GBF No: Güvenlik Bilgi Formlar n n Düzenlenmesine İlişkin Usul ve Esaslar Tebliği ne (R.G. Tarih: 11 Mart 00, Say : 469) Tehlikeli Kimyasallar Yönetmeliği ne (RG Tarih: 11 Temmuz 1993, Sayı:1634) uygun olarak hazırlanmıştır. Haz rlama Tarihi : 01.07.00 Son Düzenleme Tarihi : 01.09.008 Son Düzenleme Say s : 1 Kimyasal Ürün ve Firma Kimliği Linde Gaz A.Ş. Gebze Organize Sanayi Bölgesi, 300. Sokak, PK 41480, Gebze, Kocaeli, Türkiye Acil Durum Telefonu : 0 6 678 74 00 Telefon : 0 6 678 74 00 Faks : 0 6 678 75 00 Web adresi : www.lindegaz.com.tr E-mail : pazarlama@lindegaz.com.tr Ürün ad : Argon, sıvı (çok soğutularak sıvılaştırılmış) Kimyasal ad : Argon Kullan m alan : Modern endüstride Argon; kesme ve kaynak operasyonlarında, Silikon ve Germanyum kristallerinin oluşumu sırasında, Titanyum ve Zirkonyum gibi reaktif metallerin üretiminde koruyucu gaz olarak kullanılmaktadır. Argon ayrıca ampul ve floresan lambalar ile elektronik tüplerin dolumunda ve ergitilmiş metallerin dökme işlemlerinde oluşabilecek gözeneklerin giderilerek pürüzsüz kesit oluşturulması amacıyla da kullanılır. (3) LD: Farelerde öldürücü miktar, LC: Farelerde öldürücü konsantrasyon 3 Tehlikelerin Tan t m Acil durum gözden geçirmesi Kokusuz, renksiz, alev alma özelliği olmayan çok soğutularak sıvılaştırılmış gazdır. Basit boğucudur. Ürün kapalı bir alanda yayılırsa boğulmaya neden olabilir. Ortamdaki oksijen seviyesinin %19.5 in üzerinde olması sağlanmalıdır. Ürün ile temas eden dokularda soğuk yanığı meydana gelebilir. Basınçlı gazdır. 50 C nin altında kullanılmalı ve muhafaza edilmelidir. Vücuda giriş yolu Cilt ile temas Cilt yolu ile emilme Göz ile temas Yutma Bileşimi / İçindekiler Hakkında Bilgi Maruz kalma sınırları: Bileşen Argon Formül: Ar Cas No: 7440-37-1 EEC No: 31-147-0 PEL-OSHA (1) % Hacim 99.999 min TLV-ACGIH () Par-Pat Tüzüğü LD 50 veya LC 50(3) Sağlığa etkileri Maruz kalma sınırları Hassasiyet Üreme ile ilgili zarar Sinerjistik etkileri Bilinmiyor Tahriş Teratojen Mutajen Kanserojen etkileri Göze etkileri Ürün ile temas doku donmasına neden olabilir. (1) PEL OSHA: A.B.D İş Güvenliği İşçi Sağlığı İşçi Sağlığı İdaresi nce İzin Verilen Maruz Kalınma Sınırı () TLV ACGIH: Amerika Devlet Sanayi Hijyeni Görevlileri Birliği, Eşik Sınır Değeri Cilde etkileri Hızla buharlaşan sıvı ile temas soğuk yanığına neden olabilir. Soğuk yanığı etkileri cilt renginin gri veya beyaza dönüşmesi ve ciltte su toplaması meydana gelmesidir. 1/5
GBF No: Güvenlik Bilgi Formlar n n Düzenlenmesine İlişkin Usul ve Esaslar Tebliği ne (R.G. Tarih: 11 Mart 00, Say : 469) Tehlikeli Kimyasallar Yönetmeliği ne (RG Tarih: 11 Temmuz 1993, Sayı:1634) uygun olarak hazırlanmıştır. Haz rlama Tarihi : 01.07.00 Son Düzenleme Tarihi : 01.09.008 Son Düzenleme Say s : Yutma etkileri Mideye gitme olasılığı düşüktür. Sıvı ile temas doku donmasına neden olur. a etkileri Ürün zehirleyici etkisi olmayan boğucu bir gazdır. Boğucu gazların neden olduğu oksijen yetersizliğinin etkileri şunlardır: Hızlı solunum, idrakte azalma, adale koordinasyonunda bozukluk, yanlış karar verme, tüm algılamalarda azalma, duygusal dengesizlik ve yorgunluk. Boğulma etkisi ilerledikçe, mide bulantısı ve kusma, yere yıkılma ve bilinç kaybı olabilir ve daha sonra kasılma, koma ve ölümle sonuçlanabilir. Gebelik sırasında oksijen yetersizliği insanlarda ve deney hayvanlarında anormal gelişmelere neden olmuştur. Gaza maruz kalındığında ağırlaşan tıbbi durumlar Bilinmiyor. 4 İlk Yard m Tedbirleri Gözler Doktor tavsiyesi olmadan gözlere merhem veya yağ sürülmemelidir. Hızla buharlaşan sıvı nedeni ile donma veya kriyojenik yanıklar meydana gelirse, GÖZLER SICAK SU HATTA ILIK SU İLE BİLE YIKANMAMALIDIR. Etkilenen kişi etki kaynağından uzaklaştırılmalıdır. Göz kapakları iyice açılıp, sıvının buharlaşması sağlanmalıdır. Ağrı varsa, hasta tedavi ve takip için göz doktoruna gönderilmelidir. Hasta ışığa bakamıyorsa, gözleri hafif bir bant ile kapatılmalıdır. Cilt Cilt yolu ile temas veya soğuk yanığı durumunda: Sıvı bulaşmış elbiseyi çıkarın ve etkilenen bölgeler ılık suya tutulmalıdır. SICAK SU KULLANILMAMALIDIR. Eğer soğuk yanığından sonra cilt yüzeyinde su toplamış veya derin doku donması oluşmuşsa, hasta derhal bir doktora gösterilmelidir. Yutma Normal koşullarda yutma olası değildir. Eğer soğuk yanığından sonra cilt yüzeyinde su toplamış veya derin doku donması oluşmuşsa, hasta derhal bir doktora gösterilmelidir. AŞIRI MARUZ KALINAN TÜM VAKALARDA DERHAL TIBBİ MÜDAHALEDE BULUNULMASI ZORUNLUDUR. KURTARMA PERSONELİNDE SOLUNUM CİHAZI BULUNMALIDIR. Etkilenen kişiye yardım edilerek gazla kirlenmemiş bir alana götürülmeli ve temiz hava solunması sağlanmalıdır. Gazla kirlenmiş alandan çabuk uzaklaşmak çok önemlidir ve eğer nefes alma durursa suni solunum ve oksijen takviyesi uygulanmalıdır. Daha sonraki tedavi semptomatik ve destek tedavi olmalıdır. 5 Yang n ile Mücadele Tedbirleri Parlama koşulları Alev almaz Parlama noktası Kendiliğinden tutuşma sıcaklığı Alt patlama sınırı(% olarak havada bulunma oranı) Yöntem Yangın ve patlama tehlikesi Tehlikeli yanma ürünleri Mekanik şoka hassasiyet Statik elektrik boşalmasına hassasiyet Üst patlama sınırı(% olarak havada bulunma oranı) Alev almaz. Yangın ortamında kaldığı zaman tüp, hararete bağlı artan basınçtan dolayı şiddetle patlayabilir. Söndürme aracı Özel bir söndürme aracı gerektirmez. Tutuşan malzemeye uygun söndürücü kullanınız. /5
GBF No: Güvenlik Bilgi Formlar n n Düzenlenmesine İlişkin Usul ve Esaslar Tebliği ne (R.G. Tarih: 11 Mart 00, Say : 469) Tehlikeli Kimyasallar Yönetmeliği ne (RG Tarih: 11 Temmuz 1993, Sayı:1634) uygun olarak hazırlanmıştır. Haz rlama Tarihi : 01.07.00 Son Düzenleme Tarihi : 01.09.008 Son Düzenleme Say s : Yangın ile mücadele talimatı Yangın söndürme personeli koruyucu solunum cihazı kullanmalı ve koruyucu elbise giymelidir. Yangına maruz kalan tüplere alevler söndürülene kadar su sıkılmaya devam edilmelidir. 6 Kaza Sonucu Yay lmaya Karş Tedbirler Etkilenen alandan tüm personel tahliye edilmelidir. Uygun koruyucu donanım kullanılmalıdır. Sızıntı tankta veye sıvı tüpünde ise 1. bölümde belirtilen Linde tesisi aranmalıdır. 7 Kullanma ve Depolama Elektrik sınıflandırması: Tehlikesiz Aşındırıcı gaz değildir ve tüm yapı malzemeleri ile kullanılır. İyi havalandırılan yerlerde, kap imalatçısının ve Linde nin talimatlarına uygun olarak kullanılmalıdır. Tüpler sürüklenmemeli, kaydırılmamalı veya yuvarlanmamalıdır. Müşteri tankları imalatçının ve Linde nin talimatı uyarınca kullanılmalıdır. Bu tankları herhangi bir şekilde onarmaya, ayarlamaya veya üzerinde değişiklik yapmaya kalkışılmamalıdır. Tankın çalışmaması veya başka bir işletme sorunuyla karşılaşılırsa en yakın Linde yetkilisi aranmalı, acil yardım talep edilmelidir. Sıvı argon müşteriye, sahasındaki arası vakumlu çift cidarlı tanklara Linde tankerinden dolumla veya özel şekilde taşınan ve kullanılan arası vakumlu çift cidarlı taşınabilir ve LC diye anılan özel tüplerle sağlanır. Sıvının son derece soğuk olmasından dolayı, yalıtılmamış dolum hatları havanın yoğuşmasına neden olur. Azotu buharlaşarak ayrışan sıvı hava oksijence zengindir. Sıvı havanın yağ, gres veya diğer yanıcı malzemelerle, örneğin asfalt ve motor yağıyla temas etmesi önlenmelidir. Bir sızıntı yangın, patlama, boğulma veya zehirlenmeye neden olabilir. GAZ TÜPLERİ İÇİN GENEL UYARI: Hiçbir zaman basınçlı gaz tüpü veya kriyojenik gaz tüpü (LC) kapalı bir alanda örneğin; otomobil bagajında, minibüs içinde veya kapalı kasa aracın içinde taşınmamalıdır. Bir kaçak, yangın, patlama, boğulma veya zehirlenmeye neden olabilir. 8 Maruz Kalma Kontrolleri / Kişisel Korunma Çalışma sırasında maruz kalma kontrolleri Havadaki oksijen seviyesinin %19.5 in altına düşmesine neden olabilecek yüksek konsantrasyonda argon birikimini önlemek için uygun havalandırma yapılmalıdır. Gözlerin/yüzün korunması İşe uygun koruyucu yüz siperi veya gözlük kullanılmalıdır. Cildin korunması İşe uygun malzemeden yapılmış koruyucu eldiven kullanılmalıdır. korunması Tam yüz maskeli solunum cihazı acil durumlarda kullanılmak üzere hazır bulundurulmalıdır. Bu cihaz artı basınç hava hattında kullanılmalıdır. Diğer/genel koruma İşe uygun emniyet ayakkabıları kullanılmalıdır Sıvı argon kapları özellikle argon kullanımı için tasarlanmıştır. Bu tank ve tüpler ile bağlı yapılar daha yüksek yoğunluktaki akışkanları taşımak için tasarlanmamıştır. 3/5
GBF No: Güvenlik Bilgi Formlar n n Düzenlenmesine İlişkin Usul ve Esaslar Tebliği ne (R.G. Tarih: 11 Mart 00, Say : 469) Tehlikeli Kimyasallar Yönetmeliği ne (RG Tarih: 11 Temmuz 1993, Sayı:1634) uygun olarak hazırlanmıştır. Haz rlama Tarihi : 01.07.00 Son Düzenleme Tarihi : 01.09.008 Son Düzenleme Say s : 9 Fiziksel ve Kimyasal Özellikler Fiziki durum (gaz, sıvı, katı) Sıvı+gaz Erime noktası -189 C Kritik sıcaklık -1 C Gazın özgül ağırlığı (hava=1) 1.38 Kaynama noktası (1 atm de) -186 C Çözünürlük (H O, 1 atm, 0 C) 0,0537 vol/vol 13 Bertaraf Bilgileri Tankta veya sıvı argon tüpünde(lc) kalan gaz havaya atılmamalıdır. Tüp (veya gazın içinde bulunduğu başka cins bir kabı) uygun tehlike ikaz etiketi üzerinde olarak, vana muhafazası veya tüp kapağı takılı olarak, varsa vana tapası takılı olarak, Linde'ye veya Linde Yetkili Satıcısı'na iade edilmelidir. Kullanılmayan gaz Linde işletme sahalarında uygun şekilde bertaraf edilecektir. Koku ve görünüm Kokusuz, renksiz sıvı Ph 14 Taş mac l k Bilgisi Yağ/su dağıtım katsayısı Parametre A.D.R Tehlike s n f Doğru sevk ad Argon, soğutularak sıvılaştırılmış 10 Kararl l k ve Reaktivite Kararlılık : Kararlı Uyuşmayan malzemeler: Tehlike s n f kodu 3A Tan mlama no UN 1951 Etiket bilgisi. Sevk etiketi Alev almayan, zehirli olmayan gaz. Tehlikeli ayrışım ürünleri: Tehlikeli polimerizasyon: Meydana gelmez. 11 Toksikolojik Bilgi Cilt ve göz Argon zehirleyici olmayan basit boğucu gazdır. Diğer etkiler Gebelik sırasında oksijen eksikliği insanlarda ve deney hayvanlarında gelişim bozukluklarına neden olmuştur. 1 Ekolojik Bilgi Yayınlanmış herhangi bir veri yok. 15 Mevzuat Bilgileri 11.07.003 tarih 1634 sayılı Resmi Gazetede yayınlanan Tehlikeli Kimyasallar Yönetmeliği ne göre; Sembol Mevzuat risk ibareleri Mevzuat güvenlik tavsiyeleri 4/5
GBF No: Güvenlik Bilgi Formlar n n Düzenlenmesine İlişkin Usul ve Esaslar Tebliği ne (R.G. Tarih: 11 Mart 00, Say : 469) Tehlikeli Kimyasallar Yönetmeliği ne (RG Tarih: 11 Temmuz 1993, Sayı:1634) uygun olarak hazırlanmıştır. Haz rlama Tarihi : 01.07.00 Son Düzenleme Tarihi : 01.09.008 Son Düzenleme Say s : 16 Diğer Bilgiler Linde ye ait sıvı tankları ve tüpleri (LC ler) Linde Gaz A.Ş. nin açık yazılı izni olmadan başka bir kuruluş tarafından tekrar doldurulamaz. Sözlü olarak verilmiş ve ima edilmiş garantilerin reddedilmesi Bu belgenin hazırlanışında mümkün olduğunca özen gösterilmesine rağmen Linde olarak herhangi bir garanti verilmesi ve burada bulunan bilgilerin doğru ve eksiksiz olmalarına ilişkin bir iddiada bulunulması söz konusu değildir. Bu bilgilerin kullanıcının amaçlarına uygunluğu ile ilgili veya kullanımından doğan sonuçlardan dolayı Linde hiçbir sorumluluk kabul etmez. Gerçek ve/veya tüzel kişiler buradaki bilgilerin kendi özel amaçlarına uygunluğu konusunda kendileri karar vermelidir. 5/5