T.C. MĠLLÎ EĞĠTĠM BAKANLIĞI Hayat Boyu Öğrenme Genel Müdürlüğü MÜZĠK VE GÖSTERĠ SANATLARI TÜRK HALK OYUNLARI GÜMÜġHANE YÖRESĠ MODÜLER PROGRAMI (YETERLĠĞE DAYALI) 2012 ANKARA
ÖNSÖZ Günümüzde mesleklerin değişim ile karşı karşıya olması ve daha karmaşık bir yapıda bulunmaya başlaması nedeniyle, meslekî yeterliklerin de geniş tabanlı bilgilere, becerilere ve tavırlara dayalı olmasını ve programların buna göre geliştirilmesini zorunlu hâle getirmektedir. Program çalışmaları kapsamında yapılan tarama ve inceleme çalışmaları sonucunda faaliyet gösteren oyunlar belirlenmiştir. Her il kendi yöre oyunları dışında program hazırlanmıştır. Hazırlanan programlar ildeki tüm halk eğitimi merkezlerinden, üniversitelerden ve halk oyunları ile ilgilenen kuruluşların katılımların sağlanmasına özen gösterilmiştir. Program hazırlama, içerik ve yazılım standartlarına uygun olarak hazırlanan programlar yayınlanmıştır. Müzik ve Gösteri Sanatları alanı öğretim programları, gelişmelere bağlı olarak esnek ve sürekli güncellenmeye uygun bir yapıda tasarlanmıştır. Bireyler kazandıkları güncel mesleki yeterlikler doğrultusunda istihdam edilebileceklerdir. Müzik ve Gösteri Sanatları alanı altında yer alan mesleklerde ulusal ve uluslararası düzeyde standartlara uygun, her yaşta ve düzeyde bireye mesleki yeterlikler kazandıracak eğitim ve öğretim olanağı sunulmuştur. 1
ĠÇĠNDEKĠLER ÖNSÖZ...1 TÜRK HALK OYUNLARI GÜMÜŞHANE YÖRESİ PROGRAMINA İLİŞKİN AÇIKLAMALAR...3 MESLEK ELEMANI TANIMI...3 GİRİŞ KOŞULLARI...3 İSTİHDAM ALANLARI...3 EĞİTİM-ÖĞRETİM ORTAMLARI VE DONANIMLARI...3 EĞİTİMCİLER...3 ÖLÇME VE DEĞERLENDİRME...3 BELGELENDİRME...3 YATAY VE DİKEY GEÇİŞLER...4 EĞİTİM SÜRESİ...4 ÖĞRETİM YÖNTEM VE TEKNİKLERİ...4 İŞ BİRLİĞİ YAPILACAK KURUM VE KURULUŞLAR...4 ÖĞRENCİ/KURSİYER KAZANIMLARI...4 EĞİTİM-ÖĞRETİM FAALİYETLERİ...4 MESLEKİ GELİŞİM MODÜLLERİ...5 MODÜL VE İÇERİKLERİ...6 YETERLİK VE MODÜL TABLOSU...6 MÜZİK VE RİTİM MODÜL BİLGİ SAYFASI...7 SAHNELEME TEKNİKLERİ MODÜL BİLGİ SAYFASI...8 GÜMÜŞHANE HANIM (HANIM BARI), HOŞBİLEZİK MODÜL BİLGİ SAYFASI...9 GÜMÜŞHANE DİZDEN KIRMA, SIKSARA MODÜL BİLGİ SAYFASI... 11 GÜMÜŞHANE MAVRANGEL, GÜZELLER MODÜL BİLGİ SAYFASI... 13 GÜMÜŞHANE SORDA DİKİ, TEMÜRAĞA MODÜL BİLGİ SAYFASI... 15 2
TÜRK HALK OYUNLARI GÜMÜġHANE YÖRESĠ PROGRAMINA ĠLĠġKĠN AÇIKLAMALAR ALAN : MÜZĠK VE GÖSTERĠ SANATLARI MESLEK : TÜRK HALK OYUNLARI GÜMÜġHANE YÖRESĠ MESLEK SEVĠYESĠ : MESLEK ELEMANI TANIMI Halk oyunlarında insan ilişkilere önem veren, yöreye ait oyunları müzik ve ritim bilgisi eşliğinde en iyi şekilde sahneleme becerisine sahip kişidir. GĠRĠġ KOġULLARI 1. Okuma yazma bilmek veya ilkokul mezunu olmak. 2. Mesleğin gerektirdiği işleri ve yeterlikleri yapacak bedensel ve fiziksel özelliklere sahip olmak. 3. 14 yaş ve üzerinde olmak. ĠSTĠHDAM ALANLARI Mesleğin gerektirdiği yeterlikleri kazanan bireyler Müzik ve Gösteri Sanatları alanında; 1. Müzik ve gösteri sanatları alanındaki firma ve kurumlarda, 2. Organizasyon şirketlerinde ve benzeri yerlerde, 3. Bağımsız olarak çalışabilirler. EĞĠTĠM-ÖĞRETĠM ORTAMLARI VE DONANIMLARI 1. Mesleki Eğitim Merkezleri, Halk Eğitimi Merkezleri, dernekler, gençlik merkezleri ve okullarda eğitim verilmektedir. 2. Programın uygulanabilmesi için Müzik alanı standart donanımları ve gerekli ekipmanlar sağlanmalıdır. EĞĠTĠMCĠLER 1. Programın uygulanmasında Beden eğitimi ve Müzik alanında eğitim almış ve tercihen deneyimi olan alan öğretmenleri görev almalıdır. 2. Programın uygulanmasında gerektiğinde Beden eğitimi, Müzik alanında deneyimi olan ve meslek elemanlarından yararlanılabilir. 3. Oyunlara eşlik edebilecek ve ilgili enstrümanı kullanma yeterliğine sahip olanlar da görevlendirilebilecektir. 4. Usta öğretici; bu programla ilgili modül ve yeterlikleri almış olmalıdır. ÖLÇME VE DEĞERLENDĠRME Bireylerin, çeşitli ölçme araçları kullanılarak; 1. Modüllerin sonunda kazandığı yeterlikler ölçülecektir. 2. Modüller ile kazandıkları bilgi, beceri ve tavırları ölçülecektir. 3. Ölçme sonuçları program sonunda değerlendirilecektir. 4. Eğitim kurumunda, işletmede ve kendi kendilerine yaptıkları tüm öğrenim faaliyetleri değerlendirilecektir. BELGELENDĠRME Sertifika programlarında; meslek elemanlarının sahip olduğu yeterlikleri kazandırmaya yönelik eğitim ve öğretim verilir. Bu programda yeterlik ve modül tablosundaki yeterliklere sahip kişiler yetiştirmek amaçlanmaktadır. 3
Öğretim programı sürecinde bireylerin tamamladığı modüller, aldığı eğitimin tümü ve kazandıkları yeterlikler belgelendirilir. Öğretim programının sonunda yeterliklerini kazanan bireylerin aldığı belgeler mevzuat doğrultusunda sertifikada değerlendirilir. Bireyler diğer programlara geçmek amacıyla eğitim almak isterse, kazandığı yeterlikler değerlendirilecektir. Fark modüllerini tamamlayanlar ikinci bir meslekte kendini yetiştirebilecektir. Öğretim programından ayrılan bireyin kazandığı yeterlikler belgelendirilerek istendiğinde diğer sertifika programlarında değerlendirilir. YATAY VE DĠKEY GEÇĠġLER Mesleğe yönelik geniş tabanlı yeterlikler kazandırmak hedeflenmiştir. 1. Eğitimin sonunda, mesleğinde sertifika alan birey gerektirdiğinde fark eğitimi alarak diğer programını tamamlayabilir. 2. Meslekî eğitim alan veya bitirmiş olan birey; gerekli modülleri tamamlayarak alandaki diğer meslekler arasında geçiş yapabilir. EĞĠTĠM SÜRESĠ 1. Meslek programının toplam eğitim süresi 440/272 saat olarak planlanmıştır. 2. Eğitim süresinin okul, işletme ve bireysel öğrenme için ayrılmış dağılımı, modüller ile ilgili açıklamalarda belirtildiği gibi uygulanır. ÖĞRETĠM YÖNTEM VE TEKNĠKLERĠ Modüler öğretime yönelik olarak bireysel öğrenme yöntem ve teknikleri uygulanır. 1. Eğitimciler bireylere rehberlik eder. 2. Bireyler kendi kendine öğrenmeye teşvik edilir. 3. Bireylerin aktif olması sağlanır. 4. Bireyler araştırmaya yönlendirilir. 5. Bireyler kendi kendilerini değerlendirebilir. 6. Bireylere mesleki yeterlik kazandırmaya yönelik yöntem ve teknikler uygulanır. Ġġ BĠRLĠĞĠ YAPILACAK KURUM VE KURULUġLAR Bireyler, programın gerektirdiği öğretim faaliyetleri, istihdam olanakları ve planlama konularında çevredeki üniversiteler, sivil toplum örgütleri, özel işletmeler, kamu kurumları, meslek odaları ve meslek elemanları ile iş birliği yapılarak yönlendirilir. ÖĞRENCĠ/KURSĠYER KAZANIMLARI Programın sonunda mesleğe yönelik olarak öğrenci/kursiyer; 1. Mesleğin ait olduğu alandaki temel bilgi ve becerileri kazanabilecektir. 2. Alanın gerektirdiği temel yeterliklere sahip olabilecektir. 3. Mesleğin gerektirdiği işleri yapabilecektir. 4. Mesleğin gerektirdiği özel mesleki yeterlikleri kazanabilecektir. 5. Öğrenci/Kursiyer merkezli daha aktif ve kendi hızına göre öğrenme olanağı tanıyan kazanımlara sahip olabilecektir. EĞĠTĠM-ÖĞRETĠM FAALĠYETLERĠ Sertifika programında yer alan modüllerde öngörülen eğitim öğretim uygulamaları yapılır. 4
MESLEKĠ GELĠġĠM MODÜLLERĠ 1. Öğrenci/kursiyerin yaşam boyu kullanabileceği ve mesleki gelişmesine yararlı olabilecek, üretken, bilim ve teknoloji üretimine yatkın, beceri düzeyi yüksek olarak yetiştirilmesi, iyi ilişkiler kurabilmesi, işe uyum sağlayabilmesi gibi genel bilgi ve becerilerin kazandırıldığı modüllerdir. 2. Bu modüller ile öğrenci/kursiyerlere ulusal ve uluslararası iş gücünden beklenen yeterlikleri kazandırmak amaçlanmaktadır. 3. Meslekî Gelişim modül tablosundan, çevrenin istihdam durumu, öğrenci/kursiyerlerin hazır bulunuşluk düzeyi göz önüne alınarak modüller seçilecek ve yeterlik tablosunda yer alan süreye ilave edilecektir. 4. Dördüncü seviye meslek elemanları, bütün Mesleki Gelişim modüllerini tamamlamış olacaklardır. 5. Meslekî gelişim modülleri programlardan bağımsız olarak da kullanılabilecektir. KAZANDIRILAN YETERLĠKLER DERSĠN MODÜLLERĠ SÜRE 1 Sosyal hayatta sağlıklı ve etkili iletişim kurmak ve sürdürmek Sosyal Hayatta İletişim 40/8 2 İş hayatında sağlıklı ve etkili iletişim kurmak ve sürdürmek İş Hayatında İletişim 40/8 3 Diksiyon 1 40/32 Türkçe yi doğru konuşmak 4 Diksiyon 2 40/32 5 6 7 Mesleği ile ilgili gelişmeleri izlemek ve kendini kişisel olarak sürekli geliştirmek İşletme, finansman, pazarlama, reklam, satış, iş hukuku, kariyer gelişimi ve iş kurma becerileri kazanmak Çevreye karşı duyarlı olmak ve çevreyi korumak Kişisel Gelişim 40/8 Girişimcilik 40/16 Çevre Koruma 40/8 8 Meslek etiği gereklerine uymak Meslek Etiği 40/8 9 10 İş yerinde plan, program ve iş organizasyonu yapmak İşçi sağlığı mevzuatına uymak ve iş güvenliği önlemlerini almak İş Organizasyonu 40/16 İş Güvenliği ve İşçi Sağlığı 40/24 11 Temel düzeyde araştırma yapmak Araştırma Teknikleri 40/8 5
MODÜL VE ĠÇERĠKLERĠ Öğrenme süresi her modül için toplam 40 saattir. Kazandırılacak yeterliğe bağlı olarak her modül 40/8, 40/16, 40/24, 40/32 ve 40/40 olabilir. Modüllerde önerilen bu süreler öğrenme faaliyetlerindeki teorik ve uygulamalı tüm içeriği kapsar. Modül içeriğindeki öğrenme faaliyetinin uygulanması imkânı olmadığında, diğer okullarla ve işletmelerle iş birliği çerçevesinde uygulamalar yapılabilir. Kursiyer/öğrencinin önceden kazandığı yeterlikleri tekrar alma zorunluluğu yoktur. Modül ve yeterlikler programdaki uygulama sırasına göre alınacaktır. Programda yer alan modül ve yeterliklerin uygulama sırası zümre kararı ile belirlenir. NOT: Türk Halk Oyunları Gümüşhane Yöresi programı yeterlikler tablosu ve modülleri aşağıda verilmiştir. YETERLĠK VE MODÜL TABLOSU YETERLĠKLER MODÜLLER SÜRE 1 İnsanlarla ilişkilerini doğru yürütebilmek İnsan İlişkileri 40/16 2 Sosyal hayatta sağlıklı ve etkili iletişim kurmak ve sürdürmek Sosyal Hayatta İletişim 40/8 3 Kişisel bakım yapmak Kişisel Bakım 40/16 4 Konuklara Anadolu halk kültürünü tanıtmak Anadolu Halk Kültürü 40/24 5 Sahne makyajı tekniklerini uygulamak Sahne Makyajı 40/16 6 Müzik ve ritim çalışmaları yapmak Müzik ve Ritim 40/32 7 Sahneleme tekniklerini uygulamak Sahneleme Teknikleri 40/32 8 Gümüşhane yöresi hanım, hoş bilezik oyunlarını oynamak 9 Gümüşhane yöresi dizden kırma, sıksara oyunlarını oynamak 10 Gümüşhane yöresi mavrangelgüzeller oyunlarını oynamak 11 Gümüşhane yöresi sorda dikitemürağa oyunlarını oynamak Gümüşhane Hanım (Hanım Barı), Hoş bilezik Gümüşhane Dizden Kırma, Sıksara Gümüşhane Mavrangel, Güzeller Gümüşhane Sorda Diki, Temürağa 40/32 40/32 40/32 40/32 TOPLAM 440/272 6
MÜZĠK VE RĠTĠM MODÜL BĠLGĠ SAYFASI MODÜL BĠLGĠ SAYFASI KODU : ALAN :MÜZĠK VE GÖSTERĠ SANATLARI MODÜL :MÜZĠK VE RĠTĠM SÜRE :40/32 ÖN KOġUL : AÇIKLAMA :Bu modül, uygun ortamda uygulamalı olarak işlenmesi gerekir. GENEL AMAÇ :Öğrenci/kursiyer, bu modül ile uygun ortam hazırlandığında yöre müzikleri eşliğinde ritim uygulamaları yapabilecektir. AMAÇLAR: Öğrenci/ Kursiyer; 1. Türk halk müziğinde kullanılan yöre müziklerini halk oyunları çalgıları eşliğinde müzik çalışmaları yapabilecektir. 2. Türk halk müziğinde kullanılan yöre müziklerini halk oyunları çalgıları eşliğinde ritim çalışmaları yapabilecektir. ĠÇERĠK : A. MÜZĠK 1. Müzik tanımı 2. Türk müziği ve halk oyunları müzikleri 3. Türk halk müziği ve halk oyunları müzikleri 4. Yörelerin halk oyunlarının müzikleri 5. Yörelerin oyunlarında kullanılan kalk oyunları çalgıları 6. Müzik eşliğinde çalışmalar B. RĠTĠM 1. Türk müziği ve halk oyunları ritimleri 2. Müzikteki ritmik değerleri 3. Ritimlerin tasnifi 4. Türk halk müziği ve halk oyunları ritimleri 5. Yörelerin halk oyunlarının ritimleri 6. Ritim birlikteliği 7. Yöresel enstrümanlarla ritim çalışmalar 7
SAHNELEME TEKNĠKLERĠ MODÜL BĠLGĠ SAYFASI MODÜL BĠLGĠ SAYFASI KODU : ALAN :MÜZĠK VE GÖSTERĠ SANATLARI MODÜL :SAHNELEME TEKNĠKLERĠ SÜRE : 40/32 ÖN KOġUL : AÇIKLAMA :Bu modül, uygun ortamda uygulamalı olarak işlenmesi gerekir. GENEL AMAÇ :Öğrenci/kursiyer, bu modül ile uygun ortam hazırlandığında sahne ve sahneleme tekniklerini kullanarak uygulamalı sahne çalışma uygulamalarını yapabilecektir. AMAÇLAR : Öğrenci/ Kursiyer; 1. Yörelerin öğrendiği oyunlarını sahne tekniklerine uygun sahne çalışmaları yapabilecektir. 2. Yörelerin halk oyunlarını karakterine uyan sahneleme çalışmaları yapabilecektir. ĠÇERĠK : A. SAHNE 1. Tanımı, Sahne türleri ve bölümleri 2. Folklorda sahne aktivitelerinin yeri 3. Sahne aktivitelerinin çeşitleri ve özellikleri a. Grup aktiviteleri b. Bireysel aktiviteleri 4. Halk Oyunlarında Sahnenin kullanımı a. Sahnenin özellikleri b. Aktivite yerlerini belirleme 5. Halk Oyunlarında Sahneleme çalışmaları a. Grup aktivite uygulamaları yapmak b. Bireysel aktivite uygulamaları yapmak B. SAHNELEME 1. Sahne düzenlemesi ve görev dağılımı 2. Oyunların bölümler halinde çalışılması 3. Yapılan sahne düzeninin baştan sona tekrarı 8
GÜMÜġHANE HANIM (HANIM BARI), HOġBĠLEZĠK MODÜL BĠLGĠ SAYFASI MODÜL BĠLGĠ SAYFASI KODU: ALAN : MÜZĠK VE GÖSTERĠ SANATLARI MODÜL : GÜMÜġHANE HANIM (HANIM BARI), HOġBĠLEZĠK SÜRE : 40/32 ÖN KOġUL : AÇIKLAMA : Bu modül, uygun ortamda davul, zurna veya kemençe eşliğinde uygulamalı olarak işlenmesi gerekmektedir. GENEL AMAÇ: Öğrenci/Kursiyer, bu modül ile uygun ortam sağlandığında yöre tavrına uygun olarak müzik ve ritim eşliğinde hanım oyununu oynayabilecektir. AMAÇLAR : Öğrenci/Kursiyer 1- Hanım oyunu/ Bar oyununu yöre tavrıyla müzik ve ritim eşliğinde kurallara uygun olarak oynayabilecektir. 2- Hoş Bilezik oyununu yöre tavrıyla müzik ve ritim eşliğinde kurallara uygun olarak oynayabilecektir. ĠÇERĠK : A- HANIM (HANIM BARI) 1- Müzik 2- Ritim (10/8) 3- Birinci Adım; a- Eller dirseklerden bükülmeden, vücuttan 45 derece açı yapacak şekilde yanlara açılır, sağ elin içi sol elinde üstü karşıya bakacak şekilde el ele tutulur. b- Baş ve vücut dik duracak konumda olur. c- Sağ ayağı yukarı çekerek, öne dizi bükmeden ve sağ ayak vücuttan 45 derece açılacak şekilde öne değdirilir. d- Sağ ayak öne değdirildikten sonra yerine alınır, sol ayak kaldırılır. e- Sol ayağı basıp, sağ ayak kaldırılır. f- Sağ ayağı basıp, sol ayak çekilir. 4- Ġkinci Adım; a- Sol ayağı yukarı çekerek, öne dizi bükmeden ve sol ayak vücuttan 45 derece açılacak şekilde öne değdirilir. b- Sol ayak yere değdirildikten sonra yerine alınır, sağ ayak kaldırılır. c- Sağ ayak yere basılır, sol ayak kaldırılır. d- Sol ayak yere basılır, sağ ayak çekilir. 5- Üçüncü adım; Birinci ve ikinci adımı tekrar ettirilir. 6- Dördüncü adım: peş peşe yaptırılarak bağlantısını sağlama ve hareketi düşünmeden yapmalarını sağlama. 7- Beşinci adım; ritim eşliğinde hareketi yaptırma. 8- Altıncı adım; müzik eşliğinde hanım oyunu/ bar oyununu oynatma. 9
B- HOġ BĠLEZĠK 1- Müzik 2- Ritim (12/8) 3- Birinci Adım; a- Eller dirseklerden bükülmeden, vücuttan 45 derece açı yapacak şekilde yanlara açılıp, sağ elin içi sol elinde üstü karşıya bakacak şekilde el ele tutma veya kollar açılarak omuzlardan tutma. b- Baş ve vücut dik duracak konumda olma. c- Sol ayak yere basılarak, sola esneme yapılır. d- Tekrar sola esneme yapılır. e- Sağ ayak basılarak, sağa esneme yapılır. f- Tekrar sağdan sola esneme yapılır. g- Sağ ayak üzerine basılarak, sol ayak yukarı çekilir. h- Yukarı çekilen sol ayak, sağ ayağın yanına getirilerek, çift basılır. i- Çift basılarak, hafif çökerek diz bükülür. j- Diz büküldükten sonra, tekrar yukarı kalkarak düz hale gelinir. 4-ikinci adım; a- Eller dirseklerden bükülmeden, vücuttan 45 derece açı yapacak şekilde yanlara açılıp, sağ elin içi sol elinde üstü karşıya bakacak şekilde el ele tutma veya kollar açılarak omuzlardan tutma. b- Baş ve vücut dik duracak konumda olunur. c- Sol ayak yere basılarak, sola esneme yapılır. d- Tekrar sola esneme yapılır. e- Sağ ayak basılarak, sağa esneme yapılır. f- Tekrar sağdan sola esneme yapılır. g- Sağ ayak üzerine basılarak, sol ayak yukarı çekilir. h- Çift ayak üzerine basılarak, parmak ucu ile hafif yukarı sıçrayarak yere çökülür ve sol ayak öne vurulur. i- Vurulan sol ayak, sağ ayağın yanına çekilerek, parmak ucu ile yukarı kalkılır. 10
GÜMÜġHANE DĠZDEN KIRMA, SIKSARA MODÜL BĠLGĠ SAYFASI MODÜL BĠLGĠ SAYFASI KODU : ALAN : MÜZĠK VE GÖSTERĠ SANATLARI MODÜL : GÜMÜġHANE DĠZDEN KIRMA, SIKSARA SÜRE : 40/32 ÖN KOġUL : AÇIKLAMA : Bu modül, uygun ortamda davul zurna veya kemençe eşliğinde uygulamalı olarak, işlenmesi gerekmektedir. GENEL AMAÇ : Öğrenci/Kursiyer, bu modül ile uygun ortam sağlandığında yöre tavrına uygun olarak, müzik ve ritim eşliğinde dizden kırma oyununu oynayabilecektir. AMAÇLAR : Öğrenci/Kursiyer 1- Dizden Kırma Oyununu yöre tavrıyla müzik ve ritim eşliğinde kurallara uygun olarak oynayabilecektir. 2- Sıksara oyununu yöre tavrıyla, müzik ve ritim eşliğinde kurallara uygun olarak oynayabilecektir. ĠÇERĠK : A- DĠZDEN KIRMA OYUNU 1- Müzik 2- Ritim (10/8) 3- Birinci Adım; a- Eller dirseklerden bükülmeden, vücuttan 45 derece açı yapacak şekilde yanlara açılıp, sağ elin içi sol elinde üstü karşıya bakacak şekilde el ele tutma. b- Baş ve vücut dik duracak konumda olma. c- Sağ ayağı yere vurarak, sol ayağı üst bacak, yere 45 derece olacak şekilde çekme. d- Kaldırılan sol ayak bir ayak mesafesinde öne yere koyma. e- Sağ ayak önde duran, sol ayağın yanına getirilir. Bu adımda dizden esnetilir. f- Sağ ayağı bir ayak boyu geri alma. g- Sol ayağı sağ ayağın yanına alma. h- Sağ ayağı yere vurup, sol ayağı yukarı çekme. i-yukarıdaki sol ayağı yere koyma. j-sağ ayağı sol ayağın yanına koyma. 4- İkinci Adım; a- Sağ ayak yere basıldığında kollar vücuttan geniş bir şekilde dirsek ten az bükülerek yukarı kaldırılır. b- Kollar yukarıda iken, eller bileklerden aşağıya bükülerek, karşıya bakar. c- Kollar yukarıda iken yere paralel olacak şekilde 7. ve 8. adım da kollar aşağıya iner. d- Aşağıya inen kollar 9. ve 10. Adımda geri çekilir. a- Üçüncü adım; sağ ve sol adım basıldığında kollar aşağıdan yukarı doğru çevrilir ve kollar tekrar aşağıya iner. b- Dördüncü adım sağ adım basılarak 90 derece sağ tarafa dönülür ve sol adım atılır. c- Beşinci adım; sağ adım basılarak, 90 derece sol tarafa dönülerek, kollar yukarı kaldırılır ve düz bir hale gelerek, d- Altıncı adım; kollar geri çekilerek sol topuk vurulur. 11
5- Üçüncü adım; a- Sağ adım basılarak sol adım yukarı kaldırılır, kollar aşağıdan yukarıya çevrilir. b- Sol adım basılarak, sağ adım yukarı kaldırılır ve aynı şekilde kollar aşağıdan yukarıya çevrilir. c- Sağ adım basılarak, 90 derece sağ tarafa çökülür. d- Sağ ayağın üzerine basılarak, yukarı doğru hafif sıçrayarak, sol ayağın burun ucu sol tarafa vurulur. e- Aşağı çöküşte sol adım tekrar sağ adımın yanına getirilir. f- Tekrar sağ adımın üzerine basılarak, yukarı sıçrayarak, sol ayağın burun ucu sol tarafa vurulur. g- Aşağı çökerek, aynı şekilde sol adım sağ adımın yanına getirilir. h- Tekrar sağ adımın üzerine basılarak, yukarı sıçrayarak, sol adımın burun ucu sol tarafa vurulur. i- Tekrar aşağı çöküşte, sol adım sağ adımın yanına getirilir. j- Sağ adım basılarak, yukarı doğru kalkılır. B- SIKSARA 1- Müzik 2- Ritim (10/8) 3- Birinci Adım; a- Eller dirseklerden bükülmeden, vücuttan 45 derece açı yapacak şekilde yanlara açılıp, sağ elin içi sol elinde üstü karşıya bakacak şekilde el ele tutma. b- Baş ve vücut dik duracak konumda olma. c- Sağ ayağı yere vurarak, sol ayağı yukarı kaldırır. d- Kaldırılan sol ayak, bir ayak mesafesinde öne doğru yere koyar. e- Sağ ayak önde duran sol ayağın yanına getirilir. f- Sağ ayağı, bir ayak boyu geri alma. g- Sol ayağı, sağ ayağın yanına alma. h- Sağ ayağı, yere vurup sol ayağı yukarı çekme. i- Yukarıdaki sol ayağı yere koyma. j- Sağ ayağı, sol ayağın yanına koyma. 4- İkinci Adım; a- Sağ ayak yere basıldığında kollar vücuttan geniş bir şekilde dirsek ten az bükülerek, yukarı kaldırılır ve eller bileklerden aşağıya bükülerek, karşıya bakar. b- Kollar yukarıda iken yere paralel olacak şekilde 7. ve 8. adım da kollar aşağıya iner. c- Aşağıya inen kollar 9. ve 10. Adımda geri çekilir. 5- Üçüncü adım; sağ adım basılarak, sol ayak yukarı çekilir bu sırada sağ omuz ileri sallanır. 6- Dördüncü adım; sol adım yere basılarak, sağ adım yukarı çekilir sağ omuz geri çekilerek, sol omuzu ileri sallanır. 7- Beşinci adım; parmak ucunda iki ayak çift basılarak, omuz genişliğinde açılır ve omuzlar seri bir şekilde sallanır. 8- Altıncı adım; sağ topuk ileri vurulur, bu esnada kollar yere paralel olacak şekilde yukarı kaldırılır. 9- Yedinci adım; sağ ayak geri çekilir ve sol topuk ileri vurulur, kollar bu esnada geri çekilir. 12
GÜMÜġHANE MAVRANGEL, GÜZELLER MODÜL BĠLGĠ SAYFASI MODÜL BĠLGĠ SAYFASI KODU : ALAN : MÜZĠK VE GÖSTERĠ SANATLARI MODÜL : GÜMÜġHANE MAVRANGEL, GÜZELLER SÜRE : 40/32 ÖN KOġUL : AÇIKLAMA : Bu modül, uygun ortamda davul zurna veya kemençe eşliğinde uygulamalı olarak işlenmesi gerekmektedir. GENEL AMAÇ : Öğrenci/Kursiyer, bu modül ile uygun ortam sağlandığında yöre tavrına uygun olarak, müzik ve ritim eşliğinde mavrangel oyununu oynayabilecektir. AMAÇLAR : Öğrenci/Kursiyer 1- Mavrangel Oyununu yöre tavrıyla müzik ve ritim eşliğinde kurallara uygun olarak oynayabilecektir. 2- Güzeller oyununu yöre tavrıyla, müzik ve ritim eşliğinde kurallara uygun olarak oynayabilecektir. ĠÇERĠK : A- MAVRANGEL OYUNU 1- Müzik 2- Ritim (7/8) 3- Birinci Adım; a- Sağ ayağı yere vurarak, sol ayak hafif bir şekilde yukarı kaldırılır, sol ayak yere basılarak, sağ ayak yukarıda kalır. b- Tekrar sağ ayak yere vurulur ve sol ayak hafif bir şekilde yukarı kaldırılır, sol ayak üzerine basılarak, tekrar sağ ayak yukarı kaldırılır. c- Sol ayak üzerinde parmak ucunda esneyerek, sağ ayağın parmak ucuyla sol ayağın önüne vurulur. d- Sol ayak üzerinde tekrar esneyerek, sağ ayağın parmak ucuyla sol ayağın önüne vurulur ve sağ ayak havada kalır. e- Sağ ayağı yere vurup, sol ayağı yukarı çekme. f- Yukarıdaki sol ayağı yere koyarak, sağ ayak yukarı çekilir. g- Sağ ayak basılarak, sol ayağın topuğu öne vurulur. B- GÜZELLER OYUNU 1- Müzik 2- Ritim (6/8) 3- Birinci Adım; a- Eller dirseklerden bükülmeden, vücuttan 45 derece açı yapacak şekilde yanlara açılıp, sağ elin içi sol elinde üstü karşıya bakar. b- Baş ve vücut dik duracak konumda olma. c- Sağ ayağı yere vurarak, sol ayağı üst bacak yere 45 derece olacak şekilde çekme. 13
d- Kaldırılan sol ayak yere basılarak, sağ ayak yukarı çekilir. e- Yukarıdaki sağ ayak yere basılarak, sol ayak yukarı çekilir ve tutulur. f- Yukarıdaki sol ayak yere basılarak, sağ ayak tutulur. 4- İkinci Adım; a- Sağ ayak yere basıldığında, kollar vücuttan 45 derece açı yapacak şekilde yanlara açılıp, dirseklerden bükülmeden ileriye sallanır. b- Sol ayak yere basılarak, kollar geri çekilir, sağ ayak havada kalır. c- Sağ ayak yere basılarak, kollar ileri atılır ve geri çekilir bu esnada ayak yukarı tutulur. d- Sol ayak tekrar yere basılarak, kollar ileri atılır ve geri çekilir, bu esnada sağ ayak havada tutulur. 14
GÜMÜġHANE SORDA DĠKĠ, TEMÜRAĞA MODÜL BĠLGĠ SAYFASI MODÜL BĠLGĠ SAYFASI KODU : ALAN : MÜZĠK VE GÖSTERĠ SANATLARI MODÜL : GÜMÜġHANE SORDA DĠKĠ, TEMÜRAĞA SÜRE : 40/32 ÖN KOġUL : AÇIKLAMA : Bu modül, uygun ortamda davul zurna, kemençe veya tulum eşliğinde uygulamalı olarak, işlenmesi gerekmektedir. GENEL AMAÇ : Öğrenci/Kursiyer, bu modül ile uygun ortam sağlandığında yöre tavrına uygun olarak, müzik ve ritim eşliğinde Sorda Diki Oyununu oynayabilecektir. AMAÇLAR : Öğrenci/Kursiyer 1- Sorda Diki Oyununu yöre tavrıyla müzik ve ritim eşliğinde kurallara uygun olarak oynayabilecektir. 2- Temürağa oyununu yöre tavrıyla, müzik ve ritim eşliğinde kurallara uygun olarak oynayabilecektir. ĠÇERĠK : A- SORDA DĠKĠ OYUNU 1- Müzik 2- Ritim (10/8) 3- Birinci Adım; a- Eller dirseklerden bükülmeden, vücuttan 45 derece açı yapacak şekilde yanlara açılıp, sağ elin içi sol elinde üstü karşıya bakacak şekilde el ele tutma. b- Baş ve vücut dik duracak konumda olma. c- Sağ ayağı, sert bir şekilde yere vurarak, sağ tarafa 90 derece olacak şekilde dönülür ve sol ayak hafif kaldırılır. d- Sağ ayak, sert bir şekilde vücut 180 derece olacak şekilde sol tarafa vurulur. e- Tekrar sert bir şekilde, sağ ayak sol tarafa dönülür. f- Vücut 90 derece olacak şekilde sağ tarafa dönülür ve düz olunarak, sağ ayak vurulup, sol ayak yukarı çekilir. g- Sol ayak basılarak, sağ ayak yukarı çekilir. h- Yukarıda çekilen, sağ ayak yere basılarak, sol ayak yukarı çekilir. i- Yukarı çekilen, sol ayak aşağı indirilerek, öne doğru topuk vurulur. 4- İkinci adım; a- Eller dirseklerden bükülmeden, vücuttan 45 derece açı yapacak şekilde yanlara açılıp, sağ elin içi sol elinde üstü karşıya bakacak şekilde el ele tutma. b- Baş ve vücut dik duracak, konumda olma. c- Sağ ayağı sert bir şekilde yere vurarak, sağ tarafa 90 derece olacak şekilde dönülür ve sol ayak hafif kaldırılır. d- Sağ ayak, sert bir şekilde vücut 180 derece olacak şekilde sol tarafa vurulur. 15
e- Vücut 90 derece olacak şekilde sağ tarafa dönülür ve düz olunarak, sağ ayak basılarak, sol ayak yukarı çekilip kollar öne itilir ve geri çekilir. f- Sol ayak basılarak, sağ ayak yukarı çekilir ve kollar tekrar öne doğru itilip, geri çekilir. g- Yukarıda çekilen sağ ayak yere basılarak, sol ayak yukarı çekilir. Kollar seri bir şekilde ileri itilip, geri çekilir. h- Yukarı çekilen, sol ayak kollarla birlikte yukarı kaldırılarak, kollar geri çekilip, topuk vurulur. B- TEMÜRAĞA OYUNU 1- Müzik 2- Ritim (4/4) 3- Birinci Adım; a- Kolları omuzdan tutma. b- Baş ve vücut dik duracak konumda olma. c- Sağ ayağın topuğu yan tarafa konulur. d- Sağ ayak yukarı çekilerek, sol ayak üzerinde esnenir ve sola d 45 derece dönülür. e- Sağ ayak üzerinde sekilerek, sola adım alınır, adım alınmada sol ayak öne geçer. f- Sol ayak sağ ayağın önünden dolanarak, öne dönülür ve sağ ayak yukarı kaldırılır. g- Sol ayak basılarak, sağ ayak yukarı çekilir. h- Yukarıda çekilen, sağ ayak yere basılarak, sol ayak yukarı çekilir. i- Yukarı çekilen, sol ayak aşağı indirilerek, sağ topuk sağ yana konularak, dizden esneme yapılır. 16