ivoi KIYAMET SURESİ r ^ u t

Benzer belgeler
ALLAH TEÂLÂ'NIN ARŞA İSTİVÂ ETMESİ

5 Kimin ümmetisin? Hazreti Muhammed Mustafa nın (sallallahu aleyhi ve sellem) ümmetiyim. 6 Müslüman mısın? Elhamdülillah, Müslümanım.

Muhammed Salih el-muneccid

Sabah akşam tevâzu içinde yalvararak, ürpererek ve sesini yükseltmeden Rabbini an. Sakın gâfillerden olma! (A râf sûresi,7/205)

11. Kullara rızık olması için birbirine girmiş, küme küme tomurcukları olan uzun boylu hurma

t u l TEGABUN SURESİ

fn f HAKKA SURESİ r ^ u t

KURAN I KERİMİN İÇ DÜZENİ

ALEMLERİN EFENDİSİ NİN (SAV) DİLİYLE KUR AN

Buyruldu ki; Aklın kemali Allah u Teâlâ nın rızasına tabi olmak ve gazabından sakınmakladır.

Bu ay içinde orucu ve namazı o kişiye kolaylaştırılır. Bu ay içinde orucu ve namazı ALLAH tarafından kabul edilir.

Recep in İlk Üç Orucunun Fazileti

Gerçek şudur ki bu konu doğru dürüst anlaşılmamıştır; hakkında hiç derin derin düşünülmemiştir. Ali-İmran suresinde Allah (c.c.) şöyle buyurur; [3]

Kur an ın varlık mertebelerini beyan eder misiniz ve ilahi vahiyde lafızların yerinin ne olduğunu

İV9İ NAZIAT SURESİ. (Kâfirlerin canlarını) şiddetle alan melekler hakkı için. Şiddetle çekip çıkaranlara, ^ o- - i

KURAN YOLU- DERS 3. (Prof.Dr. Mehmet OKUYAN ın Envarul Kuran isimli 3 no lu dersinin ilk 50 dakikasının özeti)

TAKVA AYI RAMAZAN TAKVA AYI RAMAZAN. Rahman ve Rahim Allah ın Adıyla

dinkulturuahlakbilgisi.com Konu Anlatımı MELEKLER Hazırlayan Memduh ÇELMELİ dinkulturuahlakbilgisi.com

Rasûlullah -sallallahu aleyhi ve sellem- şu an hayatta ve yeryüzünde hazır mıdır? Abdulkerim el-hudayr

Hz. Peygamber'in ilk muhatapları olan Mekkelilerle mücadelesini anlatan Kur'ân'da tam

İLİM ÖĞRETMENİN FAZİLETİ. Bu Beldede İlim Ölmüştür

Muhammed Aleyhisselam ın Dilinden Dualar

KIYAMET SURESİ. Rahman ve Rahim Olan Allah ın Adıyla KIYAMET SURESİ KIYAMET SURESİ KIYAMET SURESİ KIYAMET SURESİ KIYAMET SURESİ

İbadetin Manası ve Çeşitleri

Bir selam ile selamlandığınızda ondan daha iyisiyle veya aynısıyla selamı alın (Nisa 86)

TÂĞUT KELİMESİNİN ANLAMI

ivu NUH SURESİ Nûh sûresi, Nûh Aleyhisselâm'ın kıssasını müştemildir.

Kur an-ı Kerim i Diğer Kutsal Kitaplardan Ayıran Başlıca Özellikleri

Söylemek istemediğimiz birçok şey, söylemek istediğimiz zaman dinleyici bulamaz.

Tasavvufun Tarihçesi Ve Kaynağı Perşembe, 07 Ekim :36

Wessalatu wesselamu ala Rasuluna Muhammedin we ala alihi we sahbihi ecmain. Allahumme Rabbena ya Rabbena takabbel minna inneke entessemiul alim.

Hilalin bir ülkede görülmesiyle oruca başlamak. Muhammed b. Salih el-useymîn. Terceme : Muhammed Şahin Tetkik : Ali Rıza Şahin

ALLAH TEÂLÂ'YA ÎMÂN. Muhammed Şahin. ] تر [ Türkçe Turkish. Tetkik : Ümmü Nebil

HÜCCETİN İKAMESİ VE ANLAŞILMASI

MUHTASAR KUR AN RİSALESİ

Mekke; Kabenin etrafında Öteller

Veda Hutbesi. "Ey insanlar! " Sözümü iyi dinleyiniz! Biliyorum, belki bu seneden sonra sizinle burada bir daha buluşamayacağım.

"Satmam" demiş ihtiyar köylü, "bu, benim için bir at değil, bir dost."

HAC SURESİ İniş Sırası: 103 Mushaf Sırası: 22 Medeni Sure 78 Ayettir. Rahmân ve Rahîm Allah ın adıyla

M VE NAZARDAN KORUNMA VE KURTULMA YOLLARI. lar aha beteri. dir veya 7 2. Y. 4. a bakarak " " dersek h 6. olarak sadaka verme.

iki sayfa bakayım neler var diye. Üstelik pembe kapaklı olanıydı. Basından izlemiştim, pembe kapaklı bayanlar için, gri kapaklı olan erkekler içindi.

Anlamı. Temel Bilgiler 1


Yine onlar, sana indirilene ve senden önce indirilene iman ederler; ahiret gününe de kesin olarak inanırlar. Bakara suresi, 4. ayet.

Adeta Rabbimiz Efendimizi taltif ve teskin etmek,şevk ve gayretini arttırmak amacıyla huzuruna almıştır.

Bu yazı sitesinin sahibi hacı Mehmet Bahattin Geçkil tarafından hazırlanmıstır Herhangi bir medyada yayınlanması

TİN SURESİ. Rahman ve Rahim Olan Allah ın Adıyla TİN SURESİ TİN SURESİ TİN SURESİ TİN SURESİ TİN SURESİ TİN SURESİ. 3 Bu güvenli belde şahittir;

î j r *HUCÛRAT SÛRESİ r ^ u t

7.SINIF DİN KÜLTÜRÜ VE AHLAK BİLGİSİ SORULARI

KUR'ANDAN DUALAR. "Ey Rabbimiz, Bize dünyada bir iyilik, ahrette bir iyilik ver. Bizi ateş azabından koru." ( Bakara- 201 )

İLİ : GENEL TARİH : Hazırlayan: Din Hizmetleri Genel Müdürlüğü

Şeytan Der ki Ey İnsan!..

Orucun hükmü ve hikmeti nedir? ما حكم الصيام وحكمته. Abdurrahman b. Nâsır es-sa'dî

ŞİRK VE ÇEŞİTLERİ EBU SEYF

KURAN YOLU- DERS 1-2. DERSTE GEÇEN KAVRAMLAR 1) ikra : İlk inen vahiy. Oku! anlamına gelir. Kıraat (okumak) kelimesi de aynı kökten gelir.

Evlenirken Nelere Dikkat Edilmeli?

Eşhedü en lâ iâhe illallâh ve eşhedü enne Muhammeden abdühû ve rasûlüh.

DOMUZ ETİNİN HARAM KILINMASININ HİKMETİ

GADİR ESİNTİLERİ -10- Şiir: İsmail Bendiderya

EFENDİ BABASI BÜTÜN MÜRİDLERİNDEN HABERDAR İMİŞ!

Dua ve Sûre Kitapçığı

7.SINIF SEÇMELİ KUR AN-I KERİM DERSİ ETKİNLİK (ÇALIŞMA) KÂĞITLARI (1.ÜNİTE)

Asr-ı Saadette İçtihat

GÜNAH ve İSTİĞFAR. Israr etmek kişiyi nasıl etkiler

İhlâs ve Samimiyet Pazartesi, 09 Nisan :29

M. Sinan Adalı. Eski zamanlarda yaşamış peygamberlerin ve ümmetlerinin başlarından geçen ibretli öyküler, hikmetli meseller

İsra ve Miraç olayının, Mekke de artık çok yorulmuş olan Resulüllah için bir teselli ve ümitlendirme olduğunda da şüphe yoktur.

dinkulturuahlakbilgisi.com amaz dinkulturuahlakbilgisi.com Memduh ÇELMELİ dinkulturuahlakbilgisi.com

Rasûlullah -sallallahu aleyhi ve sellem- nurdan mı yaratılmıştır? İlmî Araştırmalar ve Fetvâ Dâimî Komitesi

Şeyh Muhammed Nazım El-Hakkani En-Nakşibendi Hazretlerinin 10 Ocak 2013 Sohbeti,

3. Farz Dışında Yaptığı İbadetler

Îj j L ^ BÛRUC SÛRESİ

İmam Humeyni'nin vasiyetini okurken güzel ve ince bir noktayı gördüm ve o, Hz. Fatıma

TEMİZLİK HAZIRLAYAN. Abdullah Cahit ÇULHA

Allah a Allah (ilah,en mükemmel, en üstün,en yüce varlık) olduğu için ibadet etmek

MUHAMMED BAKIR EL-MECLİSÎ NİN VE BAZI ŞİÎ ÂLİMLERİN HZ. AİŞE HAKKINDAKİ BAZI SÖZLERİ

Ezan Vakti/Kuran-ı Kerim Pro [Faydalı Android Uygulamalar]

Yasin sûresini okuduktan sonra duâ etmek için toplanmanın hükmü. Abdulaziz b. Baz

İÇİNDEKİLER İTİKAD ÜNİTESİ. Sorular

ALEMLERİN EFENDİSİ NİN (SAV) DİLİYLE ORUÇ

Rahmân ve Rahîm Ne Demektir?

ISLAM Kim, Îslâm'dan başka bir din ararsa, bilsin ki kendisinden (böyle bir din) asla kabul edilmeyecek ve o, ahirette ziyan edenlerden olacaktır.

Kur'an'ı hızlı okumanın ve namazı hızlı kılmanın hükmü. Abdulaziz b. Baz

Siz, Kimi Seviyorsunuz? Perşembe, 07 Ekim :38

Herkes bir arayış içinde

başlıklı bir dersine dayanarak vermeye çalışacağız.

HLM ye göre İÇ HUZURU

Kur'an-ı Kerimde tevafuk mucizesi Kainatta tesadüf yok, tevafuk vardır


Ali imran 139. Gevşemeyin, hüzünlenmeyin! Eğer (gerçekten) iman etmiş kimseler iseniz, üstün olan sizlersiniz.

Bunlari düsün Rica ediyorum sen sağlıklısın Ve seni vesvese ile düsündüren sey sana her zaman sorun getirir ve vesvese şeytan'in bir kapisidir.

ARAF SURESİ İniş Sırası: 39 Mushaf Sırası: 7 Mekki Sure 206 Ayettir. Rahmân ve Rahîm Allah ın adıyla

7. Sınıf DİN KÜLTÜRÜ ve AHLAK BİLGİSİ


Kavramlar. 1.Mü min. 2. Kafirler. 3.Münafiklar. 1.1 Kur anda Mü min ile ilgili Ayetler 1.2 Kur anda Mü min görevleri ve özellikleri

Kur an Kerim ayetlerinde ve masumlardan nakledilen hadislerde arş ve kürsî kavramlarıyla çok

İHSAN SOHBETLERİ İHSAN SOHBETİ. Kovulmuş şeytandan Allah a sığınırım,

"Biz senden önce de hiçbir beşere dünyada ebedîlik vermedik. Şimdi sen ölürsen, onlar baki mi kalacaklardır?" (3)

Günah Hastalığından Kurtulmanın İlâcı: Tevbe ve İstiğfar

Transkript:

ivoi KIYAMET SURESİ r ^ u t Mekke'de nâzil olmuştur. 40 âyet, 197 kelime, 652 harften ibarettir. Adını ilk âyetinde geçen "El Kıyâm e" kelimesinden almıştır. Sûre-i celilenin sebeb-i nuzülü; Kıyâmetin ispatı için. Âhire- ti inkâr eden Ahnes ibni Şûraykın damadı Adıyy ibni Ebi Rebia, Rasûl-û Ekrem Sallâllâhû Aleyhivesellem'in komşusu idi. Ve bu ikisi hakkında Rasûl-û Ekrem Sallâllâhû Aleyhivesellem. "Âllâh'ım kötü komşumun hakkından gel" derdi. Bir gün Adiyy, Rasûlûllâh'a "Yâ Muhammed, Âllâh-û Teâlâ'nın kıyâm et gününden haber ver, o ne zaman ve nasıl olacak?" demişti. Rasûlûllâh'ta anlatmıştı. Bunun üzerine Adiyy "Ben, onu gözüm le görsem de tasdik etmem ve sana inanmam. Âllâh, o kemikleri mi toplayacak?" dedi. Ebû Cehil de "Muhammed, Âllâh-û Teâlâ'nın bu kemikleri çürüyüp dağıttıktan sonra toplayıp yeni bir halkla iâde edeceğini mi zannediyor?" demişti. i ^ o 1-4_o_yîJl J Öyle değildir, kıyâm et var. Cenâb-ı Hak'kın kasemi inandır-

346 Tefsir Sohbetleri mak için değil, kasem edilen şeyin kıymetli olduğunu bildirmek içindir. Cenâb-ı Âllâh, "Kıyâm et gününe yemin ederim" diyor. 2- <La jjul 1V j Kendini kınayan (haddini bilen, nedamet çeken) nefse yemin ederim ki (Levvâme nefis.) Kendi kendine, başlı başına olursa emmaredir. Hayra değil, dâimâ şerre götürüyor. İnsan kendine düstur etse, nefis neyi isy tiyorsa nefsin istediğini yapmazsa daha hayırlıdır. Nefis dâima fenâlığı, Âllâh'ın emrine muhalif olan hareketi ister. Çünkü nefs-i emmaredir. Ve pişman da olmaz. Birinci derecede terbiye görülmeyen, nasıl ki hayvanlar terbiye görm em iş bir halde terbiye nedir bilmez, insanların nefsi de hakiki bir terbiye görmezse nefs-i emmâredir. Daima fenâlığı em reder ve fenâlığı da iyi bilir. Ondan sonra Cenâb-ı Hak lütfeder, terakkiye doğru açılırsa nefs-i levvâme olur. Levvâme mübalağa ile levmediyor. Sen Âln lâh'ın emri haricine çıktın diye levm ediyor. Nefis levvâme olursa hayır başlamıştır. Bir sehiv yapacağı zaman, eğer Âllâh'ın emrine muhalif ise levmediyor. "Niçin yaptın bunu, nasıl yaptın bunu, Âllâh'tan utanmadın mı?" der hale gelir. Daha yükselirse Mülhime olur. Hayrı ilham eder. Nasıl ki nefs-i emmâre sahibi düşündüğü zaman, dâima fenâlığı düşünüyor. Nefs-i mülhime sahibi de hayrı düşünüyor. Dördüncü derece Mutmainne olur. Hayrı düşünüyor ve hayrın üzerine itminan devam eder. Nefs-i mutmainne sahibi olunca Cenâb-ı Hak da o nefsin sahibinden razı olur. O nefsin sahibi de

Kıyâmet Sûresi 3 4 7 Âllâh'tan razı olur. İşte kâmile olan budur. Yedi derecedir. Emmare, Levvâme, Mülhime, Mutmeinne, Râziyye, Merziyye ve Kâmiledir. Muhakkak bir gün gelir kabrinden kalkar hayat bulur. Arsayı hesaba mahşer yerine gider. Herkesin hesabını vereceği gün gelir. 3- o U i p ^ y ı jl u >!i4 b S \» s - Kâfir olan insan zanneder mi? ita lk p ^Jl Biz Azim üşşân, onların kemiklerini toplam aya m uktedir değiliz öyle mi zannediyorlar? Düşünmüyor ki hayatın her safhasını halkeden yine Âl- lâh'tır. Toprak olduktan sonra da halketmeğe gücü yetecek olan, yine Cenâb-ı Âllâh'tır. J i s ' ^ S O s ' ) ^ ' > 4- j J * J Evet, bizim onun parm ak uçlarını bile aynen eski hâline getirmeye gücümüz yeter. (Bunların parmak ucu kemiklerini söylemeü lerinden m aksatları, ahireti inkâr etmektir.) 5- olo! j L liv l Jüjj J lj Fakat insan önündeki (ahiret hesabını) tekzip etmek ister. Ve kıyâm et günü ne zaman olacak? Diye sorar. 6 4 ^ ı; > : j u l Kıyâmet günü ne zamanmış diye sorar. (Maksadı anlamak öğrenm ek için değil, gayesi kıyâmeti inkâr etm ek ve istihzâ içindir.) Ni «x ^ ^ 7 -y ^ jl J t a l î Kıyâmetin hâli gözleri kamaştırır.

348 Tefsir Sohbetleri 8- j ^ l Ay tutulur, ziyâsı yok olur. 2 s 9 w jt 9 l_j ^^^9-«xJl ^-j Güneş ile Ay'ın toplandığı zaman. işte o gün insan, "Nereye kaçıp gideriz?" der. (Ve orada karanlıkta kalmazlar, Arş-ı ilâhi'nin ziyâsı her tarafı aydınlatır. Orada gece gündüz mefhumu yoktur.) 10- jjlojl ^jjl j-la^j j l l J V l Kâfir olanlar o gün, "Nereye firar edelim, kaçalım?" diyecektir. 11- j j j S f 'f c / Em rediyor Âllâh, firar etmeyi talep etm esinler çünkü o gün S^ ^ 5 jj J (kaçıp) sığınılacak yer yoktur. ^ o 12- y L lj J l.j ^ )! djbj J l Bütün kâinâtın o gün müstekarı, istikrar yeri, Rabbinin huzurudur. 13- j "lj lo-j j-la^j j L j V l Ij -~>j 0L.1ÎJI O gün insana haber verilir. O günde Kirâmen Kâtibinin tesbit ettiği ahvâlimizi, herkesin eline veriyorlar. Cennet ve cehennem hazır oluyor. Haberdar oluyor insan ^i.3 U o J? jj ^ 'j-y~\j ileri götürdüğü ve geri bıraktığı ne varsa bildirilir. Ni 1$ o o 14- oyu,aj 4.wjîj j l l j V l Ju

Kıyâmet Sûresi 3 4 9 İnsan o gün nefsi üzerine basiret sahibidir. Artık insan kendi kendinin şahididir. Ahvâlini görür. i» } 0^ X 15- ojjsl*.«^üjl j Jj İsterse özürlerini sayıp döksün. ("Şeytan bizi yoldan çıkardı. Bir dünya halket de biz imân ve itâat edeceğiz" derler. Bu mazeretlerin hiçbiri şayan-ı kabûl değildir.) 16-4-> lllilwj Aj' ^ j j V Ey Habibim Ekmelerrusûl Sallâllâhû Aleyhivesellem, lisanınla hareketlendirme. Kur'ân-ı Vahyi çabuk almak için (tamamlanmab dan) dilini kımıldatma. Acele edersin ki ben belki bir şeyi unuturum düşüncesiyle. Rasûl-û Ekrem, gelen vahyi unutm am ak için henüz kendisine okunup bitirilmeden acele ile tekrarlamaya çalışıyordu. Âyette buna işaret edilmektedir. 17-4j jij Alulp d)l M uhakkak L i l U (Benim üzerimedir.) Ben, bu Kur'an'ı sana " " E \ f tebliğ ediyorum. Onu senin kalbinde toplamak, Ü l y j senin lisanın ve kalbine yerleştirm ek ve okutm ak bize aittir. 18- Ajlji _Jli oül jü İSli Bu Kur'ân-ı Azim üşşân'ı, Cibril'in lisanı ile sana okuduk. L_ ils E \ ) ' U l y Sen, onun okunuşunu takip et. Kur'ân'ı kıraat ettiğimizde onun kıraatına tâbi ol, (dinle.) 19- j l r tm İ *

350 Tefsir Sohbetleri Sonra şüphen olmasın ki onu açıklam ak da bize aittir. Bu âyet-i kerime nâzil olduktan sonra ne zaman Cebrâil Aley- hisselâm vâhiy getirse, Peygamber SaNâNâhû Aleyhivesellem başını eğerek dinler, o gittikten sonra okurmuş. Bu gösterir ki beyânın hitâb vaktinden sonraya gecikmesi caizdir. Acele etmek, kötü bir iştir. Dinen aslında böyle olunca, sâir yerlerde böyle olması öncelikte kalır. Ni 20- o J j A* 21- j - ^ 1 Gerçek şu ki siz, çarçabuk geçen (dünya hayâtını ve nimetleu rini seviyor. Ahireti terk ediyorsunuz. Dünyaya lâzım olanları yapıyor. Ahirete ait olanı bırakıyorsunuz. V> s ' j* 22- oj^?l) ALajj ojj>-j n 23- S/blî l^ j,jl O gün, (kıyâmet günü) nice yüzler ışıl ışıl parıldayacaktır. (Onp lar) Rablerine bakacaklar, (O'nu görecekler) dir. Rablerine nazar kılarlar. İ 24- S / J j J T J J Nice yüzler de vardır ki surat asmış, o gün buruşacaktır. 1. 25- o/sli l^-> ol Kendilerinin, bel kemiklerini kıran felâkete uğratılacağını sezeceklerdir.

Kıyâmet Sûresi 3 5 1 26- C-Aİj IS Hayır öyle değil, artık gözünüzü açın! ^ l y ü l c._a İj İSI Ne zaman ki ruh, köprücük kemiğine dayanır. (Ruh, bedenden çıkm a ğa başladığı zaman evvelâ ayaktan başlıyor. Ruhun şekli, insanın aynen vucûdunun şeklidir. Ruh çıkmağa başlayınca, ayaklardan çekilm eye devam eder. Boğaza gelince artık ümit kalmıyor.) 27- 'j* Hazır olanlara, "Bir doktor yok mu? denilir. "Tedavi edebilecek kim dir?" denir. İ f 0 jüs S S 28- JjljÂÎI AjI jk>j (Can çekişen) hasta, bunun gerçek dünyadan ayrılma zamanı yaklaştığını anlar. 29- <3L*JL) i U l C-^-AllIj Ve bacakları birbirine dolaşır. tı» j» 0 x * 30- i L w<>jl^jjla^j lllj İşte o gün sevkedilecek yer, sadece Rabbinin huzurudur. Âyette hastanın etrafındakilerin yahut meleklerin, son bir çarenin bulunup bulunmadığını araştıranlara, işaret edilmektedir. Can çekişen kimsenin kımıldanamayacak bir hale gelişi ya da dünyadan ayrılış derdiyle âhirete yöneliş acısının birbiriyle çarpışm ası anlatılmaktadır. 31- A

352 Tefsir Sohbetleri İşte o, (Peygamberin getirdiğini) doğru kabûl etmemiş, namaz da kılmamıştı. 1i S -- ' 32- J K? Kur'ân-ı Azim üşşân'ı tekzib etmek. Yalan saym ış ve yüz çevirmişti. * s ox T s y 33-4J_a\ ^ 'l i İmân'dan iraz ettiler. Sonra da çalım sata sata yürüyerek kendi ehline, (taraftarlarına) gitmişti. 34-UjÖ İ j j î Ey insan lâyıktır (o azap) sana, lâyık. 35- İmân ağır gelir, imânın icâbatı olan namaz ağır gelir. Hâlbuki Âllâh sana bunu evlâ yapmıştır. Senin hayrın bundadır. Eğer nefsine ağır gelirse de evet, lâyıktır sana (o azab) lâyık. 36- ^ l i h jü j l j l l İ V l j j o s ^ s $ S I Zanneder mi? Bir insan ^JlJ- O kendisinin başıboş bırakılacağını mı sanır? Bir insan dünyaya gelmiş ve her türlü fesadı yapmış. Öldükten sonra da hiçbir azap görmesin. Böyle mi zanneder? İnsan kendisinin başıboş bırakılacağını mı sanır? Öyle olursa dünya da abes halkolmuş olur. Âllâh-û Teâlâ abes halketmekten münezzehtir. İnsan niye inanmıyor, Cenâb-ı Hak'kın

Kıyâmet Sûresi 3 5 3 kabirden kaldırıp hesaba çekeceğine? Önceki yoktan gelişini inkâr etmiyor, sonraki âhiret hayatını niye kabûl etmiyor? 37- j * 4dL) d L İnsan kendi sermayesine baksın. Nereden halkolmuş, rahme dökülen meniden bir katre değil miydi? 38- ^ ^-*3 ^İJ>t3 4_^İ_p ois Sonra Âllâh-û Teâlâ, onu yarattı. Kan pıhtısı olmuş derken onu (insan biçiminde) yaratıp şekillendirmişti. i tch ^.r. i, - o s i, / 39- js Ü l (jy jj,jl 4i* Ondan da iki eşi yâni erkek ve dişiyi var etmişti. 40- ^ j^ Jl o l jilsj d!j:> Bunları yapan, yaratan Âllâh! Ölüleri tekrar diriltmeye gücü yetm ez mi? Rasûl-û Ekrem Sallâllâhû Aleyhivesellem, âyeti okurken "Belâ" buyuruyordu.