Orta Gelir Tuzağından Kurtulmak... 2008 Yılı Kişi Başına Düşen Milli Gelir (ABD=100, log %) Orta gelir tuzağını aşmanın tek yolu teknoloji yoğun Ar-Ge ve eğitime önem vermek Orta Gelir Tuzağını Aşmış Ekonomiler Ar-Ge Harcamaları / GSYİH (ort.) Eğitim Harcamaları / GSYİH (ort.) Yüksek Teknoloji İhracatı / İmalat (ort.) % 2,2 % 5,4 % 15 Türkiye Orta Gelir Tuzağındaki Ekonomiler Ar-Ge Harcamaları / GSYİH (ort.) Eğitim Harcamaları / GSYİH (ort.) Yüksek Teknoloji İhracatı / İmalat (ort.) 1960 Yılı Kişi Başına Düşen GSYİH (ABD=100, log %) % 0,8 % 4,6 % 8 Ar-Ge Harcamaları / GSYİH Ulusal Yenilik Sistemi 2023 Yılı Hedefleri Özel Sektör Ar-Ge Harcamaları / GSYİH Araştırmacı Sayısı (TZE) Özel Sektör Araştırmacı Sayısı (TZE) % 3 % 2 300 BİN 180 BİN Kaynaklar: The Economist (2012), TÜİK Ar-Ge Verileri (2014), OECD Ar-Ge Verileri (2014), UNESCO Eğitim Harcamaları Verileri (2014), Dünya Bankası Yüksek Teknoloji Yoğun İhracat Verileri (2014)
Ar-Ge ve Yeniliğe Ayrılan Kaynaklar Artıyor 0,95 0,48 Son yılda Ar-Ge harcamalarının GSYİH ye oranı % 0,95 e ulaştı 113 Toplam TZE araştırmacı sayısı 2003 ten bu yana 3 kat artarak 113 bine ulaştı 38 2
Araştırma ve Yenilik Fon Basamakları Bilimsel Mükemmeliyet Sanayide Liderlik Toplumsal Sorunlara Çözümler Bilimsel esaslara uygun Sonuç odaklı İzlenebilir hedefleri olan Yurtiçinde yapılan Ar-Ge projeleri Pazar odaklı, Kısa sürede ticarileşebilecek ürün ve süreçleri kapsayan En Az 2 Ülkeden Özel Sektör kuruluşunun bir araya gelerek yaptıkları ulusal kaynaklarla desteklenen Ar-Ge ve Yenilik Projeleri Avrupa çapında çok uluslu özel sektör kuruluşlarından oluşan ortaklıkların AB Fonları ve ulusal kaynaklarla desteklenen Ar-Ge ve Yenilik Projeleri Avrupa daki tüm paydaşların katılımına açık. (Üniversiteler, Sanayi Tem, STK lar, Kamu Kurumları)
Ufuk 2020 ELDER Ar-Ge Çalıştayı Hakan KARATAŞ Uluslararası İşbirliği Daire Başkanı 27 Nisan 2015
Özel Sektör Odaklı Yaklaşım Ar-Ge ve Yenilik Ekosisteminde özel sektör boyutu önem kazanıyor! Ekosistem Yaklaşımı; 23. BTYK Özel sektör ve girişimciler odaklı yaklaşım Ulusal Destekler Bireysel girişimciler Başlangıç firmaları KOBİ ler Büyük ölçekli şirketler Fikirden ürüne Sanayi güdümlü araştırma Uluslararası Destekler Ufuk 2020 EUREKA Eurostars KOBİ ve Sanayi odaklı yaklaşım 5
Özel Sektörün Ar-Ge Harcaması Artıyor Finans kaynağına göre Ar-Ge Harcamaları; 2012 120 100 80 60 40 20 0 65,6 61,6 73,9 76,5 73,7 45,1 11,0 30,3 31,3 21,7 16,4 24,9 43,9 Almanya ABD Çin Japonya G. Kore Türkiye Özel Sektör Finansmanının Ar-Ge harcamalarına oranı (%) Kamu Finansmanının Ar- Ge harcamalarına oranı (%) Diğer (Yüksek öğretim sektörü, ulusal ve dışsal kaynaklar) (%) Özel Sektör Finansmanının Ar-Ge Harcamasına Oranı 2003; % 23,2 2012; % 45,1 6
EUREKA Nedir? Uluslararası işbirliği platformu Hükümetlerarası network Pazara yönelik Ar- Ge projelerine destek Finansmana hızlı ve kolay erişim 7
EUREKA nın Özellikleri Pazar odaklı Yenilikçi ürün,süreç veya hizmet Konu güdümsüz projeler bottom-up Uluslararası İşbirliği 8
Üye Ülkeler Üye Ülkeler Assosiye Ülkeler Ulusal Bilgi Noktaları Uluslararası İşbirliği ülkeleri 9
Avrupa Birliği Çerçeve Programları İlki 1984 yılında başlamıştır. Ekonomik Güç Bilimsel/Teknolojik Güç Siyasi Güç Temelde Amacı: Bilimsel araştırma ve teknoloji geliştirme kapasitesini artırmak, Sosyal ve ekonomik kalkınmayı sağlamaktır
Avrupa Birliği Çerçeve Programları Ufuk 2020, AB nin yeni Araştırma ve Yenilik Çerçeve Programıdır. 6. ÇP 2002-2006 (5 yıl) 19,1 Milyar Euro 7. ÇP 2007-2013 (7 yıl) 53,2 Milyar Euro Ufuk 2020 2014-2020 (7 yıl) 80 Milyar Euro
Avrupa Araştırma Alanı (ERA) ve Türkiye ERA ile entegrasyonda önemli gelişmeler kaydedilmiştir. Toplam Bütçesi: 53.2 Milyar, Geri dönüş miktarı: 208,9 Milyon 930 Türk araştırmacı, 9.500 Avrupalı araştırmacı ile Ar-Ge yaptı 200 KOBİ, 2.000 Avrupalı Ar-Ge aktörü ile ortaklık kurdu 350 Türk araştırmacı Avrupa araştırma merkezlerinde çalıştı Kazanımlar En iyi küresel oyunculara erişim sağlandı Çok ortaklı ve çok disiplinli araştırma kültürü kazanıldı Tersine beyin göçüne ivme kazandırdı (MC bursu-334 araştırmacı) Proje Büyüklüğü 2,8 Milyar Avro 1.012 proje 1.206 Türk partner 12
Ufuk 2020 Açılış Etkinliği Ufuk 2020 Açılış Etkinliği 4-5 Haziran 2014 tarihlerinde İstanbul da düzenlendi 7 yıl boyunca %86 indirim 2011 GSYİH Değerleri 4. yılda aradeğerlendirme Ufuk 2020 katılım Anlaşması imzalanmıştır! 4 Haziran 2014 800 ün üzerinde katılımcı (Üniversite, sanayi, KOBİ, TTO lar, kurumlar, bilgi çoğaltıcıları, vb.) Komisyondan tam destek (Toplam 10 uzman) H2020 alanlarına yönelik oturumlar, tematik alanlar ve KOBİ eğitimleri SNE (Seconded National Expert) konusunda Komisyon ile mutabakat 13
Ufuk 2020 Programı : 2014-2020 Bilimsel Mükemmeliyet Araştırma ve yenilik faaliyetlerinde mükemmeliyet odağı Dünya standartlarında bilim İleri düzey araştırma yeteneği geliştirmesi Araştırmacıların en iyi altyapılara erişimi.. Endüstriyel Liderlik Güçlü yenilik ve özel sektör odağı 25,3 M Toplumsal Sorunlara Çözümler Araştırmada toplumsal sorun odağı Yeni iş sahaları yaratarak istihdamı artırmak Yenilikçi KOBİ ler Anahtar teknolojilere stratejik yatırımlar Ar-Ge için daha fazla özel sektör yatırımı 17,4 M 30,8 M Toplumsal problemlere çok disiplinli ve çok ortaklı araştırmalar yolu ile etkili çözüm önerileri 14
Ar-Ge ve Yenilikte Uluslararası İşbirliği Ufuk 2020 Sanayi ile işbirliği ve sanayi önceliklerine yoğunlaşan yapılanma Bireysel Araştırmacılar,, Kamu Sektörü, Sivil Toplum Kuruluşları, vb. Sanayiye özel bileşen 17 Milyar Avro Tematik araştırmada sanayi 30 Milyar Avro Kamu-Özel Ortaklıkları 17,5 Milyar Avro BİT, Mikro- ve nanoelektronik, fotonik Gıda Sağlık Enerji Nanoteknoloji, ileri malzeme Çevre Güvenlik İleri üretim ve işleme Ulaşım Sosyal B. 15
Ufuk 2020 : Toplumsal Sorunlara Çözümler Sağlık Çevre Gıda Ulaşım Güvenlik Enerji Sosyal Bilimler Araştırma ve Yenilik 7 Alan Toplumsal Sorunlara Çözümler Özel Sektör 16
Ufuk 2020 Akıllı Şebekeler Destekleri UFUK 2020 Toplumsal Sorunlara Çözümler Güvenli, Temiz ve Verimli Enerji Alanı Akıllı Şebekeler ve Enerji Depolama 2016 yılı bütçesi 97 Milyon 2017 yılı bütçesi 118 Milyon 17
Ufuk 2020 Katılım Kuralları En az 3 farklı AB üye ya da asosiye üye ülkesindeki, Sanayi, KOBİ, Üniversite, Araştırma Merkezi, STK, vb. farklı kuruluşların oluşturduğu konsorsiyumlar, ancak «KOBİ lerde Yenilikçilik» alanında tek başına işletmeler H2020 Programına başvurabilirler
Örnek Proje: Akıllı Şehir Enerji Demonstrasyon Projesi Projenin amacı Bina renovasyonu, akıllı şebekeler ve bölgesel ısıtma uygulamaları ile tekrarlanabilir, sistemsel ve bütünleşik enerji stratejileri geliştirilmesi ve uygulaması Projedeki Türk ortak SEAŞ, Soma Belediyesi, TÜBİTAK-MAM Enerji Enstitüsü, İTÜ, MİR ARGE, (18 Ortak) Bütçe 5 Mn / 49,1 Mn Bina yalıtımı, Fotovoltaik ve verimli aydınlatma uygulamaları geliştirilmesi Projede yürütülen bazı faaliyetler Yeni nesil ısıtma sistemlerinin geliştirilmesi Atık ısının kullanımıyla bölgesel ısıtma sisteminin geliştirilmesi Fotovoltaik sistemlerden üretilen elektriğin merkezi sistemlerle şebekeye bağlanması; akıllı şebeke uygulamalarının yapılması Türkiye nin kazanımları Uygulamanın Soma da gerçekleştirilmesi Fotovoltaik uygulamaların ilk kez akıllı şebekeler teknolojisi ile birlikte gerçekleştirilmesi Bölgesel ısıtma sistemlerine özel boru geliştirilmesi 19
Ufuk 2020 Programı 2015 Yılı Yol Haritası YOL HARİTASI HEDEFLERİ HEDEF 1 Ulusal düzeyde farkındalığın artırılması ve eğitim faaliyetlerinin gerçekleştirilmesi HEDEF 2 Program a katılımı teşvik eden mekanizmaların ve inisiyatiflerin geliştirilmesi Ülkemizin Horizon 2020 Programı na katılımını giderek artırmak, yaygınlaştırmak ve Programdan elde edilen faydayı azami düzeye taşımak. HEDEF 5 HEDEF 3 TARAL ın yetkinliğinin belirlenmesi, uluslararası görünürlüğünün artırılması ve Avrupa Araştırma Alanı ile işbirliklerinin geliştirilmesi HEDEF 4 Ulusal kurum ve kuruluşlar ile işbirliklerinin artırılması Program kapsamında ulusal ve uluslararası Ar-Ge programları arasında eşgüdüm sağlanması Avrupa Araştırma Alanı ile entegrayson 20
Ufuk 2020 Programı 2015 Yılı Yol Haritası 21
TÜBİTAK ULUSLARARASI İŞBİRLİKLERİNE KATILIMI ÖZENDİRMEYE YÖNELİK DESTEK VE ÖDÜL PROGRAMLARI Ebru İMAMOĞLU Ekim 2014
Temel Hedefler Temel hedef, H2020 geri dönüş oranı ve başarı yüzdesini artırmak! Katılım Horizon 2020 Programına gerçekleştirilecek başvuru sayısının artırılması (yeni aktörlerin de oyuna çekilmesi) Kalite Sunulacak projelerin değerlendirme destekleri ile kalitelerinin (başarı şanslarının) artırılması Liderlik Lider/Koordinatör araştırmacıların desteklenmesi, işbirliklerinde etkin pozisyonlarda yer almalarının kolaylaştırılması Özendirme Başarılı (fonlanan ya da eşik üstü) proje sahiplerinin ödüllendirilmesi ve teşvik edilmesi 23
Destek ve Ödüller Destekler Ödüller Seyahat Desteği Başarı Ödülü Koordinatör Olma Destekleri Eşik Üstü Ödülü ERC Baş Araştırmacı Geliştirme Programı COST Ödülü MSCA Ön Değerlendirme Destek Programı 24
Ufuk 2020 Destek ve Ödül Programları U2020 Programına Katılımı Desteklemek ve Teşvik Etmek! U2020 Seyahat Desteği Çok ortaklı projelerde ortak olmak (Uçak bileti, konaklama ve şehir içi ulaşım, toplantı ücreti, vize, harç, gündelik) Seyahat başına 1.500 üst limitli destek U2020 Koordinatörlüğü Destekleme Programı Çok ortaklı projelerde koordinatörlüğü desteklemek Her bir koordinatör adayına toplam 30.000 ya kadar destek Ağ Oluşturma Bireysel Katılım Liderlik Başarıyı Teşvik ERC Baş Araştırmacı Geliştirme Programı ERC ye Katılım ve Başarı Oranını Artırmak Proje başına 12.500 ya kadar destek MSCA Ön-Değerlendirme Destek Programı Marie Sklodowska-Curie Bireysel projelerde başarı oranını artırmak:, MSCA IF&COFUND Proje başına 1.000-8.000 arası destek Başarı ve Eşik üstü Ödülü Eşik üstü: 7.000 a kadar ödül Başarı: %80 i proje yürütücüsü ve ekibine, %20 si kuruluşa, 220.000 ---- 18.900 1.200.000 ---- 64.500 ERC Ödülleri Eşik üstü: 12.000 a kadar Başarı Ödülü: Sabit Tutar + %9 Transfer Ödülü : Sabit Tutar 25
26 U2020 Seyahat Desteği - 1 Yeni Destek ve Teşvik Mekanizması ile Ufuk 2020 Web Sayfası hayata geçirilmiştir! Proje Pazarları Stratejik ağlar (ATP, Avrupa Sanayi Birliği) Konsorsiyumların oluşturulmasında etkili etkinlikler, platformlar Bilgi Günleri Konsorsiyum Toplantıları TÜBİTAK ın gerekli gördüğü diğer toplantılar Seyahat Öncesi ve Sonrası Gerekli Belgeler Başvuru formu Resmi davet mektubu veya etkinliğe kayıt belgesi Araştırmacı ve/veya temsilcinin özgeçmişi İmzalı taahhütname
U2020 Seyahat Desteği - 2 Destek kapsamında araştırmacılara 1.500 Avro ya kadar destek sağlanmaktadır. Desteklenen Harcamalar Konaklama Uçak Bileti Şehiriçi/Ülke içi Ulaşım Toplantı katılım Ücreti Vize ve yurtdışı çıkış harcı Gündelik Destek İstatistiği Başvuru : Destek : Red : Önemli Hususlar Seyahat raporu ve fatura asılları teslim etme koşulu Yılda en çok 4 seyahat Aynı alanda en çok 4 kez seyahat desteği sonunda proje şartı 27
Ufuk 2020 Koordinatörlüğü Destekleme Programı 1 Konsorsiyum Kurma Amaçlı Seyahat Desteği Konsorsiyum kurma amaçlı organizasyon Desteği Proje Ön Değerlendirme Hizmeti Desteği. Proje Yazma-sunma Eğitimi Desteği. Proje Yazdırma Hizmeti Desteği 01 02 03 04 05 Bilimsel Mükemmeliyet Toplumsal Sorunlara Çözümler Diğer Alanlar Endüstriyel Liderlik 28
U2020 Koordinatörlüğü Destekleme Programı 2 Konsorsiyum Kurma Amaçlı Organizasyon Desteği Konsorsiyum Kurma Amaçlı Seyahat Desteği Nerede? Yurtiçi veya Yurtdışı 30.000 TL ye Ne kadar? Destek En çok 2 gün Hangi kalemler? Salon kirası, İkram, Teknik ekipmanlar, Koordinatör adayı ve ekipten 1 kişinin seyahati Kim? Koordinatör Adayı ve/veya araştırma ekibi üyeleri Hangi kalemler? Seyahat ve konaklama giderleri 1.500 Avro ya kadar Destek Amaç? Toplantılara katılım /Avrupa Komisyonu ile toplantı Kısıt? Her proje için en çok 4 seyahat 29
U2020 Koordinatörlüğü Destekleme Programı 3 Proje yazma-sunma eğitimi desteği 6.000 Avro ya kadar destek Proje yazdırma desteği 15.000 Avro ya kadar destek Her proje için en çok 1 defa Koordinatör Adayı ve araştırma ekibinden en çok 2 kişi Eğitime katılım ile seyahat ve konaklama giderleri Eğitimlere katılım (Finansal konular, Fikri Mülkiyet, Proje fikrini projeye dönüştürme vb. ) Proje fikrinin uzman kişi veya kuruluş tarafından projeye dönüştürülmesi Proje ön değerlendirme desteği 8.000 Avro ya kadar destek Projenin uzman kişi veya kuruluş tarafından incelenerek sunuma hazır hale getirilmesi 30 Her proje için en çok 1 defa
Eşik Üstü Ödülü Başvuru, Uygunluk Ölçütleri ve Belgeler Ödül Tutarları Çok ortaklı Proje: Ortak Koordinatör Ortaksız SME Projeleri : 3.500 Avro : 7.000 Avro : 5.250 Avro Başvuru formu Bağımsız değerlendirme sonuç raporu Proje yürütücüsü ve varsa ekibinin listesini gösteren proje başvurusu sahibi kurum/kuruluşlardan alınan yazı Ödemeler proje yürütücüsü ve ekibine Çağrı Özelinde Belirlenen Eşik Üstü Puanlar Proje tekrar sunulup başarılı olursa Başarı Ödülü için başvuru hakkı 31
Başarı Ödülü Başarı Ödülü Projedeki Türk ortağın Bütçe Dilimi (Avro) Formül 0-250.000 Ortak: 3.500 + (bütçe x 7%)=A Koordinatör: A x 2 250.000-1.000.000 Ortak: 8.500 + (bütçe x 5%) =B Koordinatör: B x 2 >1.000.000 Ortak: 28.500 + (bütçe x 3% ) =C Koordinatör: C x 2 Hesaplama Proje Tutarı Formül Ortak Koordinatör 220.000 3.500 + (bütçe x 7%) 18.900 37.800 500.000 8.500 + (bütçe x 5%) 33.500 67.000 1.200.000 28.500 + (bütçe x 3% ) 64.500 129.000 32
www.h2020.org.tr 33
Başvuru Sistemi 34
2014 Türk-Alman Bilim Yılı Hedef TR Etkinlik Desteği Avrupa ve Ulusal Destekli Fon Fırsatları Berlin de Türk Araştırmacılar ile Buluşuldu Yurtiçi Türk-Alman Ortak Bilimsel Etkinliklere Destek Programı Toplam Destek: 74 Etkinlik 1.000 Türk-780 Alman Araştırmacı 2+2 Programı Son Başvuru Tarihi: 23 Mart 2015 Üniversite-Sanayi İşbirliği Çağrısı
Türk Alman Bilim Yılı Kapanış Etkinliği Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanı Sn. Fikri IŞIK Federal Eğitim ve Araştırma Bakanı Sn. Johanna WANKA 36
Türk İngiliz Bilim Yılı Açılış Etkinliği 2015 Turkey-UK Science and Innovation Year Açılış Etkinliği 24 Mart 2015, Ankara Üst Düzey Katılım Newton-Katip Çelebi Fonu Resmi olarak Eylül 2014 te başlatıldı 5 Yıl boyunca TR-UK projeleri için toplam 40 Milyon Sterlin Destek Programları İnsanlar : Araştırmacıların Dolaşımı Araştırma : Araştırma İşbirlikleri Dönüşüm : İnovasyon İşbirlikleri Ufuk 2020 odaklı aktiviteler
TEŞEKKÜRLER Hakan KARATAŞ karatas.hakan@tubitak.gov.tr 38