KUZEY KIBRIS TÜRK CUMHURİYETİ DEVLET PLANLAMA ÖRGÜTÜ Sayı : DPÖ 0.00.262-09/ Lefkoşa, 5 Ekim 2009 BASIN AÇIKLAMASI 1998-1999=100 TEMEL YILI TÜKETİCİ FİYATLARI ENDEKSİNİN 2009 EYLÜL AYI SONUÇLARI Devlet Planlama Örgütü İstatistik ve Araştırma Dairesi nin, tüketici fiyatlarındaki gelişmeleri izlemek amacıyla dört büyük yerleşim merkezinde, önceden seçilmiş perakende satış yerlerinden derlediği perakende fiyatlara göre her ay yayınladığı 1998-1999=100 Temel Yılı Tüketici Fiyatları Genel Endeksi nde, bir önceki aya göre % 0.7, bir önceki yılın Aralık ayına göre % 3.3 ve bir önceki yılın aynı ayına göre % 3.6 değişim gerçekleşmiştir. Ana harcama grupları itibariyle bir önceki aya göre en yüksek artış %3.0 ile Giyim ve Ayakkabı grubunda gerçekleşmiştir. Ulaştırmada %2,2, Çeşitli Mal ve Hizmetlerde %1.0, Eğitimde %0.9, Mobilya, Ev Aletleri ve Ev Bakım Hizmetlerinde %0.4, Gıda ve Alkolsüz İçeceklerde %0.1, Eğlence ve Kültürde %0.1, Lokanta ve Otellerde %0.1 artış, Sağlıkta %-0.1 düşüş gerçekleşmiştir. Bir önceki aya göre, endekste kapsanan 90 maddenin ortalama fiyatlarında artış, 71 maddenin ortalama fiyatlarında ise düşüş gerçekleşmiştir. En yüksek fiyat artışı gösteren ilk üç mal; %52.5 Domates, %43.0 Kavun ve %31.7 ile Makrome İpliği olmuştur. En yüksek fiyat düşüşü gösteren ilk üç mal ise; %-52.7 Taze Börülce, %-33.4 Beyaz Lahana ve %-23.3 ile Taze Fasulye olmuştur. EYLÜL EYLÜL 2008 2009 Bir önceki aya göre değişim oranı (%) 2.7 0.7 Bir önceki yılın Aralık ayına göre değişim oranı (%) 14.3 3.3 Bir önceki yılın aynı ayına göre değişim oranı (%) 16.1 3.6 1998-1999=100 Temel Yılı Tüketici Fiyatları Genel Endeksi nde Eylül 2009 ayında, bir önceki aya göre, bir önceki yılın Aralık ayına göre ve bir önceki yılın aynı ayına göre Ana Mal ve Hizmet Gruplarında meydana gelen Endeks değerleri ve değişim oranları ilişikte Tablo 1 de, Ana Mal Gruplarının bir önceki aya göre değişime etkileri Tablo 2 de, bir önceki aya göre en yüksek artış ve en yüksek düşüş gösteren mal ve hizmetler listesi Tablo 3 de ve en ağırlıklı 40 maddenin tüketim ağırlıklı ortalama fiyatlarında bir önceki aya ve bir önceki yılın aynı ayına göre değişim oranları Tablo 4 de sunulmuştur. BÖ/ CK Tel: (90) (392) 228 3141 Fax: (90) (392) 228 5988 E-Mail: dpo@devplan.org Web: www.devplan.org Güner Mükellef İstatistik ve Araştırma Dairesi Başkanı LEFKOŞA KKTC
Ana Gruplar Endeks Değerleri Yılın Bir ÖncekiYılın Eylül Aralık Ağustos Eylül Aya Göre Aralık Ayına Aynı Ayına 2008 2008 2009 2009 Değişim Oranı Göre (%) Oranı (%) Oranı (%) 1. Gıda ve Alkolsüz İçecekler 902,7 893,3 933,9 935,1 0,1 4,7 3,6 2. Alkollü İçecekler ve Tütün 1559,2 1559,8 1572,9 1573,4 0,0 0,9 0,9 3. Giyim ve Ayakkabı 922,1 952,9 884,2 910,9 3,0-4,4-1,2 4. Konut, Su, Elektrik, Gaz, ve Diğer Yakıtlar 1811,3 1784,7 1760,3 1760,3 0,0-1,4-2,8 5. Mobilya, Ev aletleri ve Ev Bakım Hizmetleri 875,2 904,9 927,9 931,1 0,4 2,9 6,4 6. Sağlık 988,7 991,4 1136,9 1136,3-0,1 14,6 14,9 7. Ulaştırma 1271,9 1213,5 1258,3 1285,8 2,2 6,0 1,1 8. Haberleşme 616,0 625,9 616,3 616,6 0,0-1,5 0,1 9. Eğlence ve Kültür 715,4 857,0 860,0 861,2 0,1 0,5 20,4 10. Eğitim 1892,6 1922,9 1994,5 2011,8 0,9 4,6 6,3 11. Lokanta ve Oteller 1121,0 1152,8 1202,3 1203,8 0,1 4,4 7,4 12 Çeşitli Mal ve Hizmetler 1417,2 1440,0 1501,5 1515,9 1,0 5,3 7,0 Genel 1105,0 1107,7 1136,3 1144,6 0,7 3,3 3,6 Tablo - 1 : 1998-1999 = 100 Temel Yılı Tüketici Fiyatları Endeksi Ana Mal ve Hizmet Gruplarında Meydana Gelen Endeks Değerleri ve Değişim Oranları 2009 Eylül Ayı Sonuçları
Tablo - 2 : 1998-1999=100 Temel Yılı Tüketici Fiyatları Endeksi Ana Harcama Gruplarının Bir Önceki Aya Göre Değişime Etkileri ANA GRUPLAR Eylül 2009 1. Gıda ve Alkolsüz İçecekler 0,0 2. Alkollü İçecekler ve Tütün 0,0 3. Giyim ve Ayakkabı 0,3 4. Konut, Su, Elektrik, Gaz ve Diğer Yakıtlar 0,0 5. Mobilya, Ev Aletleri ve Ev Bakım Hizmetleri 0,0 6. Sağlık 0,0 7. Ulaştırma 0,3 8. Haberleşme 0,0 9. Eğlence ve Kültür 0,0 10. Eğitim 0,0 11. Lokanta ve Oteller 0,0 12. Çeşitli Mal ve Hizmetler 0,1 Genel 0,7
Tablo - 3 : 1998-1999=100 Temel Yılı TÜFE KKTC Ortalama Fiyatlarında Bir Önceki Aya Göre En Yüksek Artış ve En Yüksek Düşüş Gösteren Mal ve Hizmetler Eylül 2009 En Yüksek Artış Gösteren Yirmi Mal ve Hizmet 1 Domates (Taze) 52,5-36,3 2 Kavun 43,0-24,5 3 Makrome İpliği 31,7 31,7 4 Karpuz 26,7 32,7 5 Bot Altı Kösele, Deri (Çocuk) 24,7 24,7 6 Bot Altı Kösele, Deri (Kadın) 24,6 30,6 7 Salatalık (Taze) 16,5-46,7 8 Araçların Tamir ve Bakımı için Ödenen Üc. (Servis Ücreti) 15,6 73,3 9 Av Malzemeleri (Av Tüfeği) 15,4 36,4 10 Patlıcan (Taze) 15,3-17,5 11 Biber Sivri (Taze) 14,7 2,3 12 Buzdolabı (Derin Donduruculu,Çift Kapılı) 14,6 14,6 13 Biber Dolmalık (Taze) 13,3-12,0 14 Ayakkabı Altı Lastik, Deri (Hazır Taban)(Çocuk) 13,2 15,1 15 Pantolon Kot (Erkek) 11,6-15,9 16 Üzüm 11,5 9,2 17 Kazak Shetland (Çocuk) 11,2 15,7 18 Cips 11,2 28,1 19 Otomobil (Hatcback Tipi) 10,5 20,5 20 Okul Çantası 10,3 10,9 En Yüksek Düşüş Gösteren Yirmi Mal ve Hizmet 1 Börülce(Taze) -52,7-11,7 2 Lahana Beyaz (Taze) -33,4 6,0 3 Fasulye (Taze) -23,3-16,1 4 Limon -21,6-23,0 5 Elma -18,7-19,0 6 Okul Kitapları İngilizce (Ortaokul) -18,4-18,4 7 Sarımsak (kuru) -15,9 3,0 8 Şeftali -12,6 0,5 9 Muz -10,1-1,7 10 Bamya (Taze) -9,9-5,2 11 Okul Kitapları İngilizce (İlkokul) -9,1-9,1 12 Pırasa (Taze) -6,2 10,8 13 Çorba Hazır (Sade) -6,1 18,5 14 Kolakas -6,0 62,1 15 Çamaşır Deterjanı Toz (Otomatik Makinalar İçin) -5,5-9,5 16 Soğan (kuru) -5,0-2,2 17 Gömlek Kısa Kollu Terikoton (Erkek) -4,6-8,1 18 Bulgur (İnce) -4,5-11,7 19 Çay (Demlik Poşeti) -4,0-2,7 20 Kabak (Taze) -3,8-24,4
Mal ve Hizmetler Tablo - 4 : 1998-1999=100 Temel Yılı TÜFE'de Kapsanan En Ağırlıklı 40 Maddenin Tüketim Ağırlıklı Ortalama Fiyatlarında Bir Önceki Aya ve Bir Önceki Yılın Aynı Ayına Göre Değişim Oranları Eylül 2009 1 Kurşunsuz Benzin (95 Oktan) 0,0-19,3 2 Tavuk (Kesilmiş, Temizlenmiş Bütün) 5,9 5,9 3 Dana Eti (Taze Kıyma) 4,4 36,7 4 Özel Üniversite Ücreti 3,6 31,3 5 Normal Ekmek 0,0-25,4 6 Hellim 0,9-5,6 7Eğitim İle İlgili Kurs Ücretleri 0,0 0,0 8 Konut Elektrik Ücreti 0,0-11,7 9 Yabancı Sigara (Benson Hedges) 0,0 0,0 10 Sabit Telefon Görüşme Ücreti 0,0 0,0 11 Süt (Uzun Ömürlü) 0,0-6,0 12 Kuzu Eti (Taze Kemikli Parça Et) -0,1 34,7 13 Nişan, Düğün, Nikah Masrafları (Salon Kirası) 0,0 0,0 14 Uçak Bilet Ücreti 2,1 36,4 15 Plastik Boya 0,1 2,7 16 Otelde Yatak Ücreti (Tek Kişi) 0,7 1,9 17 Kiracı Tarafından Ödenen Gerçek Kira Ücreti -0,2 14,2 18 Çamaşır Deterjanı Toz (Otomatik Makinalar İçin) -5,5-9,5 19 Kahve (Lokanta,Kahvehane v.b. yerlerde içilen) 0,0 4,5 20 Domates (Taze) 52,5-36,3 21 Otomobil (Sedan Tipi) 0,0-4,7 22 Otomobil (Hatchback Tipi) 10,5 20,5 23 Gazete (Günlük) 0,0 52,9 24 Doktor Muayene Ücreti (Muayenehanede) 0,0 16,7 25 Araç Yedek Parça (Lastik Dış ) 0,0 23,1 26 Patates (Taze) -2,1 45,5 27 Ayçiçek Yağı -0,4-30,8 28 Oturma Odası Takımı (Modern) 0,0 4,1 29 Normal Mazot 0,0-16,3 30 Araba Yıkama Ücreti 0,0 33,3 31 Çimento Alım Ücreti 0,0-2,7 32 Elektrik ve Su Tesisatı Döşeme Ücreti 0,0 0,0 33 Klima (Isıtıcı ve Soğutucu) 0,8 26,5 34 LPG Gazı Tüp Ücreti (10 Kg'lık Tüp) 0,0-12,0 35 Kebaplar (Döner) 0,0 13,7 36 Kuzu Eti (Taze Pirzola) 1,0 39,0 37 Kahve (Çekilmiş) 0,0 26,8 38 Televizyon ( Tüplü Renkli 55 Ekran) 0,0-22,1 39 Kuzu Eti (Taze But ve Kol) 0,6 38,5 40 Kola (Pet Şişede 1 Litrelik) 0,0 5,9