DÜNYA SIRALAMALARINDA ÜNİVERSİTELERİMİZİN DURUMU TEMMUZ-2013 URAP ABD üniversitelerini sıralayan US News and World Report un dünyadaki ilk üniversite sıralama sistemi olduğu kabul edilmektedir. Bu sıralamanın 1983 te ortaya çıkma nedeni ABD deki üniversite adaylarına ve ailelerine tercih aşamasında yardımcı olmaktır. US News and World Report günümüzde ABD deki öğrencilerin üniversite seçimi için en fazla yararlandığı ülke içi sıralama sistemi olmuştur. ABD, dünyada en fazla üniversitesi olan ülkedir. ABD de yaklaşık 20 milyon öğrencinin eğitim gördüğü, 2.800 ü 4 yıllık ve 1.700 ü 2 yıllık olmak üzere 4.500 civarında yükseköğretim kurumu olması tercih yapmayı güçleştirmektedir. Tercih aşamasındaki öğrencilere yardımcı olmak amacını güden bu sıralama sistemi zaman içinde diğer ülkelere de örnek olmuştur. Dünya üniversitelerini sıralayan ilk sistem olan ARWU 2003 ten itibaren dünyanın en iyi 500 üniversitesini ilan etmektedir. ARWU nun ardından Times ve QS de dünya sıralaması yapmaya başlamıştır. Bu sistemlerin temel amacı, üniversite adayı olan yerli ve yabancı öğrencilere dünya üniversiteleri hakkında bilgi vermektir. Üniversite adaylarını, üniversitelerimizin dünya sıralamalarındaki yeri hakkında bilgilendirmek amacı ile hazırlanan bu raporda, 161 üniversitemizin 8 farklı sıralamadaki durumları güncel veriler kullanılarak etkileşimli olarak sunulmuştur (http://tr.urapcenter.org/etkilesimlirapor). [Metni 04/07/2013 yazın] URAP (University Ranking by Academic Performance) Sayfa 0 www.urapcenter.org info@urapcenter.org
Günümüzde dünya üniversitelerini sıralayan 8 sistem vardır. Bu sistemlerin kullandıkları kriterler, sıraladıkları üniversite sayıları ve sıralamaların açıklandığı tarihler bakımından birbirinden farklılık göstermektedir. Bu durum üniversitelerimizin dünya sıralamalarındaki yerlerinin tam olarak anlaşılmasını güçleştirmektedir. ODTÜ Enformatik Enstitüsü URAP (University Ranking by Academic Performance) Laboratuvarı nca hazırlanan bu rapor, dünya sıralamalarında yer alan üniversitelerimizin güncel durumunu özetlemektedir. Geçen yıl 153 üniversitemiz dünya sıralamalarında yer alırken bu yıl bu sayı 161 e çıkmıştır. Ülkemizde genellikle ilk 500 üniversite arasına girebilen üniversiteler toplumun ilgisini çekmektedir. Dünyada yaklaşık 20 bin üniversite olduğu düşünülürse gelişmekte olan üniversitelerin ilk 500 e (ilk % 2,5 e) girmesi için uzun yıllar gerekmektedir. Bu raporda ilk 500 e girmeyen ama gelişmekte olan üniversitelerimizin durumları da sunulmaktadır. İlk 500 de 10 Üniversitemiz Yer Aldı Aşağıda verilen ilk iki tabloda, dünyadaki 8 sıralama sisteminden en az birinde ilk 500 e giren üniversiteler 1-500 grubunda yeralmaktadır. İlk 500 de (ilk %2,5 te) yer alan 10 üniversitemiz; ODTÜ, İstanbul, Hacettepe, Ankara, Ege, İ.D. Bilkent, Gazi, İTÜ, Boğaziçi ve Koç üniversiteleridir. Bu üniversitelerin kendi içlerindeki sırası, kaç kez ilk 500 de yer aldığına göre belirlenmiştir. Tablo.1 de görüldüğü gibi ODTÜ, 8 sıralama sisteminden 5 inde ilk 500 e girerken İstanbul 4 sıralama sisteminde ilk 500 de yer almıştır. İstanbul, bu yıl da ARWU sıralamasında ilk 500 de yer alan tek üniversitemiz olmuştur. Hacettepe ve Ankara üniversiteleri 3 sıralama sisteminde, Ege, ve İ.D. Bilkent üniversiteleri 2 sıralama sisteminde ilk 500 e girmiştir. Gazi, İTÜ, Boğaziçi ve Koç üniversiteleri ise 1 sıralama sisteminde yer almıştır. Tablo. 1. Üniversitelerimizin dünya sıralamalarında ilk 500 de yer alma sayıları SIRA ÜNİVERSİTE SIRALAMALARDA YER ALMA SAYISI 1 ODTÜ 5 (URAP, LEIDEN, TIMES, QS, WEBO.) 2 İstanbul 4 (URAP, ARWU, LEIDEN, SCIMAGO) 3 Hacettepe 3 (URAP, LEIDEN, SCIMAGO) 4 Ankara 3 (URAP, LEIDEN, SCIMAGO) 5 Ege 2 (URAP, LEIDEN) URAP Araştırma Laboratuvarı Üniversitelerimizin 2013 Sıralamalar Raporu 1
6 İ. D. Bilkent 2 (TIMES, QS) 7 Gazi 1 (LEIDEN) 8 İstanbul Teknik 1 (TIMES) 9 Boğaziçi 1 (TIMES) 10 Koç 1 (TIMES) Tablo. 2. Sıralama sistemlerinin en az birinde ilk 500 de yer alan üniversitelerimiz SIRA ÜNİVERSİTE URAP ARWU LEIDEN* SCIMAGO ** TIMES QS WEBO. HEEACT 1 ODTÜ 489 418 (564) 201-225 451-500 396 2 İstanbul 421 401-500 496 416 (551-600) (628) 3 Hacettepe 429 490 433 (551-600) (714) 4 Ankara 491 500 488 (620) 5 Ege 473 474 (625) (810) 6 İ. D. Bilkent (810) (1223) 226-250 401-450 (730) 7 Gazi (522) 486 (506) (875) 8 İstanbul Teknik (617) (705) 276-300 (501-550) (664) 9 Boğaziçi (802) (1194) 276-300 (551-600) (768) 10 Koç (1233) (2016) 226-250 (501-550) (1237) Dünya sıralamalarının en az birinde 501-1.000 arasına giren 16 üniversite ikinci grupta yer almıştır. En az bir sıralamada 1.001-1.500 arasına giren 27 üniversite üçüncü grubu oluşturmuştur. Dördüncü gruptaki 24 üniversite, en az bir sıralamada 1.501-2.000 arasına girmiştir. Böylece, ilk 4 gruptaki toplam 77 üniversitemiz dünyanın en iyi %10 luk diliminde yer alma başarısını göstermiştir. Sıralamalarda ilk %10 luk dilimde yer almayan, 84 üniversitemiz ise 2.001-20.000 arasında yer almıştır. İlk 4 gruptaki üniversitelerin kendi içindeki sırası, kendi gruplarında kaç sıralamada yer URAP Araştırma Laboratuvarı Üniversitelerimizin 2013 Sıralamalar Raporu 2
aldığına göre belirlenerek Tablo 3 ve Tablo 4 de sunulmuştur. Eşitlik halinde URAP dünya sıralamasındaki yerleri kullanılmıştır. Son gruptakiler, sadece Webometrics sıralamasına girdiği için kendi içlerinde, Webometrics e göre sıralanmıştır. Alan sıralamaları incelendiğinde üniversitelerimizin bu listelerde de üst sıralarda yer aldığı görülmektedir. İngiltere de QS ( Quacquarelli & Symonds) tarafından 30 farklı bilim alanında yapılan sıralamada 4 üniversitemiz (ODTÜ, İTÜ, İ.D. Bilkent ve İstanbul) 15 bilim alanından en az birinde ilk 200 listelerine girme başarısını göstermiştir. Tablo.5 te görüleceği gibi, QS sıralamasında ODTÜ 10, İTÜ 6, İ.D. Bilkent 6, İstanbul 3 ve Boğaziçi 1 bilim alanında ilk 200 de yer almıştır. Leiden tarafından açıklanan ve Tablo 6 da verilen 5 bilim alanındaki en iyi 500 üniversite arasında 6 üniversitemiz yer almıştır. Leiden alan sıralamasında ODTÜ, Hacettepe, Ankara, Ege ve Gazi üniversiteleri 5 alanda, İstanbul 4 alanda ilk 500 e girmiştir. HEEACT tarafından ilan edilen 10 farklı bilim alanından en az birinde ilk 300 de yer alan 10 Türk üniversitesi bulunmaktadır. Bu sıralamada ODTÜ 7, İTÜ 6, Ege 4, Hacettepe 3, Gazi 2, Dokuz Eylül 1, Atatürk 1, Ankara 1, Fırat 1 ve Boğaziçi 1 alanda en iyi 300 arasına girmiştir. URAP dünya sıralamasındaki 6 bilim alanından en az birinde ilk 500 e giren 20 üniversitemiz var. Bu üniversitelerden Hacettepe 4, ODTÜ 4, İstanbul 3, Ege 3, Gazi 3, Ankara 2, İTÜ 2, Erciyes 2, Selçuk 2, Çukurova 1, İ.D. Bilkent 1, Marmara 1, Dokuz Eylül 1, Süleyman Demirel 1, Ulıdağ 1, Atatürk 1, Ondokuz Mayıs 1, Başkent 1, GATA 1 ve Yıldız Teknik 1 bilim alanında ilk 500 e girmiştir. Sonuç Üniversitelerimiz 2013 te yapılan dünya sıralamalarında geçen yıllara göre daha başarılı olmuştur. Öte yandan, tercih aşamasındaki üniversite adaylarının üniversitelerimiz hakkında bir değerlendirme yapabilmesi için dünya üniversite sıralamaları tek kriter olarak görülmemelidir. Sıralama sistemleri farklı kriterler kullandığı için, üniversitelerin sıralamalardaki yerleri farklılık göstermektedir. Özellikle sosyal bilimler ve güzel sanatlar gibi alanlar için bu sıralamalar yeterince aydınlatıcı olmamaktadır. Bunun yanında, sıralamalarda geride olan üniversitelerin bazı fakülte ve bölümleri çok güçlü olabilmektedir. Adaylar önce, aldıkları puana ve kendi yapılarına en uygun olan bölümleri belirlemeli ve sonra okumaktan mutlu olacakları üniversiteleri listeleyerek, ilgilendikleri üniversite ve bölümleri gezip öğretim üyesi, öğrenci ve mezunlarından bilgi almalıdır. Adayların, ilgilendikleri üniversiteler hakkında diğer bilgileri edindikten sonra bu raporda özetlenen dünya üniversite sıralamalarını incelemeleri yararlı olacaktır. URAP Araştırma Laboratuvarı Üniversitelerimizin 2013 Sıralamalar Raporu 3
Bu rapora ek olarak adaylar URAP ın internet adresinde verilen Türkiye özel sıralamasından da yararlanabilir. Bu raporun tümüne http://tr.urapcenter.org adresinden erişilebilir. Ayrıca adaylar ilgilendikleri üniversitelerin adını girerek o üniversitelerin dünya sıralamalarındaki durumlarına etkileşimli olarak ulaşabilirler (http://tr.urapcenter.org/etkilesimlirapor). URAP olarak tüm üniversite adaylarına başarılar dileriz. Prof. Dr. Ural Akbulut URAP Başkanı URAP Araştırma Laboratuvarı Üniversitelerimizin 2013 Sıralamalar Raporu 4
Tablo. 3. Üniversitelerimizin kendi grupları içinde dünya sıralamalarında yer alma sayıları (Eşitlik halinde URAP Dünya Sıralaması kullanıldı) SIRA ÜNİVERSİTE SIRALAMALARDA YER ALMA SAYISI DÜNYADAKİ YERİ 1 ODTÜ 5 (URAP, LEIDEN, TIMES, QS, WEBO.) 2 İstanbul 4 (URAP, ARWU, LEIDEN, SCIMAGO) 3 Hacettepe 3 (URAP, LEIDEN, SCIMAGO) 4 Ankara 3 (URAP, LEIDEN, SCIMAGO) 5 Ege 2 (URAP, LEIDEN) 6 İ. D. Bilkent 2 (TIMES, QS) 7 Gazi 1 (LEIDEN) 1 500 8 İstanbul Teknik 1 (TIMES) 9 Boğaziçi 1 (TIMES) 10 Koç 1 (TIMES) 11 Dokuz Eylül 3 (URAP, SCIMAGO, WEBO.) 12 Erciyes 2 (URAP, SCIMAGO) 13 Çukurova 2 (URAP, QS) 14 Atatürk 2 (URAP, SCIMAGO) 15 Selçuk 2 (URAP, SCIMAGO) 16 Ondokuz Mayis 2 (URAP, SCIMAGO) 501-1000 17 Sabancı 2 (QS, WEBO.) 18 Marmara 1 (URAP) 19 Akdeniz 1 (URAP) URAP Araştırma Laboratuvarı Üniversitelerimizin 2013 Sıralamalar Raporu 5
20 Suleyman Demirel 1 (URAP) 21 Uludağ 1 (URAP) 22 Karadeniz Teknik 1 (URAP) 23 Başkent 1 (SCIMAGO) 24 GATA 1 (SCIMAGO) 25 Gaziantep 1 (WEBO.) 26 Anadolu 1 (WEBO.) 27 Fırat 3 (URAP, SCIMAGO, WEBO.) 28 Kocaeli 3 (URAP, SCIMAGO, WEBO.) 29 Yıldız Teknik 2 (URAP, WEBO.) 30 Dicle 2 (URAP, SCIMAGO) 31 İnönü 2 (URAP, WEBO.) 32 Fatih 2 (URAP, WEBO.) 33 Sakarya 2 (URAP, WEBO.) 34 Pamukkale 1 (URAP) 35 Mersin 1 (URAP) 1001-1500 36 Eskişehir Osmangazi 1 (URAP) 37 Gaziosmanpaşa 1 (URAP) 38 Yeditepe 1 (URAP) 39 İzmir Yüksek Teknoloji Enstitüsü 1 (URAP) 40 Yüzüncü Yil 1 (URAP) 41 Gebze Yüksek Teknoloji Enstitüsü 1 (URAP) URAP Araştırma Laboratuvarı Üniversitelerimizin 2013 Sıralamalar Raporu 6
42 Çanakkale Onsekiz Mart 1 (URAP) 43 Cumhuriyet 1 (URAP) 44 Mustafa Kemal 1 (URAP) 45 Afyon Kocatepe 1 (URAP) 46 Harran 1 (URAP) 47 Celal Bayar 1 (URAP) 48 Adnan Menderes 1 (URAP) 49 Trakya 1 (URAP) 50 Kırıkkale 1 (URAP) 51 Bülent Ecevit 1 (URAP) 52 Dumlupinar 1 (URAP) 53 Kahramanmaras Sutcu Imam 1 (SCIMAGO) 54 Balikesir 2 (URAP, WEBO.) 55 Niğde 2 (URAP, WEBO.) 56 Çankaya 2 (URAP, WEBO.) 57 TOBB 1 (URAP) 58 Abant İzzet Baysal 1 (URAP) 59 Kafkas 1 (URAP) 60 Muğla Sıtkı Koçman 1 (URAP) 1501-2000 61 Doğuş 1 (URAP) 62 Adıyaman 1 (URAP) 63 Düzce 1 (URAP) URAP Araştırma Laboratuvarı Üniversitelerimizin 2013 Sıralamalar Raporu 7
64 Atılım 1 (URAP) 65 Namık Kemal 1 (URAP) 66 Recep Tayyip Erdoğan 1 (URAP) 67 Aksaray 1 (URAP) 68 Bahçeşehir 1 (URAP) 69 Ahi Evran 1 (URAP) 70 Erzincan 1 (URAP) 71 İzmir Ekonomi 1 (URAP) 72 Karabük 1 (URAP) 73 Bozok 1 (URAP) 74 Mehmet Akif Ersoy 1 (URAP) 75 İstanbul Bilim 1 (URAP) 76 Maltepe 1 (URAP) 77 Ordu 1 (URAP) 78 İstanbul Bilgi 1 (WEBO.) 79 Kadir Has 1 (WEBO.) 80 Işık 1 (WEBO.) 81 Yaşar 1 (WEBO.) 82 İstanbul Kültür 1 (WEBO.) 83 Galatasaray 1 (WEBO.) 2001-20000 84 Beykent 1 (WEBO.) 85 İstanbul Ticaret 1 (WEBO.) 86 İstanbul Aydin 1 (WEBO.) URAP Araştırma Laboratuvarı Üniversitelerimizin 2013 Sıralamalar Raporu 8
87 Polis Akademisi 1 (WEBO.) 88 Özyeğin 1 (WEBO.) 89 Haliç 1 (WEBO.) 90 Okan 1 (WEBO.) 91 Kastamonu 1 (WEBO.) 92 Artvin Çoruh 1 (WEBO.) 93 Mimar Sinan 1 (WEBO.) 94 Kara Harp Okulu 1 (WEBO.) 95 Hava Harp Okulu 1 (WEBO.) 96 Zirve 1 (WEBO.) 97 Hitit 1 (WEBO.) 98 Uşak 1 (WEBO.) 99 Bartin 1 (WEBO.) 100 Giresun 1 (WEBO.) 101 Gümüshane 1 (WEBO.) 102 Çankiri Karatekin 1 (WEBO.) 103 Izmir 1 (WEBO.) 104 İstanbul Arel 1 (WEBO.) 105 Nevşehir 1 (WEBO.) 106 Karamanoğlu Mehmetbey 1 (WEBO.) 107 Deniz Harp Okulu 1 (WEBO.) 108 Osmaniye Korkut Ata 1 (WEBO.) URAP Araştırma Laboratuvarı Üniversitelerimizin 2013 Sıralamalar Raporu 9
109 Bilecik 1 (WEBO.) 110 Yalova 1 (WEBO.) 111 Mardin Artuklu 1 (WEBO.) 112 Iğdır 1 (WEBO.) 113 Bingöl 1 (WEBO.) 114 Çağ 1 (WEBO.) 115 Kilis 7 Aralık 1 (WEBO.) 116 Ufuk 1 (WEBO.) 117 Gediz 1 (WEBO.) 118 İstanbul Şehir 1 (WEBO.) 119 Batman 1 (WEBO.) 120 Tunceli 1 (WEBO.) 121 Amasya 1 (WEBO.) 122 Mevlana 1 (WEBO.) 123 Bitlis Eren 1 (WEBO.) 124 Fatih Sultan Mehmet 1 (WEBO.) 125 Kirklareli 1 (WEBO.) 126 İstanbul Sabahattin Zaim 1 (WEBO.) 127 Sinop 1 (WEBO.) 128 Meliksah 1 (WEBO.) 129 Acibadem 1 (WEBO.) 130 Ardahan 1 (WEBO.) URAP Araştırma Laboratuvarı Üniversitelerimizin 2013 Sıralamalar Raporu 10
131 Kapadokya Meslek Yüksekokulu 1 (WEBO.) 132 Gazikent 1 (WEBO.) 133 Yıldırım Beyazıt 1 (WEBO.) 134 İstanbul Medipol 1 (WEBO.) 135 Turgut Özal 1 (WEBO.) 136 Siirt 1 (WEBO.) 137 Gelişim 1 (WEBO.) 138 Muş Alparslan 1 (WEBO.) 139 KTO Karatay 1 (WEBO.) 140 Şırnak 1 (WEBO.) 141 Ağrı İbrahim Çeçen 1 (WEBO.) 142 Piri Reis 1 (WEBO.) 143 Hakkari 1 (WEBO.) 144 Beykoz Lojistik Meslek Yüksekokulu 1 (WEBO.) 145 Bayburt 1 (WEBO.) 146 İstanbul Kemerburgaz 1 (WEBO.) 147 TED 1 (WEBO.) 148 Süleyman Şah 1 (WEBO.) 149 Bezmiâlem Vakıf 1 (WEBO.) 150 Yeni Yüzyıl 1 (WEBO.) 151 Nuh Naci Yazgan 1 (WEBO.) 152 Hava Teknik Okullar Komutanlığı 1 (WEBO.) URAP Araştırma Laboratuvarı Üniversitelerimizin 2013 Sıralamalar Raporu 11
153 İstanbul 29 Mayıs 1 (WEBO.) 154 İstanbul Kavram Meslek Yüksekokulu 1 (WEBO.) 155 Canik Başarı 1 (WEBO.) 156 Kayseri Abdullah Gül 1 (WEBO.) 157 Toros 1 (WEBO.) 158 Atatürk Öğretmen Akademisi 1 (WEBO.) 159 Bornova Polis Meslek Eğitim Merkezi 1 (WEBO.) 160 Konya Ereğli Polis Meslek Yüksek Okulu 1 (WEBO.) 161 Muğla Meslek Yüksek Okulu 1 (WEBO.) URAP Araştırma Laboratuvarı Üniversitelerimizin 2013 Sıralamalar Raporu 12
Tablo. 4. Üniversitelerimizin dünya sıralamalarındaki yerleri (1-500; 501-1.000; 1.001-1,500; 1.501-2,000 ve 2.001-20.000 arası). Her grup, kendi grubu içinde kaç kez sıralamaya girdiğine göre sıralandı. Eşitlik halinde URAP Dünya Sıralaması kullanıldı. SIRA ÜNİVERSİTE URAP ARWU LEIDEN* SCIMAGO ** TIMES QS WEBO. HEEACT DÜNYADAKİ YERİ 1 ODTÜ 489 418 (564) 201-225 451-500 396 2 İstanbul 421 401-500 496 416 (551-600) (628) 3 Hacettepe 429 490 433 (551-600) (714) 4 Ankara 491 500 488 (620) 5 Ege 473 474 (625) (810) 6 İ. D. Bilkent (810) (1223) 226-250 401-450 (730) 7 Gazi (522) 486 (506) (875) 1 500 8 İstanbul Teknik (617) (705) 276-300 (501-550) (664) 9 Boğaziçi (802) (1194) 276-300 (551-600) (768) 10 Koç (1233) (2016) 226-250 (501-550) (1237) 11 Dokuz Eylül 863 861 985 12 Erciyes 729 906 (1112) 13 Çukurova 796 (1085) 601+ (1125) 14 Atatürk 951 894 (1032) 15 Selçuk 962 880 (1029) 16 Ondokuz Mayis 971 920 (1497) 501-1000 17 Sabancı (1266) (2014) 501-550 647 18 Marmara 837 (1017) (1378) URAP Araştırma Laboratuvarı Üniversitelerimizin 2013 Sıralamalar Raporu 13
19 Akdeniz 887 (1291) (1460) 20 Suleyman Demirel 910 (1219) (1037) 21 Uludağ 946 (1043) (1397) 22 Karadeniz Teknik 990 (3297) 23 Başkent (1035) 962 (1647) 24 GATA (1104) 867 (7547) 25 Gaziantep (1140) (1609) 912 26 Anadolu (1146) (1596) 761 27 Fırat 1011 1143 1299 28 Kocaeli 1134 1383 1365 29 Yıldız Teknik 1124 (1523) 1331 30 Dicle 1231 1487 (1869) 31 İnönü 1272 (1642) 1353 32 Fatih 1403 (2236) 1455 33 Sakarya 1442 (2212) 1125 34 Pamukkale 1173 (1555) (1520) 1001-1500 35 Mersin 1175 (1890) (1821) 36 Eskişehir Osmangazi 1190 (1541) (1537) 37 Gaziosmanpaşa 1243 (1973) (2339) 38 Yeditepe 1259 (1941) (2213) 39 İzmir Yüksek Teknoloji Enstitüsü 1286 (2532) (1910) URAP Araştırma Laboratuvarı Üniversitelerimizin 2013 Sıralamalar Raporu 14
40 Yüzüncü Yil 1287 (1581) (1791) 41 Gebze Yüksek Teknoloji Enstitüsü 1321 (2223) (2718) 42 Çanakkale Onsekiz Mart 1331 (1947) (1707) 43 Cumhuriyet 1360 (1688) 44 Mustafa Kemal 1364 (1860) (2471) 45 Afyon Kocatepe 1383 (1674) (1584) 46 Harran 1384 (1929) (2013) 47 Celal Bayar 1390 (1845) (2041) 48 Adnan Menderes 1419 (1886) (2160) 49 Trakya 1425 (1705) (1854) 50 Kırıkkale 1448 (1909) (2101) 51 Bülent Ecevit 1482 (1961) (2020) 52 Dumlupinar 1483 (3306) 53 Kahramanmaras Sutcu Imam (1617) 1054 (1665) 54 Balikesir 1581 1752 55 Niğde 1642 (2621) 1827 56 Çankaya 1701 1997 57 TOBB 1535 (2749) (2102) 58 Abant İzzet Baysal 1543 (2060) (2065) 1501-2000 59 Kafkas 1557 (2698) (2185) URAP Araştırma Laboratuvarı Üniversitelerimizin 2013 Sıralamalar Raporu 15
60 Muğla Sıtkı Koçman 1595 (2758) (2567) 61 Doğuş 1681 (2193) 62 Adıyaman 1682 (9089) 63 Düzce 1768 (3811) 64 Atılım 1808 (3174) (2023) 65 Namık Kemal 1828 (5185) 66 Recep Tayyip Erdoğan 1868 (7297) 67 Aksaray 1883 (7808) 68 Bahçeşehir 1884 (2675) 69 Ahi Evran 1897 (6011) 70 Erzincan 1910 (5467) 71 İzmir Ekonomi 1917 (2447) 72 Karabük 1958 (2974) 73 Bozok 1964 (6563) 74 Mehmet Akif Ersoy 1979 (3661) 75 İstanbul Bilim 1985 (11471) 76 Maltepe 1995 (3573) 77 Ordu 1998 (5388) 78 İstanbul Bilgi 2299 79 Kadir Has 3033 80 Işık 3037 81 Yaşar 3140 2001-20000 URAP Araştırma Laboratuvarı Üniversitelerimizin 2013 Sıralamalar Raporu 16
82 İstanbul Kültür 3221 83 Galatasaray 3261 84 Beykent 3647 85 İstanbul Ticaret 4581 86 İstanbul Aydin 4847 87 Polis Akademisi 4963 88 Özyeğin 4975 89 Haliç 5135 90 Okan 5460 91 Kastamonu 5485 92 Artvin Çoruh 5593 93 Mimar Sinan 5917 94 Kara Harp Okulu 6025 95 Hava Harp Okulu 6052 96 Zirve 6080 97 Hitit 6109 98 Uşak 6185 99 Bartin 6241 100 Giresun 6285 101 Gümüshane 6344 102 Çankiri Karatekin 6450 103 Izmir 6516 104 İstanbul Arel 6611 URAP Araştırma Laboratuvarı Üniversitelerimizin 2013 Sıralamalar Raporu 17
105 Nevşehir 6657 106 Karamanoğlu Mehmetbey 6701 107 Deniz Harp Okulu 6815 108 Osmaniye Korkut Ata 6989 109 Bilecik 7347 110 Yalova 7394 111 Mardin Artuklu 7454 112 Iğdır 7716 113 Bingöl 7734 114 Çağ 7999 115 Kilis 7 Aralık 8033 116 Ufuk 8048 117 Gediz 8444 118 İstanbul Şehir 8614 119 Batman 8648 120 Tunceli 9037 121 Amasya 9089 122 Mevlana 9141 123 Bitlis Eren 9166 124 Fatih Sultan Mehmet 9302 125 Kirklareli 9410 126 İstanbul Sabahattin Zaim 9655 URAP Araştırma Laboratuvarı Üniversitelerimizin 2013 Sıralamalar Raporu 18
127 Sinop 9715 128 Meliksah 9835 129 Acibadem 9875 130 Ardahan 9875 131 Kapadokya Meslek Yüksekokulu 10066 132 Gazikent 10156 133 Yıldırım Beyazıt 10346 134 İstanbul Medipol 10761 135 Turgut Özal 10772 136 Siirt 10825 137 Gelişim 11353 138 Muş Alparslan 11776 139 KTO Karatay 11799 140 Şırnak 11805 141 Ağrı İbrahim Çeçen 11837 142 Piri Reis 11887 143 Hakkari 12288 144 Beykoz Lojistik Meslek Yüksekokulu 12502 145 Bayburt 12588 146 İstanbul Kemerburgaz 12721 147 TED 13027 URAP Araştırma Laboratuvarı Üniversitelerimizin 2013 Sıralamalar Raporu 19
148 Süleyman Şah 13331 149 Bezmiâlem Vakıf 13523 150 Yeni Yüzyıl 13667 151 Nuh Naci Yazgan 13775 152 Hava Teknik Okullar Komutanlığı 14161 153 İstanbul 29 Mayıs 15134 154 İstanbul Kavram Meslek Yüksekokulu 15291 155 Canik Başarı 15865 156 Kayseri Abdullah Gül 15938 157 Toros 16158 158 Atatürk Öğretmen Akademisi 18272 159 Bornova Polis Meslek Eğitim Merkezi 18374 160 Konya Ereğli Polis Meslek Yüksek Okulu 19717 161 Muğla Meslek Yüksek Okulu 20776 *PP Top10% İndikatörü Sıralaması **Yayın Sayısı Sıralaması URAP Araştırma Laboratuvarı Üniversitelerimizin 2013 Sıralamalar Raporu 20
Tablo. 5. QS Bilim Alanı Sıralamalarına Giren Üniversitelerimiz Alan ODTÜ İTÜ İ.D. BİLKENT Ü. İSTANBUL Ü. BOĞAZİÇİ ÜNİV. Felsefe - - 151-200 - - Kimya Mühendisliği 151-200 151-200 - - - İnşaat Mühendisliği 51-100 101-150 - - - Elektrik-Elektronik Mühendisliği 101-150 151-200 - - - Makine Mühendisliği 101-150 101-150 - - - Matematik 151-200 - - - - Malzeme Bilimleri - 101-150 - - - İstatistik ve Yöneylem Araştırması 101-150 - - - - Siyaset ve Uluslararası Çalışmalar - - 101-150 - - Hukuk - - - 151-200 - İktisat ve Ekonometri 151-200 - 151-200 - - Eğitim 101-150 - - - - Mühendislik ve Teknoloji 197 215 328-392 Doğa Bilimleri 320-390 - - Sanat ve Beşeri Bilimler - - 332 350 - Sosyal Bilimler ve Yönetim - - - 376 - URAP Araştırma Laboratuvarı Üniversitelerimizin 2013 Sıralamalar Raporu 21
Tablo. 6. Leiden Bilim Alanı Sıralamalarına Giren Üniversitelerimiz Alan ODTÜ İstanbul Ankara Ege Hacettepe Gazi Biyomedikal ve Sağlık Bilimleri 414 482 488 484 475 491 Yaşam ve Yer Bilimleri 366 471 479 473 403 446 Matematik ve Bilgisayar Bilimleri 278-437 10 363 20 Doğal Bilimler ve Mühendislik 372 407 473 322 454 465 Sosyal ve Beşeri Bilimler 275 372 392 385 363 264 URAP Araştırma Laboratuvarı Üniversitelerimizin 2013 Sıralamalar Raporu 22
Tablo. 7. HEEACT Bilim Alanı Sıralamalarına Giren Üniversitelerimiz Alan ODTÜ İTÜ Dokuz Eylül Hacettepe Ege Gazi Fırat Atatürk Ankara Boğaziçi Mühendislik 232 236 - - - - - - - - Kimya Mühendisliği 110 61-247 187 237 - - - - İnşaat Mühendisliği 146 61 111 214 - - - - - - Elektrik-Elektronik Mühendisliği 224 - - - - - - - - - Makine Mühendisliği 281 132 - - 197 282 251 - - - Matematik - - - - 279 - - - - - Bilgisayar Bilimleri 253 212 - - - - - - - - Ziraat - - - - 255 - - 163 200 260 Farmokoloji & Toksikoloji - - - 294 - - - - - - Jeoloji 293 295 - - - - - - - - URAP Araştırma Laboratuvarı Üniversitelerimizin 2013 Sıralamalar Raporu 23
Tablo. 8. URAP Bilim Alanı Sıralamalarında ilk 500 e Giren Üniversitelerimiz SIRA ÜNİVERSİTE Mühendislik Çevre ve Ziraat Tıp Yaşam Bilimleri Doğal Bilimler Sosyal Bilimler İlk 500 de Yer Alma Sayısı 1 Hacettepe - 488 217 423-392 5 2 ODTÜ 200 480 - - 382 386 5 3 İstanbul - 365 164 426 - - 4 4 Ege 436 229 298 - - - 4 5 Gazi 369-312 - - 426 4 6 Ankara - 246 292 - - - 3 7 İstanbul Teknik 227 - - - 489-3 8 Erciyes - 341 459 - - - 3 9 Selçuk - 367 492 - - - 3 10 Çukurova - 407 - - - - 2 11 İ. D. Bilkent - - - - - 424 2 12 Marmara - - 379 - - - 2 13 Dokuz Eylül - - 432 - - - 2 14 Süleyman Demirel - 493 - - - - 2 15 Uludağ - 449 - - - - 2 16 Atatürk - 319 - - - - 2 17 Ondokuz Mayıs - 459 - - - - 2 18 Başkent - - 333 - - - 2 19 GATA - - 376 - - - 2 20 Yıldız Teknik 478 - - - - - 2 URAP Araştırma Laboratuvarı Üniversitelerimizin 2013 Sıralamalar Raporu 24
Not: Raporda kullanılan veriler aşağıdaki sitelerden alınmıştır 1. URAP: http://www.urapcenter.org 2. ARWU: http://www.shanghairanking.com 3. LEIDEN: http://www.leidenranking.com 4. HEEACT: http://www.heeact.edu.tw/mp.asp?mp=4 5. SCIMAGO: http://www.scimagoir.com 6. TIMES: http://www.timeshighereducation.co.uk/world-university-rankings 7. QS: http://www.topuniversities.com 8. WEBOMETRICS: http://www.webometrics.info URAP Araştırma Laboratuvarı Üniversitelerimizin 2013 Sıralamalar Raporu 25
Sıralama Sistemlerinin Kriterleri ve Ağırlıkları ARWU: İlk sıralamasını 2003 yılında yayınlandı. Dünyanın ilk 500 üniversitesi 2012 yılında Nobel veya Fields Medal ödülü kazanan mezun (%10) ve mensup (%20) sayısına, dünyada en çok atıf alanlar listesindeki mensup (%20) sayısına, Nature ve Science dergilerinde çıkan makale sayılarına (%20), SCI ve SSCI tarafından taranan makale sayısına (%20) ve yukarıdaki kriterlerden alınan puanların ilgili üniversitenin öğretim üyesi sayısına oranı (%10) kriterleri ile belirlemiştir. TIMES: İngiltere de yayınlanan dergi 2004 den beri sıralama yapıyor. Dünyanın ilk 400 üniversitesini 2012 de anketlerden elde edilen eğitim ortamı kriteri (%30), anket ve üniversitelerden alınan verilere dayanan araştırma kriteri (%30), normalize edilmiş yayın başına düşen ortalama atıf kriteri (%30), anket ve üniversitelerden verilerden elde edilen sanayi destekli projeler kriteri (%2,5), uluslarası öğretim üyesi, öğrenci ve araştırma kriteri (%7,5) WEBOMETRICS: İspanya da Cybermetrics Laboratuvarı 2004 den bu yana üniversitelerin alan adlarına (web) dayalı sıralama yayınlıyor. Dünyanın 20 bin üniversitesi 2013 yılında Google motorundan elde edilen tarama sonucuna dayanan boyut kriteri (%20), ilgili üniversitenin sitesine verilen tekil bağlantı (link) sayısına dayanan görünürlük kriteri (%50), ilgili üniversitenin sitesinde bulunan akademik dosya sayısına dayanan dosya zenginliği kriteri (%15) ve en çok atıf alan %10 luk dilime giren yayın sayısı kriteri (%15) ile sıralanmıştır. HEEACT: Tayvan Yüksek Öğretim Değerlendirme ve Akreditasyon Kurumu 2007 den bu yana sıralama yapıyor. Kurum, 2012 yılında, ilk 500 üniversiteyi 11 ve son bir yıllık makale sayılarına dayalı araştırma üretkenliği kriteri (%20), 11 ve son 2 yılda alınan atıf sayısı ve yayın başına atıf ortalamasına dayanan araştırma etkisi kriteri (%30) ve H endeksi, en çok atıf alan %1 lik dilime giren makale sayısı, etki değeri en yüksek %5 lik dilime giren dergilerde yayınlanan makale sayısı verilerine dayanan araştırmada mükemmelliyet kriteri (%50) ile sıralamıştır. LEIDEN: Hollanda da Leiden Bilim ve Teknoloji Çalışmaları Merkezi 2008 yılından bu yana dünya sıralaması yapıyor. Merkez, 2013 de ilk 500 üniversiteyi son 5 yıla ait; SCI ve SSCI tarafından taranan yayın sayısı (P) kriteri, yayın başına düşen atıf sayısı (MCS) kriteri, normalize edilmiş yayın başına düşen atıf sayısı (MNCS) kriteri, dünyada en çok atıf alan %10 luk dilime giren yayın oranı (PP top 10%) kriteri ve diğer üniversitelerle üretilen ortak yayınların oranı (PP collab) kriteri ile sıralamıştır. Kriterlerden elde edilen puanlara dayalı tek bir liste yapılmamaktadır. Esneklik sağlamak amacıyla her kriter için ayrı tablo verilmektedir. SCIMAGO: İspanya da Scimago Araştırma Kurumu nun sıralaması 2009 dan bu yana yayınlanıyor. Kurum, 2012 yılında, 3.290 üniversite ve araştırma kurumlarının sıralamasını URAP Araştırma Laboratuvarı Üniversitelerimizin 2013 Sıralamalar Raporu 26
Scopus veri tabanını kullanarak son 5 yıla ait; yayın sayısı (O) kriteri, ülkelerarası ortak yayın (IC) kriteri, normalize edilmiş yayın başına atıf (IN) kriteri, etki değeri en yüksek %25 lik dilime giren dergilerdeki makale oranı (Q1) kriteri, yayınlarda uzmanlaşma/yaygınlık (SI) kriteri, alanında en çok atıf alan %10 luk dilime giren makale oranı (ER) kriteri ile değerlendirmektedir. Kriterlerden elde edilen puanlara dayalı tek bir liste yapılmamaktadır. QS: Merkezi İngiltere de bulunan QS (Quacquarelli Symonds) firması TIMES dergisi ile yollarını ayırmasından sonra 2010, 2011 ve 2012 de sıralamalar yayınladı. QS, dünyanın ilk 700 üniversitesini; anketlerden elde edilen akademik saygınlık kriteri (%40) ve işveren görüş kriteri (%10), öğretim üyesi başına düşen atıf sayısı kritieri (%20), öğretim üyesi öğrenci oranı kriteri (%20), yabancı öğrenci oranı kriteri (%5) ve yabancı öğretim üyesi oranı kriteri (%5) ile belirlemektedir. URAP: ODTÜ Enformatik Enstitüsü bünyesinde kurulan URAP Araştırma Laboratuvarı 2010 dan bu yana sıralama yapmaktadır. URAP, dünyanın 2 bin üniversitesini; son yıl SCI, SSCI ve AHCI tarafından taranan makale sayısı kriterine (%21), son 5 yılda yayınlanan toplam bilimsel doküman sayısı kriterine (%10), son 5 yılda yayınlanan makalelere son yıl verilen atıf sayısı kriterine (%21), son 5 yılda yayınlanan makale sayılarının basıldıkları dergilerin etki faktörleri ile çarpımlarının toplamı kriterine (%18), son 5 yılda yayınlanan makalelere son yılda gelen atıf sayılarının atıf yapan makalelerin dergilerinin etki faktörleri ile çarpımlarının toplamı kriterine (%15) ve son 5 yılda ülkelerarası ortak yayın sayısı kriteri (%15) ile değerlendirmektedir. URAP Araştırma Laboratuvarı Üniversitelerimizin 2013 Sıralamalar Raporu 27