TANIM Otomobil, kamyon, tren, vapur, uçak ve ağır hizmet tipi taşıtlarda ahşap, metal veya plastikten iskeletler üzerine kumaş veya sentetik deri ile döşeme, kaplama, onarım ve montaj işlerini yapan kişidir. A- GÖREVLER - Müşterinin isteğini belirleyerek, döşenecek kısmın ölçülerini alır, döşenecek kumaşın kalıbını çıkarır, - Aracın iç döşeme aksamının sökümünü yapar, - Aracın döşeme aksamının onarımını yapar, - Üzeri kaplanacak kısmı yay ve dolgu malzemesi ile destekler, - Kaplanacak kumaşı ölçüye göre keser, parçaları birleştirir ve iskelete kaplar, zımbalar, - Aracın döşeme aksamının montajını yapar, - Tavan, kapı vb. kısımlara, ses ve havayı geçirmeyen kaplamalar yapar, - Değişik kumaş, deri ve yapay deri yüz kaplama malzemeleri ile, işle ilgili her türlü malzemenin maliyetini hesaplar, KULLANILAN ARAÇ, GEREÇ VE EKİPMAN - Çekiç, makas, eğri iğne, hava kompresörü, havak (pnömatik), zımba makinesi, döşeme sehpası, pense, kerpeten, tornavida, eğe, törpü gibi aletler, - Kumaş, deri, yapay deri, kontrplak, pamuk, kauçuk, sunta, sac, boru, vida, civata, somun, rondela, kıtık ve çeşitli yapıştırıcılar, - Dikiş makineleri (düz dikiş makinesi, saya makinesi, özel döşeme dikiş makinesi), çivi tabancaları (el ile çalışan, elektrikli, havalı çivi tabancaları), matkap, kumaş kesme testeresi vb. BURSA. A 1.1 2014/I
B- MESLEĞİN GEREKTİRDİĞİ GENEL ÖZELLİKLER Oto döşemecisi olmak isteyenlerin; - Şekil ve uzay ilişkilerini algılayabilen, - El ve gözünü eşgüdümle kullanabilen, - Ellerini ustalıkla kullanabilen, - Dikkatli ve titiz çalışma alışkanlığına sahip kimseler olmaları gerekir. C- ÇALIŞMA ORTAMI VE KOŞULLARI Oto döşemecileri, taşıt yapan fabrikalarda ve atölyelerde çalışırlar. Çalışma ortamında kumaş lifleri ve ipliklerden oluşan toz ve dikiş makinesi gürültüsü olabilir. İş kısmen ayakta yürütülür. Döşemeci birinci derecede alet ve malzeme ile uğraşır. Oto kaportacılarıyla, oto elektrikçileriyle, oto boyacıları ile iletişim kurar. BURSA B-C 1.1 2014/I
D- MESLEK EĞİTİMİ MESLEK EĞİTİMİNİN VERİLDİĞİ YERLER MESLEK EĞİTİMİNE GİRİŞ KOŞULLARI Mesleğinin eğitimi yeterli müracaat olması durumunda mesleki eğitim merkezlerinde Döşemecilik alanı Oto Döşemeciliği dalında, kalfalık ve ustalık eğitimleri verilmektedir. Çıraklık eğitimine başlayabilmek için, - En az ortaokulu tamamlamış, açık lise veya açık meslek liselerinden birine kayıt yaptırmış olmak, - 14 yaşını doldurmuş, 19 yaşından gün almamış olmak. Ancak, 19 yaşından gün almış olanlardan daha önce çıraklık eğitiminden geçmemiş olanlar yaşlarına ve eğitim seviyelerine uygun olarak düzenlenecek mesleki eğitim programlarına göre çıraklık eğitimine alınabilir. - Eğitim görmek istediği meslekte bir işyeri bulmak ve işveren ile çıraklık sözleşmesi imzalamak gerekmektedir. EĞİTİMİN SÜRESİ VE İÇERİĞİ Mesleğin eğitim süresi ilköğretim mezunu olanlarda 2 yıl, lise veya daha üst düzeyde genel eğitim görmüş olanlarda ise 1 yıldır. 3308 Sayılı Mesleki Eğitimi Kanunu'na göre meslek liselerinin öğrencileri teorik eğitimlerini haftada iki gün okulda, pratik eğitimlerini haftada üç gün işletmelerde yaparlar. Mesleki eğitim merkezlerinde ise haftanın 1 günü mesleki eğitim merkezlerinde teorik eğitim, diğer günler ise işyerlerinde pratik (uygulamalı) eğitim görürler. Kalfalık, Ustalık Meslek Dersleri: Çıraklık ve mesleki eğitim kapsamında ders programı genel bilgi dersleri ile meslek bilgisi derslerinden oluşmaktadır. Teorik olarak verilen bilgilerin yanında, işyerinde de usta öğreticinin gözetimi altında pratik çalışması yapılmaktadır. EĞİTİM SONUNDA ALINAN BELGE-DİPLOMA Çıraklık eğitimini tamamlayanlara eğitim sonunda katıldıkları kalfalık sınavında başarılı olmaları halinde Kalfalık Belgesi verilir. BURSA D 1.1 2014/I
E- ÇALIŞMA ALANLARI VE İŞ BULMA OLANAKLARI Oto döşeme atölyelerinde, motorlu taşıt imal eden fabrikalarda çalışırlar. Kişiler pratik eğitim gördükleri işyerlerinde istihdam edilebilmektedirler. Usta unvanını alan kişiler kendi adlarına işyeri açabilmektedirler. F- EĞİTİM SÜRESİNCE VE EĞİTİM SONRASI KAZANÇ EĞİTİM SÜRESİNCE - 3308 sayılı Mesleki Eğitim Kanunu gereğince, işletmelerde mesleki eğitim gören öğrencilere, asgari ücretin net tutarının yirmi ve üzerinde personel çalıştıran işyerlerinde yüzde 30 undan, yirmiden az personel çalıştıran işyerlerinde yüzde 15 inden aşağı olmamak üzere ücret verilir. - Eğitim gören öğrencilerin iş kazası ve meslek hastalıkları ile ilgili sigorta primleri devletçe karşılanır. - Öğrenciler, mesleki eğitim yaptıkları işletmelerin sosyal imkânlarından faydalanır. EĞİTİM SONRASI Özel işyerlerinde, kalfa ve usta pozisyonunda çalışan oto döşemecileri, asgari ücretin 2-3 katı tutarında ücret almaktadırlar. BURSA E-F 1.1 2014/I
G- MESLEKTE İLERLEME MESLEKİ EĞİTİMDE İLERLEME Mesleki eğitim merkezlerinden kalfa olarak mezun olanlar bir işyerinde çalışıp aynı zamanda teorik eğitimlerine de devam edebilirler. Ortaokul mezunu kalfa ve ustalar mesleki ve teknik açık öğretim lisesine devam ederek, meslek lisesi diploması alabilirler. Mesleğinde ustalık eğitimi çalışma süresi 2 yıldır. İŞ HAYATINDA İLERLEME Meslekte usta ve usta öğretici unvanlarına yükselmek mümkündür. Ustalık belgesine sahip olanlar veya bunları işyerlerinde çalıştıranlar bağımsız işyeri açabilirler. Ayrıca, işyerinde çırak çalıştırması için de "Usta Öğretici" belgesine sahip çalışanın olması zorunludur. BENZER MESLEKLER - Mobilya Döşemecisi. BURSA. G 1.1 2014/I
H- EK BİLGİLER GÖREV - İş organizasyonu yapar, - Çevre koruma önlemleri alır, - İş sağlığı ve güvenliğine ilişkin faaliyetleri uygular, - Kalite Yönetim Sistemi kurallarına uygun çalışır, - Mesleki gelişim faaliyetlerinde bulunur. I- KAYNAKÇA - Beşevler Küçük Sanayi Sitesi Çıraklık ve Mesleki Eğitim Merkezi Müdürlüğü, - Milli Eğitim Bakanlığı, "Oto Döşemeciliği" Çıraklık ve Kalfalık Eğitimi Programı, Ankara 1983, - Metal Sanayi İş Gruplandırma Sistemi, Türkiye Metal Sanayicileri Sendikası Yayınları, - Çıraklık eğitimi program kitapçığı, - 3308 Sayılı Kanun, - Meslek elemanları, - Meslek Danışma Komisyonu (MEDAK) üyesi kuruluşlar. İ -AYRINTILI BİLGİ İÇİN - İlgili eğitim kurumları, - Türkiye İş Kurumu web sayfası www.iskur.gov.tr - Ulusal Meslek Bilgi Sistemi http://mbs.meb.gov.tr/ - T.C. Ölçme, Seçme ve Yerleştirme Merkezi Başkanlığı, http://www.osym.gov.tr/ - Bünyesinde Meslek Bilgi Merkezi Bulunan Çalışma ve İş Kurumu İl Müdürlükleri/Hizmet Merkezleri Bu dosya; meslek seçme aşamasında olan gençleri bilgilendirme amaçlı olup, meslek mensupları, işyerleri, mesleğin eğitim yerleri ve meslek odalarından bilgi alınarak oluşturulmuştur. BURSA. H-I-İ 1.1 2014/I