AKTÜERYAL DENETİM ÇALIŞTAYI Öğle Oturumu 08.05.2015 T.C. BAŞBAKANLIK HAZİNE MÜSTEŞARLIĞI SİGORTACILIK GENEL MÜDÜRLÜĞÜ
Gündem Öğle Oturumu Açılış Bölüm 1 Aktüeryal Denetime İlişkin Genel Bilgilendirme - Güncel Veriler - Taahhüt Tipleri - Aktüeryal Denge - Aktüeryal Denetimin Önemi - BES e Aktarım Bölüm 2 Aktüeryal Denetim Araçları - Aktüerya Raporları, Mali Tablolar, Veri Setleri - Yeni Portal Çalışması - Gelen Görüşlerin Sunulması Bölüm 3 Aktüeryal Denetimin Geleceğine İlişkin Değerlendirmeler - Çeşitli Paydaşlardan Beklentiler - Yapılabilecek Etkinlik ve Akademik Çalışmalar Hususunda Görüş Alış/ Verişi 08.05.2015 T.C. BAŞBAKANLIK HAZİNE MÜSTEŞARLIĞI 2
Çalıştayın Amacı Aktüeryal denetimin etkinliğinin artırılması Gönderilen bilgilerin (Veri Seti & Aktüerya Raporları vb.) kalitesinin artırılması Veri/Bilgi aktarımında uygulama kolaylığının sağlanması Paydaşlardan beklentilerin ortaya konulması Aktüeryal denetimde uluslararası kabul görmüş uygulamaların değerlendirilmesi Kamu, Aktüerler ve VASA yönetimlerine fayda sağlayacak çıktılar elde edilmesi 08.05.2015 T.C. BAŞBAKANLIK HAZİNE MÜSTEŞARLIĞI 3
Aktüeryal Denetime İlişkin Genel Bilgilendirme - Güncel veriler - Taahhüt tipleri - Aktüeryal Denge - Aktüeryal Denetimin Önemi - BES e aktarım BÖLÜM 1
Güncel Veriler (2013) Hizmet Sunucularının Kurum Tipine Göre Dağılımı Hizmet Sunucularının Kurum Tipine Göre Üye Dağılımı Kurum Tipi Adet Vakıf / Vakıf Senedi 52 Geçici 20. Maddeye Tabi Kuruluş 17 Ticari Şirketler 12 Dernek 3 Sandık 1 Meslek Kuruluşu 1 Toplam 86 Kurum Tipi Aktif Üye Pasif Üye Toplam Üye Vakıf / Vakıf Senedi 162.855 69.409 232.264 Geçici 20. Maddeye Tabi 123.830 95.981 219.811 Ticari Şirketler 786 319 1.105 Dernek 28.595 219 28.814 Sandık 10.131 0 10.131 Meslek Kuruluşu 0 0 0 Toplam 326.197 165.928 492.125 08.05.2015 T.C. BAŞBAKANLIK HAZİNE MÜSTEŞARLIĞI 5
Güncel Veriler (2013) Varlıkların Kurum Tipine Göre Dağılımı (Milyon TL) Geçici 20. Maddeye Tabi Kuruluş; 10.126 Dernek; 211 Sandık; 113 Vakıf / Vakıf Senedi; 20.378 Varlıkların Türüne Göre Dağılımı Alacak 2% Hazır+Me nkul 57% Diğer 1% Gayrimen kul 9% İştirak 31% Vakıf / Vakıf Senedi Gayrimenkul İştirak Hazır+Menkul Geçici 20. Maddeye Tabi Kuruluş Alacak Diğer Dernek Sandık 08.05.2015 T.C. BAŞBAKANLIK HAZİNE MÜSTEŞARLIĞI 6
Güncel Veriler (2013) Gayrimen kul 7% Gelir Dağılımı Diğer 11% Menkul Kıymet Yatırımı 34% Üye Katkıları 48% Emekli İkramiyesi 11% Gider Dağılımı Diğer Tazminatl ar 1% Diğer 7% Emekli Aylıkları 81% Üye Katkıları Gayrimenkul Menkul Kıy. Yat. Diğer Emekli Aylıkları Diğer Tazminatlar Emekli İkramiyesi Diğer 08.05.2015 T.C. BAŞBAKANLIK HAZİNE MÜSTEŞARLIĞI 7
Taahhüt Tipleri Tanımlanmış Katkı (Defined Contribution; DC): Katkı miktarı veya oranı tanımlıdır. Her bireyin ayrı hesabı vardır. Nesiller arası dayanışma yoktur. Tanımlanmış Fayda (Defined Benefit; DB): Çalışma süresine ve ücrete bağlı olarak emeklilik için bir gelir sunar. Nesiller arası dayanışma vardır. Varlık Tahsis Etmeyen Modeller: İşveren tarafından, çalışanlardan herhangi bir prim tahsil edilmez. Emeklilik için bir birikim fonu bulunmaz. Çalışana taahhüt edilen fayda, tanımlanmış şartlara göre emeklilik esnasında işveren bütçesinden karşılanır. (Şirketler vb.) Karma (Hybrid; H): Her iki taahhüt yapısını birlikte içeren modellerdir. 08.05.2015 T.C. BAŞBAKANLIK HAZİNE MÜSTEŞARLIĞI 8
Taahhüt Tipleri Tanımlanmış Katkı (DC) için: Avantajlar: + İdaresi ve uygulaması kolaydır. + Kontrol edilmesi kolaydır. + Kişinin anlık olarak birikimini görme imkanı sunmaktadır. + Erken çıkış/ BES e aktarım/ tasfiye gibi durumlarda aktüeryal hesaplama gerektirmez. Riskler: - Emekliliğe yönelik herhangi bir tutar taahhüdünde bulunmadığı için; Güvenli olarak algılanmayabilir. Elde edilen emeklilik birikimi değişkenlik gösterir. - Tercihin üyeye bırakıldığı planlarda, katkı payının anlamsız (düşük) belirlenmesi, emeklilikte yetersiz birikim ile karşılaşılmasına yol açabilir. 08.05.2015 T.C. BAŞBAKANLIK HAZİNE MÜSTEŞARLIĞI 9
Taahhüt Tipleri Tanımlanmış Fayda (DB) için: Avantajlar: + Üyelik süresine ve ücrete bağlı olarak tanımlanmış bir gelir sunar. + Üye tarafından güvenilmesi daha kolaydır. Riskler: - Uygulaması karmaşık ve zordur. - Taahhütlerin, Düşük katkı payı tahsilatı, Yeni üye girişinin olmaması, Uzayan yaşam ömrü, Beklenen yatırım getirisinin sağlanamaması, vb. nedenlerle karşılanamama riski bulunmaktadır. - VASA nın, taahhütleri karşılayamama riski bulunmaktadır. - Aktüeryal dengenin olumsuz olduğu durumlarda aktif ya da pasif üyeler için avantaj/mağduriyet oluşturabilir. 08.05.2015 T.C. BAŞBAKANLIK HAZİNE MÜSTEŞARLIĞI 10
Aktüeryal Denge Aktüeryal Denge, belli bir dönem için, emeklilik taahhüt planının beklenen finansmanı (mevcut varlıkları ve beklenen gelirleri) ile beklenen giderleri arasındaki farktır. Aktüeryal dengesizlik durumunda, bir grup üye mağdur edilmekte ya da gelecekte mağdur edilecek olabilir. Aktüeryal Fazla: Beklenen Finansman > Beklenen Giderler Dönem sonunda VASA da birikim kalmasıdır. Aktüeryal Açık: Beklenen Finansman < Beklenen Giderler Dönem sonunda VASA da birikimin eksik kalmasıdır. Büyüyerek artması VASA nın sürdürülebilir olmadığını gösterir. Aktüeryal denge hesabı, işin uzmanı aktüerler tarafından yapılabilir ve aktüerya raporlarındaki önerilerin dikkate alınması, önem arz etmektedir. 08.05.2015 T.C. BAŞBAKANLIK HAZİNE MÜSTEŞARLIĞI 11
Aktüeryal Denge Üye aidatları VASA işletmeleri Yatırım gelirleri Bağışlar Ayrılanların birikimi Aktüeryal Fazla İkramiye, tazminat ve maaşlar Ayrılanlara ödemeler Yönetim ve Fon giderleri Krediler Sosyal tesisler Sağlık harcamaları Yardımlar Aktüeryal Denge Aktüeryal Açık
Aktüeryal Denetimin Önemi Müsteşarlık olarak Aktüeryal Denetim aracılığıyla, VASA ve üyelerin hak ve menfaatlerinin korunması, VASA yöneticileri için farkındalık sağlamak, Emeklilik taahhüt planlarının sürdürülebilirliğinin sağlanması, Tedbir ve önerilerin sunularak yönlendirilmede bulunulması, Sistemin güçlenmesinin sağlanması öncelikli hedeflerimizdir. 08.05.2015 T.C. BAŞBAKANLIK HAZİNE MÜSTEŞARLIĞI 13
BES e Aktarım 4632 sayılı Kanunun geçici 1 inci maddesi kapsamında, 31/12/2015 tarihine kadar bireysel emeklilik sistemine (BES) aktarım imkanı bulunmaktadır. Avantajlar: Vergi avantajı %25 Devlet Katkısı Fon çeşitliliği, günlük fon takibi ve şeffaflık VASA dan süre aktarımı Toplu pazarlık -> emeklilik şirketlerince düşük kesinti sunulması Gerçekleşme (31/12/2014 tarihi itibarıyla): Aktarım yapılan tutar yaklaşık 1,2 milyar TL Aktarım yapan üye sayısı 8.100 kişi Onay alan VASA sayısı 11 08.05.2015 T.C. BAŞBAKANLIK HAZİNE MÜSTEŞARLIĞI 14
Aktüeryal Denetim Araçları - Aktüerya Raporları, Mali Tablolar, Veri Setleri - Yeni Portal Çalışması - Gelen Görüşlerin Sunulması - Değerlendirmeler BÖLÜM 2
Aktüeryal Denetim Araçları Mali tablo ve Aktüerya raporları ile Aktüeryal açıdan VASA nın genel durumu, Veri setleri ile Güncel iletişim bilgileri, Dönem içi üye hareketleri, Aktüeryal veriler, Kişi bazında üye/hak sahibi bilgileri, Gelir, gider ve varlık dağılımları, izlenmektedir. 08.05.2015 T.C. BAŞBAKANLIK HAZİNE MÜSTEŞARLIĞI 16
Beklentilerimiz Aktüerya raporu, Mali tablolar ve Veri setlerinin zamanında gönderimi Aktüerya Raporları: Rapor hazırlık aşamasında, Aktüerlere gerekli verilerin temini hususunda yardımcı olunması, VASA yönetimlerince raporların dikkatlice değerlendirilmesi. Veri Setleri: Eksiksiz ve doğru veri girişinin sağlanması, Bir önceki dönemle kıyaslanarak tutarsızlık ve hataların önüne geçilmesi. 08.05.2015 T.C. BAŞBAKANLIK HAZİNE MÜSTEŞARLIĞI 17
Yeni Portal Çalışması Amaç: Aktüerya raporlarının elektronik ortama aktarılması, Veri girişlerinde kullanıcı hatalarının azaltılmasını sağlayacak kullanıcı dostu arayüz oluşturulması, Geçmiş ve güncel tüm verilerin VASA ve denetleyici kuruluşlar tarafından izlenebilmesi ve VASA nın kendine has göstergeleri takip edebilmesi. 08.05.2015 T.C. BAŞBAKANLIK HAZİNE MÜSTEŞARLIĞI 18
Yeni Portal Çalışması 08.05.2015 T.C. BAŞBAKANLIK HAZİNE MÜSTEŞARLIĞI 19
Yeni Portal Çalışması 08.05.2015 T.C. BAŞBAKANLIK HAZİNE MÜSTEŞARLIĞI 20
Gelen Görüşler (Aktüeryal Denetimde Kullanılan Yöntemler) Aktüeryal Denetim Kullanılan yöntemlere ilişkin gelen görüşler: Aktüerya Raporlarının gönderim sıklığının gözden geçirilmesi, Aktüeryal denetimlerin sonucunda yasal otoritenin de (özellikle de ileride karşılaşılabilecek sorunlarla ilgili) açık ve anlaşılır şekilde hizmet sunucusunu bilgilendirmesi ve yönlendirmesi, Veri setleri kullanılarak Aktüerya Raporları ve Teknik Bilançoların Hazine Müsteşarlığı tarafından hazırlanması, olası tereddütleri ortadan kaldırarak, belirli bir standardın oluşmasını sağlar. Türkiye genelini gösteren bir takım istatistiki veriler, yapılan uygulamalar vb. bilgiler paylaşılarak, VASA nın gelişimine katkı sağlanabilir. 08.05.2015 T.C. BAŞBAKANLIK HAZİNE MÜSTEŞARLIĞI 21
Gelen Görüşler (Aktüeryal Denetimde Kullanılan Yöntemler) Veri Setleri: Gönderim tarihlerinin güncellenmesi, Üye bilgilerinin gizliliğinin korunması konusunda tereddüt giderilmesi, Yüklemeler esnasında karşılaşılan sorunlar, Veri seti açıklamalarının sadeleştirilmesi. 08.05.2015 T.C. BAŞBAKANLIK HAZİNE MÜSTEŞARLIĞI 22
Aktüeryal Denetimin Geleceğine İlişkin Değerlendirmeler - Paydaşların Beklentileri - Yapılabilecek Etkinlik Ve Akademik Çalışmalar Hususunda Görüş Alış/Verişi BÖLÜM 3
Paydaşların Beklentileri Hizmet sunucuları Aktüerler Akademisyenler Kamu Kurumları Uluslararası paydaşlar Diğer paydaşlar 08.05.2015 T.C. BAŞBAKANLIK HAZİNE MÜSTEŞARLIĞI 24
Etkinlik ve Çalışmalar Yapılabilecek etkinlik ve akademik çalışmalar hususunda görüş paylaşımı 08.05.2015 T.C. BAŞBAKANLIK HAZİNE MÜSTEŞARLIĞI 25