Tanımlar Bina : Yeni yapılacak Mersin Üniversitesi Binasıdır. Bina Sorumlusu : Bina bittiğinde teslim alacak olan Fakülte/YO/MYO tayin ettiği kişidir. BİDB : Mersin Üniversitesi Bilgi İşlem Daire Başkanlığıdır. YİTDB : Mersin Üniversitesi Yapı İşleri ve Teknik Daire Başkanlığıdır. BİM 1 : Sunucu Odası, Fiber Toplanma Yeri, Mühendislik A Blok Kat:1 BİM 2 : Hastane Arkası, Isı Merkezi, Fiber Toplanma Yeri GYS : BIDB Ağ sistemini denetleyen Güvenlik Yönetim Sistemidir İnternet Ağı : Binalarda İnternet Sisteminin toplandığı ağdır. Telefon Ağı : Binalarda Dijital Telefon Sisteminin toplandığı ağdır. Kamera Ağı : Binalarda Kamera Sisteminin toplandığı ağdır. Wifi Ağı : Binalarda Kablosuz İnternetin toplandığı ağdır. KGK : Kesintisiz Güç Kaynağıdır Firma : İşi yapacak firma ve/veya taşeronlardır Aktif Ürünler : Anahtarlardır (Switchlerdir) Pasif Ürünler : Kablolalar ve sonlandırma ürünleridir Kabin : Aktif ve Pasif ürünlerin birleştirildiği kutudur Süreç : Aktif, Pasif ve Kabin lerin kurulumu ve montajı esnasındaki başlangıçtan iş bitimine kadar olan her bir aşamadır Eğitim Alanları : Sınıflar, toplantı ve seminer odaları, toplantı ve seminer salonları, amfilerdir Laboratuarlar : Deney yapılan Laboratuarlardır Bilg. Laboratuar : Mersin Üniversitesi, Yeni Binadaki Bilgisayar Laboratuarlardır Mekân : Projedeki tüm açık ve kapalı alanlardır. Kenar Merkezi : Her katın veri uçlarının toplanıp kabine girdiği yerdir Toplama Merkezi : Her kattan gelen uçların toplanıp kabine girdiği yerdir Amaç ve Kapsam 1) Bu esaslar yeni yapılacak ve yapımı sürmekte olan binalarda zayıf akım olarak da geçen internet, telefon, kablosuz(wifi) ve Kamera ağ alt yapısının planlanması ve Mersin Üniversitesi kampus ağına dahil edilmesinde bir standart oluşturulması amacıyla hazırlanmıştır. 2) Binanın Planlanması, başlama, devam eden ve teslim süreçlerinde Yüklenici Firma, Bina Sorumlusu, BİDB ve YİTDB yetkililerinden oluşan kişiler devamlı etkileşim içinde olmalıdır. Bu sebeple Bina sorumlusu, BİDB ve YİTDB yetkililerinin oluşturduğu bir komisyon kurulmalı ve her aşamada bu komisyondan işe başlamadan önce aşağıda anlatılan işlerde ve Malzeme markası konusunda uygunluk için imzalı teyit almalıdır. Yüklenici firma komisyonun belirlediği plan ve Malzeme Listesine göre iş yapmalıdır. Planlamanın Yapılması 3) Mersin Üniversitesinde 2 adet Fiber toplanma yeri vardır. Yapılacak binanın yerine göre fiberin çekileceği merkeze karar verilir. Hiçbir şekilde bu 2 toplanma merkezi harici bir yere kablo çekilemez. Komisyonun belirlediği yere çekmekle yükümlüdür. BİM 1 : Merkez olan Mühendislik Binası B-Blok 2. kattaki Sistem Odasıdır. BİM 2 : Diğeri de Tıp Fakültesinin yanındaki ISI Merkezidir. 1
4) Her kata internet dolabı konmalıdır. Yapılacak olan sistem odasından uzaklığı yaklaşık 100mt yi geçmeyecek şekilde internet dolapları yerleştirilir. İnternet Dolaplarının içeriği; Her kattaki internet dolabında bütün switchler yönetilebilir, Özellikle internet ve kablosuz(wifi) ağının toplandığı switch Gigabit, uplink portları 10 GBit/s olmalıdır. Her kattaki internet dolabında İnternet ve Kablosuz Ağı switch beraber, Telefon switch ayrı, Kamera switch ayrı olmalıdır. Telefon ve Kamera switchleri Poe destekli en az 365W gücünde olmalıdır. Kablonun toplandığı ve internet dolabının koyulacağı yerlerde en az 2mt fazla kablo bırakılır. İnternet Dolaplarının büyüklüğünün hesaplanması; Her internet dolabının büyüklüğü ve switch sayısı çekilen kabloya göre hesaplanır. 24 kablo ucu ve katları şeklinde hesap edilir. Örneğin 50 kablo çekilmişse 3 switch hesap edilir. Her switch, kablo organizer, patch panel ve 1 boşlukdan ötürü 4U hesaplanır, Yukarıdaki örnekde 3 switch olduğundan 3x4U=12U eder. Her dolapta en az 2 switch daha ileride takılabileceği hesap edileceğinden 20U ayaklı bir dolap verilmelidir. 5) Bina Sistem Odasından bütün İnternet dolaplarına 3*2.5 TTR elektrik kablosu çekilmelidir. (Bu kablolar daha sonra sistem odasına konacak en az 10kVA Online UPS den diğer switchleri beslemek için kullanılacaktır.) 6) Yeni yapılması planlanan binaların proje hazırlanma aşamasında, eski binalarda laboratuar veya tadilat planlamalarında ve eski binalarda oluşturulacak tüm ağ alt yapısı çalışmalarında Bilgi İşlem Daire Başkanlığı (BİDB) personeli bulunmalıdır. 7) Data kablosu olarak, BİDB personelince aksi bildirilmediği sürece CAT6 UTP kablolama ürünleri kullanılacaktır. CAT 6 standartlarında olan tüm alt yapı malzemeleri daha önce kullanılan ağ alt yapı malzemeleri ile uyumlu olmalıdır. 8) Yeni binalarda ağ alt yapısında kullanılan CAT 6 ve Kesintisiz Güç Kaynağı (KGK) kablolarının geçiş güzergâhları, BİDB ile Yapı İşleri ve Teknik Daire Başkanlığı (YİTDB) tarafından birlikte projelendirilmelidir. Belirlenen projelerde değişiklik gerektiren durumlarda yine her iki daire başkanlığının ortak kararı ile değiştirilmelidir. Ağ alt yapısında kullanılacak malzemelerin teknik şartnameleri BİDB tarafından belirlenecektir. Gerek veri uçlarının sonlandırılmasında gerekse aktif cihazların kurulumu esnasında ortaya çıkabilecek problemleri en aza indirmek için binanın kablolama işlemini yüklenen firma ve YİTDB ile kablolama işlemi başlangıcından bitinceye kadar BİDB ile iletişim halinde olunmalıdır. 9) Yeni binaların ağ alt yapısı kurulurken yüklenici firma veya taşeron firma ağ alt yapısı ile ilgili yapılan işlemleri yazılı olarak BİDB e bilgi verilmesi gerektiği sözleşmelerde yer almalıdır. 10) BİDB personeli kablo çekimi başlangıcında, priz sonlandırma başlangıcında, fiber çekimi ve sonlandırma işleminin başlangıcında ve kabin toplama işlemi başlangıcında işi yapacak yüklenici firma personelinin yanında bulunmak zorundadır. Yukarıda sayılan işlemler yapılmaya başlanmadan bir gün önce BİDB e bilgi verilmelidir. 11) Yeni planlaması yapılan binalarda sınıflar için iki adet ve ofislerin her 5m 2 sine bir adet veri ucu bırakılmalıdır. 5m 2 nin katlarını geçen alanlar içinde de 1 adet veri ucu bırakılmalıdır (örneğin 16m 2 lik bir alan için 3 değil 4 adet veri ucu bırakılmalıdır). Ayrıca ofislerde bilgisayarların haricinde diğer Ethernet teknolojisine sahip araçlar için fazladan bir adet daha veri ucu bırakılmalıdır. 2
12) Her binanın sistem odasında bulunmak üzere bir ana switch ve hesaplanan her 24 veri ucu için toplama kabinlerinde olmak üzere birer adet kenar switch planlanmalıdır. Örneğin 50 kablo çekilmişse 3 switch hesap edilir. 13) Sistem Odasından bütün toplama dolaplarına switch sayısından 2 fazla olacak şekilde Cat6 UTP kablo çekilmelidir. 14) Binalarda kullanılacak her türlü veri alt yapı malzemelerinin teknik şartnamelere uygunluğu kullanılmadan önce BİDB tarafından onaylanmalıdır. KABLO TURLERİ ve RENKLERİ 15) İnternet(Data) ve Kablosuz(wifi) kabloları tek bir renk, Telefon için düşünülen ayrı bir renk, Kamera Switchlerinde kullanılan kablolar ayrı olmak üzere toplam 3 renk olmalıdır. 16) Kablo Türü olarak teknik şartnamede belirtilen özellikleri haricinde, genel olarak Cat6 UTP, Elektrik geçen yerlerde Cat6 FTP, Uplinklerde Cat6a kullanılmalıdır. SWITCH YERLEŞİMİ ve HIZLARI 17) Mersin Universitesi içerisinde yeni yapılan binalardan BIDB Sistem Odası arasındaki hız 40 GBit/s desteklemelidir. 40 GBit/s olarak Internet, Kamera ve Telefon hatları ayrı ayrı fiberlerle gelecektir. Yedekleri ile beraber 3 asıl, 3 yedek per bağlanacaktır. Bu yüzden çekilen fiberin zırhlı ve en az 12 core olması gerekmektedir. 18) Bina içi bütün switchler birbirlerine 10GBit/s ile bağlı olmalıdır. Data Kabloların Çekilmesi 19) Data kablolarının çekimi sırasında her bir veri kablosunun her iki ucu asetatlı silinmez kalemler ile numaralandırılmalıdır. Numaralandırmaya binanın en alt katından yukarı katlara doğru, koridor başından başlanmalıdır. Numaralandırma işlemi her kat için 1 den başlayarak son rakama kadar 1,2,3,..,n şeklinde olmalıdır. Numaralandırma işlemi kablonun uç kısımlarından 20 cm uzaklıkta başlamalıdır. Numaralandırma hem rakamla hem de yazı ile yapılmalıdır. Prizlerde sonlandırma işlemi bittiğinde buatların içinde kablo üzerindeki numaralar görünmelidir. Sistem Odasından Her bir kenar switch için çekilen veri uçları S1 den başlayarak S2-S3.Sn şeklinde, kameralar için çekilen veri uçları K1 den başlanarak K2-K3-..Kn şeklinde, telefonlar için çekilen veri uçları T1 den başlanarak T2-T3-..Tn ve kablosuzlar için bırakılan veri uçları da W1 den başlamak üzere W2-W3..Wn şeklinde numaralandırılıp etiketlenmelidir. Prizler üzerindeki etiketleme işlemi etiket makineleri ile yapılmalı, kesinlikle asetatlı kalemlerle yapılmamalıdır Patch panelde sadece rakam ile numaralandırılmış veri uçları kabine işlendikten sonra rakam ve harf ile numaralandırılmış uçlar kabine sırasıyla işlenmelidir. 20) Kablolama yapılacak bina koridorlarında asma tavan mevcut ise kablolar koridorlarda galvanizli tava, kat geçişlerinde şaft kullanılmak suretiyle çekilmelidir. Dikey şaftların kat geçişlerinde kabloların zarar görmemesi için kanal, boru veya başka bir yöntemle koruması yapılmalıdır. Odalarda asma tavan içerisinde çalışma yapılması zorunluluğu bulunduğunda, yapılan kablolar klipslerle asma tavan profillerine tutturulmalıdır. Tavaların kablo kapasiteleri ileride çekilebilecek kablolar için en az % 25 boş bırakılacak şekilde tasarlanmalıdır. 21) Asma tavaların tavan ile arasında, daha sonra çekilebilecek kablolar için en az 15cm aralık olmalıdır. Tava nın yüksekliği düşük olduğu için asma tava, tavan aralığı daha düşük 3
seçilecek olursa tij ayaklar vasıtasıyla bu aralığın artırılmasına olanak verilecek şekilde konumlandırılmalıdır. 22) Kablolama işleminde kullanılan yapılan kablolar arıza yapması durumunda rahat bir şekilde geri çekilebilmelidir. Bu işlem için kablolar duvar içlerinde pvc boruların içinden geçirilmelidir. 23) Elektrik kabloları ile düşük akım kabloları için ayrı kablo tava sistemleri olmalıdır. Bu mümkün değilse tava içerisinde düşük akım kabloları elektrik kablolarıyla seperatörler ile birbirinden ayrılmalı ve data hatları ile UPS enerji hatları aralarında en az 15 cm aralık olacak şekilde yapılandırılmalıdır. 24) Kablolamada katlar arasındaki geçişler (dikey şaftlar) daha sonra kablolama yapılabilmesi için en az %25 boş bırakılabilecek şekilde tasalanmalıdır. Dikey şaftlarda kablolar çekilirken zarar görmemesi için beton geçişler koruma kılıfına alınmalıdır. 25) Asma tavan uygulaması olan koridorlardan odalara daha sonra çekilebilecek kablo geçişleri için 20mm çaplı borular vasıtasıyla boşluklar bırakılmalıdır. Kapı Geçiş Sistemleri 26) Binalarda geçiş denetim sistemleri hangi kapılarda kullanılacaksa BIDB den birim personeliyle birlikte belirlenmeli, o kapılara iki adet data kablosu, 1 adet Poe li data kablosu, ve 1 adet KGK den elektrik çekilmelidir. Kablo çekim işlemi daha sonra planlanıyorsa; binalardaki idarenin belirlediği kapıların koridor tarafında, kilit mekanizmalarının bulunduğu kısma ve kapıların üst tarafına asma katın üst tarafından aşağıya kablo çekilmesini sağlayacak pvc borular bırakılmalıdır. Bu boruların alt kısmı buatlar ile kapatılmalıdır. 27) Bina otoparkına, bariyer ve/veya turnike sistemine BIDB den birim personeliyle birlikte belirlenmeli, o kapılara iki adet data kablosu, 1 adet Poe li data kablosu ve 1 adet KGK den elektrik çekilmelidir. Kamera Sistemleri Kablosu 28) IP kamera konulabilecek yerler ilgili Güvenlik Biriminin personeliyle birlikte önceden tespit edilmeli (örneğin en üst katın dört bir köşesine, giriş kapılarına, dış kapı girişleri, koridor sonları vb), her bir kamera için veri kablosu çekilmelidir. İdarenin uygun göreceği IP kamera uçları için yedek veri kabloları çekilmelidir. 29) Sistem Odasından veya dolaplardan bina dışı kameralar için 3*1,5mm elektrik kablosu çekilmelidir. Elektrik kabloları 3 lü prizler ile sonlandırılıp IP55 dış mekan kutusu içinde uygun yerlere bırakılmalıdır. 30) Bina içi Kamera Ağı için dolaplardan bütün kat başlangıç ve sonlarına 2 şer adet Cat6 kablo çekilecektir. Ortak Alanlar ve WiFi Kablolaması 31) Koridorların en geniş kısımlarında 2 adet KGK ve 2 adet de veri prizi bırakılmalıdır. 32) Bina çatılarında kamera, dış mekan WiFi vb. kullanılacaksa IP55 standardındaki panoların içerisine en az 4 adet Cat6 kablo bırakılmalıdır. IP55 standardındaki pano çatıda binanın dört bir köşesine mümkün olduğunca eşit mesafede uygun bir yere monte edilmelidir. Kabloların panolarda bırakılacak uzunluğu yaklaşık olarak sistem odasındaki kabinden panoya kadar gelen mesafe 100m den çıkarılarak geride kalan metraj kadar olmalıdır. Toplam kablo uzunluğu 100m yi geçmemelidir. 4
33) Binaların genişliğine göre her katta kablosuz internet için koridor ortalarında bir veya birkaç Erişim Noktası (Access Point) noktası belirlenip, bu noktalara ikişer adet veri ucu ve elektrik kablosu çekilmeli 3 lü prizler ile sonlandırılmalıdır. Bina dışı Erişim Noktaları kullanımı için 3*1,5 elektrik kablosu çekilmelidir. Elektrik kabloları 3 lü prizler ile sonlandırılıp IP55 dış mekan kutusu içinde uygun yerlere bırakılmalıdır. Kanal Kullanımı 34) Ağ alt yapısı kurulurken mümkün olduğunca asma tavan, tavandan aşağı kadar duvar içi boş kanal, bunların mümkün olmadığı durumlarda kanallı çözümler tercih edilmemelidir. Bilgisayar laboratuvarı ve sistem odalarında kullanılmak zorunda kalınırsa; kanallar zeminden en az 5cm yükseltilmelidir. Kablo kanalları dayanıklı PVC, beyaz renkte ve birleştirme aksesuarlarından oluşmalıdır. Kanal montajı sırasında kanalların tüm orijinal köşe dönüş, dirsek vb. tüm aksesuarlar kullanılarak montaj yapılmalıdır. Kablo kanallarında kullanılacak kapaklar köşe dönüşlerinde kesilmeden komple geçiş yapmalı, köşe aksesuarlarına da içten tırnaklı tutunuşu ile köşelerde de dış darbelere karşı etkin koruma sağlamalıdır. Kanallar duvarlara sağlam monte edilmeli ve hiçbir şekilde sallanmamalıdır. Bu nedenle kanalların montajında önce dübel montajı yapılmalı ve üzerine kanal konularak vidalar sıkılmalıdır. Hiçbir surette dübeller kanal üzerinden atılmamalıdır. Kanallar monte edilirken dübelli vida ve uygun pul ile monte edilmeli ve vidalar arası 50 santimetreyi aşmamalıdır. Kanalların duvara montajında duvar ile kanal arasında hiçbir açıklık bırakılmayacak, düz olmayan duvarlarda ise bu açıklık silikon kullanılarak kapatılmalıdır. Kablo kanalları, içerisinden geçecek kablo doluluk oranının en az %30 u kadar boş kalacak boyutta olmalıdır. Kanallar içten kilitlemeli kapak sistemine sahip olmalıdır. Kanal ölçüleri en az 50x105 mm ölçülerinde olmalıdır. Kanal ve kanal kapaklarının birleşim noktalarında birleştirme aparatı kullanılması halinde bile boşluklar oluşursa, bu boşluklar silikon kullanılarak kapatılmalıdır. Kablolama İşlemlerinin Tamamlanması 35) Kablolama işleminin tamamlanması ve kullanılacak aktif ve pasif malzemelerin temininden sonra veri uçlarının sonlandırılması ve kabin düzenlemesi BİDB personeli gözetiminde yapılmalıdır. Aktif ve pasif cihazların montajı ve tüm kabin toplama işlemi, yüklenici firma tarafından yapılmalıdır. 36) Yan yana yapılan ve birbirinden bağımsız iki ayrı yapı gibi hareket etmesini sağlayan dilatasyon derzler var ise; bu geçişler üzerinden geçen kablolarda en az dilatasyon derz boşluk mesafesinden 10cm daha fazla kablo bırakılmalıdır. 37) Çok katlı veya geniş binalarda çekilen veri kabloları 100 m yi geçmiyorsa tek bir toplama merkezi yapılmalıdır. Çok katlı veya geniş binalarda en uzaktaki ucun mesafesi 100m yi geçiyorsa ara toplama merkezleri kurulmalıdır. Ana toplama merkeziyle ara toplama merkezi arasındaki uplinkler ya uzun fiber patch (ZIP) kablo ya da en az CAT 6 PIMF kablolar ile yapılmalıdır. 38) UTP kablolar, hiçbir şekilde topak haline gelmeyecek, kuş gözü olmayacak şekilde düz olarak çekilmelidir. UTP kablolar, çekim sırasında zarar görmeyecek şekilde çekilmelidir. UTP kablo boyu, hiçbir şekilde priz ve panel arasındaki mesafesi 90mt yi geçmemelidir. UTP kablolar jackların kendi sonlandırma parçalarıyla sonlandırılmalıdır. Sonlandırma esnasında maket bıçağı, tornavida gibi aletler kullanılmayacaktır. 5
39) Duvardaki priz ile son kullanıcı arasında üretici tarafından sonlandırılmış RJ45 Cat6 patch kullanılmalıdır. Cat6 UTP bakır patch cordlar %70 i 3 metrelik ve %30 u 5 metrelik fabrikasyonda sonlandırılmış orijinal ambalajlı çok damarlı CAT6 UTP kablo olmalıdır. 40) Çekilen tüm veri kablolarının Cat6 testleri BİDB personeli nezaretinde yapılmalı, CD ve A4 çıktı formatında BİDB e verilmelidir. CD ortamında verilen test sonuçlarının okunmasıyla ilgili program veya programlar var ise CD içerisinde bu programlarda bulunmalıdır. Programların telif hakkı var ise test sonuçları PDF formatına çevrilerek BİDB e teslim edilmelidir. 41) Her sınıfta öğretmen masasının üstündeki her köşeye uzanacak şekilde ve tavanda tahtanın bulunduğu duvara 2,75 ile 3 m uzaklıkta kalacak şekilde projeksiyon cihazı için VGA kablo çekilmelidir. VGA kabloları duvarda VGA prizleri ile sonlandırılmalıdır. Projeksiyon cihazını besleyecek elektrik kabloları tahtanın bulunduğu duvarda bir anahtar ya da sigorta vasıtasıyla açılıp kapanır şekilde tasarlanmalıdır. 42) Kabin toplama ve priz sonlandırma işlemleri bittikten sonra patch paneldeki veri uçları ve odalardaki veri uçları kablolar üzerinde verilen numaralar ile prizler üzerinde etiketler vasıtasıyla gösterilmelidir. Yüklenici firma talep ederse örnek etiketleme işlemi daha önce yapılmış birimlerde gösterilebilir. 43) Patch paneldeki port sayısına göre Aktif cihaz portları üretici tarafından sonlandırılmış RJ45 Cat6 patch cordlar ile patch panellere irtibatlandırılmalıdırlar. Aktif cihaz ile patch panel arasında 0,5 veya 1 metrelik fabrikasyonda sonlandırılmış orijinal ambalajlı Cat6 UTP bakır patch cordlar kullanılmalıdır. 44) Kabinlere kablo girişleri zeminden yapılacaktır. Her bir veri ucu kabin içerisinde asgari en üst rafta sonlandırılacakmış gibi fazlalık bırakılmalıdır. 45) Kabin seçimi yapılırken; her 24 veri ucu için 4U ve ekstra dan 8U olarak hesaplanmalıdır. Örneğin 3 adet switch olduğunda 3x4U=12U eder, ekstra 8U eklendiğinde kabin yüksekliği 20U olarak hesaplanır. 20U ve üzeri tüm dolaplar tekerlekli ayaklarla kullanılmalıdır. Kabin en ve Boyu en az 600x600 mm olmalıdır. Kabinin montaj yapılan kısmın sağında ve solunda dikey kablo düzenleyicisi (organizer) yer almalıdır. Her patch panelden ve switchten sonra bir yatay fırçalı organizer kullanılmalıdır. 46) Pacth paneller aşağıdan yukarıya doğru sıralanacak şekilde, birinci paneli en alta monte edilerek başlanmalıdır. Pacth paneller arkasında bulunan metal kablo tutucuya kablolar ayrı ayrı panel üzerindeki portlara karşılık gelecek şekilde dizayn edilmelidir. Her kablonun hangi jack a bağlantısının yapıldığı izlenebilir olmalıdır. 47) Kabin içerisinde enerji ve UTP kablolar mümkün olduğu kadar birbirine bitişik ve/veya paralel olarak çekilmelidir. Paralel gitmesi durumunda aralarında en az 15 cm. mesafe olmalıdır. Kabin kablo girişlerinde kabinin arkasından kabine bakıldığında enerji kabloları kabinin bir tarafından, veri kabloları ise diğer taraftan kabine girmelidir. 48) Kabin panoları uygun toprak kablosu ile topraklanmalıdır. Kabin içerisindeki toprak kabloları kabinde bulunan topraklama yuvasına bağlanmalıdır. 49) Kabin içerisinde elektrik prizi modülleri arka direklere monte edilmelidir. Elektrik prizlerinin yönü kabin ön yüzüne bakmalıdır. Kabinler içerisinde kullanılacak cihazların enerji kapasiteleri ve priz sayılarının en az % 25 fazlası kadar enerji kapasitesi ve priz sayısı sağlanacaktır Sistem Odası 50) Sistem Odası Özellikleri; 6
Yapılan yeni binada seçilecek olan sistem odası, binanın girişi katında, toplama merkezinden gelen kabloların kolayca içeriye alınacağı ve en az 15 m 2 alana sahip kapalı(penceresi olmayan) bir oda olmalıdır. Seçilecek sistem odasının üstünden veya altından su borusu, kalorifer borusu geçmemeli ve üstünde wc ya da lavabolu bir oda ya da çatı olmamalıdır. Manyetik alan oluşturabilecek enerji ve elektrik hatlarından izole olmalıdır. Belirlenen sistem odasında 2 duvar arasında strafor konmalıdır. Duvarlar, iki yüzlü alçıpan kaplı taşyünü ile kaplanmış olmalıdır. Neme ve yangına dayanım standartlarına sahip akustik özellikler sağlayan (ses yalıtımı ve ses yutma), taş yünü asma tavan plakaları kullanılmalıdır. Yükseltilmiş taban tesis edilmelidir. Uygulanacak döşemenin üzerine yerleştirilecek malzemeyi emniyetle taşıyabilecek noktasal ve yayılı yük mukavemetine sahip taşıyıcı ayaklar tesis edilmelidir. Antistatik zemin kaplaması yapılmalıdır. Epoxy boya kullanılmalıdır. Yangına dayanaklı çelik kapı bulunmalıdır. Kapı girişlerinin olabildiğince dayanıklı kilitler ile korunması sağlanmalıdır. İnverter klima için motorunun konulacağı yere kadar boru bırakılmalıdır. 51) İnternet dolaplarından gelen Cat6 kablolar odanın diğer yanına, elektrik kabloları Online Kesintisiz Güç Kaynağı konulacak yere en az 1 mt uzunluğunda bırakılır. 52) Elektrik panosu konulmalıdır. Binaya konulacak internet dolap sayısı, klima ve Kesintisiz güç kaynağı(giriş ve çıkış) için sigorta panelleri bırakılır. 53) Sistem Odasından bütün İnternet dolaplarına switch sayısından 2 fazla olacak şekilde Cat6 UTP kablo çekilmelidir. 54) Sistem odaları gerek güvenlik gerekse kullanılabilirlik açısından elektrik odaları vb gibi odalardan bağımsız olmalıdır. Tercihen giriş katı ve en az bir tarafı dış duvara gelecek şekilde tasarlanmalıdır. Sistem odalarına gelen tüm kablolar kabine en fazla 1m kalıncaya kadar kanallama yapılmalıdır. Sistem odaları depo olarak kesinlikle kullanılmamalıdır. Sistem odasında rutubet oluşumunu minimize etmek için WC, lavabo vb sıvı kaynaklarından uzak olmalıdır. Her sistem odasında yangın anında elektronik malzemelere zarar vermeyecek halon tipli yangın söndürücüler bulunmalıdır. 55) Binalarda yer alan sistem odalarında merkezi iklimlendirme yoksa veya uygun değil ise soğutma işlemleri klimalar ile yapılmalıdır. Sistem odaları büyüklüğüne, güç kaynağının gücüne, pencere ve kapının yapıldığı malzemeye, duvar ve tavan kalınlığı ile malzemesine, aktif cihazların sayısına vb iklimlendirme kriterleri göz önüne alınarak klimanın özellikleri belirlenmelidir. Kesintisiz Güç Kaynağı (KGK) 56) Aktif olarak bina geneline KGK konulmayacak dahi olsa, her bir veri ucu için en az iki adet KGK prizi bulunmalıdır. KGK prizleri şebeke prizlerinden ayrı bir panoda toplanmalıdır. Ofislerde ve sınıflarda KGK prizi olduğunun belirli olması için şebeke prizinden farklı bir renkte olmalıdır. Sistem odasına yukarıda belirtildiği gibi en az 10kVA online KGK konulmalıdır. 7
57) Bina genelinde aktif bir KGK planlanmaması halinde, binada bulunan sistem odasından, ağ alt yapısı toplama kabinlerine mutlaka ayrı bir hat ile KGK prizleri konulmalıdır. Sistem odasındaki ağ alt yapısı gereksinimleri için konulmuş aktif cihazlar da dahil olmak üzere, Tüm kabinlerde bulunan aktif cihazların güç hesapları yapılarak hesaplanan gücün en az %20 fazlası KGK konulmalıdır. 58) Yeni yapılan binalarda KGK planlanması yapılarak; KGK alt yapısı elektrik alt yapısından ayrı olarak planlanmalıdır. KGK elektrik alt yapılarında 3*2,5 TTR kablolar kullanılmalı ve her bir TTR kablodan en çok 6 adet KGK prizi bağlanmalıdır. 59) KGK güç planlaması yapılırken enaz; Sunucu 500 VA, Multimedya PC 250 VA, Ağ Sunucusu 750 VA, Dump Terminal 100 VA, PC Terminal 150 VA, 14 inch Monitör 75 VA, 15 inch Monitör 100 VA, 17 inch Monitör 150 VA, Inkjet Yazıcı 100 VA, Nokta Vuruşlu Yazıcı 150 VA, Lazer Yazıcı 500 VA, A3 Lazer Yazıcı 750 VA, Ağ Yazıcısı 750 VA, Tarayıcı 100 VA, Kasa 300 VA, Router 200 VA, PBX Telefon Santralı 300 VA, Faks 100 VA, Modem 50 VA, Kablosuz Telefon 20 VA, referans alınmalıdır. KGK Güç hesaplaması yapılırken sisteme daha sonra eklenecek cihazlar için en az %20 güç ilave edilmelidir. KGK topraklaması şebeke topraklamasından ayrı olmalıdır. Toprak hattı kesinlikle nötr hattı ile kısa devre olmamalıdır. Herhangi bir noktada nötr ile toprak arası gerilim farkı, AC ölçümde 3 Voltun altında olmalıdır. Fiber Optik (F/O) Kablolama 60) Yeni binalarda Fiber optik (F/O ) kablo, yukarıda belirtilen Üniversiteye ait 2 adet toplama merkezinden birine çekilmelidir. Gerek toplanma merkezine gerekse yeni yapılan binada çekilen fiberler sonlandırıldıktan sonra 5m lik pay bırakılmalıdır. Kullanılacak olan F/O kablolar single mode ve 12 core olmalı ve siyah renk elektrik kablolarından kolay ayrımının yapılabilmesi için turuncu renkte olmalıdır. Single mode için max. Zayıflama 1310 nm de 0.4 db (max), 1550 nm de 0.25 db (max) olmalıdır. Bina dışında kullanılan tüm fiber optik kablolar loose tüp, çift kılıflı (iç ve dış polietilen kılıf) ve iç kılıf üzerine 0,15 mm çelik zırhlı olarak üretilmiş olmalıdır. 61) Toplama Merkezine çekilecek Fiber kablo en az 12 core ve Outdoor olmalıdır. Çift zırhlı olmalıdır. 62) En az 50cm toprak altından ve 15cm çaplı koruge boru içinde gitmelidir. Trafiğin geçtiği yerlerde en az 10cm çapında ve 2 mm ed kalınlığında demir boru içinden geçirilmelidir. 63) Belirlenen güzergâhtan çekilen F/O kabloların her iki ucu fiber kabin tipi 19 lik sonlandırma kutusu yardımıyla sonlandırılır. 64) F/O sonlandırma işlemi 19 kabinet tipi 12 port SC dublex F/O patch panenellerde sonlandırılmalıdır. F/O sonlandırma işleminde ısı ile büzüşen splice protektör tüpler min 6 portlu splice ek kasetler, SM SC coupler ve 1 metrelik SM 9/125 pigtailler ile yapılmalıdır. F/O sonlandırmada ek kaybı max 0.02 db olmalıdır. 65) Fiber kablolar (kablonun her iki ucu) kutuya girmeden önce, etiketlerle diğer ucunun nereye gittiği kablo üzerinde etiketleme yapılarak belirtilecektir. 66) F/O kablolar galerilerden geçirilemeyecekse kesinlikle direk toprağa gömülmeyecek, en az 50cm derinliğe döşenen 10cm çaplı, çift cidarlı HDPE veri kablo muhafaza borusu içinden geçirilmelidir. Galerilerden geçirilen F/O kablolar her 50m de bir hangi binalar arasında çekildiği etiketlenmelidir. Etiketleme işlemi galeri koşullarından etkilenmeyecek şekilde yapılandırılmalıdır. 8
67) F/O patch panelinde sonlandırılan fiber kılları her iki uçtaki numaralandırılması karşılıklı olmalıdır. Örneğin birinci patch panelde bir numaralı uç karşı tarafta da bir numara olarak etiketlenmelidir. 68) İş bitiminde, Firma çektiği kabloların tüm damarlarını ayrı ayrı OTDR cihazıyla test etmeli/ettirmelidir. Testler yapılırken BİDB personelinden en az bir kişi bulunmalıdır. Test işlemi sırasında mesafeye karşılık sinyal kaybı değerleri grafiksel olarak elde edilmelidir. Her bir fiberin her bir damar çifti için bu grafikler A4 boyutundaki kâğıtlara aktarılmalı ve BİDB e klasör içinde sunulmalıdır. Elde edilen test ölçümlerinin orijinal sayısal hali ve bu dijital veriyi açacak program kompakt disk (CD) de BİDB e sunulmalıdır. Firma nın kullandığı program kendisine lisanslıysa, Firma test ölçümlerini BİDB in görebileceği şekilde uygun formata çevirerek vermelidir. Kâğıtlara basılan raporlarda ölçümün yapıldığı noktanın ismi, karşı taraftaki noktanın ismi, desibel kaybı, fiber metrajı ve fiber damar numaraları, ölçümün yapıldığı tarih, ölçüm için kullanılan OTDR cihazı mutlaka belirtilmelidir. Yürürlüğe Girmesi Mersin Üniversitesi İnternet, Telefon, Kablosuz(WİFİ) ve Kamera Ağ Alt Sistemlerinin Planlanması Usül ve Esasları toplam 10 (on) sayfa olup kabul edildiği tarihten itibaren devam eden, yeni ve tadilat yapılacak binalarda yürürlüğe girer. Teknik Şartnamesi İstenecek Ekipmanlar Güncel cihazların son teknik şartnamesi BIDB den yazılı olarak alınır. Bina ihtiyacına göre cihazlarda ve miktarlarda değişme olabilir. BIDB den teknik şartnameleri verilecek olan cihazların güncel listesi aşağıda yer almaktadır. BIDB bu cihazları teknik şartnamelerinde değişiklik yapabilir. Her projede güncel teknik şartname istenmelidir. 9
1. UTP KABLO 2. GENEL HUSUSLAR 3. KABLOLAMA VE MONTAJ 3.1. UTP KABLO, FTP KABLO 3.2. PATCH PANELLER 3.3. DATA PRİZLERİ 3.4. CABLE ORGANİZER 3.5. PATCH CORDLAR 3.6. UTP KABLO ÇEKİMİ 3.7. BAKIR PATCH PANEL MONTAJI 3.8. FİBER OPTİK KABLOLAR 3.9. FİBER OPTİK PATCH PANELLER 3.10. FİBER OPTİK ADAPTÖR, PİGTAİLLER 3.11. FİBER OPTİK PATCH CORD LAR 3.12. FİBER E-TEST 3.13. SONLANDIRMA VE KABİNET İÇİ YERLEŞİM 3.14. PVC KABLO KANALI MONTAJI 3.15. PRİZ MODÜLÜ 4. BİNA İÇİ DÖŞENECEK SWİTCHLER 4.1. ANA ANAHTAR (Sistem odasına bağlanacak olup, bütün ağların toplandığı Anahtar,) 4.2. ŞASE ANAHTAR (Çoklu binalarda bütün ağların toplandığı Anahtar) 4.3. KENAR MERKEZİ ANAHTAR-24 Port (İnternet ve Kablosuz(Wifi) ağının toplandığı Anahtar) 4.4. KENAR MERKEZİ ANAHTAR-24 Port (İnternet ve Kablosuz(Wifi) ağının toplandığı Anahtar) 4.5. POE ANAHTAR (Telefon ve Kamera Ağlarının Toplandığı Anahtar) 10