İZMİR TİCARET ODASI BANGLADEŞ HALK CUMHURİYETİ ÜLKE RAPORU Uluslararası ilişkiler Müdürlüğü Ekim 2018
1. GENEL BİLGİLER Ülke adı: Bangladeş Halk Cumhuriyeti Yönetim biçimi: Parlamenter Demokrasi Başkent: Dhaka Nüfus: 164,8 milyon Dil: Bangla (Bengali olarak da bilinir), İngilizce Din: Müslüman 89,1%, Hindu 10%, Diğer 0,9% (Budist ve Hristiyan Dahil) Devlet Başkanı: Abdul HAMID Hükümet Başkanı: Başbakan Sheikh HASINA T.C. Dakka Büyükelçisi: Devrim Öztürk Bangladeş Ankara Büyükelçisi: M. Allama Siddiki Bangladeş İzmir Fahri Konsolosu: Zerrin Çakmakoğlu GSYİH: 249,7 milyar dolar Büyüme: % 7,3 Kişi Başına Düşen Milli Gelir: 1.470 dolar Enflasyon oranı: %5,7 İşsizlik oranı: % 4 İhracat: 35,91 milyar dolar İthalat: 42,38 milyar dolar Başlıca İhracat Yaptığı Ülkeler: Almanya %12,9, ABD %12,2, İngiltere %8,7, İspanya %5,1, İtalya %4,1 Başlıca İthalat Yaptığı Ülkeler: Çin % 21,9, Hindistan % 15,3, Singapur %5,7 Başlıca İhraç Ürünleri: Giyim Eşyaları, Tarım Ürünleri, Donmuş Balık ve Deniz Ürünleri, Hint Keneviri ve Hint Keneviri Ürünleri, Deri Başlıca İthal Ürünleri: Pamuk, Makine ve Makine Parçaları, Kimyasallar, Demir - Çelik, Gıda Ürünleri 2. BANGLADEŞ EKONOMİSİ Bangladeş ekonomisi 2005 yılından itibaren yıllık olarak ortalama %6 oranında büyümüştür. Bu büyüme oranı ülkedeki siyasi istikrarsızlık, yetersiz altyapı ve enerji tedariki, yolsuzluk ve ekonomik reformların yavaş seyrine rağmen elde edilmiştir. Ülkenin ekonomisi ağırlıklı olarak hizmetler sektörüne dayanmaktadır fakat tarımın da ekonomide büyük katkısı bulunmaktadır. Tarım ürünleri içerisinde pirinç en önemli üründür. Sanayi ürünleri içerisinde ise tekstil öne çıkmaktadır. Ülkenin toplam ihracatı içerisinde tekstilin oranı %80 dir. Sadece ihracattan değil aynı zamanda yurtdışında yaşayan Bangladeşli vatandaşlardan gelen 13 milyar $ tutarındaki para transferi ile ülkenin rezervleri son dönemde yükselmiştir. Ülkenin önündeki en önemli riskler her geçen yıl artan sel ve son dönemde Burma dan gelen göçmen akınıdır. Bu iki konu hükümet bütçesi üzerinde önemli baskılar yaratmaktadır.
Bangladeş temel ürünlerde ithalata bağımlılığı nedeniyle önemli bir ticaret açığı problemiyle karşı karşıyadır. Ayrıca, ülkenin en önemli ihracat sektörü olan hazır giyim sektörü iplik ithalatına bağımlı durumdadır. Kaynak: CIA World Factbook, T.C. Ekonomi Bakanlığı 3. YATIRIM İLİŞKİLERİ Bangladeş hükümetinin elektrik, altyapı ve doğalgaz üretimi sektörlerine olan yabancı yatırımı artırma çalışmalarına rağmen yabancı yatırımlar telekomünikasyon ve bankacılık sektörlerinde yoğunlaşmaktadır. Yurt içi kaynakların düşük kapasitedeki yatırım finansmanı gücü göz önüne alındığında, ülkenin önceliği ihracat odaklı sanayileri teşvik ederek yurt dışı yabancı sermaye çekmeye vermesi gerektiği uzmanlarca belirtilmektedir. Ayrıca, yabancı sermayenin çekilebilmesi için bürokratik engellerin azaltılması ve zarar eden kamu şirketlerinin satılması da önemlidir. Bangladeş dünyada en düşük oranda kişi başına yabancı yatırım çeken ülkelerden biri konumundadır. Türkiye deki Bangladeş Yatırımları Türkiye de 19 adet Bangladeş sermayeli firma bulunmakta; İzmir de faaliyet gösteren Bangladeş Sermayeli firma bulunmamaktadır. Kaynak: T.C. Ekonomi Bakanlığı 4. TÜRKİYE BANGLADEŞ HALK CUMHURİYETİ DIŞ TİCARETİ Yıllar İhracat İthalat Ticaret Hacmi Milyon Dolar Ticaret Dengesi 2015 199.887 995.969 1.195.856-796.082 2016 263.776 881.038 1.144.814-617.262 2017 294.544 737.093 1.031.637-442.549 2018/9 261.141 392.786 653.927-131.645 Kaynak: Türkiye İstatistik Kurumu Türkiye'nin Bangladeş e İhracatında Başlıca Ürünler Demir çelik inşaat malzemeleri, pamuk, süt ve süt mamulleri, elektrikli makina ve cihazlar, tekstil makineleri, tekstil kimyasalları, baharatlar ve jeneratörler. Türkiye'nin Bangladeş ten İthalatında Başlıca Ürünler Örülmemiş giyim eşyaları ve aksesuarları, örme giyim ve aksesuarları, dokumaya elverişli bitkisel lifler (jüt) ve seramik mamulleri. Kaynak: T.C. Ticaret Bakanlığı
5. İZMİR-BANGLADEŞ DIŞ TİCARETİ Bin Dolar Yıllar İhracatı İthalatı Ticaret Hacmi Ticaret Dengesi 2015 10.144 10.410 20.554-266 2016 15.011 6.079 21.090 8.932 2017 18.605 5.367 23.972 13.238 2018/9 20.973 3.974 24.947 16.999 Kaynak: Türkiye İstatistik Kurumu Türk Hava Yolları nın (THY) İstanbul dan Bangladeş in tek bir şehrine direkt uçuşu bulunmaktadır: İstanbul Dakka (Shahjalal Havalimanı) Kaynak: Türk Hava Yoları BANGLADEŞ PAZARINDAKİ FIRSATLAR VE DİKKAT EDİLMESİ GEREKEN HUSUSLAR Bangladeş makamları, özellikle gemi inşası, elektrik santralleri yapımı, eczacılık gibi sektörlerde iki ülke şirketlerinin ortaklıklar kurarak yatırım yapmasının yararlı olacağını ifade etmektedirler. Bangladeş te Türk müteahhitlik firmaları faal değildir. Bangladeşli yetkililer çeşitli vesilelerle Türk firmalarının Bangladeş teki projelerde yer almalarından memnuniyet duyulacağını belirtmektedir. Ülke içi ulaşımda havayolunun tercih edilmesi tavsiye edilmektedir. Zira karayolu ile yapılan yolculuklar yetersiz altyapı nedeniyle çok uzun sürmekte ve dikkatsiz sürücüler nedeniyle sıkılıkla trafik kazaları meydana gelmektedir. Bangladeş te en çok görülen tehlikeli bulaşıcı hastalıklar sıtma, tifo, dengi ve koleradır. Dünya Sağlık Örgütü tarafından Dakka da şehir suyunda arsenik bulunduğu tespit edilmiştir. Bangladeş te gıda zehirlenmesi ise dikkat edilmesi gereken diğer bir husustur. İklim koşulları ve yiyeceklerin sağlıksız koşullarda hazırlanması nedeniyle zehirlenme vakaları ortaya çıkmaktadır.