TÜRKİYE NİN GENEL EKONOMİK YAPISI VE DÜNYA EKONOMİSİNDEKİ YERİ 1. TÜRK EKONOMİSİNİN GENEL GÖRÜNÜMÜ Türkiye, rekabet kurallarının işlediği, özel sektörün ekonomide öncü, kamunun ise düzenleyici rol oynadığı, liberal dış ticaret politikasının uygulandığı, mal ve hizmetlerin bireyler ve kurumlar arasında engelsiz olarak el değiştirebildiği bir serbest piyasa ekonomisidir. Türkiye de son yıllarda ekonomideki yapısal reformlara büyük önem verilmektedir. Geçtiğimiz dönemde özelleştirme süreci hızlandırılmış, kamu maliyesine düzen getirilmiş, ayrıca mali piyasalardan başlamak üzere tarım, sosyal güvenlik, enerji ve iletişim sektörlerinde önemli reformlar gerçekleştirilmiştir. Reformlar sayesinde ekonomik kurumların altyapısı güçlendirilmiş, özerk kurumlar oluşturulması suretiyle uluslararası piyasalarda meydana gelebilecek dalgalanmalara karşı ekonomi daha dayanıklı hale getirilmiştir. Sermaye piyasaları modern çağın anlayışına uygun şekilde yeniden düzenlenmiş, çoğu bürokratik engel ya kaldırılmış, ya da asgarî ölçülere getirilmiştir. Son 10 yılda Türkiye ekonomisi, Avrupa Birliğine üyelik sürecinin de etkisiyle büyük bir dönüşüm gerçekleştirmiş ve pek çok alanda yapısal reformlar hayata geçirilmiştir. 1.1 Ekonomik Büyüme Dünyanın 16. ve Avrupa nın 6. büyük ekonomisi olan Türkiye, en güçlü ekonomilerin temsil edildiği G-20 nin faal bir üyesidir. Küresel malî kriz nedeniyle birçok dünya ekonomisinin daralma gösterdiği bir dönemde Türk ekonomisi 2008 yılındaki ekonomik yavaşlamanın ve 2009 yılındaki küçülmenin ardından 2010 ve 2011 yıllarında sırasıyla % 9,2 ve % 8,5 oranında büyüme hızını yakalayarak ÇHC nin ardından büyüme hızı en yüksek ikinci ülke, Avrupa nın ise en hızlı büyüyen ekonomisi durumundadır. 2002-2011 döneminde ortalama büyüme oranı % 6 olmuştur. 2012 yılında ilk dokuz aylık dönemde % 2,6 oranında büyüme oranı gerçekleşmiştir. 2002 yılında 3.492 Dolar olan kişi başına düşen GSYH, 2011 sonunda 10.469 Dolara yükselmiş olup, henüz kesinleşmemiş 2012 verileri için tahminler yaklaşık 800 milyar Dolarlık GSYH ve yaklaşık 10.700 Dolarlık kişi başına düşen GSYH ya işaret etmektedir. Türkiye nin, 2013 yılında % 3,5-4,1 ve 2014 yılında % 5,0-5,4 oranlarıyla OECD ülkeleri içinde en yüksek büyüme hızını yakalaması beklenmektedir. 1.2 Dış Ticaret Ekonomik reformlar ve son yıllarda uygulanan komşu ülkeler başta olmak üzere Orta Doğu, Afrika, Uzakdoğu ve Latin Amerika ya yönelik bölgesel ticareti geliştirme stratejileri sayesinde dış ticaretin hacmi, yapısı ve yönelimi değişmiştir. 2012 yılında Türkiye 200 den fazla ülkeye ihracat gerçekleştirmiş ve ticaret hacmi 390 milyar Dolara yaklaşmış, ihracat ise rekor bir düzeye erişerek 152,6 milyar 1
Dolar olarak gerçekleşmiştir. Türkiye Cumhuriyetinin kuruluşunun yüzüncü yılı olan 2023 yılı için ana hedef ihracatı 500 milyar Dolara, toplam ticaret hacmini ise 1 trilyon Dolara çıkarmaktır. Türkiye nin son altı yıllık dış ticaret istatistikleri aşağıda sunulmuştur. Türkiye nin Dış Ticareti (milyar $) 2007 2008 2009 2010 2011 2012 İhracat 107,3 132 102,1 113,9 134,9 152,6 İthalat 170,1 202 140,9 185,5 240,8 236,5 Hacim 277,4 334 243,1 299,4 375,7 389,1 Kaynak: TÜİK 1.3. Yabancı yatırımlar Türkiye, dinamik ekonomisi, geniş iç pazarı, güçlü sanayisi ve yetişmiş iş gücüyle yabancı yatırımcılara önemli fırsatlar sunmaktadır. Ayrıca Türkiye, son on yılda hayata geçirilen köklü ekonomik reformlar sayesinde avantajlı bir konuma gelmiştir. Yabancı yatırımcıların tereddüt etmeksizin Türkiye de yatırım yapması için uygun yasal altyapı tesis edilmiştir. Türkiye de yabancı yatırımcılara yerel yatırımcılarla aynı haklar ve yükümlülükler veren yasal düzenlemeler yabancı yatırımlar için güvenli bir ortam sağlamaktadır. Ticaret ve doğrudan yabancı yatırımlar bakımından Türkiye yi benzersiz kılan özellik, Avrupa, Orta Doğu, Kuzey Afrika ve Orta Asya ya açılan bir kapı özelliği taşımasıdır. Nitekim İstanbul dan 4 saatlik uçuşla 50 den fazla ülkeye ve dünya ekonomisinin dörtte birini oluşturan geniş bir pazara erişim sağlanabilmektedir. Türkiye bürokratik engellerin büyük ölçüde kaldırılması, vergi sisteminde iyileştirmelerin sağlanması, kar transferlerinin desteklenmesi ve başarılı özelleştirme programları sayesinde dünyanın önde gelen yatırım merkezlerinden biri haline gelmiştir. 2012 Nisan ayında yeni teşvik sisteminin yürürlüğe girmesiyle daha fazla yabancı yatırım çekilmesi amaçlanmıştır. 31 Aralık 2012 tarihi itibariyle 32.146 adet yabancı sermayeli firma Türkiye de faaliyette bulunmaktadır. 881 adet yabancı firmanın da ülkemizde irtibat bürosu mevcuttur. 2012 yılı sonu itibariyle ülkemizdeki toplam doğrudan yabancı yatırım miktarı 130 milyar Doları aşmıştır. 2
1.4. Özelleştirme Gerçek anlamda rekabetçi bir piyasa ekonomisi oluşturma çalışmaları çerçevesinde Türkiye, özelleştirme sürecine son zamanlarda hız vermiştir. Özelleştirme sürecinin altındaki temel felsefe, devletin rolünün sağlık, temel eğitim, sosyal güvenlik, millî savunma ve geniş çaplı altyapı yatırımlarıyla sınırlamaktır. Yoğun özelleştirme programına, uluslararası yatırımcıların da geniş şekilde katılımları teşvik edilmektedir. OECD ülkeleri arasında özelleştirme sürecini hızla tamamlayan ve yüksek getiri elde eden ülkeler arasında ön sıralarda yer alan Türkiye de, 1986-2003 yılları arasında yaklaşık 8 milyar Dolar, 2003-2012 yılları arasında 36,2 Milyar Dolar olmak üzere 44 milyar Dolar civarında özelleştirme uygulaması gerçekleştirilmiştir. 1.5. Müteahhitlik hizmetleri Türk müteahhitlik sektörü, yurt dışına yatırımlarımızda öncü bir rol oynamaktadır. 2012 yılı sonuna kadar Türk müteahhitlik sektörü Balkanlardan Orta Asya ya, Rusya dan Ortadoğu ve Afrika ya kadar 5 kıtada, 100 ülkede toplam tutarı 242 milyar Dolara ulaşan yaklaşık 7.000 proje üstlenmiştir. 2012 yılı itibariyle Türkiye, dünyanın en büyük 225 müteahhitlik şirketi içinde 33 firmasıyla Çin in ardından 2. sırada bulunmaktadır. 1.6. Turizm Türkiye sahip olduğu zengin coğrafya ve tarihsel zenginlikleri nedeniyle sadece kıyı turizminde değil, sağlık, kültür, inanç, spor mağara, avcılık, yayla ve kongre turizmi gibi alanlarda da güçlü bir altyapıya sahiptir. Dünyanın ilk 10 turizm ülkesi arasında yer alan Türkiye ye 2012 yılında 31,8 milyon yabancı ziyaretçi giriş yapmış, turizm geliri 2011 e göre %1,8 artarak 23,4 milyar Doları aşmıştır. 1.7. Sanayi Ülke ekonomisinin en dinamik ve üretken kesimi sanayidir. İhracatımızın % 90 ı sanayi ürünlerinden gerçekleşir. Sanayileşme ile birlikte daha önce dışardan ithal edilen mallar kendi ülkemizde üretilmeye başlanmış ve birçok insana iş alanı açılmıştır. Ayrıca dış ülkelere ihraç edilen ürünlerle ekonomiye büyük katkılar sağlanmaktadır. Sanayileşmeyle ülkemizdeki zengin hammadde kaynakları değer kazanmıştır. Ülkemizde sanayi daha çok tarıma bağlı olarak gelişmiştir. Son yıllarda Türkiye sanayi ülkesi olma durumuna geçmiştir. Ülkemizdeki sanayi tesisleri dengesiz bir dağılım göstermektedir. Sanayi tesislerinin büyük çoğunluğu Marmara Bölgesi nde toplanmıştır. Ülkemizde sanayi kolları içinde ilk sıraları dokuma, tekstil, makina ve gıda sektörü alır. 3
2. TÜRKİYE DEKİ BAŞLICA SANAYİ KOLLARI Endüstri kollarının dağılışında hammaddeye, enerji kaynağına, pazarlara ve ana ulaşım yollarına yakınlık önemli rol oynar. 2.1. Besin Sanayisi Türkiye, bol miktarda ve çok çeşitli tarım ürünleri ürettiği için, besin sanayi de gelişmiş ve çeşitlenmiştir. Besin sanayisi Türkiye de en yaygın sanayi kollarından biridir. 2.2. Un ve Un Sanayisi Ürünleri Buğday, Türkiye de üretimi yaygın temel besin maddesidir. Bu nedenle un ürünlerine dayalı sanayi kuruluşları çok fazladır ve yaygındır. Bununla birlikte, un, makarna, irmik, bisküvi gibi hammaddesi tahıla dayalı fabrikalar en çok İç Anadolu Bölgesi nde ve büyük kentlerde yer almaktadır. 2.3. Süt ve Süt Ürünleri Sanayisi Bu sanayi alanının başlıca ürünleri; Pastörize süt, süt tozu, peynir, tereyağı ve yoğurttur. Süt ürünleri işletmeleri süt üretiminin fazla olduğu ve mandıracılığın yaygın olduğu Trabzon, Edirne, Tekirdağ, Erzurum, Erzincan, Kars gibi hayvancılığın geliştiği yerlerde ve İstanbul, İzmir, Ankara, Adana, Bursa gibi büyük kentlerin çevresinde bulunmaktadır. 2.4. Yağ Sanayisi Ayçiçeği, zeytin, mısır, susam, haşhaş, soya fasulyesi, fındık, keten-kenevir ve pamuktan bitkisel yağ elde edilir. En çok üretilen yağ ayçiçek yağı ve zeytinyağıdır. Zeytinyağı üretiminde Türkiye, Dünya da ilk sıralarda gelir. Ege Bölgesi nin kıyı kesimi zeytinyağı sanayisinin en yoğun olduğu alanlardır. Çanakkale, Balıkesir, İzmir ve Gaziantep zeytinyağı üretim merkezleridir. Ayçiçek yağının üretimi en fazla Marmara Bölgesi nde özellikle Trakya da yaygın olarak yapılmaktadır. 2.5. Konserve Sanayisi Meyve suyu, konserve, salça fabrikaları daha çok Marmara, Ege ve Akdeniz bölgelerinde yoğunlaşmıştır. Türkiye de sebze ve meyve konserveciliği ileri bir düzeye geldiği halde, konserve tüketimi beklendiği kadar artmamıştır. Bunun başlıca nedenleri; - Halkımızın meyve ve sebzeleri daha çok yaş olarak tüketmesi - Türkiye de hemen her mevsimde taze sebze ve meyve bulunması - Halkımızın önemli bir bölümünün konserve ihtiyacını kendi üretimleriyle (salça yapma, sebze kurutma vb.) karşılamasıdır. 4
2.6. Şeker Sanayisi Şeker pancarından, küp veya toz şeker elde etmeye dayanan şeker sanayisi, Cumhuriyetin ilk yıllarından beri gelişme göstermiştir. İlk şeker fabrikası 1926 da Uşak ta kurulmuştur. Şekerpancarı ekim alanları genelde fabrikalar çevresinde yoğunlaşmıştır. Türkiye nin iklim koşulları şekerpancarı tarımına elverişli olduğu için şeker fabrikaları Türkiye nin (kıyı kesimleri hariç) hemen her tarafına dağılmıştır. Ağrı, Kırklareli, Burdur, Muş, Afyon gibi yurdun dört bir tarafına yayılmış 30 civarında şeker fabrikası vardır. 2.7. Çay Endüstrisi Türkiye çay işleme tesisleri, Doğu Karadeniz Bölümü nün kıyı kesimlerinde yoğunlaşmıştır. Fabrikaların büyük çoğunluğu Rize Hindedir. Artvin, Trabzon ve Giresun illerinin kıyı kesimlerinde çay fabrikalarına rastlanır. Diğer tarımsal endüstri kuruluşlarına göre yayılış alanı en dar olanıdır. 2.8. Tütün ve İspirtolu İçkiler Sanayisi Türkiye de üretilen tütünün bir bölümü ihraç edilirken, bir bölümü de sigara fabrikalarında işlenmektedir. Samsun, Tokat, Adana, İzmir, Malatya ve İstanbul da sigara fabrikaları vardır. Arpa, mısır, çavdar ve üzüm gibi bitkilerden ispirtolu(alkollü) içki imal eden küçük imalathanelerin yanısıra, İstanbul, İzmir, Ankara, Yozgat ve Tekirdağ da rakı ve şarap fabrikaları vardır. 2.9. Dokuma, Deri ve Giyim Sanayisi Türkiye de işyeri ve çalışan işçi sayısı bakımından dokuma, deri ve giyim sanayi ilk sırada yer almaktadır. Dokumacılık sanayisinin ülkemizde en gelişmiş kolu pamuklu dokumadır. İç pazar, ihtiyacını karşıladığı gibi ihracata da yönelmiştir. Pamuklu dokuma üreten büyük fabrikalar İstanbul, Adana, Antalya, Tarsus, İzmir, Nazilli, Aydın, Manisa, Kayseri, Karaman, Konya Ereğlisi, Malatya, Erzincan ve Adıyaman da bulunmaktadır. Yünlü dokumacılık; Daha çok iç pazar için üretim yapmaktadır ve fazla gelişmemiştir. Bu alanda üretim yapan büyük fabrikalar İstanbul, Hereke, Bursa, İzmir, Uşak ve Kayseri dedir. Örme işleri (trikotaj); Başta İstanbul olmak üzere büyük kentlerdeki atölyeler de yapılmaktadır. Kazak, çorap, iç çamaşırı başlıca trikotaj ürünleridir. İpek dokumacılığı; Gemlik, Bursa ve İstanbul da toplanmıştır. Suni ipek kullanımının giderek yaygınlaşması üzerine ipek dokumacılığı gerilemektedir. Ancak son zamanlarda ipek halı ticareti ipek dokumacılığını biraz da olsa hareketlendirmiştir. Hazır giyim sanayisi (konfeksiyonculuk); Son yıllarda büyük gelişme göstermiştir. Başta İstanbul olmak üzere, Bursa, İzmir, Ankara ve Adana da büyük fabrikalar vardır. 5
Ülkemizde dokumacılığın önemli üretim, alanlarından biri de halıcılıktır. Gerek el yapımı, gerekse makina üretimi halılarımız çok ünlüdür. Kula, Uşak, Gördes, İsparta, Bünyan, Konya, Sivas, Hereke başlıca halı üretim merkezleridir. El halıları daha çok Avrupa ve A.B.D ye, makina halıları ise Orta Doğu ülkelerine ihraç edilmektedir. Deri ürünleri sanayi; istanbul da yoğunlaşmıştır. Deri sanayi tesisleri İstanbul, İzmir, Kayseri, Erzincan ve Erzurum da toplanmıştır. 2.10. Maden Sanayi Madenlerin yer altından çıkarılması ve onların mamul veya yarı mamul hale getirilmesi faaliyetleridir. Maden sanayisinde, ilk akla gelen demir-çelik fabrikalarıdır. Türkiye de kurulan ilk demir-çelik tesisi Kırıkkale de hizmete girmiştir. Bu tesis daha sonra Makina ve Kimya Endüstrisi Kurumu na devredilmiştir. Kırıkkale deki fabrikada silah, çelik, pirinç, elektrik makinaları ve barut üretilmektedir. Türkiye de bu alanda kurulan ikinci önemli tesis Karabük Demir-Çelik Fabrikası dır. Daha sonra Ereğli Demir-Çelik Fabrikası ile İskenderun Demir-Çelik Fabrikası işletmeye açılmıştır. Batı Karadeniz Bölümü ndeki Karabük ve Ereğli Demir- Çelik fabrikalarının yanında demir madeni çıkarılmadığı halde demirin işlenmesinde enerji kaynağı olarak kullanılan taşkömürünün burada olmasından dolayı fabrikalar bu bölüme kurulmuştur. Demir-çelik fabrikalarının dışında Seydişehir deki alüminyum, Elazığ ve Antalya daki ferro-krom, Ergani, Murgul ve Samsun daki bakır tesisleri önemli maden sanayi tesislerimizdir. 2.11. Makine Sanayi Savunma sanayine ait araçlar, elektrikli makineler, kara, demir, deniz ve hava yolu ulaşım araçları makine sanayinin başlıca kollarını oluşturur. Türkiye de makine sanayinin en gelişmiş kolu otomotiv sanayidir. Bu sanayide traktör, kamyon, kamyonet, minibüs, N otomobil gibi ulaşım araçlarının üretimi gerçekleştirilir. 1950 lerden sonra montajla başlayan otomotiv sanayisinde 1970 lerden sonra yerli üretim artmıştır. Otomotiv sanayisi Bursa, İstanbul, İzmit, Adapazarı, Adana, İzmir ve Gaziantep illerinde yoğunlaşmıştır. Ülkemizde demiryolu araçları üretimi Eskişehir, Adapazarı ve Ankara illerinde yapılmaktadır. Ülkemizde gelişme gösteren sanayi kollarından biri de gemi yapımıdır. Bu sektöre ait tersaneler İstanbul, İzmit ve İzmir de yoğunlaşmıştır. 2.12. Kimya Sanayi Üretim alanlarının çok çeşitli oluşu nedeniyle kimya sanayi ilaç, suni gübre ve petro-kimya sanayi gibi bölümlere ayrılarak incelenebilir. İlaç sanayi İstanbul, İzmir ve Ankara da faaliyet göstermektedir. Suni gübre sanayi, Kütahya, İskenderun, İzmit, Elazığ, Gemlik, Samsun, Karabük, Bandırma, Mardin (Mazı dağı) ve Mersin de gelişmiştir. Petrol rafinelerinin yakınlarında kurulan ve hammaddesi petrole dayalı ürünler imal eden petro-kimya endüstrisi kuruluşları da Batman, Mersin, İzmir, İzmit ve Kırıkkale çevresinde yoğunlaşmıştır. Batman Rafineri sinin kurulmasında hammaddeye 6
yakınlık etkili olurken diğerlerinin kuruluş yerlerinin belirlenmesinde ulaşım ve pazar şartları etkili olmuştur. 2.13. Orman Endüstrisi Odunun hammadde olduğu en önemli üretim alanı kağıt endüstrisidir. Türkiye de kâğıt üretimi tüketimi karşılamadığı için kağıt ihtiyacının bir kısmını ithalat yoluyla karşılar. Sanayileşmiş ülkelerin çoğunda, hammadde kaynaklarının önemli bir bölümünü kullanılmış kâğıt oluşturmaktadır. Böylece, orman kaynakları korunduğu gibi, çevre kirlenmesine de daha az meydan verilmiş olmaktadır. Ülkemizde bir yıllık bitkilerden kâğıt üretilebilecek tesislerin kurulması ve kâğıt üretiminde kullanılmış kâğıt kullanım oranının arttırılması yolunda çalışmalar sürdürülmektedir. Batı Karadeniz Bölümü nde Bolu, Kastamonu ve Sinop çevresinde orman sanayisi oldukça gelişmiştir. Bu durum hammaddeye yakınlıkla ilgilidir. Başlıca kâğıt fabrikaları: - Giresun-Aksu - Zonguldak-Çaycuma - Muğla-Dalaman - Afyon-Çay - Kastamonu-Taşköprü - Silifke-Taşucu - Balıkesir de bulunmaktadır. 2.14. Çimento, Cam, Seramik Endüstrisi İnşaat sektörünün gelişmesi ile çimento endüstrisi hızlı bir gelişme göstererek tüm yurda dağılmıştır. Çimentonun ham maddesi her yerde bulunduğundan ve tüketimi fazla olduğundan fabrikaları ülkemizin her bölgesinde mevcuttur. Üretilen çimento ülke ihtiyacını karşıladıktan sonra bir kısmı da ihraç edilmektedir. Çimento ihracatı en çok Orta Doğu ve Afrika ülkelerine yapılmaktadır. Çimentonun yanısıra tuğla ve kiremit üreten fabrikalar da kurulmuştur. Kaliteli tuğla ve kiremit üreten fabrikalar Samsun, Eskişehir, Adapazarı, İzmir, Manisa, İstanbul, Tekirdağ, Konya da kurulmuştur. İnşaat sektörünün gelişmesi sonucu ortaya çıkan bir diğer endüstri kolu da seramik endüstrisldir. Çanakkale (Çan), Bilecik (Bozüyük), Kütahya, Tekirdağ, Bursa(İznik) seramik endüstrisinin yoğun olduğu yerlerdir. Cam sanayi tesisleri ise daha çok İstanbul, Gebze, Mersin, Kırklareli, Denizli de toplanmıştır. Cam ürünlerinin bir kısmı ihraç edilir. 7
3. TÜRKİYE NİN EKONOMİK GÖSTERGELERİ 8
4. TÜRKİYE NİN DÜNYA EKONOMİSİNDEKİ YERİ Türkiye Dünya Bankası Grubu nun (WBG) en büyük orta gelirli ortaklarından birisidir. 735 milyar ABD$ büyüklüğündeki gayrisafi yurt içi hasılası (GSYH) ile Türkiye dünyanın 18. büyük ekonomisidir. On yıldan kısa bir süre içerisinde, ülkede kişi başına düşen gelir neredeyse üç kat artarak 10.000 ABD$ nı aşmıştır. 2008 yılında başlayan küresel ekonomik kriz ekonomik büyümeyi yavaşlatsa da, ekonomi direncini korumuş ve Türkiye yi bölgedeki diğer ülkelerin dersler çıkarabilecekleri bir örnek haline getirmiştir. Kriz sonrasında işgücü piyasaları hızla toparlanmış ve mevsimsel olarak düzeltilmiş işsizlik ve istihdam oranları kriz öncesi düzeylere gelmiştir. Türkiye geçtiğimiz on yıl içerisinde rekabetçilik anlamında önemli ilerlemeler kaydetmiş ve örneğin Dünya Ekonomik Forumu nun Küresel Rekabetçilik Endeksinde 16 sıra yükselerek 43. sıraya yerleşmiştir. Aynı dönemde, 1 milyar ABD$ nın biraz üzerinde olan Yabancı Doğrudan Yatırım (YDY) son beş yılda ortalama 13 milyar ABD$ na ulaşmıştır. Ayrıca, 2001 sonrasında gerçekleştirilen temel reformlar Türkiye nin finansal sektörünün küresel ekonomik krize rağmen nispeten güçlü kalmasına olanak tanımıştır. Türkiye, Ekonomik İşbirliği ve Kalkınma teşkilatı (OECD) ülkeleri arasında kriz sonrasında bankacılık sektörüne kamu desteği sağlamayan tek ülke olmuştur. Türkiye nin ekonomik görünümü diğer Avrupa ülkelerine ve MENA (Orta Doğu ve Kuzey Afrika) bölgesine göre olumlu olmakla birlikte, ülkenin önündeki en önemli orta vadeli zorluk, bir yandan büyümeyi ülke çapında daha az volatil ve daha sürdürülebilir hale getirmek için dış tasarruflara olan bağımlılığı azaltırken, aynı zamanda üretkenliği ve rekabet gücünü arttırmaktır. Türkiye OECD ve G20 üyesidir ve ikili Resmi Kalkınma Yardımlarının (ODA) giderek daha fazla önem kazanan bir donörüdür. Dünya Ekonomik Forumu 2012-2013 Küresel Rekabet Raporu na göre ise, Türkiye nin 2011 itibariyle satın alma gücü paritesine göre 778.1 milyar ABD dolarlık bir GSYİH büyüklüğüne, kişi başına düşen 10.522 ABD dolarlık bir gelire, Türkiye nin GSYİH sinin dünya toplamında %1.36 lık bir paya sahip olduğu hatırlatılmaktadır. 2012-2013 dönemi Küresel Rekabetçilik Endeksi hesaplamalarına göre Türkiye 144 ülke arasında 43. sıradadır. Türkiye bir önceki yıl 142 ülke arasında 59., ondan önceki yılda ise 139 ülke arasında ise 61. sırada konumlanmıştır. Küresel Rekabetçilik Endeksi nin içinde bulunan bileşenler arasında en iyi performans pazar büyüklüğü kaleminde gösterilmektedir. Pazar büyüklüğünde en rekabetçi 15. ekonomi olurken, en kötü performans 124. sıra ile işgücü piyasasının etkinliği kaleminde görülmektedir. Aşağıdaki tablo, Küresel Rekabetçilik Endeksi nin hesaplanmasında kullanılan bileşenlerin bir bölümünde Türkiye nin yeri hakkında bilgi vermektedir. Tabloda da görüldüğü üzere; bir önceki yıla göre en önemli iyileşmeler kurumsal 9
yapılanma, sağlık ve ilköğretim, emtia-mal piyasalarının etkinliği, mali piyasaların gelişmişliği, makroekonomik ortam, işgücü piyasaları endekslerinde görülmektedir. 10
KAYNAKÇA http://www.mfa.gov.tr/turk-ekonomisindeki-son-gelismeler.tr.mfa http://www.bilgiustam.com/sanayinin-endustrinin-turkiye-ekonomisindeki-yeri/ http://www.worldbank.org/tr/country/turkey/overview http://ref.sabanciuniv.edu/tr/content/d%c3%bcnya-ekonomik-forumuk%c3%bcresel-rekabet-raporu-2012 11