BÖLGE EKONOMİSİNDEKİ GELİŞMELER VE BÖLGESEL KALKINMA İDARESİ BAŞKANLIĞINA İLİŞKİN BEKLENTİLER 16.01.2016

BÖLGE EKONOMİSİNDEKİ GELİŞMELER VE BÖLGESEL KALKINMA İDARESİ BAŞKANLIĞINA İLİŞKİN BEKLENTİLER 16.01.2016

BÖLGE EKONOMİSİNDEKİ GELİŞMELER VE BÖLGESEL KALKINMA İDARESİ BAŞKANLIĞINA İLİŞKİN BEKLENTİLER YRD.DOÇ.DR. FERDİ KESİKOĞLU BÜLENT ECEVİT ÜNİVERSİTESİ ÖĞRETİM ÜYESİ/TOBB ZONGULDAK İL AKADEMİK DANIŞMANI

BÖLGESEL EKONOMİK GÖRÜNÜMÜ

TR 81 Bölgesi İlleri Nüfus Hareketleri İller Yıllar Toplam Nüfus Değişim İl/İlçe Merkezi Belde ve Köy İl/İlçe Merkezi Nüfusu/Topl am Nüfus Belde ve Köy Nüfusu/Topl am Nüfus Zonguldak 2013 601567 355771 245796 59.1 40.9 2014 598796-0,00461 359910 238886 60.1 39.8 Karabük 2013 230251 172756 57495 75,0 25,0 2014 231333 0,004699 176423 54910 76,3 23,7 Bartın 2013 189139 72995 116144 38,6 61,4 2014 189405 0,001406 75085 114320 39,6 60,4

Tablo: Zonguldak İli ve İlçeleri Nüfus Bilgileri 2013-2014 Kaynak: TUİK, ADNKS İlçeler Toplam Nüfus İl/İlçe Merkezi Belde ve Köy İl/İlçe Merkezi Nüfusu/Toplam Nüfus Belde ve Köy Nüfusu/Toplam Nüfus Merkez Ereğli Çaycuma Devrek Alaplı Gökçebey Kozlu Kilimli Toplam 2013 125914 107783 18131 85.6 14.4 2014 126864 108213 18651 85.2 14,7 2013 174185 111449 62736 64.0 36.0 2014 174151 113063 61088 64.9 35.0 2013 92690 26032 66658 28.1 71.9 2014 92205 26424 65781 28.6 71.3 2013 56571 24213 32358 42.8 57.2 2014 55889 25061 30828 44.8 55.1 2013 44668 18938 25730 42.4 57.6 2014 44470 19736 24734 44.3 55.6 2013 22296 7242 15054 32.5 67.5 2014 21978 7436 14542 33.8 66.2 2013 44454 36727 7727 82.6 17.4 2014 44141 36819 7322 83.4 16.5 2013 40789 23387 17402 57.3 42.7 2014 39098 23158 15940 59.2 40.7 2013 601567 355771 245796 59.1 40.9 2014 598796 359910 238886 60.1 39.8

TR81 Bölgesi Nüfus Yaş Dağılımı 2014 90 ve üzeri 80 ve 89 70 ve 79 60 ve 69 50 ve 59 40 ve 49 30 ve 39 20 ve 29 10 ve 19 0 ve 9 1402 23523 47089 94210 136232 142639 157336 148875 144699 123529 0 20000 40000 60000 80000 100000 120000 140000 160000 180000

Zonguldak Toplam Nüfus Yaş Dağılımı '90+' '85-89' '80-84' '75-79' '70-74' '65-69' '60-64' '55-59' '50-54' '45-49' '40-44' '35-39' '30-34' '25-29' '20-24' '15-19' '10-14' '5-9' '0-4' 0 5000 10000 15000 20000 25000 30000 35000 40000 45000 50000

2013-2023 NÜFUS PROJEKSİYONU YILLAR ZONGULDAK 2013 602 127 2014 597 391 2015 592 298 2016 586 839 2017 581 039 2018 574 888 2019 568 414 2020 561 627 2021 554 534 2022 547 167 2023 539 515

TR 81 Bölgesi İlleri Göç Hareketleri İl Yıllar Aldığı Göç Verdiği Göç Net Göç Net Göç Hızı Zonguldak 2013-2014 18115 24783-6668 -11,07 2012-2013 17006 25571-8565 -14,14 2011-2012 14279 22687-8408 -13,77 Bartın 2013-2014 7794 8903-1109 -5,84 2012-2013 7886 8133-247 -1,31 2011-2012 7145 7330-185 -0,98 Karabük 2013-2014 13438 13195 243 1,05 2012-2013 13652 11676 1976 8,62 2011-2012 13510 8444 5066 22,76

2007-2014 Arası Dönemde Zonguldak Toplam İç Göç İstatistikleri Yıllar Toplam Nüfus Aldığı Göç Verdiği Göç Net Göç Net Göç Hızı 2007-2008 619.151 17.639 19.53-1.891-3.1 2008-2009 619.812 16.258 20.701-4.443-7.1 2009-2010 619.703 15.712 23.267-7.555-12.1 2010-2011 612.406 15.822 23.658-7.836-12.7 2011-2012 606.527 14.279 22.687-8.408-13.8 2012-2013 601.567 17.006 25.571-8.565-14.4 2013-2014 598.796 18.115 24.783-6668 -11,07

En Çok Göç Alınan 5 İl (2013) En Çok Göç Verilen 5 İl (2013) İl Göç Eden Kişi Sayısı İl Göç Eden Kişi Sayısı 1-İstanbul 4.341 1-İstanbul 7.089 2- Ankara 1.430 2-Ankara 2.133 3-Kocaeli 823 3-Kocaeli 1.526 4- Bartın 673 4-Bursa 1.265 5-Karabük 656 5-Karabük 1.070

İlin en büyük sorunlarından biri olan göç ile ilgili olarak Bülent Ecevit Üniversitesi tarafından geniş kapsamlı bir araştırma yapılmıştır. Araştırma kapsamında Zonguldak ilinin en çok göç verdiği İller olan İstanbul ve Manisa ili İlçesinde bir göç eğilim anketi yapılmıştır. Anket sonuçlarına göre katılımcıların göç etme eğilimini tetikleyen en önemli beş unsur şu şekilde sıralanabilir: Yaşam şartlarının kötü olması Gelir yetersizliği Zonguldak ta iş bulmanın zor olması Pahalı bir şehir olması İklim koşulları ve çevre kirliliği

Merkezi Yönetim Bütçe Gerçekleşmeleri 2014 yılı aralık sonu itibari ile bütçe gerçekleşmeleri sonucuna göre Zonguldak gelirleri giderlerinden daha fazla olan 11 il arasında 6. Sırada yer almaktadır.

Merkezi Yönetim Bütçe Gerçekleşmelerine Göre Gelirleri Giderlerden Fazla Olan İller Sıralaması 2014 Sıra İl Gelirleri Giderleri Gelir/Gider Karşılama Oranı 1. Kocaeli 40.632.265 4.098.202 991,5 2. İstanbul 175.205.485 21.803.258 803,6 3. İzmir 41.200.725 9.790.596 420,8 4. Tekirdağ 4.161.317 1.580.890 263,2 5. Mersin 7.456.577 4.047.671 184,2 6. Zonguldak 1.912.597 1.255.791 152,3 7. Bursa 8.169.998 5.495.186 148,7 8. Hatay 4.151.024 2.838.062 146,3 9. Antalya 6.116.080 4.689.289 130,4 10. Ankara 50.719.293 39.345.908 128,9 11. Kırıkkale 995.732 859.786 115,8 Kaynak: Maliye Bakanlığı, Sıralama Gelir/Gider Karşılama Oranına Göredir.

Filyos Vadisi Projesine Yakın İllerin Bütçe Gerçekleşmelerine Göre Sıralaması- 2014 Sıra İl Gelirleri Giderleri Gelir/Gider Karşılama Oranı Nüfus Kişi Başı Gelir Kişi Başı Gider 1. Zonguldak 1912597 1255791 152,3 598.796 3194,1 2097,2 2. Karabük 429.793 652.457 65,9 231.333 1857,9 2820,4 3. Düzce 431.964 696.256 62,0 355.549 1214,9 1958,3 4. Bolu 480.280 943.308 50,9 284.789 1686,4 3312,3 5. Bartın 186.338 493.538 37,8 189.405 983,8 2605,7 6. Kastamonu 548.846 1.747.654 31,4 368.907 1487,8 4737,4 7. Sinop 173.145 586.956 29,5 204.526 846,6 2869,8 8. Çankırı 153.476 555.478 27,6 183.550 836,2 3026,3

İllerin Sosyo-Ekonomik Gelişmişlik Sıralaması İller SEGE 2003 Sırası* SEGE 2011 Sırası* SEGE 2012 Sırası** Zonguldak 21 29 30 Bartın 55 48 48 Karabük 27 28 38

1. Demografik Göstergeler Nüfus Yoğunluğu: Nüfus yoğunluğu değerinin yüksek olması ilin ekonomik potansiyelinin yüksek olduğuna işaret etmekte ve sonuç üzerinde pozitif etki beklenmektedir. Yaşa Özel Doğurganlık Oranı (15-49 yaş): Doğurganlık oranı değerinin yüksek olması, ilin sosyo kültürel ve ekonomik potansiyelinin düşük olduğu anlamına gelmekte ve sonucu negatif etkilemektedir. Genç Bağımlı Nüfus Oranı (0-14 yaş): Oran değerinin yüksek olması, il nüfusunun önemli bir bölümünün genç olması nedeniyle işgücü içerisinde yer almaması bu nedenle ilin ekonomik potansiyelinin olumsuz etkilenmesi anlamına geldiği için sonuca negatif etki eden bir göstergedir. Net Göç Hızı: Bu oranın yüksek olması ilde istihdam başta olmak üzere, eğitim, sosyal yaşam gibi koşulların iyi olmasından dolayı diğer illerden göç alması anlamına geldiğinden bu göstergenin sonuca etkisinin pozitif olması beklenmektedir. Şehirleşme Oranı: Yüksek bir şehirleşme oranı, o ilde yaşayanların kırsal kesime nazaran daha gelişmiş olan kentlerde ikamet ettikleri, katma değerin düşük olduğu tarım sektöründen ziyade katma değerin daha yüksek olduğu sanayi ve hizmetler sektörlerinde faaliyette bulundukları anlamına geldiği için sonuca etkisi pozitif olan bir göstergedir.

Elde Edilen Verilere Göre Değerlendirme Demografik Göstergeler 2010 2014 Yön Nüfus Yoğunluğu km2/kişi 188 181 ( - ) Yaşa Özel Doğurganlık Oranı Binde 1.65 Binde 1.59 ( + ) Genç Nüfus Bağımlılık Oranı (0-14 Yaş) Yüzde 29.3 Yüzde 27.7 ( + ) Net Göç Hızı -12.1-11.1 ( - ) Şehirleşme Oranı 0.46 0.61 ( + )

2. İstihdam Göstergeleri İşsizlik Oranı: İşsizlik oranı değerinin yüksek olması ilin ekonomik potansiyelinin, işgücü piyasasının etkin olmadığı anlamına geldiği için sonuca negatif etki eden bir göstergedir. İşgücüne Katılma Oranı: İşgücüne katılma oranının yüksek olması ildeki üretim isteğinin ve dolayısıyla ekonomik faaliyetlerin yüksek olduğu anlamına geldiği için sonuca pozitif etki eden bir göstergedir. Çalışma Cağındaki Nüfusun (15-64 yaş arası) Toplam Nüfus İçerisindeki Oranı: Çalışma Çağındaki Nüfusun (15-64 yaş arası) Toplam Nüfus İçerisindeki Oranının yüksek olması ilin işgücü potansiyelinin yüksek olduğu anlamına geldiğinden sonuca pozitif etki eden bir göstergedir. İmalat Sanayi İstihdamının Sigortalı İstihdam İçindeki Oranı: Bu göstergeyle ilde sanayi üretiminin nispi gücü ile ücretli ve düzenle çalışanların nispi ağırlığı, diğer bir ifadeyle ilin üretim gücü ortaya konulmaktadır. Bu durum, Türkiye gibi sanayileşme evresindeki bir ülkede olumlu olarak görülebilir. Sosyal Güvenlik Kapsamındaki Aktif Çalışanların Toplam Nüfusa Oranı: Sosyal Güvenlik Kapsamındaki Aktif Çalışanların Nüfusa Oranı değerinin yüksek olması ilde kayıtlı istihdamın yaygın olduğunu göstermektedir. Ortalama Günlük Kazanç: Ortalama Günlük Kazanç değerinin yüksek olması ilde katma değerin yüksek olduğu sektörlerde kayıtlı istihdamın yaygın ve işgücü niteliğinin yüksek olduğu anlamına geldiği için sonuca pozitif etki eden bir göstergedir. Ortalama Günlük Kazanç Kadın: Ortalama Günlük Kazanç-Kadın değerinin yüksek olması, ilde katma değerinin yüksek olduğu sektörlerde kadınların istihdam edildiğin göstermektedir. İstihdam Oranı: İstihdam oranının yüksek olması ilde kayıtlı çalışmanın yaygın olduğu, işgücü piyasasının canlı olduğu, ilin üretim gücünün ve ekonomik potansiyelinin yüksek olduğu anlamına geldiği için sonuca pozitif etki eden bir göstergedir.

İstihdam Göstergelerindeki Gelişme İstihdam Göstergeleri 2010 2013/2014 İşsizlik Oranı 8.3 7.6* ( + ) İşgücüne Katılma Oranı 52.2 55.3* ( + ) İstihdam Oranı 46.6 51.2* ( + ) Çalışma Çağındaki Nüfusun (15-64 Yaş Arası) Toplam Nüfus İçindeki Payı Yüzde 70 Yüzde 70* İmalat Sanayi İstihdamının Sigortalı İstihdam İçindeki Oranı Yüzde 23 Yüzde 27* ( + ) Sosyal Güvenlik Kapsamındaki Aktif Çalışanların Toplam Nüfusa Oranı Yüzde 23 Yüzde 20* ( - ) Ortalama Günlük Kazanç 64.07 TL 78.05 TL* ( + ) Ortalama Günlük Kazanç Kadın 42.09 TL 47.18 TL* ( + )

3. Eğitim Göstergeleri Okuryazar Nüfus Oranı: Bu değerin yüksek olması ilde temel eğitim altyapısının gelişmiş olduğu anlamına gelmektedir. Sonuca pozitif etki eden bu göstergedir. Okuryazar Kadın Nüfusunun Toplam Kadın Nüfusuna Oranı: Bu gösterge değerinin yüksek olması, eğitim olanaklarına erişimin iyi olduğu ve kadının sosyal yaşamda daha çok yer almakta olduğu anlamına gelmektedir. Sonuca pozitif etki eden bir göstergedir. Genel Ortaöğretim Net Okullaşma Oranı: Yüksek olması ilde orgun eğitim düzeyinin yüksekliğini gösterdiği için sonuca pozitif etki eden bir göstergedir Mesleki ve Teknik Liseler Okullaşma Oranı: Yüksek olması, özellikle sanayi sektörü için gerekli ara insan gücünün yetiştirilmesi bakımından oldukça önem taşımaktadır. Bu nedenle, sonuca pozitif etki eden bir göstergedir. İlin YGS Ortalama Başarı Puanı: Verilen eğitimin kalitesi ve buna bağlı olarak illerin yükseköğretim giriş sınavlarında ortalama başarılarını göstermesi nedeniyle önemlidir. Yüksek Okul veya Fakülte Mezunu Nüfusun 22+ Yaş Nüfusa Oranı: Gösterge, illerin eğitim seviyesini ortaya koymanın yanı sıra özellikle sanayi ve hizmetler sektörü için gerekli nitelikli işgücü stokunu belirlediğinden sonuca pozitif etki eden bir göstergedir.

Eğitim Göstergelerinde Gelişmeler Eğitim Göstergeleri 2010 2014 Yön Okur Yazar Nüfus Oranı (6 Yaş Üzeri) Yüzde 90 Yüzde 94 ( + ) Okur Yazar Kadın Nüfusun Toplam Kadın Nüfusuna Oranı (6 Yaş Üzeri) Yüzde 85 Yüzde 88 ( + ) Genel Ortaöğretim Net Okullaşma Oranı 36.98(2009-2010 ) 41.59(2013-2014) ( + ) Mesleki ve Teknik Liseler Okullaşma Oranı 36.66(2009-2010) 44.31(2013-2014) ( + ) İllerin YGS Puanları YGS 1-2: 220,264 YGS 1-2: 191,541 ( - ) YGS 3-4: 254.106 YGS 3-4: 222,768 ( - ) YGS 5-6: 250,270 YGS 5-6: 215,359 ( - ) 180 Üzeri Alanların Toplama Oranı Yüzde 82 Yüzde 69 ( - ) Yüksekokul ve Fakülte Mezunlarının 20 yaş üzeri nüfusa oranı Yüzde 7 Yüzde 11 ( + )

4. Sağlık Göstergeleri Yüz Bin Kişiye Düsen Hastane Yatak Sayısı: Yüz bin kişiye düsen hasta yatağı göstergesinin yüksek olması illerin sağlık hizmeti sunum seviyesini ortaya koyması nedeniyle sonuca pozitif etki eden bir göstergedir. On Bin Kişiye Düsen Hekim Sayısı: On bin kişiye düşen hekim sayısı (uzman ve pratisyen) göstergesi de illerin sağlık hizmeti sunum potansiyelini ortaya koyması, bireylerin tedavi olanaklarını göstermesi nedeniyle sonuca pozitif etki eden bir veridir. On Bin Kişiye Düşen Diş Hekimi Sayısı: On bin kişiye düşen diş hekim sayısı göstergesi de illerin sağlık hizmeti sunum potansiyelini ortaya koyması, bireylerin tedavi olanaklarını göstermesi nedeniyle sonuca pozitif etki eden bir veridir. On Bin Kişiye düşen Eczane Sayısı: Eczane Sayısı göstergesi illerde bireylerin ilaca, sağlık hizmetlerine erişimini ifade ettiği için sonuca pozitif etki eden bir göstergedir Yeşil Kart Sahibi Nüfusun İl Nüfusuna Oranı: İl içerisinde yeşil kart sahibi nüfusun yüksek olması, ildeki yoksulluğu ve yoksul nüfusun sağlık hizmetlerine erişim talebini ifade etmesi ile kullanılan göstergeler arasında kayıt acısından en sağlıklı göstergelerden biri olması nedeniyle çok önemlidir. Bu oran değeri yoksulluğu ifade ettiği için sonuca negatif etki eden bir değişkendir.

Sağlık Göstergelerinde Gelişmeler Sağlık Göstergeleri 2010 2014 Yön 10 bin kişiye düşen hastane yatak sayısı 30.5 34.2* ( + ) 10 bin kişiye düşen hekim sayısı 17.3 18.2* ( + ) 10 bin kişiye düşen diş hekimi sayısı 2.4 2.1* ( - ) 10 bin kişiye düşen eczacı sayısı 2.6 3.1* ( + ) Yeşil Kart Sahibinin İl Nüfusuna Oranı Yüzde 5 Veri Bulunamadı

5. Rekabetçi ve Yenilikçi Kapasite Göstergeleri İl İhracatının Toplam İhracat İçindeki Payı: Kişi Başına düşen İhracat Tutarı:. İmalat Sanayii İşyerlerinin Türkiye İçindeki Payı İmalat Sanayii Kayıtlı İşyeri Oranı: Kişi Başı İmalat Sanayii Elektrik Tüketimi: Organize Sanayi Bölgesinde Üretim Yapılan Parsellerin Türkiye İçindeki Payı: Küçük Sanayi Sitesi İşyeri Sayısının Türkiye İçindeki Payı: Yeni Kurulan Şirketlerin Toplam Sermayesinin Türkiye İçindeki Payı: On Bin Kişiye Düşen Yabancı Sermayeli Şirket Sayısı: Yüz Bin Kişiye Duşen Marka Başvuru Sayısı: Yüz Bin Kişiye Duşen Patent Başvuru Sayısı: Yüksek Lisans ve Doktora Sahibi Nüfusun 30+ Yaş Nüfusa Oranı: Kırsal Nüfus Başına düşen Tarımsal Üretim Değeri: Turizm Yatırım-İşletme ve Belediye Belgeli Yatak Sayısının Türkiye İçindeki Payı: Teşvik Belgeli Yatırım Tutarının Türkiye İçerisindeki Payı:

Rekabetçi ve Yenilikçi Kapasite Göstergelerinde Gelişmeler Rekabetçi ve Yenilikçi Kapasite Göstergeleri 2010 2014 Yön İl İhracatının Türkiye İçindeki Payı Binde 2 Binde 2 İmalat Sanayi işyerlerinin Türkiye İçindeki Payı Binde 6 Binde 5* ( - ) İmalat Sanayi Elektirk Tüketimi 1929992 Mvh 1974958Mvh* ( + ) Yeni Kurulan Şirketlerin Türkiye İçindeki Payı Binde 5 Binde 3 ( - ) Yeni Kurulan Yabancı Sermayeli Şirket Sayısının Türkiye İçindeki Payı Binde 8 Binde 8 Marka Başvuru Sayısı ve Türkiye geneli sırası 88(51.) 133(44.) ( + ) Patent Başvuru Sayısı ve Türkiye geneli sırası 5 (27.) 5(32.) Yüksek Lisans Doktora sahibi nüfusun 30+ nüfusa oranı Binde 6 Binde 9 ( + ) Kırsal nüfus başına düşen tarımsal ürün değeri 2147 2503* ( + ) Turizm yatırım ve işletme belgeli yatak kapasitesinin ülke içindeki payı Binde 1 Binde 2 ( + ) Teşvik belgeli yatırımların Türkiye İçindeki Payı 0.00216 0.00094 ( - )

6.Mali Göstergeler İldeki Banka Kredilerinin Türkiye İçindeki Payı: İlin mali durumunu yansıtan bu gösterge sonuca pozitif etki etmektedir. İldeki Tasarruf Mevduatının Türkiye İçindeki Payı: İlin mali durumunu, sermaye birikimini ve ekonomik potansiyelini yansıtan bu gösterge sonuca pozitif etki etmekte Kişi Başına Düşen Banka Mevduatı Tutarı: İldeki bireylerin tasarruf gücünü, dolaylı olarak da yatırım ve iş yapma gücünü, finansal sisteme erişe bilirliğini yansıtan bu gösterge sonuca pozitif etki etmekte Bin Kişiye düşen İnternet Bankacılığında Aktif Bireysel Müşteri Sayısı: İldeki bireylerin olduğu kadar, ilin mali durumunu ve ticari canlılığı yansıtan bu gösterge sonuca pozitif etki etmekte Bin Kişiye düşen İnternet Bankacılığında Aktif Kurumsal Müşteri Sayısı: İlin mali durumunu ve özellikle kurumların bilgi teknolojilerini kullanma düzeylerini ve profesyonel iş yapma kültürünü gösteren bu veri sonuca pozitif etki etmekte Kişi Başına düşen Bütçe Gelirleri: İldeki bireylerin dolaylı olarak gelir ve bütçeye katkı düzeylerini yansıtan bu gösterge sonuca pozitif etki etmekte İl Vergi Gelirinin Türkiye İçindeki Payı: İldeki kayıtlı ekonomiyi ve katma değer yaratabilme kapasitesini yansıtan bu gösterge sonuca pozitif etki etmekte

Mali Göstergelerdeki Gelişmeler Mali Göstergeler 2010 2014 Yön İldeki Banka Kredilerinin Türkiye İçindeki Binde 5 Binde 3 ( - ) Payı İldeki Tasarruf Mevduatın Türkiye İçindeki Binde 8 Binde 7 ( - ) Payı Kişi Başına düşen Banka Mevduatı Tutarı 6068TL (10.) 8693TL (10.) ( + ) İnternet Bankacılığı aktif bireysel müşteri sayısı 52597(24.) 87924(26.) ( + ) İnternet Bankacılığı aktif kurumsal müşteri sayısı 4633 (23.) 6279(26.) ( + ) Kişi Başına Düşen Bütçe Gelirleri 1675 3056 ( + ) Vergi Gelirlerinin Türkiye İçindeki Payı Binde 4 Binde 4

7. Erişebilirlik Göstergeleri Kırsal Kesim Asfalt-Beton Koy Yolu Oranı: İlin temel alt yapı durumunu, erişim olanaklarının yaygınlığını yansıtan bu gösterge sonuca pozitif etki etmekte İlin En Yakın Havaalanına Uzaklığı: İlin havayolu ile ulaşım imkanını ölçen bu gösterge sonuca negatif etki etmektedir. Hane Başına Geniş bant Abone Sayısı: İlin internet erişim durumunu, teknoloji altyapısını ve dışa açıklığını yansıtan bu gösterge sonuca pozitif etki etmektedir. Kişi Başına düşen GSM Abone Sayısı: İlin GSM kullanım yoğunluğunu, iletişim imkanlarını ve altyapısını yansıtan bu gösterge sonuca pozitif etki etmektedir. İlin Otoyol ve Devlet Yollarına Gore yük-km Değerleri: İller arası ticaret akımlarının anlaşılabilmesi ve ilin ekonomik etki düzeyinin ortaya konulabilmesi bakımından önemli bir veri kaynağıdır Toplam Demiryolu Hattının İl Yüzölçümüne Oranı: Bir ilde demiryolu yoğunluğunun fazla olması ilin erişilebilirliğinin yüksek olduğunu göstermektedir.

Erişebilirlik Göstergelerinde Gelişmeler Erişebilirlik Göstergeleri Genişbant abone sayısı 187,460 310,316 ( + ) GSM Abone Sayısı (3G) 147,584 426,165 ( + )

8. Yaşam Kalitesi Göstergeleri Bin Kişiye düşen AVM Brüt Kiralanabilir Alan Oranı: İlin harcama ve tüketim potansiyelini, ticari gelişmişliğini, dolaylı olarak da sosyalleşme düzeyini yansıtan bu değişken, sonuca pozitif etki etmektedir. Kanalizasyon Şebekesi ile Hizmet Verilen Belediye Nüfussunun Toplam Belediye Nüfusuna Oranı: Halkın genel sağlık ve refah düzeyini etkileyen temel altyapının durumunu ve belediyelerin hizmet sunma düzeyini yansıtan bu veri sonuca pozitif etki etmektedir. Kişi Başı Mesken Elektrik Tüketimi: Sonuca pozitif etki etmektedir. On Bin Kişiye düşen Özel Otomobil Sayısı: Otomobil sahipliği oranı bireysel ve toplumsal refah düzeyini yansıtan bir varlık göstergesi olması nedeniyle önemli bir veridir. Sonuca pozitif etki etmektedir. Kükürtdioksit (SO2) Ortalama Değeri: Bireyler acısından yaşam kalitesine etki eden çevre koşullarına ilişkin olan bu gösterge sonuca negatif etki etmektedir. Partiküller Madde (Duman) Ortalama Değeri: Bireyler acısından yine yaşam kalitesine etki eden çevre koşullarına ilişkin bu gösterge sonuca negatif etki eder. Sosyal Güvenlik Kapsamı Dışında Kalan Nüfusun Toplam Nüfusa Oranı: Sosyal güvenlik şemsiyesi dışında olmak sosyal içermeyi olumsuz etkilediğinden sonuca negatif etki etmektedir Yüz Bin Kişiye düşen Ceza İnfaz Kurumuna Giren Hükümlü Sayısı: Kişilerin suç işleyip cezaevine girmesi ilde sosyal, ekonomik ve ruhsal sorunların yoğun olduğu ve dolaylı olarak güvenlik sorunlarının bulunduğu anlamına geldiği için bu gösterge sonuca negatif etki eden Yüz Bin Kişiye düşen İntihar Vakası Sayısı: Sonuca negatif etki etmektedir.

Yaşam Kalitesi Göstergelerindeki Gelişmeler Yaşam Kalitesi Göstergeleri 2010 2014 Yön Kanalizasyon Şebekesi ile Hizmet Verilen 82 83* ( + ) Belediye Nüfusunun Toplam Belediye Nüfusuna Oranı Kişi Başı Mesken Elektrik Tüketimi 338 385 356 495* ( + ) Onbin kişiye düşen otomobil sayısı 994 1243* ( + ) Kükürtdüoksit (SO2) ortalama değeri 61.85 25.7* ( - ) Partüküler Madde (Duman ) Ortalama Değer 103 78.3* ( - ) Cezaevine giren hükümlü sayısı 679 1584* ( + ) İntihar Vakası Sayısı 42 28 ( + )

Teşvik Belge Sayısı Toplam Sabit Yatırım (Milyon TL) Toplam İstihdam Teşvik Belge Sayısı Toplam Sabit Yatırım (Milyon TL) Toplam İstihdam Teşvik Belge Sayısı Toplam Sabit Yatırım (Milyon TL) Toplam İstihdam Yatırım Teşvikleri 2012 2013 2014 3. BÖLGEDE YER ALAN İLLER Teşvik Türü ZONGULDAK Bölgesel 10 66 483 9 94 263 5 24 254 Genel 14 36 118 14 1717 647 10 35 161 TOPLAM 24 102 601 23 1811 910 15 59 415 3.Bölge İçindeki Payı (%) 5.8 1.3 3.4 3.3 15.7 4.2 2.8 0.7 2.6 Türkiye İçindeki Payı (%) 1.2 0.2 0.4 0.5 1.9 0.5 0.4 0.1 0.3

Yatırım Teşvikleri İller Belge Sayısına Göre Sıralaması Yatırım Tutarına Göre Sıralaması İstihdama Göre Sıralaması 2013 2014 2013 2014 2013 2014 Gaziantep 1 1 1 2 1 1 Manisa 2 2 7 1 2 2 Mersin 3 3 4 3 3 3 Balıkesir 4 4 6 4 4 5 Samsun 5 6 5 8 5 7 Bilecik 6 9 9 10 9 10 Burdur 7 10 10 11 10 11 Uşak 8 12 12 9 12 12 Karaman 9 7 3 6 6 4 Zonguldak 10 11 2 12 7 9 Karabük 11 8 11 5 11 8 Trabzon 12 5 8 7 8 6

Dış Ticaret Dönemler İhracat (Dolar) İthalat (Dolar) İhracat/İthalat Karşılama Oranı (%) 2014-I 80.776.192 327.560.466 24,7 2014-II 119.869.084 307.199.607 39,0 2014-III 93.064.363 296.191.325 31,4 2014-IV 131.620.652 327.857.900 40,1 TOPLAM 425.330.291 1.258.809.298 33,8

Zonguldak İhracat ve İthalat Bin Dolar) İhracat İthalat İhracat/İthalat 2014 Toplam 425 330 1 258 809 0.34 2015-Ocak 19 937 84 630 0.24 2015-Şubat 13 995 91 658 0.15 2015-Mart 14 771 94 300 0.16 2015-Nisan 15 703 77 856 0.20 2015-Mayıs 15 307 70 185 0.22 2015-Haziran 13 699 60 926 0.22 2015-Temmuz 15 412 115 690 0.13 2015-Ağustos 13 594 63 150 0.22 2015-Ocak-Ağustos Toplam 122 419 658 395 0.19

Zonguldak İhracat ve İthalattaki İlk 10 Ülke (2013, TL) Kaynak: TÜİK İHRACATTAKİ İLK 10 ÜLKE 2013 İTHALATTAKİ İLK 10 ÜLKE 2013 1-ABD 77.908.893 1-UKRAYNA 451.419.866 2-ROMANYA 73.794.297 2-İSVEÇ 427.076.533 3-İNGİLTERE 50.900.200 3-RUSYA 315.013.404 4-IRAK 40.418.444 4-BREZİLYA 284.205.452 5-KANADA 33.610.766 5-ABD 279.993.572 6-ALMANYA 29.660.789 6-İNGİLTERE 127.882.271 7-YUNANSİTAN 26.094.387 7-FİNLANDİYA 115.406.111 8-HOLLANDA 24.837.853 8-ROMANYA 98.497.497 9-İTALYA 23.339.511 9-KANADA 63.532.572 10-RUSYA 19.863.873 10-JAPONYA 56.237.452

ISIC Koduna Göre Sektör İhracat (TL) İthalat (TL) Tarım ve hayvancılık 11.858.132 3.137.168 Ormancılık ve tomrukçuluk 528.891 Balıkçılık 3.121.522 91.327 Maden kömürü, linyit ve turb 2.062 375.042.935 Metal cevherleri 282.031 1.237.214.961 Taşocakçılığı ve diğer madencilik 1.882.059 7.612.960 Gıda ürünleri ve içecek 1.766.726 Tekstil ürünleri 493.986 718.364 Giyim eşyası 948.918 Dabaklanmış deri, bavul, el çantası, saraciye ve ayakkabı 34.815 Ağaç ve mantar ürünleri (mobilya hariç); hasır vb. örülerek yapılan maddeler 47.278 1.005.513 Kağıt ve kağıt ürünleri 24.781 1.388.713 Basım ve yayım; plak, kaset vb. 8.898 664.621 Kok kömürü, rafine edilmiş petrol ürünleri ve nükleer yakıtlar 1.392.199 36.731.189 Kimyasal madde ve ürünler 11.797.525 18.962.238 Plastik ve kauçuk ürünleri 28.663.983 3.591.954 Metalik olmayan diğer mineral ürünler 91.038.051 33.056.225 Ana metal sanayi 336.866.216 389.963.703 Metal eşya sanayi (makine ve teçhizatı hariç) 57.773.920 8.902.792 Başka yerde sınıflandırılmamış makine ve teçhizat 35.081.753 134.557.689 Büro, muhasebe ve bilgi işleme makinaları 38.491 5.413.532 Başka yerde sınıflandırılmamış elektrikli mekina ve cihazlar 785.937 41.523.948 Radyo, televizyon, haberleşme teçhizatı ve cihazları 21.22 1.309.695 Tıbbi aletler; hassas optik aletler ve saat 138.126 10.801.930 Motorlu kara taşıtı ve römorklar 122.746 Diğer ulaşım araçları 90.163 1.898.580 Mobilya ve başka yerde sınıflandırılmamış diğer ürünler 8.647.801 560.265 Atık ve hurdalar 161.202 139.092.790 Diğer iş faliyetleri 6.876

İşgücü Piyasası Göstergeleri Zonguldak İli İşgücü Piyasası Göstergeleri 2010-2013 2013 7,6 51,2 55,3 2012 7,5 53,1 57,4 2011 8,1 51,6 56,1 2010 10,7 46,6 52,2 0 10 20 30 40 50 60 2010 2011 2012 2013 İstihdam Oranı 46,6 51,6 53,1 51,2 İşsizlik Oranı 10,7 8,1 7,5 7,6 İşgücüne Katılım Oranı 52,2 56,1 57,4 55,3 İstihdam Oranı İşsizlik Oranı İşgücüne Katılım Oranı

Enflasyon Türkiye de 2014 yılı enflasyon oranı bir önceki yılın Aralık ayına göre 8.17 lik bir artış göstermiştir. İlimizi de içerisine alan TR81 bölgesi yıl sonu enflasyon oranı ise 7.89 olarak gerçekleşmiştir. TR81 BÖLGESI ENFLASYON ORANı (TÜKETICI FIYAT ENDEKSI BIR ÖNCEKI YıLıN ARALıK AYıNA GÖRE KÜMALATIF) 10 9 Türkiye TR81 Bölgesi 8 7 6 5 4 3 2 1 0 OCAK 2014 ŞUBAT 2014 MART 2014 NISAN 2014 MAYıS 2014 HAZIRAN 2014 TEMMUZ 2014 AĞUSTOS 2014 EYLÜL 2014 EKIM 2014 KASıM 2014 ARALıK 2014

Zonguldak İlinde Mevduattaki Gelişmeler (Bin TL) Kaynak: http://ebulten.bddk.org.tr/finturk# Yıl Ay Tasarruf Mevduatı Tasarruf Mevduatı (TL) Tasarruf Mevduatı (DTH) Diğer Mevduat Diğer Mevduat (TL) Diğer Mevduat (DTH) Toplam Mevduat 2013 ARALIK 3,780,975 2,515,136 1,265,839 1,087,339 893,440 193,899 4,868,314 2014 MART 3,947,067 2,610,801 1,336,266 1,829,390 1,072,782 756,608 5,776,457 2014 HAZİRAN 4,021,293 2,670,358 1,350,935 1,998,034 1,149,211 848,823 6,019,327 2014 EYLÜL 4,106,650 2,699,873 1,406,777 2,131,442 1,142,986 988,456 6,238,092

Bireysel Bankacılık Faaliyetlerine İlişkin Göstergeler (Bin TL) Kaynak: http://ebulten.bddk.org.tr/finturk# Yıl Ay Taşıt Kredisi Konut Kredisi Kredili Mevduat Hesabı Diğer Tüketici Kredileri Bireysel Kredi Kartları Takipteki Taşıt Kredisi Takipteki Konut Kredisi Takipteki Diğer Tüketici Kredileri 2013 ARALIK 45962 509225 66054 1344879 460578 1782 3580 38695 2014 MART 42219 519297 57973 1366425 437551 1539 3868 41028 2014 HAZİRAN 39465 527645 64610 1414002 421093 1463 3936 53730 2014 EYLÜL 36807 548850 69734 1460886 415322 1501 3969 51357

Yıl Ay Şube Sayısı Şubeye Düşen Nüfus Kişi Başı Nakdi Kredi Kişi Başı Takipteki Alacak Kişi Başı Tasarruf Mevduatı Kişi Başı Toplam Mevduat 2013 ARALIK 73 8308 8003.24 404.26 6233.81 8026.54 2014 MART 74 8129 8431.43 407.34 6561.31 9602.35 2014 HAZİRAN 75 8020 8003.84 401.23 6684.70 10006.08 2014 EYLÜL 75 8020 8155.49 433.38 6826.59 10369.74

İlimiz şube başına düşen nüfus sayısına göre Eylül 2014 itibariyle 81 il içerisinde 48. Sıradadır. Kişi başına düşen kredi miktarına göre sıralamada ise 38. Sırada yer almaktadır. Kişi başına düşen toplam mevduat oranında ise Zonguldak 7. Sırada yer almaktadır. Kişi başı takipteki alacaklara göre ise ilimiz 81 il içerisinde 9. Sırada yer almaktadır.

Bankacılık Sektörü Gelişmelerinin İller İçerisindeki Sıralamaya Göre Seyri Göstergeler 2007 2009 2011 2013 2014-9 Aylık Şube Başına Nüfus 33 41 43 48 48 Kişi Başına Nakdi Kredi 17 21 19 33 38 Kişi Başına Takipteki Alacak 23 12 14 9 9 Kişi Başına Toplam Mevduat 11 7 11 11 7

SEKTÖREL GÖSTERGELER

SEKTÖRÜ İşyeri Sayısı SEKTÖRÜ Çalışan Sayısı GIDA 91 MADENCİLİK 12150 DEMİR ÇELİK VE METAL 67 DEMİR ÇELİK VE METAL 8140 MADENCİLİK 55 TEKSTİL 2888 İNŞAAT MALZE.İMAL. 51 GIDA 1340 MOBİLYA İMALATI 39 TOPRAK-SERAMİK- MERMER 1290 TOPRAK-SERAMİK- MERMER 31 ELEKTRİK ENERJİ ÜRETİMİ 1241 MAKİNE İMALATI 30 İNŞAAT MALZE.İMAL. 833 HAZIR BET-KUM ÇAKIL 26 MOBİLYA İMALATI 756 TEKSTİL 25 HAZIR BET-KUM ÇAKIL 679 ORMAN ÜRÜNLERİ 22 MAKİNE İMALATI 655 OTO YAN SANAYİ 13 OTO YAN SANAYİ 473 GEMİ İNŞA 12 ELEK.ELEKTRONİK-YEDEK.İML 455 NAYLON-POŞET-PVC BORU-MÜHÜR 11 KAĞIT SANAYİ 430 ELEK.ELEKTRONİK-YEDEK.İML 10 ORMAN ÜRÜNLERİ 309 MAKİNE YEDEKLERİ İMALATI 9 GEMİ İNŞA 287 PETRO KİMYA 7 NAYLON-POŞET-PVC BORU-MÜHÜR 213 BASIM 6 ÇİMENTO-KİREÇ 87 KAĞIT SANAYİ 5 PETRO KİMYA 67 ASANSÖR 5 ASANSÖR 65 ÇİMENTO-KİREÇ 3 MAKİNE YEDEKLERİ İMALATI 57 ELEKTRİK ENERJİ ÜRETİMİ 3 YEM KATKI MADDELERİ İML. 48 OTO TEKNİK SERVİS-BAKIM 3 OTO TEKNİK SERVİS-BAKIM 45 YEM KATKI MADDELERİ İML. 2 BASIM 28 MADENİ EŞYA İML. 1 MADENİ EŞYA İML. 1 GENEL TOPLAM 527 GENEL TOPLAM 32537

Birinci Sektör Olan Toptan ve Perakende Ticaret sektörünün çarpan değeri 1,555 dir. Anlamı Bu sektörde ortaya çıkan 1 TL lik talep artışı diğer sektörlerin 1 toplamda 1,5 TL etkilemektedir. Zonguldak İlinde Üretim Hacmindeki Toplam Etkiye Göre Öne Çıkan 10 Sektör 1 Toptan ve Perakende Ticaret 2 İmalat Sanayi 3 İnşaat 4 Ulaştırma Depolama 5 Elektrik-Gaz-İklimlendirme 6 Konaklama-Yiyecek 7 Taşkömürü Madenciliği 8 Mesleki-Teknik Faaliyetler 9 Tarım-Ormancılık-Balıkçılı 10 Diğer Hizmetler

Zonguldak İlinde Gelir Hacmindeki Toplam Etkiye Göre Öne Çıkan 10 Sektör 1 İmalat Sanayi 2 Toptan ve Perakende Ticaret 3 Taşkömürü Madenciliğ 4 İnşaat 5 Ulaştırma-Depolama 6 Elektrik-Gaz-İklimlendirme 7 Konaklama-Yiyecek 8 Eğitim Faaliyetleri 9 Sağlık-Sosyal Hizmetler 10 Diğer Hizmetler

Zonguldak İlinde İstihdam Hacmindeki Toplam Etkiye Göre Öne Çıkan 10 Sektör 1 Topan ve Perakende Ticaret 2 İmalat Sanayi 3 İnşaat 4 Ulaştırma ve Depolama 5 Konaklama-yiyecek 6 Taşkömürü Madenciliği 7 Elektirk-Gaz-İklimlendirme 8 Diğer Hizmetler 9 Eğitim Faaliyetleri 10 Mesleki-Teknik Faaliyeteler

Öne Çıkan Sorunlar ve Çözüm Önerileri

Sorunlar ve Çözüm Önerileri Madencilik Sektörü Bilindiği üzere ilimiz ekonomisinin lokomotifi olan madencilik sektöründe önemli sorunlar yaşanmaktadır. Türkiye Taşkömürü Kurumu nun faaliyetlerinin geleceğiyle ilgili gerçekçi ve net bir politika ortaya konulmalıdır. Taşkömürü üretiminin stratejik boyutu göz önüne alınarak devlet eliyle üretimin hangi ölçekte ve hangi sahalarda devam edeceği belirlenmelidir. Uluslararası piyasasının sadece güncel rakamlarına odaklanarak, ticari kısıtlamaları kapsayan politik riskleri hesaba katmayan bir yaklaşım milli menfaatlerimizi zedeleyecek sonuçlara yol açacaktır. Öte yandan havza şartlarına uygun verimlilik esaslı bir rehabilitasyon programı da kararlılıkla uygulanmalıdır.

Filyos Projesi İlimiz ve bölgemizden öte Ulusal anlamda da değer taşıyan Filyos Projesinin hayata geçirilmesiyle 15.000 kişilik bir istihdam yaratması beklenmektedir. Projenin, İlimizde son yıllarda yaşanan ekonomik kayıpları telafi edebilecek ve yöremize tekrar ivme kazandırabilecek en önemli fırsat olduğunu değerlendirmekteyiz. Liman inşaatına acilen başlanmalı, projenin hayata geçirilmesi için zaruri olan diğer kamu yatırımları da acilen ihale edilmelidir. Endüstri bölgesinde yer verilecek sektörler ve firmalar belirlenirken, bölgede yaratacağı endüstriyel sinerji ve istihdam boyutu dikkate alınmalıdır.

Tersaneler Bölgesi Büyük yatırımlarla kurulan ve 6.000 kişilik istihdam rakamlarına ulaşan tersanelerimiz son yıllarda çok ağır yaralar almış ve rekabet etme olanağını kaybederek faaliyetlerini durdurmuştur. Tersaneler için günün koşullarına uygun rekabet önceliği sağlayabilecek teşvik tedbirlerinin bir an önce hayata geçirilmesi gerekmektedir. Tersanelerimizin yeniden faaliyete geçecekleri ortamın sağlanması amacıyla orta ve uzun vadeli stratejik planlamaların çağın gereklerine uygun bilimsel yöntemlerle hazırlanması çalışmalarına öncülük etmek Milletvekillerimizin görevi olmalıdır.

Ulaşım Altyapısı Ulaşım altyapısındaki eksiklerimiz mevut işletmelerimizin verimini düşürmekte, yeni projelerin hayata geçirilmesine de engel teşkil etmektedir. Yapım çalışmaları devam etmekte olan Zongudak-Ereğli, Zonguldak-Mengen, Zonguldak-Kilimli duble yolları, DevrekEreğli karayolu, Mithat Paşa I-II ve Üzülmez I-II ve Kozlu-Ilıksu tünellerinin en kısa zamanda tamamlanması elzemdir. Irmak-Karabük-Zonguldak demir yolunda devam eden iyileştirme çalışmaları belirtilen tarih olan Ocak 2016 da sonuçlandırılmalıdır. Temeli 2010 yılında atılan ancak Adapazarı-Karasu arasındaki 50 km. lik başlangıç hattı dahi tamamlanamadan durdurulan Adapazarı-Karasu-Akçakoca-Ereğli-Zonguldak- Bartın demiryolu hattı çalışmaları yeniden başlatılmalıdır. 500.000 Yolcu/Yıl kapasiteli havaalanımız iç hat uçuşlarında kullanılmamakta, güncel olarak sadece Almanya da yaşayan gurbetçilerimize dönemsel olarak hizmet vermektedir. 2013 ve 2015 te açılan Bingöl ile Hakkari havaalanlarına THY ve Anadolu Jet in haftalık üçer uçuş düzenlediği bir ortamda, Zonguldak uçuşlarının karlılığının ya da verimliliğinin tartışılması kabul edilebilir değildir.

Teşvik Sistemi Teşvik siteminin temelini oluşturan SEGE 2011 çalışmasının revize edilmesi ve teşvik sisteminde İlimizin durumunun yeniden gözden geçirilmesi sağlanmalıdır. Zira ilimiz ekonomik ve sosyal pek çok gösterge açısından gerileyen bir yapı arz etmektedir. Teşvik kanununda yer alan stratejik yatırım ve büyük ölçekli yatırımların tutar ve türleri bölgeler ile uyumlu hale getirilerek değerlendirmeye alınmalıdır. Avrupa Birliği Kırsal Kalkınma Programı (IPARD) destekleri kırktan fazla uygulanmasına rağmen Zonguldak bu destekten mahrum bırakılmıştır. Bakanlık desteklerinin IPARD ölçeğine çıkarılması yönünde söz alınmış olup bu konun takipçisi olunması gerekmektedir. İlimizde faaliyet gösteren 350 Tavuk çiftliği işletmesinin karlılıkları düşme eğilimindedir. Mevcut işletmelerimizin geleceklerini garanti altına almak ve yeni işletmelerin önünü açmak ancak İlimize Entegre Beyaz Et İşletmesi kurulmasıyla mümkün olacaktır. Yer tahsisi ve diğer tüm teşvik edici enstrümanlar kullanılarak İlimize bu yatırımın kazandırılması gerekmektedir.

Organize Sanayi Bölgeleri Bilindiği üzere İlimiz sınırları içerisinde bulunan Ereğli OSB tamamen dolmuş, Çaycuma OSB de doluluk %75 e ulaşmıştır. Çaycuma OSB nin büyütülmesi amacıyla planlanan kamulaştırma çalışmasına hız verilmeli, proje aşamasındaki Alaplı OSB için yürütülen çabalara destek olunmalıdır. Çukur bölgemizde 1997 yılında mütevelli heyeti kurularak OSB 3 girişimi başlatılmıştır. Projeye engel teşkil eden Soğanlı Irmağı ıslah çalışmalarının tamamlanma aşamasına gelindiği bugünlerde Çukur OSB projesini yeniden gündeme almak, Devrek-Gökçebey bölgemizin yaşamakta olduğu ekonomik kayıpların telafisine katkı sunacaktır. OSB lerinde yapılacak yatırımların bir alt bölge teşviklerinden yararlanmasının yarattığı cazibe de dikkate alınarak, Karaman ve Çukur bölgelerine çalışılmalı ve Alaplı yla birlikte en az iki yeni OSB ilimize kazandırılmalıdır.

Tanıtım ve Lobi Ülkemiz coğrafyasının her noktasından göç alarak kurulması, sonrasında da farklı bölgelere önemli göç vermesi sebebiyle İlimizin Ülke çapında Zonguldak lobisi potansiyeline sahip olduğu ortadadır. Güncel olarak dar kapsamlı girişimlerle ve yerel ölçekte yürüyen bu faaliyetleri birleştirmek ve büyütmek konusunda da Milletvekillerimize önemli görevler düşmektedir.

Bölgesel Kalkınma İçin Atılması Gereken Bir Adım BÖLGESEL KALKINMA İDARESİ BAŞKANLIĞI

Bölgesel Kalkınma İdaresi Başkanlığı Nedir? Ülkemizde her bölgenin kendi şart ve imkânlarına duyarlı, yerel düzeyde yapısal dönüşüm hedeflerine odaklı ve çok yönlü bir bölgesel gelişme politikası uygulanmaktadır. Bu uygulamayla bir taraftan nispi olarak zayıf kalan bölgelerimiz hızla kalkındırılmaya, öte yandan ulusal ölçekteki hedefleri daha da ileri taşıyabilmek için tüm bölgelerimizin kalkınma ve rekabet dinamikleri güçlendirilmeye çalışılmaktadır Bu çerçevede; yatay bir alan olarak tüm Türkiye yi kapsayan, yerel potansiyelin azami düzeyde kullanılması ve harekete geçirilmesi ile rekabet gücünün artırılmasını sağlayan, kaynak dağılımında hakkaniyeti esas alan, yerel girişimci ve aktörlere öncelik tanıyan, beşeri sermayenin güçlendirilmesini öngören yeni bir bölgesel gelişme yaklaşımı izlenmektedir

Ülkemizde Bölge Kalkınma İdareleri

Güneydoğu Anadolu Projesi (GAP) Bölge Kalkınma İdaresi GAP Bölge Kalkınma İdaresi Teşkilatı, 1989 yılında GAP kapsamına giren yörelerin süratle kalkındırılması, yatırımların gerçekleştirilmesi için plan, altyapı, ruhsat, konut, sanayi, maden, tarım, enerji, ulaştırma ve diğer hizmetleri yapmak veya yaptırmak, yöre halkının eğitim düzeyini yükseltmek için gerekli tedbirleri almak veya aldırmak, kurum ve kuruluşlar arasında koordinasyonu sağlamak üzere kurulmuştur. GAP İdaresi, GAP Eylem Planının uygulama aşamasında; planın izlenmesi, değerlendirilmesi ve koordinasyonundan sorumlu kuruluş olarak görevlendirilmiştir. Projenin uygulandığı Adıyaman, Batman, Diyarbakır, Gaziantep, Kilis, Mardin, Siirt, Şanlıurfa, Şırnak ın yer aldığı 9 ilden oluşan GAP Bölgesi, alan ve nüfus açısından ülkemizin yaklaşık yüzde 10 luk bölümüne tekabül etmektedir.

2011 Sonrası Süreç Başkanlık Adı Merkez Kapsadığı İller 1. Doğu Anadolu Projesi Bölge Kalkınma İdaresi Başkanlığı Erzurum Ağrı, Ardahan, Bingöl, Bitlis, Elazığ, Erzincan, Erzurum, Hakkari, Iğdır, Kars, Malatya, Muş, Tunceli, Van 2. Doğu Karadeniz Projesi Bölge Kalkınma İdaresi Başkanlığı Giresun Artvin, Bayburt, Giresun, Gümüşhane, Ordu, Rize, Samsun, Trabzon 3. Konya Ovası Projesi Bölge Kalkınma İdaresi Başkanlığı Konya Aksaray, Karaman, Konya, Niğ

Yasal Çerçeve Kanun Hükmünde Kararnamenin Tarihi : 03.06.2011, No: 642 Yetki Kanununun Tarihi : 06.04.2011, No: 6223 Yayımlandığı R.G. Tarihi : 08.06.2011, No: 27958 Mükerrer Amaç, kapsam ve kuruluş MADDE 1- (Değişik: 8/8/2011-KHK-649/34 md.) (1) Bu Kanun Hükmünde Kararnamenin amacı; Doğu Anadolu Projesi, Doğu Karadeniz Projesi ve Konya Ovası Projesinin uygulamalarını yerinde koordine etmek ve bu kalkınma projelerinin uygulandığı illerdeki yatırımların gerektirdiği araştırma, planlama, programlama, projelendirme, izleme, değerlendirme ve koordinasyon hizmetlerinin yerine getirilmesi suretiyle bu projelerin kapsadığı bölgelerin kalkınmasını hızlandırmak üzere, Kalkınma Bakanlığına bağlı ve tüzel kişiliğe sahip, a) Doğu Anadolu Projesi Bölge Kalkınma İdaresi, b) Doğu Karadeniz Projesi Bölge Kalkınma İdaresi, c) Konya Ovası Projesi Bölge Kalkınma İdaresi, başkanlıklarının kuruluş, görev, yetki ve sorumluluklarını düzenlemektir.

Başkanlıkların görevleri şunlardır: a) Bölgelerin kalkınmasının hızlandırılması amacıyla ilgili kurum ve kuruluşların proje ve faaliyetlerinin uyum ve bütünlük içinde yürütülmesini sağlayacak eylem planları hazırlamak, bunların uygulanmasını koordine etmek, izlemek ve değerlendirmek. b) Eylem planları kapsamındaki kamu yatırımlarının etkili ve verimli bir şekilde yürütülmesi için kurumlar arası koordinasyonu sağlamak. c) Eylem planlarının gerektirdiği yatırımlara ilişkin teklifleri ilgili kurum ve kuruluşlarla işbirliği içinde hazırlamak, önceliklendirmek ve ilgili kurum ve kuruluşlar ile Kalkınma Bakanlığına göndermek. ç) Bölgedeki kurum ve kuruluşlar tarafından yürütülen yatırım projelerini izlemek ve değerlendirmek. d) İlgili kamu kurum ve kuruluşlarınca talep edilmesi hâlinde, yatırım projelerinin geliştirilmesine yardımcı olmak, bu sürece gerektiğinde Kalkınma Bakanlığının belirleyeceği usul ve esaslara göre malî ve teknik destek sağlamak.

e) Bölge planlarının tamamlayıcılığını ve bütünlüğünü gözeterek, kalkınma ajanslarının ortak ve daha etkili çalışmalarına yardımcı olmak ve bu konularda görüş ve öneriler geliştirmek. f ) Bölgelerinin gelişme potansiyeline, sorunlarına ve imkânlarına dair araştırma, etüt, proje ve incelemeler yapmak veya yaptırmak. g) Kamu kesimi, özel kesim ve sivil toplum kuruluşları için başta kurumsal kapasite ve beşeri kaynak konuları olmak üzere, Kalkınma Bakanlığının belirleyeceği usul ve esaslara göre mevcut proje ve programlarla mükerrerlik oluşturmayacak yenilikçi destek programları tasarlamak ve uygulamak. ğ) Kalkınma Bakanlığı tarafından verilecek diğer görevleri yapmak.

Başkanlıkların Teşkilatı Başkanlıklar, bir Başkan, iki başkan yardımcısı ile yeteri kadar personelden oluşur. Başkanlıklarda bütün statüler itibarıyla çalıştırılabilecek toplam personel sayısı hiçbir surette yüzü geçemez.

Başkanlıkların gelirleri Bu Kanun Hükmünde Kararname ile verilen görevlerin Başkanlıklar tarafından yerine getirilmesi için yapılacak her türlü giderler aşağıdaki kaynaklardan karşılanır: a) Genel bütçeden yapılacak yardımlar. b) Her türlü bağış, yardım, kredi, hibe ve vasiyetler. c) Başkanlık gelirlerinin değerlendirilmesinden elde edilecek gelirler. ç) Diğer gelirler.

DOKAP Çerçevesinde Bir Değerlendirme Doğu Karadeniz Projesi (DOKAP); Doğu Karadeniz Bölgesi'nin sahip olduğu kaynakları değerlendirerek, bu yörede yaşayan insanlarımızın gelir düzeyini ve yaşam kalitesini yükseltmeyi, bölgeler arası ve bölge içi farklılıkları gidermeyi, ulusal düzeyde ekonomik gelişme ve sosyal istikrar hedeflerine katkıda bulunmayı amaçlayan bir bölgesel kalkınma projesidir.

DOKAP Bölge Kalkınma İdaresi Başkanlığı nın merkezi Giresun dadır. 3600 m 2 kapalı 20.306 m2 açık alan üzerine kurulu alana sahip hizmet binasını kiralama yolu ile edinimiştir. Binaya ait donanım aşağıda verilmiştir: Bina 4 kat 42 odalı olup daha önce otel olarak kullanıldığından odaları çalışma ofisi şeklinde düzenlenmiş, toplam 100 personel çalışma kapasitesine sahip yeterli sayıda yönetici ofisleri mevcuttur. Yemekhane (150 kişilik), 150 kişilik konferans salonu, Büyük ve küçük toplantı salonları, Basın toplantısı alanı, 50 araçlık otopark.

DOKAP Bölge Kalkınma İdaresi nde 1 Başkan, 1 Başkan Yardımcısı,1 Hukuk Müşaviri, 1 Müşavir, 2 Mühendis, 1 Şehir Plancısı, 1 Veteriner Hekim, 10 Uzman, 2 Memur, 2 Sekreter ve 12 kurumundan geçici görevli olmak üzere toplam 34 kişi 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu esaslarına göre görev yapmaktadır.

İdare 2014 yılında kendisine tahsis edilen 59.278.000,00 TL lik başlangıç ödeneğinin (yılsonu ödeneği 59.284.000,00 TL) 47.998.272,97 TL lik kısmını harcamıştır. Gider türleri itibariyle harcamaların dağılımı aşağıdaki tabloda gösterilmiştir. Gider Türleri Bütçe Ödeneği Yıl Sonu Ödeneği Harcama 01 Personel Giderleri 863.000,00 863.000,00 801.907,27 02 Sos. Güv. Kur. Dev. Primi Gid. 110.000,00 110.000,00 104.275,11 03 Mal ve Hizmet Alım Giderleri 3.290.600,00 3.290.600,00 2.689.204,75 05 Cari Transferler 12.000,00 20.400,00 18.720,50 06 Sermaye Giderleri 5.000.000,00 5.000.000,00 1.502.764,29 07 Sermaye Transferleri 50.000.000,00 50.000.000,00 42.881.401,05 TOPLAM 59.278.000,00 59.284.000,00 47.998.272,97

Gösterge Bölge Mevcut Durum 2018 yılı Hedefi Kişi başı GSKD değerinin Türkiye ortalamasına oranı (%) TR83 (Amasya, Çorum, Samsun, Tokat ) TR 90 (Artvin, Giresun, Gümüşhane, Ordu, Rize, Trabzon) TRA1 (Erzurum, Erzincan ve Bayburt) 73,2 (2011) 76,9 72,0 (2011) 74,5 63,8 (2011) 69,9 İşsizlik Oranı * DOKAP Bölgesi 6,7 (2013) 4,7 İstihdam Oranı * DOKAP Bölgesi 47,6 (2013) 51,1 İşgücüne Katılma Oranı * DOKAP Bölgesi 51,0 (2013) 53,7 İhracat Değeri (bin dolar) DOKAP Bölgesi 2.431.689 (2013) 2.728.392

Zonguldak-Bartın-Karabük Bölgesi Gelişme Projesi Projenin amacı madencilik ve demir çelik sektöründeki yaşanan değişim (kamunun yerini özel sektörün alması) ortaya çıkabilecek olumsuzlukların ortadan kaldırılması ve sektörel çeşitliliğin sağlanması. Bu amaçla projede: Madencilik sektöründe modernizasyon Demir-Çelik sektöründe modernizasyon Tarımda ürün çeşitliliği ve üretim artışı Seracılık ve meyvecilik faaliyetlerinin artırılması Altyapısı güçlü organize sanayi bölgeleri

Proje de 2 farklı senaryo ile %5 ve %6 lık bölgesel büyüme hedeflenmektedir. 10 yıllık hedefler çerçevesinde kurgulanan proje 10 yılın sonunda ; Tarımda 18 bin Sanayi de 35 bin Hizmetler Sektöründe ise 58 bin olmak üzere toplamda 113 bin kişiye istihdam sağlamayı amaçlamaktadır.

TEŞEKKÜRLER