İZMİR TİCARET ODASI UGANDA CUMHURİYETİ ÜLKE RAPORU ULUSLARARASI İLİŞKİLER MÜDÜRLÜĞÜ AĞUSTOS 2018 Hazırlayan: Zeynep Küheylan Uluslararasılaştırma ve Dış Ticaret Şefliği
TEMEL BİLGİLER Ülke Adı: Uganda Cumhuriyeti Yüzölçümü: 241 038 km² Yönetim Biçimi: Cumhuriyet, Başkanlık Sistemi Devlet Başkanı: Yoweri Kaguta MUSEVENI (1986 dan beri) Bağımsızlık Tarihi: 9 Ekim 1962 tarihinde Birleşik Krallık tan bağımsızlığını kazanmıştır. Başkent: Kampala Başlıca Şehirler: Gulu, Mbale, Lira Din: Protestan % 45.1, Katolik % 39.3, Müslüman % 13.7 Dil: İngilizce (resmi dil), Ganda, Luganda DEMOGRAFİK VERİLER Nüfus: 39.5 milyon Nüfus Artış Oranı: % 3.2 Nüfus Yapısı 0-14 yaş % 48.05 15-64 yaş % 50.05 65 yaş ve üstü % 1.9 DİPLOMATİK TEMSİLCİLER Türkiye Kampala Büyükelçisi: Ayşe Sedef YAVUZALP Uganda Ankara Büyükelçisi: Stephen MUBIRU Uganda İstanbul Fahri Konsolosu: Mustafa Muhammed GÜNAY TEMEL EKONOMİK GÖSTERGELER Para Birimi: Uganda Şilin (UGX) GSYİH: 26.3 milyar dolar Reel Ekonomik Büyüme: % 4.5 Enflasyon Oranı: % 5.6 Kişi Başına Düşen Milli Gelir: 2 400 dolar İşgücü: 15.8 milyon İşsizlik Oranı: % 9.4 İhracat: 2.9 milyar dolar İthalat: 4.5 milyar dolar 2
GENEL EKONOMİK DURUM Dünya Bankası İş Yapma Kolaylığı 2018 listesinde 190 ülke arasında 122 nci sırada yer alan Uganda da, ülke ekonomisi ağırlıklı olarak tarım ve hayvancılığa dayanmaktadır. Çalışan nüfusun %70 den fazlası tarım sektöründe faaliyet göstermektedir. En çok üretilen tarım ürünleri pamuk, darı, süpürge darısı, şeker kamışı, kahve, yer fıstığı, pirinç, çay ve çeşitli meyve ve sebzelerdir. Denize kıyısı olmamakla birlikte geniş göllere ve çok sayıda akarsuya sahip olduğundan balıkçılık sektörü de ülke ekonomisinde önemli bir yere sahiptir. Ayrıca ülke hidroelektrik santralleri açısından büyük potansiyele sahiptir. Uganda da bulunan başlıca doğal kaynaklar bakır, kalay ve tungsten olmakla beraber, ülkede yaklaşık 6 milyar varil petrol bulunduğu tahmin edilmektedir. Enerji sektörünün önümüzdeki dönemde Uganda da büyük oranda yatırım çekeceği öngörülmektedir. Ülkenin diğer Afrika ülkelerine kıyasla hafif ve orta sanayi bakımından iyi bir konumda olduğu söylenebilir. Mevcut sanayi kuruluşlarının başında meşrubat, şeker, çimento, tuğla, sigara, tekstil ve deri fabrikaları ve konfeksiyon atölyeleri gelmektedir. GSYİH IN SEKTÖREL DAĞILIMI (2016) TARIM % 25.8 SANAYİ % 23.2 HİZMETLER % 51 İŞGÜCÜNÜN SEKTÖREL DAĞILIMI (2017) TARIM % 71 SANAYİ % 7 HİZMETLER % 22 UGANDA NIN DIŞ TİCARETİ BAŞLICA İHRACAT YAPTIĞI ÜLKELER (2017) KENYA % 17.7 Başlıca İhraç Ürünleri B.A.E. % 16.7 KONGO DEM. CUM. % 6.6 RUANDA % 6.1 İTALYA % 4.8 Kahve, çay Balık, balık ürünleri Pamuk Çiçekler Altın 3
BAŞLICA İTHALAT YAPTIĞI ÜLKELER (2017) ÇİN % 17.4 HİNDİSTAN % 13.4 B.A.E. % 12.2 KENYA % 7.9 JAPONYA % 6.4 Başlıca İthal Ürünleri Sermaye ürünleri Taşımacılık araçları Petrol ürünleri Tıbbi ürünler Hububat UGANDA VE TÜRKİYE ARASIDAKİ İLİŞKİLER * Türkiye ile Uganda arasında Ticaret, Ekonomik ve Teknik İşbirliği Anlaşması bulunmaktadır. TÜRKİYE - UGANDA ARASI İHRACAT-İTHALAT GENEL VERİLER (000 $) YILLAR İHRACAT İTHALAT DIŞ TİCARET DENGESİ DIŞ TİCARET HACMİ 2018 / 6 14 852 6 939 7 912 21 791 2017 23 696 8 569 15 128 32 265 2016 20 973 10 924 10 049 31 897 2015 22 085 7 069 15 016 29 154 2014 26 422 11 501 14 921 37 924 2013 23 280 9 839 13 441 22 119 Kaynak: TÜİK * 2017 yılı İzmir Uganda ticaret hacmi 2.2 milyon dolardır (İhracat: 1.8 milyon dolar, İthalat 423 bin dolar). 4
TÜRKİYE NİN UGANDA YA İHRAÇ ETTİĞİ BAŞLICA ÜRÜNLER TÜRKİYE NİN UGANDA DAN İTHAL ETTİĞİ BAŞLICA ÜRÜNLER Elektrikli makine ve cihazlar Kauçuk ve kauçuktan eşya Demir-çelik ve demir-çelikten eşya Hububat, nişasta, un Gıda ürünleri Yağlı tohumlar Ham postlar, deri Tütün Kahve, çay Kıymetli, yarı-kıymetli taşlar TÜRKİYE DE FAALİYET GÖSTEREN UGANDA SERMAYELİ FİRMALAR 31.12.2017 tarihi itibariyle Türkiye de Uganda sermayeli 1 firma bulunmaktadır. NOTLAR * THY nin Uganda nın Entebbe şehrine direkt uçuşu bulunmaktadır. KAYNAKÇA Cental Intelligence Agency (https://www.cia.gov/library/) Türkiye İstatistik Kurumu (http://www.tuik.gov.tr/) T.C. Dışişleri Bakanlığı (http://www.mfa.gov.tr/) T.C. Ticaret Bakanlığı (http://www.ticaret.gov.tr/) 5