T.C. MĠLLÎ EĞĠTĠM BAKANLIĞI MEGEP (MESLEKÎ EĞĠTĠM VE ÖĞRETĠM SĠSTEMĠNĠN GÜÇLENDĠRĠLMESĠ PROJESĠ) ĠNġAAT TEKNOLOJĠSĠ

T.C. MĠLLÎ EĞĠTĠM BAKANLIĞI MEGEP (MESLEKÎ EĞĠTĠM VE ÖĞRETĠM SĠSTEMĠNĠN GÜÇLENDĠRĠLMESĠ PROJESĠ) ĠNġAAT TEKNOLOJĠSĠ ALÇI LEVHA VE PROFĠL UYGULAMA MODÜLÜ ANKARA 2010

Milli Eğitim Bakanlığı tarafından geliģtirilen modüller; Talim ve Terbiye Kurulu BaĢkanlığının 02.06.2006 tarih ve 269 sayılı Kararı ile onaylanan, Mesleki ve Teknik Eğitim Okul ve Kurumlarında kademeli olarak yaygınlaģtırılan 42 alan ve 192 dala ait çerçeve öğretim programlarında amaçlanan mesleki yeterlikleri kazandırmaya yönelik geliģtirilmiģ öğretim materyalleridir (Ders Notlarıdır). Modüller, bireylere mesleki yeterlik kazandırmak ve bireysel öğrenmeye rehberlik etmek amacıyla öğrenme materyali olarak hazırlanmıģ, denenmek ve geliģtirilmek üzere Mesleki ve Teknik Eğitim Okul ve Kurumlarında uygulanmaya baģlanmıģtır. Modüller teknolojik geliģmelere paralel olarak, amaçlanan yeterliği kazandırmak koģulu ile eğitim öğretim sırasında geliģtirilebilir ve yapılması önerilen değiģiklikler Bakanlıkta ilgili birime bildirilir. Örgün ve yaygın eğitim kurumları, iģletmeler ve kendi kendine mesleki yeterlik kazanmak isteyen bireyler modüllere internet üzerinden ulaģılabilirler. BasılmıĢ modüller, eğitim kurumlarında öğrencilere ücretsiz olarak dağıtılır. Modüller hiçbir Ģekilde ticari amaçla kullanılamaz ve ücret karģılığında satılamaz. 1

ĠÇĠNDEKĠLER AÇIKLAMALAR... 1 ĠÇĠNDEKĠLER... 2 MODÜL AÇIKLAMALARI... 3 GĠRĠġ....4 ÖĞRENME FAALĠYETĠ-1... 5 1. ALÇI LEVHA ĠLE DUVAR GĠYDĠRME... 5 1.1. TANIM... 5 1.2. AGRAF PROFĠL VE AKSESUARLAR... 5 1.3. AGRAFLI DUVAR GĠYDĠRME... 5 1.3.1. AGRAF, PROFĠL VE AKSESUAR MONTAJI... 7 1.3.2. PROFĠL ÜZERĠNE ALÇI LEVHA UYGULAMASI... 9 1.4. YAPIġTIRMALI DUVAR GĠYDĠRME... 11 1.5. NEME DAYANIMI ARTTIRILMIġ DUVAR UYGULAMASI (GÖMME REZERVUAR)... 14 1.6. SARFĠYAT TABLOLARI.... 18 ÖLÇME VE DEĞERLENDĠRME... 20 ÖĞRENME FAALĠYETĠ - 2... 21 1. ALÇI LEVHA ĠLE BÖLME DUVAR UYGULAMASI... 21 1.1. TANIM...... 21 1.2. TEK KAT VE ÇĠFT KAT BÖLME DUVAR UYGULAMASI... 21 1.3. OTEL TĠPĠ BÖLME DUVAR UYGULAMASI... 24 1.4. YANGINA DAYANIMI ARTTIRILMIġ BÖLME DUVAR UYGULAMASI... 28 1.5. SARFĠYAT TABLOSU... 29 ÖLÇME VE DEĞERLENDĠRME... 30 ÖĞRENME FAALĠYETĠ - 3... 31 1. ALÇI LEVHA ĠLE ASMA TAVAN UYGULAMASI... 31 1.1. TANIM.... 31 1.2. ASMA TAVAN AKSESUARLARI... 31 1.3. ASMA TAVAN UYGULAMASI... 32 1.3.1. TAVAN PROFĠLLERĠNĠN VE ASKI ÇUBUKLARININ MONTAJI... 32 1.3.2. ALÇI LEVHALARIN PROFĠLE MONTAJI... 35 1.3.2.1. STANDART ALÇI LEVHA UYGULAMASI... 35 1.3.2.2. AKUSTĠK ALÇI LEVHA UYGULAMASI... 37 1.4. KASET TĠPĠ ASMA TAVAN UYGULAMASI... 38 1.5. SARFĠYAT TABLOSU... 38 ÖLÇME VE DEĞERLENDĠRME... 42 CEVAP ANAHTARI... 43 2

MODÜL AÇIKLAMALARI KOD ALAN ĠnĢaat Teknoloji DAL/MESLEK MODÜLÜN ADI Alçı Levha ve Profil Uygulama MODÜLÜN TANIMI Alçı levha kullanarak duvar giydirme, bölme duvar ve asma tavan oluģturma konularının iģlendiği uygulamalı bir öğrenme materyalidir. SÜRE 40/8 ÖN KOġUL YETERLĠK MODÜLÜN AMACI EĞĠTĠM ÖĞRETĠM ORTAMLARI VE DONANIMLARI ÖLÇME VE DEĞERLENDĠRME Toz alçı kullanımını bilmek Alçı levha ve profil uygulamak Bu modülle inģaat sektöründe, dekorasyon ve yapı tamamlama sürecinde alçı levha ile duvar giydirme, bölme duvar, asma tavan, otel duvarı, neme ve yangına dayanımı yüksek Ģaft duvar uygulamalarını yapabileceksiniz. Tavan C ve U, duvar C ve U profilleri, askı çubuğu, klips, agraf, ses yalıtım bandı, dübel ve çeģitleri, vida ve çeģitleri, derz bandı, delikli köģe profili, metre, maket bıçağı, çırpı ipi, alçı levha rendesi, spatula, alçı teknesi, mala, tornavida, matkap vb. - Modül içeriğinde yer alan faaliyetleri tamamladıktan sonra verilen ölçme araçları ile kazandığınız bilgi, beceri ve uygulamalarınızı değerlendireceksiniz. - Öğretmen modül sonunda ölçme aracı (Ölçme testleri) ve uygulama testi yaparak, kazandığınız bilgi ve becerileri değerlendirecektir 3

GĠRĠġ Sevgili Öğrenci, Bu modülde temiz, ekonomik ve hızlı uygulamalar ile yapı ve dekorasyon sektöründe tamamlayıcı nitelikteki alçı levha ve aksesuarlarının özellikleri ve montajı anlatılacaktır. Avrupa Birliği uyum süreci kapsamında mesleki eğitimin önem kazandığı bu süreçte Millî Eğitim Bakanlığı ve Çıraklık ve Yaygın Eğitim Genel Müdürlüğü denetiminde hazırlanan eğitim dersleri ve uygulamaları sayesinde alçı levha ve profilleri ile duvar giydirme, bölme duvar ve asma tavan uygulamaları siz öğrencilere aktarılacak ve baģarılı öğrenciler sertifika sahibi olacaktır. Alçı hijyenik, hafif bir malzemedir. Alçı levha ile oluģturulan iç mekân duvarları, deprem bölgesinde yer alan ülkemizde gerçekleģebilecek hasarları ve kayıpları en aza indirmesi açısından önemlidir. Ayrıca alçı levha ile gerçekleģtirilen duvar giydirmeleri ekonomik, hızlı ve sağlıklı sonuçlar vermektedir. Ġhtiyaca göre geliģtirilmiģ neme, yangına dayanımı yükseltilmiģ alçı levhalar olası afet ve kazalarda can ve mal güvenliğini sağlamaktadır. Ayrıca, akustik levhalar ile gerçekleģtirilen asma tavanlar sayesinde problemli alanlarda ses izolasyonu konusunda çözüm üretilebilmektedir. GerçekleĢtirilecek olan bu eğitim sayesinde yapı ve dekorasyon sektöründe her türlü alçı levha uygulamasını gerçekleģtirebileceksiniz. 4

ÖĞRENME FAALĠYETĠ 1 AMAÇ Bu uygulama sayesinde alçı levha ile duvar giydirme uygulamasını öğreneceksiniz. ARAġTIRMA Alçı levha için kullanılan profiller için çeģitleri araģtırın. 1. ALÇI LEVHA ĠLE DUVAR GĠYDĠRME 1.1. Tanım Duvar C, Duvar U ve Agraf malzemelerinin kullanılması ile oluģturulan karkas ve üzerine monte edilen alçı levha ile oluģturan duvar Agraflı Duvar Giydirme olarak ifade edilir. Dayanıklı kullanılan profillerin sac ve alçı levha olması nedeniyle hafif olan bu duvar giydirme sayesinde, sıva ile gerçekleģtirilen duvarlara kıyasla hızlı ve daha düz duvarlar yapılmıģ olur. Her türlü konut, ofis, otel, hastane inģaat, onarım ve yenilemesinde bu sistem ile duvar tamamlama mümkündür. 1.2. Agraf, Profiller ve Aksesuarlar ġekil 1: Agraf Uzunluk: 7,5 cm, 12 cm 14 cm 20 cm 30 cm 40 cm ġekil 2: Ekleme Parçası 5

ġekil 3: Duvar C Profili 50mm ġekil 4: Duvar C Profili 75mm ġekil 5: Duvar C Profili 100mm ġekil 6: Duvar U Profili 50 mm ġekil 7: Duvar U Profili 75 mm ġekil 8: Duvar U Profili 100mm 6

ġekil 9: Delikli KöĢe Profili ġekil 10: KöĢe profili 1.3. Agraflı Duvar Giydirme 1.3.1. Agraf, profil ve aksesuar montajı Agraflı duvar giydirme, duvarda agrafların monte edileceği yerlerin belirlenmesi ile baģlar. Duvar U profillerinin monte edileceği yer, çırpı ipi ile iģaretlenir. Resim 1-2: Agraflı duvar giydirme ölçü alma Çırpı ipinin üzerinde agrafların sabitleneceği yerler 60 cm aralıklarla iģaretlenir. Bu iģaretli yerlerden duvar C profilinin yerleģtirileceği yerler tekrar çırpı ipi ile belirlenir. 7

Duvara sabitlenecek agrafın vidası hazırlanır ve 60 cm. aralıklarla açılan deliklere atılan dübeller ve pullu vidalar ile sabitlenir. Sabitlenen agrafın delikli kenarları profilin yerleģeceği Ģekilde kıvrılır. Resim 3: Agraflı duvar giydirme agraf hazırlama ve montaj Resim 4-5: Agraf montajı ve agrafın kıvrılması Resim 6-7: Agrafın Duvar C profiline sabitlenmesi 8

DüĢeyde sabitlenecek Duvar C profili çırpı ipi ile belirlenmiģ yere agrafın üstüne yerleģtirilir ve vidalarla sabitlenir. Resim 8-9: Duvar C profillerinden oluģmuģ karkasa strafor yerleģtirme Agraf, profili tuttuğu yerden duvara paralel olacak Ģekilde kıvrılır. Yalıtım malzemesi strafor, profiller arasına yerleģtirilirken, agrafın denk geldiği yerlere uygun Ģekilde kesilir. 1.3.2. Profil üzerine alçı levha uygulaması Alçı levha ile mevcut yapı duvarı arasına isteğe bağlı olarak yerleģtirilecek taģ yünü, cam yünü, XPS ya da EPS gibi straforlar yardımıyla ses ve ısı izolasyonları sağlanabilir. Yalıtım malzemesinin profillerine arasına yerleģtirilmesinden sonra alçı levha beyaz profillerin üzerine vidalanır. 9

Resim 10-11: Karkasa Alçı levha sabitleme Bu iģlemin ardından alçı levha oluģturulan karkas yüzeye yaklaģık 30 cm de bir ĢaĢırtma yöntemi ile atılan vidalar ile vidalanarak iģlemin bu aģaması tamamlanır. Resim 12-13: Alçı levha montajının tamamlanması ve derz bandı çekilmesi Alçı levha montajını takiben ek yerlerini tam kapatacak Ģekilde, yapıģtırıcılı derz bandı çekilir. Derz bandı ve vidaların üzerine uygulanmak üzere Aygips derz alçısı hazırlanır. Toz alçı temiz suya sepelenir, alçının suyu çekmesi için bir iki dakika beklenir ve homojen bir karıģım elde etmek için mikser yardımı ile karıģtırılır. Resim 14: Derz bandı ve vida yerlerine derz dolgu alçısı çekilmesi Resim 15: Alçı levha ve duvarın birleģme yerine matik çekilmesi 10

Elde edilen derz dolu alçısı derz bandının ve vidaların üzerine uygulanır duvar kenarı ile alçı levhaların birleģtiği yerlere mastik çekilir ve uygulama boyaya hazır hale getirilmiģ olur. 1.4. YapıĢtırmalı duvar giydirme Resim 16: Aygips plaka yapıģtırma alçısının hazırlanması Aygips alçı plaka yapıģtırıcısı, temiz su konmuģ kaba 50 gr.suya 100 gr. Alçı oranında serpilerek ve mikser yardımıyla karıģtırılarak homojen bir kıvama kavuģması ile iģleme baģlanır. Resim 17-18: YapıĢtırma yapılacak alanın ölçüsünü alma ve ölçüye göre alçı levha kesimi Alçı levhanın uygulama yapılacağı alanın ölçüsü alınır ve Alçı levha alçı levhadan gerekli boyutlarda kesilir. Hazırlanan alçı levha yapıģtırma harcı, levhanın yapıģtırılacağı yüzeye 30 11

cm aralıklarla Ģekilsiz parçalar halinde yerleģtirilir. Hazırlanan alçı levha, istenilen yüzeye yapıģtırılır ve mastar ve terazi yardımıyla Ģakül ve terazi kontrolleri yapılır. Resim 19-20: Hazırlanan alçı levhalara plaka yapıģtırma alçısının uygulaması Resim 21-22: Alçı levha yapıģtırma, mastar kontrolleri Çıkıntı oluģturan bölgeler mastar yardımı ile istenen seviyeye getirilir ve son kontrollerin ardından takip eden levha için de bu iģlemler tekrarlanır. 12

Resim 23-24: Alçı levhaya köģe profili uygulaması YapıĢtırma yöntemi ile giydirilmesi yapılan kolon köģeleri için delikli köģe profili kullanılır. KöĢelere sürülen Aygips derz alçısı üzerine delikli köģe profili yerleģtirilir ve tekrar derz alçısı ile üzeri kapatılarak boyama iģlerime hazır hale getirilir. Resim 25-26: Alçı levhaya derz dolgu alçısı uygulaması 13

1.5. Neme dayanımı arttırılmıģ duvar uygulaması Gömme Rezervuar Duvara monte edilmiģ gömme rezervuarı Neme dayanımı arttırılmıģ Alçı levha yeģil ile kapatmak için öncelikle duvar ve tavana monte edilecek profil için çırpı ipi ile yer belirlenir Duvar U profilleri pul ve vidalarla sabitlenir. Resim 27-28: Gömme rezervuar profil hazırlığı Gömme rezervuarın çerçevesi iģaretlenir ve profiller monte edilir. Kutu içine alınacak gömme rezervuarın üstüne 10 cm kalınlığında Alçı levha yeģil alçı levhalar kesilir ve profillerin üstüne vidalanır. Resim 29-30: Gömme rezervuar için kutu oluģturma 14

Resim 31-32: Kesilen alçı levhanın rendelenmesi, levhanın profile montajı Alçı levhadan yeni parça kesilmeden önce artan parçanın kenarları rendelenir. Montajı yapılan alçı levhalar rendelenir. Gömme rezervuarın üstünü kapatmak için kullanılacak alçı levhayı desteklemek ve üzerini kapatacak Alçı levha yeģil için Duvar C profillerinin taģıyacak agraf uygulaması yapılır. Resim 33-34: KöĢe kontrolü ve agrafın monte edileceği yerin belirlenmesi 15

Resim 35-36: Agrafın montajı Belirlenen noktaya, agraf vida ve bul ile sabitlenir, agrafın delikli kısımları, Duvar U profilini tutacak Ģekilde duvara dik Ģekilde kıvrılır ve profil vidalarla sabitlenir. Agrafın profilden artan kısımları duvara paralel olarak kıvrılır. Resim 37-38: Agrafın sabitlenmesi ve Duvar C profilinin yerleģtirilmesi 16

Resim 39-40: Profilin agrafa sabitlenmesi ve agrafın duvara paralel kıvrılması Gömme rezervuarın dıģarıda kalması gereken bölgeleri iģaretlenir ve gömme rezervuarı saklayacak Alçı levha YeĢil Alçı levha üzerinden kesilip çıkarılır. Resim 41-42: Kapak olarak gelecek alçı levha Bu Ģekilde hazırlanan karkasın üzerine monte edilir ve uygulamayı sonlandıran derz alçısı ve boyama uygulamasına hazırlanmıģ olur. 17

Resim 43: Gömme rezervuarın bitmiģ hali AYPAN METAL İSKELETLİ GİYDİRME DUVAR UYGULAMASI MALZEME SARFİYAT TABLOSU *2,50 m YÜKSEKLİKTE 1 m2 BÖLME DUVAR İÇİN % 5 FİRE HESABA KATILMIŞTIR. MİKTARLAR YAKLAŞIK OLUP,PROJE VE UYGULAMA DETAYINA GÖRE FAKLILIK GÖSTEREBİLİR. YANDAKİ SAYILARI ÇARPARAK BURAYA YAZINIZ İŞİNİZİN m2 'SİNİ BURAYA YAZINIZ MİKTAR MALZEME CİNSİ TEK KAT AYPAN LEVHALI ÇİFT KAT AYPAN LEVHALI TEK KAT AYPAN LEVHALI ÇİFT KAT AYPAN LEVHALI Aypan Alçı Levha 1,05 m2 2,10 m2 0,90 mt. Aypan Tavan U Profili ( DU ) Aypan Tavan C Profili ( DC ) Aypan Ses Yalıtım Bandı Aypan Dübel Ve Vida 2,30 mt. 1,00 mt. 2 adet Aypan Borazan Vida 25 mm. 12 adet 3 adet Aypan Borazan Vida 35 mm. 0 adet 12 adet 1 adet 1,60 mt. Aypan Derz Bandı Aypan Agraf Aypan Agraf Vidası Aygips Derz Dolgu Alçısı Aygips Saten Perdah Alçısı Aygips Köşe Profili ( Köşe bandı ) Yalıtım Malzemesi ( İsteğe Bağlı ) 2 adet 0,40 kg. 1 mm. Kalınlık İçin 1 kg / m2. (Tavan Yüksekliği) X (Duvar Köşe) Sayısına Göre Değişir 1, 05 m2 1.6. Sarfiyat Tabloları 18

AYPAN YAPIŞTIRMA GİYDİRME DUVAR UYGULAMASI MALZEME SARFİYAT TABLOSU MALZEME CİNSİ MİKTAR Aypan Alçı Levha 1,05 m2 Aygips Yapıştırma Alçısı *SARFİYAT TABLOSUNA BAKINIZ Aypan Derz Bandı 1,60 mt. Aygips Derz Dolgu Alçısı 0,40 kg. Aygips Saten Perdah Alçısı 1 mm. Kalınlık İçin 1 kg / m2. Aygips Köşe Profili ( Köşe bandı ) *2,50 m YÜKSEKLİKTE 1 m2 BÖLME DUVAR İÇİN % 5 FİRE HESABA KATILMIŞTIR. MİKTARLAR YAKLAŞIK OLUP,PROJE VE UYGULAMA DETAYINA GÖRE FAKLILIK GÖSTEREBİLİR. (Tavan Yüksekliği) X (Duvar Köşe) Sayısına Göre Değişir İŞİNİZİN m2 'SİNİ BURAYA YAZINIZ YANDAKİ SAYILARI ÇARPARAK BURAYA YAZINIZ *AYGIPS YAPIŞTIRMA ALÇISI SARFİYAT TABLOSU GİYDİRME YAPILACAK DUVAR TİPİ SARFİYAT MİKTARI Bürüt Beton Üzeri 1,5-2,5 Kg./ m2 İnce Sıva Üzeri 1,5-2,0 Kg./ m2 Kaba Sıva Üzeri 2,0-2,5 Kg./ m2 Gazbeton Üzeri 2,5-3,0 Kg./ m2 **Tuğla Duvar Üzeri 3,0-5,0 Kg./ m2 **Yüzey Kalitesine Göre Sarfiyat 1 Kg./ m2 Artıp Azalabilir 19

ÖLÇME VE DEĞERLENDĠRME 1 1- Agraflı duvar giydirme binanın hangi bölümlerinde yapılır. a. Ġç bölümlerinde b. DıĢ bölümlerinde c. Balkonlarda d. Asansör boģluklarında 2- Agraflı duvar giydirme için kullanılan aksesuarlar nelerdir? a. Tavan C, duvar U, agraf b. Vida, tavan U, agraf c. Duvar C, duvar U ve agraf, vida, pul d. Tavan C, tavan U, askı çubuğu, agraf 3- Agraflı duvar giydirme nasıl yapılır? a. Alçı levha duvara yapıģtırılır. b. Duvar C, duvar U ve agraf kullanılarak duvar giydirme yapılır. c. Alçı levha duvara beton astarı ile yapıģtırılır. d. Askı çubukları ve agraf ile tavan U ve tavan c profilleri kullanılır. 4- Alçı levhaları yapıģtırırken kaç cm aralıklarla alçı öbekleri koyulmalıdır. a. 10 cm b. 20 cm c. 30 cm d. 50 cm 5- Duvar yapıģtırma yapmak için hazırlanacak olan yapıģtırıcı alçının oranı nedir? a. 100 gr suya 50 gr alçı b. 50 gr suya 100 gr alçı c. 100 gr su 75 gr alçı d. 150 gr suya 100 gr alçı 20

ÖĞRENME FAALĠYETĠ 2 AMAÇ Bu öğrenme faaliyeti sayesinde standart ve yangına dayanımı arttırılmıģ alçı levhalar ile bölme duvar ve otel tipi bölme duvar uygulamasını öğreneceksiniz. ARAġTIRMA Çevrenizde iç mekânlarda alçı levha uygulamaları kullanılmıģ mı? Ġnceleyin. 1. ALÇI LEVHA ĠLE BÖLME DUVAR UYGULAMASI 1.1. Tanım Alçı levha Duvar U ve Duvar C profilleri, agraf, vida, pul aksesuarları ile bir alanda oluģturulan duvara bölme duvar denir. AlıĢık olduğumuz, tuğla, beton duvarlardan daha hızlı, ekonomik ve güvenli olan alçı levha bölme duvar; deprem, yangın gibi durumlarda malzemenin özelliği nedeniyle güvenlik sağlar. 1.2. Tek kat ve çift kat bölme duvar uygulaması Yapılacak olan bölme duvar ve kapı detayı için mekân içindeki yerinin ve ölçülerinin belirlenmesinden sonra çırpı ipi ile taģıyıcı olan DuvarU profillerinin oturacağı yer iģaretlenir. Resim 44: Bölme duvar için profil yeri belirleme Resim 45: Profile ses izolasyon bandının yapıģtırılması 21

Montajlanacak DuvarU profillerinin boyları ayarlanarak bağlantı zemini ile temas bölgesine ses izolasyon bandı yapıģtırılır. Resim 46-47: Tabanda ve duvarda Duvar U profil montajı Bölme duvarın, duvara sabitlenecek profili için çırpı ipi ile iģaretleme yapılır. Duvar U profilinin duvara sabitlenirken düz olması için terazi ile kontrolü yapılır. Duvara gelecek profilin de altına yalıtım bandı yapıģtırılır aynı iģlemler tavan için de gerçekleģtirilir. Daha sonra zemine, pul ve vida yardımıyla 60 cm. aralıklar ile Duvar U profillerinin sabitlenmesi sağlanır. Bu sabitlenme iģlemi sırasında Ģakül ve ip kontrolleri yapılarak iģlemin hassas olması sağlanır. Resim 48: Duvar C Profiller arası 60 cm olduğuna dair kontrol yapılır. Resim 49: Duvar C ve Duvar U perçin makası ile sabitlenir. 22

DuvarC profillerinin boy ölçümleri yapıldıktan sonra DuvarU profillerinin içerisine geçirilen DuvarC profilleri 60 cm. aks aralıkları ile perçin makası yardımıyla birbirlerine monte edilir. Aralıkların 60 cm aks aralığına sahip olmasına vidalamada sıkıntı yaģanmaması için dikkat edilir. Resim 50-51: Kapı eģiği için profil hazırlanması ve montajı Kapı eģiği için duvar U Profili üzerinde gerekli ölçüler alınır, kesilip katlanır ve kapı için bırakılan alanda istenilen yüksekliğe vida ve pul yardımıyla sabitlenir. Bu montaj iģlemini takiben bölme duvarın bir tarafına uygulanacak olan alçı levhanın yüzeye tam teması sağlandıktan sonra 30 ar cm aralıklarla borazan vidalarla profillere montajı yapılır. Kesilen alçı levhanın yüzeyi mutlaka rendeyle düzeltildikten sonra alçı levhalar ĢaĢırtmalı olarak yerleģtirilir ve vidalama iģlemi sırasında da ĢaĢırtmalı vidalama tekniği uygulanır. Resim 52-53: Profil üzerine Alçı levha beyazın montajı 23

Duvar C profillerinin içerisinde bulunan tesisat geçiģlerini sağlamak amacıyla bırakılmıģ rezervasyonlardaki klipsler kıvrılarak elektrik veya su tesisatını sağlamaya yönelik iģlemler gerçekleģtirilir. Ġçerisine ısı ve ses yalıtımı amacıyla uygulanması talep edilmiģ olan taģyünü, camyünü, XPS yada EPS uygulaması yapıldıktan sonra bölme duvarın diğer tarafından da yine plaka uygulaması 30 cm aralıklarla vidalanarak tamamlanır. Resim 54-55: Profil üzerine taģ yünü uygulaması ve rezerve alanlardan tesisat yerleģtirme Resim 57-58: Strafor üzerine Alçı levha montajı 24

Resim 59-60: Çift Kat Alçı levha uygulaması ve Derz bandı uygulaması Bu iģlemlerin ardından yüzeydeki ek yerlerine yapıģkanlı derz bandı yapıģtırılır. Derz bandı ve vidaların üzerine uygulanmak üzere Aygips derz alçısı hazırlanır. Toz alçı temiz suya sepelenir, alçının suyu çekmesi için bir iki dakika beklenir ve homojen bir karıģım elde etmek için mikser yardımı ile karıģtırılır. Elde edilen derz dolu alçısı derz bandının ve vidaların üzerine uygulanır. denk gelecek Ģekilde yine derz bandı uygulanır. Derz bandı ve vida baģlarının üzerine aygips derz alçısı çekilerek iģlem saten alçı ve boyaya hazır hale getirilerek tamamlanır. Resim 61: Çift kat bölme duvar üzerine derz dolgu harcı uygulaması 25

1.3. Otel tipi bölme duvar uygulaması Otel tipi bölme duvarda, bölme duvar inģasında izlenen iģlemler strafor, XPS ya da taģ yünü döģemeye kadar aynıdır. Otel tipi duvar bölme duvarın özelliği, 10 cm ara ile iki bölme duvarın inģa edilmesidir. 10 cm aralık, ses ve ısı yalıtımı sağladığı gibi, yangın sırasında ara bölme soğutma iģlevi de görür. Resim 62-63: Otel tipi bölme duvarda ikinci bölme duvarın belirlenmesi, profilin yalıtım bandının çekilmesi ve montajı Otel duvarlarında ses yalıtımı ve yangın tehlikesini minimuma indirmek amacıyla, ilk duvara 10 cm mesafe ile ikinci duvarın montajı yapılır. Birinci duvarın iç yüzüne alçı levha uygulaması yapılmadan aynı duvarın eģi yapılır. Ġkinci duvarın da yalıtım malzemeleri döģenir ve Alçı levha alçı levhalar 30 cm aralıklarla vidalanır. Otel duvarında ses ve ısı yalıtımı için çift kat alçı levha uygulaması yapılır. Resim 64: Ġkinci bölme duvarın profil uygulaması tamamlanmıģ hali Resim 65: Ġkinci duvarın yarısına kadar taģ yünü yerleģtirilmiģ hali 26

Resim 66-67: Ġkinci katın alçı levha uygulaması ve detay Bu iģlemlerin ardından yüzeydeki ek yerlerine yapıģkanlı derz bandı yapıģtırılır. Derz bandı ve vidaların üzerine uygulanmak üzere Aygips derz alçısı hazırlanır. Toz alçı temiz suya sepelenir, alçının suyu çekmesi için bir iki dakika beklenir ve homojen bir karıģım elde etmek için mikser yardımı ile karıģtırılır. Elde edilen derz dolu alçısı derz bandının ve vidaların üzerine uygulanır. denk gelecek Ģekilde yine derz bandı uygulanır. Derz bandı ve vida baģlarının üzerine aygips derz alçısı çekilerek iģlem saten alçı ve boyaya hazır hale getirilerek tamamlanır. Resim 68: Alçı levha birleģme yerlerine derz bandı uygulaması Resim 69: Alçı levhada derz bandı ve vida üstüne derz alçısı uygulaması 27

1.4. Yangına dayanımı arttırılmıģ bölme duvar uygulaması Yangına dayanımı arttırılmıģ duvar uygulamasında, standart beyaz alçı levha yerine, kırmızı renkte kor ve kağıt alanında kimyasal takviyesi yangına dayanım standartlarına uygun alçı levha kullanılır. Resim 70-71: Alçı levha kırmızıların montajı ve derz bandının yapıģtırılması Resim 72-73: Alçı levha kırmızıların birleģme yerlerine ve vida yerlerine derz dolgu alçısının uygulaması Ayrıca çift kat alçı levha kullanılması önerilir. Alçı levhaların montajından sonra alçı levhaların birleģme yerlerine derz bandı çekilmelidir. Derz bandı ve vida yerlerine derz dolgu alçısı uygulamasından sonra yangına dayanımı arttırılmıģ duvar boyamaya hazır hale getirilmiģ olur. 28

Tek Kat Alçı Levha Çift Kat Alçı Levha Tek Kat Alçı Levha Çift Kat Alçı Levha YANDAKİ SAYILARI ÇARPARAK BURAYA YAZINIZ 1.5. Sarfiyat Tablosu Aypan Alçı Levha 1,05 m2 2,10 m2 Aypan Borazan Vida 25 mm. 16 3 Aypan Borazan Vida 35 mm. 0 16 Aypan Duvar U Profili ( DU ) Aypan Duvar C Profili ( DC ) Aypan Ses Yalıtım Bandı Aypan Dübel Ve Vida Aypan Derz Bandı Aygips Derz Dolgu Alçısı Aygips Saten Perdah Alçısı Aygips Köşe Profili ( Köşe bandı ) MİKTARLAR YAKLAŞIK OLUP,PROJE VE UYGULAMA DETAYINA GÖRE FAKLILIK GÖSTEREBİLİR. *2,50 m YÜKSEKLİKTE 1 m2 BÖLME DUVAR İÇİN % 5 FİRE HESABA KATILMIŞTIR. AYPAN METAL İSKELETLİ BÖLME DUVAR UYGULAMASI MALZEME SARFİYAT TABLOSU 0,90 mt. 2,3 mt. 1 mt. 2,6 adet 1,8 mt. 0,4 kg. 1 mm. Kalınlık İçin 1 kg / m2. (Tavan Yüksekliği) X (Duvar Köşe) Sayısına Göre Değişir Yalıtım Malzemesi ( İsteğe Bağlı ) 1, 05 m2 İŞİNİZİN m2 'SİNİ BURAYA YAZINIZ 29

ÖLÇME VE DEĞERLENDĠRME - 2 1- Duvar bölme sisteminde kaç cm.lik aralıklarla profil kullanılmalıdır. a. 10 cm b. 20 cm c. 40 cm d. 60 cm 2- Ġzolasyon bandı neden uygulanmalıdır? a. Su geçirmemesi için b. Ses geçirmemesi için c. Hava geçirmemesi için d. Soğuk geçirmemesi için 3- Çift kat plaka uygulaması neden yapılır? a. Kalın olması için b. Ses geçirmemesi için c. Isı yalıtımı için d. Hepsi 4- Otel tipi bölme duvarda iki duvar arasındaki boģluk kaç olmalıdır? a. 10 cm b. 20 cm c. 30 cm d. 40 cm 5- Otel tipi bölme duvarda iki duvar arasındaki neden boģluk bırakılır? a. Ses izolasyonunu arttırmak b. Isı izolasyonunu arttırmak c. Yangın tehlikesinde soğutma sağlamak d. Hepsi 30

ÖĞRENME FAALĠYETĠ - 3 AMAÇ Bu öğrenme faaliyetinde asma tavan uygulamaları için gerekli aksesuarları tanıyacak, bu aksesuar ve profiller ile standart alçı levha ve akustik levhalar ile asma tavan yapımını öğreneceksiniz. ARAġTIRMA Asma tavan kullanılan alanları gözlemleyin. O alanlarda neden asma tavan uygulaması gerektiğini araģtırın. 1. ALÇI LEVHA ĠLE ASMA TAVAN UYGULAMASI 1.1. Tanım Asma Tavan dekoratif bir görünüm, ses ve ısı yalıtımı sağlamak amacı ile yapılan, taģıyıcı sistem ve taģ yünü, metal gibi kaplamalardan oluģan bir yapı elemanıdır. Yapılarda tavandaki kötü veya hoģ durmayan görüntüyü önlemek amacıyla asma tavan uygulamasına ihtiyaç duyulmaktadır. 1.2. Asma Tavan Aksesuarları ġekil 11: Askı MaĢası ġekil 12: Klips 31

ġekil 13: Askı Çubuğu Uzunluk: 40 cm, 60 cm 80 cm ġekil 14: Çiftli Yay 100 cm 120 cm 150 cm 200 cm ġekil 15: Tavan U Profili ġekil 16: Tavan C Profili 1.3. Asma tavan uygulaması 1.3.1. Tavan profillerinin ve askı çubuklarının montajı 32

Resim 74-75: Asma tavan uygulamasında profil için ölçü alma ve çırpı ipiyle profilin montaj edileceği yeri belirleme Yüzeye iģaretlenmiģ kot ölçüsü baz alınarak, lazer nüvo veya hortum terazi ile asma tavanın geleceği yükseklik belirlenir ve çırpı ipiyle iģaretlenir. Alınan ölçü sonucunda TavanU profili istenen boyda kesilerek 60 cm aralıklarla duvara dübel, pul ve vida yardımıyla montajlanır. Resim 76-77: Çırpı ipiyle profil yeri belirleme ve köģelerde profillerin birleģtirilmesi Eğer yüzey alçı levhaya denk geliyorsa borazan vidayla vidalama iģlemi yapılır. TavanU profillerinin montajının ardından karkas sistemini taģıyacak olan askı çubukları, TavanC profillerini taģıyacağı için ve TavanC profilleri 90 cm aralıklar ile yerleģtirileceğinden tavanda geleceği yerler bu ölçüler dikkate alınarak iģaretlenir ve delinir, yerine göre çelik dübel veya plastik dübel kullanılarak askı çubuklarının montajı yapılır. Resim 78-79: Askı çubuklarının 90 cm aralıklarla yerleģtirilmesi için ölçüsünün alınması ve montajı. 33

Ardından TavanC profilleri olması gereken boyut ölçülerinde kesilir ve hazırlanır. Askı çubuklarına klipsli askı maģası yerleģtirilerek çubuğun fazlalık kısmı kıvrıldıktan sonra, klips Tavan C profilin içerisine oturacak Ģekilde yerleģtirilir. Gerekli yükseklik ayarı yapıldıktan sonra ana taģıyıcı TavanC profillerine tali taģıyıcı TavanC profillerinin montajı için yine klipsler kullanılır ve klipslerin uçları kıvrılarak profillerin sabitlenmesi sağlanır. Bu arada tali TavanC profillerinin uçları daha önce duvara montajlanmıģ TavanU Profillerinin içine yerleģtirilmelidir. Ardından hassas biçimde karkasın yüzey kontrolü yapılır. Resim 80-81: TaĢıyıcı profilin ucunda askı maģası bulunan askı çubuklarına monte ediliģi Resim 82: Askı maģasının taģıma profiline yerleģtirilmesi. Resim 83: Klips ile kesiģen taģıma profillerinin bağlanması 34

Resim 84-85: Aks ölçü kontrolü ve alçı levha uygulaması öncesinde görünüģü Metre yardımıyla aksları ölçülen profilin düzeltilmesi sağlanır ve profillerin birleģme noktaları klipslerle sabitlenir. 1.3.2. Alçı Levhaların profile montajı 1.3.2.1. Standart alçı levha uygulaması Yüzeye montajlanacak olan plakanın 30 cm aralıklarla borazan vida kullanılarak vidalanması sonucunda iģlemin montaj aģaması tamamlanır. Resim 86-87: Alçı levha beyaz alçı levhaların asma tavan karkasına montajı ve ĢaĢırtma yönteminin uygulaması 35

Resim 88-89: TaĢ yünü yerleģtir ve derz bandı yapıģtırma Dikkat edilmesi gereken nokta yan yana gelen levhalarda ĢaĢırtmalı montaj sistemi uygulanmasıdır. Alçı Levhalar monte edildikten sonra yalıtım amaçlı taģyünü yerleģtirilir. Daha sonra yapıģkanlı derz bandı yardımıyla ek yerleri bantlanır. Derz bandı ve vidaların üzerine uygulanmak üzere Aygips derz alçısı hazırlanır. Toz alçı temiz suya sepelenir, alçının suyu çekmesi için bir iki dakika beklenir ve homojen bir karıģım elde etmek için mikser yardımı ile karıģtırılır. Elde edilen derz dolu alçısı derz bandının ve vidaların üzerine uygulanır. Resim 90: Alçı levha üzerinde derz bandı ve vidaların üzerine derz dolgu alçı uygulaması 36

1.3.2.2. Akustik alçı levha uygulaması Resim 91-92: Akustik alçı levha montajı ve ĢaĢırtma yöntemi uygulaması Yüzeye montajlanacak olan akustik alçı levha 30 cm aralıklarla borazan vida kullanılarak vidalanması sonucunda iģlemin montaj aģaması tamamlanır. Dikkat edilmesi gereken nokta yan yana gelen levhalarda ĢaĢırtmalı montaj sistemi uygulanmasıdır. Akustik Alçı Levhalar monte edildikten sonra yalıtım amaçlı taģyünü yerleģtirilir. Resim 93-94: Akustik alçıların birleģme noktalarına derz bandı yapıģtırılması ve derz dolgu alçısı çekilmesi 37

Daha sonra yapıģkanlı derz bandı yardımıyla ek yerleri bantlanır. Derz bandı ve vidaların üzerine uygulanmak üzere Aygips derz alçısı hazırlanır. Toz alçı temiz suya sepelenir, alçının suyu çekmesi için bir iki dakika beklenir ve homojen bir karıģım elde etmek için mikser yardımı ile karıģtırılır. Elde edilen derz dolu alçısı derz bandının ve vidaların üzerine uygulanır. 1.4. Kaset tipi asma tavan uygulaması Yüzeye iģaretlenmiģ kot ölçüsü baz alınarak, lazer nüvo veya hortum terazi ile asma tavanın geleceği yükseklik belirlenir ve çırpı ipiyle iģaretlenir. Resim 95-96: T24 profillerinin duvara montajı ve askı çubukları için yer belirleme Alınan ölçü sonucunda T24 çevre profili istenen boyda kesilerek 60 cm aralıklarla duvara dübel, pul ve vida yardımıyla montajlanır. Eğer yüzey alçı levhaya denk geliyorsa borazan vidayla vidalama iģlemi yapılır. T24 profillerinin montajının ardından karkas sistemini taģıyacak olan askı çubukları, T24 profillerini ana taģıyıcılar 120 cm aralıklar ile yerleģtirileceğinden tavanda geleceği yerler bu ölçüler dikkate alınarak iģaretlenir ve delinir, yerine göre çelik dübel veya plastik dübel kullanılarak askı çubuklarının montajı yapılır. 38

Resim 97-98: Çiftli yay ile askı çubuğu uzatma Ardından T24 profilleri olması gereken boyut ölçülerinde kesilir ve hazırlanır. Askı maģası ile istenilen uzunluğa getirilen askı çubuklarının ucuzuna T24 profilleri, üzerindeki deliklere geçirilir. Resim 99-100: T24 Profillerle karkas oluģturma 39

Resim 101-102: Karkas ölçü kontrolü ve 60X60 akustik alçı levhaların yerleģtirilmesi Birbirine geçme sistemine uygun imal edilmiģ profiller 60 cm.lik aralıklarla sabitlenir. bu noktada ölçüm yapılması önemlidir. YerleĢtirilecek 60X60 plakalara uygun olduğundan emin olunmalıdır. Karkas oluģturulduktan sonra 60 a 60 akustik alçı levhalar yerleģtirilir. Vida montajı, derz bandı ve derz alçısı gerektirmeyen uygulama, müdahale edilmesi gerektiğinde plakaların kolayca çıkartılıp yeniden yerleģtirilmesine imkan sağlamaktadır. Resim 103: 60X60 akustik alçı levha ile asma tavan uygulaması 40

1.5. Sarfiyat Tablosu AYPAN METAL İSKELETLİ ASMA TAVAN UYGULAMASI MALZEME SARFİYAT TABLOSU 1 m2 ASMA TAVAN İÇİN % 5 FİRE HESABA KATILMIŞTIR. MİKTARLAR YAKLAŞIK OLUP,PROJE VE UYGULAMA DETAYINA GÖRE FAKLILIK GÖSTEREBİLİR. Malzeme Cinsi Aypan Alçı Levha Aypan Tavan U Profili Aypan Tavan C Profili Aypan Ekleme Parçası Aypan Dübel Ve Vida Aypan Çelik Dübel Aypan Askı Çubuğu Aypan Askı Maşası Aypan Klips Aypan Borazan Vida 25 mm. Aypan Derz Bandı Aygips Derz Dolgu Alçısı Aygips Saten Perdah Alçısı Aygips Köşe Profili ( Köşe bandı ) Yalıtım Malzemesi ( İsteğe Bağlı ) TAVAN C PROFİLİ Ana Taşıyıcı Tavan C Profil Tali Taşıyıcı Tavan C Profili Toplam Tüketilen Tavan C Profili Tek Kat Alçı Levha 1,05 m2 0,90 mt. *TC Profil Sarfiyat Tablosuna Bakınız 0,6 adet 1,0 adet 1,6 adet 1,6 Adet 1,6 adet 4,7 adet 16 adet 1,8 mt. 0,40 kg. 1 mm. Kalınlık İçin 1 kg / m2. Tavan Detayına Göre Gereklilik Gösterir 1, 05 m2 *TC Profili Sarfiyat Tablosu İŞİNİZİN m2 'SİNİ BURAYA YAZINIZ Dik Tali Taşıyıcı TC Profil Aks Aralığı YANDAKİ SAYILARI ÇARPARAK BURAYA YAZINIZ Paralel 50 cm. 60 cm. 40 cm. 1,0 mt. 1,0 mt. 1,0 mt. 2,0 mt. 1,7 mt. 2,5 mt. 3,0 mt. 2,7 mt. 3,5 mt. 41