İSTANBUL TİCARET ODASI EKONOMİK VE SOSYAL ARAŞTIRMALAR ŞUBESİ TAYVAN ÜLKE RAPORU Güncellenme Tarihi:23.10.2007 Ülke No:736 / ŞABAN ORUÇ 101
1
I.GENEL BİLGİLER Resmi Adõ : Tayvan (Milliyetçi Çin olarak da bilinir) Anayasal Demokrasi (Çin Halk Cumhuriyeti Yönetim Şekli : Tayvan õ bir eyaleti olarak kabul ederek tanõmamakta olup tanõyan ülkelere de ambargo uygulamaktadõr.) Coğrafi Konumu : Çin anakarasõnõn güneydoğu kõyõlarõnõn 160 km. açõğõnda yer alan bir ada ülkesidir. Tayvan Adasõnõn yanõ sõra Tayvan Takõmadalarõndaki 21 adayõ, batõdaki Pescadores Adalarõnõ kapsar. Tayvan Adasõ, kuzeyde Doğu Çin Denizi, doğuda Büyük Okyanus,güneyde Bashi Kanalõ, batõda da Tayvan (Formoza) Boğazõ ile çevrilidir. Zaman Ayarõ : GMT den 8 saat, Türkiye den 6 saat ileridir. Yüzölçümü : 32.260 km 2 Nüfusu : 22.6 milyon (2006) Nüfus Yoğunluğu : 700 kişi/km 2 Başkent : Taipei Önemli Şehirleri : Kao-hsiung, T aichung, T ainan. İklimi : Tayvan Adasõnõn kuzeyinde astropik, güneyinde ise tropik bir iklim hüküm sürer. Ortalama sõcaklõk kõş aylarõnda (Ekim-Mart) 15 derece, yaz aylarõnda (Haziran-Eylül) 30 derecedir. Dil : Resmi dil Mandarin Çincesidir. Bunun yanõsõra; Fujian, Hakka ve Xiamen (Hokkien) Çincesi ile Japonca ve İngilizce dilleri de konuşulmaktadõr. Din : Budizm,Konfüçyüs,Taoizm 2
II.EKONOMİK GÖSTERGELER YILLAR 2002 2003 2004 2005 2006 GSYİH (Milyar ABD $) (Gayri safi Yurtiçi Hasõla 295,0 300,0 322,2 346,4 353,0 Kişi Başõna GSYİH (ABD $) 13.111 13.333 14.311 15.329 15. 619 Reel GSYİH Büyüme Hõzõ (%) Enflasyon Oranõ (tüketici fiyatlarõyla, ort %) 4,2 3,4 6,1 4,0 4,1-0,2-0,3 1,6 2,3 0,7 Nüfus(milyon kişi) 22,5 22,5 22,5 22,6 22,6 Para birimi: Tayvan Dolarõ (TWD) 1 ABD Dolarõ = 32.60 Tayvan Dolarõ (23.10.2007) Yeni Türk Lirasõ= 26,00 Tayvan Dolarõ Kaynak: The Economist Intelligence Unit /Country by Country 2007 www.oanda.com 3
III.GENEL OLARAK DIŞ TİCARETİ DIŞ TİCARETİ (Milyar ABD Dolarõ) Yõllar İhracatõ İthalatõ Ticaret Hacmi Ticaret Dengesi 1995 111.2 98.0 209.2 13.2 1996 115.5 97.9 213.4 17.6 1997 121.7 107.8 229.5 13.9 1998 110.2 99.9 210.1 10.3 1999 121.1 106.1 227.2 15.0 2000 147.6 133.5 281.1 14.0 2001 122.0 101.8 223.8 20.2 2002 129.0 107.7 236.7 21.3 2003 143.4 118.5 261.9 24.9 2004 171.1 154.5 325.6 16.6 2005 195,6 177,7 373,3 17,9 2006 220,7 200,1 420,8 20,6 Kaynak: The Economist Intelligence Unit / Country by Country 2007 4
Başlõca İhracat Yaptõğõ Ülkeler : ABD (23.5%), Hong Kong (%21.1), Avrupa Ülkeleri (%16), ASEAN (%12.2), Japonya (11.2%) Başlõca İthalat Yaptõğõ Ülkeler : Japonya (27.5%), ABD (17.9%), Avrupa Ülkeleri (13.6%), Güney Kore (6.4%) Başlõca İhraç Ürünleri : Makine ve elektrik teçhizatõ, tekstil ve giyim ürünleri, plastik ve kauçuk, muhtelif metaller, kimyasallar, hayvan ve hayvan ürünleri. Başlõca İthal Ürünleri : Mekanik ve elektrik teçhizatõ, mineraller, kimyasal ürünler, ulaşõm araçlarõ, saatler, ham petrol ve petrol ürünleri. 5
V.TÜRKİYE İLE TİCARİ İLİŞKİLERİ TÜRKİYE - TAYVAN TİCARİ İLİŞKİLERİ (Milyon ABD Dolarõ) Türkiye nin Türkiye nin Ticaret Ticaret Yõllar İhracatõ İthalatõ Hacmi Dengesi 1995 107.8 350.6 458.4-242.8 1996 39.6 452.0 491.6-421.4 1997 49.3 510.7 560.0-461.4 1998 25.2 515.9 541.1-490.7 1999 31.8 374.2 406.0-342.4 2000 69.0 562.8 631.8-493.8 2001 67.4 316.3 383.7-248.9 2002 229.3 521.0 750.3-291.7 2003 130.1 748.0 878.1-617.9 2004 162.5 1.205,9 1.368,4-1.043,4 2005 77,5 1.526,6 1.604,1-1.449,1 2006 80,0 1.645.2 1.729.2-1.569.2 2007 (8ay) 46.1 1,197.3 1,243.4-1,152.2 Kaynak:Türkiye İstatistik Kurumu (TUIK) Ticaret dengesi Türkiye açõsõndan değerlendirilmektedir. 6
Fasõl No: TÜRKİYE NİN BAŞLICA FASILLAR İTİBARİYLE TAYVAN A İHRACATI (Bin ABD DOLARI ) Açõklamasõ 2005 25 TUZ, KÜKÜRT, TOPRAK VE TAŞLAR, ALÇILAR VE ÇIMENTO 17.811,1 54 DOKUMAYA ELVERİŞLİ SUNİ VE SENTETİK LİFLER 15.492,8 72 DEMİR VE ÇELİK 11.054,2 85 ELEKTRİKLİ MAKİNA VE CİHAZLAR,AKSAM VE PARÇALARI 8.911,6 32 DEBAGAT VE BOYACILIKTA KULLANILAN HÜLASA, BOYA, MACUN, SAKIZLAR 4.483,6 84 KAZAN;MAKİNA VE CİHAZLAR,ALETLER,PARÇALARI 4.419,7 28 ANORGANIK KIMYASAL MÜSTAHSALLAR, ORGANIK, ANORGANIK BILEŞIKLER 1.697,4 40 KAUÇUK VE KAUÇUKTAN EŞYA 1.282,9 76 ALÜMİNYUM VE ALÜMÜNYUM EŞYA 1.267,1 74 BAKIR VE BAKIRDA EŞYA 998,8 Kaynak:Türkiye İstatistik Kurumu (TUIK) 7
TÜRKİYE NİN BAŞLICA FASILLAR İTİBARİYLE TAYVAN DAN İTHALATI (Bin ABD DOLARI ) AÇIKLAMASI 2005 TUZ, KÜKÜRT, TOPRAK VE TAŞLAR, ALÇILAR VE ÇIMENTO 17.811,1 DOKUMAYA ELVERİŞLİ SUNİ VE SENTETİK LİFLER 15.492,8 DEMİR VE ÇELİK 11.054,2 ELEKTRİKLİ MAKİNA VE CİHAZLAR,AKSAM VE PARÇALARI 8.911,6 DEBAGAT VE BOYACILIKTA KULLANILAN HÜLASA, BOYA, MACUN, SAKIZLAR 4.483,6 KAZAN;MAKİNA VE CİHAZLAR,ALETLER,PARÇALARI 4.419,7 ANORGANIK KIMYASAL MÜSTAHSALLAR, ORGANIK, ANORGANIK BILEŞIKLER 1.697,4 KAUÇUK VE KAUÇUKTAN EŞYA 1.282,9 ALÜMİNYUM VE ALÜMÜNYUM EŞYA 1.267,1 BAKIR VE BAKIRDA EŞYA 998,8 Kaynak:Türkiye İstatistik Kurumu (TUIK) TÜRKİYE NİN İLK ON ÜRÜN İTİBARİYLE TAYVAN A İHRACATI (BİN ABD DOLARI) ÜRÜN TANIMI 2005 NAYLON(POLİAMİDLERDEN) 14.644,1 TUZ,KÜKÜRT,TOPRAK VE TAŞLAR,ALÇI VE ÇİMENTO 11.932,5 SÜREKLİ DÖKÜM KÜTÜKLER 10.664,1 SAYISAL KUMANDA PANOLARI 4.741,8 BAZIK KROM SULFAT 4.458,8 RENKLİ VE DAMARLI MERMER 2.591,5 MERMER VE TRAVERTEN (HAM/KABACA YONTULMUŞ) 1.362,9 ALÜMİNYUM HURDALAR 1.169,1 FİBER OPTİK KABLOLAR 943,9 BAKIR DÖKÜNTÜ VE HURDALARI 808,1 Kaynak:Türkiye İstatistik Kurumu (TUIK) 8
TÜRKİYE NİN İLK ON ÜRÜN İTİBARİYLE TAYVAN DAN İTHALATI (BİN ABD DOLARI) ÜRÜN TANIMI 2005 RENKLİ AKTİF MATRİS SIVI KRİSTAL TERTİBATLI OLANLAR(LCD) 372.584,1 DİĞER MİKRO YAN ÜNİTELER 91.750,1 BİLGİ İŞLEM MAKİNALARININ BİRLEŞTİRİLMİŞ ELEKTRONİK AKSAM VE PARÇALARI 68.173,4 METAL İŞLEMEYE MAHSUS DİĞER İŞLEME MERKEZLERİ 60.320,1 PORTATİF NÜMERİK OTOMATİK BİLGİ İŞLEM MAKİNELERİ 42.647,9 NÜMERİK KONTROLLÜ TEK MİLLİ OTOMATİK YATAY TORNA TEZGAHLARI ALICISI BULUNAN VERİCİ PORTATİF TELSİZ TELEFON CİHAZLARI 33.236,9 26.805,1 COMPACT DİSK (CD) 20.318,6 OTOMATİK BİLGİ İŞLEM MAKİNALARININ DİĞER BİRİMLERİ REAKTİF BOYALAR VE ESASI BU BOYALAR OLAN MÜSTAHZARLAR Kaynak:Türkiye İstatistik Kurumu 16.736,1 15.326,3 9