TANIM Forklift operatörü, işletmelerde forklift adındaki iş makinesini kullanarak taşınacak mal veya eşyayı emniyetli bir şekilde indirme, bindirme ve istifleme işini yürüten kişidir. A GÖREVLER Forklift operatörü, işletmenin genel çalışma prensipleri doğrultusunda; - İş talimatını inceler, - Çalışma yapacağı alanın zemin kontrolünü yapar. - Forklifti çalıştırmadan önce günlük kontrollerini yapar, (Motorun yağını, suyunu, aküsünü, lastiklerini, asansör zincirlerini vb.) - Çalışmış olduğu alanı düzenli bir şekilde kullanarak taşınacak malları kontrollü bir şekilde almak, taşımak, yüklemek, boşalmak ve istiflemek gibi işleri yapar. - Forkliftin periyodik bakımının zamanında yapılmasını sağlar KULLANILAN ARAÇ, GEREÇ VE EKİPMAN - Forklifti çalıştırma anahtarı, - Baret, - Çelik örgülü eldiven, - Çelik korumalı elektrik izolasyonlu postal ve gocuk, - Gaz ve bezli maske, - Anahtar takımı, - Çekiç, Levye, Pense, Tornavida, Kriko, - Yangın söndürme cihazı, - İlkyardım çantası vb, - Antifiriz, çeşitli yağlar(motor, hidrolik, gres vb.), buji, filtreler, hortum vb. TOKAT. A 1.1 2014/1I
B MESLEĞİN GEREKTİRDİĞİ GENEL ÖZELLİKLER Forklift operatörü olmak isteyenlerin: - Göz ve elini eşgüdümle kullanabilen, - Mekanik yeteneği gelişmiş, - Tedbirli, dikkatli, - Kurallara uyan, - Sorumluluk sahibi kişiler olmaları gerekir. C ÇALIŞMA ORTAMI VE KOŞULLARI Forklift operatörleri çalışmış oldukları işyerine göre açık veya kapalı alanlarda çalışabilirler. Soğuk ortamlarda da çalışmaları gerekebilir. Açık alanda çalıştığında tozlu ortam olabilir. Çalışma saatleri genelde düzenli olmakla beraber vardiyalı çalışma sözkonusu olabilir. Çalışırken işverenle, meslektaşlarıyla ve diğer çalışanlarla iletişim halindedirler. TOKAT. B-C 1.1 2014/1I
D MESLEK EĞİTİMİ MESLEK EĞİTİMİNİN VERİLDİĞİ YERLER MESLEK EĞİTİMİNE GİRİŞ KOŞULLARI Mesleğin eğitimi halk eğitim merkezleri iş makineleri operatörlüğü (kaldırma-yükleme iş makinesi) kursunda verilmektedir. - Genelde işletmeler kendi elemanlarını yetiştirmek için, Karayolları Bölge Müdürlüklerine, Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı ve Makine Mühendisleri Odalarından herhangi birine başvurarak Milli Eğitim Müdürlüklerine bağlı halk eğitim merkezleri ile işbirliği yaparak, bünyelerinde çalışan elemanlardan iş makinesi kullananlara sertifika verilmesi için kurs açılması talebinde bulunurlar. Gerekli izinler alındıktan sonra kurs açılır. Kurs sonucu yapılacak sınavda başarılı olanlara iş makineleri kullanım(operatörlük) sertifikası verilir. - Ayrıca özel sürücü kursları da gerekli izinleri (Motorlu Taşıt Sürücüleri Kursu Yönetmeliğinin ilgili madde hükümlerine ve 4. maddede belirtilen esaslara göre Milli Eğitim Bakanlığı Özel Öğretim Kurumları Genel Müdürlüğünden kurs açma ve öğretime başlama izni) aldıktan sonra açacakları kursların bitiminde milli eğitim müdürlüğü tarafından yapılacak sınav sonucu başarılı olanlara İş Makinesi Operatörlük Belgesi verilir. Halk eğitim merkezi kurslarına her yaş, eğitim, sosyal statü ve kültür düzeyindeki kişiler katılabilir. 18 yaşından küçükler, velilerin izniyle katılabilir. Ortaokul çağındakiler, devam ettikleri okul saatleri dışındaki serbest zamanlarda, istedikleri kursa devam edebilir. Yabancı uyruklular, valiliğin izni ile etkinliklere katılabilir. Gerektiğinde, belirli yaş ve eğitim seviyesi, uygulanacak programın özelliğine göre aranır. Bu durum halk eğitim merkezlerince duyurularla belirtilir. Kamu kurum ve kuruluşlarında eğitim için adaylarda aranan şartlar şunlardır: - 18 yaşını doldurmuş olmak, - En az ortaokul mezunu olmak, - 2918 sayılı Karayolları Trafik Kanununun değişik 41-c maddesine uygun olarak alınmış sağlık kurulu raporu bulunmak - Kanunun 41. maddesinin değişik (e) bendinde sayılan suçlardan hüküm giymemiş olmak. TOKAT. D 1.1 2014 /1I
D-MESLEK EĞİTİMİ EĞİTİMİN SÜRESİ VE İÇERİĞİ Mesleğin eğitimi halk eğitim merkezlerinde 72 saattir - Kamu kurum ve kuruluşlarında verilen hizmet-içi eğitimlerin süresi değişmektedir. - Özel sürücü kurslarında (G sınıfı ehliyeti) eğitim süresi 72 saat olup, trafik bilgisi, motor bilgisi ve ilk yardım konularında ders verilir. - Kamu kurum ve kuruluşlarının verdiği operatörlük belgesine sahip olanlar iş makinesini karayoluna çıkmadan, işyerinde kullanabilirler. İş makinesi ile karayoluna çıkabilmek için, motorlu taşıt sürücü kurslarında; ilk yardım, trafik mevzuatı ve kuralları derslerinden sertifika almak ve trafik işlemlerini G sınıfı sürücü belgesi için yaptırmak zorundadırlar. EĞİTİM SONUNDA ALINAN BELGE DİPLOMA - İş Makineleri Kullanma Sertifikası (Operatörlük Belgesi) - Özel sürücü kursları tarafından G sınıfı ehliyet alabilirler ve belgelerini ehliyetlerine işletebilirler. TOKAT. D 1.2 2014/1I
E ÇALIŞMA ALANLARI VE İŞ BULMA OLANAKLARI Forklift operatörleri yükleme-boşaltma işleri yapılan özel ve kamu işyerlerinde çalışabilirler. Ayrıca bağımsız da çalışabilirler. Forklift kullanım alanlarının hızla genişlemesi, çeşitlenmesi mesleğe giderek önem kazandırmaktadır. Bu nedenle bu meslekte nitelikli elemanlara olan talebin giderek arttığı gözlenmektedir. Bu meslekte edinilen bilgi ve beceriler silindir, finişer, greyder, mobil vinç ve ekskavatör gibi diğer iş makinelerinin operatörlüğünde de iş bulma olanağı sağlayabilir. F EĞİTİM SÜRESİNCE VE EĞİTİM SONRASI KAZANÇ EĞİTİM SÜRESİNCE EĞİTİM SONRASI Eğitim süresince kazanç söz konusu değildir. Forklift operatörlerinin alacakları ücret çalışılan işyeri, sektör ve deneyime göre değişiklik göstermekle birlikte ilk işe girişte asgari ücret alan forklift operaörlerinin ücretleri asgari ücretin 2 katına kadar yükselebilmektedir. TOKAT. E-F 1.1 2014/1I
G MESLEKTE İLERLEME MESLEKİ EĞİTİMDE İLERLEME -- İŞ HAYATINDA İLERLEME Forklift operatörlüğü mesleğinde ilerleme söz konusu değildir. Ancak forklift operatörleri çalışmış oldukları kurumlarda hizmet içi eğitimlere katılarak kendilerini geliştirebilirler. Çalışmış oldukları yerlerde idari sorumluluklar alabilirler. BENZER MESLEKLER - Vinç operatörü - Silindir operatörü - Ekskavatör operatörü - Loder operatörü - Greyder operatörü TOKAT. G 1.1 2014/1I
H EK BİLGİLER GÖREV - İş organizasyonu yapar, - Çevre koruma önlemleri alır, - İş sağlığı ve güvenliğine ilişkin faaliyetleri uygular, - Kalite Yönetim Sistemi kurallarına uygun çalışır, - Mesleki gelişim faaliyetlerinde bulunur. I- KAYNAKÇA - Meslek Elemanları - Türkiye İş Kurumunun www.iskur.gov.tr adresindeki Forklift Operatörü Meslek Standardı, - Makine Mühendisleri Odası Kurs Programları, - T.C.Milli Eğitim Bakanlığı iznine tabi özel sürücü kursları iş makinesi operatörlük kursları programları, - Meslek Danışma Komisyonu (MEDAK) üyesi kuruluşlar İ -AYRINTILI BİLGİ İÇİN - İlgili eğitim kurumları, - Türkiye İş Kurumu web sayfası www.iskur.gov.tr - Ulusal Meslek Bilgi Sistemi http://mbs.meb.gov.tr/ - T.C. Ölçme, Seçme ve Yerleştirme Merkezi Başkanlığı, http://www.osym.gov.tr/ - Bünyesinde Meslek Bilgi Merkezi Bulunan Çalışma ve İş Kurumu İl Müdürlükleri/Hizmet Merkezleri Bu dosya; meslek seçme aşamasında olan gençleri bilgilendirme amaçlı olup, meslek mensupları, işyerleri, mesleğin eğitim yerleri ve meslek odalarından bilgi alınarak oluşturulmuştur. TOKAT. H-I-İ 1.1 2014/1I