USTALARIMIZ TSO. Orman dan İnsan Eline Bastona Hayat Veren;



Benzer belgeler
T.C. BATI KARADENİZ KALKINMA AJANSI Genel Sekreterlik. Sayı : Konu : 12. Kalkınma Kurulu Toplantısı Hk. 16/03/2015 İLGİLİ MAKAMA

MİMARLAR DERNEĞİ 1927

HAT SANATINDAN ENSTANTANELER İSMEK HÜSN-İ HAT HOCALARI KARMA SERGİSİ

SARAY-I HÜMAYUN NAKKAŞHANESİ

GÜL-AY Basın-Meslek İlkelerine Uyar. Yazı ve ilanlar imza sahiplerine aittir. Köşe yazılarına ücret ödenmez. Makalelerinden kendileri sorumludur.

TÜ RKİ YE İ Ç DENETİ M ENSTİ TÜ SÜ Ö DÜ L YÖ NETMELİ Ğ İ

İBRAHİM ARAP. e-posta: Tel: / : Dokuz Eylül Üni. Sosyal Bilimler Enst.

TSO DEVREK BASTONCULUĞU MEVCUT DURUM ANALİZİ, ENVANTER ÇALIŞMASI MAYIS 2014

YURTAYDER İFTAR YEMEĞİ VERDİ

UZUNKÖPRÜ TİCARET VE SANAYİ ODASI E-BÜLTEN

İMKB MESLEKİ VE TEKNİK ANADOLU LİSESİ

Y enice. Ihlamur Kokulu

BAŞDURAK KEMERALTI TURİSTİK EL SANATLARI ÇARŞISI

EKİM AYI MECLİS TOPLANTISI / YÖNETİM KURULU FALİYET RAPORU SUNUMU. YÖNETİM KURULU AYLIK FAALİYET RAPORU 27 Ekim 2014

A. KÜLTÜREL FAALİYETLER VE TANITMA ETKİNLİKLERİ : Şubat 2004, Doğu Akdeniz Uluslararası Turizm ve Seyahat Fuarına (EMITT) katkıda bulunuldu.

DEDENİN ADAYI, ERDOĞAN BAŞEĞMEZ, PROJELERİNİ ANLATTI

22-25 Mayıs 2014 Cam Piramit Antalya. Antalya Sivaslılar Eğitim Kültür ve Yardımlaşma Vakfı

Sütçüler Prof. Dr. Hasan Gürbüz Meslek Yüksekokulu Müdürü Prof. Dr. Veysel AYHAN ın oturum başkanlığını yaptığı ve SDÜ Fen Edebiyat Fakültesi Öğretim

II. MEŞRUTİYET DÖNEMİ

ÇAVDARHİSAR KAYMAKAMLIĞI AİZANOİ ANTİK KENTİ TANITIM ÇALIŞMALARI RAPORU

Türkçe Ulusal Derlemi Sözcük Sıklıkları (ilk 1000)

13 Nisan 2012, Majesty Mirage Park Resort Hotel, Antalya

DALYAN INNER WHEEL KULÜBÜ BÜLTEN TARIHI: TOPLANTI NO: 5 BÜLTEN NO

ODA YÖNETİM KURULU FAALİYETLERİ

Güneş (Kıbrıs)

YÜZÜNCÜ YIL ÜNİVERSİTESİ İLE YURT İÇİNDEKİ BAZI KURUMLARLA YAPILAN İŞ BİRLİĞİ PROTOKOLLERİ

Genel Müdürümüz Sayın İsmail GÜNEŞ Isparta ve Burdur da Toplu Temel Atma ve Açılış Merasimine İştirak Etti

T.C. EFELER BELEDİYESİ Kültürve Sosyalİşler Müdürlüğü GÖREV VE ÇALIŞMA ESASLARI HAKKINDA YÖNETMELİK. BİRİNCİ BÖLÜM AMAÇ KAPSAM VE DAYANAK ve TANIMLAR

BİNGÖL TİCARET VE SANAYİ ODASI 4-GRUP(BEYAZ EŞYA-KUYUMCULUK) MESLEK GRUBU

NO ADI-SOYADI ÜNVANI KURUMU. 1 Remzi Oğuz YILMAZ Genel Sekreter İl Özel İdaresi Genel Sekreterliği. İmamoğlu Kaymakamlığı

MIZRAPLI HALK MÜZİĞİ ENSTRÜMANLARI YAPIMCISI

DALGALANDIM DA DURULDUM. ÖMER FARUK DERE, YASEMİN ACAR KARA ve KURSİYERLERİ EBRU SERGİSİ

Kastamonu - Tosya YATIRIM YERİ KATALOĞU. Kastamonu - Tosya ilçesi uygun yatırım yerleri.

Tarih : 16 Şubat 2014, Pazar Yer : İMO Trabzon Şubesi Saat:

23 OCAK 2015 EMITT 19. DOĞU AKDENİZ ULUSLAR ARASI TURİZM VE SEYAHAT FUARI UÇAK ORGANİZASYONU İSTANBUL TÜRKİYE

KALKINMA KURULU ASİL ÜYE LİSTESİ. No İl Kurum Adı Adı Soyadı Unvanı

OCAK 2012 FAALİYET RAPORU. Prof.Dr. Aytuğ ATICI Mersin Milletvekili

UYAP Bilişim Sisteminde yer alan bu dokümana adresinden Y0LXKdY - V+EvJ// - k6oylhi - 8Ri/oM= kodu ile erişebilirsiniz.

Fethiye den 7 Kooperatif Ulaşımda Dönüşüme Katıldı

Kırıkhan Ticaret ve Sanayi Odası Yılı Faaliyet Raporu

ÇARŞAMBA TİCARET BORSASI 2015 YILI YILLIK İŞ PLANI

Her sanatçı yarışmaya, daha önceden herhangi bir yarışmada ödül almamış ya da sergilenmemiş 1 (bir) eseriyle katılabilir.

GERÇEKLEŞEN FAALİYETLER

Cuma İzmir Basın Gündemi

ALİAĞA TARİHSEL SEMBOLLERİNİ ÖNE ÇIKARIYOR!

BÜLENT ECEVİT ÜNİVERSİTESİ. Gelecek Burada Şekillenir...

3.BÖLÜM KURUM BİNA DURUMU. Derslik 8 Kullanımda Kullanılan Derslik 8 Kullanımda Anasınıfı Olarak Kullanılan Derslik Sayısı. Yok

FABRİKALARDAN. Beton Sempozyumu nda. hazır beton sektörüne ışık tuttu

COĞRAFİ İŞARETLİ ÜRÜNLER

DARENDE KAYMAKAMLIĞI NCA2012 YILINDA GERÇEKLEŞTİRİLEN PROJELER. PROJENİN Bir Öğün Sıcak Yemek, Geleceğimiz Demek Sosyal Yardımlar Genel Müdürlüğü

NO ADI SOYADI AİDATLAR GÖZGÖZ SEFER GÖZGÖZ 60,00 60,00 60,00 60,00 2 ERCAN GÖZGÖZ 60,00 60,00 60,00 60,00

2011 YILI FAALİYET RAPORU Batı Akdeniz Ekonomisini Geliştirme Vakfı

ULUSLARARASI SANAT FUARI K A S I M TÜYAP FUAR ve KONGRE MERKEZİ

PETRA SEMİNER LİSTESİ

Beşiktaş Gazetesi. Gençlere anlatacaklar

TARİHİN IŞIĞINDA SANATSAL BİR DOKUNUŞ

T.C. BATI KARADENİZ KALKINMA AJANSI TEKNİK DESTEK PROGRAMI DESTEK ALAN PROJE BİLGİLERİ

KURBAN BAYRAMINIZ KUTLU OLSUN. Kurban Bayramınızı en içten dileklerimizle kutlar; sağlık, mutluluk ve. esenlikler dileriz.

Vizyon Siyasi Kalkınma Merkezi tarafından düzenlenen Filistin Ulusal Projesi Görüşler ve Perspektifler Sempozyumu Filistin in çeşitli kesimlerinden

Ekim Ismayıl Hakkı Baltacıoğlu Koleksiyonu ve Haldun Özen

Seyitgazi ve Turizm Gürcan Banger

ICMME-2017 Matematik ve Matematik Eğitimi Uluslararası Konferansı Şanlıurfa da Yapıldı

HIGHGATE DE VINTAGE VE ÇAĞDAŞ ÇIZGILERIN ARMONISI

GELİBOLU TİCARET VE SANAYİ ODASI OCAK-ŞUBAT-MART 2015 BÜLTENİ

ULUSLARARASI KUM HEYKEL FESTİVALİ ANTALYA SPONSORLUK BİLGİ NOTU

Bastonun Başkenti DEVREK

Bin Yıllık Musiki Kültürümüze Katkı Sunuyoruz. 14 Ocak 2014 Kürdilihicazkâr Faslı Beraber ve Solo Şarkılar Konseri

Eğitim Yılı Trabzon

Devleti yönetme hakkı Tanrı(gök tanrı) tarafından kağana verildiğine inanılırdı. Bu hak, kan yolu ile hükümdarların erkek çocuklarına geçerdi.

Samandağ da İpekböcekçiliğinin Canlandırılması Projesi Sertifika T öreni

Uluslararası 15. MÜSİAD Fuarı ve 18. IBF Kongresi Lansmanı Yazın başlangıcını hissetmeye başladığımız Haziran ayının bu ilk

TÜRKİYE TİPİ BAŞLANLIK SİSTEMİ MODEL ÖNERİSİ. 1. Başkanlık Sistemi Tartışmasının Temel Gerekçeleri

BAYRAKLI DA MODERN VE KONFORLU BIR YAŞAM PROJE YÖNETIMI VE UYGULAMA

MADENCİLİĞİN SORUNLARI İLE İLGİLİ TBMM VE MİGEM E GİTTİK.

İLETİŞİM BİLGİLERİ. BARTIN ÜNİVERSİTESİ, Bartın Meslek Yüksekokulu BARTIN ÖĞRENİM DURUMU

MÜZİK ALETLERİ 40 BİN YIL ÖNCESİNE DAYANIR

Vakfıkebir MYO 8. Mezunlarını Verdi.

İZMİR BÖLGE PLANI İLÇE LANSMAN SÜRECİ MENDERES SONUÇ RAPORU

U T A N A K. Dönem : 2015 Toplantı : Nisan Birleşim : 5 Oturum : 1 Birleşim Tarihi : Birleşim Saati : 17.30

KÜLTÜR VE TURĐZM BAKANI Ertuğrul GÜNAY

T.C. Millî Eğitim Bakanlığı Eğitim Kurumları Müdürlük Seçme Sınavlarına Hazırlık El Kitabı

Derece Alan Üniversite Mezuniyet Yılı RESİM / SANAT Anadolu Üniversitesi Lisans. GÜZEL Anadolu Üniversitesi Doktora (Bütünleşik 2014 Program) EĞİTİMİ

MINISTERS OF FINANCE (FINANCE DEPUTIES) AND THEIR TERMS OF OFFICE (*) ( )

Kastamonu - Merkez İlçe

Proje Ekibinin ve Proje Ofisinin Kurulması

Sayı: 2009/10 FAALİYET TEKNİK RAPORU

10:00 Sıra No Adı Soyadı Müdürlüğü 1 AZİZ KAYA Park ve Bahçeler Müdürlüğü 2 ALİ ŞANVER Park ve Bahçeler Müdürlüğü 3 BASRİ AYBEK Park ve Bahçeler

27-29 NİSAN 2017 HERITAGE RESTORASYON ARKEOLOJİ MÜZECİLİK TEKNOLOJİLERİ FUARI ve KONFERANSI

Birleşmiş Milletler Kalkınma Programı (UNDP) Gelecek Turizmde Çoruh Vadisi Deneyimi

Karaman Ticaret ve Sanayi Odası. Ocak Ayı Bülteni

KİLİS 7 ARALIK ÜNİVERSİTESİ DIŞ İLİŞKİLER OFİSİ KURULUŞ, İŞLEYİŞ VE GÖREV YÖNERGESİ

Telefon [GSM] 100.YIL MH. YENİ SANAYİ SİTESİ NO:10/A YAHYALI/KAYSERİ

Sponsor Ol Rengini Seç Kendini Göster

KEMAV Mütevelli Heyeti Yıllık Toplantısı (2005)

SÜLEYMAN DEMİREL ÜNİVERSİTESİ MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ

Akdeniz Ülkelerinde Son Salgınlar

FAALİYETTE BULUNDUĞU İŞ KOLU İŞYERİ TİCARİ UNVAN ADI SOYADI İŞYERİ ADRES TELEFON TELEFON FAX GSM. Sanayi Sitesi 5 Ada No: Mobilya

Uluslararası 3. Antakya Altındefne film festivali Ulusal Uzun Metraj Film Yarışma Yönetmeliği

II. ULUSAL ARITMA ÇAMURLARI SEMPOZYUMU AÇS Kasım 2009, Dokuz Eylül Üniversitesi, DESEM Konferans Salonu, Alsancak, İzmir DAVET

YOZGAT TİCARET VE SANAYİ ODASI Yılı Faaliyet Raporu

Transkript:

TÜRKİYE CUMHURİYETİ 'DEVREK BASTONCULUĞU MEVCUT DURUM ANALİZİ, ENVANTER ÇALIŞMASI VE DEVREK EVİ FİZİBİLİTE RAPORU' PROJESİ Sözleşme No TR81/13/DFD/0009 Bu proje 2013 yılı Doğrudan Faaliyet Desteği Programı kapsamında Batı Karadeniz Kalkınma Ajansı tarafından desteklenmektedir. Orman dan İnsan Eline Bastona Hayat Veren; USTALARIMIZ 2014 Batı Karadeniz Kalkınma Ajansı Doğrudan Faaliyet Desteği Programı kapsamında hazırlanan bu yayının içeriği Batı Karadeniz Kalkınma Ajansı ve/veya Kalkınma Bakanlığı'nın görüşlerini yansıtmamakta olup, içerik ile ilgili tek sorumluluk Devrek Ticaret ve Sanayi Odası'na aittir. Çalışmayı Hazırlayan Kuruluş ilkin MEDYA

Devrek kentinin ortasında, Belediye ve Kaymakamlık binalarının önündeki parkta devasa bir baston vardır. Benzer iki baston Ankara tarafından şehre girerken tretuvarların başladığı yerde sizi karşılar. Bartın-Çaycuma yönünden gelirken, Sanayi Çarşısı girişinin önünde yine iki büyük bastonun sizi selamladığını görürsünüz. Bu görüntülerden baston yapımı ve ağaç oyma işçiliğinin yapıldığı bir kente geldiğinizi anlarsınız. Devrek te ağaç oyma işçiliğinin çok eski yıllardan beri yapıldığı belirtiliyor. Yörede ağaç işçiliği önceleri çıkrık ve iğ yapımı ile başlar. Sonraki yıllarda baston yapımı da önem kazanır. Devrekli ustaların anlatımlarına göre; ağaç işçiliği çok önceden beri Devrek çevresinde vardır, baston yapımı da yörede gelişmiş, yaygın bir ağaç işçiliği sanatıdır. Osmanlı döneminde Bolu Sancağı nın Hamidiye adıyla bir kazası olan Devrek te baston ustalığı o kadar gelişmiş ki; Meşrutiyet yıllarında İstanbul da bir Devrek bastonun 5 altın liraya satıldığı söylenmektedir. Osmanlı bey ve paşalarının da soyluluk ve güç simgesi olarak baston kullandıkları biliniyor. Devrek bastonu hakkında, en eski yazılı belge olarak 1833 tarihli Kastamonu Salnamesi gösterilir. Bu tarihi belgede Devrek ten Kastamonu nun bir kazası olarak bahsedilir. Devrek in sosyal ve idari yapısından sonra ekonomisini açıklarken, ormanlık olan Devrek ve çevresinde elişi yapımı sigaralık(ağızlık), sandık ve benzeri ürünlerin yanında kızılcık dalından yapılma baston dan övgü ile sözedilir ve uzun bir geçmişe sahip olduğunu belirtilir. Hicri 1310- Miladi1892 tarihli Kastamonu Salnamesi nin Hamidiye Kazası ile ilgili bölümünde, (Masnuat ; Sanatlı yapılmış eserler) başlığı altında Devrek kasabasında ceviz ağacından yapılan sandık, masa, konsol, sigara ağızlığı ve baston gibi şeyler şayanı memnuniyet bir suret olup denilerek, ağaç işçiliği ve baston yapımından övgü ile söz edilir. Devrekli zanaatkar ve ustaların ağaç işçiliğinde iyi yetişmeleri, onların sarayın marangozhanesinde de görev almalarının yolunu açar. Anlatıldığına göre; bunlardan biri de Devrekli Ali Ziya Efendi dir. Saray da marangoz olarak görevli iken bilinmeyen bir nedenle Mısır a gönderilmesi uygun görülür. Ancak, Ali Ziya Efendi nin Mısır da bulunması konusunda iki ayrı görüş vardır. Birincisi; Ali Ziya Efendi I. Dünya Savaşında İngilizler e tutsak olur, Mısır a gönderilir. İkincisi ise iyi bir marangoz ustası olan Ali Ziya Efendi, Padişah Abdülhamit in sarayında marangoz olarak görevli iken, bir yanlışı sonucu ceza olarak Mısır a sürülür. Ali Ziya Efendi, Mısır da İngiliz subaylarının bir aksesuvar gibi taşıdıkları bastonların bir güç ve soyluluk simgesi olduğunu görür. Daha sonra Devrek e döndüğünde, baston yapan ustalara Mısır da gördüklerine benzer çift yılan figürlü baston yapmalarını salık verdiği söylenir. Devrek Baston Kültür Sanat Tarihi Araştırması Devrek Bastonu Üzerine Devrek Tarihi kitabı yazarı Ömür Çelikdönmez; Devrek Baston Kültür Sanat Tarihi başlıklı ayrıntılı araştırmasında, Ali Ziya Salman (Efendi) üzerine yazılan İngilizler e tutsak düştü, Mısır da baston yapmayı öğrendi, Devrek te baston yapmayı sürdürdü vb. gibi anlatımların gerçeği yansıtmadığı görüşündedir. Çelikdönmez, Ali Ziya Salman ın torunu Ali Ziya ile yaptığı görüşmede, olayın kendine özgü boyutunu gün yüzüne çıkaran bilgiler ortaya çıktığını belirtir. Buna göre özetle; Devrek te 1869 da doğan Ali Ziya nın bebekken babası ölür. 7 yaşında iken halası, yeğenini İstanbul a götürür. (1876-II. Abdülhamit padişah) Orada Tophane Sanayi İdadisi nin Marangozluk bölümünü bitirir. Mesleği ile ilgili işlerde çalışmak üzere Yıldız Sarayı na kabul edilir. Padişah Abdülhamit için çok çekmeceli bir konsol yapar. Kendisi de marangoz olan Abdülhamit, çekmeceyi çok beğendiğinden Ali Ziya yı altınla ödüllendirir. 1893 de Saray daki Alman ustalarla birlikte Mısır a gönderilir. Ali Ziya Mısır da İskenderiye de vagon fabrikasında çalışır. Orada Hicriye adlı bir hanım ile evlenir, iki çocuğu olur. Mısır da Tunalı Hilmi Bey ile tanışır. Tunalı Hilmi İttihat ve Terakki Cemiyeti nin önemli isimlerinden biridir.1998 de Mısır a müfettiş olarak gider ve Cemiyet in Kahire örgütlenmesini sağlar. Ali Ziya, Mısır da kaldığı bu yıllarda Tunalı Hilmi yoluyla İttihat ve Terakki Cemiyeti çalışmalarına katılır. Ali Ziya 1908 II.Meşrutiyet in ilanından sonra Türkiye ye döner ve Devrek e yerleşir. O zamanki Devrek Belediye Başkanı Kamil Hasan ın kızı Sadiye ile evlenir. Mısır daki hizmetleri nedeniyle kendisinin tercihi ile Ali Ziya ya Devrek/Özbağı köyünde 100 dönüm tarla verilir. 1913 de İktidardaki İttihat ve Terakki tarafından Bolu Hapisanesi müdürlüğüne getirilir. 1914 de oğlu Turhan Cihat Salman dünyaya gelir. Bu görevden sonra Devrek e gelen Ali Ziya nın marangozluk ve bastonculuk yaptığı belirtilir. Ömür Çelikdönmez in araştırmasına göre, Ali Ziya Efendi (Salman) nin, meslek lisesi mezunu ve Saray da görev alacak düzeyde iyi bir marangoz ustası olduğu anlaşılıyor. Ömür Çelikdönmez ayrıca bir yazısında şu bilgileri de kamu ile paylaşır; Ali Ziya nın neccarlık/dülgerlik/marangozluk ustası; Abdülhamit in baş ustası, kutsak topraklar olarak kabul edilen Hicaz bölgesinde birçok onarım, tadilat ve inşa işlerinde çalışan, Devrekli Hacı Bekir Efendi dir. Ali Ziya nın Saray a alınmasında ve

padişaha takdim edilmesinde önemli rol üstlenen Hacı Bekir Efendi; hemşerilik gayretiyle sahip çıktığı Ali Ziya nın meslek dalında yetişmesi için, gerçekten takdire şayan bir gayret göstermiştir. Ali Ziya nın mobilya tasarımcısı olarak yaptığı eserler, günümüzde yaşayan Devrekliler in hatıralarında yer almayı sürdürmektedir.. Şimdi şu soruların yanıtlarını hep birlikte düşünmeliyiz; Ali Ziya 23 yaşında ve İstanbul dadır. Saray da marangoz olarak çalıştığı da göz önüne alınmalıdır.. 1892 Kastamonu Salnamesi ise Devrek te baston yapıldığından övgü ile söz etmektedir. Bu durumda Devrek te bastonculuk sanatının Ali Ziya dan çok önceleri başladığı ve var olduğu ortaya çıkıyor. Ayrıca, yazılı kaynaklara göre, 1833 Kastamonu Salnamesi(Çelebi Bastonları Com.), Devrek te baston yapımından söz ediyorsa, o tarihte daha doğmamış olan Ali Ziya Efendi ye bastonculuk misyonu niye yakıştırılıyor, anlamak mümkün değildir. Ayrıca Ali Ziya nın Mısır dan 1908 Meşrutiyeti nden sonra döndüğü belirtiliyor..meşrutiyet in ilanı ile genel bir af da çıkarıldığına göre, Ali Ziya nın bundan yararlandığı düşünülebilir. Eğer durum böyle ise Ali Ziya nın Mısır a cezalı olarak gönderildiği gibi bir sonuca ulaşılmış olur. Devrek Bastonu İzmir Fuarında Derlenen bilgilere göre Devrek te yakın tarihte baston ustası olarak iki isim öne çıkmaktadır; bunlardan biri 1936 yılında yaptığı bastonlarla İzmir fuarına katılan; Hakkı oğlu 1902 doğumlu Aziz Salman Usta, diğeri onunla akraba olan Hasan oğlu 1911 doğumlu Hüseyin Salman ustadır. Bu bilgilerden anlaşıldığı kadarıyla Ali Ziya Salman Efendi, bir baston ustası değil fakat iyi bir marangoz olarak görülmelidir. Zonguldak ta 1933 yılında Milli İktisat ve Tasarruf Cemiyeti nin düzenlediği Tasarruf ve Yerli Malı Haftası kapsamındaki sergide Devrek bastonları ve sigara ağızlıkları ilk kez Aziz Salman Usta tarafından sergilenir ve usta ödüllendirilir. Bunun ardından 1936 İzmir Enternasyonal Fuarı nda Devrekli Baston ustası Aziz Salman, Devrek Bastonları ve Ağızlıkları Sergisi açar. Kendisine Fuar ve Belediye başkanının imzasını taşıyan bir katılım ve başarı belgesi verilir. Yine Devrekli ailelerden öğrenilen bilgilere göre 1960 lı yıllarda Hüseyin Salman Usta da, bastonculuğa emek veren önemli ustalardan biridir. Baston yapımcılığını oğlu Cemal Salman Usta ya da öğreten odur. Devrek te baston ustalığında ilk sıralarda adları sayılan ustalara da bastonculuk mesleğini öğreten Cemal Salman Usta, kendisiyle Devrek Dergisi için Erdal Acar ın 1968 de yaptığı söyleşide önce amcası Abdullah Salman Usta nın yanında, sonra da yine akrabası Aziz Salman Usta nın yanında bastonculuk mesleğini öğrendiğini belirtir. 1984 yılında Sadık Hamarat ın Belediye Başkanlığı döneminde Devrekli milletvekili ve bakan Dr. Veysel Atasoy un büyük katkısı ve desteği ile düzenlenmeye başlanan Baston ve Güreş Festivali ile baston yapımı ve tanıtımı yeniden hareket kazanır. Baston, yurtiçi ve yurtdışında tanınan, yörenin en önemli el emeği, göz nuru sanatı olarak Devrek in simgesi haline gelir. Özellikle Nadir Saraç ın Belediye Başkanlığı (daha sonra milletvekili) döneminde festivalin 1989 da Devrek Baston ve Kültür Festivali ne dönüştürülmesi, ayrıca Devrekli şair Rüştü Onur un gündeme getirilmesi, yarışmalar, paneller, açıkoturumlar, söyleşiler, sergiler, çağrılı yazar ve ozanların, bilim ve düşün adamlarının kitap imza günleri ve diğer kültürel etkinlikler kısa sürede Devrek in çevrede bir kültür merkezi haline gelmesine yol açar. Bir çok iş yaptıktan sonra çevresinin de teşvikiyle özellikle büyük bir merak ve sevgi ile bastonculuğa yönelen Münteka Çelebi Ustanın yeni motifler üreterek yaptığı bastonlar; Türkiye de başta Kenan Evren, Süleyman Demirel, Turgut Özal, Erdal İnönü olmak üzere siyaset ve sanat camiasına, ABD başkanları George Bush ve Ronald Reagan a, İngiltere eski Başbakanı Margaret Thatcher a, Rusya eski Devlet Başkanı Mihail Gorbaçov a, Pakistan ın merhum Devlet Başkanı Ziya Ül Hak a, Pakistan ın eski Başbakanı Butto ya, KKTC 1. Cumhurbaşkanı Rauf Denktaş ve KKTC eski Başbakanı Derviş Eroğlu na hediyelik olarak verilir ve böylece Devrek bastonu dünyada da tanınmaya başlanır. Devrek Baston Dergisi (1989) için, kendisi ile röportaj yapan Mithat Yaban a 25 yıldır baston işi yaptığını söyleyen Fehmi Işık Usta, Devrek te eski baston ustası olarak; Eskilerden Hakkı Usta, Ahmet Usta, Aziz Usta ve Abdullah Usta dır. Sonrakiler Dayakçı Abdul (Abdullah Karaöz), Baki Bastoncu, İsmail Salman ve Hüseyin Salman ustalardır. adlarını sayar. Hüseyin Salman Usta ile kardeş çocukları olduğu ileri sürülen Aziz Salman Usta, Fehmi Işık Usta, Münteka Çelebi Usta ve diğer ustaların çabalarıyla gelişen bastonculuk Devrek le özdeşleşir. Fehmi Işık Usta, 1960 lı yıllardan başlayarak önceleri armağan olarak tek tük yaptığı baston işini kendisinden sonrakilere ve bu arada oğluna da öğretir. Günümüzde Devrek te 20 kadar atölye baston üretimi işi yapmaktadır. Ayrıca Devrek Halk Eğitim Müdürlüğü kurslarında da bay- bayan öğrenciler baston yapımı kursu görmektedir.

Devrek Bastonu nun Özellikleri Devrek te birbirinden güzel örneklerle baston yapımı özellikli bir meslek durumundadır. Baston yapımı bilgi ve becerinin yanı sıra büyük sabır ister. Günümüzde Devrek te baston yapım geleneği sürmekte ve birbirinden güzel örneklerle baston yapımı özel ve gözde bir meslek durumundadır. Devrekli ustaların el emeği ile oluşturduğu bastonlar onların göz nurunu, zevkini simgelediği gibi sanat ile zanaatı da bir arada gözler önüne serer. Baston ustaları, Karabük ilinin Yenice ilçesi ile Bolu nun Mengen ilçesi arasındaki 70 km lik bir orman sınırında yetişen kızılcık ağacının, Devrek bastonu yapımına uygun olduğunu belirtirler. Öncelikle esnek bir ağaç olan kızılcık ağacı kesilir, Aralık ve Şubat aylarında suyu çekilen kızılcığın dalları ayıklanır ve elde edilen parçalar bir yıl bekletilir. Ekmek fırınlarında eğrilikleri düzeltilen dallar tornadan geçirilir ve bastona verilecek şekil belirlenir. Ardından testere ile üzerinde yivler açılır, eğe yardımı ile sistire, zımpara işlemleri yapılarak desen ve figürler ortaya çıkarılır. Öncelikle esnek bir ağaç olan kızılcık ağacı kesilir, Aralık ve Şubat aylarında suyu çekilen kızılcığın dalları ayıklanır ve elde edilen parçalar bir yıl bekletilir. Ekmek fırınlarında eğrilikleri düzeltilen dallar tornadan geçirilir ve bastona verilecek şekil belirlenir. Ardından testere ile üzerinde yivler açılır, eğe yardımı ile sistire, zımpara işlemleri yapılarak desen ve figürler ortaya çıkarılır. Devrek bastonunun gövdesi kızılcık, sapı ise ceviz ağacından yapılır. Biçim olarak, bir ağaca helezon biçiminde dolanmış, başları sap kısmına doğru olan iki yılandır. Sapı, klasik yarım yuvarlak biçimdeki baston sapıdır. Ayrıca yılan, atmaca, ördek, atbaşı, keçi ayağı gibi saplar da yapılır. Devrek bastonunun boyası kezzapla, desen ve motifleri çini mürekkebi ve dağlama yöntemi ile işlenir. Bazı baston ustaları, sipariş üzerine gümüş ve sedef gibi kıymetli taşlar işleyerek çok özel ve değerli bastonlar da yaparlar. Bu bastonlarda en önemli motif olarak birbirine dolanmış iki yılan motifi görülür ve sık sık uygulanır. Bu çift yılan motifli baston yapımının Ali Ziya Salman nın önerisi olduğu belirtilir. Bastonun boyama işlemi yapılırken kusurlu yerler dolgu verniği ile düzeltilir. Ustalar, Devrek Bastonu üzerinde çok değişik türlerde motif işlemesi yapılabildiğini belirtiyorlar. Bu işlemlerden sonra sıra bastonun sapına gelir. Çoğunlukla ceviz ağacından yapılmış saplarda sedef, gümüş bağa, dağ keçisi ayağı, kemik ve değerli taşlar kullanılır. Ördek bacağı, yılan başı, atmaca, karaca ve at başına saplarda yer verilir. Bastoncular Çarşısı Devrek te baston üretimi özel atölyelerde yapıldığı gibi, Belediye tarafından inşa edilerek, sadece bu işin ustalarına tahsis edilen Bastoncular Çarşısı nda da çeşitli boy ve karakterde baston üretimi ile hediyelik ağaç oyma işleri yapılmaktadır. Devrek te bastoncular ilk kez 1995 yılında bir dernek kurarlar ise de bu derneği yaşatamazlar. Daha sonra Tansel Işık ın başkanlığını yaptığı ve 2001 yılında Devrek Bastonu Yaşatma ve Geliştirme Derneği kurulur. Diğer yandan Devrekli bastoncular kooperatifleşme yoluna giderek, 1998 yılında SS Zonguldak Baston ve El Sanatları Küçük Sanat Kooperatifi ni (Baskop) kurarlar. 31.07 2007 genel kurulunda ise kooperatifin adı Devrek Baston ve El Sanatları Küçük Sanayi Kooperatifi olarak değiştirilir. Kooperatif, 7.12 2007 tarihinde de Türk Patent Enstitüsü ne başvurarak Baskop adıyla marka tescili yaptırır. Üyelerinden Mürvet Okur un ise Türkiye nin, belki de dünyanın bilinen ilk kadın baston ustası olduğu belirtilir. Mesleği Tansel Işık Usta dan öğrenen Kadriye Cicibaş da ikinci bir kadın bastoncu olarak görülür. Son yıllarda Tansel Işık, Rüştü Çelebi, Raşit Korum, Mürvet Okur, Birol Demir gibi baston ustaları, Devrek Baston ve Kültür Festivali çerçevesindeki sergilerde, çeşitli bölgelerin kültürel etkinliklerindeki sergilerde yer alır. Bunun yanında mesleği babası Fehmi Işık tan öğrenen Tansel Işık Usta, Kültür ve Turizm Bakanlığı yoluyla yurtiçi ve yurtdışında düzenlenen etkinliklere, diğer el işi ürünlerle birlikte çeşitli boyutta ve değerde baston sergileri ile katılır. KAYNAKÇA; Hamit Kalyoncu; Kömürde Açan Çiçek; Araştırma-Derleme, Pervaz Yay. 2005, Ankara (Zonguldak yöresinde tarih-toplum-kültür-edebiyat) Ömür Çelikdönmez; Devrek Baston Tarihinde; Hacı Bekir Efendi ve Ali Ziya Salman İlişkisi (www.haberzonguldak1.com) Ömür Çelikdönmez; Devrek Baston Kültür Sanat Tarihi (www. gokcebeylilerdernegi.org) www.devrek Kaymakamlığı.com www.çelebi Bastonları.com

Başkanın Sunuşu Baston her yerde bastondur. Üzerinde sanat eseri varsa O DEVREK BASTONUDUR. Münteka Çelebi İlçemizin belirgin farkla öne çıkan değeri Baston Yapımı faaliyetidir ve yaklaşık 200 yıllık bir geçmişe sahiptir. Baston kullanımı, estetik ve sanatsal özelliğinin yanı sıra sağlık açısından gereksinimi ile de hayatımızın bir parçası niteliğini taşımaktadır. Devrek te bastonculuk, babadan oğula ya da ustadan çırağa geçen bir meslek durumundadır. Baston sözcüğü; birçok dilde aynı şekilde kullanılan bir sözcük olmasına rağmen, zanaat anlamında değerini kanıtlamış olan ilçemizin bu ürünü, benzerlerinden sıyrılarak bir isim kazanmış ve Devrek Bastonu olarak dünyaca bilinirliğe ulaşmıştır. Devrek Bastonu; dünyada benzeri olmayan nitelikte sanatsal ve yerel kültür birikimini üzerinde taşıyan, zarif, şık bir destektir. Ayrıca yapılış itibariyle sağlam ve dayanıklı olduğundan ustasından çok yaşaması sebebiyle antika özelliği de taşır. Devrek bastonculuğunun tarihini incelediğimizde; bastonculuk ilkel bir yün ve pamuk eğirme aleti olan çıkrıkla başlamıştır. Manda boynuzundan yapılan iki tarafı siyah, ortası beyaz, çubuk şeklinde kemik ağızlık ve kızılcık ağacı özünden üç parçalı ve eklemeleri gümüş veya altın bilezikli olan ağızlıkların yapımı da bastonculuğun geçiş ürünleri olmuştur. Farklı işlevleri ve boyutları olan bu ağaç dalı, antik çağlardan günümüze dayak, sopa, değnek, asa, baston olarak bilinerek gelmiş olup her birinin kullanılış amacı ayrıdır. Çağlar boyunca; dinsel, büyüsel, siyasal, adalet gücü, dayanak, sembol ve statü belirleyici olarak kullanılmıştır. İlçemiz baston üreticilerinin tanıtımının yapıldığı bu katalog; Devrek Ticaret ve Sanayi Odası nın hazırlamış olduğu ve Batı Karadeniz Kalkınma Ajansı nın 2013 yılı doğrudan faaliyet desteği kapsamında desteklediği DEVREK BASTONCULUĞU MEVCUT DURUM ANALİZİ, ENVANTER ÇALIŞMASI VE DEVREK EVİ FİZİBİLİTE RAPORU PROJESİ kapsamında hazırlanmıştır. Bu projenin ortaya çıkmasında değerli desteğini esirgemeyen Zonguldak Valimiz Sayın Ali KABAN ile çalışmalarımızda katkıda bulunan Batı Karadeniz Kalkınma Ajansı na şükranlarımızı sunar ve baston tarihimiz açısından bir ilk olarak gerçekleştirilen bu çalışmanın tüm paydaşlarımıza hayırlı, uğurlu olmasını temenni ederiz. Zekayi BÜKRÜ Devrek Ticaret Ve Sanayi Odası Yönetim Kurulu Başkanı

Zarif Keklik Devrek Bastonu nu marka yapan tüm ustalarımıza saygıyla... Cemal Salman Fehmi Işık Münteka Çelebi Alfabetik sıra ile ustalarımız... Fehmi Işık Münteka Çelebi

Abdullah ÇAKAN AHŞAP MARKET Abdullah ÇAKAN Ustalık Süresi 15 Yıl Uzmanlaştığı Ürün El Sanatları Tel 0532 593 15 44 E-Posta ahsapmarket@hotmail.com Adres Bastoncular Çarşısı No25-E DEVREK

Ali & Necati AKÇASU Ustalık Süresi 30 Yıl Uzmanlaştığı Ürün Baston Tel Web 0538 294 37 47 www.devrekbaston.com E-Posta devrekbastonlari@gmail.com Adres İnönü Cad. No66/A DEVREK Ali & Necati AKÇASU Ali Usta BAstonculuk

Ayşegül YURTTADUR BASTON EVİ VE HEDİYELİK EŞYA Ustalık Süresi Ayşegül YURTTADUR 25 Yıl Uzmanlaştığı Ürün Baston Tel Gsm 0372 500 00 93 0542 578 87 25 E-Posta siparis@devrekbastonevi.com Adres Bastoncular Çarşısı No25-C DEVREK

S.S. DEVREK BASTON VE EL SANATLARI KÜÇÜK SANAT KOOPERATİFİ Ustalık Süresi 19 Yıl Uzmanlaştığı Ürün Baston Tel Gsm Web 0372 556 77 64 0532 272 57 14 www.devrekbastonu.org E-Posta devrekbastonkooperatifi@mynet.com Adres Bastoncular Çarşısı No25-A DEVREK BAS-KOOP S.S. DEVREK BASTON VE EL SANATLARI KÜÇÜK SANAT KOOPERATİFİ

BÜlent Korum öz devrek bastonculuk Bülent KORUM Ustalık Süresi 26 Yıl Uzmanlaştığı Ürün Baston Tel Gsm 0372 556 68 44 0536 816 59 67 E-Posta ozdevrek@hotmail.com Adres Bastoncular Çarşısı No25-O DEVREK

Cihan ÇAYLI Ustalık Süresi 20 Yıl Uzmanlaştığı Ürün Oyma Baston Tel 0536 879 70 50 E-Posta cihan_cayli@hotmail.com Adres Eski Anaokulu Arkası No3 DEVREK cihan çaylı berkan bastonculuk

ÇELEBİLER BASTONCULUK ÇELEBİLER BASTONCULUK - Dilek ÇELEBİ Ustalık Süresi 34 Yıl Uzmanlaştığı Ürün Baston Tel 0372 556 31 21 Gsm 0541 556 64 00 Web www.bastonmarket.com E-Posta dilekccelebi@hotmail.com Adres Yeni Mah. 609.Sk no4/a Yeni Cami Yanı DEVREK Münteka ÇELEBİ

İsmail GÜN Ustalık Süresi 20 Yıl Uzmanlaştığı Ürün Baston Tel 0535 420 57 53 Adres Bastoncular Çarşısı Karşısı DEVREK İsmail GÜN GÖZDE BASTONCULUK

Kerİm YENİ SEÇKİN BASTONCULUK Kerim YENİ Ustalık Süresi 25 Yıl Uzmanlaştığı Ürün Baston Tel Adres 0538 673 91 97 Yeni Mah. Kantarcılar Sk. Halilbeyoğlu Pasajı Kat1 No 10 DEVREK

Mehmet Sait AKAR Ustalık Süresi 31 Yıl Uzmanlaştığı Ürün Ağaç İşleri Tel 0372 556 50 77 Gsm 0539 312 49 70 Adres Bastoncular Çarşısı No 25-F DEVREK Mehmet Sait AkaR AKAR BASTONCULUK

Muammer GÜLLÜOĞLU GÜLLÜOĞLU BASTONCULUK Ustalık Süresi Muammer GÜLLÜOĞLU 20 Yıl Uzmanlaştığı Ürün Ağaç İşleri Tel Adres 0534 377 02 58 Bastoncular Çarşısı No 25-H DEVREK

Murat AYVACI Ustalık Süresi 25 Yıl Uzmanlaştığı Ürün Baston Tel 0543 495 42 46 Adres Bastoncular Çarşısı No 25-L DEVREK Murat Ay vacı AY VACI BASTONLARI

MURAT KUDATMIŞ MÜRVET USTA BASTONCULUK Ustalık Süresi Murat KUDATMIŞ 24 Yıl Uzmanlaştığı Ürün Baston Tel Gsm 0372 556 23 08 0539 916 28 52 E-Posta bastoncu@hotmail.com Adres Bastoncular Çarşısı No 25-M DEVREK

Raşit ONBAŞI Ustalık Süresi 30 Yıl Uzmanlaştığı Ürün Baston Tel 0372 556 82 02 Gsm 0544 556 82 02 Adres Bastoncular Çarşısı No 25-G DEVREK Raşit Onbaşı MEDYUM BASTONCULUK

TANSEL IŞIK IŞIK BASTONCULUK Tansel IŞIK Ustalık Süresi 30 Yıl Uzmanlaştığı Ürün Baston Tel Gsm 0372 556 30 69 0532 613 24 33 E-Posta bastoncutansel@hotmail.com Web Adres isikbastonculuk.net Hamam Sokak No2 DEVREK

Tuncay KURT Ustalık Süresi 25 Yıl Uzmanlaştığı Ürün Baston Tel Gsm 0372 556 01 82 0537 386 72 86 E-Posta kavibaston@hotmail.com Web Adres www.bastonimalati.com Bastoncular Çarşısı No 25-D DEVREK TUNCAY KURT KAVİ BASTONCULUK

UMUT NURULLAH HORUZ DOĞA BASTON VE HEDİYELİK EŞYA Umut Nurullah HORUZ Ustalık Süresi 6 Yıl Uzmanlaştığı Ürün Baston Tel 0534 505 67 39 E-Posta doga_umut@hotmail.com Adres Bastoncular Çarşısı No 25-K DEVREK

Vedat MÜFETTİŞOĞLU Ustalık Süresi 21 Yıl Uzmanlaştığı Ürün El Sanatları Tel 0533 480 60 03 Adres Bastoncular Çarşısı No 25-B DEVREK Vedat Müfettişoğlu ECE BASTON VE EL SANATLARI

Notlar

Notlar