TÜRKİYE ROTAVİRÜS SÜRVEYANS AĞI (TÜROSA) DÖRT YILLIK ÇALIŞMA SONUÇLARI Rıza Durmaz 1, Zekiye Bakkaloğlu 2, Alper Karagöz 2, Özlem Ünaldı 2, Atila Taner Kalaycıoğlu 3, Sümeyra Savaş 4, Türkiye Rotavirüs Sürveyans Ağı Çalışma Grubu 2 1 Yıldırım Beyazıt Üniversitesi, Tıp Fakültesi, Tıbbi Mikrobiyoloji ABD, ANKARA 2, Mikrobiyoloji Referans Laboratuvarları Daire Başkanlığı, ANKARA 3 Karadeniz Teknik Üniversitesi, Eczacılık Fakültesi, Temel Eczacılık Bölümü, Biyokimya ABD, TRABZON 4 TÜBİTAK, BİLGEM, İleri Genom ve Biyoinformatik Araştırma Merkezi, KOCAELİ 37. TMC Kongresi 16-20 Kasım 2016, Antalya 1
GİRİŞ Grup A Rotavirus (RV) lar, dünyada beş yaşın altındaki çocuklarda görülen akut gastroenteritlerin en yaygın etkenleridir. Dünyada en yaygın görülen Rotavirus G genotipleri G1, G2, G3, G4, G9; P genotipleri P[4] ve P[8] dir. Rotavirus infeksiyonlarının %90 ından sorumlu G ve P genotip kombinasyonları ise G1P[8], G2P[4], G3P[8], G4P[8] ve G9P[8] dir. Rev Med Virol. 2005 ;15(1):29-56.. J Med Virol. 2011;83(12):2225-32., J Infect Dis. 2010;202 Suppl:S43-8. http://www.who.int/wer; No. 5, 2013, 88, 49 64 37. TMC Kongresi 16-20 Kasım 2016, Antalya 2
AMAÇ Bu sürveyans çalışması, rotavirus aşısı ulusal aşılama programına alınmadan önce ülkemizdeki rotavirusların G ve P genotiplerinin dağılımı hakkında bilgi edinmek amacıyla gerçekleştirilmiştir. 37. TMC Kongresi 16-20 Kasım 2016, Antalya 3
GEREÇ ve YÖNTEMLER TÜROSA, 23 ilden toplam 35 merkezin katılımıyla yürütülmüştür. Çalışma periyodu: Burada sunulan sonuçlar Ağustos 2012-2016 arası çalışmaları kapsar. Çalışma grubu: AGE nedeniyle hastaneye yatırılan veya acilde gözetim altında tutulan 0-59 aylık çocuklardır. VAKA RED KRİTERLERİ 5 yaş üzeri çocuk hastalar Uzamış diyaresi (14 gün ve üzeri) olan hastalar Başka bir nedenle hastaneye yatırılan hastalar (AGE varlığına rağmen) Dışkı örneği hastaneye başvurduktan 48 saat sonra alınan hastalar 37. TMC Kongresi 16-20 Kasım 2016, Antalya 4
GEREÇ ve YÖNTEMLER İncelenen 3496 RV antijen pozitif örneğin Türkiye genelindeki dağılımı 37. TMC Kongresi 16-20 Kasım 2016, Antalya
GEREÇ ve YÖNTEMLER Dışkı örneklerinin uygun miktar ve kalitede alınması RT-PZR ile VP7 (G) ve VP4 (P) konsensus bölgelerinin amplifikasyonu Rotavirus Antijen Test (Lateks, İmmünokromatografik test, ELISA) Semi-nested-Multipleks PZR Rotavirus pozitif örneklerin Türkiye Halk Sağlığı Kurumu na ulaştırılması G-tiplendirme P-tiplendirme RNA izolasyonu Tiplendirilemeyen virüslerin VP7 ve VP4 genlerinin sekanslanması 37. TMC Kongresi 16-20 Kasım 2016, Antalya 6
BULGULAR-1 RV Antijen Tarama testlerinin RT-PZR ile karşılaştırılması RT-PZR RV Antijen Tarama Testi Toplam Pozitif Negatif Pozitif 2734 0 2734 Negatif 762 0 762 Toplam 3496 0 3496 37. TMC Kongresi 16-20 Kasım 2016, Antalya 7
Türkiye Geneli 2734 örnekte G Genotiplerinin Dağılımı G10 1% G12 1% BULGULAR-2 G9 39% G8 0% G4 4% G3 10% G1 27% G2 18% 5 yaygın G genotip (G1-G4 ve G9) örneklerin %98 ini içermektedir. 50% 45% 40% 35% 30% 25% 20% 15% 10% 5% 0% 49% 39% 26% 27% 16% 18% 10% 4% 3% 4% 1% 0% 0 1% 1% 1% G1 G2 G3 G4 G8 G9 G10 G12 08/2012-08/2014 08/2012-08/2016 37. TMC Kongresi 16-20 Kasım 2016, Antalya
BULGULAR-3 Türkiye Geneli 2734 örnekte P Genotiplerinin Dağılımı P6 0% P4 22% P9 0% P10 0% P11 0% 80,00% 70,00% 79,50% 78% 60,00% 50,00% 40,00% 30,00% 20,00% 19,50% 20% P8 78% 10,00% 0,00% 0% 0% 0% 0% 0% 0% 0% 0% P[4] P[6] P[8] P[9] P[10] P[11] İki yaygın P tipi (P[8] ve P[4]) suşların %99 unu içermektedir. 37. TMC Kongresi 16-20 Kasım 2016, Antalya 08/2012-08/2014 02/2012-08/2016
Türkiye Geneli 2734 örnekte G/P Genotip Kombinasyonlarının Dağılımı Diğer 16% G1P[8] 23% 45% BULGULAR-4 41% G2P[8] 9% 40% 35% 31% G9P[8] 31% G3P[8] 9% G4P[8] 3% G2P[4] 9% Dünya genelinde yaygın olan G1P[8], G2P[4], G3P[8], G4P[8] ve G9P[8] genotiplerin toplamı: 75% 30% 25% 20% 15% 10% 5% 0% 22% 23% 16% 7% 9% 9% 3% 2% 3% 9% 9% G1P[8] G2P[4] G3P[8] G4P[8] G9P[8] G2P[8] Diğer 08/2012-08/2014 08/2012-08/2016 37. TMC Kongresi 16-20 Kasım 2016, Antalya 16%
BULGULAR-5 Yaygın olan genotiplerin bölgelere göre dağılımı 37. TMC Kongresi 16-20 Kasım 2016, Antalya
46 BULGULAR-6 Yıllara Göre G/P Genotip Kombinasyonlarının Yüzde Dağılımı G1P[8] G2P[4] G3P[8] G4P[8] G9P[8] G2P[8] Diğer 35 37 31 22 20 20 18 13 6 5 3 14 7 2 13 10 6 10 8 7 5 2 08/2012-07/2013 08/2013-07/2014 08/2014-07/2015 08/2015-03/2016 37. TMC Kongresi 16-20 Kasım 2016, Antalya
SONUÇLAR Rotavirus suşlarının çoğunlukla (%98) G1-G4 ve G9 genotiplerinden olması, mevcut aşıların, ülkemizde kapsayıcılığının yüksek olduğunu göstermektedir. Ayrıca, elli farklı G/P genotip kombinasyonunun saptanması dolaşımdaki rotavirus heterojenitesinin oldukça yüksek olduğunu göstermektedir. 37. TMC Kongresi 16-20 Kasım 2016, Antalya 13
TÜROSA ÇALIŞMA GRUBU Mehmet Ali Torunoğlu (); Selma Gökahmetoğlu ve Adnan Öztürk (Erciyes Araştırma ve Uygulama Hastanesi, Kayseri); Ayşen Bayram, Tekin Karslıgil ve Nilgün Çöl Araz (Gaziantep Üniversitesi Tıp Fakültesi, Gaziantep); Ekrem Yaşar, Fatma Bacalan, ve Özlem Özgür Gündeşlioğlu (Çocuk Hastanesi, Diyarbakır); Mustafa Altındiş, Recep Keşli ve Ayşegül Bükülmez (Afyon Kocatepe Üniversitesi Tıp Fakültesi, Afyon); Betigül Öngen ve Ayper Somer (İstanbul Üniversitesi Tıp Fakültesi, İstanbul); Banu Bayraktar, Elif Aktaş ve Nazan Dalgıç (İstanbul Şişli Etfal Araştırma ve Uygulama Hastanesi, İstanbul); Hakan Uslu (Atatürk Üniversitesi Tıp Fakültesi, Erzurum); Ferda Aktaş ve Ömer Kılıç (Erzurum Bölge Eğitim Araştırma Hastanesi, Erzurum); Ayşegül Çopur Çiçek ve Selim Dereci (Recep Tayyip Erdogan Üniversitesi Tıp Fakültesi, Rize); Sebahat Aksaray, Çağatay Nuhoğlu, ve Rıza Adaleti (Haydarpaşa Araştırma ve Uygulama Hastanesi, İstanbul); Gülendam Bozdayı (Gazi Üniversitesi Tıp Fakültesi, Ankara); Derya Mutlu ve Aygen Yılmaz (Akdeniz Üniversitesi Tıp Fakültesi, Antalya); Ali Osman Şekercioğlu (Antalya Araştırma ve Uygulama Hastanesi, Antalya); Gül Durmaz (Osmangazi Üniversitesi Tıp Fakültesi, Eskişehir); Mustafa Hacımustafaoğlu, Cüneyt Özakın ve Solmaz Çelebi (Uludağ Üniversitesi Tıp Fakültesi, Bursa); Seda Tezcan ve Gönül Aslan (Mersin Üniversitesi Tıp Fakültesi, Mersin); Esin Ark ve Ebru Sözen (Kadın Doğum Ve Çocuk Hastalıkları Hastanesi, Mersin); Gönül Tanır ve Şengül Özkan (Dr. Sami Ulus Kadın Doğum Ve Çocuk Hastalıkları Hastanesi, Ankara); Hülya Zararsız (Kadın Doğum Ve Çocuk Hastalıkları Hastanesi, Adana); Emel Sesli Çetin (Süleyman Demirel Üniversitesi Tıp Fakültesi, Isparta); Yelda Sorguç (Dr. Behçet Uz Araştırma ve Uygulama Hastanesi, İzmir); Erdal İnce (Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi, Ankara); Hüseyin Güdücüoğlu ve Oğuz Tuncer (Van 100. Yıl Üniversitesi Tıp Fakültesi, Van); Faruk Aydın (Karadeniz Teknik Üniversitesi Tıp Fakültesi, Trabzon); Candan Çiçek (Ege Üniversitesi Tıp Fakültesi, İzmir); Cafer Eroğlu (19 Mayıs Üniversitesi Tıp Fakültesi, Samsun); Bahadır Feyzioğlu ve Melike Emiroğlu (Meram Üniversitesi Tıp Fakültesi, Konya); Fadile Yıldız Zeyrek (Harran Üniversitesi Tıp Fakültesi, Şanlıurfa); Emine Kocabaş (Çukurova Üniversitesi Tıp Fakültesi, Adana); Çiğdem Kuzucu (İnönü 14 Üniversitesi Tıp Fakültesi, Malatya).