Uluslararası Hakemli Beşeri ve Akademik Bilimler Dergisi International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science Temmuz / Ağustos / Eylül - Yaz Dönemi Cilt: 4 Sayı: 3 Yıl: 205 July / August / September - Summer Volume: 4 Issue: 3 Year: 205 ISSN: Print 247-468 Online 247-5385 (ISO 900-2008 Belge No: 2879 & ISO 400-2004 Belge No: 2880) MARKA PATENT NO: TRADEMARK (205/03947-205-GE-7304)
DERGİMİZ HAKKINDA GENEL BİLGİLER. Dergimiz hakemli ve uluslararası indeksli bir dergidir. Her yayın en az iki alan uzmanı hakem tarafından değerlendirilmektedir. İki alan hakemi tarafından olumlu yayınlanabilir yönünde rapor almayan yayınlar dergimizde yayınlanmaz. Bu durum karşısında hiçbir yazar(lar) dergimiz üzerinde bir hak iddiasında bulunamaz. 2. Dergi hakem ve kurullarında yer alan akademisyen ile diğer yetkililer hakkında yazar(lar) dergi sistem işleyişi sürecine dair bir talepte bulunamaz. Bulunsalar bile herhangi bir bilgi kendilerine verilmez, sistem süreci değiştirilmez. Dergimiz ile ilgili her türlü bilgi derginin web sayfasında adresinden edinilebilir. 3. Dergimiz yılda dört sayı şeklinde çıkmakta her yılın Mart Haziran Eylül Aralık aylarının son günü derginin sayısında bulunan tüm makaleler tek cilt halinde dergi web sistemine yüklenir. Dergi web sisteminden makaleler tüm okuyucular tarafından indirilir ve ilgili eser makale ve dergimize atıf yapılmak koşulu ile kullanılabilir. Dergimizin tüm sayılarına okuyucular ücretsiz olarak ulaşmaktadır. 4. Dergimizde yayınlanan tüm makaleler (ISO 900-2008 Belge No: 2879 & ISO 400-2004 Belge No: 2880) kalite belgeleriyle ve (205/03947-205-GE-7304) patent ile güvence altına alınmıştır. Yayınlanmış olan makaleler kalite, marka patent ve doi bilgileri ile ilgili çalışmanın yazarlarına eserleri hakkında her türlü hukuki hak ve uluslararası güvence sağlamaktadır. 5. Dergimiz basılı ve e dergi olarak yayınlanmaktadır. Print ISSN NO: 247-468 İnternet ISSN NO: 247-5385 numarası ile T.C. Kültür Bakanlığından dergimiz hakkında her türlü bilgiye ulaşılabilir. 6. Dergimizde apa sistemi uygulanmaktadır. Metin içinde (Yılmaz, 205: ) veya (Yılmaz ve diğ., 205:) şeklinde kaynak gösterimi, kaynakçada ise YILMAZ, M., (205). Çalışanlarda Ödüllendirmenin İş ve Performans Üzerine Etkisi, UHBAB Uluslararası Hakemli Beşeri ve Akademik Bilimler Dergisi, Sayı:, Cilt:, ss.-2 şeklinde gösterilir. Tüm yazarlar dergimizin son güncel sayılarını takip ederek ilgili sayılarda yayınlanan makalelerdeki yazım formatını kendi çalışmalarında uygulayabilir. İnternet kaynaklarında mutlaka erişim II
tarihi ve son ulaşılabilen internet linkinin tamamının başta kaynakça ve metinin kullanıldığı sayfa altında numaralandırılarak gösterilmesi bir zorunluluktur. 7. Kaynakça Türkçe alfabe sıralamasına göre düzenlenir. Tüm yazarlar için derginin son sayısındaki yazım formatı dikkate alınmak zorundadır. 8. Dergimiz uluslararası indeksli bir dergi olup dergimizde yayınlanan tüm çalışma ve makaleler derginin yayınlandığı tarih itibariyle ilgili indekslere mail yolu ile ulaştırılır. 9. Dergimizde özgün araştırma, inceleme, derleme, olgu sunumu, proje ve kitap tanıtımı makale formatında olmak zorundadır türünde yayınlara yer verilmektedir. 0. Dergimize gönderilen tüm çalışmalar sisteme yüklendiği şekil ve an itibariyle başka bir dergide yayınlanmamış, değerlendirmeye alınmamış ve red edilmemiş olması gerekir. Tüm sisteme yüklenen makaleler yazar(lar) tarafından bu kurallara uyulduğunu kabul etmiş sayılır. Aksi durumda ilgili yazar(lar) hakkında dergimiz hukuki haklarını saklı tutar. Oluşabilecek olumsuzluk karşısında maddi ve manevi tüm sorumluluk ilgili yazar(lar) a aittir. Dergimiz T.C. Kanunlarına göre hareket eder. III
GENERAL INFORMATION ABOUT UHBAB JOURNAL. Our journal is a refereed and internationally indexed journal. Each paper is evaluated by two referees who are field experts. The articles not reported as issuable positively by two field referees aren t published in our journal. None of the author(s) can lay a claim on our journal in this case. 2. Author(s) cannot make a demand for the journal s procedure concerning the academicians in journal s referee board and other boards and other authorities. Even if so, they aren t given any information, system process cannot be changed. All kinds of information about our journal can be obtained from the website of the journal. 3. Our journal publishes four times a year, all articles in the relevant volume of journal are uploaded to the web system of the journal in one volume on the last day of the months March June September - December. All readers can download the articles from the journal s web system and the relevant paper article can be used on condition that our journal is given reference. Readers can reach to all volumes of our journal for free. 4. All articles published in our journal are assured with certificate of quality (ISO 900-2008 Doc. No: 2879 & ISO 400-2004 Doc. No: 2880) and trademark patent (205/0434-205-GE-8970). Articles published provide their authors with all kinds of legal rights and international assurance regarding their articles with quality, trademark, patent and doi information. 5. Our journal has both printed and online version. All kinds of information about our journal can be obtained from the T.R. Ministry of Culture with the number Print ISSN NO: 247-468 and Online ISSN NO: 247-5385. 6. APA system is applied in our journal. Reference within the text should be (Yılmaz, 205: ) or (Yılmaz et all, 205:), in the reference part YILMAZ, M., (205). It is indicated as Effect of Rewarding in Employees on Job and Performance, UHBAB International Refereed Journal of Humanities and Academic Sciences, Issue:3, Volume:4, pp.-2. All IV
authors must follow the latest volumes of our journal and apply the print format of the published articles in their own papers. It is an obligation for internet sources to indicate access date and the entire last accessed internet link in the references and below the page by giving numbers. 7. References are arranged by the Turkish alphabet. The printing format in the last volume of the journal is required to be taken into account for all authors. 8. Our journal is internationally indexed journal, and all articles and papers published in our journal are sent to relevant indices via e-mail by the publication date of the journal. 9. Original research, analysis, compilation, case study, project and book introduction have to be in an article format and these publications are also included. 0. All papers sent to the journal shouldn t be previously published, not evaluated and not rejected by the format and date uploaded to the system. All articles uploaded to the system are acknowledged that author(s) conform to these rules. Otherwise, our journal keeps its legal rights reserved. All material and moral responsibility regarding a negative situation belong to author(s). Our journal acts in line with the T.R. Law. V
İÇİNDEKİLER ARAŞTIRMA VE UYGULAMA TÜRKİYE ve YENİ ZELANDA ANA DİLİ ÖĞRETİM PROGRAMLARI ÜZERİNE KARŞILAŞTIRMALI BİR ARAŞTIRMA -27 Havva YAMAN, Gökçen GÖÇEN ÇOCUKTAN ÇOCUĞA YAKLAŞIMI İLE AĞIZ VE DİŞ SAĞLIĞI EĞİTİMİ 28-42 Arzu ÖZYÜREK, N. Ferah YAVUZ, Meltem ÇINAR KONAKLAMA İŞLETMELERİ YÖNETİCİLERİNİN MESLEKİ TURİZM EĞİTİMİ ALMIŞ ÇALIŞANLARA YÖNELİK DEĞERLENDİRMELERİ 43-58 Gencay SAATCI, Özge GÜDÜ DEMİRBULAT HEMŞİRELERİN SOSYAL MEDYA KULLANIMI VE YAPTIKLARI İŞE KARŞI ALGI DÜZEYİNİN UYGULAMALI BİR ÖRNEĞİ 59-84 Murat KORKMAZ, Bülent KILIÇ, Emine DEMİRAY, Şengül HABLEMİTOĞLU, Ayça GÜRKAN, Ali Serdar YÜCEL, Ali Murat KIRIK BEŞ-ALTI YAŞ ÇOCUKLARI İÇİN DUYGU DÜZENLEME STRATEJİLERİ ÖLÇEĞİ NİN GEÇERLİK GÜVENİRLİK ÇALIŞMASI 85-00 Hatice ECİRLİ, Hülya Gülay OGELMAN SPORUN KADINLARDA YALNIZLIK VE YAŞAM DOYUMU ÜZERİNE ETKİLERİ 0-5 Nurgül ÖZDEMİR, Ali GÜREŞ, Nermin GÜRBÜZ HAREKET EĞİTİMİ PROGRAMININ 4-6 YAŞ GRUBU ÇOCUKLARDA VÜCUT KOMPOZİSYONU ÜZERİNDEKİ ETKİSİNİN İNCELENMESİ 6-27 Nurper ÖZBAR, Sami MENGÜTAY, Ani AGOPYAN FUTBOLDA PERFORMANSIN TEMEL BELİRLEYİCİLERİNDEN BİRİ: TOPA SAHİP OLMA (FIFA U-20 DÜNYA KUPASININ ANALİZİ) 28-35 Kemal GÖRAL DERLEME MAKALELER GENEL SEÇİM SONUÇLARI TEMELİNDE ÜSKÜDAR IN SİYASİ YAPISININ SOSYOLOJİK ANALİZİ 36-83 D. Ali ARSLAN, Mustafa ÇAĞLAYANDERELİ, Gülten ARSLAN NORGARD KOHLHAGEN DÜNYAYI DEĞİŞTİREN KADINLAR 84-92 Gökşen ARAS İHTİYAÇLAR SORUNLAR VE SANAT 93-20 Erdem ÜNVER VI
BAŞ EDİTÖR Gülten HERGÜNER BAŞ EDİTÖR YARDIMCILARI Ali Serdar YÜCEL Fatma TEZEL ŞAHİN Adalet KANDIR Yasemin KESKİN BENLİ GENEL YAYIN YÖNETMENİ Murat KORKMAZ İNGİLİZCE DİL EDİTÖRÜ Gökşen ARAS EDİTÖRLER Nezahat GÜÇLÜ Ümran SEVİL Nurhayat ÇELEBİ Çetin YAMAN Erdal ZORBA Ayhan AYTAÇ Hülya Gülay OGELMAN Eva ŞARLAK Emine DEMİRAY ALAN EDİTÖRLERİ Fatma Nalan TÜRKMEN (Sanat Tarihi) Fatih ÇATIKKAŞ (Spor Bilimleri) Ayhan HELVACI (Müzik Eğitim) Aylin ZEKİOĞLU (Spor Sağlık) Arzu ÖZYÜREK (Okul Öncesi) Şükran Güzin ILICAK AYDINALP (İletişim) Serdar TOK (Ölçme Değerlendirme) Birsen KOLDEMİR (İşletme) Gülden ERTUĞRUL (Yabancı Diler) Ramazan ERDEM (Sağlık Yönetimi) Serdar ERDURMAZ (Siyaset Bilimleri) Salih ÖZTÜRK (İktisat) Neylan ZİYALAR (Psikoloji) Havva YAMAN (Eğitim) Şakir BATMAZ (Edebiyat) Nuray EKŞİ (Hukuk) Besim AKIN (İşletme) Murat DELİCE (Siyaset ve Politika) Murat ERCAN (Uluslararası İlişkiler) Kürşad GÜLBEYAZ (Sahne Sanatları) Sefer GÜMÜŞ (Pazarlama) Taner AKÇACI (Ekonometri) Fikriye TOKER (Sağlık İşletmeciliği) TEKNİK EDİTÖR Burhan MADEN DİL EDİTÖRÜ Gülsemin HAZER SİSTEM EDİTÖRLERİ Ali Murat KIRIK ÖLÇME DEĞERLENDİRME Gökhan DELİCEOĞLU ULUSLARARASI DANIŞMA KURULU Johann KIRSTEN Sennye MASIKE Alvaro ANGUIX Gautam SENGUPTA Stephen L.VARGO Hing KAI CHAN İLETİŞİM EDİTÖRÜ Michael KUYUCU DERGİ YÖNETİM KURULU Murat KORKMAZ Nezahat GÜÇLÜ Gülten HERGÜNER Çetin YAMAN Fatma TEZEL ŞAHİN Fatih ÇATIKKAŞ Ali Serdar YÜCEL Gökşen ARAS Emre YANIKKEREM Sefer GÜMÜŞ Av. Onur BAYKAN Av. Bülent YILMAZ VII
YAYIN KABUL ETTİĞİMİZ BİLİM DALLARI ³ ³ Adli Bilimler ³ ³ Adli Tıp Bilimleri ³ ³ Almanca Mütercim Tercümanlık ³ ³ Amerikan Dili ve Edebiyatı ³ ³ Arap Dili ve Edebiyatı ³ ³ Araştırma Teknikleri ³ ³ Arkeoloji ³ ³ Banka Yönetimi ve Performans ³ ³ Bankacılık ³ ³ Bankacılık ve Risk Yönetimi ³ ³ Bilgisayar Teknolojileri ³ ³ Bilişim Sistemleri ³ ³ Çağdaş Dans ve Performans Sanatları ³ ³ Çağdaş Türk Sanatları ³ ³ Çalışma Ekonomisi ve Endüstriyel İlişkiler ³ ³ Çevre Bilimleri ³ ³ Coğrafya ³ ³ Deniz Ulaştırma İşletmeciliği ³ ³ Diğer Sosyal Bilimler ³ ³ Edebiyat ³ ³ Eğitim ³ ³ Eğitim Psikolojisi ³ ³ Ekonometri ³ ³ Ekonomi ³ ³ Felsefe ³ ³ Finans Yönetimi ³ ³ Finansal Yönetim ³ ³ Fransızca Mütercim Tercümanlık ³ ³ Gazetecilik ³ ³ Girişimcilik ve Kobi Uygulamaları ³ ³ Grafik Tasarım ³ ³ Güvenlik Bilimleri ³ ³ Güzel Sanatlar ³ ³ Görsel ve İletişim Sanatları ³ ³ Halkla İlişkiler ³ ³ Hastane Yönetimi ³ ³ Hayvan Hakları ³ ³ Hemşirelik ve Sağlık Yöneticiliği ³ ³ Hukuk ³ ³ Japon Dili ve Edebiyatı ³ ³ Kamu Maliyesi ³ ³ Kamu Yönetimi ³ ³ Lojistik ³ ³ Maliye ³ ³ Matematik ³ ³ Matematik Öğretmenliği ³ ³ Mimarlık ³ ³ Moda Tasarımı ³ ³ Muhasebe ve Finansman ³ ³ Müzik ³ ³ Okul Öncesi Eğitim Bilimleri VIII
³ ³ Oyunculuk ve Sahne Sanatları ³ ³ Para ve Politika ³ ³ Pazarlama ³ ³ Pazarlama Araştırmaları ve Uluslararası Pazarlama ³ ³ Pazarlama ve İletişim Yönetimi ³ ³ Proje Yönetimi ³ ³ Psikoloji ³ ³ Radyo Televizyon ³ ³ Reklamcılık ³ ³ Resim ³ ³ Risk Yönetimi ³ ³ Sağlık Hizmetleri ³ ³ Sağlık İdaresi ve Yönetimi ³ ³ Sağlık İşletmeciliği ³ ³ Sahne Sanatları ³ ³ Sanat Tarihi ³ ³ Sayısal Yöntemler ³ ³ Sigortacılık ve Risk Yönetimi ³ ³ Siyaset Bilimi ³ ³ Sosyal Hizmet ³ ³ Sosyal Psikoloji ³ ³ Sosyoloji ³ ³ Spor Bilimleri ³ ³ Sınıf Öğretmenliği ³ ³ Tarih ³ ³ Tarım Ekonomisi ³ ³ Tedarik Zinciri ve Yönetimi ³ ³ Tekstil ³ ³ Temel İnşaat Uygulamaları ve Proje Yönetimi ³ ³ Tiyatro ³ ³ Toplum ve İnsan ³ ³ Turizm ³ ³ Turizm İşletmeciliği ve Yönetimi ³ ³ Türk Dili ve Edebiyatı ³ ³ Türkçe Öğretmenliği ³ ³ Türkiye Ekonomisi ve Ekonomi Politikaları ³ ³ Türkiye ve Dünyada Basel Uygulamaları ³ ³ Türkiyede Tarım Uygulamaları ³ ³ Uluslararası Siyaset ve Politika ³ ³ Uluslararası İktisat ³ ³ Uluslararası İlişkiler ³ ³ Uluslararası İlişkiler ve Siyaset Bilimi ³ ³ Yabancı Diller ³ ³ İktisat ³ ³ İlahiyat ³ ³ İletişim ³ ³ İngiliz Dili Mütercim Tercümanlık ³ ³ İngiliz Dili ve Edebiyatı ³ ³ İnsan Kaynakları Yönetimi ³ ³ İnsan ve Toplum Bilimleri ³ ³ Üretim İşlemler Yönetim ve Uygulamaları ³ ³ İslam Tarihi ³ ³ İstatistik ³ ³ Yönetim Organizasyon ³ ³ Yönetim ve Bilişim Sistemleri ³ ³ Zaman Yönetim Kavramları ve Psikoloji ³ ³ Öğretim Teknolojileri IX
DISCIPLINES ³ ³ Forensic Sciences ³ ³ Forensic Medicine Sciences ³ ³ German Translation and Interpretation ³ ³ American Language and Literature ³ ³ Arabic Language and Literature ³ ³ Research Techniques ³ ³ Archeology ³ ³ Bank Management and Performance ³ ³ Banking ³ ³ Banking and Risk Management ³ ³ Computer Technology ³ ³ Instructional Technology ³ ³ Contemporary Dance and Performing Arts ³ ³ Contemporary Turkish Arts ³ ³ Labour Economics and Industrial Relations ³ ³ Environmental Sciences ³ ³ Geography ³ ³ Maritime Transportation Management ³ ³ Other Social Sciences ³ ³ Literature ³ ³ Education ³ ³ Educational Psychology ³ ³ Econometrics ³ ³ Economics ³ ³ Philosophy ³ ³ Financial Management ³ ³ Financial Management ³ ³ French Translation and Interpretation ³ ³ Journalism ³ ³ Entrepreneurship and Sme Activities ³ ³ Graphic Design ³ ³ Security Sciences ³ ³ Fine Arts ³ ³ Visual and Communication Arts ³ ³ Public Relations ³ ³ Hospital Administration ³ ³ Animal Rights ³ ³ Nursing and Health Administration ³ ³ Law ³ ³ Japanese Language and Literature ³ ³ Public Finance ³ ³ Public Administration ³ ³ Logistics ³ ³ Finance ³ ³ Mathematics ³ ³ Mathematics Teaching ³ ³ Architecture ³ ³ Fashion Design ³ ³ Accounting and Finance ³ ³ Music ³ ³ Pre-school Education X
³ ³ Acting and Performing Arts ³ ³ Monetary Policy ³ ³ Marketing ³ ³ Marketing Research and International Marketing ³ ³ Marketing and Communication Management ³ ³ Project Management ³ ³ Psychology ³ ³ Radio and Television ³ ³ Advertising ³ ³ Painting ³ ³ Risk Management ³ ³ Health Services ³ ³ Health Administration and Management ³ ³ Health Administration ³ ³ Performing Arts ³ ³ Art History ³ ³ Numerical Methods ³ ³ Insurance and Risk Management ³ ³ Political Sciences ³ ³ Social Work ³ ³ Social Psychology ³ ³ Sociology ³ ³ Sports Science ³ ³ Classroom Teacher ³ ³ History ³ ³ Agricultural Economics ³ ³ Supply Chain and Management ³ ³ Textile ³ ³ Basic Construction Practices and Project Management ³ ³ Theatre ³ ³ Society and Human ³ ³ Tourism ³ ³ Tourism Administration and Management ³ ³ Turkish Language and Literature ³ ³ Turkish Language Teaching ³ ³ Turkish Economics and Economy Policies ³ ³ Basel Applications in Turkey and the World ³ ³ Agricultural Practices in Turkey ³ ³ International Politics and Policy ³ ³ International Economics ³ ³ International Relations ³ ³ International Relations and Political Science ³ ³ Foreign Languages ³ ³ Economics ³ ³ Theology ³ ³ Communication ³ ³ English Translation and Interpretation ³ ³ English Language and Literature ³ ³ Human Resource Management ³ ³ Human and Social Sciences ³ ³ Production Management and Practices ³ ³ History of Islam ³ ³ Statistics ³ ³ Management Organization ³ ³ Management and Instructional Technology ³ ³ Time Management and Psychology ³ ³ Teaching Technologies XI
DERGİNİN TARANDIĞI İNDEKSLER XII
DİĞER DERGİLERİMİZ. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 0.. 2. 3. 4. BESLENME ARAŞTIRMALARI KADIN HASTALIKLARI VE JİNEKOLOJİ ORTOPEDİ TRAVMATOLOJİ PAZARLAMA VE PAZAR ARAŞTIRMALARI MÜHENDİSLİK VE FEN BİLİMLERİ İKTİSAT VE EKONOMİ YÖNETİMİ ULUSLARARASI AİLE VE ÇOCUK VE EĞİTİM DERGİSİ SPOR SAĞLIK TIP BİLİMLERİ EDEBİYAT VE İLETİŞİM ARAŞTIRMALARI HEMŞİRELİK MİMARLIK VE TASARIM PSİKİYATRİ VE PSİKOLOJİ ARAŞTIRMALARI MÜZİK VE SAHNE SANATLARI EKONOMİ YÖNETİMİ VE ARAŞTIRMALARI XIII http://www.dbhadergisi.com http://www.jacsdergisi.com http://www.otshdergisi.com http://www.uhpadergisi.com http://www.hmfdergisi.com http://www.iibdergisi.com http://www.aceddergisi.com http://www.sstbdergisi.com http://www.uhedergisi.com http://www.khsdergisi.com http://www.mtddergisi.com http://www.uhpdergisi.com http://www.uhmadergisi.com http://www.uheyadergisi.com
Dr. Gülten HERGÜNER Baş Editör Değerli Bilim İnsanları., Dergimizin bu sayısında toplam çalışmaya yer vermiş bulunmaktayız. Dergimizin bu sayısında yine birbirinden değerli farklı konularda ve disiplinlerde hazırlanmış çalışmalar bulunmaktadır. 8 araştırma ve uygulama 3 araştırma ve inceleme şeklinde çalışma bu sayıdaki yerini almıştır. Her sayımızda olduğu gibi yine bu sayımızda da alanında uzman değerli hakemlerimiz sayının hazırlanmasına katkı sağlamış ve emek sarf etmiştir. Kendilerine bu katkılarından dolayı teşekkür ederim. Ayrıca dergimizin uluslararası alanda ve akademik çevrede tanınması konusunda çalışmalar yapan tüm ekip arkadaşlarımıza da ayrıca teşekkür ederim. Değerli yazar(lar) bu sayımız itibariyle geçmişten gelen tüm sayılardaki makaleler ile bu sayıdan itibaren yayınlanacak tüm makalelere artık DOI vermeye başlamış bulunmaktayız. Tüm yazarlarımızın geçmiş sayılarda yayınlanmış olan makalelerine yönelik DOI numaralarını derginin web sayfasından ilgili makalenin özetinin yayınlandığı sayfaya girerek özetlerin altında bulunan DOI numaralarını kullanmaları yeterli olacaktır. Bir sonraki sayımız Ekim Kasım ve Aralık aylarını içine alacak şekilde sistemdeki yerini alacaktır. Tüm okurlarımıza yazarlarımıza ve dergi kurullarında bulunan bilim insanlarına hayırlı uğurlu olmasını temenni eder saygılarımı sunarım. (Dergimizde etik kurul raporu gerektiren her türlü çalışmada yazar(lar) editörlüğe ve derginin siste mine yayın yüklerken gerekli etik kurul rapor bilgilerini girmekle yükümlüdür. Hiçbir koşul ve şartlarda oluşan ya da oluşacak bir sorunda problemde dergimiz, yayın kurulu, imtiyaz sahibi, yazı işleri, hakem ve bilim kurulları sorumluluk kabul etmez. Yazar(lar) bu bilgiyi dergiye yazılı olarak vermekle yükümlüdür. Bu konuda tüm sorumluluk yazar(lar) a aittir). Basın Yayın Kanunun 587 gereğince basılı eserler yoluyla işlenen fiillerden doğan maddi ve manevi zarar m-3-4 kapsamında dergimizde yayınlanan yayınların içeriği ve hukuki sorumluluğu tek taraflı olarak yazar(lar) a aittir. Dergimiz, yönetim, hakem, editör, bilim ve imtiyaz sahibi bu yü kümlülükleri kabul etmez. Dergimizde bilimsel içerikli, literatüre katkı yapan, bilimsel anlamda değer ifade eden çalışmalar kabul edilir ve yayınlanır. Bunun dışında siyasi, politik, hukuki ve ticari içerikli fikri sınai haklar kanununa aykırılık içeren yayınlara yer verilmez. Olası bir olumsuzluk durumunda yazar(lar) doğabilecek her türlü maddi ve manevi zararı peşinen kabul etmiş ve yüklenmiştir. Bu nedenle ikinci üçüncü ve diğer şahıs ile kurumlar konusunda dergimiz yönetimi ve kurulları hiçbir sorumluluğu kabul etmez. Bu yönde dergimiz ve kurulları üzerinde bir hukuki yaptırım uygulanması söz konusu olamaz. Eserlerin içeriği ve mevcut durumu yazar(lar) ait olup dergimiz bu yayınların sadece yayınlanması ve literatüre kazandırılması aşamasında görev üstlenmiştir. Tüm okuyucu, kamuoyu ve takipçilerine ilanen duyurulur. XIV
Distinguished Scientists., We have published a total of articles in this volume of our journal. There are valuable articles prepared in different fields and disciplines once again in this volume. 8 of them are research and application articles, and 3 of them are research and analysis articles. As in every volume, our specialist referees worked hard and contributed to the preparation of this volume. I extend my thanks to them for their contribution. I also thank the whole team who conduct studies for international and academic recognition of the journal. Dear author(s), we have started to give DOI numbers to all articles both the ones previously published and those that will be published as of this volume. All authors can learn the DOI numbers of their previously published articles from the web page where the relevant article s abstract is published, DOI number is just below the abstract. Our next volume that includes the months of October, November and December will be uploaded to the system. I hope this new volume will yield fruitful results for all our readers, authors and scientists taking place in the boards of our journal. (Inanykind of studyrequiringethical board report in ourjournal, author(s) is/areobligedtoenterthe data of necessaryethical board reportwhileuploadingtheirpublication in editorshipandjournalsystem. Ourjournal, publication board, grantholder, editorialoffice, refereeandscienceboards do not undertakeanyresponsibilityfor a problem tooccurunderanycircumstancesandconditions. Author(s) is/areobligedtogivethisinformationtojournal in written. Allliability in thisissuebelongstoauthor(s)). As perthe 587 of PressLaw, materialandemotionaldamagearisingfromtheactionsviapublishedworks, thecontentand legal responsibility of thepublicationspublished in ourjournalwithinthescope of m-3-4 unilaterallybelongtoauthor(s). Ourjournal, executive board, referees, editor, science board andpublisherdon taccepttheseobligations. Thescientificallyvaluablepaperswithscientificcontentwhichcontributetoliteratureareacceptedandpublished in ourjournal. Apart fromthis, thepaperswithpolitical, legal andcommercialcontentwhichareagainsttheintellectualpropertyrightsare not accepted. incase of a possiblenegativesituation, author(s) is/ areregarded as acceptingandundertakingallkinds of possiblematerialandemotionaldamagebeforehand. Therefore, ourjournal smanagementandotherboardsdon tacceptanyresponsibilityregardingthesecond, thirdandotherpersonsandinstitutionsunderanycondition. inthis sense, a legal sanction on ourjournalanditsboards is out of question. Thecontentandthecurrentstatus of thepapersbelongtoauthor(s) andourjournalonlytakespart in thepublication of thesepapersandcontributiontoliterature. Respectfullyannouncedtoallreaders, publicandfollowersbypublication. XV
ULUSLARARASI HAKEMLİ BEŞERİ VE AKADEMİK BİLİMLER DERGİSİ INTERNATIONAL PEER-REVIEWED JOURNAL OF HUMANITIES AND ACADEMIC SCINENCE TÜRKİYE ve YENİ ZELANDA ANA DİLİ ÖĞRETİM PROGRAMLARI ÜZERİNE KARŞILAŞTIRMALI BİR ARAŞTIRMA A COMPARATIVE RESEARCH ON NATIVE LANGUAGE ART CURRICULA OF TURKEY AND NEW ZEALAND Havva YAMAN, Gökçen GÖÇEN 2 Sakarya Üniversitesi Eğitim Fakültesi / Sakarya 2 Sakarya Üniversitesi Eğitim Fakültesi / Sakarya Öz: Eğitim programı günün ihtiyaçlarıyla belirlenen hedeflere göre hazırlanmaktadır. Zamanla değişen ihtiyaçlar, eğitim alanında yapılan araştırmalar, eğitim programında karşılaşılan sorunlar, bilim alanındaki yenilikler gibi nedenler ülkelerin, eğitim programlarını gözden geçirmelerini gerekli kılmaktadır. Türkiye için de hâlâ bir değişim ve gelişim sürecinde olan ana dili eğitim programının bu sürecine katkı sağlayacak karşılaştırmalı çalışmalara ihtiyaç vardır. Bu amaçla çalışmada Yeni Zelanda nın resmî ve eğitim dili olan İngilizce Öğretim Programı (2008) ile Türkçe Öğretim Programı (2006, 2009) karşılaştırılmıştır. Araştırmada ilişkisel tarama modellerinden karşılaştırmaya dayalı tarama modeli kullanılmıştır. Çalışmada evren olan Türkçe Öğretim Programı (2006, 2009) ve Yeni Zelanda İngilizce Öğretim Programı nın (2008) tümü üzerinde çalışılmıştır. Veriler doküman analizi tekniğine uygun olarak toplanmış ve elde edilen veriler ilişkisel olarak sunulmuştur. Türkiye ve Yeni Zelanda dil öğretim programları genel amaçlar, dil öğretim yaklaşımı, öğrenme-öğretme süreci, öğretimin genel çıktıları, beceri alanları, beceri amaç/hedefi ve ölçme-değerlendirme bakımından taşıdıkları benzerlikler ile farklılıklar açısından değerlendirilmiş ve bu kapsamda Yeni Zelanda İngilizce öğretimi programının Türkçe öğretimi programı için örnek olabileceği noktalara dikkat çekilmeye çalışılmıştır. Anahtar Kelimeler: Karşılaştırmalı Eğitim, Eğitim Programı, Ana Dili Öğretim Programı, Türkçe Eğitimi Abstract: Curricula are developed in accordance with the aims that are determined by the current needs. Some reasons like changing needs, researches on the field of education, problems in curriculums and innovations in education force countries to revise their curricula. Comparative researches that will contribute to Turkey s language arts curriculum, which is still developing, are required. With this purpose in mind, Turkish Language Arts Curriculum (2006, 2009) and English Language Arts Curriculum (2008) which is the official and educational language in New Zealand are compared. Comparative survey method, which is one of relational survey models, was employed in the research. Turkish Language Arts Curriculum (2006, 2009), which is the population of the study, and English Language Arts Curriculum of New Zealand (2008) have been completely studied. The data was collected with document analysis technique and the collected data was presented relationally. The both was examined in terms of their overall aims, language teaching approach, teaching-learning process, overall outputs of teaching, skills, aims of skills and assessment and evaluation. The similarities and differences between these were also mentioned. Then, some points in curriculum of New Zealand that could serve as a model for Turkish Language Arts Curriculum were highlighted. Key Words: Comparative Education, Curriculum, Native Language Arts Curriculum, Teaching Turkish Doi: 0.7368/UHBAB20539473 () Sorumlu Yazar: Havva YAMAN, Sakarya Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Türkçe Eğitimi Bölümü Sakarya / Türkiye hyaman@sakarya.edu.tr Geliş Tarihi / Received : 25..204 Kabul Tarihi / Accepted:.0.205 Makalenin Türü: Type of article (Araştırma Uygulama / Research - Application) Çıkar Çatışması / Conflict of Interest:Yok / None Etik Kurul Raporu Yok - None of Ethics Committee
UHBAB ULUSLARARASI HAKEMLİ BEŞERİ VE AKADEMİK BİLİMLER DERGİSİ Uluslararası Hakemli BeĢeri ve Akademik Bilimler Dergisi Nisan Temmuz / Mayıs / Ağustos / Haziran / Eylül Ġlkbahar - Yaz Yaz Dönemi Dönemi Cilt: Cilt: 4 Sayı: 4 Sayı: 3 2 Yıl: Yıl: 205 205 International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science April July / August May / June / September Spring Summer - Summer Volume: Volume: 4 4 Issue: Issue: 2 3 Year: 205 ID:240 K:527 Jel Kodu: I00-I2 PRINT ISSN: 247-468 ONLINE ISSN: 247-5385 (205/0434-205-GE-8970) GÜMRÜK VERGĠSĠ UYUġMAZLIKLARININ ĠDARĠ AġAMADA ÇÖZÜM YOLLARI. GİRİŞ Ülkelerin eğitim sistem ve programları arasında ADMINISTRATIVE SOLUTIONS TO DISPUTES OVER yapılan karşılaştırmalar, bir ülkenin eğitimde Eğitim, nitelikleri ayırt etmeden insanlarda CUSTOM tutum DUTIES karşılaştığı soruna benzer sorunlar karşısında ve davranış değişikliği sağlamaktır. Kavcar a Selin KILINÇ (999: 2, Hatice ülkelerin YURTSEVER aldığı 3 önlem ve çözüm yollarını anlama, ) göre çağdaş eğitimin 2 Celal Bayar amacı, Üniversitesi geçmişteki Sosyal Bilimler sosyal Ens. Mali Hukuk Programı farklı ülkelerin Yüksek Lisans başarı Öğrencisi yollarını keşfetme, 3 Celal Bayar Üniversitesi Salihli MYO, DıĢ Ticaret Bölümü ve ulusal değerleri tanıtıp benimsetme, bugünün denenmiş ve sağlaması yapılmış sistemleri örnek gerçeklerini gösterme ve geleceğe dönük değerler, alma, farklı ülkelerin gelişmelerini takip ederek hünerler kazandırmaktır. gelişme gösterme gibi olanaklar sağlamaktadır. Ülke sistem, program ve başarılarını sorgulama, Ülkeler, sosyal, siyasî yapılanmalarına, ekonomik, coğrafi ve kültürel özelliklerine göre kendi anlama ve yorumlama fırsatı veren ve böylece çözüm ve geliştirme sürecini hızlandıran karşılaştırmaların arkasındaki temel neden Sağlam a eğitim sistemlerini oluşturmaktadır. Bir eğitim programı o günün ihtiyaçlarıyla belirlenen hedeflere (999) göre bir ülkenin eğitim sistemi ile ilgili göre hazırlanmaktadır. Zamanla değişen dene yimlerinin, öteki ülkeler için bir bakıma ihtiyaçlar, eğitim alanında yapılan araştırmalar, örnek olay ni teliği taşıyor olmasıdır. eğitim programında karşılaşılan sorunlar, bilim Ülkeler, her ne kadar eğitim sistemlerinin yapılandırılmasında, felsefe, örgütlenme, içerik anla- alanındaki yenilikler gibi nedenler ülkelerin eğitim programlarını gözden geçirmelerini gerekli mında kendi sistemlerini geliştirseler ve bunun kılmaktadır. Eğitim programını geliştirme, sorumlulu ğunu üstlenseler de diğer ülkelerin sorunlara çözüm bulma isteği eğitimcileri farklı eğitim yaşantıla rından yararlanılması, hem ortak arayışlara yönlendirmektedir. Bunlardan biri de bilginin güçlenmesi hem de ülkelerin kendi farklı ülkelerin eğitim programlarını incelemek, değerlendirmelerini yaparak, eksikliklerini fark Gümrükler Bu çalıģma, Genel Celal Müdürlüğü Bayar Üniversitesi tarafından, Sosyal Gümrük Bilimler Enstitüsü Customs Maliye and Economy Anabilim Ministry Dalı Mali according Hukuk to ülkeler arasında karşılaştırma yapmaktır. Karşılaştırmalı eğitim, farklı kültürler ve farklı ülkelerde, iki veya daha fazla eğitim sisteminin benzerlikleri ve farklılıklarını tanımlamaya yardım eden, benzer görünen olguları açıklayan ve insanları eğitme yolları hakkında yararlı teklifler getiren bir disiplindir (Türkoğlu, 985). edip, problemlerine alternatif çö zümler üretebilmeleri açısından olumlu sonuçlar sağlayan bir girişimdir. Eğitimde bu girişimlerin dayandığı gerçek, eğitimde reform çalışmalarının evrensellik gösterdiği dünyada ulusların eğitim so runlarında da benzerliklerin göze çarpmasıdır. Her ulus sorunlarını kendine özgü koşullara uygun olarak çözümlese de çözüm yolları üzerinde başka ulus- 2
UHBAB ULUSLARARASI HAKEMLİ BEŞERİ VE AKADEMİK BİLİMLER DERGİSİ Uluslararası Hakemli BeĢeri ve Akademik Bilimler Dergisi Nisan Temmuz / Mayıs / Ağustos / Haziran / Eylül Ġlkbahar - Yaz Yaz Dönemi Dönemi Cilt: Cilt: 4 Sayı: 4 Sayı: 3 2 Yıl: Yıl: 205 205 International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science April July / August May / June / September Spring Summer - Summer Volume: Volume: 4 4 Issue: Issue: 2 3 Year: 205 ID:240 K:527 Jel Kodu: I00-I2 PRINT ISSN: 247-468 ONLINE ISSN: 247-5385 (205/0434-205-GE-8970) GÜMRÜK VERGĠSĠ UYUġMAZLIKLARININ ĠDARĠ AġAMADA ÇÖZÜM YOLLARI ların yaklaşımlarını göz önünde bulundurmalıdır Yeni Zelanda eğitim sistemi incelendiğinde ADMINISTRATIVE SOLUTIONS TO DISPUTES OVER (Alkın, 2007). birinci sınıf, modern ve ihtiyaçlara cevap veren CUSTOM DUTIES bir nitelikte olduğu ifade edilmektedir. The New Ülkeler arasında eğitim konusunda karşılaştırma Selin KILINÇ 2, Hatice YURTSEVER Zealand Education 3 System de (E.T. 05.0.204) yapılan konulardan biri ana dili eğitim programlarının karşılaştırmasıdır. Bu konuyu 3 Celal Bayar 2 Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Ens. Mali Hukuk Programı Yüksek Lisans Öğrencisi ele Üniversitesi alan ku-salihlruluşlardan biri olan Uluslararası Ana Dili Eğitimi MYO, Yeni DıĢ Zelanda Ticaret Bölümü eğitim sistemiyle ilgili şu ifadelere yer verilmektedir. Örgütü ne göre ana dili öğretimi çalışmalarının Eğitim sistemi, 2. yüzyıla donanımlı liderler ve uluslararası alanlara taşınması gerektiği şöyle vatandaşlar yetiştirmek için eğitimin ispatlanmış, açıklanmaktadır (Göğüş, 988: 6). geleneksel ilkeleri ile yenilik yapma, yaratıcı Gümrükler Bu çalıģma, Genel Celal Müdürlüğü Bayar Üniversitesi tarafından, Sosyal Gümrük Bilimler Enstitüsü Customs Maliye and Economy Anabilim Ministry Dalı Mali according Hukuk to Ana dili eğitimi alanında uluslararası düzeyde temas ihtiyacı günden güne büyüyerek kendini göstermektedir çünkü ana dili eğitimi alanında çalışanların karşılaştıkları sorunlar az veya çok her ülkede birbirine benzemektedir. Bir ülkedeki gelişmeler ve uygulamalar hakkında dış ülkeler pek az bilgi edinebilmektedir. Bundan başka bir kimsenin kendi memleketi dışındaki ana dili eğitimi üzerinde bilgi sahibi olmaması onu değerlendirmesini de zorlaştırmaktadır. Türkiye de eğitime bakıldığında, örgün eğitimin ilk basamağı isteğe bağlı okul öncesi eğitimdir. Bu eğitimi zorunlu olan 2 yıllık ilk ve orta öğretim takip eder. Türkiye de 2 yıllık zorunlu eğitim sistemi, 202-203 döneminde başlamış ve 4+4+4 şeklinde planlanmıştır. Bu eğitim sistemi kendisinden önceki 5+3 eğitim sisteminden farklı olarak; 4 sene ilkokul (-4. sınıflar), 4 sene ortaokul (5-8. sınıflar) ve 4 sene lise (9-2. sınıflar) dönemlerini ifade etmektedir. olma ve doğal düşünmeyi birleştirir. Ülkede, 2. yüzyılda başarılı bir vatandaş olmak için bütün Yeni Zelandalıları bilgi, beceri ve değer ile donatan dünya lideri bir eğitim sistemi amaçlanmaktadır. Günümüz bilgi çağında, öğrenenlerin problem çözme, bilgi sentezleme, başkalarıyla çalışma, yaratıcı ve yenilikçi olmanın yollarını bilmeleri gerekir. Bu hedefler, Yeni Zelanda eğitim sisteminin merkezindedir. Yeni Zelanda da eğitim sistemi her yönüyle, geçtiğimiz yirmi yılda denetim, müfredat, ölçme, nitelik, öğretme ve öğrenme alanlarını kapsayan bir değişime gitmiştir. Sonuç olarak bir dizi yeni fikir ve yöntem araştırma ve kanıtlara bağlı olarak benimsenmiştir. Yeni Zelanda da eğitim, öğrenenlerin yaşam boyu öğrenme ihtiyaçlarına odaklanmıştır. Her bir öğrenci akademik ve/ve ya meslekî yollarla potansiyelini geliştirebilir. Okullar ve öğretmenler, eleştirel düşünceyi teşvik etmek için çeşitli öğrenme materyalleri, deneyimleri ve öğrenme 3
UHBAB ULUSLARARASI HAKEMLİ BEŞERİ VE AKADEMİK BİLİMLER DERGİSİ Uluslararası Hakemli BeĢeri ve Akademik Bilimler Dergisi Nisan Temmuz / Mayıs / Ağustos / Haziran / Eylül Ġlkbahar - Yaz Yaz Dönemi Dönemi Cilt: Cilt: 4 Sayı: 4 Sayı: 3 2 Yıl: Yıl: 205 205 International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science April July / August May / June / September Spring Summer - Summer Volume: Volume: 4 4 Issue: Issue: 2 3 Year: 205 ID:240 K:527 Jel Kodu: I00-I2 PRINT ISSN: 247-468 ONLINE ISSN: 247-5385 (205/0434-205-GE-8970) GÜMRÜK VERGĠSĠ UYUġMAZLIKLARININ ĠDARĠ AġAMADA ÇÖZÜM YOLLARI ortamlarını kullanır. Bu uygulama, Yeni Zelanda daki gelişen öğrenci başarısına katkı sağlayan Zelanda ortalamanın altında kalan öğrencilerin Ortalama başarı yüksek olmasına rağmen, Yeni ADMINISTRATIVE SOLUTIONS TO DISPUTES OVER CUSTOM DUTIES faktörlerden biridir. başarısını yükseltmek için çalışmaya devam Selin KILINÇ 2, Hatice YURTSEVER 3 Yeni Zelanda nın eğitimdeki başarısı için önemli etmelidir. 2 Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Ens. Mali Hukuk Programı Yüksek Lisans Öğrencisi oranda uluslararası ilgi vardır. Yeni 3 Celal Zelanda, Bayar Üniversitesi işinin Salihli MYO, DıĢ Ticaret Bölümü Yeni Zelanda da eğitim, okul öncesi eğitimi, ilk ne olduğunu ve nasıl yapacağını iyi bir şekilde ve orta öğretim ve yükseköğretimi kapsayan üç anlamış eğitim kurumlarına, hizmet sağlayıcılarına, temel basamaktan oluşmaktadır ve bu basamaklar yöneticilere ve öğretmenlere sahiptir. Yeni Zelanda içinde öğrenciler istedikleri okul türünü seçebilmektedir. Eğitim, yaşları 6-6 arasında değişen eğitimcilerinin uzmanlığı ve tecrübesi de gittikçe artan bir şekilde dünya çapında beğenilmektedir. herkes için zorunludur. Okul öncesi eğitimi beş Uluslararası karşılaştırmalara göre; yaşın altındaki çocuklar içindir ve güçlü, kaliteli Gümrükler Bu çalıģma, Genel Celal Müdürlüğü Bayar Üniversitesi tarafından, Sosyal Gümrük Bilimler Enstitüsü Customs Maliye and Economy Anabilim Ministry Dalı Mali according Hukuk to Aralık 2006 da, yaşları 25 ile 64 arasında değişen Yeni Zelandalıların % 77 si orta ve yüksek eğitim seviyelerinde yeterlikler almıştır. Bu oran, OECD ülkeleri için % 67 dir. 99 ve 2005 arasındaki lisans derecesine sahip yetişkinlerin veya daha yüksek yeterliklere sahip olanların oranı % 8 den hemen hemen % 20 ye yükselmiştir. PISA sınavlarında (2000, 2003 ve 2006) okuma, matematik, bilimsel okuryazarlık alanında (2003 te problem çözmede) OECD ülkelerinin ortalamasının üzerinde sonuçlar alınmıştır. PISA 2006 da, 57 ülkeden yalnızca ikisi (Finlandiya ve Hong Kong), Yeni Zelanda dan daha iyi sonuç almıştır; sekiz ülke kendisine benzerdir ve diğer 46 ülke kendisinden önemli ölçüde daha düşüktür. bir teminat ile dünya lideri ulusal bir programla nitelendirilmiştir. Okul öncesi eğitime yüksek bir katılım vardır ve bu eğitim öğretmenlerinin kalitesi gittikçe yükselmektedir. Okul eğitimi erken dönemde okuryazarlık ile matematik becerisinde güçlü temeller sağlamaktadır ve kapsamlı ve dengeli öğretim programına bir giriştir. Ortaöğretim (3-7) mükemmel bir birey temelli öğrenme sağlar ve profesyonel kariyer danışmanlığı tarafından desteklenir. Öğrencilerin öğrenmeleri ve bilgiye ulaşmaları için Yeni Zelanda okulları bilgi, iletişim teknolojileri ve yeni yollar önermek ile desteklenir. Yükseköğretim birçok kurum ve kuruluş tarafından sunulmaktadır. Yetişkin öğrenenlerin ihtiyaçlarını karşılamak için birçok farklı seçenek vardır. Yükseköğretim nitelik ve programlarının kalitesi uluslararası alanda tanınmaktadır. 4
UHBAB ULUSLARARASI HAKEMLİ BEŞERİ VE AKADEMİK BİLİMLER DERGİSİ Uluslararası Hakemli BeĢeri ve Akademik Bilimler Dergisi Nisan Temmuz / Mayıs / Ağustos / Haziran / Eylül Ġlkbahar - Yaz Yaz Dönemi Dönemi Cilt: Cilt: 4 Sayı: 4 Sayı: 3 2 Yıl: Yıl: 205 205 International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science April July / August May / June / September Spring Summer - Summer Volume: Volume: 4 4 Issue: Issue: 2 3 Year: 205 ID:240 K:527 Jel Kodu: I00-I2 PRINT ISSN: 247-468 ONLINE ISSN: 247-5385 (205/0434-205-GE-8970) GÜMRÜK VERGĠSĠ UYUġMAZLIKLARININ ĠDARĠ AġAMADA ÇÖZÜM YOLLARI Yeni Zelanda eğitim sistemi sağlam temelleri ve sırası belirtilmiştir. Ara sıra belli bir dersin ADMINISTRATIVE SOLUTIONS TO DISPUTES OVER ile beceri ve başarı odağı ile örnek alınabilecek programı ile eşanlamda kullanılır. Bunun yanı CUSTOM DUTIES bir sistemdir. sıra bazı eğitimciler eğitim programlarını öğrencilerin okul içindeki 3 tüm yaşantıları (Erden, 993: Selin KILINÇ 2, Hatice YURTSEVER 2. EĞİTİM PROGRAMLARI VE ANA DİLİ 2 Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Ens. Mali Hukuk Programı Yüksek Lisans Öğrencisi 3 Celal Bayar Üniversitesi Salihli MYO, 2) olarak DıĢ Ticaret ele Bölümü almışlardır. Ülkemizdeki eğitimci PROGRAMLARI bilim adamlarından Ertürk (984: 95), eğitim Eğitim sürecindeki pek çok bileşenden biri eşyanın yer değiştirmesi nedeniyle, bu eşyanın programını from the movement geçerli of commercial öğrenme commodities yaşantıları düzeni olan programlar, belirlenen amaçlara ulaşmayı sosyal ve mali fonksiyonlarının yanında önemli bir olarak commodities quantity tanımlarken, and value. Varış It is are (994: a kind of 8), bir eğitim sağlayan önemli dış araçlardan ticaret ve ekonomi biridir. politikası Programlar aracı olan bir vergi tariff that is a foreign trade and economic policy türüdür. Aynı zamanda harcamalar üzerinden alınan kurumunun, instrument in addition çocuklar, to its economic, gençler social ve and yetişkinler için devletlerin ideolojilerini dolaylı bir vergi ve türü çeşitli olan gümrük hususlardaki vergisi, gelir ve fiscal functions. Since they are not collected on kurumlar vergisi gibi belirli aralıklarla alınan bir sağladığı, regular basis like milli income eğitim tax and corporate ve kurumun tax, as amaçlarının algılarını yansıtan vergi ayna türü olmadığından, vazifesi dış görmektedir. ticarete konu olan an indirect tariff on expenditures, custom duties eşyanın gümrüğe geldiği anda bir defaya mahsus gerçekleştirilmesine are collected only once when dönük commodities tüm subject faaliyetler olarak Bu algılar uluslararası olmak üzere ilişkilerde alınmaktadır. Gümrük devlet vergileri, politikalarının geliştirilmesinde kanun kapsamı son dışında derece tutulmuştur. faydalı Bu nedenle, ve duties are excluded from this law. Therefore, Vergi to foreign trade arrive at the custom. According to tanımlamaktadır. lüzumludur (Pingel sayılı Gümrük 2004 ten Kanunu nda akt: Osmanoğlu düzenlenmiştir. Bu ve Eğitim ve öğretim programı kavramları birbirinin kanun regulated by customs law numbered 4458. Yıldırım, 203: Bölgesine 52). yerine kullanılsa da eğitim programı; öğrenene girişinden başlayıp, eşyaya uygulanacak created beginning with commodities subject to işlemlerin sırasına göre bir sistematik okulda international ve trade okul entering dışında customs plânlanmış territories of etkinlikler Türkiye de eğitim gümrük sürecinde vergisinde kullanılan zorunlu aşamalar programların farklı dönemlerde Bakanlığı na bağlı müfredat ayrı bir kuruluş programı, niteliği olan olarak by General tanımlanırken; Directorate of Customs öğretim as a part programları of ise olan tarh, yoluyla Like all other sağlanan taxes, compalsive öğrenme levels yaşantıları such as düzeneği Gümrükler Bu çalıģma, Genel Celal Müdürlüğü Bayar Üniversitesi tarafından, Sosyal Gümrük Bilimler Enstitüsü Customs Maliye and Economy Anabilim Ministry Dalı Mali according Hukuk to eğitim programı, Kanunu Programı öğretim hükümlerine Yüksek programı Lisans uygun Öğrencisi olarak gibi yürütülmektedir. terimlerle Selin KILINÇ tarafından Customs hazırlanan Law. Resolution Yüksek process Lisans of Tezinden okulda ya da okul dışında disputes bireye over kazandırılması adlandırıldıkları görülmektedir. Bu durum kavram süreci, diğer vergilerde oluşan süreçten farklı bir plânlanan process of other bir taxes. dersin Customs öğretimiyle duty disputes ilgili tüm etkinlikleri place. However, kapsayan in the yaşantılar case of disputes düzeneğidir not being (Demirel, kargaşasını da beraberinde getirmiştir (Özbay, öncelikle idari aşamada çözümlenmek zorundadır. 997: 34). Bu terimlerle Ancak idari ilgili aşamada karşılaşılan çözümlenemeyen farklı solved administratively, legal action can be taken. 2007). tanımlar vardır. Eğitim programı literatürde konular listesi, ders Gümrük içerikleri, Uyuşmazlıkları öğretim materyalleri Programlarda hedef, içerik, öğrenme-öğretme listesi ve derslerin sıralanması vb. olarak değişik süreci ve değerlendirme ögeleri arasında dinamik bir ilişki bütünü olduğu kabul edilmektedir bilim insanı ve eğitimci tarafından tanımlanmıştır. Program ve öğretim programı kavramlarını genelde okul programı terimi altında değerlendiren programı öğretmen, konular, eğitim ortamları, (Demirel, 2006: 5). Bununla birlikte öğretim Öncül (2000: 84) ise şu tanımı yapar: Bir yöntem, teknik, fizikî imkânlar, ders araçları, okulun ders dışı çalışmalarını da kapsayan tüm ölçme ve değerlendirme gibi unsurları kapsar programıdır. Bunda ders ve etkinliklerin türleri (Özbay, 2006: 5). 5
UHBAB ULUSLARARASI HAKEMLİ BEŞERİ VE AKADEMİK BİLİMLER DERGİSİ Uluslararası Hakemli BeĢeri ve Akademik Bilimler Dergisi Nisan Temmuz / Mayıs / Ağustos / Haziran / Eylül Ġlkbahar - Yaz Yaz Dönemi Dönemi Cilt: Cilt: 4 Sayı: 4 Sayı: 3 2 Yıl: Yıl: 205 205 International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science April July / August May / June / September Spring Summer - Summer Volume: Volume: 4 4 Issue: Issue: 2 3 Year: 205 ID:240 K:527 Jel Kodu: I00-I2 PRINT ISSN: 247-468 ONLINE ISSN: 247-5385 (205/0434-205-GE-8970) GÜMRÜK VERGĠSĠ UYUġMAZLIKLARININ ĠDARĠ AġAMADA ÇÖZÜM YOLLARI Ana dili öğretim programları da çağın gereklerine, uygulamalarının incelenerek, bu uygulamaların ADMINISTRATIVE SOLUTIONS TO DISPUTES OVER öğrencilerin ilgi ve ihtiyaçlarına göre yenilenmesi gereğiyle; ana dili öğretiminin öğrencilerin mesi gerekmektedir. Hâlâ bir değişim ve gelişim Türkiye nin ihtiyaçları doğrultusunda değerlendiril- CUSTOM DUTIES Selin KILINÇ 2, Hatice YURTSEVER anlama ve anlatma becerilerinin geliştirilmesini sürecinde olan 3 ana dili eğitim programının bu 2 Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Ens. Mali Hukuk Programı Yüksek Lisans Öğrencisi hedeflemekte ve aynı zamanda 3 Celal eğitim Bayar sürecinde Üniversitesi Salihli MYO, sürecine DıĢ Ticaret katkı Bölümü sağlayacak karşılaştırmalı çalışmalara da ihtiyaç vardır. Bu amaçla çalışmada Yeni her derste kullanılarak eğitim ve öğretimin aracı niteliğini taşımaktadır eşyanın yer (Göğüş, değiştirmesi 968). nedeniyle, Bununla bu eşyanın Zelanda nın from the movement resmî of commercial ve eğitim commodities dili olan İngilizce beraber Julia Marshall sosyal ve (972) mali fonksiyonlarının tarafından Türkiye nin yanında önemli bir Öğretim commodities quantity Programı and value. (2008) It is are ile a kind Türkçe of Öğretim de içinde bulunduğu türüdür. Aynı konseye zamanda harcamalar üye yirmi üzerinden farklı alınan Programı instrument in (2006, addition to 2009) its economic, karşılaştırılmıştır. social and ülkenin ana dili kurumlar öğretim vergisi programlarına gibi belirli aralıklarla yönelik alınan bir regular basis like income tax and corporate tax, as bir araştırma yapılmıştır. eşyanın gümrüğe Çalışmada geldiği anda bir dil defaya çeşitliliğine karşın ana dil öğretiminde öğretmenlerin İkinci Dünya Savaşı ndan sonra Maori halkının mahsus are collected only once when commodities subject okullarda ve işyerlerinde kendi dilini konuşması karşılaştıkları sorunların temelde birbirinin aynısı engellenmiş ve Maori dili sadece uzak bir bölgede olduğu vurgulanmıştır (Yaman ve Demirtaş, 203: yaşayan bir topluluğun dili olarak var olmuştur. 2). Ayrıca araştırmalara Bölgesine girişinden göre kültürleri başlayıp, eşyaya ve uygulanacak dilleri Bu created durum beginning 987 de with commodities Maori subject dilinin to ülkenin resmî ne olursa olsun bütün oluşturulmuştur. çocukların Diğer tüm dil vergilerde gelişiminde olduğu gibi dillerinden Turkey and continuing biri olarak with operation kabul sequence. edilmesine kadar aynı süreçten geçtikleri tahakkuk ve görülmektedir tahsil aşamaları Gümrük (Atkinson, ve Ticaret devam assessment, etmiştir. accrual and Bugün, collecting Yeni are regulated Zelanda da baskın Gümrükler Bu çalıģma, Genel Celal Müdürlüğü Bayar Üniversitesi tarafından, Sosyal Gümrük Bilimler Enstitüsü Customs Maliye and Economy Anabilim Ministry Dalı Mali according Hukuk Atkinson Smith, Bem ve Nolen, 2002 den akt: olan dil İngilizcedir ve nüfusun % to 98 i tarafından Gümrük türetilmiģtir. Yaman ve Demirtaş, 203: vergisinden ). doğan uyuşmazlıkların çözüm konuşulmaktadır. customs duties has a different Ülkede form konuşulan from the Yeni Zelanda yapıya sahiptir. Gümrük vergisi uyuşmazlıkları İngilizcesi, have to be resolved bazı administratively söyleyiş in farklılıkları the first taşıması Ana dili öğretimi, öncelikle öğrencilerin idari aşamada günlük çözümlenmek yaşamları zorundadır. place. However, in the case of disputes not being Ancak idari aşamada çözümlenemeyen nedeniyle solved administratively, İngilizceden legal action ayrılmaktadır. can be taken. ile ilişkili olarak; uyuşmazlıklarda kendi deneyimlerini yargı yoluna başvurulabilmektedir. merkeze alan, anlama ve Anahtar anlatma Kelimeler: becerilerinin Gümrük, Gümrük geliştirilmesini hedeflemektedir. Ana dili dersleri sadece programları genel amaçlar, dil öğretim yak- Vergisi, Yeni Disputes Zelanda İngilizce ve Türkçe dil öğretim öğretilmesi gereken bir bilgi dersi değil; yaşam laşımı, öğrenme-öğretme süreci, öğretimin boyu ihtiyaç duyulan dil becerilerinin kazandırılmasını sağlayan bir beceri edinme süreci olarak hedefi ve ölçme-değerlendirme bakımından genel çıktıları, beceri alanları, beceri amaç/ görülmektedir (Yaman ve Demirtaş, 203: ). taşıdıkları benzerlikler ve farklılıklar bakımından değerlendirilmiştir. Türkiye nin uluslararası alanda adından söz ettirebilmesi için gelişmiş ülkelerdeki örnek eğitim 6
UHBAB ULUSLARARASI HAKEMLİ BEŞERİ VE AKADEMİK BİLİMLER DERGİSİ Uluslararası Hakemli BeĢeri ve Akademik Bilimler Dergisi Nisan Temmuz / Mayıs / Ağustos / Haziran / Eylül Ġlkbahar - Yaz Yaz Dönemi Dönemi Cilt: Cilt: 4 Sayı: 4 Sayı: 3 2 Yıl: Yıl: 205 205 International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science April July / August May / June / September Spring Summer - Summer Volume: Volume: 4 4 Issue: Issue: 2 3 Year: 205 ID:240 K:527 Jel Kodu: I00-I2 PRINT ISSN: 247-468 ONLINE ISSN: 247-5385 (205/0434-205-GE-8970) GÜMRÜK VERGĠSĠ UYUġMAZLIKLARININ ĠDARĠ AġAMADA ÇÖZÜM YOLLARI 3. YÖNTEM Zelanda İngilizce Öğretim Programı nın (2008) ADMINISTRATIVE SOLUTIONS TO DISPUTES OVER tümü üzerinde çalışılmıştır. 3. Araştırmanın Modeli CUSTOM DUTIES 3.3 İşlem Araştırmada ilişkisel tarama modellerinden Selin KILINÇ karşılaştırmaya dayalı 2 Celal 2, Hatice YURTSEVER 3 tarama Bayar modeli Üniversitesi kullanılmıştır. Sosyal Bilimler Ens. Mali Veriler Hukuk Programı doküman Yüksek analizi Lisans Öğrencisi tekniğine uygun olarak 3 Celal Bayar Üniversitesi Salihli MYO, DıĢ Ticaret Bölümü İlişkisel tarama modeli iki ya da daha çok değişken toplanmıştır. Bu yapılırken ilgili literatürde tavsiye edilen (Yıldırım ve Şimşek 2008: 93) şu 5 arasında birlikte değişim varlığını ve/veya derecesini belirlemeyi miktarı amaçlayan veya değeri üzerinden tarama alınan, modelidir ekonomik, aşama subject to takip customs edilmiştir: which is based - Dokümanlara on those ulaşma, (Karasar, 2000: dış 8). ticaret Karşılaştırmalı ve ekonomi politikası aracı taramada olan bir vergi 2-Orijinalliğin tariff that is a foreign kontrol trade and economic edilmesi, policy 3-Dokümanları ise önce her iki dolaylı durumun bir vergi (eğitim türü olan gümrük sistemlerinin) vergisi, gelir ve anlama, fiscal functions. 4-Veriyi Since they analiz are not etme, collected 5-Veriyi on kullanma. belli değişkenler vergi açısından türü olmadığından, ortak ölçeklere dış ticarete konu göre olan Elde an indirect edilen tariff veriler on expenditures, ilişkisel custom olarak duties sunulmuştur. ayrıntılı betimlemeleri olmak üzere yapılır. alınmaktadır. İkinci Gümrük aşamada vergileri, Vergi to foreign trade arrive at the custom. According to Usul Kanunu (VUK) nun ikinci maddesine göre bu 4. the BULGULAR second item of tax procedural law, custom ortak ölçütlere göre kanun yapılan kapsamı dışında bu betimlemeler tutulmuştur. Bu karşılaştırılarak sistemler sayılı Gümrük arası Kanunu nda benzerlik düzenlenmiştir. ve ayrılıklar Bu kanun Bu regulated bölümdeki by customs veriler law Türkçe numbered Öğretim 4458. Programı nedenle, duties are excluded from this law. Therefore, dikkatle belirlenir. Bölgesine Üçüncü girişinden aşamada başlayıp, eşyaya elde edilen uygulanacak -8 created (2006, beginning 2009) with ile commodities The English subject to Language Learning Turkey and Progressions continuing with (2008) operation ve sequence. The New Zealand sonucun yorumlanması oluşturulmuştur. ile Diğer gerektiğinde tüm vergilerde sistemli olduğu gibi iyileştirme olasılığı görülen önlemler belirlenir Curriculum dan (E.T. 05.0.204) elde edilmiş (Karasar, 2000: 86). Gümrükler Bu çalıģma, Bu araştırmada Genel Celal Müdürlüğü Bayar Üniversitesi Türkiye tarafından, Sosyal ve Gümrük Bilimler ve Enstitüsü başlıklar Customs Maliye hâlinde and Economy Anabilim Ministry Dalı sunulmuştur. Mali according Hukuk to Selin KILINÇ tarafından Customs hazırlanan Law. Resolution Yüksek process Lisans of Tezinden Yeni Zelanda, dil disputes over Gümrük türetilmiģtir. öğretim programları karşılaştırmalı olarak incelenmiştir. vergisinden doğan uyuşmazlıkların çözüm 4. customs Genel duties Amaçlar has a different ile form İlgili from Bulgular the öncelikle idari aşamada çözümlenmek zorundadır. Bu place. bölümde However, in Türkiye the case of ve disputes Yeni not Zelanda being dil öğretim 3.2 Evren ve Örneklem programlarının genel amaçlarına yer verilmektedir. Araştırmada örneklem Anahtar Kelimeler: alınmamış, Gümrük, evren Gümrük olan Vergisi, Türkçe Disputes Öğretim Programı nın (2006, 2009) genel Türkçe Öğretim Programı (2006, 2009) ve Yeni amaçları şöyledir: 7