6. SMM / PROJE DENETĠMĠ SMM birimi 29.Dönemde de faaliyetlerine devam etmektedir. SMM üyelerimizin yıllık olağan vize/yenileme işlemleri bu sene de 01 Aralık 2010 31 Aralık 2010 tarihleri arasında tamamlanmaya çalışılmaktadır. 2011 yılı itibari ile vize/yenileme işlemleri tamamlanmayan SMM üyelerimizin Mesleki Denetimleri yapılmayacaktır. 29. Dönem SMM faaliyetlerini aktif olarak devam ettiren firma sayısı 540, ilk tescil yaptıran firma sayısı 86 olarak gerçekleşmiştir. SMM Birimi faaliyetleri kapsamında bulunan işlerden biri de üyelerimizin sahip oldukları yetki belgelerinin süresi dolanlarının yenilenmesi ve vize işlemlerinin yapılması olup her sene olduğu gibi bu senede bu faaliyet yoğun olarak sürmektedir. 229 217 YILLARA GÖRE AKTİF SMM 601 626 563 300 293 298 250 540 250 200 150 100 50 42 71 51 64 SMM (İlk Tescil) 206 157 103 101 55 86 0 MEKANĠK TESĠSAT PROJE MESLEKĠ DENETĠMLERĠ Odamız tarafından yapılan mekanik tesisat proje mesleki denetimlerimiz devam etmektedir. Tabloda 30.11.2010 tarihine kadar veriler bulunmaktadır. Denetimi Yapılan Tesisat Pro. Sayısı 15177 16165 14751 11335 12293 5906 7429 1662 1340 2764 ARAÇ PROJE MESLEKĠ DENETĠMLERĠ Araç proje mesleki denetimleri şube ve temsilcilik binalarımızda devam etmektedir. Yılbaşından bu yana yapılan araç proje mesleki denetimleri, mekanik tesisat mesleki denetimleri aşağı daki tabloda gösterilmiştir. 194
10340 AİTM Proje Denetimi 30809 22558 22634 22663 21991 8423 15532 0 0 Konular Toplam SMM (Aktif Büro Sayısı) 540 SMM (İlk Tescil) 86 Denetimi Yapılan Tesisat Pro. 12293 Sayısı AİTM Proje Denetimi 15532 LPG Sızdırmazlık 118608 Periodik Kontrol, Bilirkişilik vb. 4534 Yeni Montaj Araç Sayısı 53108 ġantġye ġeflġğġ Bayındırlık ve İskan Bakanlığının 05.02.2008 tarihli yayınladığı Yapı Denetimi Uygulama Yönetmeliğinde, yapı denetimi sürecine Şantiye Şefi adı altında yeni bir denetim mekanizması getirerek bu denetimleri mühendislere, mimarlara, teknik öğretmenlere ve teknikerlere atfetmiştir. Bu bağlamda makina mühendisi üyelerimizde Şantiye Şefi olarak görev alabileceklerdir. Şantiye Şefi görevini almak isteyen üyelerimizin Şubemize şahsen başvurusu gerekmektedir. 29. Dönemde 615 Şantiye Şefliği belgesi verilmiştir. BĠLĠRKĠġĠLĠK HĠZMETLERĠ SMM birimi faaliyetleri kapsamında yapılan bir diğer iş ise özellikle iş mahkemelerinin tarafımızdan istediği Emsal Ücret Tespitlerinin yapılarak mahkemeye geri bildirilmesi işidir. Bu iş kapsamında mahkemelerin yazılı olarak özelliklerini, tecrübelerini, yaptığı işi ve niteliklerini bildirilen çalışanlara ait emsal ücret tespitleri konusunda uzman bilirkişilere göndererek, alınan cevapları mahkemeye bildirilmesidir. 2009 yılından itibaren Bilirkişi hizmetleri bu konuda Odamızdan yetki alan mühendisler tarafından yürütülecektir. Bilirkişi yetkilendirme eğitimlerimiz başlamıştır. 7. MUAYENE KURULUġU Periyodik Kontrol 11 Ocak 1974 tarihli ve 14765 Sayılı Resmi Gazetede yayınlanan İşçi Sağlığı ve İş Güvenliği Tüzüğünün 207. ve 208. maddeleri işletmelerde bulunan buhar, sıcak su, kızgın su ve kızgın yağ kazanlarının; 223. ve 227. maddeleri, her türlü basınçlı kapların (hidrofor tankı, boyler tankı vb.) 244. Maddesi ise kompresörlerin (hava tankı, hava kompresörü, amonyak kompresörü vb.) periyodik olarak yılda bir kez, aynı tüzüğün 376. ve 378. maddeleri her türlü kaldırma makinalarının (gezer vinç, köprülü vinç, monoray vinç, caraskal, forklift, asansör vb.) periyodik olarak 3 ayda bir kontrol edilmesini ve gerekli testlerin yapılmasını zorunlu kılmaktadır. İşçi Sağlığı ve İş Güvenliği Tüzüğü gereğince yapılması gereken basınçlı kapların ve kaldırma makinalarının periyodik kontrolleri, Kamu Kurumu niteliğinde olan ve çalışmalarında toplum çıkarlarını ön planda tutan Şubemiz Teknik Birimi tarafından görevlendirilen yetkili Makina Mühendisleri tarafından yapılmaktadır. Baca Gazı Analizi ve Gürültü Ölçümü Makina Mühendisleri Odası İstanbul Şubesi, İşçi Sağlığı ve İş Güvenliği Tüzüğü, İSEÇ ( İş Sağlığı, Emniyet, Çevre) Yönetim Sistemleri Uygulamaları, Endüstriyel Tesislerden Kaynaklanan Hava Kirliliğinin Kontrolü Yönetmeliği, Çevresel Gürültünün Değerlendirilmesi Yönetmeliği, Gürültü Yönetmeliği ve Titreşim Yönetmeliği ne göre işletmelerde gürültü ve baca gazı analizi ölçümlerini yapmaktadır. Bacagazı Emisyon ölçümleri konusunda Makina Mühendisleri Odası Merkez Laboratuarı, Çevre Bakanlığı tarafından bacagazı emisyon ölçümleri yapacak yetkilendirilmiş kuruluş olarak yetkilendirilmiştir. Motor ġasi BilirkiĢiliği Motorlu araçların kabin incelemesi ve motor şasi numaralarının orijinalliğinin tespiti odamız uzmanları tarafından yapılarak gerekli raporlar hazırlanmaktadır. BilirkiĢilik Hizmetleri I. Kazan dairelerinin Türk Standartlarına ve İşçi Sağlığı ve İş Güvenliği Tüzüğüne uygunluğunun tespiti, II. Sıcak Sulu, Kızgın Sulu, Kızgın Yağlı Buhar Kazanlarının ve diğer gaz yakan cihazların doğalgazla emniyetli çalışabilirliğinin tespiti, III. Sıcak Sulu, Kızgın Sulu, Kızgın Yağlı Buhar Kazanlarının ve diğer gaz yakan cihazların baca hesaplarının kontrolü, IV. Merkezi Kalorifer tesisatlarında proje dışı yapılan değişikliklerin tespiti, V. Asansörler ve benzeri meslek alanımıza giren her türlü konularda bilirkişilik hizmetleri Şubemizce görevlendirilen uzman üyelerimiz tarafından yapılmaktadır. 195
Yer Altı Akaryakıt Tanklarının Testi Şubemizce ĠĢçi Sağlığı ve ĠĢ Güvenliği Tüzüğü, ĠSEÇ ( ĠĢ Sağlığı, Emniyet, Çevre ) Yönetim Sistemleri Uygulamaları için gerekli olan yeraltı akaryakıt tanklarının periyodik sızdırmazlık testleri yapılmaktadır. Teknik Birimimiz tarafından Ezy-Check I yöntemi ile yeraltı akaryakıt tanklarında yapılan sızdırmazlık testleri ile oluşabilecek yangın ve patlamaların dolayısı ile can ve mal kayıplarının önüne geçilebilmekte ayrıca biyolojik hayatı tehdit eden çevresel etkilerin minimize edilmesi sağlanmaktadır. Test Prensipleri Testin ana fikri, aynı anda, bir bütün olarak kabul edilen tank ve boru hattı sistemindeki hacimsel ve ısıl değişimlerin izlenerek toplanan verilerin değerlendirilmesidir. Bir başka deyişle sistemde olanlar ile olması gerekenlerin mukayese edilmesidir. Bu test metoduyla en fazla 45 bin litreye kadar olan tanklar test edilebilir. Akaryakıt Tankları Neden Test Edilmeli Çevre Etkisi: Petrol ürünlerinin akaryakıt tanklarından sızmaları toprağı ve su kaynaklarını kirleterek biyolojik hayatı tehdit eden telafisi mümkün olmayan kalıcı etkilere sebep olurlar. Tehlike: Sızdıran tanklar yangın ve patlamalara dolayısıyla da üzücü can ve mal kayıplarına sebep olabilirler. Maliyet: Sızdıran tanklar stok kayıplarına, mülk değerlerin azalmasına, sigorta ve temizlik giderlerinin artmasına ve kanuni cezalara neden olmaktadır. YEREL YÖNETĠMLERLE YAPILACAK ĠġBĠRLĠĞĠ PROTOKOLLERĠ Günümüz yaşantısı içerisinde, yerel yönetimler olarak Belediyeler mühendislik alanımız içerisine giren bir çok konuyla ilişkilidirler. Belediyeler bu alanlarda kamunun can ve mal güvenliği açısından denetimi ve kontrolü açısından önemli bir yer tutmaktadırlar. Makina Mühendisleri Odası olarak toplumumuzun can ve mal güvenliğinin söz konusu olduğu birçok alanda, kamu yararına kontrollerin ve denetimlerin yapılmasında üzerine düşen görevleri iş birliği protokolleri çerçevesinde yapabilmek için belediyelerle görüşmelere başlamıştır. Daha önceki yıllarda Bakırköy Belediyesiyle yapılan çalışmanın bir benzeri olarak, kapsamları genişletilen protokoller hazırlanmaktadır. Kadıköy Belediyesi ile başlatılan görüşmeler İstanbul un diğer bölgelerindeki belediyelere de yönelerek genişletilmektedir. Bu İş Birliği Protokollerinde ele alınan konular aşağıda başlıklar halinde verilmiştir. I. Makina Mühendisliği Proje Hizmetleri Mesleki Denetim Uygulamaları II. Gürültü, Titreşim Ölçümü, Gürültü Haritaları Yapımı ve Kişisel Maruziyeti III. Baca Gazı Analizi-Emisyonu Ölçümü IV. Kazancı Eğitimi ve Sertifikalandırma V. Apartman Yöneticileri Eğitimi Düzenlenmesi VI. Asansörlü Binaların Yıllık Kontrol TEKNĠK BĠRĠM FAALĠYETLERĠNĠN TABLOLARLA DEĞERLENDĠRĠLMESĠ PERĠYODĠK KONTROLLER YIL FĠRMA SAYISI KALDIRMA MAKĠNALARI BASINÇLI KAPLAR 2000 372 1214 585 2001 545 2837 976 2002 932 5138 1554 2003 1206 6185 1506 2004 1499 8002 2016 2005 1889 10189 2213 2006 2549 13249 2922 2007 3069 15502 3430 2008 3943 22724 3635 2009 4026 15529 3160 2010* 4047 13465 2689 Not: 2010 yılı verileri ilk 10 ay için düzenlenmiģtir. 196
PER.KONT. YAPILAN FİRMA SAYISI 4500 4000 3500 3000 2500 2000 PER.KONT. YAPILAN FİRMA SAYISI 1500 1000 500 0 2001 2003 2005 2007 2009 Muayene KuruluĢu bünyesinde yapılan teknik hizmetlerin yıllara göre dağılım tablosu KONULAR 2006 2007 2008 2009 2010* PERĠYODĠK KONTROL 2549 3069 3943 4026 4047 MOTOR ġasġ 73 51 43 104 126 BĠLĠRKĠġĠLĠK 338 362 399 383 293 GÜRÜLTÜ 37 69 12 51 47 BACAGAZI 31 20 43 21 21 Y.A.K.TANKI 3 3 1 -- -- EGZOZ 14 15 15 19 16 Not: 2010 yılı verileri ilk 11 ay için düzenlenmiģtir. ARAÇ KONTROL BĠRĠMĠ 1. Araçlar Üzerinde Yapılan Denetim Odamız AİTM Yönetmeliğinden aldığı yetki ile tüm Türkiye de 160 kontrol noktasında alternatif yakıtla (LPG, CNG) çalışan araçları Karayolları tarafından yapılan periyodik muayeneleri öncesi kontrol ederek Gaz Sızdırmazlık Raporu düzenlemekte ve LPG ye yeni dönüştürülen araçların montaj denetimini yapmaktadır. Bu kamusal denetim görevi, İstanbul da Şubemize bağlı Kartal, Dudullu, Kumburgaz ve Beylikdüzü nde bulunan araç kontrol istasyonlarında devam etmektedir. Şubemiz kontrol istasyonlarında, 15 teknik görevli ve 9 ara teknik eleman ile araçlar kontrol edilmektedir. 2010 yılı Kasım ayı itibariyle Şubemiz, 117 176 LPG li aracı kontrol ederek raporlandırmıştır. Bu araçlardan 51 468 adeti LPG ye yeni dönüştürülen araç olup, bunların sızdırmazlık kontrolü yanında ayrıca montaj denetimini de yapılmıştır. Şubemizin LPG li araçlar üzerinde yaptığı kamusal denetimin verileri aşağıdaki tabloda verilmiştir. 197
Tablo -1 2004 2010 LPG li Araç Denetim Sayıları 198
11 Nisan 2005 tarihinde; Sanayi ve Ticaret Bakanlığı LPG ye yeni dönüştürülen araçlar üzerinde montaj denetimi ve Montaj Tespit Raporu onay yetkisini Odamıza devretti. Bu tarihten itibaren Şubemiz Araç Kontrol İstasyonlarından 229.993 yeni montaj aracın kontrolü sonrası, ilgili standart ve yönetmeliklere uygun görülerek montaj tespit raporu onaylandı. Geçtiğimiz yıllara oranla araçların LPG ye dönüşümünde artış görüldü. Bu artış özellikle enjeksiyonlu araçlar için dönüşüm ekipmanlarındaki teknolojik gelişmelerden ve Odamızın araçlar üzerinde yaptığı denetim sonucu halk nezrinde LPG li araç imajının bombadan çevreci araca doğru kaymasından kaynaklıdır. 2. ġube Kontrol Ġstasyonlarımızda Yapılan ÇalıĢmalar a. Altyapı ÇalıĢmaları Artan araç sayılarıyla beraber Şubemiz araç kontrol istasyonlarında da araç sahiplerine daha iyi bir hizmet sunabilmek amacıyla yapılandırma çalışmaları başlamıştır. Bu kapsamda 2010 yılı Mart ayında Anadolu yakasında 2., Şube bünyesinde 4. İstasyonumuzu Kadosan sanayi sitesi içinde Dudullu adı altında açtık ve Haziran ayında da Beylikdüzü Organize Sanayi Sitesi içinde Beylikdüzü istasyonumuz hizmete soktuk. 199
b. Sızdırmazlık Programı Oda kontrol noktalarında kontrol edilen araçların bilgileri üzerinden istatistiki veri alınması için planlanan ve kullanıma başlanan sızdırmazlık programı 2010 yılı Ocak ayı itibariyle hizmete girmiş bulunmaktadır. 200