TANIM Taş, beton, demir, sac, bronz, ağaç, polyester gibi maddeleri işleyerek anıtlar, abideler çeşitli şilt, plaket veya süs eşyaları yapan kişidir. A- GÖREVLER KULLANILAN ARAÇ, GEREÇ VE EKİPMAN - Yapacağı eseri zihninde tasarlar, - Kullanılacak malzemeyi seçer, - Eserin, alçı, balmumu veya çamurla taslağını (eskizini) hazırlar, - Taslağın ölçümlerini gerçek malzeme üzerine nokta veya çizgi halinde işaretler, - Kullanılan malzemenin türüne göre uygun alet ve gereçleri kullanarak istenilen formu kabaca oluşturur, - Taş ve beton dışındaki maddelerle çalışıyorsa ekleme, kalıp alma, kaynatma gibi yöntemlerle malzemeye şekil verir, - Elmas veya çelik uçlu kalemlerle oluşturulan formun ince oyuntularını şekillendirir, - Eserin yüzeyini parlatır. - Çeşitli ağırlık ve büyüklükte çekiçler, - Elmas ve çelik uçlu kalemler, - Murç, tarak, pergel, ölçüm aletleri, - Ağrandizör (büyütme aleti), - Çeşitli elektrikli aletler, - İskarpela, - Tahta tokmaklar, - Taş, beton, alçı, ağaç, bakır, çamur, polyester, bronz, döküm vb. malzemeler. İZMİR A 1.1 2014/I
B- MESLEĞİN GEREKTİRDİĞİ GENEL ÖZELLİKLER Heykeltraş olmak isteyenlerin; - Tasarım ve çizim yeteneğine sahip, - Şekiller arasındaki ilişkileri, cisimlerin uzaydaki (mekandaki) durumlarını - Ellerini ve parmaklarını ustalıkla kullanabilen, - Güzel sanatlara ilgili, yaratıcı kimseler olmaları gerekir. C- ÇALIŞMA ORTAMI VE KOŞULLARI Heykeltraş çalışmalarını atölyede yürütür. Çalışma ortamı kirli, çamurlu fakat sakindir. Heykeltıraş genellikle tek başına çalışır, zaman zaman müşterilerle ve diğer sanatçılarla iletişim halinde olabilir. İZMİR B-C 1.1 2014/I
D- MESLEK EĞİTİMİ MESLEK EĞİTİMİNİN VERİLDİĞİ YERLER Mesleğin eğitimi, üniversitelerin Güzel Sanatlar Fakülteleri, Güzel Sanatlar Tasarım ve Mimarlık Fakülteleri ve Plastik Sanatlar Fakültelerinin Heykel bölümünde verilmektedir. MESLEK EĞİTİMİNE GİRİŞ KOŞULLARI EĞİTİMİN SÜRESİ VE İÇERİĞİ EĞİTİM SONUNDA ALINAN BELGE-DİPLOMA - Mesleğin eğitimine girebilmek için, - Lise veya dengi okul mezunu olmak, - ÖSYS (Öğrenci, Seçme ve Yerleştirme Sistemi) Kılavuzunda belirtilen şartları taşımak. - Yükseköğretime Geçiş Sınavında (YGS) herhangi bir puan türünden barajı aşarak başarılı olduktan sonra, ilgili üniversitece yapılacak olan özel yetenek sınavına girmek ve başarılı olmaları gerekmektedir. - Eğitim 4 yıl süreli olup, heykel bölümünde yaratıcı ve uygulamalı bir eğitim ve öğretim programı uygulanır. Eğitimde ana ilke öğrencinin yaratıcı kişiliğini geliştirmektir. Bu açıdan eğitimde öğrencinin bilgi, beceri, bilimsel ve yaratıcı yeteneklerinin gelişmesini sağlayıcı kavramsal ve deneysel çalışmalar yapılır. - Birinci sınıftaki temel sanat eğitimine paralel olarak üç boyutlu şekillendirme, anatomi, sanat tarihi ve yorumu ve teknoloji dersleri temel dersler olarak verilir. Ayrıca heykel tasarım atölyelerinde çalışmalarla, optik anlatım ve devingen şekillendirme yapabilme, denemeleri ile öğrenciye mesleğiyle ilgili gerekli malzemelerle şekillendirme yapabilme bilgi ve becerileri kazandırılır. Taş, metal, tahta, seramik ve yapay malzemeleri kullanabilmesi, teknolojileri öğrenmesi ve bunlarla soyut, somut çalışmalar yapabilmesi, yaratıcı kişiliğini geliştirmesi sağlanır. - Peyzaj mimarisi ve çevre tasarım dersleri öğrencinin eserleriyle doğa ilişkilerini kurabilmesi ve çevrede düzenleme yapabilmesine yardımcı olmaktadır. Dördüncü sınıfta heykel çalışmaları yoğunlaşır. Üçüncü sınıfta zorunlu olarak gördüğü taş, tahta, seramik ve yapay malzeme atölyelerinden birini seçer ve uygulamaların bir kısmını bu atölyelerin verdiği imkanlarla yapar. Çalışma yeri, donanım, öğretim elemanı ve öğrenci sayısı bu çalışmaların zaman ve süresini etkileyebilmektedir. Heykel bölümünde okutulan dersler fakülteler arasında bazı farklılıklar göstermesine rağmen amaç ve içerik yönünden aynıdır. Meslek eğitimini tamamladıktan sonra Heykel Bölümü Lisans Diploması alırlar. İZMİR D 1.1 2014/I
E- ÇALIŞMA ALANLARI VE İŞ BULMA OLANAKLARI - Heykeltıraşlar genellikle bağımsız çalışırlar. - Kültür Bakanlığı Güzel Sanatlar Müdürlüğüne bağlı kurumlarda, özel galerilerde sanat danışmanı olarak görev alabilirler. - Üniversitelerde öğretim elemanı olarak görev yapabilirler. Heykeltıraşlık düzenli gelir getiren bir meslek değildir. Bazı kimseler bu sanatı bir yan uğraş olarak sürdürmektedirler. Yetenekli ve girişimci olanların bu alanda kariyer edinme olasılıkları daha yüksektir. - Heykel programını bitirenlerden Ortaöğretim Alan Öğretmenliği Tezsiz Yüksek Lisans Programını veya Milli Eğitim Bakanlığı ve Yüksek Öğretim Kurulu (YÖK) işbirliği ile açılan/açılacak pedagojik formasyon programını başarı ile tamamlayanlar Plastik Sanatlar Öğretmeni olarak da çalışabilirler. F- EĞİTİM SÜRESİNCE VE EĞİTİM SONRASI KAZANÇ EĞİTİM SÜRESİNCE EĞİTİM SONRASI Öğrenciler eğitimleri süresince Yüksek Öğrenim Kredi ve Yurtlar Kurumunun verdiği öğrenci kredisi ile çeşitli kurum ve kuruluşlar tarafından sağlanan burslardan faydalanma olanaklarına sahiptirler. Eğitim sonrası kazanç ise heykeltraşın yeteneğine, üretkenliğine, tanınmışlığına, girişkenliğine, sanat çevresiyle ve halkla ilişkilerine göre değişkenlikler göstermektedir. İZMİR E-F 1.1 2014/I
G- MESLEKTE İLERLEME MESLEKİ EĞİTİMDE İLERLEME İŞ HAYATINDA İLERLEME BENZER MESLEKLER Lisans eğitiminden sonra alanlarında master (yüksek lisans) ve doktora eğitimi alarak akademik kariyer yapabilirler, yüksek öğretim kurumlarında araştırma görevlisi, doçent, profesör gibi unvanlarla öğretim üyesi olarak görev yapabilirler. Kendini belli bir alanda yetiştirerek uzmanlaşabilir. Çeşitli kuruluşlara sanat danışmanlığı yapabilir. - Ressamı, - Kalıpçılık teknikeri. İZMİR G 1.1 2014/I
H - EK BİLGİLER GÖREV - İş organizasyonu yapar, - Çevre koruma önlemleri alır, - İş sağlığı ve güvenliğine ilişkin faaliyetleri uygular, - Kalite Yönetim Sistemi kurallarına uygun çalışır, - Mesleki gelişim faaliyetlerinde bulunur. I- KAYNAKÇA - Meslek elemanları, - ÖSYM Üniversiteler Yükseköğretim Programları ve Meslekler Rehberi- 2000, - Güzel Sanatlar Fakültesi 1991-1992 Dokuz Eylül Üniversitesi yayını, - Marmara Üniversitesi Rehberi "Marmara Üniversitesi Temmuz 1991", - Türk Meslekler Sözlüğü İİBK Genel Müdürlüğü Yayın NO: 190, Meslek Danışma Komisyonu (MEDAK) üyesi kuruluşlar. - 9 sayılı T.C. MEB Talim ve Terbiye Kurulu Kararı Şubat/2014 İ - AYRINTILI BİLGİ İÇİN - İlgili eğitim kurumları, - Türkiye İş Kurumu web sayfası www.iskur.gov.tr - Ulusal Meslek Bilgi Sistemi http://mbs.meb.gov.tr/ - T.C. Ölçme Seçme ve Yerleştirme Merkezi Başkanlığı http://osym.gov.tr/ - Bünyesinde Meslek Bilgi Merkezi bulunan Çalışma ve İş Kurumu İl Müdürlükleri/Hizmet Merkezleri Bu dosya; meslek seçme aşamasında olan gençleri bilgilendirme amaçlı olup, meslek mensupları, işyerleri, mesleğin eğitim yerleri ve meslek odalarından bilgi alınarak oluşturulmuştur. İZMİR H-I-İ 1.1 2014/I