Number of workers (T) union members (S),their ratio (S/T) for each half year from 1984 to July 2009 2822 sayılı Kanun uyarınca Türkiye'de showing the workers union members service sectors 1984 2009, acc.to Law 1984 * July 1984 1985 July 1985 1986 July 1986 1987 July 1987 BASIN İŞ 2,476 16.07 3,220 18.56 4,293 28.06 4,543 24.34 4,709 22.97 4,694 22.3 4,780 19.95 4,768 19.70 BASIN İŞ (D) 504 3.27 636 3.66 SENDİKALI İŞÇİ TOPLAMI (S) 2,980 3,856 4,293 4,543 4,709 4,694 4,780 4,768 İŞKOLU İŞÇİ TOPLAMI (T) 15,431 17,343 15,299 18,662 20,492 21,047 23,954 24,202 İŞÇİ 1,427,744 53.85 1,427,271 55.89 1,594,577 61.54 1,828,471 64.85 1,937,120 63.75 1,953,892 63.53 1,977,066 62.85 2,044,797 62.56 2,317,016 2,553,284 2,590,978 2,819,517 3,038,619 3,075,343 3,145,652 3,268,030
showing the workers union members service sectors 1984 2009, acc.to Law 1988 July 1988 1989 July 1989 1990 July 1990 1991 July 1991 BASIN İŞ (T) 4,934 19.24 5,185 19.82 5,505 20.47 4,101 15.17 4,244 15.83 4,393 15.97 4,525 16.64 4,828 18.75 BASIN İŞ (D) SENDİKALI İŞÇİ TOPLAMI (S) 4,934 5,185 5,505 4,101 4,244 4,393 4,525 4,828 İŞKOLU İŞÇİ TOPLAMI (T) 25,643 26,158 26,885 27,019 26,796 27,505 27,188 25,745 İŞÇİ 2,120,667 63.21 2,227,029 63.93 2,277,898 64.60 1,834,969 51.48 1,921,441 54.97 1,997,564 56.05 2,076,679 58.11 2,130,811 60.65 3,354,718 3,483,212 3,525,956 3,564,214 3,495,087 3,563,527 3,573,426 3,513,064
showing the workers union members service sectors 1984 2009, acc.to Law 1992 July 1992 1993 July 1993 1994 July 1994 1995 July 1995 BASIN İŞ (T) 5,022 18.86 5,167 19.59 5,488 21.07 5,369 19.74 5,311 18.81 5,446 19.40 5,517 19.67 5,596 19.50 BASIN İŞ (D) 22 0.08 3,057 11.24 4,341 15.38 4,276 15.23 1,411 5.03 1,379 4.80 SENDİKALI İŞÇİ TOPLAMI (S) 5,022 5,167 5,510 8,426 9,652 9,722 6,928 6,975 İŞKOLU İŞÇİ TOPLAMI (T) 26,615 26,368 26,046 27,188 28,220 28,058 28,044 28,696 İŞÇİ 2,192,792 0.09 2,254,271 62.68 1,341,979 63.58 2,485,681 66.41 2,610,122 68.00 2,644,417 69.31 2,660,624 69.39 2,667,014 68.29 3,606,170 3,596,469 3,683,426 3,742,380 3,837,910 3,815,261 3,834,193 3,905,118
showing the workers union members service sectors 1984 2009, acc.to Law 1996 July 1996 1997 July 1997 1998 July 1998 1999 July 1999 BASIN İŞ (T) 5,629 19.26 5,728 18.93 5,328 17.02 5,400 16.57 5,461 16.51 5,571 16.27 5,775 16.83 5,975 16.75 BASIN İŞ (D) 2,988 10.22 3,076 10.16 3,096 9.58 3,330 10.22 3,456 10.45 3,530 10.31 3,689 10.75 3,708 10.39 SENDİKALI İŞÇİ TOPLAMI (S) 8,617 8,804 8,424 8,730 8,917 9,101 9,464 9,683 İŞKOLU İŞÇİ TOPLAMI (T) 29,227 30,249 32,294 32,578 33,061 34,236 34,306 35,655 İŞÇİ 2,695,627 67.84 2,708,784 66.86 2,713,839 66.01 2,774,622 65.82 2,856,330 66.95 2,923,546 67.56 2,987,975 68.68 3,037,172 69.32 3,973,306 4,051,295 4,111,200 4,215,375 4,266,097 4,327,156 4,350,016 4,381,039
showing the workers union members service sectors 1984 2009, acc.to Law 2000 July 2000 2001 July 2001 2002 July 2002 2003 July 2003 BASIN İŞ (T) 6,051 16.61 3,940 10.79 4,167 11.06 4,191 10.96 4,210 10.75 4,202 10.91 4,315 10.83 4,300 10.34 BASIN İŞ (D) 3,680 10.10 3,329 9.12 3,318 8.81 3,218 8.41 3,218 8.22 3,215 8.35 3,214 8.06 3,202 7.70 SENDİKALI İŞÇİ TOPLAMI (S) 9,731 7,269 7,485 7,409 7,428 7,417 7,529 7,502 İŞKOLU İŞÇİ TOPLAMI (T) 36,409 36,501 37,654 38,235 39,142 38,498 39,841 41,550 İŞÇİ 3,086,305 68.45 2,468,591 54.60 2,580,927 56.87 2,609,672 57.19 2,648,847 58.03 2,680,966 58.62 2,717,326 57.98 1,751,670 57.54 4,508,529 4,521,081 4,537,544 4,562,454 4,564,164 4,572,841 4,686,618 4,781,958
showing the workers union members service sectors 1984 2009, acc.to Law 2004 July 2004 2005 July 2005 2006 July 2006 2007 Temmuz / July 2007 BASIN İŞ (T) 4,344 10.18 4,439 10.71 4,484 10.46 4,516 10.27 4,579 10.82 5,010 11.54 5,176 11.54 5,232 11.36 BASIN İŞ (D) 3,202 7.50 3,203 7.73 3,202 7.47 3,872 8.81 3,925 9.28 3,981 9.17 4,059 9.05 4,055 8.80 SENDİKALI İŞÇİ TOPLAMI (S) 7,546 7,642 7,686 8,388 8,504 8,991 9,235 9,287 İŞKOLU İŞÇİ TOPLAMI (T) 42,646 41,413 42,859 43,938 42,286 43,379 45 46 İŞÇİ 2,806,927 57.78 2,854,059 58.05 2,901,943 58,37 2,945,929 58,65 2,987,421 58.70 3,001,027 58.21 3,043,732 58.42 3,091,042 58.40 4,857,792 4,916,421 4,970,784 5,022,584 5,088,515 5,154,948 5,210,046 5,292,796
showing the workers union members service sectors 1984 2009, acc.to Law 2008 July 2008 2009 Temmuz / July 2009 BASIN İŞ (T) 5,301 11.20 5,375 11.04 5,411 10.98 5,525 11.30 BASIN İŞ (D) 4,055 8.56 3,913 8.04 3,910 7.93 3,909 8.00 SENDİKALI İŞÇİ TOPLAMI (S) 9,356 9,288 9,321 9,434 İŞKOLU İŞÇİ TOPLAMI (T) 47 48,657 49,247 49 İŞÇİ 3,137,819 58.65 3,179,510 58.72 3,205,662 58.98 3,232,679 59.88 5,349,828 5,414,423 5,434,433 5,398,296
NOTLAR: ÖNEMLİ NOT: * Bu istatistik 12 Eylül 1980 faşist darbesiyle oluşan rejimin çözülmesiyle başlayan süreçte çıkan 2821ve 2822 sayılı kanunlar ışığında yayınlanan ilk tebliğdir. İşçi sendikalarını dosya numaraları verilmediği ve yalnızca uzun adları yazıldığı için tabloyu sonraki verilerle karşılaştırıp bazı yerlerde tahmin yaparak doldurduk. Bazı sendikaların verilişinde bu nedenle elimizde olmayan veriler yüzünden bazı hatalar olmuş olabilir. Bunun için özür dilerim. (İB.) Tablonun 2013 yılına kadar olan bölümünde kullanılan veriler, 2822 Sayılı Yasa uyarınca ÇSGB tarafından hazırlanan ve her takvim yılında 17 Ocak ve 17 Temmuz tarihlerinde Resmi Gazete'de yayınlanan istatistiklerdir. Bu istatistikler, hem bakanlık tarafından işkollarında çalıştığı varsayılan işçi sayılarındaki, hem de sendikaların gösterdiği üye sayılarındaki kuşku götürür özellikler ve bu sayıların tespitinde kullanılan yöntemler nedeniyle uzun yıllar büyük eleştiriler almış, ancak hükümetler, çalışma yaşamında (toplu sözleşme düzeninin) yetki sorunlarının çözümünde bu tebliğlerin verilerini esas almayı sürdürmüşlerdir. Bu nedenle, ILO gibi uluslararası örgütler tarafından kaale bile alınmayan bu istatistikleri, tarihsel bir kayıt düşmek açısından da önem taşıdıkları için, bu tabloya aynen almanın uygun olduğunu düşündük. Bu istatistikler, sorunun iyice çıkmaza girmesi nedeniyle 2009 2013 arasında yayınlanmamış, bu dönemdeki tüm toplu sözleşme görüşmeleri en son yayınlanan istatistik değerler geçerli kabul edilerek yapılmıştır. AKP iktidarının TBMM'den geçirdiği ettirdiği 6356 Sayılı Sendikalar ve Toplu İş Sözleşmesi Yasası ile hem işkollarının sayısı, hem işkollarındaki işçi sayısının tespitine esas olan unsurlar ile olan sendika üyelerinin tespitine esas olan uygulamalar değiştirilmiştir. Böylece bazı sorunlar ortadan kalkarken, bazı başka sorunlar ortaya çıkmıştır. Örneğin sendika üyelerinin tespitinde devlet 6356 sayılı Yasa'ya tabi işçilere e Devlet Sistemi zorunlu kılınırken, kamu emekçileri sendikalarının üyeliklerinin tespitinde eski sahtekarlığa açık uygulamaları uygun görmektedir. Görülen o ki, sendikal yaşamda hükümetlerin işçi sınıfı karşıtı uygulamaları yeni sahtecilik uygulamalarıyla devam edecektir. Dolayısıyla, araştırmacı olarak bir görevimizin, işçilere gerçekte ne gibi ve ne değerde bir güç olduklarını anlatırken, devlet eliyle ne gibi işçi sınıfı düşmanı uygulamaların hazırlanıp uygulığını olabildiğince anlaşılır ve duru olarak sergileyebilmek olduğunu hep aklımızda tutuyoruz. (IB) Temmuz 1990 1992 1) Bazı işkollarında daha önce yayımlanan istatistiklere sendikalarca yapılan itirazlar sonucu yargı kararları ile belirlenen işçi ve üye sayıları esas alınmıştır. Ocak 1993 1) Bazı işkollarında daha önce yayımlanan istatistiklere sendikalarca yapılan itirazlar sonucu yargı kararları ile belirlenen işçi ve üye sayıları esas alınmıştır. 2) 1992 Temmuz istatistikleri ile ilgili üç sendikanın Yargıya yaptıkları itirazlar sonuçlanmamıştır. 1992 Temmuz istatistiklerinde değişiklik olmadığından baz alınıp, sonraki bildirimler değerlendirilmiştir. 3) Bazı sendikaların 2821 sayılı Kanunun Geçici 2 ve 7nci maddelerine göre yaptıkları yeni toplu üyelik bildirimleri değerlendirme dışı tutulmuştur. Temmuz 1993 1) Bazı işkollarında daha önce yayımlanan istatistiklere sendikalarca yapılan itirazlar sonucu yargı kararları ile belirlenen işçi ve üye sayıları esas alınmıştır. 2) 1993 Ocak istatistikleri ile ilgili Sendikalarca Yargıya yapılan itirazlar sonucu 2 itiraz reddedilmiştir. Diğer itirazlar ise sonuçlanmamıştır. Bu nedenle, 1993 Ocak ayı istatistiklerinde bir değişiklik olmadığından baz alınıp, sonraki bildirimler değerlendirilmiştir. 3) Bazı sendikaların 2821 sayılı Kanunun Geçici 2 ve 7nci maddelerine göre yaptıkları toplu üyelik bildirimleri Ocak 1993 istatistiklerinde dikkate alınmadığı gibi bu kez de değerlendirme dışı tutulmuştur. 4) İşçinin işsiz kalması halinde işsizlik süresi saptanamamaktadır. Bu süreçte sendika üyeliği devam ettiğinden istifa bildirimi olmaksızın sendika üyeliğinde bir değişiklik yapılmamaktadır. Ocak 1994 1) Bazı işkollarında daha önce yayımlanan istatistiklere sendikalarca yapılan itirazlar sonucu yargı kararları ile belirlenen işçi ve üye sayıları esas alınmıştır. 2) 1993 Ocak istatistikleri ile ilgili Sendikalarca Yargıya yapılan itirazlar sonucu 7 itiraz reddedilmiştir. 11 dava devam etmektedir. 1993 July istatistikleri ile ilgili olarak 22 dava açılmıştır. Bu davalar da devam etmektedir. Bu nedenle, 1993 Ocak ve Temmuz ayı istatistiklerinde bir değişiklik olmadığından baz alınıp, sonraki işveren ve noterlikten geçen bildirimler değerlendirilmiştir. 3) Bazı sendikaların 2821 sayılı Kanunun Geçici 2 ve 7nci maddelerine göre yaptıkları toplu üyelik bildirimleri Ocak Temmuz 1993 istatistiklerinde dikkate alınmadığı gibi bu kez de değerlendirme dışı tutulmuştur. 4) İşçinin işsiz kalması halinde işsizlik süresi saptanamamaktadır. Bu süreçte sendika üyeliği devam ettiğinden istifa bildirimi olmaksızın sendika üyeliğinde bir değişiklik yapılmamaktadır. Temmuz 1994 1) 1993 Ocak istatistikleri ile ilgili Sendikalarca Yargıya yapılan itirazlar sonucu 9 itiraz reddedilmiş, 1 itiraz kabul edilmiş, 8 dava devam etmektedir. 1993 Temmuz istatistikleri ile ilgili olarak 22 dava açılmış, 2 itiraz reddedilmiş, 20 dava devam etmektedir. 1994 Ocak istatistikleri ile ilgili olarak 30 dava açılmış, 4 dava sonuçlanmıştır. 3 itiraz red, 1 itiraz kabul edilmiş, 26 dava devam etmektedir. 2) Yayımlanan istatistiklerde 1994 Ocak ayı baz alınmış, yargı kararları gereği işlem yapıldıktan sonra, altı aylık sürede işveren ve noterliklerden geçen bildirimler değerlendirilmiştir. 3) İşçinin işsiz kalması halinde işsizlik süresi saptanamamaktadır. Bu süreçte sendika üyeliği devam ettiğinden istifa bildirimi olmaksızın sendika üyeliğinde bir değişiklik yapılmamaktadır. Ocak 1995 1) 1993 Ocak istatistikleri ile ilgili Sendikalarca Yargıya yapılan itirazlar sonucu 9 itiraz reddedilmiş, 2 itiraz kabul edilmiş, 7 dava devam etmektedir. 1993 Temmuz istatistikleri ile ilgili olarak 22 dava açılmış, 6 itiraz reddedilmiş, 5 itiraz kabul edilmiş, 11 dava devam etmektedir. 1994 Ocak istatistikleri ile ilgili olarak 30 dava açılmış, 6 itiraz reddedilmiş, 1 itiraz kabul edilmiş, 23 dava devam etmektedir. 1994 Temmuz istatistikleri ile ilgili olarak 21 dava açılmış, davalar henüz sonuçlanmamıştır. 2) Yayımlanan istatistiklerde 1994 Temmuz ayı baz alınmış, yargı kararları gereği işlem yapıldıktan sonra, altı aylık sürede işveren ve noterliklerden geçen bildirimler değerlendirilmiştir 3) İşçinin işsiz kalması halinde işsizlik süresi saptanamamaktadır Bu süreçte sendika üyeliği devam ettiğinden istifa bildirimi olmaksızın sendika üyeliğinde bir değişiklik yapılmamaktadır 4
bildirimler değerlendirilmiştir. 3) İşçinin işsiz kalması halinde işsizlik süresi saptanamamaktadır. Bu süreçte sendika üyeliği devam ettiğinden istifa bildirimi olmaksızın sendika üyeliğinde bir değişiklik yapılmamaktadır. 4 İşverenlerce ve sendikalarca ölüm ve emeklilikleri bildirilen üyeler, 2821 sayılı Kanunun 25'inci maddesi gereğince sendikaların üye sayılarından düşülmüştür. Temmuz 1995 1) 1993 Ocak istatistikleri ile ilgili Sendikalarca Yargıya yapılan itirazlar sonucu 9 itiraz reddedilmiş, 3 itiraz kabul edilmiş, 7 dava devam etmektedir. 1993 Temmuz istatistikleri ile ilgili olarak 22 dava açılmış, 6 itiraz reddedilmiş, 6 itiraz kabul edilmiş, 10 dava devam etmektedir. 1994 Ocak istatistikleri ile ilgili olarak 30 dava açılmış, 10 itiraz reddedilmiş, 1 itiraz kabul edilmiş, 19 dava devam etmektedir. 1994 Temmuz istatistikleri ile ilgili olarak 21 dava açılmış, 5 itiraz reddedilmiş, 16 dava devam etmektedir. 1995 Ocak istatistikleri ile ilgili olarak 10 dava açılmış, davalar henüz sonuçlanmamıştır. 2) Yayımlanan istatistiklerde 1995 Ocak ayı baz alınmış, yargı kararları gereği işlem yapıldıktan sonra altı aylık sürede işveren ve noterliklerden geçen bildirimler değerlendirilmiştir. 3) İşçinin işsiz kalması halinde işsizlik süresi saptanamamaktadır. Bu süreçte sendika üyeliği devam ettiğinden istifa bildirimi olmaksızın sendika üyeliğinde bir değişiklik yapılmamaktadır. 4) İşverenlerce ve sendikalarca ölüm ve emeklilikleri bildirilen üyeler, 2821 sayılı Kanunun 25'inci maddesi gereğince sendikaların üye sayılarından düşülmüştür. Ocak 1996 1) 1993 Ocak istatistikleri ile ilgili Sendikalarca Yargıya yapılan itirazlar sonucu 9 itiraz reddedilmiş, 3 itiraz kabul edilmiş, 6 dava devam etmektedir. 1993 Temmuz istatistikleri ile ilgili olarak 22 dava açılmış, 7 itiraz reddedilmiş, 6 itiraz kabul edilmiş, 9 dava devam etmektedir. 1994 Ocak istatistikleri ile ilgili olarak 30 dava açılmış, 13 itiraz reddedilmiş, 3 itiraz kabul edilmiş, 14 dava devam etmektedir. 1994 Temmuz istatistikleri ile ilgili olarak 21 dava açılmış, 6 itiraz reddedilmiş, 15 dava devam etmektedir. 1995 Ocak istatistikleri ile ilgili olarak 10 dava açılmış, davalar henüz sonuçlanmamıştır. 1995 Temmuz istatistikleri ile ilgili olarak 14 dava açılmış, 1 itiraz reddedilmiş, 13 dava devam etmektedir. 2) Bazı işkollarında daha önce yayınlanan istatistiklere Sendikalarca yapılan itirazlar sonucu yargı kararlarıyla belirlenen işçi ve üye sayıları esas alınmıştır. 3) İşçinin işsiz kalması halinde işsizlik süresi saptanamamaktadır. Bu süreçte sendika üyeliği devam ettiğinden istifa bildirimi olmaksızın sendika üyeliğinde bir değişiklik yapılmamaktadır. Temmuz 1996 Temmuz 1999 1) Bu tebliğde yargı kararları dikkate alınmak suretiyle dönem içinde gelen bildirimler esas alınmıştır. Ocak 2000 1) Bu tebliğde yargı kararları dikkate alınmak suretiyle dönem içinde gelen bildirimler esas alınmıştır. 2) 01.07.1999 31.12.1999 tarihleri arasında ölen ve emekli olan işçiler 2821 Sayılı Kanun'un 25. maddesi gereğince üye sayılarından düşülmüştür. Temmuz 2000 1) Bu tebliğde yargı kararları dikkate alınmak suretiyle dönem içinde gelen bildirimler esas alınmıştır. Ocak 2001 1) Bu tebliğde yargı kararları dikkate alınmak suretiyle dönem içinde gelen bildirimler esas alınmıştır. 2) Sendikalar tarafından üye olarak bildirilen fakat İşverenler tarafından işçi olarak bildirilmeyen üyeliklerle ilgili çalışmalar devam etmektedir. Temmuz 2001 1) Bu tebliğde yargı kararları dikkate alınmak suretiyle dönem içinde gelen bildirimler esas alınmıştır. Ocak 2002 Ocak 2009 1) Bu tebliğde yargı kararları dikkate alınmak suretiyle dönem içinde gelen bildirimler esas alınmıştır. Tablolardaki tanımlarin Ingilizceye çevrilmesinde Türkiye İstatistik Yıllığı 2009'dan yararlanılmıştır.