R10.11 UZMANLIK ALANLARI ve KULLANIM REHBERİ Rev. 00 11-2011 R10-11/Rev00/0112
İÇİNDEKİLER Sayfa 1. Amaç... 3 2. Kapsam... 3 3. Tanımlar... 3 4. Uygulama... 4 4.1. Denetçi / Teknik Uzman Başvurusu Yapacaklar İçin Uzmanlık Alanlarının Kullanımı... 4 4.2. Ana Hizmet Birim Başkanlıklarında Uzmanlık Alanlarının Kullanımı... 4 4.2.1 Denetçi Ve Teknik Uzmanların Nitelendirmelerinde Uzmanlık Alanlarının Kullanımı... 4 4.2.2 Uygunluk Değerlendirme Kuruluşlarının Nitelendirmelerinde Uzmanlık Alanlarının Kullanımı... 7 4.2.3 Akreditasyon Denetimlerinin Organizasyonunda Uzmanlık Alanlarının Kullanımı... 8 EK 1: Deney Faaliyetleri İçin Uzmanlık Alanları... 9 EK 2: Kalibrasyon Faaliyetleri İçin Uzmanlık Alanları... 23 EK 3: Tıbbi Deney Faaliyetleri İçin Uzmanlık Alanları... 26 EK 4: Ürün Belgelendirme Faaliyetleri İçin Uzmanlık Alanları... 27 EK 5: Muayene Faaliyetleri İçin Uzmanlık Alanları... 36 EK 6: Sistem Belgelendirme Faaliyetleri İçin Uzmanlık Alanları... 43 EK 7: Personel Belgelendirme Faaliyetleri İçin Uzmanlık Alanları... 46 EK 8: Onaylanmış Kuruluşlar İçin Uzmanlık Alanları... 53 R10-11/Rev00/0112
UZMANLIK ALANLARI ve KULLANIM REHBERİ 1 AMAÇ Bu Rehber, Uygunluk Değerlendirme Kuruluşlarının akreditasyon sürecindeki denetimlerde görev almak için TÜRKAK Denetçi / Teknik Uzman havuzunda yer almak isteyen adayların sahip oldukları ihtisas konularının (uzmanlık alanları) belirlenmesinde ve Uygunluk Değerlendirme Kuruluşlarının akredite olmak üzere başvuruda bulundukları faaliyet alanlarının ait olduğu uzmanlık alanlarının belirlenmesinde kullanılacak yöntemleri açıklamaktır. 2 KAPSAM Bu rehber, TÜRKAK Denetçi ve Teknik Uzmanlarının nitelendirilmesi, Uygunluk Değerlendirme Kuruluşlarının akredite olmak üzere başvurdukları kapsamların sınıflandırılmasını ve Uygunluk Değerlendirme Kuruluşlarında gerçekleştirilecek denetimlerde görev alacak denetim ekibi ile bu Uygunluk Değerlendirme Kuruluşunun faaliyet alanlarının uzmanlık alanları açısından örtüşmesini kapsar. 3 TANIMLAR Uygunluk değerlendirme kuruluşu (UDK) Mal ve hizmetlerin standart, şartname veya bir kriterler zinciri açısından değerlendirilmesi amacıyla deney, analiz, muayene ve belgelendirme çalışmaları yapan kuruluşlar Teknik Sorumlu İlgili TÜRKAK Ana Hizmet Başkanlığı tarafından görevlendirilen, akreditasyon başvurusunda bulunan veya akredite edilmiş kuruluşla ilgili her türlü teknik ve idari irtibat, koordinasyon ve sekretarya işlemlerinden sorumlu TÜRKAK teknik personelidir. Denetçi/Teknik Uzman Havuzu TÜRKAK adına akreditasyon denetimlerinin gerçekleştirilmesinde görevlendirilmek üzere belirlenmiş baş denetçi, denetçi ve teknik uzmanların tümüne verilen genel isimdir. Denetim Ekibi (Denetçi Heyeti) Uygunluk Değerlendirme Kuruluşlarında gerçekleştirilecek belirli bir denetim için görevlendirilen ve içerisinde en az bir Baş Denetçinin yer aldığı ve denetlenecek faaliyete göre Denetçi ve Teknik Uzmanlarında yer alabileceği denetim elemanları grubuna verilen addır. Denetim ekipleri her bir denetim için ayrı ayrı belirlenir. : Denetçi / Teknik Uzman havuzunda yer alan kişilerin bu rehberin ekinde verilen Uzmanlık Alanları listesinde uygunluk değerlendirme faaliyet alanları için ayrı ayrı sınıflandırılmış olan teknik ihtisas konularıdır. R10-11 Rev00/0112 Sayfa 3/53
4 UYGULAMA Uzmanlık alanları, akreditasyon başvurusunda bulunan Uygunluk Değerlendirme Kuruluşu nun (UDK) kapsamlarının, uygun (eğitimli ve yetkin) denetim ekibi oluşturularak denetlenmesi ve yeterli görülen kapsamlarda akreditasyon verilmesi açısından önem arz etmektedir. 4.1 Denetçi / Teknik Uzman Başvurusu Yapacaklar için Uzmanlık Alanlarının Kullanımı TÜRKAK Denetçi / Teknik Uzman havuzunda yer almak isteyen adayların TÜRKAK a yapacakları başvurular sırasında ihtisas sahibi(uzman) olduğu konuların belirtilmesinde, başvuru yapılan ilgili Ana Hizmet Biriminin Ek te belirlediği uzmanlık alanından yararlanması gerekmektedir. Başvuru sahibi Ek te verilen Uzmanlık Alanlarından sahip olduğu Uzmanlık Alanlarını belirleyerek başvurusunun bir parçası olarak Kuruma bildirecektir. Uzmanlık alanlarının belirlenmesinde bu rehberin 4.2.1 Maddesinde verilen kriterler göz önünde bulundurulmalıdır. 4.2 Ana Hizmet Birim Başkanlıklarında Uzmanlık Alanlarının Kullanımı 4.2.1 Denetçi ve Teknik Uzmanların Nitelendirmelerinde Uzmanlık Alanlarının Kullanımı Ön değerlendirme sonrası başvuru koşullarını taşıyan Denetçi /Teknik Uzman Başvuruları beyan edilen uzmanlık alanları birlikte sunulan eğitim, öğretim ve iş tecrübesi belgeleri ile beraber değerlendirilerek başvuru sahibinin TÜRKAK tarafından kabul edilecek uzmanlık alanlarını belirler. Uzmanlık alanlarının belirlenmesinde Tablo 1 de gösterilen kriterler göz önünde bulundurulur. Alanlar Laboratuar Muayene Verilme Kriterleri Laboratuar alanında uzmanlık alanı verilecek kişiler için; bir laboratuarda deney / kalibrasyon çalışmaları veya laboratuarlarlarda mevcut olan kalite sistemleri kurulum veya yönetim çalışmalarında en az 4 yıllık deneyim gereklidir. Bu deneyime ilave olarak kişinin ilgili uzmanlık alanında deney veya kalibrasyon metodunun güncel metodlar ile deney veya kalibrasyonun gerçekleştirilmesi, ölçüm belirsizliğinin hesaplanması, validasyonun yapılmasına yönelik tecrübesi gereklidir. Muayene alanında uzmanlık alanı verilecek kişilerin ilgili uzmanlık alanında en az dört yıllık mesleki deneyim sahibi olmaları ve bu deneyimi; En az iki yıl ilgili sanayi ve hizmet sektöründe bilfiil çalışarak, Eğitim, araştırma veya danışmanlık faaliyetlerinde bulunarak, kazanmış olmalıdır. R10-11 Rev00/0112 Sayfa 4/53
Alanlar Verilme Kriterleri Ürün Belgelendirme Ürün belgelendirme kuruluşlarının akreditasyonunda görev alacakların en az beş yıllık mesleki deneyim sahibi olmaları ve bu deneyimi; En az iki yıl ilgili ürün tasarımı ve üretimi yapan bir endüstriyel kuruluşta veya ilgili hizmet sektöründe bilfiil çalışarak, Eğitim, araştırma veya danışmanlık faaliyetlerinde bulunarak, İlgili ürünlerin deneylerinin yapıldığı laboratuvarda çalışarak, kazanmış olmalıdır. Yönetim Sistemleri Yönetim Sistemleri uzmanlık alanlarından bir yönetim sistemi standardının uzmanlık alanı olarak verilebilmesi için; kişinin endüstriyel bir kuruluşta ilgili yönetim sisteminin kurulumu veya işletilmesi, veya bir belgelendirme kuruluşunda ilgili yönetim sistemi alanında yapılan denetçilik/uzmanlık çalışmalarından kazanılmış olmalıdır. Yönetim Sistemleri uzmanlık alanlarından endüstriyel alanlara yönelik uzmanlıkların verilmesinde ise uygulanabildiğinde en yüksek risk grubunda 5 yıl, yüksek risk grubunda 2 yıl endüstriyel iş tecrübesine sahip olmalıdır veya Eğitim, danışmanlık, yayınlar veya çalışmalar konularında teknik yeterliliğini gösterecek kanıtlar olmalıdır. (Risk grubu için Bkz. TÜRKAK R40-05) Personel Belgelendirme Personel belgelendirme kuruluşlarının akreditasyonunda görev alacakların bir personel belgelendirme kuruluşunda veya ilgili alanda eğitim veren üniversite ve diğer eğitim kuruluşlarında veya ilgili alanda belgeli olarak en az beş yıllık mesleki deneyim sahibi olmaları, Tablo 1: Denetçi ve Teknik Uzman havuzunda yer alan kişiler için belirleme kuralları. Denetçi ve Teknik Uzmanlar için Uzmanlık Alanları belirlenirken başvuru sahiplerinin ilgili uzmanlık alanındaki yetkinliğine aşağıdaki Tablo 2 de gösterilen kriterlere göre karar verilir. R10-11 Rev00/0112 Sayfa 5/53
1) 2) UDK nun Uzmanlık Alanlarındaki Yeterliliği için aşağıda sıralanan kriterlere göre 1 den 5 e kadar artan düzeyde olmak üzere 1 ile 5 arası puanlama yapınız. Başvuruyu değerlendiren teknik sorumlu, yaptığı incelemenin objektifliğini ve verilen bilgilerin doğruluğunu teyit etmiş sayılmaktadır. Ana Kriter Alt Kriter Verilecek Puan İlgili Uzmanlık Alanında kişinin eğitim, deneyim ve akademik çalışmalarının değerlendirilmesi En az üç yıllık lise eğitimine sahip olup ilgili uzmanlık alanında en az on yıl tecrübeli veya 4 yıllık üniversite eğitimine sahip olup 4 yıldan az ilgili uzmanlık alanında çalışma deneyimine sahip, Değerlendirilen uzmanlık alanına göre Mühendislik / Fen Bilimleri / sosyal bilimler mezunu (4 yıllık yüksek öğrenim), muayeneci, laborant, ölçme operatörü, ürün belgelendirme deneyimi olan veya sistem belgelendirme için ilgili EA kodlarındaki üretim faaliyetlerinde kalite sistemi içinde en az 4 yıl görev yapmış olanlar 1 2 Mühendislik/Fen Bilimleri/sosyal bilimler mezunu karmaşık enstrümantal analiz teknikleri veya belli ölçme konuları ve kalibrasyon teknikleri veya muayene yöntemleri konusunda fiilen en az 5 yıl görev yapmış, akademisyen /endüstriyel arge uzmanı,/laboratuar işletmeciliği tecrübesi olan/ UME uzmanı, en az 5 yıllık ürün/ sistem değerlendirme konularında danışmanlık / standart hazırlama tecrübesi var / belgelendirme işletmeciliği tecrübesi olan veya ilgili alanda akademik unvanı olan Belli ölçme ve kalibrasyon teknikleri alanında en az 10 yıl görev yapmış / ölçüm belirsizlikleri hesaplama konusuna vakıf 10 yıl deneyimli laboratuar çalışanı, belgelendirme veya muayene alanında en az 10 yıl tecrübeli Akademik ünvanı olan veya akreditasyon sistemi sektör komitelerinde görev alan, uygunluk değerlendirmesi, metroloji ve standardizasyon konularında bilimsel eserleri olan, ilgili uzmanlık alanında en az 15 yıllık tecrübesi bulunan 3 4 5 Tablo 2: Denetçi ve Teknik Uzmanların Uzmanlık Alanlarındaki yetkinliklerinin belirlenmesine dair kurallar. R10-11 Rev00/0112 Sayfa 6/53
4.2.2 Uygunluk Değerlendirme Kuruluşlarının Nitelendirmelerinde Uzmanlık Alanlarının Kullanımı TÜRKAK a Akreditasyon başvurusunda bulunan Uygunluk Değerlendirme Kuruluşlarının başvurularının gözden geçirilmesi aşamasında akreditasyon verilebilecek alanlarda başvuran kuruluşlar için başvuru kapsamında yer alan uygunluk değerlendirme faaliyetleri göz önüne alınarak bu faaliyetlerin dahil oldukları bu rehberin Ek inde verilen Uzmanlık Alanları belirlenir. Uygunluk Değerlendirme Kuruluşunun akreditasyon başvurusundaki kapsamını genişletmek veya daraltmak için yaptığı sonraki başvurularda bu işlem güncel kapsama göre tekrarlanır. Uygunluk Değerlendirme Kuruluşlarının Uzmanlık Alanlarındaki yetkinlik düzeyleri Tablo 3 de verilen kriterler göz önüne alınarak belirlenir. 3) 4) UDK nun Uzmanlık Alanlarındaki Yeterliliği için aşağıda sıralanan kriterlere göre 1 den 5 e kadar artan düzeyde olmak üzere 1 ile 5 arası puanlama yapınız. Başvuruyu değerlendiren teknik sorumlu, yaptığı incelemenin objektifliğini ve verilen bilgilerin doğruluğunu teyit etmiş sayılmaktadır. Ana Kriter Alt Kriter Verilecek Puan Başvurulan Alanlarla ilgili Kuruluşun Kalite Sistemini uygulaması ve başvurulan alanda yer alan Standard / Standartlara hakimiyeti ve çalışanların tecrübesi Kuruluş kalite yönetim sistemini yeni kurmuş ve ilgili uzmanlık alanında 1 bir yıldan az tecrübeye sahip. Çalışan personelin eğitim seviyesi maksimum 2 yıllık Meslek Yüksek Okulu mezunu personelden oluşuyor Kuruluşun kalite yönetim sistemini yeni kurulmuş ve başvurulan alan konusunda 1 bir yıldan az tecrübeye sahip, eğitim seviyesi Üniversite veya 4 yıllık Yüksek okul mezunu personel çalışıyor veya ilgili alanda 10 yıl tecrübeye sahip 2 yıllık meslek Yüksek okulu personel çalışıyor Kuruluş Kalite yönetim sistemini 1-4 yıl arasında işletiyor ve başvurulan alan konusunda 1-4 yıl arasında tecrübeye sahip Kuruluş Kalite Yönetim sistemini 4 yıldan fazla süredir işletiyor ve başvurulan alan konusunda 4 yıldan fazla tecrübeye sahip, Kuruluş daha önce ilgili alanda TÜRKAK veya MLA imzalamış bir kuruluştan akredite edilmiş Kuruluş Kalite sistemini 5 yıldan fazla süredir işletiyor ve ilgili uzmanlık alanında 8 yılın üzerinde tecrübeye sahip, Kuruluş daha önce ilgili alanda TÜRKAK veya MLA imzalamış bir kuruluştan akredite edilmiş ve akreditasyon yenileme denetimlerinden geçerek başarılı olmuş 1 2 3 4 5 Tablo 3: Uygunluk Değerlendirme Kuruluşlarının Uzmanlık Alanlarındaki yetkinliklerinin belirlenmesine dair kurallar. R10-11 Rev00/0112 Sayfa 7/53
4.2.3 Akreditasyon Denetimlerinin Organizasyonunda Uzmanlık Alanlarının Kullanımı Akreditasyon süreci boyunca TÜRKAK tarafından Uygunluk Değerlendirme Kuruluşlarında gerçekleştirilecek denetimler (İlk Akreditasyon, Gözetim, Kapsam Genişletme, Akreditasyon Yenileme vb. denetimler) için denetim ekiplerinin oluşturulmasında, Uygunluk Değerlendirme Kuruluşunun denetime konu uzmanlık alanları ile oluşturulacak Denetim Ekibinin sahip olduğu uzmanlık alanlarının örtüşmesi sağlanır. Denetim ekibinin uzmanlık alanlarındaki yetkinlik düzeyi en az Uygunluk Değerlendirme Kuruluşu için belirlenmiş yetkinlik düzeyinde olmalıdır. Denetim ekibinin sahip olduğu Uzmanlık Alanları ve yetkinlik düzeyleri ekipte görevlendirilen ekip üyelerinin uzmanlık alanları ve yetkinlik düzeylerinin bileşkesi olarak düşünülmelidir. Denetim programları hazırlanırken ekip üyelerinin uzmanlık alanları göz önünde bulundurulur. R10-11 Rev00/0112 Sayfa 8/53
EK 1: DENEY FAALİYETLERİ İÇİN UZMANLIK ALANLARI Deney faaliyetleri için Uzmanlık Alanları temel alanlar altında alt alanlar ve bu alanların tümü için ayrı ayrı geçerli olan Uzmanlık Alanları şeklinde verilmiştir. Alan : Tarımsal ürünler ve hayvan yemleri lar Toprak numuneleri Hayvan yemleri Tohumlar ve yan ürünleri Kompost ve Gübre Tütün ve tütün ürünleri Fidanlar ve fideler Biyolojik ve biyokimyasal testler Tıpla ve Veterinerlikle ilgili deneyler Kimyasal testler ve Analitik Kimya Deneyleri Enstrumental Analizler ve İncelemeler Çevresel ve İklimsel Çevre Mühendisliği Deneyleri Mikrobiyolojik Deneyler Duyusal Analizler Katkı ve kalıntı analizleri Alan: Asbestos ve asbestos uzaklaştırma lar Asbest içeren ürünler Asbestli atıklar Titreşim kaynaklı gürültü dahil Akustik ve gürültü deneyleri Tıpla ve Veterinerlikle ilgili deneyler Kimyasal testler ve Analitik Kimya Deneyleri Yangın deneyleri Fiziksel Deneyler Alan: Biyolojik deney numuneleri lar Hücre kültürleri Endüstriyel kültürler Saf mikroorganizma kültürleri Bitki dokuları Hayvan dokuları Karasal biyolojik numuneler Sucul (aquatik) biyolojik numuneler Bitkiler Bitki hormonları Potansiyel genetik aktivite maddeleri Nükleik asitler GDO (genetiği değiştirilmiş organizmalar) Biyolojik ve biyokimyasal testler Kimyasal testler ve Analitik Kimya Deneyleri Enstrumental Analizler ve İncelemeler Çevresel ve İklimsel Çevre Mühendisliği Deneyleri Kriminal Deneyler Mikrobiyolojik Deneyler Tıpla ve Veterinerlikle ilgili deneyler R10-11 Rev00/0112 Sayfa 9/53
Alan: Kimyasallar, kimyasal ürünler, kozmetik ürünler, kimyasal gübreler ve boyalar lar Kozmetikler Nemlendirici ve emülsiyon ajanı Parfümler Esanslar (Uçucu bitkisel yağlar) Kolonya Diş macunu Hijyen ürünleri Sabunlar Deterjanlar Yangın söndürücü köpükler Boyalar ve yüzey kaplayıcılar Yapıştırıcılar, tutkallar ve diğer bağlayıcılar Böcek ilaçları Laboratuvar reaktifleri Çözücüler Mumlar Vazelin Tuzruhu Antifriz ve buzlanma önleyici sıvılar Hidrolik sıvılar (yağlar) Yağlayıcı ve yakıt katkıları Geçici korozyon önleyiciler Elektriksel yalıtıcı yağ ve bileşikler Polimer gıda torbaları Çözünebilir ve emülsiyon yağları Çamaşır suyu Pigmentler Karbon siyahı Reçineler Endüstriyel gazlar Tıbbi amaçla kulanılan gazlar ve dalgıç(dalma) gazları Kostik Sentetik ve kimyasal gübreler Biyolojik ve biyokimyasal testler Kimyasal testler ve Analitik Kimya Deneyleri Enstrumental Analizler ve İncelemeler Tıpla ve Veterinerlikle ilgili deneyler Kriminal Deneyler Mikrobiyolojik Deneyler Fiziksel Deneyler Yıpranma ve Aşınma Deneyleri Alan: Referans Malzemeler lar Referans gaz ve karışımlar Referans katı, sıvı Biyolojik ve biyokimyasal testler Kimyasal testler ve Analitik Kimya Deneyleri Enstrumental Analizler ve İncelemeler Fiziksel Deneyler Tıpla ve Veterinerlikle ilgili deneyler R10-11 Rev00/0112 Sayfa 10/53
Alan: Referans Malzemeler lar Mekanik deneyler Alan: Kriminal örnekler, ateşli silahlar, doküman inceleme, parmak izi v.b. lar Kullanımı kontrol altında tutulan maddeler (Narkotik, psikotrop maddeler vb..) Yangın ve patlama artıkları (Atış artıkları dahil) Polimerler (Boya, plastik ve tekstil fiberlerin içerir) Camlar ve diğer mineralojik maddeler Ateşli silahlar (Mermi çekirdeği, kovan vb..) Doküman inceleme numuneleri (Elyazısı, imza, belge vb ) Parmak izi Olay yeri İz karşılaştırma numuneleri (Araç, ayak, alet vb ) Sinyal (Ses, görüntü, data vb..) inceleme numuneleri Vücut sıvıları ve dokuları (Kan, tükrük, meni, gaita, kemik, doku, kıl vb..) Soy tesbiti numuneleri Biyolojik ve biyokimyasal testler Enstrumental Analizler ve İncelemeler Kimyasal testler ve Analitik Kimya Deneyleri Tıpla ve Veterinerlikle ilgili deneyler Parmak izi tespiti Ateşli silah testleri Belge inceleme Olay yeri inceleme Sinyal işleme deneyleri Alan: Yapı malzemeleri, ürünleri ve binalar lar Çatı Duvar Baca Tavan Pencere ve kapılar Metal yapılar Ahşap yapılar Beton yapılar Yapı bağlayıcılar (Çimento, kireç, alçı, harç, sıva vb ) Taşlar, agregalar Aşındırıcı ürünler Isı yalıtım malzemeleri Su yalıtım malzemeleri Tuğla, kiremit Mermerler Bütümler ve asfalt malzemeleri Ahşap yapı malzemeleri Yer döşemeleri (Ahşap, taş, polimer, vb..) Binalarda ısıtma, soğutma ve iklimlendirme Titreşim kaynaklı gürültü dahil Akustik ve gürültü deneyleri Kimyasal testler ve Analitik Kimya Deneyleri Enstrümental Analizler ve İncelemeler Çevresel ve İklimsel Çevre Mühendisliği Deneyleri Yangın deneyleri Mekanik ve metalografik deneyler Tahribatsız muayene deneyleri Fiziksel Deneyler Nükleer deneyler dahil radyokimya ve radyasyon deneyleri R10-11 Rev00/0112 Sayfa 11/53
Alan: Yapı malzemeleri, ürünleri ve binalar lar Bina aydınlatma Duvar, yer ve tavan paneller Gaz tedarik sistemleri ekipmanları Elektrik tedarik sistemleri ekipmanları Su tedarik sistemleri ekipmanları Yangın alarmı, algılanması, kontrolü malzemeleri Yol işaretleme malzemeleri Yol trafik gürültüsü azaltıcı malzemeler Jeosentetikler (membranlar ve tekstiller), jeotekstiller, jeokompozitler, jeogridler, jeomembranlar ve jeonetler: Membranlar Yangın durdurucu ve yangını hapsedici malzemeler İnşaat ekipmanları Yapı kimyasalları Dolgu malzemeleri Alan: Elektriksel ürünler ve cihazlar, telekomünikasyon, elektronik parçalar ve ilgili donanımlar lar Elektrik kabloları Lamba ve ilgili ekipmanları Elektrik donatıları - fiş, priz, röle,sigorta Devre kesici,anahtarlama ve kontrol ürünleri Döner elektrik makinaları (Motor-jeneratör vb.) Transformatörler Yalıtım malzemeleri Elektrikli cihazlar Elektrikli ev aletleri Elektronik cihaz ve aletler Direnç, kapasitör ve yarıiletken malzemeler Tümleşik devre ve mikroelektronik bileşenler Akü ve piller Çeviriciler ve güç kaynakları Haberleşme ürünleri (Telefon,telefon santralleri vb..) Radar cihaz ve ekipmanları Yüksek gerilim cihaz ve ekipmanları Tıbbi elektronik cihazlar Titreşim kaynaklı gürültü dahil akustik ve gürültü deneyleri Elektriksel ve elektronik deneyler EMC deneyleri Yazılım testleri Enstrumental analizler ve incelemeler Kimyasal testler ve analitik kimya deneyleri Çevresel ve İklimsel Çevre Mühendisliği Deneyleri Yangın deneyleri Mekanik ve metalografik deneyler Tahribatsız muayene deneyleri Mikrobiyolojik Deneyler Fiziksel Deneyler Güvenlik testleri R10-11 Rev00/0112 Sayfa 12/53
Alan: Yazılım ürünleri lar İşletim sistemi yazılımları Ağ sistem yazılımları Uygulama programları Oyun programları Gömülü sistem yazılımları Yazılım testleri Alan: Metal ve alaşımlardan yapılan ürün ve malzemeler lar Demir ve alaşımları (Paslanmaz çelik dahil) Bakır ve bakır alaşımları Aluminyum ve aluminyum alaşımları Kalay ve kalay alaşımları Kurşun ve kurşun alaşımları Magnezyum ve magnezyum alaşımları Çinko ve çinko alaşımları Nikel, krom, kobalt ve alaşımları Titanyum ve titanyum alaşımları Tungsten and tungsten alaşımları Değerli metaller (Altın, gümüş, platin, vb.) Metallik kaplamalar Dönüştürme kaplamaları Metal kaplama çözeltileri Anotlaştırma çözeltileri Metal bitirme malzemeleri Metaller ve metal ürünleri Metal tozları ve sinterlenmiş ürünler Kaynaklar ve kaynaklı test numuneleri Halatlar ve kordonlar (Zincir, tel, fiber vb..) Çitler, kanal kapakları ve korkuluklar Güvenlik bariyerleri Sıhhi tesisat ve drenaj bağlantı elemanları Bağlantı elemanları (Dirsek, T, viper, maşon, vb.) Borular, hortumlar,vanalar ve bağlantı elemanları Yangın hortumları Basınçlı kaplar (Tüpler, kazanlar vb..) Çevresel ve İklimsel Çevre Mühendisliği Deneyleri Fiziksel Deneyler Kimyasal testler ve Analitik Kimya Deneyleri Enstrumental Analizler ve İncelemeler Mekanik ve metalografik deneyler Tahribatsız muayene deneyleri Elektriksel ve elektronik deneyler Kararlılık testleri Mikrobiyolojik Deneyler Kriminal Deneyler R10-11 Rev00/0112 Sayfa 13/53
Alan: Çevresel numuneler, hava, su, toprak ve atıklar lar Bacagazı (Emisyon) Ortam Havası (İmisyon) Meteoroloji Su/Atıksu Toprak Çevresel gürültü Atık ve arıtma çamurları / sediment Katı atık Tehlikeli atıklar Atık yağ Titreşim kaynaklı gürültü dahil Akustik ve gürültü deneyleri Kimyasal testler ve Analitik Kimya Deneyleri Enstrumental Analizler ve İncelemeler Biyolojik ve biyokimyasal testler Tıpla ve Veterinerlikle ilgili deneyler Mikrobiyolojik Deneyler Fiziksel Deneyler Katkı ve kalıntı analizleri Alan: Yakıtlar (Gaz, sıvı, katı) lar Fuel oil Gaz yakıtlar Sıvı yakıtlar Taş kömürü, linyit kömürü Kok kömürü Odun kömürü Yakıt nafta Kimyasal testler ve Analitik Kimya Deneyleri Enstrumental Analizler ve İncelemeler Yangın deneyleri Fiziksel Deneyler Alan: Petrol ve petrol ürünleri lar Ham petrol Petrol kayaları Benzin Jet Yakıtı Gaz yağı Motorin Fuel oil Denizcilik yakıtları Çözücüler (benzen, toluen ve diğerleri) Nafta Asfalt Sıvılaştırılmış petrol gazı (LPG) Kimyasal testler ve Analitik Kimya Deneyleri Enstrumental Analizler ve İncelemeler Yangın deneyleri Fiziksel Deneyler R10-11 Rev00/0112 Sayfa 14/53
Alan: Yağlayıcılar lar Madeni yağlar Gres Kimyasal testler ve Analitik Kimya Deneyleri Enstrumental Analizler ve İncelemeler Yangın deneyleri Fiziksel Deneyler Alan: Cam - Seramik lar Killer Seramikler Refraktörler Kireç Cam Camdan yapılmış ürünler Cam elyafı Kimyasal testler ve Analitik Kimya Deneyleri Enstrumental Analizler ve İncelemeler Çevresel ve İklimsel Çevre Mühendisliği Deneyleri Mekanik ve metalografik deneyler Fiziksel Deneyler Kriminal Deneyler Alan: Mekanik ürünler lar Dişli vidalar ve yivli sıkıştırıcılar Bağlayıcı elemanlar (Civata, somun, çivi, zımba vb..) Rulmanlar Şaft, Aks vb.. Yaylar, amortismanlar ve enerji tutan ekipmanlar Mahfaza, yuva ve makine parçaları Döner mekanizmalar (piston, krankşaft vb ) Yağlama sistemleri Motor, pompa, kompresörler Fanlar, üfleyiciler Asansör dişlisi ve gerilme ve durma sistemleri Asansör kabinleri Konteyner, palet ve ağlar Hava taşıtları Mekanik el aletleri (Anahtarlar, çekiçler, tornavidalar vb..) Kesim aletleri (Matkap ucu, demir testeresi, bıçaklar vb.) Gaz cihaz ve ekipmanları Türbinler Titreşim kaynaklı gürültü dahil Akustik ve gürültü deneyleri Elektriksel ve elektronik deneyler EMC deneyleri Çevresel ve İklimsel Çevre Mühendisliği Deneyleri Yangın deneyleri Mekanik ve metalografik deneyler Tahribatsız muayene deneyleri Performans deneyleri Fiziksel Deneyler R10-11 Rev00/0112 Sayfa 15/53
Alan: Sayaçlar lar Elektrik sayaçları Gaz sayaçları Su sayaçları Titreşim kaynaklı gürültü dahil Akustik ve gürültü deneyleri Elektriksel ve elektronik deneyler EMC deneyleri Çevresel ve İklimsel Çevre Mühendisliği Deneyleri Güvenlik deneyleri Yangın deneyleri Mekanik ve metalografik deneyler Tahribatsız muayene deneyleri Performans deneyleri Fiziksel Deneyler Alan: Nükleer enerji ürünleri lar Nükleer yakıt ürünleri Nükleer enerji santrali ekipmanları Nükleer nem / yoğunluk ölçerler Titreşim kaynaklı gürültü dahil Akustik ve gürültü deneyleri Elektriksel ve elektronik deneyler EMC deneyleri Çevresel ve İklimsel Çevre Mühendisliği Deneyleri Yangın deneyleri Mekanik ve metalografik deneyler Tahribatsız muayene deneyleri Performans deneyleri Fiziksel Deneyler Alan: Tıbbi cihazlar lar Radyografi (X ışın üreten cihaz gibi) Ultrason Bilgisayarlı tomografi (BT) Magnetik rezonans görüntüleme(mri) Pozitron emisyon tomografisi (PET) Dual enerji X-ray absorptiyometri(dexa) Nicel hesaplamalı tomografi(qct) Nicel ultrasound(qus) Titreşim kaynaklı gürültü dahil Akustik ve gürültü deneyleri Biyolojik ve biyokimyasal testler Kimyasal testler ve Analitik Kimya Deneyleri Enstrumental Analizler ve İncelemeler Tıpla ve Veterinerlikle ilgili klinik deneyler Elektriksel ve elektronik deneyler EMC deneyleri Çevresel ve İklimsel Çevre Mühendisliği Deneyleri Yangın deneyleri Mekanik ve metalografik deneyler Mikrobiyolojik Deneyler Tahribatsız muayene deneyleri Fiziksel Deneyler R10-11 Rev00/0112 Sayfa 16/53
Alan: Balistik, patlayıcılar lar Patlayıcılar ve bunlar ile ilişkili malzemeler Ateşli silahlar Titreşim kaynaklı gürültü dahil Akustik ve gürültü deneyleri Biyolojik ve biyokimyasal testler Kimyasal testler ve Analitik Kimya Deneyleri Enstrumental Analizler ve İncelemeler Elektriksel ve elektronik deneyler EMC deneyleri Çevresel ve İklimsel Çevre Mühendisliği Deneyleri Yangın deneyleri Kriminal Deneyler Mekanik ve metalografik deneyler Mikrobiyolojik Deneyler Tahribatsız muayene deneyleri Fiziksel Deneyler Nükleer deneyler dahil radyokimya ve radyasyon deneyleri Kararlılık testleri Alan: Optik cihazlar lar Göz muayenesi cihazları Optoelektronik ve lazer cihazları Fiberoptik sistemler ve donanımları Mikroskoplar, teleskoplar, mercekler, optik malzemeler Fotoğraf makinası mercekleri, projektörler ve optik fotoğraf ekipmanları Elektriksel ve elektronik deneyler EMC deneyleri Çevresel ve İklimsel Çevre Mühendisliği Deneyleri Mekanik ve metalografik deneyler Tahribatsız muayene deneyleri Fiziksel Deneyler Alan: Kağıt, karton ve ambalaj malzemeleri lar Kağıt hamuru, kağıt ve kağıt ürünleri Mukavva, karton ve ürünleri Şişeler, kavanozlar ve kaseler Konserve kutuları, teneke kutular, tüpler, metal ve plastik kaplar Çantalar, çuvallar vb Fıçılar, variller, bidonlar Kutular, kasalar Aerosol kaplar Ambalaj malzemeleri ve aksesuarları Kimyasal testler ve Analitik Kimya Deneyleri Enstrumental Analizler ve İncelemeler Çevresel ve İklimsel Çevre Mühendisliği Deneyleri Yangın deneyleri Mekanik ve metalografik deneyler Mikrobiyolojik Deneyler Fiziksel Deneyler R10-11 Rev00/0112 Sayfa 17/53
Alan: Madenler ve maden filizleri lar Demir cevheri Bakır cevheri Aluminyum cevheri Kalay cevheri Kurşun cevheri Çinko cevheri Nikel cevheri Bor cevheri Manganez Molibden Tungsten Krom Uranyum Magnezyum Değerli metal cevherleri (Altın, gümüş vb..) Manyetik maddeler Silikat kayalar Mineral kumlar Silika kumlar Kireçtaşı Alçı taşı Fosfat kayalar Asbest Metalurjik ürünler Taşlar Jeokimyasal numuneler Kimyasal testler ve Analitik Kimya Deneyleri Enstrumental Analizler ve İncelemeler Fiziksel Deneyler Alan: Kişisel koruyucu donanımlar lar Ayak ve bacak koruyucuları Baş koruyucuları Göz koruyucuları Yüz koruyucuları Kulak koruyucuları El ve kol koruyucuları Vücut koruyucuları Cilt koruyucuları Gövde koruyucuları Suda batmayan yelekler ve can simitleri Solunum sistemi koruyucuları Su altı nefes alma aparatları Yüksekte çalışma emniyet donanımları Titreşim kaynaklı gürültü dahil Akustik ve gürültü deneyleri Biyolojik ve biyokimyasal testler Kimyasal testler ve Analitik Kimya Deneyleri Enstrumental Analizler ve İncelemeler Elektriksel ve elektronik deneyler EMC deneyleri Çevresel ve İklimsel Çevre Mühendisliği Deneyleri Yangın deneyleri Mekanik ve metalografik deneyler Tahribatsız muayene deneyleri Fiziksel Deneyler Nükleer deneyler dahil radyokimya ve radyasyon deneyleri R10-11 Rev00/0112 Sayfa 18/53
Alan: İlaçlar, biyolojik ürünler ve eczacılık ürünleri lar İlaçlar Tıp ve veternerlik ilaçları İmmünolojik ürünler Hormonlar Enzimler Vitaminler Aşılar ve serum Kan Kan ürünleri Kemoterapik ajanlar Antibiyotikler Süzülebilir çözeltiler ve çözülebilir prepratlar ( membran filtre) Cerahi pansuman, alet ve ilgili materyaller Süzülemeyen prepratlar, merhemler İlaç özelliği içeren kimyasalar Mantar öldürücü ilaçlar Bakteri öldürücü ilaçlar Alg öldürücü ilaçlar Virus öldürücü ilaçlar Spor öldürücü ilaçlar Bebek bezi dezenfektanları Böcek öldürücüler Tıbbi cihazlar Tehşise yönelik kitler Klinik örnekler Böcek öldürücüler Ot öldürücüler Biyolojik ve biyokimyasal testler Kimyasal testler ve Analitik Kimya Deneyleri Tıpla ve Veterinerlikle ilgili deneyler Katkı ve kalıntı analizleri Kriminal Deneyler Mikrobiyolojik Deneyler Alan: Plastik ve kauçuk ürünleri lar Reçineler Kauçuk (Lastik) Plastik Kauçuk ile ilgili ürünler Kayışlar (Bantlar) Köpükler (Esnek ve sert) Plastik filmler Plastik boru ve ilgili ürünler Dekoratif lamineler Kablolar Plastik takviyeli fiber ürünler Yapıştırıcı bantlar Kimyasal testler ve Analitik Kimya Deneyleri Enstrumental Analizler ve İncelemeler Elektriksel ve elektronik deneyler Çevresel ve İklimsel Çevre Mühendisliği Deneyleri Yangın deneyleri Kriminal Deneyler Mekanik ve metalografik deneyler Tahribatsız muayene deneyleri Fiziksel Deneyler Yıpranma ve Aşınma Deneyleri R10-11 Rev00/0112 Sayfa 19/53
Alan: Plastik ve kauçuk ürünleri lar Bariyer malzemeleri Melamin ve melamin ürünler Teflon ve teflon ürünler Contalar Oyuncaklar (Park oyuncakları dahil) Alan: Gıdalar ve gıda ürünleri lar Sebzeler ve sebze ürünleri Tahıllar ve tahıl ürünleri Kabuklu yemişler ve kabuklu yemiş ürünleri Süt ve süt ürünleri Et ve et ürünleri Kanatlı etleri ve ürünleri Balık ve diğer deniz ürünleri Yumurta ve yumurta ürünleri Margarin ve sıvı yağlar Konserveler Şeker ve şeker ürünleri Bal ve bal ürünleri Meyve, reçel ve meyve ürünleri Alkollü içecekler Alkolsüz içecekler Meyve suları ve konsantreleri Çay, kahve, kakao vb Baharatlar ve çeşniler Gıda katkı maddeleri İnsani tüketim amaçlı sular ve maden suları Gıdalarla temas eden malzemeler ve eşyalar Gıda endüstrisi tesisleri ve cihazları (Ortam şartlarını ve üretim şartlarını içerir) Biyolojik ve biyokimyasal testler Kimyasal testler ve Analitik Kimya Deneyleri Enstrumental Analizler ve İncelemeler Tıpla ve Veterinerlikle ilgili deneyler Fiziksel Deneyler Mikrobiyolojik Deneyler Katkı ve kalıntı analizleri Duyusal Analizler Alan: Tekstil ve deri ürünleri lar Elyaf ve iplik Urgan, halat ve ipler Kumaşlar Tekstil yer döşemeleri (halı, kilim vb..) Giyim ve giyim aksesuarları Deri ve deri ürünleri (kürkler dahil) Ayakkabılar Biyolojik ve biyokimyasal testler Kimyasal testler ve Analitik Kimya Deneyleri Enstrumental Analizler ve İncelemeler Elektriksel ve elektronik deneyler Yangın deneyleri Mekanik ve metalografik deneyler Mikrobiyolojik Deneyler R10-11 Rev00/0112 Sayfa 20/53