1531 Öğütülmüş tahıl ürünleri 1,783,525 0.26% 95.69% 27 2899 Başka yerde sınıflandırılmamış metal eşya 1,645,628 0.24% 95.92% 28 3110 Elektrik mororu, jeneratör, trasformatörler 1,615,869 0.23% 96.16% 29 2430 Suni ve sentetik elyaf 1,596,798 0.23% 96.39% 30 2413 Sentetik kauçuk ve plastik hammaddeler 1,514,666 0.22% 96.61% Kaynak: TÜİK, ISIC:(International Standard Industrial Classification of All Economic Activities) ilk 30 fasıl listelendi. SAMSUN TİCARET VE SANAYİ ODASI 70

GÜMRÜK İŞLEMLERİ SAMSUN TİCARET VE SANAYİ ODASI 71

GÜMRÜK İŞLEMLERİ Samsun Gümrük Müdürlüğü nce 2017 Ocak-Ekim döneminde 735 Milyon 205 Bin Dolar ihracat işlemi gerçekleşmişken 2018 Ocak-Ekim döneminde %17.3 oranında artışla 862 Milyon 475 Bin Dolar ihracat işlemi gerçekleşmiştir. Samsun Gümrük Müdürlüğü nce 2017 Ocak-Ekim döneminde 1 Milyar 877 Milyon 11 Bin Dolar ithalat işlemi gerçekleşmişken, 2018 Ocak-Ekim döneminde %12.3 oranında artışla 2 Milyar 106 Milyon 992 Bin Dolar ithalat işlemi gerçekleşmiştir. Samsun Gümrük Müdürlüğü nce 2017 Ocak-Ekim döneminde 2 Milyar 612 Milyon 216 Bin Dolar toplam işlem hacmi gerçekleşmişken, 2018 Ocak-Ekim döneminde %13.7 oranında artışla 2 Milyar 969 Milyon 468 Bin Dolar toplam işlem hacmi gerçekleşmiştir. Samsun Gümrük Müdürlüğü nün ihracat işlem hacmi payı; 2017 Ocak-Ekim döneminde %0.57 oranında iken 2018 Ocak-Ekim döneminde %0.62 oranında gerçekleşmiş, ithalat işlem hacmi payı; 2017 Ocak-Ekim döneminde %0.99 oranında iken 2018 Ocak-Ekim döneminde %1.11 oranında gerçekleşmiş, toplam işlem hacmi payı; 2017 Ocak-Ekim döneminde %1.04 oranında iken 2018 Ocak-Ekim döneminde %1.11 oranında gerçekleşmiştir. Bölge İşlem 2017 Ocak-Ekim 2018 Ocak-Ekim Değişim Oranı (%) Fark Türkiye Samsun Gümrük Müdürlüğü Kaynak: ticaret.gov.tr İhracat İşlemi ($) 128,958,951,481 138,699,736,162 7.6% 9,740,784,681 İthalat İşlemi ($) 190,168,091,858 190,327,180,522 0.1% 159,088,664 Toplam İşlem Hacmi ($) 252,208,608,639 266,464,379,737 5.7% 14,255,771,098 İhracat İşlemi ($) 735,205,656 862,475,735 17.3% 127,270,079 İthalat İşlemi ($) 1,877,011,108 2,106,992,930 12.3% 229,981,822 Toplam İşlem Hacmi ($) 2,612,216,764 2,969,468,665 13.7% 357,251,901 İhracat İşlemi Payı (%) 0.57% 0.62% İthalat İşlemi Pay (%) 0.99% 1.11% Toplam İşlem Hacmi Payı (%) 1.04% 1.11% SAMSUN TİCARET VE SANAYİ ODASI 72

İHRACAT İŞLEMLERİ FASILLAR İTİBARİYLE İHRACAT İŞLEMLERİ Samsun Gümrük Müdürlüğü nce 2018 Ocak-Ekim döneminde en fazla ihracat işlemi gerçekleştirilen ilk beş fasıl aşağıdaki gibidir. İlk beş fasıl toplamı, toplam ihracat işlemlerinin %60.85 i kadardır. 1. Yenilen meyveler ve sert kabuklu meyveler; %31.64 2. Tütün ve tütün yerine geçen işlenmiş maddeler; %13.16 3. Demir ve çelik %7.04 4. Tuz, kükürt, topraklar ve taşlar, alçılar, kireçler ve çimento; %4.57 5. Değirmencilik ürünleri, malt, nişasta, inülin, buğday glüteni; %4.43 SN Fasıl FASIL ADI İHRACAT ($) Pay (%) K.Pay( %) Toplam 862,475,735 100.00% 1 8 Yenilen meyveler ve sert kabuklu meyveler 272,900,016 31.64% 31.64% 2 24 Tütün ve tütün yerine geçen işlenmiş maddeler 113,491,614 13.16% 44.80% 3 72 Demir ve çelik 60,713,197 7.04% 51.84% 4 25 Tuz, kükürt, topraklar ve taşlar, alçılar, kireçler ve çimento 39,456,762 4.57% 56.41% 5 11 Değirmencilik ürünleri, malt, nişasta, inülin, buğday gluteni 38,231,585 4.43% 60.85% 6 7 Yenilen sebzeler ve bazı kök ve yumrular 36,817,573 4.27% 65.12% 7 84 Kazanlar, makinalar, mekanik cihazlar ve aletler, nükleer reaktörler, bunların aksam ve parçaları 35,326,297 4.10% 69.21% 8 71 Kıymetli veya yarı kıymetli taşlar, kıymetli metaller, inciler, taklit mücevherci eşyası, metal paralar 34,703,936 4.02% 73.24% 9 31 Gübreler 28,166,221 3.27% 76.50% 10 85 Elektrikli makina ve cihazlar, ses kaydetme-verme, televizyon görüntü-ses kaydetme-verme cihazları,aksam-parça-aks 23,407,951 2.71% 79.22% 11 23 Gıda sanayiinin kalıntı ve döküntüleri, hayvanlar için hazırlanmış kaba yemler 22,584,714 2.62% 81.83% 12 87 Motorlu kara taşıtları, traktörler, bisikletler, motosikletler ve diğer kara taşıtları, bunların aksam, parça, aksesuarı 20,125,087 2.33% 84.17% 13 74 Bakır ve bakırdan eşya 19,051,848 2.21% 86.38% 14 12 Yağlı tohum ve meyvalar, muhtelif tane, tohum ve meyvalar,sanayiide ve tıpta kullanılan bitkiler, saman ve kaba yem 18,122,463 2.10% 88.48% 15 28 İnorganik kimyasallar, kıymetli metal, radyoaktif element, metal ve izotopların organik-anorganik bileşikleri 10,570,153 1.23% 89.70% 16 40 Kauçuk ve kauçuktan eşya 9,481,202 1.10% 90.80% 17 73 Demir veya çelikten eşya 8,986,669 1.04% 91.84% 18 56 Vatka, keçe ve dokunmamış mensucat, özel iplikler, sicim, kordon, ip, halat ve bunlardan mamul eşya 8,657,381 1.00% 92.85% 19 20 Sebzeler, meyvalar, sert kabuklu meyvalar ve bitkilerin diğer kısımlarından elde edilen müstahzarlar 6,703,636 0.78% 93.63% 20 15 Hayvansal ve bitkisel katı ve sıvı yağlar, yemeklik katı yağlar, hayvansal ve bitkisel mumlar 6,695,117 0.78% 94.40% 21 16 Et, balık, kabuklu hayvanlar, yumuşakçalar veya diğer su omurgasızlarının müstahzarları 6,201,759 0.72% 95.12% 22 44 Ağaç ve ahşap eşya, odun kömürü 5,093,161 0.59% 95.71% 23 19 Hububat, un, nişasta veya süt müstahzarları, pastacılık ürünleri 4,373,055 0.51% 96.22% 24 39 Plastikler ve mamulleri 3,882,926 0.45% 96.67% 25 94 Mobilyalar, yatak takımları, aydınlatma cihazları, reklam lambaları, ışıklı tabelalar vb., prefabrik yapılar 3,714,975 0.43% 97.10% 26 2 Etler ve yenilen sakatat 2,700,507 0.31% 97.41% 27 83 Adi metallerden çeşitli eşya (kilit, kasa, mobilya tertibatı, vb.) 2,232,918 0.26% 97.67% 28 27 Mineral yakıtlar, mineral yağlar ve bunların damıtılmasından elde edilen ürünler, bitümenli maddeler, mineral mumlar 2,159,034 0.25% 97.92% 29 64 Ayakkabılar, getrler, tozluklar ve benzeri eşya, bunların aksamı 2,063,512 0.24% 98.16% 30 68 Taş, alçı, çimento, amyant, mika veya benzeri maddelerden eşya 1,672,815 0.19% 98.36% Kaynak: TÜİK, ilk 30 fasıl listelenmiştir. SAMSUN TİCARET VE SANAYİ ODASI 73

ÜLKELER İTİBARİYLE İHRACAT İŞLEMLERİ SAMSUN EKONOMİK BÜLTEN // EKİM 2018 Samsun Gümrük Müdürlüğü nce 2018 Ocak-Ekim döneminde toplam 140 ülkeye ihracat işlemi yapılmıştır. En fazla ihracat işlemi gerçekleşen beş ülke paylarıyla birlikte sırasıyla; Rusya Federasyonu (%36.00), İran (%6.06), ABD (%4.53), Belçika (%4.42), ve Bahreyn (%4.39) dir. SN Ülke Adı İhracat ($) Pay SN Ülke Adı İhracat ($) Pay SN Ülke Adı İhracat ($) Pay 1 Rusya Federasyonu 310,480,385 36.00% 49 Portekiz 1,701,404 0.20% 97 Japonya 130,248 0.02% 2 İran 52,275,722 6.06% 50 Gana 1,664,332 0.19% 98 Tacikistan 126,890 0.01% 3 ABD 39,098,150 4.53% 51 Polonya 1,646,869 0.19% 99 Panama 125,408 0.01% 4 Belçika 38,093,598 4.42% 52 Burkina Faso 1,609,088 0.19% 100 Brezilya 122,787 0.01% 5 Bahreyn 37,883,748 4.39% 53 Suudi Arabistan 1,465,233 0.17% 101 Mali 117,728 0.01% 6 Tunus 35,092,224 4.07% 54 Gambiya 1,427,023 0.17% 102 Letonya 117,397 0.01% 7 İtalya 28,878,896 3.35% 55 Hırvatistan 1,369,600 0.16% 103 Gabon 116,413 0.01% 8 Filipinler 25,007,165 2.90% 56 Meksika 1,339,955 0.16% 104 Umman 108,188 0.01% 9 Almanya 23,406,052 2.71% 57 Nijerya 1,234,816 0.14% 105 Marşal Adaları 104,487 0.01% 10 Gürcistan 19,082,085 2.21% 58 Ürdün 1,216,072 0.14% 106 Endonezya 99,775 0.01% 11 Irak 18,809,628 2.18% 59 Senegal 1,083,420 0.13% 107 Slovakya 98,040 0.01% 12 Romanya 18,586,517 2.16% 60 Venezuela 1,057,475 0.12% 108 Estonya 96,750 0.01% 13 Arjantin 11,556,500 1.34% 61 Özbekistan 995,574 0.12% 109 Kongo Demokratik Cum. 96,079 0.01% 14 Çin 11,396,844 1.32% 62 Orta Afrika Cumhuriyeti 848,889 0.10% 110 Macaristan 76,500 0.01% 15 Hollanda 10,662,667 1.24% 63 Belarus 796,548 0.09% 111 Papua Yeni Gine 69,450 0.01% 16 Fas 8,626,460 1.00% 64 Avustralya 762,619 0.09% 112 Guyana 69,303 0.01% 17 İspanya 8,190,482 0.95% 65 Paraguay 756,378 0.09% 113 Kolombiya 67,038 0.01% 18 İsviçre 7,780,959 0.90% 66 Sierra Leone 729,875 0.08% 114 Malezya 66,463 0.01% 19 Ukrayna 7,623,932 0.88% 67 Togo 724,225 0.08% 115 Kongo 64,040 0.01% 20 Yunanistan 7,314,461 0.85% 68 Kenya 717,527 0.08% 116 Bangladeş 59,376 0.01% 21 Fransa 7,280,540 0.84% 69 Tanzanya 714,977 0.08% 117 Zimbabve 56,587 0.01% 22 Mısır 6,801,609 0.79% 70 Moritanya 692,985 0.08% 118 Arnavutluk 54,824 0.01% 23 Hindistan 6,195,438 0.72% 71 Liberya 691,630 0.08% 119 Moldova 50,513 0.01% 24 Malta 5,469,116 0.63% 72 Kuzey Kıbrıs Türk Cum. 661,343 0.08% 120 İrlanda 47,976 0.01% 25 Somali 4,946,577 0.57% 73 Güney Afrika Cum. 571,051 0.07% 121 Hong Kong 47,604 0.01% 26 Birleşik Krallık 4,747,366 0.55% 74 Çekya 556,408 0.06% 122 Filistin Devleti 44,954 0.01% 27 Vietnam 4,728,860 0.55% 75 Kotdivuar 456,539 0.05% 123 Bahamalar 38,481 0.00% 28 Danimarka 4,655,387 0.54% 76 İsveç 446,502 0.05% 124 Haiti 36,248 0.00% 29 Katar 4,524,404 0.52% 77 Pakistan 444,452 0.05% 125 Gine Bissau 34,263 0.00% 30 Cezayir 4,397,202 0.51% 78 Bulgaristan 356,450 0.04% 126 Uruguay 30,322 0.00% 31 Azerbaycan 4,314,077 0.50% 79 Gine 333,471 0.04% 127 Dominik Cumhuriyeti 29,435 0.00% 32 Angola 3,931,610 0.46% 80 Kamerun 329,659 0.04% 128 Nijer 23,665 0.00% 33 İsrail 3,844,658 0.45% 81 Litvanya 329,472 0.04% 129 Vanuatu 17,242 0.00% 34 Türkmenistan 3,770,272 0.44% 82 Güney Kore 307,104 0.04% 130 Uganda 16,835 0.00% 35 Samsun Serbest Böl 3,662,744 0.42% 83 Sudan 305,966 0.04% 131 Bosna-Hersek 9,964 0.00% 36 Finlandiya 3,531,723 0.41% 84 Yumurtalık Serbest Böl 297000 0.03% 132 Cook Adaları 9,879 0.00% 37 Libya 3,438,381 0.40% 85 Norveç 271,488 0.03% 133 Belize 8,267 0.00% 38 Cibuti 3,302,745 0.38% 86 Kuveyt 270,384 0.03% 134 Surinam 6,608 0.00% 39 Peru 3,200,080 0.37% 87 Bolivya 242,183 0.03% 135 Karadağ 6,425 0.00% 40 Madagaskar 2,983,846 0.35% 88 Kırgızistan 233,578 0.03% 136 Ekvator 5,721 0.00% 41 Suriye 2,896,875 0.34% 89 Kosova 231,990 0.03% 137 St. Vincent ve Grenadines 5,689 0.00% 42 Benin 2,482,356 0.29% 90 Tayvan 197,502 0.02% 138 Sri Lanka 5,621 0.00% 43 Yemen 2,345,329 0.27% 91 Cebelitarık 192,411 0.02% 139 Yeni Zelanda 3,140 0.00% 44 Kanada 2,340,292 0.27% 92 Mauritius 181,921 0.02% 140 Makedonya 2,501 0.00% 45 Sırbistan 1,914,144 0.22% 93 Afganistan 166,983 0.02% 141 Palau 2,450 0.00% 46 Kazakistan 1,879,979 0.22% 94 Avusturya 159,826 0.02% 142 Komorlar Birliği 1,590 0.00% 47 BAE 1,718,535 0.20% 95 Şili 152,127 0.02% 48 Lübnan 1,703,580 0.20% 96 Singapur 150,047 0.02% Toplam 862,475,735 100.00% Kaynak: TÜİK SAMSUN TİCARET VE SANAYİ ODASI 74

İTHALAT İŞLEMLERİ FASILLAR İTİBARİYLE İTHALAT İŞLEMLERİ Samsun Gümrük Müdürlüğü nce 2018 Ocak-Ekim döneminde en fazla ithalat işlemi gerçekleştirilen ilk beş fasıl aşağıdaki gibidir. İlk beş fasıl, toplam ithalat işlem hacminin %74.39 u kadardır. 1. Mineral yakıtlar, mineral yağlar ve bunların damıtılmasından elde edilen ürün, bitümenli madd; %31.35 2. Demir ve çelik; %15.61 3. Hububat; %14.48 4. Metal cevherleri, cüruf ve kül; %7.54 5. Tütün ve tütün yerine geçen işlenmiş maddeler; %5.41 SN Fasıl FASIL ADI İTHALAT ($) Pay (%) K.Pay(%) Toplam 2,106,992,930 100.00% 1 27 Mineral yakıtlar, mineral yağlar ve bunların damıtılmasından elde edilen ürünler,bitümenli mad, mineral mum 660,638,707 31.35% 31.35% 2 72 Demir ve çelik 328,851,722 15.61% 46.96% 3 10 Hububat 305,007,409 14.48% 61.44% 4 26 Metal cevherleri, cüruf ve kül 158,924,974 7.54% 68.98% 5 24 Tütün ve tütün yerine geçen işlenmiş maddeler 113,954,837 5.41% 74.39% 6 23 Gıda sanayiinin kalıntı ve döküntüleri, hayvanlar için hazırlanmış kaba yemler 98,157,160 4.66% 79.05% 7 25 Tuz, kükürt, topraklar ve taşlar, alçılar, kireçler ve çimento 86,647,078 4.11% 83.16% 8 31 Gübreler 71,495,567 3.39% 86.55% 9 76 Alüminyum ve alüminyumdan eşya 51,407,910 2.44% 88.99% 10 28 İnorganik kimyasallar, kıymetli metal, radyoaktif element, metal ve izotopların organik-anorganik bileşikleri 40,142,849 1.91% 90.90% 11 12 Yağlı tohum ve meyvalar, muhtelif tane, tohum ve meyvalar,sanayiide ve tıpta kullanılan bitkiler, saman ve kaba yem 39,128,159 1.86% 92.76% 12 1 Canlı hayvanlar 37,520,602 1.78% 94.54% 13 44 Ağaç ve ahşap eşya, odun kömürü 21,464,353 1.02% 95.56% 14 84 Kazanlar, makinalar, mekanik cihazlar ve aletler, nükleer reaktörler, bunların aksam ve parçaları 16,062,193 0.76% 96.32% 15 85 Elektrikli makina ve cihazlar, ses kaydetme-verme, televizyon görüntü-ses kaydetme-verme cihazları,aksam-parça-a 15,219,449 0.72% 97.04% 16 29 Organik kimyasal ürünler 6,878,487 0.33% 97.37% 17 39 Plastikler ve mamulleri 6,755,027 0.32% 97.69% 18 15 Hayvansal ve bitkisel katı ve sıvı yağlar, yemeklik katı yağlar, hayvansal ve bitkisel mumlar 6,636,549 0.31% 98.00% 19 48 Kağıt ve karton, kağıt hamurundan, kağıttan veya kartondan eşya 4,536,952 0.22% 98.22% 20 17 Şeker ve şeker mamulleri 4,054,847 0.19% 98.41% 21 68 Taş, alçı, çimento, amyant, mika veya benzeri maddelerden eşya 3,453,076 0.16% 98.57% 22 5 Diğer hayvansal menşeli ürünler (kıl, kemik, boynuz, fildişi, mercan, bağırsak, vb.) 2,882,923 0.14% 98.71% 23 87 Motorlu kara taşıtları, traktörler, bisikletler, motosikletler ve diğer kara taşıtları, bunların aksam, parça, aksesuarı 2,442,088 0.12% 98.83% 24 7 Yenilen sebzeler ve bazı kök ve yumrular 2,328,880 0.11% 98.94% 25 93 Silahlar ve mühimmat, bunların aksam, parça ve aksesuarı 2,319,848 0.11% 99.05% 26 8 Yenilen meyveler ve sert kabuklu meyveler 2,282,049 0.11% 99.16% 27 73 Demir veya çelikten eşya 2,088,083 0.10% 99.25% 28 56 Vatka, keçe ve dokunmamış mensucat, özel iplikler, sicim, kordon, ip, halat ve bunlardan mamul eşya 1,688,461 0.08% 99.33% 29 21 Yenilen çeşitli gıda müstahzarları (kahve hülasaları, çay hülasaları, mayalar, soslar, diyet mamaları, vb.) 1,575,373 0.07% 99.41% 30 55 Sentetik ve suni devamsız lifler 1,461,390 0.07% 99.48% Kaynak: TÜİK, ilk 30 fasıl listelenmiştir. SAMSUN TİCARET VE SANAYİ ODASI 75

ÜLKELER İTİBARİYLE İTHALAT İŞLEMLERİ SAMSUN EKONOMİK BÜLTEN // EKİM 2018 Samsun Gümrük Müdürlüğü nce 2018 Ocak-Ekim döneminde toplam 88 ülkeden ithalat işlemi yapılmıştır. En fazla ithalat işlemi yapılan beş ülke paylarıyla birlikte sırasıyla; Rusya Federasyonu (%45.87), Şili (%5.05), ABD (%4.63), Bulgaristan (%4.34), Kazakistan (%4.12) dır. SN Ülke adi İthalat İşlemi ($) Pay SN Ülke adi İthalat İşlemi ($) Pay 1 Rusya Federasyonu 966,533,377 45.87% 45 Malavi 1,625,248 0.08% 2 Şili 106,452,020 5.05% 46 Finlandiya 1,427,058 0.07% 3 ABD 97,637,543 4.63% 47 Togo 1,403,798 0.07% 4 Bulgaristan 91,480,824 4.34% 48 Benin 1,396,548 0.07% 5 Kazakistan 86,819,442 4.12% 49 Zimbabve 1,354,074 0.06% 6 Ukrayna 84,230,046 4.00% 50 Gana 1,336,677 0.06% 7 Brezilya 69,031,007 3.28% 51 Malezya 1,293,188 0.06% 8 Kanada 64,798,578 3.08% 52 Slovenya 1,124,870 0.05% 9 Belçika 61,464,765 2.92% 53 Türkmenistan 1,086,634 0.05% 10 Fas 54,436,418 2.58% 54 Belarus 1,030,914 0.05% 11 Danimarka 46,787,358 2.22% 55 Japonya 867,035 0.04% 12 İspanya 33,826,291 1.61% 56 Bangladeş 832,808 0.04% 13 Gürcistan 33,686,761 1.60% 57 Vietnam 767,127 0.04% 14 Romanya 26,725,343 1.27% 58 Avusturya 741,772 0.04% 15 Çin 24,670,357 1.17% 59 Slovakya 718,732 0.03% 16 Mozambik 23,914,225 1.13% 60 Sırbistan 678,969 0.03% 17 Almanya 23,445,790 1.11% 61 Hollanda 665,117 0.03% 18 İsveç 21,292,873 1.01% 62 Suudi Arabistan 623,562 0.03% 19 Mısır 20,799,876 0.99% 63 Endonezya 564,202 0.03% 20 Hindistan 18,019,395 0.86% 64 Guatemala 563,645 0.03% 21 Birleşik Krallık 15,234,119 0.72% 65 Küba 560,246 0.03% 22 Cezayir 10,845,781 0.51% 66 Sudan 538,300 0.03% 23 Uruguay 10,764,961 0.51% 67 Tanzanya 514,800 0.02% 24 Moldova 8,743,496 0.41% 68 Meksika 503,316 0.02% 25 İran 8,265,248 0.39% 69 Letonya 474,637 0.02% 26 İtalya 8,245,574 0.39% 70 Peru 393,654 0.02% 27 Nijerya 7,087,253 0.34% 71 Polonya 367,889 0.02% 28 Kırgızistan 6,810,544 0.32% 72 Ürdün 259,412 0.01% 29 Fransa 5,607,586 0.27% 73 Litvanya 252,716 0.01% 30 Tunus 4,771,654 0.23% 74 Güney Afrika Cumhuriyeti 207,145 0.01% 31 Norveç 4,468,483 0.21% 75 Tayvan 181,091 0.01% 32 İsrail 4,381,436 0.21% 76 Bahreyn 161,060 0.01% 33 BAE 4,252,556 0.20% 77 Filipinler 145,356 0.01% 34 Kenya 3,776,701 0.18% 78 Zambia 103,940 0.00% 35 Samsun Serbest Bölgesi 3,238,398 0.15% 79 İrlanda 84,180 0.00% 36 Güney Kore 3,018,011 0.14% 80 Mauritius 63,470 0.00% 37 Çekya 2,412,185 0.11% 81 Namibya 56,246 0.00% 38 Libya 2,272,693 0.11% 82 Tayland 28,323 0.00% 39 Azerbaycan 2,113,099 0.10% 83 İsviçre 25,374 0.00% 40 Özbekistan 2,052,756 0.10% 84 Barbados 15,180 0.00% 41 Uganda 2,043,128 0.10% 85 Paraguay 12,636 0.00% 42 Hırvatistan 1,907,780 0.09% 86 Sri Lanka 12,360 0.00% 43 Macaristan 1,819,757 0.09% 87 Bermuda 6,067 0.00% 44 Yunanistan 1,738,066 0.08% Toplam 2,106,992,930 100.00% Kaynak: TÜİK SAMSUN TİCARET VE SANAYİ ODASI 76

BÜTÇE GELİR VE GİDERLERİ SAMSUN TİCARET VE SANAYİ ODASI 77

GENEL BÜTÇE VERGİ GELİRLERİ Türkiye de 2017 Ocak-Ekim döneminde 567 Milyar 384 Milyon 876 Bin TL vergi tahakkuku gerçekleşirken 2018 Ocak- Ekim döneminde %19.4 artışla 677 Milyar 648 Milyon 92 Bin TL vergi tahakkuku gerçekleşmiştir. Samsun ilinde 2017 Ocak-Ekim döneminde 3 Milyar 403 Milyon 175 Bin TL vergi tahakkuku gerçekleşirken 2018 Ocak-Ekim döneminde %24.6 artışla 4 Milyar 240 Milyon 707 Bin TL vergi tahakkuku gerçekleşmiştir. Türkiye de 2017 Ocak-Ekim döneminde 430 Milyar 908 Milyon 740 Bin TL vergi tahsilatı gerçekleşirken 2018 Ocak- Ekim döneminde %17.9 artışla 507 Milyar 854 Milyon 606 Bin TL vergi tahsilatı gerçekleşmiştir. Samsun ilinde 2017 Ocak-Ekim döneminde 2 Milyar 432 Milyon 876 Bin TL vergi tahsilatı gerçekleşirken 2018 Ocak-Ekim döneminde %26.3 artışla 3 Milyar 73 Milyon 254 Bin TL vergi tahsilatı gerçekleşmiştir. Türkiye de Vergi tahsilatının tahakkuka oranı; 2017 Ocak-Ekim döneminde %75.95 iken 2018 Ocak-Ekim döneminde %74.94 oranında gerçekleşmiş, Samsun ilinde ise 2017 Ocak-Ekim döneminde %71.49 iken 2018 Ocak-Ekim döneminde %72.47 oranında gerçekleşmiştir. Samsun ilinin vergi tahakkuk payı 2017 Ocak-Ekim döneminde %0.60 oranında iken 2018 Ocak-Ekim döneminde %0.63 oranında gerçekleşmiş, vergi tahsilat payı ise 2017 Ocak-Ekim döneminde %0.56 oranında iken 2018 Ocak-Ekim döneminde %0.61 oranında gerçekleşmiştir. Bölge Dönem Tahakkuk Tahsilat (*) Oran 2017 Ocak-Ekim 567,384,876 430,908,740 75.95% Türkiye 2018 Ocak-Ekim 677,648,092 507,854,606 74.94% Değişim 19.4% 17.9% Fark 110,263,216 76,945,866 2017 Ocak-Ekim 3,403,175 2,432,876 71.49% Samsun 2018 Ocak-Ekim 4,240,707 3,073,254 72.47% Değişim 24.6% 26.3% Fark 837,532 640,378 Samsun Pay 2017 Ocak-Ekim 0.60% 0.56% 2018 Ocak-Ekim 0.63% 0.61% Kaynak: www.muhasebat.gov.tr, (BİN TL) *Tahsilat/Tahakkuk SAMSUN TİCARET VE SANAYİ ODASI 78

İLLER İTİBARİYLE GENEL BÜTÇE VERGİ GELİRLERİ SAMSUN EKONOMİK BÜLTEN // EKİM 2018 Türkiye de toplam 677 Milyar 648 Milyon 92 Bin TL vergi tahakkuku yapılan 2018 Ocak-Ekim döneminde Samsun ili 4 Milyar 240 Milyon 707 Bin TL vergi tahakkuku ile 14 üncü sırada yer almıştır. Türkiye de toplam 507 Milyar 854 Milyon 606 Bin TL vergi tahsilatı yapılan 2018 Ocak-Ekim döneminde Samsun ili 3 Milyar 73 Milyon 254 Bin TL vergi tahsilatı ile 13 üncü sırada yer almıştır. SN İller Tahakkuk (1) (Bin TL) Tahsilat (2/1) Oran Toplam (2) (Bin TL) Tahsilat İçindeki pay SN İller Tahakkuk (1) (Bin TL) Tahsilat (2) (Bin TL) (2/1) Oran Toplam Tahsilat İçindeki pay 1 İstanbul 289,720,764 224,240,621 77.40 44.15 43 Osmaniye 1,066,436 563,666 52.86 0.11 2 İzmir 74,379,993 61,228,316 82.32 12.06 44 Batman 1,065,266 490,091 46.01 0.10 3 Ankara 73,252,365 52,531,646 71.71 10.34 45 Uşak 943,613 463,819 49.15 0.09 4 Kocaeli 69,051,950 61,691,882 89.34 12.15 46 Bolu 917,344 563,065 61.38 0.11 5 Bursa 17,970,372 11,451,927 63.73 2.25 47 Karabük 909,398 591,045 64.99 0.12 6 Mersin 13,319,141 10,909,764 81.91 2.15 48 Isparta 889,342 625,119 70.29 0.12 7 Antalya 10,778,640 6,316,698 58.60 1.24 49 Çorum 887,718 542,881 61.15 0.11 8 Hatay 10,154,680 8,426,138 82.98 1.66 50 Kastamonu 850,804 560,405 65.87 0.11 9 Tekirdağ 7,855,036 6,373,720 81.14 1.26 51 Tokat 810,857 465,876 57.45 0.09 10 Adana 7,621,892 4,147,414 54.41 0.82 52 Kilis 790,459 148,554 18.79 0.03 11 Konya 6,417,005 3,623,463 56.47 0.71 53 Yozgat 731,168 392,466 53.68 0.08 12 Gaziantep 5,352,838 2,663,156 49.75 0.52 54 Adıyaman 721,915 420,420 58.24 0.08 13 Kayseri 4,449,010 2,590,530 58.23 0.51 55 Amasya 695,478 350,723 50.43 0.07 14 Samsun 4,240,707 3,073,254 72.47 0.61 56 Giresun 662,433 405,712 61.25 0.08 15 Manisa 4,201,329 2,566,740 61.09 0.51 57 Şırnak 619,073 257,867 41.65 0.05 16 Zonguldak 4,091,321 3,260,644 79.70 0.64 58 Niğde 603,702 324,006 53.67 0.06 17 Denizli 3,709,484 2,068,456 55.76 0.41 59 Burdur 579,903 357,471 61.64 0.07 18 Muğla 3,588,346 2,142,950 59.72 0.42 60 Nevşehir 559,878 352,958 63.04 0.07 19 Diyarbakır 3,246,815 1,355,855 41.76 0.27 61 Bilecik 525,382 225,538 42.93 0.04 20 Balıkesir 3,183,687 2,116,053 66.47 0.42 62 Kırıkkale 522,376 230,682 44.16 0.05 21 Eskişehir 2,980,477 1,819,717 61.05 0.36 63 Hakkari 511,062 173,222 33.89 0.03 22 Aydın 2,863,214 1,564,148 54.63 0.31 64 Ağrı 498,856 305,765 61.29 0.06 23 Trabzon 2,758,943 1,986,902 72.02 0.39 65 Artvin 418,474 273,692 65.40 0.05 24 Van 2,566,855 903,632 35.20 0.18 66 Bartın 395,556 246,996 62.44 0.05 25 Urfa 2,461,922 1,164,654 47.31 0.23 67 Kırşehir 390,990 231,547 59.22 0.05 26 Sakarya 2,163,503 422,526 19.53 0.08 68 Erzincan 390,489 258,334 66.16 0.05 27 Çanakkale 1,799,185 1,312,917 72.97 0.26 69 Bitlis 382,551 220,265 57.58 0.04 28 Kahramanmaraş 1,735,760 1,179,406 67.95 0.23 70 Siirt 360,471 206,745 57.35 0.04 29 Sivas 1,652,079 771,882 46.72 0.15 71 Karaman 353,003 172,322 48.82 0.03 30 Mardin 1,387,331 325,203 23.44 0.06 72 Kars 346,676 238,405 68.77 0.05 31 Malatya 1,372,310 848,793 61.85 0.17 73 Bingöl 333,146 177,572 53.30 0.03 32 Afyonkarahisar 1,345,026 733,013 54.50 0.14 74 Muş 305,369 203,510 66.64 0.04 33 Yalova 1,342,922 883,446 65.79 0.17 75 Sinop 303,319 189,354 62.43 0.04 34 Aksaray 1,336,843 835,276 62.48 0.16 76 Iğdır 260,786 155,238 59.53 0.03 35 Erzurum 1,332,967 882,721 66.22 0.17 77 Çankırı 166,023 84,547 50.92 0.02 36 Düzce 1,273,689 519,105 40.76 0.10 78 Gümüşhane 162,599 113,234 69.64 0.02 37 Rize 1,241,846 1,030,738 83.00 0.20 79 Tunceli 110,540 94,127 85.15 0.02 38 Kütahya 1,149,105 684,214 59.54 0.13 80 Ardahan 107,616 80,859 75.14 0.02 39 Ordu 1,147,540 726,374 63.30 0.14 81 Bayburt 97,268 67,396 69.29 0.01 40 Edirne 1,120,394 842,125 75.16 0.17 41 Elazığ 1,118,192 735,536 65.78 0.14 Merkez 2,557,200 2,557,200 100.00 0.50 42 Kırklareli 1,108,075 520,357 46.96 0.10 Toplam 677,648,092 507,854,606 74.94 100.00 Kaynak: www.muhasebat.gov.tr/ Sıralama tahakkuk miktarına göre yapılmıştır. Not: İller Bazında Bütçe Gelirleri ve Bütçe Giderleri İl Sınırları İçindeki Muhasebe Birimlerince Tahsil Edilen ve Ödenen Tutarlardan Oluşmaktadır. Bakanlıkların Merkez Muhasebe Birimlerince Tahsil Edilen ve Ödenen Tutarlar İl Ayrımına Tabi Tutulmaksızın Merkez Satırında Yer Almaktadır. SAMSUN TİCARET VE SANAYİ ODASI 79

MERKEZİ YÖNETİM BÜTÇE GELİR VE GİDERLERİ SAMSUN EKONOMİK BÜLTEN // EKİM 2018 Türkiye de 2017 Ocak-Ekim döneminde 544 Milyar 402 Milyon 679 Bin TL bütçe gideri gerçekleşirken 2018 Ocak-Ekim döneminde %23.3 artışla 671 Milyar 69 Milyon 595 Bin TL bütçe gideri gerçekleşmiştir. Samsun ilinde 2017 Ocak-Ekim döneminde 4 Milyar 753 Milyon 157 Bin TL bütçe gideri gerçekleşirken 2018 Ocak-Ekim döneminde %19.5 artışla 5 Milyar 681 Milyon 706 Bin TL bütçe gideri gerçekleşmiştir. 2018 Ocak-Ekim döneminde; tahsilatın giderlere oranı, Türkiye de %90.74 oranında iken Samsun ilinde %61.76 oranında gerçekleşmiş, tahsilatın tahakkuka oranı; Türkiye de %58.70 oranında iken Samsun ilinde %61.15 oranında gerçekleşmiş, giderlerin tahakkuka oranı; Türkiye de %64.69 oranında iken Samsun ilinde %99.02 oranında gerçekleşmiştir. Samsun ilinin; bütçe gelir tahakkuk payı 2017 Ocak-Ekim döneminde %0.54 oranında iken 2018 Ocak-Ekim döneminde %0.55 oranında gerçekleşmiş, bütçe gelir tahsilat payı 2017 Ocak-Ekim döneminde %0.55 oranında iken 2018 Ocak- Ekim döneminde %0.58 oranında gerçekleşmiş, bütçe giderleri payı 2017 Ocak-Ekim döneminde %0.87 oranında iken 2018 Ocak-Ekim döneminde %0.85 oranında gerçekleşmiştir. Bölge Dönem Tahakkuk Tahsilat Giderler Tahsilat/Gider Tahsilat/Tahakkuk Gider/Tahakkuk 2017 Ocak-Ekim 849,723,954 509,441,843 544,402,679 93.58% 59.95% 64.07% Türkiye 2018 Ocak-Ekim 1,037,342,723 608,959,612 671,069,595 90.74% 58.70% 64.69% Değişim 22.1% 19.5% 23.3% Fark 187,618,769 99,517,769 126,666,916 2017 Ocak-Ekim 4,627,876 2,777,002 4,753,157 58.42% 60.01% 102.71% Samsun 2018 Ocak-Ekim 5,738,144 3,509,021 5,681,706 61.76% 61.15% 99.02% Değişim 24.0% 26.4% 19.5% Fark 1,110,268 732,019 928,549 Samsun 2017 Ocak-Ekim 0.54% 0.55% 0.87% Pay 2018 Ocak-Ekim 0.55% 0.58% 0.85% Kaynak: www.muhasebat.gov.tr, (BİN TL) SAMSUN TİCARET VE SANAYİ ODASI 80

İLLER İTİBARİYLE MERKEZİ YÖNETİM BÜTÇE GELİR VE GİDERLERİ Türkiye de toplam 1 Trilyon 32 Milyar 362 Milyon 723 Bin TL gelir tahakkuku yapılan 2018 Ocak-Ekim döneminde Samsun ili 5 Milyar 738 Milyon 144 Bin TL gelir tahakkuku ile 17 nci sırada yer almıştır. Türkiye de toplam 608 Milyar 959 Milyon 612 Bin TL gelir tahsilatı yapılan 2018 Ocak-Ekim döneminde Samsun ili 3 Milyar 509 Milyon 21 Bin TL gelir tahsilatı ile 12 nci sırada yer almıştır. Türkiye de toplam 671 Milyar 69 Milyon 595 Bin TL gider yapılan 2018 Ocak-Ekim döneminde Samsun ili 5 Milyar 681 Milyon 706 Bin TL gider ile 10 uncu sırada yer almıştır. SN İller Tahakkuk Tahsilat Giderler Tahsilat/Gider SN İller Tahakkuk Tahsilat Giderler Tahsilat/Gider 1 Ankara 117,893,245 71,812,193 56,995,975 126.00 43 Kars 607,688 298,417 1,802,909 16.55 2 İstanbul 432,743,350 238,851,377 30,527,072 782.42 44 Edirne 1,596,002 1,093,087 1,797,129 60.82 3 İzmir 94,186,952 63,641,765 13,732,337 463.44 45 Kütahya 2,685,229 902,204 1,691,377 53.34 4 Diyarbakır 7,190,873 1,598,685 7,350,198 21.75 46 Zonguldak 5,220,675 3,466,600 1,673,909 207.10 5 Konya 10,142,870 4,371,805 7,270,534 60.13 47 Bitlis 637,768 270,868 1,640,859 16.51 6 Antalya 17,095,723 7,663,279 7,140,851 107.32 48 Siirt 621,801 252,628 1,598,718 15.80 7 Adana 13,910,452 4,601,543 7,063,400 65.15 49 Yozgat 1,032,184 479,924 1,581,273 30.35 8 Bursa 23,490,302 12,442,703 6,955,987 178.88 50 Osmaniye 1,632,163 718,843 1,539,374 46.70 9 Mersin 17,602,255 11,490,027 6,560,213 175.15 51 Bingöl 500,584 229,353 1,532,102 14.97 10 Samsun 5,738,144 3,509,021 5,681,706 61.76 52 Giresun 1,188,970 527,139 1,522,465 34.62 11 Urfa 5,159,143 1,417,211 5,504,318 25.75 53 Çorum 1,255,853 654,356 1,495,669 43.75 12 Kocaeli 77,424,864 62,932,196 5,443,459 1156.11 54 Muş 456,830 246,959 1,433,578 17.23 13 Trabzon 3,813,522 2,272,752 5,104,233 44.53 55 Amasya 1,856,311 456,855 1,405,166 32.51 14 Kayseri 7,091,543 2,978,404 5,069,251 58.75 56 Erzincan 550,725 318,696 1,284,781 24.81 15 Gaziantep 10,508,229 3,130,662 4,992,980 62.70 57 Niğde 1,395,819 570,720 1,277,844 44.66 16 Erzurum 2,439,106 1,153,407 4,715,583 24.46 58 Bolu 1,686,316 709,349 1,253,577 56.59 17 Hatay 13,685,118 8,924,712 4,683,845 190.54 59 Rize 1,414,873 1,125,506 1,215,068 92.63 18 Van 3,319,035 1,067,624 4,665,496 22.88 60 Tunceli 142,261 116,032 1,211,487 9.58 19 Balıkesir 5,264,423 2,568,548 4,152,766 61.85 61 Kırıkkale 1,063,775 311,471 1,140,681 27.31 20 Eskişehir 4,744,911 2,263,966 3,702,625 61.14 62 Aksaray 2,010,392 948,615 1,076,066 88.16 21 Kahramanmaraş 2,762,438 1,420,139 3,513,948 40.41 63 Kırklareli 2,045,509 633,057 1,049,144 60.34 22 Manisa 5,572,921 2,895,002 3,461,454 83.64 64 Karabük 1,345,490 695,849 1,037,341 67.08 23 Elâzığ 2,042,823 925,615 3,438,411 26.92 65 Düzce 2,272,948 650,233 1,037,029 62.70 24 Aydın 4,641,904 1,975,040 3,347,810 58.99 66 Artvin 776,289 352,987 1,033,517 34.15 25 Mardin 3,062,385 439,498 3,320,288 13.24 67 Burdur 804,246 440,604 1,002,910 43.93 26 Isparta 1,851,228 863,891 3,226,350 26.78 68 Kırşehir 636,098 299,406 974,523 30.72 27 Şırnak 1,073,853 339,944 3,188,167 10.66 69 Nevşehir 807,030 444,550 967,924 45.93 28 Malatya 2,202,735 996,421 3,143,228 31.70 70 Uşak 1,757,776 573,406 965,724 59.38 29 Sivas 2,233,367 941,352 3,015,410 31.22 71 Yalova 1,662,048 976,695 814,385 119.93 30 Muğla 6,334,460 2,897,801 2,992,624 96.83 72 Çankırı 280,346 130,712 814,162 16.05 31 Denizli 5,650,893 2,439,435 2,869,312 85.02 73 Iğdır 421,762 199,321 806,199 24.72 32 Hakkari 1,370,638 214,120 2,801,887 7.64 74 Kilis 936,484 182,240 791,374 23.03 33 Sakarya 4,751,623 770,588 2,509,102 30.71 75 Sinop 428,894 253,482 784,661 32.30 34 Kastamonu 1,362,961 700,029 2,467,917 28.37 76 Karaman 549,220 245,507 770,619 31.86 35 Tekirdağ 9,039,488 6,680,929 2,361,558 282.90 77 Bilecik 992,127 306,195 741,592 41.29 36 Afyonkarahisar 1,934,049 936,192 2,111,041 44.35 78 Bartın 515,036 296,902 665,154 44.64 37 Ordu 1,534,252 883,848 2,028,443 43.57 79 Gümüşhane 236,874 157,040 602,377 26.07 38 Adıyaman 1,200,908 530,960 2,001,134 26.53 80 Bayburt 141,645 93,744 496,866 18.87 39 Çanakkale 6,089,264 1,579,798 1,997,618 79.08 81 Ardahan 144,288 99,810 492,927 20.25 40 Tokat 1,233,960 596,390 1,989,479 29.98 41 Batman 2,371,227 560,954 1,914,767 29.30 Merkez 50,418,697 49,580,302 369,170,374 13.43 42 Ağrı 852,260 370,122 1,863,984 19.86 Toplam 1,037,342,723 608,959,612 671,069,595 90.74 Kaynak: www.muhasebat.gov.tr/ Sıralama Gider miktarına göre yapılmıştır. SAMSUN TİCARET VE SANAYİ ODASI 81

VERGİ MÜKELLEF SAYILARI SAMSUN TİCARET VE SANAYİ ODASI 82

VERGİ MÜKELLEF SAYILARI Türkiye deki toplam kurumlar vergisi mükellef sayısı 2017 Ekim ayında 753 Bin 536 adet iken 2018 Ekim ayında %6.49 artışla 802 Bin 472 adet olmuştur. Samsun ilindeki kurumlar vergisi mükellef sayısı 2017 Ekim ayında 6 Bin 378 adet iken 2018 Ekim ayında %4.22 artışla 6 Bin 647 adet olmuştur. Türkiye deki toplam gelir vergisi mükellef sayısı 2017 Ekim ayında 1 Milyon 876 Bin 531 adet iken 2018 Ekim ayında %2.46 artışla 1 Milyon 922 Bin 618 adet olmuştur. Samsun ilindeki gelir vergisi mükellef sayısı 2017 Ekim ayında 26 Bin 700 adet iken 2018 Ekim ayında %2.56 artışla 27 Bin 383 adet olmuştur. Türkiye deki toplam GMSİ vergisi mükellef sayısı 2017 Ekim ayında 1 Milyon 890 Bin 882 adet iken 2018 Ekim ayında %5.44 artışla 1 Milyon 993 Bin 692 adet olmuştur. Samsun ilindeki GMSİ vergisi mükellef sayısı 2017 Ekim ayında 19 Bin 490 adet iken 2018 Ekim ayında %7.04 artışla 20 Bin 862 adet olmuştur. Türkiye deki toplam KDV mükellef sayısı 2017 Ekim ayında 2 Milyon 576 Bin 708 adet iken 2018 Ekim ayında %3.70 artışla 2 Milyon 672 Bin 9 adet olmuştur. Samsun ilindeki KDV mükellef sayısı 2017 Ekim ayında 32 Bin 221 adet iken 2018 Ekim ayında %3.03 artışla 33 Bin 197 adet olmuştur. Türkiye deki toplam basit usul vergi mükellef sayısı 2017 Ekim ayında 774 Bin 656 adet iken 2018 Ekim ayında %0.53 artışla 778 Bin 771 adet olmuştur. Samsun ilindeki basit usul vergi mükellef sayısı 2017 Ekim ayında 17 Bin 96 adet iken 2018 Ekim ayında %0.74 artışla 17 Bin 223 adet olmuştur. Türkiye deki toplam Gelir Stopaj vergi mükellef sayısı 2017 Ekim ayında 2 Milyon 691 Bin 632 adet iken 2018 Ekim ayında %3.83 artışla 2 Milyon 794 Bin 686 adet olmuştur. Samsun ilindeki Gelir Stopaj vergi mükellef sayısı 2017 Ekim ayında 34 Bin 206 adet iken 2018 Ekim ayında %3.10 artışla 35 Bin 268 adet olmuştur. Samsun ilinin Ekim 2018 itibariyle; Kurumlar vergisi mükellef sayısı payı %0.83 oranında, Gelir vergisi mükellef sayısı payı %1.42 oranında, GMSİ vergisi mükellef sayısı payı %1.05 oranında, Katma Değer vergisi mükellef sayısı payı %1.24 oranında, Basit Usul vergi mükellef sayısı payı %2.21 oranında, Gelir Stopaj vergisi mükellef sayısı payı %1.26 oranında gerçekleşmiştir. Vergi Türü TÜRKİYE SAMSUN SAMSUN PAY (%) Ekim 2017 Ekim 2018 Fark Değişim Ekim 2017 Ekim 2018 Fark Değişim Ekim 2017 Ekim 2018 KURUMLAR 753,536 802,472 48,936 6.49% 6,378 6,647 269 4.22% 0.85% 0.83% GELİR 1,876,531 1,922,618 46,087 2.46% 26,700 27,383 683 2.56% 1.42% 1.42% GMSİ 1,890,882 1,993,692 102,810 5.44% 19,490 20,862 1,372 7.04% 1.03% 1.05% KDV 2,576,708 2,672,009 95,301 3.70% 32,221 33,197 976 3.03% 1.25% 1.24% BASİT 774,656 778,771 4,115 0.53% 17,096 17,223 127 0.74% 2.21% 2.21% STOPAJ 2,691,632 2,794,686 103,054 3.83% 34,206 35,268 1,062 3.10% 1.27% 1.26% TOPLAM 10,563,945 10,964,248 400,303 3.79% 136,091 140,580 4,489 3.30% 1.29% 1.28% Kaynak: www.gib.gov.tr SAMSUN TİCARET VE SANAYİ ODASI 83

İLLER İTİBARİYLE VERGİ MÜKELLEF SAYILARI SAMSUN EKONOMİK BÜLTEN // EKİM 2018 Samsun ili, 2018 Ekim ayı itibariyle 6 Bin 647 Kurumlar vergisi mükellefi ile 22 nci sırada, 27 Bin 383 Gelir vergisi mükellefi ile 15 inci sırada, 20 Bin 862 GMSİ vergisi mükellefi ile 16 ncı sırada, 33 Bin 197 KDV mükellefi ile 17 nci sırada, 17 Bin 223 Basit usul vergi mükellefi ile 15 inci sırada, 35 Bin 268 Stopaj vergisi mükellefi ile 17 nci sırada yer almaktadır. SN İller Kurumlar Gelir GMSİ KDV Basit Stopaj SN İller Kurumlar Gelir GMSİ KDV Basit Stopaj 1 İstanbul 300,511 504,789 713,361 786,977 46,588 814,806 42 Edirne 2,505 9,487 8,818 11,845 9,012 12,560 2 Ankara 88,233 136,596 230,738 221,957 23,699 230,936 43 Kütahya 2,471 10,462 10,528 12,862 8,672 13,779 3 İzmir 50,273 132,071 159,678 178,724 29,641 185,106 44 Düzce 2,397 7,403 6,204 9,675 5,670 10,097 4 Bursa 30,741 85,200 70,146 113,453 18,107 117,791 45 Yalova 2,312 7,092 7,220 9,198 3,555 9,756 5 Antalya 29,842 83,348 66,238 109,635 27,015 114,958 46 Adıyaman 2,273 7,096 2,967 9,278 9,681 9,917 6 Kocaeli 17,331 47,996 38,506 64,234 6,991 66,656 47 Tokat 2,203 9,270 8,003 11,103 8,652 12,102 7 Konya 17,029 55,910 39,696 71,730 20,474 75,032 48 Uşak 2,101 7,939 6,715 10,053 7,314 10,191 8 Adana 15,479 46,434 19,665 60,800 17,571 64,266 49 Kırklareli 2,079 8,798 9,088 10,560 6,684 11,245 9 İçel 15,317 41,272 21,920 55,475 20,003 58,911 50 Osmaniye 2,075 8,536 3,214 10,499 7,176 11,221 10 Gaziantep 14,525 42,101 12,459 56,053 15,731 57,613 51 Giresun 2,011 7,714 7,346 9,544 8,444 9,776 11 Kayseri 11,149 32,701 19,577 42,659 7,824 44,818 52 Bolu 1,982 7,070 8,809 8,969 2,908 9,534 12 Muğla 10,906 37,288 36,339 46,475 14,573 48,515 53 Rize 1,941 7,153 6,936 8,908 5,431 9,205 13 Hatay 9,843 26,205 12,777 34,812 25,629 36,922 54 Burdur 1,877 7,302 6,147 9,247 5,083 9,915 14 Diyarbakır 7,854 14,923 5,727 22,684 14,427 23,616 55 Yozgat 1,839 7,914 6,084 9,696 6,279 9,953 15 Denizli 7,846 24,530 23,923 31,938 19,975 33,222 56 Kastamonu 1,638 8,184 11,105 9,954 5,823 10,528 16 Tekirdağ 7,835 25,361 21,023 32,355 13,775 34,495 57 Amasya 1,573 6,624 7,154 7,952 4,842 9,427 17 Şanlıurfa 7,723 27,152 4,566 34,959 18,439 35,764 58 Ağrı 1,524 4,565 1,147 6,146 5,639 6,286 18 Aydın 7,542 25,882 27,221 32,184 23,058 34,736 59 Bingöl 1,512 2,894 1,560 4,503 2,898 4,882 19 Eskişehir 6,753 22,904 32,584 29,011 3,729 30,434 60 Niğde 1,489 6,680 3,630 8,116 4,989 8,778 20 Manisa 6,703 31,398 29,298 36,832 24,119 38,884 61 Karaman 1,453 4,948 3,482 6,360 3,720 6,934 21 Sakarya 6,674 21,385 20,580 27,261 14,659 28,624 62 Kırıkkale 1,328 4,896 4,923 6,125 3,474 6,491 22 Samsun 6,647 27,383 20,862 33,197 17,223 35,268 63 Bitlis 1,260 3,365 999 4,688 4,097 4,920 Samsun Sıra 22. 15. 16. 17. 15. 17. 64 Muş 1,259 3,537 719 4,991 3,752 5,199 23 Balıkesir 6,351 29,845 35,113 34,932 22,394 36,956 65 Karabük 1,241 5,364 7,434 6,390 3,058 6,979 24 Trabzon 5,172 15,516 16,735 19,888 13,650 21,184 66 Erzincan 1,112 4,117 5,216 4,907 2,836 5,469 25 Van 4,906 11,036 2,243 16,257 11,891 17,086 67 Bilecik 1,064 4,595 5,197 5,601 1,865 5,825 26 Kahramanmaraş 4,904 16,911 8,953 21,321 14,903 22,247 68 Artvin 1,050 4,327 3,593 5,328 2,779 5,602 27 Mardin 4,529 8,352 1,657 12,827 8,464 13,306 69 Kırşehir 1,040 4,134 4,601 5,066 3,469 5,775 28 Afyon 4,259 13,451 10,347 17,398 10,659 18,495 70 Siirt 953 2,383 1,065 3,354 3,005 3,534 29 Malatya 3,984 12,283 7,722 15,997 11,207 17,077 71 Hakkari 945 2,070 691 3,201 3,131 3,257 30 Çanakkale 3,615 14,349 18,173 17,643 9,855 18,958 72 Iğdır 852 2,472 1,124 3,354 2,779 3,536 31 Elazığ 3,326 9,009 5,945 12,131 8,317 13,123 73 Sinop 843 4,200 5,804 5,034 3,419 5,433 32 Sivas 3,200 10,448 9,665 13,288 7,039 14,156 74 Kars 811 3,371 1,709 4,252 3,209 4,587 33 Erzurum 3,035 10,038 7,361 13,017 8,309 13,884 75 Çankırı 805 2,731 5,017 3,503 1,833 4,509 34 Batman 3,009 5,761 1,750 8,867 4,315 9,032 76 Kilis 741 2,117 759 2,902 2,532 3,089 35 Isparta 2,918 9,246 10,868 11,951 5,886 12,816 77 Bartın 656 3,681 4,073 4,187 3,003 5,487 36 Ordu 2,854 12,140 11,234 14,487 13,479 15,528 78 Gümüşhane 564 1,955 2,528 2,583 1,755 2,662 37 Çorum 2,638 11,256 8,818 13,568 7,134 13,924 79 Bayburt 309 1,065 1,446 1,353 1,181 1,463 38 Zonguldak 2,617 10,029 12,847 12,276 8,676 13,300 80 Tunceli 298 1,109 1,741 1,392 1,471 1,557 39 Nevşehir 2,608 7,520 7,011 10,097 4,886 10,716 81 Ardahan 280 1,230 732 1,514 1,485 1,675 40 Şırnak 2,582 4,441 796 7,722 2,828 6,939 41 Aksaray 2,543 8,308 4,042 10,744 5,024 11,451 Toplam 802,472 1,922,618 1,993,692 2,672,009 778,771 2,794,686 Kaynak: www.gib.gov.tr, Sıralama Kurumlar Vergisine göre yapılmıştır. SAMSUN TİCARET VE SANAYİ ODASI 84

SAMSUN TİCARET VE SANAYİ ODASI 85

AÇIK İŞ VE İŞE YERLEŞTİRME A) OCAK-EKİM DÖNEMİ Türkiye de 2017 Ocak-Ekim döneminde 2 Milyon 196 Bin 714 açık iş alınmışken, 2018 Ocak-Ekim döneminde %6.9 oranında azalışla 2 Milyon 44 Bin 306 açık iş alınmıştır. Samsun ilinde 2017 Ocak-Ekim döneminde 37 Bin 65 açık iş alınmışken, 2018 Ocak-Ekim döneminde %9.8 oranında azalışla 33 Bin 437 açık iş alınmıştır. Türkiye de 2017 Ocak-Ekim döneminde 909 Bin 290 kişi işe yerleştirilmişken, 2018 Ocak-Ekim döneminde %9.3 oranında artışla 993 Bin 873 kişi işe yerleştirilmiştir. Samsun ilinde 2017 Ocak-Ekim döneminde 12 Bin 535 kişi işe yerleştirilmişken, 2018 Ocak-Ekim döneminde %68.6 oranında artışla 21 Bin 128 kişi işe yerleştirilmiştir. Samsun ilinin açık iş sayısı payı 2017 Ocak-Ekim döneminde %1.69 oranında iken 2018 Ocak-Ekim döneminde %1.64 oranında gerçekleşmiş, işe yerleştirme payı 2017 Ocak-Ekim döneminde %1.38 oranında iken 2018 Ocak-Ekim döneminde %2.13 oranında gerçekleşmiştir. Açık işe yerleştirme oranı Türkiye de 2017 Ocak-Ekim döneminde %41.4 oranında iken 2018 Ocak-Ekim döneminde %48.6 oranında gerçekleşmiş, Samsun ilinde ise 2017 Ocak-Ekim döneminde %33.8 oranında iken 2018 Ocak-Ekim döneminde %63.2 oranında gerçekleşmiştir. Açıklama Bölge 2017 Ocak-Ekim 2018 Ocak-Ekim Değişim Fark Açık İş 2,196,714 2,044,306-6.9% -152,408 Türkiye İşe Yerleştirme 909,290 993,873 9.3% 84,583 Açık İş 37,065 33,437-9.8% -3,628 Samsun İşe Yerleştirme 12,535 21,128 68.6% 8,593 Açık İş 1.69% 1.64% Samsun Pay % İşe Yerleştirme 1.38% 2.13% Açık İşe Yerleştirme Oranı % Kaynak: iskur.gov.tr Türkiye 41.4% 48.6% Samsun 33.8% 63.2% SAMSUN TİCARET VE SANAYİ ODASI 86

Türkiye de 2018 Ocak-Ekim döneminde bir önceki yılın aynı dönemine göre Açık İş sayısı azalmış, İşe yerleştirme sayısı artmıştır. Samsun ilinde 2018 Ocak-Ekim döneminde bir önceki yılın aynı dönemine göre Açık İş sayısı ve İşe yerleştirme sayısı artmıştır. 2018 Ocak-Ekim döneminde bir önceki yılın aynı dönemine göre Açık İşe yerleştirme oranı Türkiye de ve Samsun ilinde artmıştır. SAMSUN TİCARET VE SANAYİ ODASI 87

B) EYLÜL/EKİM 2018 Türkiye de 2018 Eylül ayında 177 Bin 960 açık iş alınmışken, 2018 Ekim ayında %3.21 oranında artışla 183 Bin 673 açık iş alınmıştır. Samsun ilinde 2018 Eylül ayında 2 Bin 585 açık iş alınmışken, 2018 Ekim ayında %9.56 oranında artışla 2 Bin 832 açık iş alınmıştır. Türkiye de 2018 Eylül ayında 105 Bin 892 kişi açık işe yerleştirilmişken, 2018 Ekim ayında %16.98 oranında artışla 123 Bin 870 kişi açık işe yerleştirilmiştir. Samsun ilinde 2018 Eylül ayında Bin 943 kişi açık işe yerleştirilmişken, 2018 Ekim ayında %17.29 oranında artışla 2 Bin 279 kişi açık işe yerleştirilmiştir. Samsun ilinin açık iş sayısı payı 2018 Eylül ayında %1.45 oranında iken 2018 Ekim ayında %1.54 oranında gerçekleşmiş, açık işe yerleştirme sayısı payı ise 2018 Eylül ayında %1.83 oranında iken 2018 Ekim ayında %1.84 oranında gerçekleşmiştir. Açık işe yerleştirme oranı Türkiye de 2018 Eylül ayında %59.5 oranında iken 2018 Ekim ayında %67.4 oranında gerçekleşmiş, Samsun ilinde ise 2018 Eylül ayında %75.2 oranında iken 2018 Ekim ayında %80.5 oranında gerçekleşmiştir. Açıklama Bölge 2018 Eylül 2018 Ekim Değişim Fark Açık İş 177,960 183,673 3.21% 5,713 Türkiye İşe Yerleştirme 105,892 123,870 16.98% 17,978 Açık İş 2,585 2,832 9.56% 247 Samsun İşe Yerleştirme 1,943 2,279 17.29% 336 Açık İş Samsun 1.45% 1.54% İşe Yerleştirme Pay % 1.83% 1.84% Açık İşe Yerleştirme Oranı % Kaynak: iskur.gov.tr Türkiye 59.5% 67.4% Samsun 75.2% 80.5% SAMSUN TİCARET VE SANAYİ ODASI 88

İLLER İTİBARİYLE AÇIK İŞLER VE İŞE YERLEŞTİRME (EKİM 2018) Türkiye de toplam 183 Bin 673 açık işin alındığı 2018 Ekim ayında Samsun ilinde toplam 2 Bin 832 açık iş alınmıştır. Türkiye de toplam 123 Bin 870 kişinin işe yerleştirildiği 2018 Ekim ayında Samsun ilinde toplam 2 Bin 279 kişi işe yerleştirilmiştir. Samsun ili 2018 Ekim ayında açık iş sayısına göre 16 ncı sırada, işe yerleştirme sayısına göre 13 üncü sırada, Açık işe yerleştirme oranına göre 34 üncü sırada yer almıştır. SN İller (1) Açık İşler Açık İşler Payı (%) (2) İşe İşe Yer. Yerleştirme Payı(%) (2/1) SN İller (1) Açık İşler Açık İşler Payı (%) (2) İşe İşe Yer. Yerleştirme Payı(%) (2/1) 1 İstanbul 53,775 29.28% 18,290 14.77% 34.01% 42 Niğde 620 0.34% 711 0.57% 114.68% 2 Ankara 8,543 4.65% 12,003 9.69% 140.50% 43 Bolu 736 0.40% 671 0.54% 91.17% 3 Bursa 9,644 5.25% 9,721 7.85% 100.80% 44 Kastamonu 885 0.48% 644 0.52% 72.77% 4 İzmir 12,255 6.67% 6,130 4.95% 50.02% 45 Kırklareli 846 0.46% 623 0.50% 73.64% 5 Kocaeli 7,240 3.94% 5,556 4.49% 76.74% 46 Çorum 524 0.29% 578 0.47% 110.31% 6 Gaziantep 5,495 2.99% 4,726 3.82% 86.01% 47 Edirne 781 0.43% 574 0.46% 73.50% 7 Sakarya 3,181 1.73% 4,181 3.38% 131.44% 48 Erzurum 929 0.51% 527 0.43% 56.73% 8 Adana 4,805 2.62% 3,599 2.91% 74.90% 49 Batman 863 0.47% 441 0.36% 51.10% 9 Antalya 4,566 2.49% 2,955 2.39% 64.72% 50 Bartın 547 0.30% 437 0.35% 79.89% 10 Balıkesir 3,304 1.80% 2,699 2.18% 81.69% 51 Erzincan 429 0.23% 435 0.35% 101.40% 11 Mersin 3,154 1.72% 2,433 1.96% 77.14% 52 Sinop 508 0.28% 386 0.31% 75.98% 12 Aydın 2,551 1.39% 2,315 1.87% 90.75% 53 Şanlıurfa 1,349 0.73% 367 0.30% 27.21% 13 Samsun 2,832 1.54% 2,279 1.84% 80.47% 54 Trabzon 646 0.35% 366 0.30% 56.66% Samsun Sıra 16 13 34 55 Amasya 416 0.23% 363 0.29% 87.26% 14 Diyarbakır 2,940 1.60% 2,183 1.76% 74.25% 56 Bingöl 392 0.21% 357 0.29% 91.07% 15 Manisa 3,330 1.81% 2,149 1.73% 64.53% 57 Sivas 720 0.39% 356 0.29% 49.44% 16 Denizli 3,358 1.83% 2,109 1.70% 62.81% 58 Siirt 399 0.22% 354 0.29% 88.72% 17 Kütahya 1,710 0.93% 1,954 1.58% 114.27% 59 Kırşehir 523 0.28% 352 0.28% 67.30% 18 Malatya 2,094 1.14% 1,864 1.50% 89.02% 60 Şırnak 344 0.19% 348 0.28% 101.16% 19 Afyonkarahisar 1,245 0.68% 1,717 1.39% 137.91% 61 Nevşehir 342 0.19% 338 0.27% 98.83% 20 Tekirdağ 3,071 1.67% 1,673 1.35% 54.48% 62 Bilecik 478 0.26% 323 0.26% 67.57% 21 Mardin 1,035 0.56% 1,618 1.31% 156.33% 63 Düzce 397 0.22% 317 0.26% 79.85% 22 Kırıkkale 296 0.16% 1,604 1.29% 541.89% 64 Yozgat 429 0.23% 304 0.25% 70.86% 23 Ordu 1,132 0.62% 1,464 1.18% 129.33% 65 Zonguldak 653 0.36% 303 0.24% 46.40% 24 Konya 2,708 1.47% 1,302 1.05% 48.08% 66 Çankırı 246 0.13% 272 0.22% 110.57% 25 Hatay 1,350 0.74% 1,177 0.95% 87.19% 67 Yalova 630 0.34% 265 0.21% 42.06% 26 Eskişehir 2,014 1.10% 1,039 0.84% 51.59% 68 Bitlis 237 0.13% 225 0.18% 94.94% 27 Uşak 1,840 1.00% 991 0.80% 53.86% 69 Rize 273 0.15% 221 0.18% 80.95% 28 Kayseri 2,726 1.48% 964 0.78% 35.36% 70 Artvin 211 0.11% 189 0.15% 89.57% 29 Tokat 945 0.51% 911 0.74% 96.40% 71 Muş 333 0.18% 182 0.15% 54.65% 30 Elazığ 1,129 0.61% 899 0.73% 79.63% 72 Van 312 0.17% 180 0.15% 57.69% 31 Çanakkale 785 0.43% 846 0.68% 107.77% 73 Kilis 248 0.14% 161 0.13% 64.92% 32 Muğla 1,381 0.75% 817 0.66% 59.16% 74 Gümüşhane 180 0.10% 144 0.12% 80.00% 33 Osmaniye 1,068 0.58% 790 0.64% 73.97% 75 Kars 114 0.06% 133 0.11% 116.67% 34 Adıyaman 1,160 0.63% 789 0.64% 68.02% 76 Iğdır 180 0.10% 128 0.10% 71.11% 35 Karaman 532 0.29% 768 0.62% 144.36% 77 Burdur 635 0.35% 104 0.08% 16.38% 36 Giresun 1,038 0.57% 746 0.60% 71.87% 78 Tunceli 121 0.07% 88 0.07% 72.73% 37 Isparta 999 0.54% 744 0.60% 74.47% 79 Ardahan 84 0.05% 83 0.07% 98.81% 38 Karabük 1,105 0.60% 733 0.59% 66.33% 80 Bayburt 168 0.09% 79 0.06% 47.02% 39 Ağrı 715 0.39% 729 0.59% 101.96% 81 Hakkari 35 0.02% 22 0.02% 62.86% 40 Aksaray 651 0.35% 727 0.59% 111.67% 41 Kahramanmaraş 1,208 0.66% 725 0.59% 60.02% Toplam 183,673 100.00% 123,870 100.00% 67.44% Kaynak: İŞKUR, Sıralama işe yerleştirme sayısına göre yapılmıştır. SAMSUN TİCARET VE SANAYİ ODASI 89

İŞSİZLİK ÖDENEĞİ BAŞVURULARI OCAK-EYLÜL DÖNEMİ Türkiye de işsizlik ödeneği başvuru sayısı 2017 Ocak-Eylül döneminde 976 Bin 63 kişi iken 2018 Ocak-Eylül döneminde %7.0 oranında artışla 1 Milyon 43 Bin 923 kişi olarak gerçekleşmiştir. Türkiye de işsizlik ödeneği başvuru sayısı 2018 Ocak-Eylül döneminde bir önceki yılın aynı dönemine göre 67 Bin 860 kişi artmıştır. Samsun ilinde işsizlik ödeneği başvuru sayısı 2017 Ocak-Eylül döneminde 10 Bin 95 kişi iken 2018 Ocak-Eylül döneminde %30.2 oranında artışla 13 Bin 142 kişi olarak gerçekleşmiştir. Samsun ilinde işsizlik ödeneği başvuru sayısı 2018 Ocak-Eylül döneminde bir önceki yılın aynı dönemine göre 3 Bin 47 kişi artmıştır. Samsun ilinin işsizlik ödeneği başvuru sayısı payı 2017 Ocak-Eylül döneminde %1.03 oranında iken 2018 Ocak-Eylül döneminde %1.26 oranında gerçekleşmiştir. Bölge Ocak-Eylül Dönemi 2017 2018 Değişim Fark Türkiye 976,063 1,043,923 7.0% 67,860 Samsun 10,095 13,142 30.2% 3,047 Samsun Pay % 1.03% 1.26% Kaynak: iskur.gov.tr SAMSUN TİCARET VE SANAYİ ODASI 90

2018 AĞUSTOS / EYLÜL Türkiye de işsizlik ödeneği başvuru sayısı 2018 Ağustos ayında 106 Bin 401 kişi iken 2018 Eylül ayında %31.73 oranında artışla 140 Bin 164 kişi olarak gerçekleşmiştir. Samsun ilinde işsizlik ödeneği başvuru sayısı 2018 Ağustos ayında Bin 640 kişi iken 2018 Eylül ayında %6.71 oranında azalışla Bin 530 kişi olarak gerçekleşmiştir. Samsun ilinin işsizlik ödeneği başvuru sayısı payı 2018 Ağustos ayında %1.54 oranında iken 2018 Eylül ayında %1.09 oranında gerçekleşmiştir. Dönem Bölge İşsizlik Ödeneği Başvurusu İşsizlik Ödeneğini Hak Eden Kesilen Biten Devam Eden 2018 Ağustos 106,401 4,541 74 51,184 2018 Eylül TÜRKİYE 140,164 5,820 99 67,125 Değişim 31.73% 28.17% 33.78% 31.14% 2018 Ağustos 1,640 44 1 825 2018 Eylül SAMSUN 1,530 34 0 762 Değişim -6.71% -22.73% -100.00% -7.64% 2018 Ağustos SAMSUN 1.54% 0.97% 1.35% 1.61% 2018 Eylül PAY 1.09% 0.58% 0.00% 1.14% Kaynak: iskur.gov.tr SAMSUN TİCARET VE SANAYİ ODASI 91

İLLER İTİBARİYLE İŞSİZLİK ÖDENEĞİ BAŞVURULARI (EYLÜL 2018) Türkiye de toplam 140 Bin 164 kişinin işsizlik ödeneği başvurusu yaptığı 2018 Eylül ayında Samsun ilinde Bin 530 kişi işsizlik ödeneği başvurusu yapmıştır. 2018 Eylül ayında Samsun ili işsizlik ödeneği başvuru sayısına göre 18 inci sırada yer almıştır. Sn İller İşsizlik Ödeneğine Başvuru İşsizlik Ödeneği Hakeden Kesilen Biten Devam Eden İşsizlik Sn İller Ödeneği Başvuru Payı İşsizlik Ödeneğine Başvuru İşsizlik Ödeneği Hakeden Kesilen Biten Devam Eden İşsizlik Ödeneği Başvuru Payı 1 İstanbul 39,509 1,390 20 21,046 28.19% 42 Van 578 10 2 204 0.41% 2 Ankara 11,154 494 10 5,028 7.96% 43 Osmaniye 557 24 3 220 0.40% 3 İzmir 9,650 385 7 4,950 6.88% 44 Isparta 555 27 0 237 0.40% 4 Bursa 6,824 272 4 3,564 4.87% 45 Adıyaman 547 11 1 277 0.39% 5 Antalya 4,842 163 1 2,071 3.45% 46 Edirne 521 21 1 270 0.37% 6 Kocaeli 4,763 236 3 2,026 3.40% 47 Kastamonu 514 32 0 205 0.37% 7 Gaziantep 4,178 350 2 2,274 2.98% 48 Yalova 448 24 0 206 0.32% 8 Konya 3,387 177 1 1,273 2.42% 49 Giresun 441 8 0 201 0.31% 9 Adana 3,131 123 4 1,549 2.23% 50 Karaman 438 21 1 149 0.31% 10 Tekirdağ 2,974 142 0 1,436 2.12% 51 Bolu 431 16 2 186 0.31% 11 Mersin 2,676 121 5 1,235 1.91% 52 Kırıkkale 414 10 1 161 0.30% 12 Manisa 2,436 122 2 1,153 1.74% 53 Bartın 409 21 0 232 0.29% 13 Kayseri 2,351 111 4 1,018 1.68% 54 Aksaray 406 17 0 162 0.29% 14 Sakarya 1,887 52 2 950 1.35% 55 Niğde 404 37 0 145 0.29% 15 Kahramanmaraş 1,778 77 2 711 1.27% 56 Batman 399 24 0 217 0.28% 16 Muğla 1,664 52 0 662 1.19% 57 Rize 396 6 0 170 0.28% 17 Denizli 1,645 76 1 756 1.17% 58 Erzincan 347 21 0 97 0.25% 18 Samsun 1,530 34 0 762 1.09% 59 Burdur 345 29 0 153 0.25% 19 Aydın 1,499 45 0 666 1.07% 60 Artvin 336 11 0 172 0.24% 20 Balıkesir 1,490 54 0 740 1.06% 61 Karabük 334 6 0 142 0.24% 21 Eskişehir 1,442 86 0 692 1.03% 62 Yozgat 331 7 1 108 0.24% 22 Hatay 1,248 28 1 525 0.89% 63 Amasya 316 10 0 116 0.23% 23 Diyarbakır 1,155 53 4 618 0.82% 64 Şırnak 313 7 0 109 0.22% 24 Uşak 1,026 64 3 521 0.73% 65 Nevşehir 311 15 0 119 0.22% 25 Şanlıurfa 996 28 2 433 0.71% 66 Bingöl 298 35 0 175 0.21% 26 Trabzon 986 31 1 436 0.70% 67 Çankırı 263 16 0 101 0.19% 27 Malatya 935 29 0 427 0.67% 68 Kars 255 10 0 66 0.18% 28 Afyonkarahisar 875 51 1 368 0.62% 69 Kırşehir 233 23 0 119 0.17% 29 Sivas 868 40 1 251 0.62% 70 Ağrı 204 3 0 62 0.15% 30 Çanakkale 774 33 0 313 0.55% 71 Hakkari 179 0 0 29 0.13% 31 Erzurum 770 42 2 242 0.55% 72 Sinop 176 3 0 85 0.13% 32 Ordu 769 23 1 362 0.55% 73 Bitlis 164 2 0 52 0.12% 33 Düzce 763 20 0 390 0.54% 74 Gümüşhane 162 7 0 57 0.12% 34 Zonguldak 754 27 0 339 0.54% 75 Siirt 162 10 0 52 0.12% 35 Kütahya 731 31 1 295 0.52% 76 Muş 161 4 0 56 0.11% 36 Mardin 690 40 1 325 0.49% 77 Ardahan 138 14 0 50 0.10% 37 Elazığ 671 31 0 266 0.48% 78 Iğdır 123 5 0 33 0.09% 38 Çorum 670 22 0 290 0.48% 79 Kilis 91 8 0 36 0.06% 39 Kırklareli 640 40 0 321 0.46% 80 Bayburt 71 3 0 15 0.05% 40 Tokat 617 29 0 258 0.44% 81 Tunceli 57 1 0 23 0.04% 41 Bilecik 588 37 1 314 0.42% Toplam 140,164 5,820 99 67,125 100.00% Kaynak: İŞKUR, Sıralama işsizlik ödeneği başvuru sayısına göre yapılmıştır. SAMSUN TİCARET VE SANAYİ ODASI 92

SİGORTALI İSTATİSTİKLERİ SAMSUN TİCARET VE SANAYİ ODASI 93

SİGORTALI İSTATİSTİKLERİ Türkiye de sosyal güvenlik kapsamında aktif çalışan kişi sayısı 2017 Eylül ayında 22 Milyon 326 Bin 889 kişi iken 2018 Eylül ayında %0.82 oranında artışla 22 Milyon 510 Bin 859 kişi olarak gerçekleşmiştir. Samsun ilinde sosyal güvenlik kapsamında aktif çalışan kişi sayısı 2017 Eylül ayında 305 Bin 586 kişi iken 2018 Eylül ayında %0.84 oranında azalışla 303 Bin 30 kişi olarak gerçekleşmiştir. Samsun ilinin sosyal güvenlik kapsamında (toplam) aktif çalışan kişi sayısı payı 2017 Eylül ayında %1.37 oranında iken 2018 Eylül ayında %1.35 oranında gerçekleşmiştir. 2018 Eylül ayında sosyal güvenlik kapsamındaki aktif çalışanların il nüfusuna oranı (%) Türkiye de %27.06 iken Samsun ilinde %23.08 dir. Dönem Bölge Sosyal Güvenlik Kapsamında Aktif Çalışan Kişi Sayısı Dağılım (%) (4/a) (4/b) (4/c) Toplam (4/a) (4/b) (4/c) Sosyal Güvenlik Kapsamındaki Aktif Çalışanların il Nüfusuna Oranı (%) Eylül 2017 16,440,704 2,920,248 2,965,937 22,326,889 73.6% 13.1% 13.3% 27.97% Eylül 2018 16,548,698 2,958,532 3,003,629 22,510,859 73.5% 13.1% 13.3% 27.06% Türkiye Değişim 0.66% 1.31% 1.27% 0.82% Fark 107,994 38,284 37,692 183,970 Eylül 2017 199,074 53,579 52,933 305,586 65.1% 17.5% 17.3% 23.58% Eylül 2018 196,375 52,220 54,435 303,030 64.8% 17.2% 18.0% 23.08% Samsun Değişim -1.36% -2.54% 2.84% -0.84% Fark -2,699-1,359 1,502-2,556 Eylül 2017 1.21% 1.83% 1.78% 1.37% Samsun Pay % Eylül 2018 1.19% 1.77% 1.81% 1.35% Kaynak: sgk.gov.tr SAMSUN TİCARET VE SANAYİ ODASI 94

İLLER İTİBARİYLE SİGORTALI İSTATİSTİKLERİ (EYLÜL 2018) Türkiye de toplam 22 Milyon 510 Bin 859 kişinin sosyal güvenlik kapsamında aktif olarak çalıştığı 2018 Eylül ayında Samsun ilinde toplam 303 Bin 30 kişi sosyal güvenlik kapsamında aktif olarak çalışmaktadır. Samsun ili 2018 Eylül ayında, sosyal güvenlik kapsamında aktif olarak; 4/a çalışan sayısına göre 19 uncu sırada, 4/b çalışan sayısına göre 16 ncı sırada, 4/c çalışan sayısına göre 11 inci sırada, toplam çalışan sayısına göre 18 inci sırada, aktif çalışanların nüfusa oranına göre de 54 üncü sırada yer almıştır. SN İller Sosyal Güvenlik Kapsamında *Aktif SN İller Sosyal Güvenlik Kapsamında *Aktif Aktif Çalışan Kişi Sayısı Çalışanların Aktif Çalışan Kişi Sayısı Çalışanların (4/a) (4/b) (4/c) Toplam Nüfusa (4/a) (4/b) (4/c) Toplam Nüfusa Oranı (%) Oranı (%) 1 İstanbul 4,419,700 556,638 343,103 5,319,441 35.39 42 Edirne 68,060 20,618 19,297 107,975 26.54 2 Ankara 1,390,332 161,160 391,243 1,942,735 35.68 43 Uşak 73,744 19,559 13,232 106,535 29.19 3 İzmir 1,016,385 165,428 165,046 1,346,859 31.47 44 Kırklareli 74,736 14,825 13,739 103,300 29.01 4 Bursa 763,394 107,314 79,071 949,779 32.34 45 Giresun 67,010 17,012 17,801 101,823 23.28 5 Antalya 648,606 131,800 74,990 855,396 36.18 46 Osmaniye 65,647 16,758 19,089 101,494 19.23 6 Kocaeli 555,740 44,257 58,860 658,857 34.98 47 Rize 67,157 15,415 15,226 97,798 29.54 7 Konya 365,542 107,443 77,032 550,017 25.23 48 Batman 68,318 8,479 20,621 97,418 16.65 8 Adana 363,611 70,326 73,973 507,910 22.92 49 Aksaray 61,814 21,380 14,120 97,314 24.18 9 Gaziantep 327,897 65,921 53,998 447,816 22.33 50 Kastamonu 59,108 18,312 19,620 97,040 26.06 10 Mersin 291,249 79,566 62,764 433,579 24.17 51 Bolu 66,311 10,825 15,029 92,165 30.40 11 Manisa 290,355 73,755 46,565 410,675 29.06 52 Yozgat 51,550 22,967 16,867 91,384 21.83 12 Tekirdağ 292,332 34,198 28,861 355,391 35.35 53 Şırnak 53,092 6,346 28,100 87,538 17.40 13 Kayseri 252,038 47,209 50,918 350,165 25.43 54 Niğde 47,183 22,035 14,709 83,927 23.79 14 Muğla 255,615 51,353 37,365 344,333 36.68 55 Yalova 61,409 9,363 11,821 82,593 32.88 15 Balıkesir 211,230 60,836 49,301 321,367 26.67 56 Amasya 49,155 13,582 16,698 79,435 24.08 16 Hatay 206,436 58,509 50,697 315,642 20.04 57 Nevşehir 49,414 17,290 12,194 78,898 26.99 17 Denizli 220,233 53,489 36,217 309,939 30.42 58 Burdur 40,660 16,637 12,601 69,898 26.40 18 Samsun 196,375 52,220 54,435 303,030 23.08 59 Bilecik 52,666 6,312 9,137 68,115 30.72 Samsun Sıra 19 16 11 18 54 60 Karaman 44,782 12,772 9,583 67,137 27.22 19 Aydın 187,343 57,546 37,972 282,861 26.17 61 Kırıkkale 41,622 9,000 15,652 66,274 23.78 20 Sakarya 208,982 36,235 30,730 275,947 27.87 62 Ağrı 37,760 11,060 15,729 64,549 12.04 21 Diyarbakır 174,810 29,740 64,627 269,177 15.83 63 Erzincan 39,735 8,710 13,484 61,929 26.75 22 Şanlıurfa 162,579 52,581 45,351 260,511 13.12 64 Karabük 41,711 6,268 13,518 61,497 25.16 23 Eskişehir 189,243 26,670 41,162 257,075 29.87 65 Bitlis 36,503 8,367 14,670 59,540 17.44 24 Kahramanmaraş 167,284 35,424 37,573 240,281 21.31 66 Hakkâri 31,735 4,953 22,065 58,753 21.31 25 Trabzon 141,276 24,126 37,054 202,456 25.75 67 Siirt 34,034 5,300 15,703 55,037 16.97 26 Malatya 125,794 28,403 38,909 193,106 24.55 68 Muş 34,679 7,659 12,685 55,023 13.60 27 Afyonkarahisar 111,313 37,487 27,592 176,392 24.65 69 Kırşehir 33,205 9,174 12,234 54,613 23.29 28 Van 111,495 17,666 36,717 165,878 14.99 70 Bingöl 34,218 4,834 15,366 54,418 19.91 29 Ordu 105,800 27,657 25,456 158,913 21.41 71 Kars 31,023 9,117 12,551 52,691 18.32 30 Erzurum 102,371 20,816 35,256 158,443 20.83 72 Çankırı 32,115 6,758 10,205 49,078 26.38 31 Çanakkale 99,851 28,132 23,980 151,963 28.65 73 Sinop 30,645 8,259 10,009 48,913 23.58 32 Sivas 94,332 26,446 29,561 150,339 24.20 74 Bartın 34,121 5,037 8,096 47,254 24.41 33 Kütahya 99,423 20,052 21,522 140,997 24.64 75 Artvin 29,256 5,598 9,105 43,959 26.46 34 Zonguldak 103,524 12,439 21,813 137,776 23.08 76 Kilis 22,074 5,985 6,459 34,518 25.32 35 Mardin 88,461 19,448 28,976 136,885 16.91 77 Iğdır 20,005 5,509 6,674 32,188 16.53 36 Elazığ 82,378 15,909 28,875 127,162 21.79 78 Gümüşhane 19,376 4,917 6,689 30,982 18.21 37 Isparta 75,080 17,334 34,689 127,103 29.30 79 Ardahan 16,807 5,513 4,441 26,761 27.56 38 Tokat 75,768 22,790 24,225 122,783 20.39 80 Tunceli 11,321 2,979 12,166 26,466 32.08 39 Çorum 77,402 19,761 19,687 116,850 22.11 81 Bayburt 12,365 3,264 5,186 20,815 25.88 40 Adıyaman 69,099 17,936 22,689 109,724 17.84 41 Düzce 81,894 13,764 12,603 108,261 28.67 TOPLAM 16,548,698 2,958,532 3,003,629 22,510,859 27.06% Kaynak: SGK, Sıralama toplam sigortalı sayısına göre yapılmıştır. *: Sosyal Güvenlik Kapsamında SAMSUN TİCARET VE SANAYİ ODASI 95

NAKİT KREDİLER SAMSUN TİCARET VE SANAYİ ODASI 96

NAKİT KREDİLER Samsun ilinin, kamu bankaları Nakit kredi stoku, 2017 Ekim sonu itibariyle 6 Milyar 342 Milyon 156 Bin TL iken 2018 Ekim sonu itibariyle %19.19 oranında artışla 7 Milyar 559 Milyon 530 Bin TL olarak gerçekleşmiştir. Samsun ilinin, özel bankalar Nakit kredi stoku, 2017 Ekim sonu itibariyle 8 Milyar 455 Milyon 78 Bin TL iken 2018 Ekim sonu itibariyle %14.57 oranında artışla 9 Milyar 687 Milyon 294 Bin TL olarak gerçekleşmiştir. Samsun ilinin, toplam Nakit kredi stoku, 2017 Ekim sonu itibariyle 14 Milyar 797 Milyon 234 Bin TL iken 2018 Ekim sonu itibariyle %16.55 oranında artışla 17 Milyar 246 Milyon 824 Bin TL olarak gerçekleşmiştir. Türkiye de 2017 Ekim sonu itibariyle Nakit kredilerin %32.4 ü Kamu bankalarında iken 2018 Ekim sonunda bu oran %33.9 olarak gerçekleşmiştir. Samsun ilinde 2017 Ekim sonu itibariyle Nakit kredilerin %42.9 u Kamu bankalarında iken 2018 Ekim sonunda bu oran %43.8 olarak gerçekleşmiştir. 2018 Ekim sonunda bir önceki yılın Ekim sonuna göre toplam nakit kredi stoku; Türkiye de 591 Milyar 909 Milyon 184 Bin TL artmış, Samsun ilinde ise 2 Milyar 449 Milyon 590 Bin TL artmıştır. Tarih Bölge Nakit Krediler (TL) Dağılım (%) Kamu Bankaları Özel Bankalar Toplam Kamu Bankaları Özel Bankalar Ekim 2017 662,029,302,922 1,369,848,578,441 2,031,877,881,363 32.6% 67.4% Ekim 2018 848,105,673,929 1,603,785,891,223 2,451,891,565,152 34.6% 65.4% Türkiye Değişim 28.11% 17.08% 20.67% Fark 186,076,371,007 233,937,312,782 420,013,683,789 Ekim 2017 6,394,294,820 8,670,562,849 15,064,857,669 42.4% 57.6% Ekim 2018 7,508,285,957 9,102,680,928 16,610,966,885 45.2% 54.8% Samsun Değişim 17.42% 4.98% 10.26% Fark 1,113,991,137 432,118,079 1,546,109,216 Ekim 2017 0.97% 0.63% 0.74% Samsun Pay % Ekim 2018 0.89% 0.57% 0.68% Kaynak: Risk Merkezi Grafikler: Samsun TSO Grafikler: Samsun TSO SAMSUN TİCARET VE SANAYİ ODASI 97

NAKİT KREDİLERİN İLLER BAZINDA DAĞILIMI SAMSUN EKONOMİK BÜLTEN // EKİM 2018 Samsun ili, 2018 Ekim sonu itibariyle kamu bankalarındaki 7 Milyar 508 Milyon 286 Bin TL nakit kredi ile 20 nci sırada, özel bankalardaki 9 Milyar 102 Milyon 681 Bin TL nakit kredi stoku ile de 19 uncu sırada, toplam 16 Milyar 610 Milyon 967 Bin TL nakit kredi ile 19 uncu sırada yer almıştır. Samsun ilinin 2018 Ekim sonu itibariyle kamu bankaları nakit kredi stoku payı %0.89, özel bankalar nakit kredi stoku payı %0.57, toplam nakit kredi stoku payı %0.68 oranındadır. SN İller Nakit Kredi (BİN TL) SN İller Nakit Kredi (BİN TL) Kamu Bankaları Özel Bankalar TOPLAM T.Pay Kamu Bankaları Özel Bankalar TOPLAM T.Pay 1 İstanbul 254,621,311 847,146,250 1,101,767,562 44.94% 42 Isparta 2,687,476 2,529,111 5,216,587 0.21% 2 Ankara 152,105,938 213,346,734 365,452,673 14.90% 43 Mardin 2,431,119 2,599,767 5,030,886 0.21% 3 İzmir 45,559,213 74,845,147 120,404,359 4.91% 44 Giresun 2,602,974 2,147,332 4,750,306 0.19% 4 Antalya 43,515,832 43,129,602 86,645,434 3.53% 45 Adıyaman 2,780,366 1,902,578 4,682,944 0.19% 5 Bursa 23,616,301 41,022,816 64,639,117 2.64% 46 Yozgat 2,840,590 1,713,347 4,553,937 0.19% 6 Gaziantep 18,294,931 34,003,149 52,298,081 2.13% 47 Düzce 1,985,579 2,457,231 4,442,810 0.18% 7 Konya 24,033,184 21,783,139 45,816,323 1.87% 48 Kastamonu 2,324,674 1,987,861 4,312,535 0.18% 8 Kocaeli 16,017,858 27,747,127 43,764,984 1.78% 49 Osmaniye 2,136,393 2,049,895 4,186,288 0.17% 9 Denizli 13,821,761 28,160,715 41,982,476 1.71% 50 Aksaray 2,262,855 1,838,482 4,101,337 0.17% 10 Adana 17,092,988 23,371,239 40,464,227 1.65% 51 Amasya 2,101,639 1,991,478 4,093,117 0.17% 11 Mersin 10,812,337 16,650,698 27,463,035 1.12% 52 Bolu 1,912,864 2,016,130 3,928,995 0.16% 12 Kayseri 9,687,742 14,029,261 23,717,003 0.97% 53 Niğde 2,040,111 1,717,020 3,757,131 0.15% 13 Hatay 10,138,300 11,452,642 21,590,942 0.88% 54 Nevşehir 1,827,906 1,869,725 3,697,630 0.15% 14 Manisa 9,412,715 11,250,237 20,662,952 0.84% 55 Burdur 2,006,495 1,653,759 3,660,254 0.15% 15 Muğla 6,680,597 12,490,564 19,171,162 0.78% 56 Karabük 1,424,781 2,024,353 3,449,134 0.14% 16 Tekirdağ 7,615,529 10,728,555 18,344,084 0.75% 57 Kırşehir 2,199,714 1,212,111 3,411,825 0.14% 17 Balıkesir 8,529,645 9,352,099 17,881,744 0.73% 58 Batman 1,259,564 1,871,108 3,130,672 0.13% 18 Aydın 8,196,090 9,570,554 17,766,644 0.72% 59 Yalova 1,179,793 1,919,371 3,099,164 0.13% 19 Samsun 7,508,286 9,102,681 16,610,967 0.68% 60 Karaman 1,741,589 1,326,220 3,067,810 0.13% Samsun Sıra 20 19 19 61 Kırıkkale 1,498,106 1,446,398 2,944,504 0.12% 20 Kahramanmaraş 7,905,568 8,550,202 16,455,770 0.67% 62 Bilecik 1,652,286 1,196,828 2,849,114 0.12% 21 Eskişehir 6,087,826 8,476,794 14,564,621 0.59% 63 Kars 1,349,523 1,089,259 2,438,781 0.10% 22 Sakarya 5,509,718 8,334,582 13,844,300 0.56% 64 Ağrı 1,635,440 797,385 2,432,826 0.10% 23 Diyarbakır 5,998,343 7,183,408 13,181,752 0.54% 65 Çankırı 1,533,169 852,740 2,385,909 0.10% 24 Erzurum 8,904,552 3,033,260 11,937,812 0.49% 66 Sinop 1,420,117 779,639 2,199,756 0.09% 25 Trabzon 5,065,855 6,609,034 11,674,889 0.48% 67 Artvin 1,287,740 848,944 2,136,684 0.09% 26 Şanlıurfa 5,574,856 5,232,530 10,807,386 0.44% 68 Erzincan 1,237,253 865,430 2,102,682 0.09% 27 Afyonkarahisar 4,909,578 3,758,646 8,668,224 0.35% 69 Bartın 1,065,855 968,896 2,034,752 0.08% 28 Çanakkale 4,134,415 3,825,229 7,959,644 0.32% 70 Bitlis 1,341,757 557,341 1,899,098 0.08% 29 Çorum 4,392,693 3,471,325 7,864,018 0.32% 71 Şırnak 1,019,010 684,712 1,703,722 0.07% 30 Malatya 3,889,596 3,564,888 7,454,484 0.30% 72 Muş 1,234,462 459,357 1,693,819 0.07% 31 Ordu 3,770,125 3,667,181 7,437,306 0.30% 73 Iğdır 884,982 635,633 1,520,616 0.06% 32 Sivas 4,692,519 2,638,344 7,330,863 0.30% 74 Siirt 760,601 676,309 1,436,910 0.06% 33 Edirne 3,170,371 3,428,394 6,598,765 0.27% 75 Bingöl 947,865 338,065 1,285,930 0.05% 34 Zonguldak 2,867,152 3,576,640 6,443,792 0.26% 76 Ardahan 794,715 427,144 1,221,859 0.05% 35 Van 3,814,343 2,553,415 6,367,759 0.26% 77 Gümüşhane 808,869 373,908 1,182,778 0.05% 36 Rize 3,571,235 2,525,064 6,096,300 0.25% 78 Hakkâri 838,957 234,496 1,073,453 0.04% 37 Elazığ 3,001,839 2,737,917 5,739,755 0.23% 79 Kilis 533,961 385,805 919,767 0.04% 38 Kütahya 2,956,950 2,561,870 5,518,820 0.23% 80 Tunceli 616,872 205,344 822,216 0.03% 39 Kırklareli 2,632,795 2,799,441 5,432,236 0.22% 81 Bayburt 398,020 178,077 576,097 0.02% 40 Tokat 2,859,470 2,459,558 5,319,028 0.22% 41 Uşak 2,529,271 2,786,369 5,315,640 0.22% Toplam 848,105,674 1,603,785,891 2,451,891,565 100.00% Kaynak: Risk Merkezi, Sıralama toplam kredi rakamına göre yapılmıştır. Grafikler: Samsun TSO SAMSUN TİCARET VE SANAYİ ODASI 98

MOTORLU KARA TAŞITLARI SAMSUN TİCARET VE SANAYİ ODASI 99

MOTORLU KARA TAŞIT SAYILARI Türkiye de toplam motorlu kara taşıtı sayısı 2017 Ekim sonunda 22 Milyon 38 Bin 944 adet iken 2018 Ekim sonunda %3.5 artışla 22 Milyon 818 Bin 544 adet olmuştur. Samsun ilinde, toplam motorlu kara taşıtı sayısı 2017 Ekim sonunda 336 Bin 690 adet iken 2018 Ekim sonunda %4.3 artışla 351 Bin 272 adet olmuştur. Türkiye de otomobil sayısı 2017 Ekim sonunda 11 Milyon 907 Bin 977 adet iken 2018 Ekim sonunda %3.9 artışla 12 Milyon 373 Bin 601 adet olmuştur. Samsun ilinde otomobil sayısı 2017 Ekim sonunda 160 Bin 928 adet iken 2018 Ekim sonunda %5.5 artışla 169 Bin 772 adet olmuştur. Samsun ilinin toplam motorlu kara taşıtı sayısı payı 2017 Ekim sonunda %1.53 oranında iken 2018 Ekim sonunda %1.54 oranında gerçekleşmiş, otomobil sayısı payı 2017 Ekim sonunda %1.35 oranında iken 2018 Ekim sonunda %1.37 oranında gerçekleşmiştir. 2018 Ekim sonu itibariyle Türkiye deki motorlu araçların %54.2 si otomobillerden oluşurken iken Samsun ilinde motorlu araçların %48.3 ü otomobildir. Samsun ilinin 2018 Ekim sonu itibariyle toplam motorlu kara taşıtı payı %1.54, otomobil payı %1.37, minibüs payı %2.78, otobüs payı %0.70, kamyonet payı %1.80, kamyon payı %1.20, motosiklet payı %1.14, özel amaçlı araç payı %0.96, traktör payı %2.74 oranında gerçekleşmiştir. Tarih Bölge Toplam Otomobil Minibüs Otobüs Kamyonet Kamyon (1) Motosiklet Özel amaçlı Traktör 2017 Ekim 22,038,944 11,907,977 476,796 222,296 3,611,725 838,330 3,098,749 59,221 1,823,850 2018 Ekim 22,818,544 12,373,601 487,073 219,733 3,742,150 847,218 3,206,997 62,997 1,878,775 Fark Türkiye 779,600 465,624 10,277-2,563 130,425 8,888 108,248 3,776 54,925 Değişim 3.5% 3.9% 2.2% -1.2% 3.6% 1.1% 3.5% 6.4% 3.0% 2018 Ekim Dağılım 100.0% 54.2% 2.1% 1.0% 16.4% 3.7% 14.1% 0.3% 8.2% 2017 Ekim 336,690 160,928 13,318 1,534 64,294 10,006 35,458 576 50,576 2018 Ekim 351,272 169,772 13,539 1,542 67,383 10,197 36,690 604 51,545 Fark Samsun 14,582 8,844 221 8 3,089 191 1,232 28 969 Değişim 4.3% 5.5% 1.7% 0.5% 4.8% 1.9% 3.5% 4.9% 1.9% 2018 Ekim Dağılım 100.0% 48.3% 3.9% 0.4% 19.2% 2.9% 10.4% 0.2% 14.7% 2017 Ekim 1.53% 1.35% 2.79% 0.69% 1.78% 1.19% 1.14% 0.97% 2.77% Samsun Pay 2018 Ekim 1.54% 1.37% 2.78% 0.70% 1.80% 1.20% 1.14% 0.96% 2.74% Kaynak: TÜİK, (1) Ağır tonajlı yük taşıtlarını da kapsar (çekici, damperli kamyon, tanker, çöp kamyonu vb.) SAMSUN TİCARET VE SANAYİ ODASI 100

İLLERE GÖRE MOTORLU KARA TAŞITI SAYILARI SAMSUN EKONOMİK BÜLTEN // EKİM 2018 Samsun ili, 2018 Ekim sonu itibariyle toplam 351 Bin 272 adet motorlu kara taşıtı ile 18 inci sırada, 169 Bin 772 otomobil ile 18 inci sırada, 13 Bin 539 minibüs ile 6 ncı sırada, Bin 542 otobüs ile 30 uncu sırada, 67 Bin 383 kamyonet ile 15 inci sırada, 10 Bin 197 kamyon ile 23 üncü sırada, 36 Bin 690 motosiklet ile 20 nci sırada, 604 özel amaçlı araç ile 29 uncu sırada, 51 Bin 545 traktör ile 8 inci sırada yer almıştır. SN İLLER TOPLAM OTOMOBİL MİNİBÜS OTOBÜS KAMYONET KAMYON (1) MOTOSİKLET ÖZEL AMAÇLI TRAKTÖR Toplam 22,818,544 12,373,601 487,073 219,733 3,742,150 847,218 3,206,997 62,997 1,878,775 1 İstanbul 4,167,775 2,884,973 94,590 42,897 668,154 136,423 308,839 7,885 24,014 2 Ankara 1,965,586 1,433,892 25,157 17,859 295,829 80,746 48,852 7,369 55,882 3 İzmir 1,391,506 763,603 15,559 15,757 229,934 41,742 255,758 3,541 65,612 4 Antalya 1,055,487 495,757 14,580 10,871 182,011 23,380 278,262 2,411 48,215 5 Bursa 876,920 493,931 14,655 8,525 167,056 28,246 98,035 2,045 64,427 6 Konya 724,224 354,136 11,064 5,911 121,461 36,319 104,630 2,081 88,622 7 Adana 649,256 328,970 11,035 4,819 100,325 20,006 130,307 1,347 52,447 8 Mersin 607,100 273,344 8,773 5,526 104,707 31,791 146,702 1,263 34,994 9 Kayseri 374,267 234,891 6,311 4,913 63,492 16,746 17,403 848 29,663 10 Kocaeli 391,163 231,082 8,507 7,155 74,244 23,174 28,359 1,191 17,451 11 Gaziantep 504,511 228,045 13,018 4,238 87,807 18,473 117,017 1,137 34,776 12 Manisa 585,783 216,519 7,224 7,323 70,663 15,640 178,400 997 89,017 13 Hatay 485,120 209,101 12,167 3,831 63,246 20,198 152,828 831 22,918 14 Balıkesir 476,919 207,384 6,360 3,629 67,913 12,388 114,601 1,041 63,603 15 Muğla 492,145 205,733 9,847 4,466 71,472 9,392 157,350 1,085 32,800 16 Denizli 404,209 195,120 7,023 4,058 63,403 12,196 70,331 870 51,208 17 Aydın 446,804 181,338 10,396 3,031 68,051 8,957 127,001 700 47,330 18 Samsun 351,272 169,772 13,539 1,542 67,383 10,197 36,690 604 51,545 Samsun Sıra 18 18 6 30 15 23 20 29 8 19 Eskişehir 283,575 166,888 3,710 2,701 45,240 10,494 30,489 649 23,404 20 Sakarya 285,826 146,921 5,769 3,594 47,545 10,935 30,885 704 39,473 21 Tekirdağ 269,790 143,467 5,307 5,310 44,706 10,596 28,961 732 30,711 22 Kahramanmaraş 232,080 130,296 7,257 2,086 41,890 7,545 20,475 686 21,845 23 Kütahya 211,746 107,251 3,970 1,959 27,157 7,164 29,822 499 33,924 24 Trabzon 192,613 104,911 9,979 1,697 56,944 11,636 6,484 608 354 25 Şanlıurfa 257,798 95,608 9,582 1,447 30,998 14,439 66,416 824 38,484 26 Zonguldak 155,172 95,289 4,502 1,907 26,283 6,259 10,816 429 9,687 27 Çanakkale 228,677 91,811 2,608 1,918 33,130 5,967 58,917 522 33,804 28 Malatya 171,675 91,602 4,661 1,690 33,774 5,187 9,849 472 24,440 29 Afyonkarahisar 221,821 88,603 4,853 1,720 34,282 9,684 39,232 545 42,902 30 Sivas 160,248 83,384 3,376 1,400 25,812 6,209 7,151 475 32,441 31 Çorum 172,108 82,092 2,734 1,163 22,063 5,781 17,404 345 40,526 32 Isparta 175,401 81,277 2,455 1,482 24,981 4,583 37,717 427 22,479 33 Tokat 176,714 80,115 4,275 1,296 25,859 4,603 18,452 455 41,659 34 Osmaniye 160,937 78,816 3,937 1,045 22,766 3,628 33,544 380 16,821 35 Ordu 134,415 72,438 10,974 1,015 35,187 5,885 5,968 394 2,554 36 Elazığ 123,046 70,002 4,010 786 24,577 5,335 7,106 507 10,723 37 Edirne 159,237 68,815 1,898 1,873 21,376 4,415 28,481 319 32,060 38 Uşak 137,221 67,267 2,262 1,523 18,886 4,127 23,657 313 19,186 39 Aksaray 123,447 64,053 1,396 1,443 17,301 6,292 13,119 370 19,473 40 Kastamonu 131,088 63,212 2,855 1,146 17,674 5,367 10,259 388 30,187 Kaynak: TÜİK, (1) Ağır tonajlı yük taşıtlarını da kapsar (çekici, damperli kamyon, tanker, çöp kamyonu vb.), sıralama Otomobil sayısına göredir. İlk 40 İl. SAMSUN TİCARET VE SANAYİ ODASI 101

SAMSUN KAÇINCI SIRADA SAMSUN TİCARET VE SANAYİ ODASI 102

SAMSUN KAÇINCI SIRADA SAMSUN EKONOMİK BÜLTEN // EKİM 2018 Aşağıdaki tablo ve grafikte Samsun ilinin Ocak-Eylül 2018 döneminde Türkiye de kaçıncı sırada olduğu verilmiştir. SN KRİTER DEĞER BİRİM SIRASI GRUP 1 Kurulan Şirket Sayısı 510 Adet 22 Firma 2 Kurulan Kooperatif Sayısı 5 Adet 39 Firma 3 Kurulan Gerçek Kişi Ticari İşletme 271 Adet 21 Firma 4 Kapanan Şirket Sayısı 59 Adet 19 Firma 5 Kapanan Kooperatif Sayısı 4 Adet 47 Firma 6 Kapanan Gerçek Kişi Ticari İşletme 166 Adet 18 Firma 7 Kurulan Şirket Sermayesi 117.69 Milyon TL 30 Firma 8 Esnaf Sayısı 35,891 Adet 14 Esnaf 9 Marka Başvuru Sayısı 708 Adet 17 Sınai Mülkiyet 10 Patent Başvuru Sayısı 38 Adet 17 Sınai Mülkiyet 11 Faydalı Model Başvuru Sayısı 20 Adet 15 Sınai Mülkiyet 12 Endüstriyel Tasarım Başvuru Sayısı 35 Adet 30 Sınai Mülkiyet 13 Karşılıksız Çek (Adet) 5,405 Adet 17 Çek 14 Karşılıksız çeklerin ibraz edilen çeklere oranı(adet) 2.30% Yüzde 64 Çek 15 Karşılıksız Çek (Tutar) 171.87 Milyon TL 20 Çek 16 Karşılıksız çeklerin ibraz edilen çeklere oranı(tutar) 2.40% Yüzde 60 Çek 17 İbrazında Ödenen Çek (Adet) 230,079 Adet 14 Çek 18 İbrazında Ödenen Çek (Tutar) 6.99 Milyar TL 15 Çek 19 Protestolu Senet (Adet) 12,883 Adet 9 Senet 20 Protestolu Senet (Tutar) 177.62 Milyon TL 15 Senet 21 Konut Satışı 20,914 Adet 15 Konut 22 Yatırım Teşvik Belge Sayısı 61 Adet 23 Yatırım Teşvik 23 Yatırım Teşvik Belgesi Sabit Yatırım Tutarı 501.0 Milyon TL 38 Yatırım Teşvik 24 İhracat 481.49 Milyon $ 24 Dış Ticaret 25 İthalat 694.21 Milyon $ 21 Dış Ticaret 26 Vergi Tahakkuku 4.24 Milyar TL 14 Vergi 27 Vergi Tahsilatı 3.07 Milyar TL 13 Vergi 28 Merkezi Yönetim Gideri 5.68 Milyar TL 10 Bütçe 29 Kurumlar Vergisi Mükellef Sayısı 6,647 Adet 22 Vergi Mükellef 30 Gelir Vergisi Mükellef Sayısı 27,383 Adet 15 Vergi Mükellef 31 İŞKUR İşe Yerleştirme 2,279 Kişi 13 İŞKUR 32 İşsizlik Ödeneği Başvurusu 1,530 Kişi 18 İŞKUR 33 Sosyal Güvenlik Kapsamında Aktif Çalışan Kişi Sayısı 303,030 Kişi 18 SGK 34 Nakit Kredi Stoku (Kamu Banka) 7.51 Milyar TL 20 Kredi 35 Nakit Kredi Stoku (Özel Banka) 9.10 Milyar TL 19 Kredi 36 Nakit Kredi Stoku (Toplam) 16.61 Milyar TL 19 Kredi 37 Otomobil Sayısı 169,772 Adet 18 Taşıt Kaynak: Ekonomik Bülten SAMSUN TİCARET VE SANAYİ ODASI 103

KAYNAKÇA SAMSUN TİCARET VE SANAYİ ODASI 104

Kaynakça 1. Samsun TSO veritabanı, www.samsuntso.org.tr 2. Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği, www.tobb.org.tr 3. Türk Patent ve Marka Kurumu, www.turkpatent.gov.tr 4. Türkiye İstatistik Kurumu, www.tuik.gov.tr 5. Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı, www.sanayi.gov.tr 6. Ticaret Bakanlığı, www.ticaret.gov.tr 7. Türkiye Bankalar Birliği Riskmerkezi, www.riskmerkezi.org 8. Türkiye Esnaf ve Sanatkarlar Konfederasyonu, www.tesk.org.tr 9. Maliye Bakanlığı Muhasebat Genel Müdürlüğü, www.muhasebat.gov.tr 10. Gelir İdaresi Başkanlığı, www.gib.gov.tr 11. İŞKUR, www.iskur.gov.tr 12. Sosyal Güvenlik Kurumu, www.sgk.gov.tr 13. Bafra Ticaret ve Sanayi Odası 14. Çarşamba Ticaret ve Sanayi Odası 15. Havza Ticaret ve Sanayi Odası 16. Terme Ticaret ve Sanayi Odası 17. Vezirköprü Ticaret ve Sanayi Odası NOTLAR SAMSUN TİCARET VE SANAYİ ODASI 105

SAMSUN TİCARET VE SANAYİ ODASI SAMSUN EKONOMİK BÜLTEN // EKİM 2018