ΚΥΠΡΙΑΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΤΠΟΤΡΓΕΙΟ ΠΑΙΔΕΙΑ ΚΑΙ ΠΟΛΙΣΙΜΟΤ ΔΙΕΤΘΤΝΗ ΜΕΗ ΕΚΠΑΙΔΕΤΗ ΚΡΑΣΙΚΑ ΙΝΣΙΣΟΤΣΑ ΕΠΙΜΟΡΦΩΗ ΣΕΛΙΚΕ ΕΝΙΑΙΕ ΓΡΑΠΣΕ ΕΞΕΣΑΕΙ ΜΑΘΗΜΑ: ΣΟΤΡΚΙΚΑ ΕΠΙΠΕΔΟ: Δ ΔΙΑΡΚΕΙΑ: 2 ½ ώρες ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑ: 24 Μαΐοσ 2011 ΣΟ ΕΞΕΣΑΣΙΚΟ ΔΟΚΙΜΙΟ ΑΠΟΣΕΛΕΙΣΑΙ ΑΠΟ 6 (ΕΞΙ) ΕΛΙΔΕ ΟΛΕ ΟΙ ΑΠΑΝΣΗΕΙ ΣΟ ΣΕΣΡΑΔΙΟ BİRİNCİ BÖLÜM: ΤAZMA 30 Puan Lütfen aşağıdaki konulardan birini seçerek, aşağı yukarı 150 180 kelimelik bir kompozisyon yazınız: 1. Unutmadığınız bir trafik kazası. 2. Şehirde ya da köyde? Nerede yaşamayı tercih ediyorsunuz? İKİNCİ BÖLÜM: METİN 40 Puan Aşağıdaki metinleri okuyup ona göre alıştırmaları yapınız. BİRİNCİ METİN 10 Puan Alkol insan vücudu için zehir gibidir. Alkolün sürekli kullanımı hem alışkanlık yapar hem de insanda daha çok alkol içme isteği uyandırır. Alkolik insan gece gündüz alkol içmek ister. Onun için zaman ve yer önemli değildir. Yüksek dozlu alkol 6-8 saat sonra mide bulantısı, kusma, titreme, terleme gibi rahatsızlıklara neden olur. Kalbe ve karaciğere zarar verir, vücutta vitamin eksikliğine neden olur. İnsanlar alkolü genellikle sigarayla beraber alırlar. Bu da kanser riskini artırır. 1
Alkol ve sigara hamile kadınlara, özellikle bebeğe doğrudan etki yapar. Çocuklar üzerinde kalıcı kötü sonuçlar verir. Alkol bağımlısı annelerin bebekleri çoğunlukla zayıf, hastalıklı olarak dünyaya gelir. İleri yaşlarda bu çocuklar uykusuzluk çeker, devamlı kusar, hatta kalp ve solunum hastası olurlar. Araştırmalara göre sigara ve alkol kullanımı yüzünden gelecekte dünyamızda sağlıklı insan nesli kalmayacak. Herkes alkolün zararlarını biliyor ama ne yazık ki alkol kullanımı günden güne artıyor. Son yıllarda özellikle kadın ve gençler arasında alkol kullanımı artmıştır. Bu konuyla ilgili olarak radyo televizyon gibi medya araçları çeşitli programlarla alkol ve sigaranın zararlarını anlatmak gerekir. Alkol sadece insanın sağlığı için değil ekonomi için de zararlıdır. Sağlıklı bir toplum için gençlerin alkol kullanımını durdurmak gerek. Bu konuda medyanın yanı sıra ailelere de önemli görevler düşüyor. Aileler çocuklarını alkolün zararları konusunda bilgilendirirse, bilinçli gençler yetişir. Bu da sağlıklı, bilinçli toplum demektir. A. Lütfen aşağıdaki tümceleri tamamlayınız. (4 puan) 1. Sürekli alkol kullanımı. a. genellikle sigarayla birlikte alınması tehlikelidir. b. radyo ve televizyon aracılığıyla duyurulmaktadır. c. insanın hem sağlığı hem de ekonomisi için zararlıdır. d. 6-8 saat sonra mide bulantısı, kusma, titreme, terleme gibi rahatsızlıklara neden olur. 2. Alkol,.. a. sadece sağlığa zarar vermez, ekonomiye de zarar verir. b. alkol içme isteği artırır. c. özellikle kalbe zarar verir. d. bilinçli, sağlıklı toplumu meydana getirir. B. Doğru mu? (D) / Yanlış mı? (Y) (6 puan) Doğru Yanlış 1. Sürekli alkol kullanmak, alışkanlık yapmanın yanı sıra, daha çok alkol içme isteğine sebep olur. 2. Sigara ve alkol kullanımı yüzünden gelecekte hastalıklı bir nesil oluşacak. 3. Alkol ve sigara hamile kadınlara ve bebeğe dolaylı olarak etki yapar. 2
İKİNCİ METİN 20 Puan Aşağıdaki parçayı okuyunuz ve onunla ilgili alıştırmalarını yapınız. Bugün olduğu gibi, yarım yüzyıl önce de Brezilya da futbol her şeyden önde geliyordu. Ne ekonomi, ne siyaset, ne de başka bir şey futboldan daha önemliydi. Özellikle ev sahipliğini üstlendiği 1950 Dünya Kupasında ülkede futbol dışında bir yaşam kalmamıştı neredeyse. Finale kadar rakiplerini farklı skorlarla yenen Brezilya, Uruguay karşısında da tartışmasız favoriydi. Ama Uruguay, 173.000 kişinin izlediği maçta güçlü rakibini 2-1 yenerek dünya şampiyonu olunca bütün Brezilya yasa büründü. Radyo başında gözyaşlarına boğulan milyonlarca Brezilyalıdan biri, 9 yaşındaki oğlu tarafından avutulmaya çalışıldı: Üzülme baba. Ben o kupayı sana getireceğim. Çocuk son derece ciddiydi. Futbol dünyasında Pele olarak tanıdığımız efsane futbolcu babasına verdiği sözü 17 yaşında yerine getirdi. Brezilya, 1958 Dünya Kupası final maçında ev sahibi İsveç i 5 2 yenerken 3 golü de Pele atmıştı. Artık kupayı babasına götürebilirdi. Peleli Brezilya, 1962 de Şili de dünya şampiyonu oldu. Ama Pele nin sakatlanarak ulusal takımı yalnız bıraktığı 1966 yılında kupa İngiltere ye gitti. Kupanın sürekli sahibi olmak için 3 defa kazanmak gerekiyordu. Artık futbol hayatının sonuna yaklaşan Pele, Meksika da son kez Dünya Kupasında oynadı. Kupayı yine kazandırdı. Pele babasına verdiği sözden çok daha fazlasını yerine getirmişti. Babasının gözyaşlarıyla başlayan futbol hayatı, 1977 de jübilesinde tüm futbol severleri ağlatarak bitiyordu. A. Aşağıdaki boşlukları verilen kelimelerle doldurunuz. (6 Puan) Pele, şampiyon, skor, kupa 1. Rakiplerini farklı larla yenen Brezilya, Uruguay karşısında favoriydi. 2. Uruguay güçlü rakibini yenerek dünya u oldu. 3. 9 yaşındaki bir çocuk babasına, bir gün dünya sını Brezilya ya kazandıracağını söyledi. 4. li Brezilya, 1962 de Şili de Dünya Futbol Şampiyonu oldu. 3
B. Doğru mu? (D) / Yanlış mı? (Y) (10 Puan) Doğru Yanlış 1. 1950 yıllarında futbol, Brezilya da en önemli konuydu. 2. 1950 Dünya Futbol Şampiyonası Uruguay da düzenlendi. 3. Pele Arjantin in dünyaca ünlü futbolcusudur. 4. Pele 17 yaşında ülkesinin milli formasını giydi. 5. Pele 1877 yılında jübilesini yaptı. C. Aşağıdaki soruları okuduğunuz parçaya göre cevaplayınız. (4 Puan) 1. 1950 Dünya Futbol Şampiyonasının favorisi hangi takımdı? 2. 1950 Dünya Futbol Şampiyonasını hangi takım kazandı? 3. 1958 Dünya Kupasının sonucunda ne oldu? 4. Futbolseverler Pele nin futbolu bırakmasına neden üzüldüler? ÜÇÜNCÜ METİN 10 PUAN 1. 2. 4
Doğru mu? (D) / Yanlış mı? (Y) (10 puan) Doğru Yanlış 1. Birinci reklâm bir kuru temizleyiciyle ilgilidir. 2. İkinci reklâm bir tamirciyle ilgilidir. 3. İkinci mağazada arabanızı yalnız tamir ettirebilirsiniz. 4. Birinci mağazaya telefonla başvurabilirsiniz. 5. Tülfer Dikimevi arabanızı evinizden alıp evinize teslim ederler. ÜÇÜNCÜ BÖLÜM: DİL KULLANILIMI 30 Puan A. Lütfen doğru cevabı seçininiz! (5 puan) 1. Operaya... en güzel elbisemi giyerim. a. gideceğim zaman b. gideceğim c. gideceğin zaman d. gideceğin 2. Siz resimlere, ben hemen geliyorum. a. bakadur b. bakadurun c. bakmadurun d. bakmaya 3. Düğününüzde orada.. sizden özür diliyorum. a. olacağım b. olduğunuz c. olmayacağım d. olacağım zaman için 4. Onunla tanıştık.. görüşmeye devam ediyoruz. a. tanıştığımıza b. tanışmadık c. tanıştığı için d. tanışalı 5. Hırsız, çalmağa gittiği zaman evin sahibini... a. öldü b. ölür ölmez c. öldürüldü d. öldürdü B. Lütfen cümleleri dönüşlü eylemle tamamlayınız. (5 puan) 1. Uygun bir ev bulabilirsek, İstanbul a taş. 2. Meclis açılırken İstiklal Marşı oku. 3. Kendi kendine ne mırılda? 4. Eve gelirken yağmura yakalandım, sırılsıklam ısla. 5. Hazırla için fazla zamanımız yok. 5
C. Lütfen doğru cümle kurmak için kelimeleri sıraya koyunuz. (5 puan) 1. bu / nerede / tartışıyorsunuz / konusunda / kullanabileceğiniz / parayı / ailenle 2. dedim / bir / onu / o / sonra / ona / ben / görmedim / günden / daha 3. koşuyordum / koşmuyorum / hiç / gün / iki / haftada / eskiden / şimdi 4. Kız Kulesi / kuledir / kamaştıran / ortasında / bir / gözünü / insanın / denizin 5. çıkmış / yürüyordum / doğru / akşam / eve / üzeri / işten D. Lütfen dolaylı anlatıma çeviriniz. (5 puan) 1. Ben, ona Dün hava biraz soğuktu. dedim.... 2. Hasan, bize Ayşe dünkü şakamıza çok fena kızmış dedi.... 3. Deniz Ben kahvaltı yapmam. dedi.... 4. O bana Bu hafta sonu çalışmak zorundayım. dedi.... 5. Biz, onlara Bu filmden hiçbir şey anlamadık. dedik.... E. Lütfen yukarıdaki metne uygun seçeneği işaretleyin. (10 puan) Bazen çocukluk günlerimi hatırlamak için kendime şemsiye çikolata alırım. (1) babamın elinde mutlaka şemsiye çikolata (2). Çikolatayı yerken dikkat ediyorum, eski tadı yok. Eskiden çikolatalar daha mı tatlıydı? Sanmıyorum. Güzel olan çocuk olmaktı. Bir gün babam eve gelmedi. Annem bana Babanın işi uzanmış, bugün eve geç gelecek. dedi. Çok ateşim vardı. Bütün gece pencerenin önünde onu bekledim. Annem (3) istedi ve Çikolatanı sabah yersin dedi. Anneme öfkeyle bağırdım. Ben şemsiye çikolatayı değil babamı bekliyordum. dedim. O gün çok iyi anladım, çikolata değil, babamın (4) çikolata önemliydi. O çikolataları babam (5) o kadar tatlıydı. 1. a. hastalandığı b. hastalandığında c. hastalandığımda d. hastalanmak 2. a. olur b. olurdu c. olmazsa d. oluşur 3. a. yatmadan b. yatmanı c. yattığında d. yatmamı 4. a. getirdiği b. getirmek için c. getirdiğim d. getireceğini 5. a. getirdi b. getirdiği için c. getirdiği d. getirmediği Başarılar dileriz! 6