2012 Yılı Türkiye İhracatçılar Meclisi İlk 1000 İhracatçı Firma Araştırması Paylaşım Toplantısı 27 Mayıs 2013
İLK 1000 GENEL İHRACAT PERFORMANSI
Türkiye nin 2011 yılında 134,6 milyar dolar olan ihracatı, 2012 yılında 152,5 milyar dolara yükseldi. 3
Bir önceki yıla kıyasla İlk 1000 firmanın ihracatı %1 oranında artış gösterdi. Bu artış oranı ihracattaki genel artış oranı ile kıyaslandığında ağırlıklı olarak ilk 1000 harici firmaların ihracatında gelişim olduğu gözlemlenmektedir. 4
2012 yılında gerçekleştirilen 152,5 Milyar Dolarlık ihracatın yüzde 57,9 unu ilk 1000 de yer alan ihracatçı firmalar gerçekleştirdi. İlk 1000 harici ihracatçıların oranındaki yükseliş, ihracatın tabana yayıldığını göstermektedir. 5
İlk 1000 ihracatçı firma 88,2 milyar dolarlık ihracat yaptı. Bu ihracatın yüzde 85,4 ünü ilk 500 ihracatçı karşılarken, yüzde 14,6 lık bölümünü ikinci 500 ihracatçı gerçekleştirdi. 6
Türkiye nin 152,5 milyar dolarlık toplam ihracatının yüzde 49,4 ünü ilk 500 ihracatçı firma, yüzde 8,5 ini ikinci 500 ihracatçı firma ve yüzde 42,1 lik kısmını ise diğer ihracatçı firmalar gerçekleştiriyorlar. 7
İLK 1000 SEKTÖREL ve FİRMA BÜYÜKLÜĞÜ BAZINDA DAĞILIM
2012 yılında ihracat gerçekleştiren firmaların yüzde 67,9 u üretici ihracatçı, yüzde 21 i grup dış ticaret firması ve yüzde 10,9 u sektörel sermaye dış ticaret şirketi oldu. 9
Gerçekleşen ihracatın yüzde 86,6 lık kısmı Sanayi Ürünleri nde olurken, yüzde 11,6 sı Tarım ve yüzde 1,8 i de Madencilik ürünlerinden oluştu. 10
İlk 1000 ihracatçı firmanın gerçekleştirdiği ihracatın yüzde 19,7 lik bölümünü Otomotiv Endüstrisi oluştururken, Çelik ürünlerinin oranı yüzde 15,1 oldu. 11
İhracat İlk 1000 firma arasında 158 firma ile en çok Hazır giyim ve Konfeksiyon sektörü yer alırken 113 firma ile Çelik, 92 firma ile Kimyevi Maddeler sektörü sırayı takip etti. 12
%67,3 13
İLK 1000 ÜLKELERE, BÖLGELERE ve İLLERE GÖRE DAĞILIM
Ülkeler bazında bakıldığında, genel listeye paralel olarak Almanya ilk 1000 ihracatçı için de yüzde 9,8 ile en çok ihracat yapılan ülkedir, bu ülkeyi yüzde 6,8 ile İngiltere, yüzde 6,5 ile Irak, ve yüzde 5,4 ile İtalya takip etmektedir. 15
Bölgesel olarak bakıldığında, ilk sırada 595 firma ile Marmara Bölgesi yer alıyor. İkinci sırada ise 123 firma ile Ege Bölgesi geliyor. 16
Bu yıl 464 ihracatçısı ile en başarılı il İstanbul oldu. İstanbul u, Gaziantep, İzmir Kocaeli ve Bursa takip etti. 17
Türkiye nin en fazla ihracat yapan ili 38,9 milyar dolar ile İstanbul oldu. İstanbul u 11,8 milyar $ ile Kocaeli, 6,3 milyar $ ile Bursa, 5,2 milyar $ İzmir ve 4 milyar $ Gaziantep takip etti. 18
Firma Ünvanı İstanbul İli İhracatında İlk 5 Firma 2012 Yılı İhracat Tutarı Tofaş Türk Otomobil Fab. A.Ş. 1.949.527.264,20 Arçelik A.Ş. 1.942.193.005,50 Habaş Sınai Ve Tıbbi Gazlar İstihsal Endüstrisi A.Ş. 1.490.294.934,33 İçdaş Çelik Enerji Tersane Ve Ulaşım Sanayi A.Ş. 1.228.574.126,13 Kibar Dış Tic.A.Ş 1.228.017.725,13 Kocaeli İli İhracatında İlk 5 Firma Firma Ünvanı 2012 Yılı İhracat Tutarı Türkiye Petrol Rafinerileri A. Ş. 5.042.507.649,95 Ford Otomotiv San. A.Ş 3.198.669.149,25 Sarkuysan Elektrolitik Bakır Sanayi Ve Ticaret A.Ş. 401.046.057,84 Türk Pirelli Lastikleri A.Ş. 380.894.023,52 Alstom Grid Enerji Endüstrisi A.Ş. 228.407.524,98 Bursa İli İhracatında İlk 5 Firma Firma Ünvanı 2012 Yılı İhracat Tutarı Oyak-Renault Otomobil Fab.A.Ş. 3.152.967.150,14 Bosch San.Ve Tic.A.Ş 854.761.117,33 Componenta Dökümcülük Tic. San. A.Ş. 221.508.512,81 Yeşim Satış Mağazaları ve Tekstil Fab. A.Ş. 190.849.488,65 Valeo Otomotiv Sistemleri Endüstri A.Ş. 156.167.695,85 19
İzmir İli İhracatında İlk 5 Firma Firma Ünvanı 2012 Yılı İhracat Tutarı Petkim Petrokimya Holding A.Ş. 966.095.820,72 Pergamon Status Dış Tic. A.Ş. 675.400.486,00 İzmir Demir Çelik Sanayi A.Ş. 524.613.559,85 Cms Jant ve Makina San. A.Ş. 221.781.507,07 Firma Adının Açıklanmasını İstemiyor 213.750.467,35 Gaziantep İli İhracatında İlk 5 Firma Firma Ünvanı 2012 Yılı İhracat Tutarı Altunkaya İnş. Nak. Gıda Tic. A.Ş. 367.274.764,29 Sanko Dış Tic. A.Ş. 313.434.966,30 Kadooğlu Yağ San. ve Tic. A.Ş. 196.439.911,21 Gülpa Paz. ve Dış Tic. A.Ş. 152.267.409,33 Şölen Çikolata Gıda San. ve Tic. A.Ş. 149.279.123,02 20
İLK 1000 KARLILIK VERİLERİ
İlk 500 içerisindeki ihracatçı firmaların ortalama karlılığı 6,35 iken ikinci 500 de karlılık oranı 5,82 olarak gerçekleşmiştir. Karlılık oranları 2011 e göre ortalama 1 puan artmasına rağmen 2009 ve 2010 yıllarının gerisinde kalmıştır. Toplam içerisinde Yabancı Sermayeli şirketlerin karlılık oranı ise 5,70 olarak gerçekleşmiştir. 22
İLK 1000 İSTİHDAM VERİLERİ
İlk 1000 de yer alan ve istihdam verilerini paylaşan ihracatçılarımıza ait verilere bakıldığında toplam istihdam 2012 yılında %16 artışla 442.000 oldu. İlk 1000 firmaları 2012 yılında toplam 61.000 ek istihdam yarattı. 24
2012 yılında ilk 500 içerisindeki firmaların ortalama çalışan sayısı 757 iken, bu rakam ikinci 500 de 339 olarak gerçekleşti. Bu değerler 2011 de sırasıyla 693 ve 349 idi. İlk 500 firmalarının ortalama istihdamında yüzde 9,2 lik artış gerçekleşti. 25
1-99 arasında işçi çalıştıran firmalarda ortalama 16 beyaz yakalı bulunurken, çalışan sayısı 1000 ve üzeri olan firmalarda bu rakam 697 e çıkıyor. 26
İLK 1000 MARKA TANITIM PAZARLAMA HARCAMALARI
Türk markalarının küresel düzlemdeki tanınırlığı artıyor. Bunun en büyük göstergesi tanıtım harcamaları. İlk 1000 firma cirolarının yüzde 2,9 unu tanıtım ve pazarlama harcamalarına ayırırken, ikinci 500 firmada bu harcamalar yüzde 3,61 e yükseliyor. 28
İlk 500 firmanın 2012 yılında tescillenen uluslararası marka sayısı 3.354 oldu. 29
İhracatçı firmalar uluslar arası tanıtım faaliyetlerine 2012 yılında da devam etti. İlk 500 firma 805 yurtdışı fuara katıldı. 30
2012 YILI İHRACAT LİDERLERİ ve EN ler
2012 Yılının En Büyük İhracatçıları İLK 3 FİRMA 5.042.507.649,95 $ 3.198.669.149,25 $ 3.152.967.150,14 $ 32
33
Türkiye'nin İlk 10 Üretici İhracatçı Firması (Milyon $) 5.500 5.000 5.042 4.500 4.000 3.500 3.000 3.198 3.152 2.500 2.000 1.500 1.000 1.949 1.942 1.490 1.228 1.162 966 854 500 0 34
35
36
EN KARLI ŞİRKETLER Sıralama Firma Unvanı 2012 Vergi Öncesi Dönem Karı (TL) 1 Türkiye Petrol Rafinerileri A.Ş. 1.183.500.410,00 2 Ford Otomotiv San. A.Ş. 641.582.558,00 3 Tofaş Türk Otomobil Fab. A.Ş. 536.393.865,90 4 Mercedes-Benz Türk A.Ş. 439.039.723,00 5 Anadolu Efes Biracılık ve Malt. Sanayi A.Ş 354.897.086,00 6 Türk Traktör ve Ziraat Mak. A.Ş 318.150.965,00 7 Çayeli Bakır İşletmeleri A.Ş. 254.205.618,53 8 Aselsan Elektronik Sanayi ve Ticaret A.Ş. 244.902.216,00 9 Oyak-Renault Otomobıl Fab.A.S. 241.740.423,75 10 Kardemir Karabük Demir Çelik Sanayi ve Ticaret A.Ş. 230.655.144,00 11 Bsh Ev Aletleri San. ve Tic. A.Ş 210.674.549,00 12 Tusaş Türk Havacılık Ve Uzay San. A.Ş. 209.611.535,00 13 Arçelik A.Ş. 209.606.787,00 14 Roketsan Roket San. ve Tic. A.Ş. 189.572.680,00 15 Aygaz A.Ş. 170.058.084,00 16 Gemlik Gübre Sanayıı A.Ş. 164.760.846,26 17 Poyraz Poyraz Fındık Entegre San. ve Tic. A.Ş. 160.993.911,55 18 Akçansa Çimento San. ve Tic. A.Ş. 156.165.842,00 19 Çimsa Çimento Sanayi ve Ticaret A.Ş. 151.816.226,00 20 Shell&Turcas Petrol A.Ş. 146.968.941,00 37
EN ÇOK İSTİHDAM SAĞLAYAN ŞİRKETLER Sıralama Firma Ünvanı Çalışan Sayısı (Beyaz Yakalı) Çalışan Sayısı (Mavi Yakalı) Toplam Çalışan Sayısı 1 Arçelik A.Ş. 2.463 13.336 15.799 2 Ford Otomotiv San. A.Ş 2.379 7.314 9.693 3 Tofaş Türk Otomobil Fab. A.Ş. 1.247 6.164 7.411 4 Sanko Tekstil İşletmeleri San. Ve Tic. A.Ş. 795 6.552 7.347 5 Ereğli Demir ve Çelik Fabrikaları Tic. A.Ş. 1.900 4.796 6.696 6 Oyak-Renault Otomobil Fab. A.Ş. 1.308 4.805 6.113 7 Delphi Automotive Systems Ltd. Şti. 295 5.701 5.996 8 İskenderun Demir ve Çelik A.Ş. 1.087 4.686 5.773 9 Makina ve Kimya Endüstri Kurumu 2.479 3.094 5.573 10 Bosch San. ve Tic. A.Ş 855 4.441 5.296 11 Bsh Ev Aletleri San. ve Tic. A.Ş 1.865 3.172 5.037 12 Mercedes-Benz Türk A.Ş. 1.300 3.700 5.000 13 Aselsan Elektronik Sanayi ve Ticaret A.Ş. 3.418 1.299 4.717 14 Tekfen İnş. Ve Tesisat A.Ş. 1.840 2.670 4.510 15 Türkiye Petrol Rafinerileri A.Ş. 949 3.409 4.358 16 Tusaş Türk Havacılık ve Uzay San. A.Ş. 1.964 2.207 4.171 17 Eti Maden İşletmeleri Gen. Müd. 1.482 2.301 3.783 18 İçdaş Çelik Enerji Tersane ve Ulaşım Sanayi A.Ş. 407 3.205 3.612 19 Kardemir Karabük Demir Çelik Sanayi ve Ticaret A.Ş. 495 3.091 3.586 20 Toprak Mahsulleri Ofisi Bölge Müdürlüğü 3.209 322 3.531 38
2012 de EN ÇOK EK İSTİHDAM SAĞLAYAN ŞİRKETLER Sıralama Firma Ünvanı 2011 Toplam Çalışan Sayısı 2012 Toplam Çalışan Sayısı 2011 2012 Artış (#) 1 Bsh Ev Aletleri San.Ve Tic.A.Ş 3.744 5.037 1.293 2 Arçelik A.Ş. 14.703 15.799 1.096 3 Hayat Kimya San.A.Ş. 1.888 2.683 795 4 İçdaş Çelik Enerji Tersane Ve Ulaşım Sanayi A.Ş. 3.025 3.612 587 5 Sarten Ambalaj San.Ve Tic.A.Ş. 1.565 1.978 413 Not: 2011 istihdamı 1.000 üzerinde olan firmalar dikkate alınmıştır. 39
2012 YILINDA EN FAZLA İHRACAT ARTIŞI YAKALAYAN ŞİRKETLER Firma 2011 İhracat 2012 İhracat Değ% Aselsan Elektronik 33.309.099 109.625.295 229 Dicle Gıda 30.336.906 99.160.976 227 CVS Makine 50.568.727 149.186.954 195 Altınbaş Kuyumculuk 57.336.692 159.033.810 177 Metal Market 49.819.177 123.228.969 147 Dorçe Prefabrik Yapı 37.430.005 89.750.616 140 TMO 42.728.985 101.682.913 138 Katmercıler Araçüstü Ekipman 27.189.697 62.703.443 131 Teksis Tekstil 18.834.361 40.605.775 116 Beşler Gıda Ve Kimya A.Ş. 63.705.895 130.793.839 105 40
2012 YILI SEKTÖR LİDERLERİ SEKTÖREL BAZDA İLK 3 FİRMA
2012 YILI TÜRKİYE SEKTÖR İHRACAT LİDERLERİ Kimyevi Maddeler ve Mamulleri TÜRKİYE PETROL RAFİNERİLERİ A.Ş. Otomotiv Endüstrisi FORD OTOMOTİV SAN. A.Ş. Elektrik-Elektronik, Mak.ve Bilişim VESTEL TİCARET A.Ş. Çelik HABAŞ SINAİ VE TIBBİ GAZLAR İSTİHSAL ENDÜSTRİSİ A.Ş. Hazır Giyim ve Konfeksiyon TGS DIŞ TİC. A.Ş. Fındık ve Mamulleri OLTAN GIDA MD. İHR. İTH. TİC. LTD.ŞTİ. Demir ve Demir Dışı Metaller KİBAR DIŞ TİC. A.Ş. Çimento Cam Seramik ve Toprak Ürünleri ŞİŞECAM DIŞ TİC. A.Ş. Tekstil ve Hammaddeleri AK-PA TEKS. İHR.PAZ. A.Ş. Makine ve Aksamları TÜRK TRAKTOR VE ZİRAAT MAK. A.Ş. Madencilik Ürünleri ÇAYELİ BAKIR İŞLETMELERİ A.Ş. Savunma ve Havacılık Sanayii TUSAŞ TÜRK HAVACILIK VE UZAY SAN. A.Ş. İklimlendirme Sanayii BOSCH TERMOTEKNİK SAN. VE TİC. A.Ş. Hububat, Bakliyat, Yağlı Tohumlar ve Mamulleri KADOOĞLU YAĞ SAN. VE TİC. A.Ş. Tütün BRITISH AMERICAN TOBACCO TÜTÜN MAMULLERİ SAN. VE TİC. A.Ş. Mücevher ALTINBAŞ KUYUMCULUK İTHALAT İHRACAT SANAYİ VE TİCARET A.Ş. Ağaç Mamülleri ve Orman Ürünleri BOYDAK DIŞ TIC. A.Ş. Deri ve Deri Mamulleri DSD DERİ SANAYİCİLERİ DIŞ TİC. A.Ş Yaş Meyve ve Sebze KALYONCU NAKLİYAT TURİZM TİC. VE SAN. LTD. ŞTİ. Kuru Meyve ve Mamulleri AYDIN KURUYEMİŞ SANAYİ VE TİC. AŞ. Halı MERİNOS HALI SAN. VE TİC. A.Ş. Su Ürünleri ve Hayvansal Mamuller KLC GIDA ÜRÜNLERİ İTH. İHR. VE TİC. A.Ş. Gemi ve Yat PROTEKSAN TURKUAZ YAT SAN. A.Ş. Meyve Sebze Mamulleri ALTUNKAYA İNŞ. NAK. GIDA TİC. A.Ş. Zeytin ve Zeytinyağı S.S.MARMARA ZEYTİN TARIM SAT. KOOP. BIRLİĞİ MARMARABİRLİK Süs Bitkileri ve Mamulleri ÇİÇEKÇİLER BİRLİĞİ DIŞ TİC. A.Ş. 42
2012 YILI SEKTÖR LİDERLERİ İLK 3 FİRMA- OTOMOTİV ENDÜSTRİSİ 1.Ford Otomotiv San. A.Ş. 2.Oyak-Renault Otomobil Fab. A.Ş. 3.Tofaş Türk Otomobil Fab. A.Ş. ÇELİK 1.Habaş Sınai ve Tıbbi Gazlar İstihsal Endüstrisi A.Ş. 2.İçdaş Çelik Enerji Tersane ve Ulaşım Sanayi A.Ş. 3.Diler Dış Ticaret A.Ş. KİMYEVİ MADDELER ve MAMULLERİ 1.Türkiye Petrol Rafinerileri A. Ş. 2.Petkim Petrokimya Holding A.Ş. 3.Eti Maden İşletmeleri Gen. Müd. HAZIR GİYİM ve KONFEKSİYON 1.Tgs Dış Tic. A.Ş. 2.Pergamon Status Dış Tic. A.Ş. 3.Araştırmaya Katılmıyor ELEKTRİK-ELEKTRONİK MAKİNE VE BİLİŞİM 1.Vestel Ticaret A.Ş. 2.Arçelik A.Ş. 3.Bsh Ev Aletleri San. ve Tic. A.Ş 43
2012 YILI SEKTÖR LİDERLERİ İLK 3 FİRMA- HUBUBAT, BAKLİYAT, YAĞLI TOHUMLAR ve MAMULLERİ 1.Kadooğlu Yağ San. ve Tic. A.Ş. 2.Altunkaya İnş. Nak. Gıda Tic. A.Ş. 3.Araştırmaya Katılmıyor DEMİR VE DEMİR DIŞI METALLER 1.Kibar Dış Tic. A.Ş 2.Sarkuysan Elektrolitik Bakır Sanayi ve Ticaret A.Ş 3.Başak Metal Tic. ve San. A.Ş. TEKSTİL VE HAMMADDELERİ 1.Ak-Pa Teks. İhr. Paz. A.Ş 2.Kordsa Global Endüst. İplik ve Kord Bezi San. ve Tic. A.Ş. 3.Sanko Dış Tic. A.Ş. ÇİMENTO, CAM, SERAMİK VE TOPRAK ÜRÜNLERİ 1.Şişecam Dış Tic. A.Ş. 2.Adının Açıklanmasını İstemiyor 3.Kaleseramik Çanakkale Kalebodur Seramik San. A.Ş. MAKİNE VE AKSAMLARI 1.Türk Traktör ve Ziraat Mak. A.Ş. 2.Durmazlar Makina San. ve Tic. A.Ş. 3.Arçelik A.Ş 44
2012 YILI SEKTÖR LİDERLERİ İLK 3 FİRMA- DERİ VE DERİ MAMULLERİ 1.Araştırmaya Katılmıyor 2.Adesa Mağ.Teks. ve Deri San.Tic. A.Ş 3.Matraş Dış Tic. A.Ş FINDIK VE MAMULLERİ 1.Araştırmaya Katılmıyor 2.Araştırmaya Katılmıyor 3.Balsu Gıda San. ve Tic. A.Ş GEMİ VE YAT 1.Proteksan Turkuaz Yat San. A.Ş. 2.Araştırmaya Katılmıyor 3.Cemre Marin Endüstri A.Ş HALI 1.Merinos Halı San. ve Tic. A.Ş. 2.Dost Kardeşler Tekstil San. ve Tic. A.Ş. 3.Kartal Halı Tekstil San. ve Tic A.Ş. İKLİMLENDİRME SANAYİİ 1.Bosch Termoteknik San. ve Tic. A.Ş. 2.Arçelik-Lg Klima Sanayi ve Tic. A.Ş. 3.Uğur Soğutma Makinaları Tekstil Serigrafi Baskı Maden ve Mermer San. ve Tic. A.Ş. 45
2012 YILI SEKTÖR LİDERLERİ İLK 3 FİRMA- KURU MEYVE VE MAMULLERİ 1.Aydın Kuruyemiş Sanayi ve Tic. A.Ş. 2.Osman Akça Tarım Ürün. İth. İhr. San. ve Tic. A.Ş. 3.Özgür Tarım Ürün. İnş. San. ve Ticaret A.Ş. MADEN 1.Çayeli Bakır İşletmeleri A.Ş. 2.Eti Maden İşletmeleri Gen. Müd. 3.Adının Açıklanmasını İstemiyor MEYVE SEBZE MAMULLERİ 1.Altunkaya İnş. Nak. Gıda Tic. A.Ş. 2.İntermey İmalat Uluslararası Tic. A.Ş. 3.Anadolu Efes Biracılık ve Malt. Sanayi A.Ş. MÜCEVHER 1.Altınbaş Kuyumculuk İthalat İhracat Sanayi ve Ticaret A.Ş. 2.Arpaş İhracat İthalat ve Pazarlama A.Ş. 3.Adının Açıklanmasını İstemiyor SAVUNMA VE HAVACILIK SANAYİİ 1.Tusaş Türk Havacılık ve Uzay San. A.Ş. 2.Tusaş Motor Sanayi A.Ş. 3.Ram Dış Ticaret A.Ş. 46
2012 YILI SEKTÖR LİDERLERİ İLK 3 FİRMA- SU ÜRÜNLERİ VE HAYVANSAL MAMULLER 1.Klc Gıda Ürünleri İth. İhr. ve Tic. A.Ş. 2.Banvit Bandırma Vitaminli Yem San. A.Ş. 3.Keskinoğlu Tavukçuluk Damızlık İşl. San. Tic. A.Ş. TÜTÜN 1.British American Tobacco Tütün Mamulleri San. ve Tic. A.Ş. 2.Jti Tütün Ürünleri San. A.Ş. 3.Araştırmaya Katılmıyor YAŞ MEYVE VE SEBZE 1.Kalyoncu Nakliyat Turizm Tic. ve San. Ltd. Şti. 2.Adının Açıklanmasını İstemiyor 3.Uçak Kardeşler Gıda Seracılık Uluslararası Nakliye Plastik Sanayi ve Ticaret Limited Şirketi AĞAÇ MAMULLERİ VE ORMAN ÜRÜNLERİ 1.Boydak Dış Tic. A.Ş. 2.Altunkaya İnş. Nak. Gıda Tic. A.Ş. 3.Hayat Kimya San. A.Ş * Zeytin & zeytin yağı ürünleri ve Süs bitkileri sektörlerinden ilk 1000 de firma olmadığı için ilk 3 leri verilmemiştir. 47
TEŞEKKÜRLER! twitter.com/turkihracat facebook.com/türkiye İhracatçılar Meclisi