Kuzey Hindistan & Nepal - Gezi Anılarım TEŞEKKÜR. Bu kitabın oluşmasındaki katkıları için;

Kuzey Hindistan & Nepal - Gezi Anılarım TEŞEKKÜR Bu kitabın oluşmasındaki katkıları için; Kuzey Hindistan daki rehberliği ve kitapta bulunan tarihi bilgiler için verdiği destekten dolayı, Hindistan Uzmanı Sevgili Zafer BOZKAYA ya Bu gezide beni yalnız bırakmayıp, bana bir yoldaş, bir nefes olan sevgili Ahmet Ağabeyime (Ahmet ÖZCAN a) Gezi boyunca beni merak ve sabırla bekleyen Sevgili Aileme En çok da bilgimi, güvenimi ve inancımı güçlendiren, bu kitabın oluşmasını dört gözle bekleyerek beni yüreklendiren Sizlere En içten teşekkürlerimi sunuyor, kitabı okurken iyi vakit geçirmenizi temenni ediyorum Fahrettin Şener

Türkiye den Çıkış Ve yolculuğumuza Bandırma dan bir deniz otobüsü başlıyoruz. Saat 11:45 gibi İstanbul-Yenikapı Limanına indik. Oradan Atatürk Havaalanına gidip, check-in işlemlerimizi yaptırdık. Valizler 20 kg mı geçerse kg başına 20 avro ödememiz gerekiyormuş. Neyse ki sorun olmadı. Uçak 18:50 de kalkacak. Bizi saat 18:00 sırasında uçağa alacaklar. Fakat uçağımız ne hikmetse, 1 saat 40 dakika rötarlı kalktı. Türkmenistan Aşkabat Havaalanına indiğimizde saat 02.30 du. Aşkabat saat 04.30da başka bir uçakla Hindistan-Amritsar a gideceğiz. Aşkabat hava alanı perişan bir yer. Anonslar sadece Türkmence ve Rusça yapılıyor. İngilizce ve Türkçe anons yok. Sonunda uçağımız aprona yanaştı. Bilet işlemlerimizi ayarladık. Ben merdivenlerdeki koşuşturan insanların fotoğrafını çektim. Fotoğraf çekmek yasakmış. Büyük şapkalı polisler hemen yanıma gelip çektiğim resmi silmemi, yoksa uçağa binemeyeceğimi anlatmaya çalışıyorlar. Ben makinenin acemisiyim. Bir türlü silemiyorum. Kendileri de deniyor, bayağı bir uğraşıdan sonra fotoğrafı silmeyi başardık. Ve ben uçağın son yolcusu oldum. Ben bu yazıları yazarken uçağımız Amritsar havaalanına inmek üzereydi. Hava alanına iner inmez belirli işlemlerden sonra alandan çıktık. Bir jip kiraladık. Otele geldik. Sabah saat 07:00. Türkiye ile arasındaki saat farkı 3 buçuk saat. Şu anda Türkiye de saat sabaha karşı 03:30. Otel şehir merkezinde, Sikhlerin hac için geldikleri altın tapınağa 100 metre uzaklıkta. Otele eşyaları bıraktık birer duş alıp yarım saat içinde Altın Tapınak a indik. AMRITSAR,PENCAP EYALETİ Pencab, Hindistan ile Pakistan ın ayrılmasından sonra çok zarar gören bir eyalet. Bölünme zamanlarında milyonlarca Müslüman Pakistan tarafına, yine milyonlarca Hindu ve Sikh ise Hindistan a göç etmiş. O zamanlarda meydana gelen katliamlar ve çatışmalarda yüz binlerce insan öldürülmüş. 1980 lerde gelişen ayrılıkçı Sikh hareketinin terörist faaliyetleri, özellikle Amritsar da ve Altın Tapınak ta büyük yıkımlara sebep olmuştur. Amritsar, Pencab eyaletinin en büyük şehridir. Ayrıca Sikh dininin kutsal şehridir. Amritsar ın Pakistan sınırına yakın olması sebebiyle de daha sonra eyalet merkezi Chandigarh a taşınmıştır. Tüm yaşananlara rağmen Pencab eyaleti ekonomik ve sosyal olarak gelişmiş bir eyalettir. 25 milyona yakın nüfusa sahip bu eyaletin kişi başına düşen yıllık geliri tüm Hindistan ortalamasının %50 üzerindedir. Tarım alanında da ülkede büyük paya sahip olan eyalet, tüm Hindistan ın buğday üretiminin %60 ı ve pirinç üretiminin %50 sine sahiptir. İlginç bir anekdotta şudur. Ülke çapında ortalama yaşam süresi 47 yılken, Pencab eyaletinde bu süre 65 e kadar çıkmaktadır.

Sikh ler Eyaletin bu başarısının bir numaralı sebebi kesinlikle Sikh lerdir. Hindistan da kolay ayırt edilebilen bir gruptur. Vücutlarındaki tüylerin hiçbirini kesmeyip, sürekli sakallı ve de türbanlı gezerler. Ayrıca, oldukça kilolu ve iri bir cüsseye sahiptirler. Sikh kadınları ise, şalvar tarzı giysiler giyerler ve saçlarını tepelerinde toplarlar. Bütün Sikh lerin ortak soyadı Arslan anlamına gelen Singh tir! Sikhlerin kenti Amritsar, 1577 yılında 4. Sikh Gurusu Ram Das tarafından kurulmuştur Şehir adını Altın Tapınak ta bulunan küçük gölden almıştır. Amritsar; yani hayat havuzu ya da nektar havuzu anlamına gelir. Altın tapınak, Moğol hükümdarı Ekber tarafından yaptırılmış, 1764-1802 tarihlerin arasında restore edilmiştir. Tapınak 100 kilo kadar altın varakla kaplanmıştır. Bu tarihten sonra bu yapı Altın Tapınak olarak anılmaya başlandı. 1948 de Bağımsızlık savaşları sırasında, özellikle Pencab da ve Amritsar da İngilizler in yaptıkları katliam, burada yaşayan insanları derinden sarsmıştır. Pencablı insanların tarihten gelen savaşçı bir karakteri olduğu bir gerçektir. Yanlarında sembolik de olsa sürekli olarak bir kama veya bıçak taşırlar. Attari sınır kapısından (bu sınır kapısı dünyanın en ilginç nöbet değişimine sahne olur) geçtikten sonra, sınırın hemen dışında bekleyen taksiciler sizi Amritsar a 300 Rupee gibi oldukça yüksek bir fiyata götürmek için yarışa gireceklerdir. Birkaç kişilik bir grupla seyahat ediyorsanız kişi başına düşecek pay pek fazla olmayacağından Taksiyle gitmek tercih edilebilir. Amritsar, buraya 25 km uzaklıkta olup,sınırlı bir bütçeniz varsa alternatif bir yolculuk olmaması kötü bir sürprizdir. Ancak, sınırdan 4 km kadar içeriye girdikten sonra, bisiklet rikşaları ile veya yaya olarak geçerseniz Attari köyüne gelebilirsiniz. Buradan kalkan köy otobüsleri 25 Rupeeye sizi Amritsar a götürür. Attari sınırında dikkat etmeniz gereken en önemli konu para bozmadır. Sınır bölgelerinde genellikle kurlar düşük olur. Buralarda büyük miktarda para bozdurmamanızı tavsiye ederim. Eğer Rupee ye ihtiyacınız varsa sadece Amritsar a gitmeye yetecek kadar (örneğin 20 $) bozdurun. Amritsar da tren istasyonunun hemen karşısında lisanslı Döviz Büfeleri vardır, buralarda pazarlık edebilir ve en yüksek kurdan paranızı bozdurabilirsiniz. 2011 Ekim ayında 1 USD = 48 Rupee civarındaydı. Para bozdururken bu kura yakın fiyatlar almaya dikkat edin.

Jalianwala Bağı (Şehitler Bahçesi) Hindistan n bağımsızlık mücadelesinin sürdüğü 1919 yılında Amritsar da çok önemli bir kitle katliamı meydana gelmişti. Barışçı bir protesto gösterisi için Jalianwala Bağı denilen yerde Pencaplılar toplanmıştı. Bütün toplantıları yasaklamış olan İngiliz Hükümeti, bu toplantıyı da dağıtma kararı almıştı. Ancak toplanılan yerin üç tarafı da yüksek duvarlarla çevriliydi ve İngiliz Askerleri dağılınacak tek girişi de kapatmıştı. Askerlerin komutanı fazla vakit geçirmeden halkın üzerine ateş açtı. Yaşanan katliamdan kurtulmak için birçokları orada bulunan kuyuya atladı. İngilizlerin 700 mermi atarak 1200 kişiyi öldürdükleri söylenir. Bu katliam, büyük tepki yarattı. İngilizlere karşı mücadele eden Gandi nin elini güçlendirdi. Ünlü şair Tagore bile İngiliz kralına mektup göndererek katliamı protesto etti. Jalianwala Bağında üzerinde kurşun delikleri olan yapı. Birçok kişinin kendini attığı kuyu hala Bağın içinde.o dönemden beri aynen korunmuş olan bir kaç duvar üzerinde İngilizlerin kurşunları halen duvarlara saplanmış olarak duruyor. Sınır kapatma törenleri Hindistan ile Pakistan sürekli yarışan düşman kardeşler gibidir. Bu iki ülkenin arasındaki tek sınır kapısı ise Attari - Wagah arasındaki bu sınırdır. Dolayısıyla iki ülke askerinin resmi olarak yüz yüze geldiği tek nokta da burasıdır. Bu sınırda her akşam sınır kapılarının adeta birbirlerinin suratına çarpılması şeklinde gelişen askeri törenler binlerce kişinin katılımıyla gerçekleştirilmektedir. Sınırı geçiş saatiniz akşamüstünü bulduysa Amritsara hemen gitmek yerine

bu törenleri izlemek için bekleyebilirsiniz. 16.30 sıralarında sınır geçişlerine kapatılan tampon bölgeye 17.30 dan sonra siviller kontrollü bir şekilde alınmaya başlanır. Bu sırada sınırın Pakistan tarafında da aynı hazırlıklar yapılmaktadır. Sınırın -sıfır- noktasında izleyiciler için tribünler kurulmuştur. Bu tribünler istisnasız her gün ağzına kadar dolmaktadır. Törenler başlamadan önce her iki taraftaki insanlar, tıpkı futbol maçlarında olduğu gibi kendi devletlerini tezahüratlarıyla desteklemeye başlarlar. Daha sonra sert hareketlerle tören birliği gelir. En uzun boylu ve en gösterişli askerler, en güzel tören giysileriyle tekmil alıp verirler, silah takıp çıkartırlar ve bu hareketler çılgınca alkışlanırken, her iki tarafın insanları kendi askerleriyle gurur duyarlar. Milli marşların okunmasıyla coşanlar arasında ağlayanlar da görülür. Tören, sınırın birleşme noktasında iki taraftan birer askerin birbiriyle sembolik olarak el sıkışmasıyla devam eder. Bu el sıkışma bile karşısındakine tepeden bakma ve horozlanma davranışlarıyla doludur. Daha sonra, sınırın demir kapıları aynı anda iki taraftan sert bir şekilde kapatılır. Bu törenler her iki tarafın askerleri tarafından inanılmaz bir ciddiyetle yapılmaktadır. Sanki savaşta büyük bir zafer kazanılmış ve düşmanla kedinin fare ile oynadığı izlenimi verilen bir oyun oynanmaktadır. Böyle bir askeri töreni dünyanın başka hiçbir yerinde göremeyeceğinizi belirterek, eğer imkânınız varsa bu töreni kaçırmamanızı tavsiye edelim.

Altın Tapınak İstasyondan Altın Tapınağa gitmek için en kolay yol, bisiklet rikşa veya motorlu rikşaya binmektir. Uzaklık yaklaşık 2 km. dir. Bu yolu, bizde fayton olarak isimlendirilen at arabaları (Tonga lar) ile de geçebilirsiniz. Altın tapınak bölgesine yaklaştığınızda çevredeki polislerin ve askeri birliklerin sıkı denetimleri dikkatinizi çekecektir. Hatırlayacağınız gibi 1984 yılında Pencab eyaletinin bağımsızlığını isteyen Sikh teröristler Altın Tapınak a sığınmış, polise 3 hafta direnmişler, daha sonra İndira Gandi hükümetinin emriyle, güvenlik kuvvetlerinin kanlı baskını sonucu öldürülmüşlerdi. Bu baskın, bölgedeki ayrılıkçı hareketlerin daha fazla popülarite kazanmasına yol açmış ve Pencab eyaleti siyasi cinayetler, çatışmalar ve zaman zaman uygulanan sokağa çıkma yasakları ile Hindistan ın en çok baş ağrıtan bölgesi olmuştur. Daha sonra bölge tekrar sükunete kavuşmuş, Altın Tapınak ın duvarlarındaki kurşun delikleri onarılmış ve bir din merkezi olma özelliğine yakışan mistik ortamını yeniden kazanmıştır. Altın tapınak a girerken ayakkabılarınızı emanete teslim etmeniz istenecektir ki, buna uymaktan başka çareniz de yoktur. Çıplak ayakla bir süre yürüdükten sonra tapınağın girişinde devamlı su akıntısı olan bir yerden geçerken ayaklarınız ister istemez yıkanacak ve temizlenecektir. Dünyanın belki de hiçbir kutsal yerinde böyle bir tedbir akıl edilmemiştir. Tapınağa girerken kadın - erkek herkesin başını örtmesi de zorunludur. Ayrıca Sikh dininin emirleri gereği içeri girerken yanınızda sigara, pipo veya tütün içeren herhangi bir şey sokamazsınız. Bunları da dışarıda bırakacaksınız. Yanınızda sigara varsa çantanızın dibine yerleştirin, burada üst araması yapılmaz. Altın Tapınak ta başka bütün dini merkezlerde olması gerektiği gibi belirli bir sükünet içinde olmanız beklenir, telaşla sağa sola koşturmak, yüksek sesle konuşarak şakalar yapmak, kutsal havuzda yıkanarak arınmaya çalışanların fotoğraflarını çekerken ayrıntıyla uğraşıp onları rahatsız etmek hoş karşılanmaz. Buna karşılık tapınağın herhangi bir yerinde meditasyon yapmanıza kimse karışmaz. Unutmayın ki buraya gelen Sikhler bu ziyaretlerinden sonra kendi dinlerine göre Hacı oluyorlar, burada böylesi önemli bir olay yaşanıyor.

Altın Tapınak genel görünüşü Tapınak merdivenlerini inmeye başladığınızda, sizi hoparlörlerden yükselen ilahiler karşılayacaktır. Burada Sikh dininin kutsal kitabı olan Granth Sahib 24 saat süreyle kesintisiz olarak okunmaktadır. Havuzun ortasındaki ana yapının içinde ilahileri okuyan rahipleri görebilirsiniz. Önemli törenler sırasında bu kutsal kitabın orijinali çıkartılarak okunur. Altın varaklarla süslenmiş büyük sayfalardan oluşan bu kitaba paha biçilmez. İlahi Okuyan Sikhler Ve Kutsal Kitabı Okuyan Din Adamı

Altın Tapınağın Genel Görünüşü Altın Tapınağın İçeriden Görünüşü Havuzun tüm çevresi beyaz mermerlerle çevrelenmiştir. Bu mermer blokların yapımı için bağışlanan çeşitli metal 1 Rupeelerin ve 50 Paisa lık paraların, bağışta bulunan kişinin ismini de içeren bir kitabe ile birlikte bu mermer blokların içine gömülmüş olduğunu görebilirsiniz! Altın Tapınak içinde gezerken bazı Sikhler sizinle ilgilenir, konukseverlik gösterir ve size gönüllü olarak rehberlik yapabilirler. Bu durum sizi şaşırtmasın, çünkü Sikhlerin karakteri, Hindistan ın genel insan tipinden farklıdır. Özellikle tapınak dahilindeyken size gösterilen bu ilgiden kuşku duymayın. Hatta kalacak bir yeriniz yoksa Altın Tapınak ın içinde bulunan Hostel de Dormitory yurt usulü konaklayabilirsiniz. Konaklama ücretsizdir, dilerseniz bağış yapabilirsiniz. Bu konuksever insanlar, sizi kendi dinlerine çekmek için ikna edici konuşmalar yapacak ve gönlünüzü almaya çalışacaklardır. Burada geçireceğiniz bir gece Hindistan ın bir tür hoşgeldin mesajı olarak anılarınızda ayrı bir yer tutacaktır.. Kutsal Kitap Uyuması İçin Törenlerle Götürülüp Yatırılıyor

Ortadaki havuzun çevresini dolaştıktan sonra ana binaya giren köprü şeklindeki geçite geldiğinizde, binaya hemen girmeyin. Girişin sağ tarafında, bağış karşılığı verilen irmik helvasından alın. Bağışın ise bir sınırı yoktur; 10 Rupee vermeniz yeterli. Kurutulmuş yapraktan yapılma bir kabın içine konan iki lokmalık helvayı da hemen yemeyin, daha sonra gerekli olacak! Altın Tapınağın yerleşim planı Şimdi köprülü geçişten geçerek ana binaya yönelebilirsiniz. Ana binanın içinde ilahileri okuyan müzisyenleri, devasa boyutlarıyla altın yaldızla işlenmiş kutsal kitabı ve iç yapısı tümüyle altın kaplı kubbeyi göreceksiniz. Sizinle birlikte onlarca kişi daha bu dar ortama girmiş durumdadır, ve arkadan gelenler sizin fazla oyalanmadan yürümeniz için iteklemeye başlamıştır bile. Bu sırada kutsal kitabı görür görmez yere kapaklanarak selam veren Sikhleri görevliler yerden kaldırmaya uğraşmaktadır. Siz bu ortamın mistisizmini bir süre yaşadıktan sonra ağır adımlarla binanın üst katına doğru merdivenleri çıkmaya başlayın. Bu arada elinizde yapraktan tabak içindeki helvanın bir kısmını görevli Sikh eliyle almış ve tencerenin içine atmıştır. Bu noktadan sonra helva yiyebilirsiniz. Tapınağın ikinci katındaki balkondan, girişteki ana hol çok güzel görünür. Burada bir süre oturarak bu eşsiz manzaranın tadına varabilirsiniz. İsterseniz, ilahilerin büyüsüne kapılarak meditasyon da yapabilirsiniz. Hiç meditasyon deneyiminiz yoksa bile, başlamak için buradan daha iyi bir atmosfer bulamazsınız. Türkiye den gelirken geçtiğiniz uzun yol artık geride kaldı, Türkiye deki yaşantınız sizden çok uzakta, kişisel sorunlarınızı da unutun gitsin; artık burada sadece kutsal bir müzik, kutsal bir ortam ve yoğun bir mistisizm ve sizi büyüleyecek ruhsal bir ortam var. Hindistan size güzel bir hoşgeldin diyor ve binlerce yıllık geleneğinin getirdiği bütün incelmiş duygularıyla karşınızda.

Lenger - Herkese açık mutfak Her gün binlerce insana bedava yemek veriliyor. Yerinize yerleştikten kısa süre sonra çapati servisi başlar, hemen arkasından da Dhal gelir. Size uzatılan çapatiyi tek elinizle almaya kalkışmayın. İki avucunuzu birleştirerek ellerinizi uzatın. Görevli, avuçlarınıza çapatiyi bırakacaktır. Dilenme pozisyonuna benzeyen bu hareketin Sikh dininde önemli bir anlamı olabilir, ya da sadece bir gelenektir, her ne ise o anda bu geleneğe uymaktan başka yapacak bir şeyde yoktur. Daha sonra mutfağın o anki durumuna göre sebze veya pilav da verilebilir. Ya da sadece Dhal ile yetineceksiniz. Tapınağın dışındaki yoksullar ve dilenciler için, böyle ücretsiz yemek imkânının sağlanmış olmasının değerini düşünebiliyor musunuz?

Sikhler ile Altın Tapınakta Saç ve sakallarını hiç kesmiyorlar ve hep örtmek zorundalar Sikhlerdeki dayanışma böyle bitmiyor. Üç öğün yemek bedava ve binlerce kişiye çıkarılıyor bunun yanında sürekli su dağıtımı ve sütlü çay sınırsız olarak devam ediyor. Tapınağa gelenler için yatacak yer gösteriliyor turistlere klimalı oda veriliyor ve bunlar hep bedava. Peki; binlerce kişiye yemek çay yatak veriliyor, bunun kaynağı nedir diye sorduğumda bana verilen cevap şu; Sikh dinine bağlı iş adamları, kărlarının yüzde onunu tapınağa bağışladıklarını ve Sikh zenginlerinde katkı sağladıklarını söylüyorlar.. Bugün Budistlerin Gümüş adlı bir tapınağı var oraya gitmeyi planlıyoruz. Burada ölü yakma törenleri var çok aşırıya kaçmamak şartı ile fotoğraf çekmeye izin veriyorlarmış kahvaltıdan sonra gümüş tapınağına gittik. Tapınağa girmeden davul çalan bir gurup karşıladı. Sanki Altın Tapınaktan daha fazla ziyaretçi çekmek için kapıda karşılama yapılıyor gibi. Budist tapınağına girerken girişte bir çan var. İçerideki tanrı dedikleri heykellere geldiğini haber vermek için çanı çalıyorsun. Tapınağın kapısında gümüş işlemeli, Budistler için kutsal olan minyatürler, resimler ve onlara belirli bir ritim ile eşlik eden davullu insanlar var. Misafirperver Budistlerden biri bana da davul verdi. Tabii benim davul çalışım askeri bandodaki gibi oldu zaten hiç müzik bilgim ve becerim olmamıştır. Budistler gelip oradaki Shiva heykeline tapınmalarına devam ediyor Gümüş Tapınağın İçi Ve Girişi.

Tapınaktan sonra ölü yakılan yere geldik. Bir ceset hala yanıyordu. Kalça kısmı kalmış havada ağır bir koku var. Birkaç tane küçük çocuk ve yaşlı bir Sadu, cesedin etrafında bekliyor. Yanan cesedin birkaç fotoğrafını çektikten sonra şunları öğrendik. Yakılan kişi eğer 350 kg odun alabilecek ekonomik güce sahipse odun ile yakılıyor. Şayet zengin ise 350 kg odunun yanında, 7 kg tereyağı eritilip bir kanal ile her akrabası tarafından birer kepçe cesede dökülüyor. Cesedin daha güzel yanması sağlanıyor. Eğer fakir biriyse ölen, devlet elektrikli fırınlarda yakıyor. Ve külleri Ganj nehrine törenlerle atiliyor. Yanmayan kemikleri de süt ile yıkanıyor ve tabiki onlarda Ganj a atılıyor. Ölen kişi bir Sadu veya cüzamlı biri ise Hindistan da yakılmayan gurubuna giriyor ve geriye kalan herkes yakılıyor. {Haridwar Sadusu} Varanasi Sadusu Ganj Sadusu Katmandu Sadusu Katmandu Sadusu. Haridwar Sadusu

İbadet eden Hintli bir kadın ve Altın Tapınakta bulaşık yıkayan Sikhler. Yemekten sonra çay bölümüne gittik. Birer çay aldık. Çaylar sütlü ve şekerli. Ben sütün olduğu her yerde mutlu olurum. Çünkü çok severim Günün geri kalan bölümünü, bilgisayarda iletilerimi kontrol ederek ve Türkiye ile görüşerek geçirdim. Otele gidip, duş aldıktan sonra 22.15 te Amritsar dan Haridwar trenine bindik. Trenimiz yataklı. Görevliler, temiz yastık, çarşaf ve battaniye verdiler. Uyku tulumunu bile çıkartmadan uyumuşuz. HARIDWAR.. Hindu dininin en kutsal yerlerinden biridir Haridwar. Hacılar, yılın her döneminde Ganj nehrine arınmak için gelip burada yıkanırlar.ganj nehrinin en temiz olduğu yerlerden biridir burası. Dağlardan gelen su çok soğuktur. Ancak temizdir. Tren istasyonunda indikten sonra eşyalarımızı istasyonda bulunan emanete (Cloak Room) bırakıp yükümüzden kurtulduk. Rikşaya binerek Har-Ki-Pairi Ghatına geldik. Oldukça kalabalık bir yer. Heryer, kutsal Ganj nehrinde banyo yapanlarla dolu. Burada akıntı çok kuvvetlidir. Akıntıdan korunup tutunabilmek için sıra sıra zincirler konmuştur. Aynı zamanda köprünün altında bulunan daha büyük bir zincir dikkat çeker. Bu zincir, akıntıya kapılanların tutunabilmesi için yapılmıştır. Ganj nehrine gelmişken ayağımı sokmadan buradan ayrılmayayım derseniz, muhakkak çıplak ayakla deneyiniz. Çünkü terlik, ayakkabı vs. nehri kirlettiği için yasak.

Haridwar da Ganj nehrine giren hacılar Shiva Heykeli Nehrin karşı kıyısında dev bir heykel görüceksiniz. Adı Shiva heykeli. Uzakta bile oldukça heybetli bir görünümü vardır. Heykel, sırtını Haridwar a yüzünü ise Himalayalara dönmüştür. Elinde üç çatallı mızrağı, boynunda kobra yılanı ile kutsama hareketi yapmaktadır. Shiva Heykeli, yüzünü Himalayalara dönmüş.

Ashramlar Kutsal Haridwar, Hindu dininin yüzlerce değişik inanışına ve onların aşramlarına ev sahipliği yapmaktadır. Burada Hindu dininin bütün Gurularının ve inanışlarının aşramlarını -dergâhlarını- bulabilirsiniz. Kumbh Mela Har-Ki-Pairi nin karşı tarafında bulunan büyük arazi burada yapılan Kumbh Mela festivalleri içindir. Her 12 yılda bir Maha Kumbh Mela törenleri Haridwar da yapılır. Ayrıca her 4 yılda bir ve her iki yılda bir yapılan Ardha (yarım) Kumbh Mela nın da yeri Haridwar dır. 2001 yılında yapılan Maha Kumbh Mela sırasında buraya 12 milyon kişinin geldiği tahmin edilmektedir. Kumbh Mela nın yapıldığı öteki yerler Allahabad, Nasik ve Ujjain dir. Haridwar tam vejeteryan bir kenttir ve restoranlarında hiç bir et ve et ürünü bulmanız mümkün değildir. Dahası bazı Hindu inanışlarına göre yenmesi yasak olan soğan ve sarmısak da yemeklerde kullanılmaz. Teleferik Haridwar ın yaslandığı tepede Mansa Devi Tapınağı vardır. Hindu hacıların mutlaka ziyaret etmeleri gereken tapınaklardan birisi burasıdır. Ekonomik durumu iyi olanlar teleferikle çıkarken, yaya olarak çıkanların çokluğuna hayret edeceksiniz. Hatta, kimileri buraya özellikle çıplak ayakla tırmanmaktadır. Tepeye çıkmak için teleferik kullanın, teleferikler dört kişiliktir. Tepedeki tapınak size pek fazla ilginç gelmeyebilir ama vadinin ve Ganj nehrinin manzarasını yüksekten izlemek hoş. Bu sırada etrafınızda bulunan maymunlara dikkat edin. Elinizde yiyecek taşıyorsanız onu almak için size saldırabilirler. Bu maymunlar vahşidir ve zaman zaman tehlikeli olabilirler. Teleferikten Haridwar manzarası

Har-ki Pairi Haridwar şehrinin kalbi, akşamları Aarti töreni saatlerinde çok kalabalık olan bir yer. Burada bulunan çok eski Shiva tapınağı ve Ganj tapınağı bütün Hindu hacıları buraya çekiyor. Günün her saatinde faal ve kalabalık olan Har-ki Pairi de hiç bir şey yapmadan sadece gelip geçeni seyretseniz inanılmaz görüntüler göreceğiniz muhakkak. Bir çok Yogi, Sadhu, ermiş, Ashram öğrencisi, köylü, her yaştan insan, buradan gelir ve geçer. Ganj kıyısında kurulmuş platformlarda masajcılar, uzak yerlerden, belki trenin en alt sınıfında, belki de köy otobüsüyle gelmiş kişilerin yorgun bedenlerini dinlendirmek için hazır bekliyorlar. Haridwar'a ilk kez gelip hacı olanlar için en önemli ritüellerden biri saçlarını ustura ile kazıtmaktır. Bu sayede sokaklarda ayaküstü saç kesen berberler her zaman yoğun bir tempoyla çalışırlar ve iyi kazanç sağlarlar. Köprünün altında bir köşede kalın kalın defterleri karıştırıp duran katipleri ve onların önünde bekleşen köylüleri görebilirsiniz. Bu katipler, yüzlerce yıllık kayıtları tutan kastın üyeleridir. Haridwar a gelen her Hindu, bu kayıtlardan babasının, dedesinin ve daha eski akrabalarının buraya gelmiş olduğunu bulup soyağacına kendisini de kaydettirmek zorundadır. Böyle yapmazsa ziyareti geçersiz sayılır. İnsanlar ismini ve geldikleri yeri yazdırırken. Ganj a köprüden bakış. Ganga Aarti Haridwar da akşam güneşinin batışı sırasındaki Aarti törenlerini mutlaka izleyin. Saat 18.30 sıralarında Har-Ki-Pairi de yüzlerce kişinin toplandığını göreceksiniz. Bu kalabalıkta töreni iyi bir yerden izleyebilmek için Ganj ın kenarında yer kapmakta fayda vardır.

Ganj Nehrinin Hindu mitolojisindeki önemli yeri bir yana, ülkenin su ihtiyacını karşılaması nedeniyle de büyük bir önemi vardır. Hindular her gün batımında Ganj a olan şükranlarını, törenlerle ifade ediyorlar. Bu tören, davul ve çan sesleriyle başlıyor. Hintliler bu seslerle tanrılara haber verdiklerini, onları uyardıklarını düşünüyorlar. Sonra ilahiler okunmaya başlıyor. Bu sırada ellerinde büyük şamdanlarda onlarca mum taşıyan iki genç, evrenin iki temel yapısı olan ateşi ve suyu bir arada kutsuyor. Haridwarda Ganga Aarti törenleri başlarken büyük bir kalabalık toplanır. Hava yavaş yavaş kararırken Ganj nehrine bırakılan mumların ışığı çok güzel bir manzara oluşturuyor. Dileği olan Hintliler, Diya ismi verilen ve ağaç yapraklarından yapılma küçük kayıklar hazırlıyorlar. Bunların içine, bir miktar çiçek yaprağı ile bir mum yakıp, Ganj a salıveriyorlar. Ganj ın dalgaları kayığı devirip yutana kadar gözleriyle takip ediyorlar, mumun alevi sönmeyip gittikçe dileklerinin gerçekleşeceğine inanıyorlar. Bu sırada oluşan görüntü ise müthiş; davulların ve çanların temposu artmış, ilahiler hep bir ağızdan okunmakta, bazen davulların, bazen

ilahinin melodisi öne çıkmakta, şamdanların içindeki yüzlerce mumun ışığı Ganj ı aydınlatmakta, bu arada küçük kayıkların içindeki mum ışıkları da Ganj ın içinde bir yanıp bir sönen ateşböceklerini hatırlatmaktadır. Gece yapılan ganga Aarti törenleri. Haridwar çarşıları Aarti töreni bittiğinde artık gece olmuştur. Törenden dağılan kalabalığın akış yönüne doğru kendinizi bırakın. Haridwar ın dar sokaklarında rengarenk ışıklarıyla Bara Bazar isimli çarşı sizi bekliyor. Bu çarşıda neler yok ki? Her türlü dini obje, resim, biblo, tütsüler, her türlü plastik malzeme, mutfak malzemeleri, çiçekçiler, müzik aletleri, bütün dükkanlar ışıklandırılmış ve müşteri bekliyor. Hindistan ın en renkli çarşılarından biridir. Buradaki Lassi de çok lezzetli, mutlaka tadın. Rishikesh e gidiş Haridwar dan Rishikesh e gitmek için tekrar tren istasyonuna dönüyoruz. Hem emanetteki eşyaları almak için, hem de istasyonun hemen önünden kalkan rikşalara binmek için. Bu rikşalar (bazen Tempo veya Vikram diye adlandırılan) büyük boy rikşadır ve rahatlıkla 8 kişiyi taşır. Haridwar - Rishikesh arası bu rikşalarla 1 saat kadar sürer, fiyatı 75 Rupeedir. Rikşa ile gittiğinizde Ram Jhoola (veya Shivananda Jhoola) da ineceğinizi söyleyin. Bu isimler Rishikesh deki birinci köprünün ismidir. Rikşa ile biraz sıkışarak gitmek istemezseniz Otobüs terminalinden her yarım saatte bir kalkan TATA Markalı otobüslerle gidebilirsiniz. Kişi başı 25 Rupee ve süre 1 saat. Rishikesh te otobüs terminalinden başka bir yerde inemezsiniz. Buradan sonra Ram Jhoola, (veya Shivananda Jhoola) köprüsüne gitmek için başka bir rikşaya binmeniz gerekecek. Ekonomik durumu daha iyi olanlar taksi de tutabilir. Haridwar - Rishikesh arası taksi ücreti 800 Rupee.

RiSHiKESH Haridwar daki büyük kalabalık ve kargaşanın tersine burada inanılmaz bir sükûnet ve huzur vardır. Dünyanın Yoga Merkezi ünvanını boşuna almamış olan bu küçük kasaba, umarız size de huzur ve barış getirir. Beatles grubunun 1960 larda guruları Maharishi Mahesh Yogi ile buluştukları yer olan Rishikesh, bu tarihten sonra büyük bir ün kazandı. Tarih boyunca Rishii lerin (ermişlerin) yeri olarak bilinirdi. Beatles ile birlikte 68 kuşağı hippilerin buraya akın ettiğini söyleyebiliriz. Rishikesh in ormanlarında tanrı Shiva nın dolaştığı ve bir ayağı Ganjın bir kıyısındayken diğer ayağının karşı kıyıda olduğu Hindu mitolojilerinde yazılıdır. Rishikesh in kasaba bölümü Ganj Nehri nin batı kıyısındadır. Otobüs durağı ve tren istasyonu da buradadır Rishikesh in ormanlarında tanrı Shiva nın dolaştığı ve bir ayağı Ganjın bir kıyısındayken diğer ayağının karşı kıyıda olduğu Hindu mitolojilerinde yazılıdır. Rishikesh in kasaba bölümü Ganj Nehri nin batı kıyısındadır. Otobüs durağı ve tren istasyonu da buradadır. Ancak birçok turist, nehrin üzerine yapılmış olan iki asma köprüden geçerek doğu kıyısına gelir. Birçok aşram, tapınak ve otel de buradadır. Ganj nehrinin ovaya ilk çıkışı.

Rishikeshteki ilk köprü : Ram Jhoola. İlk asma köprü olan Ram Jhoola (öteki adı : Shivananda Jhoola) nın üzerinden sadece yayalar geçebilir, ama bazen küçük motorsikletlerin geçtiği de olur. Köprüden geçmeden önce yolda dizilmiş çocukların fish food diye birşeyler sattıklarını göreceksiniz. Bunlar top haline getirilmiş hamur parçacıklarıdır. Köprünün ortasına geldiğinizde nehre bakın, yüzlerce balığın yem atılmasını beklediğini göreceksiniz. Kutsal olmaları nedeniyle hiç avlanmayan balıkların sayısı çoğalmış ve hepsi de oldukça irileşmiştir. Ganj nehrini sadece köprüyle mi geçeceğiz derseniz, cevabımız Hayır. Köprünün ayağına gelmeden küçük teknelerle karşı kıyıya Ganj üzerinden geçebilirsiniz. Kişi başı 5 Rupee ödemek şartıyla... Aşramlar Parmarth Niketan Aşram : Buradaki iyi organize olmuş aşramların başında gelir. Her gün 7.30, 9.15 ve 13.30 da bağış karşılığı Hatha Yoga dersleri verilir. Bünyesinde bulunan Hostel de gene bağış karşılığı konaklayabilirsiniz. Hostel deki odalarda temel ihtiyaçların dışında hiç bir lüks beklemeyin. Aşram dahilinde vejetaryen olmayan şeyler yenmesi, sigara ve alkol kullanılması yasaktır. Aşram, sokak çocuklarını toplayarak eğitimlerini sağlamakta ve yetenekli olanları üniversiteye göndermektedir. Aşramın arka tarafındaki ilkokul ve liseyi de ziyaret edebilirsiniz. Her gün akşam saatinde bu ashram kendi Ganga Aarti törenini yapmaktadır. Bu tören, Rishikeshin bu bölgesinde yapılan törenlerin içinde en iyi organize olanıdır ve büyük katılım olur.

Parmarth Niketan aşhramı. Sri Veda Niketan Aşram Parmarth Niketandaki Aarti töreni. Iki haftalık ve bir aylık Hatha Yoga kursları pazar hariç her gün yapılıyor ve günlük 100 Rupee ücreti var. Bu aşramın hostelinde de konaklanabilir. Ücreti 60/150 Rupee, odaları ise banyoludur. Aşramda vejetaryen beslenme kuralları katı bir şekilde uygulanıyor. Omkarananda Ganga Sadan Hatha Yoga dersleri sadece yaz mevsiminde veriliyor. Kayıt ücreti 25 Rupee, ayrıca her ders için küçük bir ücret daha alınıyor. Laxman Jhoola Köprüsü Ganj üzerindeki ikinci asma köprü olan Laxman Jhula 1929 yılında yapılmış. Bu köprüye gitmek için Ram Jhoola köprüsünden karşıya geçmeli, Rikşa durağına kadar yürümelisiniz. Buradan geçen rikşalarla Laxman Jhoola köprüsüne kişi başı 5 Rupeeye gidebilirsiniz.

Laxman Jhoola köprüsünün bulunduğu yere doğru inerken sağınızda büyük bir tapınak göreceksiniz. Burası Ganga (Ganj) Tapınağıdır. Tapınak 16 katlı olarak yapılmış. Giriş katı, en üst kat, öteki katları kot farkından faydalanarak Ganj kıyısına inecek şekilde yapılmış. Tapınağın tamamını görmenize gerek yok, ama giriş katındaki büyük çanları çalarak Tanrılara geldiğinizi haber vermeyi ihmal etmeyin (!). Hindistanın rikşaları Köprünün ayağının bulunduğu yere geldiğinizde biraz yorulmuş olabilirsiniz. Ganj nehrini panoramik bir şekilde karşı kıyıdaki tapınakları, ormanı bütünüyle gören bir Cafe de biraz dinlenin. German Bakery, turistlerin mutlaka uğradıkları bir yer. Bir çok turistin buluşma ve sohbet noktası. Burada rafting turları, Yoga kursları, müzik konserleri ve her türlü faaliyet hakkında bilgi alabilirsiniz. Çay, kahve, meşrubat ve basit yemekler burada bulunuyor. Cafenin hemen yanında bir de kitabevi var. Bu cafede uzun süre de otursanız hiç sıkılmazsınız. Köprü ayağınızın altında, rengarenk giysileriyle Hindu hacılar gidip geliyor, köprünün demirlerinde maymunlar cambazlık yapıyor, gelen geçenin elinden yiyecek kapmaya çalışıyorlar.