1
GĐRĐŞ Lütfen solar modülleri nakletmeden, yerleştirmeden ve kullanmadan önce, bu yerleştirme ve kullanma kılavuzunun tamamını dikkatlice okuyun. Bilmeniz gereken önemli güvenlik bilgilerini içeriyor (diğer bilgilerin arasında). Bu kılavuzdaki bütün direktifleri gözden geçirmeden solar modüller kullanılırsa, bize gelen bütün güvence belgesi ve garanti talepleri zaman aşımına, kusura uğrayabilir. Bu kılavuzdaki bilgileri önceden uyarı olmadan güncelleme hakkına sahibiz. Solar modülleri nakletme, kurma ve hizmete verme, yüksek seviyede tecrübe ve uzmanlık gerektirir, ve bu nedenle de yalnızca gerekli eğitimi başarıyla tamamlayacak uzmanlar (örneğin; uzman elektrik mühendisi) tarafından kullanılmalıdır. 1. GÜVENLĐK KURALLARI/ANA HATLARI Elektrik sisteminin kurulması ve hizmete verilmesi sadece uzman bir elektrik mühendisi tarafından, aşağıdaki kuralları göz önünde bulundurarak gösterilmelidir, çünkü bu işin yakışıksız kullanımı hasara ve yaralanmaya sebep olabilir. Solar jeneratörlerdeki iş üzerinde çalışırken - öncelikli olarak çatılarda gerekli güvenlik önlemleri alınmalıdır. (örneğin; düşme tehlikesi bulunan cihazlarda). Đşverenlerin Yükümlülük Sigorta Birlikleri tarafından ortaya atılan düzenlemeler kesinlikle gözlemlenmelidir. Kendi güvenliğiniz için ve solar modülünüzü güvende tutmak için lütfen aşağıdaki güvenlik kurallarına bakınız: Solar modüllerin kurulumu ve bakımı sırasında, elektrikli cihazların ve sistemlerin kurulması için geçerli düzenlemeler ve güvenlik kuralları, ayrıca solar güç sistemlerinin paralel şebeke işletmesi için yetkili enerji sağlayan firmalar. Kurulumdan önce solar modül mekanik seslilik açısından incelenmelidir. Hasarlı solar modüller (örneğin; camı kırık olan modüller, vb) kurulmayabilir. Tersindeki izolasyon filminin gördüğü zararın potansiyel sert sonuçları vardır. (hayati tehlike, sağlık tehlikesi, vb) Solar modülü mutlaka sıraya koyun böylece gölgelenme etkisinden kaçınmış olursunuz. (geçici ya da kısmi derecede: örneğin; çatı pencerine bağlı ya da ağaçlar), bu durum solar modüllerde hasara sebep olabileceği için (örneğin; sıcak noktaların oluşumu), PV jeneratörünün aksaması ya da verim kaybı. Modüllerin seri bağlantısı (modül voltajlarına ek olarak) güvenli extra-düşük voltaj 120 V DC nin üstünde voltaj değerinde sonuçlanabilir. Modüllerin uygulama sınıfı IEC 61730 a uygun olarak: A dır. Işık yoğunluğu düşük olduğunda bile, modüllerin voltajı iyi hesaplanmalıdır yani, kurma aşamasında kısa devre ve benzeri gibi elektrik hatalarına karşı büyük dikkatle önlem alınmalıdır. Direk akım taşıyan kondüktörlerin ayrılması hafif yaylara yöneltebilir. Bu nedenle, solar sistemdeki uygulanan her hangi bir işe rağmen özellikle direk akım hattındaki priz bağlantılarının ayrılmasına rağmen frekans çeviriciyi dalgalı akım şebekesinden bağlantısını kesmek önemlidir. Çatı-ağızlı sistemler için, modüller ısı dayanıklı yüzeyin üstüne bağlanmalıdır. Solar modüller, gaz ve buhar gibi kolay alev alabilecek maddelerin yakınına kurulmamalıdır. Elektrik sistemlerindeki ateş ile ilgili kullanma kılavuzuna burada da başvurulur (eg: VDI3819) 2
Frekans değiştirici için maksimum müsaade edilen bütün sistem voltajı hiçbir zaman aşılmamalıdır. Ayrıca, solar modüllerin negatif (-) derecedeki verimliliğinden dolayı, bütün sistemin minimum müsaade edilen derecedeki sabit voltajı da hesaplanmalıdır. (veri kağıdına ve modül tipi işaretine bakınız). Solar modüle cam maddesi gibi davranılmalıdır, bu yüzden de taşıyıcı kap olarak kullanılmamalı ya da üzerinde yürünmemeli, ya da üzerine herhangi bir şey konulmamalıdır, çünkü bu görünebilir ya da görünmez hasara yol açabilir. (örneğin; hücrelerdeki küçük çatlamalar ve bununla birlikte verimde küçük aksama). Modül çerçeveler delinmemeli, çivilenmemeli ya da başka bir yüzeye kaynak yaparak birleştirilmemelidir. Solar modüller başlayıcı kabloları tarafından tutulmamalı ya da başka bir yere götürülmemelidir. Solar modüller hiçbir zaman güvenliksiz ve tek başına sabit bırakılmamalıdır. Solar sistem üzerine yazılı güvenlik kılavuzuna mutlaka bakılmalıdır. Çukur yapılardaki direnaj delikleri kapatılmamalıdır. Gazioglu Solar Enerji tarafından yapılan solar modüller, DIBt tarafından düzenlenmiş yapı malzemeleri değillerdir ve yukarıdan geçen cila olarak kullanılamaz. 2. YERLEŞTĐRME KURALLARI Yıllık en yüksek enerjiye ulaşabilmek için, aşağıdaki kriterleri göz önünde tutarak modülü yerleştirmeyi tavsiye ediyoruz: Gölgeleme etkisinden kaçınmak için mutlaka solar modülü sıraya sokun (geçici ya da kısmi olsa bile: eg: çatı akmaları ve ağaçlardan kaynaklanan), çünkü bu solar modüllerde hasara yol açabilir. (örneğin; sıcak noktaların oluşumu), PV jeneratöründen kaynaklı hata ve verim kaybı. Kuzey yarım küre için solar modülün ön yüzünü güneye doğru sıraya koyun. Yerel ve yapısal factörlere göre eğim açısını seçin (30 derece+/-). Optimum modül pozisyonlarıyla ilgili belirli bilgileri bulabilirsiniz. Eğim açısının hesaplanması bu formülle yapılır: eğim açısı=pozisyonun yerinin enlemi 20 derece. Fotovoltaic jeneratördeki bütün modülleraynı açıyla sıraya sokulmalıdır (yatay ya da dikey olarak). Açı sapmaları durumunda, ayrı frekans değiştiricileri seçilmelidir. Verimli temizliği elde edebilmek için, eğim açısı en az 10 derece olmalıdır. En iyi temizleme içinse, en az 15 derece eğim açısı tavsiye edilir. Modülün ters tarafı her zaman iyi havalandırılmalıdır. Rüzgar yükünden dolayı kaynaklanan modüllerdeki aşırı gerilmeden kaçınmak için, DIN 1055-4 e göre binaların sınırlarında minimum uzaklıklar ölçülmelidir. Güneş ışığının modül üzerinde toplanması aynalar ve lensler yoluyla engellenmelidir. Tuzlu suyla temasından da kaçının! Modülleri tuzlu havada kullanırken, lütfen örneklerde belirtilen test koşullarını gözden geçirin. 3. KURMA KURALLARI Gölgeleme etkisinden kaçınmak için mutlaka solar modülleri sıraya koyun. (çatı akması ya da ağaçlardan kaynaklanan, geçici ve kısmi durumlarda bile), çünkü bu 3
durum solar modüllerde hasara yol açabilir (örneğin sıcak noktaların oluşumu), PV jeneratöründen ve verim kaybından kaynaklı hatalar. Ağırlığın yönüyle yükselen extra yükler ve PV sistemin yapısal bağlılığı genel binanın yapı analizinde dahil bulunmaktadır. Dengenin verileri, çevirme ve yük parametreleri sistem operatörü ya da kurucu tarafından başlatılır. Modülleri yeterli boyutlarda, yükü taşıyabilen aşınma ve paslanmaya dayanıklı bir yapının üzerine kurun. 1. ve 2. maddelerde yazılanlara göre yükselen bölgelerdeki belirtileri inceleyin. Đnce köşelerinde bağlantısı olan solar modüller çalışmayabilir. Solar modülün bağlantısı köşebentlerle çalışabilir (ya da alternatif olarak, direkt olarak kurma deliklerinin üstüne). Köşebent sistemi kullanıldığında, bağlantı noktası başına köşebent yüzeyinin en az 400milimetre kare olmalıdır. Üçüncü ilüstrusyondaki gibi kurma delikleri yerleştirilmelidir. Modül başına, 4 bozucu olmayan vida ve vida somunu, (liste 1 de) gösterildiği gibi kullanılmalıdır. Modüller 4 noktadan az olmayacak şekilde yapıya bağlanmalıdır. (deformasyona uğramadan). Altyapı ve solar modülün aynı ısı-genişleme oranına sahip olmalıdır. Farklı maddeler kullanıldığında solar modül ve yapı arasındaki bağlantı paslanmasından kaçınılmalıdır. Solar modüller birbirine bağlanmalıdır ki, olası görülebilir yüklere ve hava şartlarından kaynaklı etkilere dayanmalıdır. Kurma işlemleri için sadece bozucu olmayan vidaları kullanın. Solar modül mekanik tansiyon olmadan kurulmalıdır ve (derece değişimlerinden kaynaklı madde yayılmasını tazmin etmek için) modüller arasında minimum 5 mm aralıklar olmalıdır. Özellikle belirli mekanlarda, belli ışık koruması tavsiye edilir. Mevcut ışık koruma sistemlerinin bütünlüğü, geçerliliği olan düzenlemelerin gözlemlenmesiyle ortaya çıkmalıdır. Solar modülleri sadece kenar tarafından yukarı doğru bakan bağlantı priziyle kurun. Yükseltme bölümünde, bağlantı prizinin üzerindeki kablolu vida bağlantılarının su geçirmemesinden emin olunmalıdır. Solar modül sığı ya da koyu suda bulunmamalıdır. Köşebent Kurma için tork anahtarı kullanmanızı tavsiye ediyoruz. Sıkıştıran tork 15-20 Nm arasında olmalıdır. (sadece paslanmaz çelik kullanılmalıdır) 1. paslanmaz çelik M8 vida somunu 2. paslanmaz çelik lokavt yıkama 3. aluminyum köşebent tabağı 4. EPDM yıkama 2 mm 5. Paslanmaz çelik M8 t-baş cıvata Elektrik kurma topraklama Modül çerçeve uygun bir şekilde topraklanmalıdır. Topraklama teli modül çerçeveye sıkıca bağlanmalıdır, böylece iyi elektrik kontağı sağlanmalıdır. Bu tel için tavsiye edilen türü ya da 4
ona benzeyeni kullanın. Eğer çerçeve metalse, çerçevenin yüzeyi elektroyüzeyselleşmeli ve de yürütmesi iyi olmalıdır. Đlk önce, zemin telin sonundan 16mm yalıtma ceketini ayırın. Teli iyice yerleştirin ve de vidaları iyice sıkın. 4. Dolaşımın ana hatları Sade aynı türden gelen benzer modüller ve motor-gücü sınıfı değişebilir. Bu uygulamada, emin olun ki modüllerin seri değişimi sırasında, maximum müsaade edilebilir sistem voltajı artmaz. Bu durumda, modül voltajının solar modüller için derecesinin bağımlılığı araştırılmalıdır, özellikle de modül voltajı düşük derecede düştüğünden dolayı. Modüllerin paralel değişimi için, her zaman aynı modül sayısının seri olarak değişimi sağlanmalıdır, ve de bu değişim paralel olarak yapılmalıdır, büyük dalga koruması için gerekli ölçümler alınmalıdır.. Belirtilen yük kapasitesinin karşı IR akımını geçmemesi sağlanmalıdır. Standart durumlarda, PV modül daha yüksek akım sağlayabilir ve/ ya da belirtilen test durumlarından da yüksek voltaj kullanılabilir. Yapısal malzemelerin voltaj ölçme değerlerini belirlemek için, kabloların akım ölçüm değerleri, tapaların boyutu, ve PV modüllerin verimine bağlı olan kontrollerin ölçümü, modülün üzerinde belirtilen Isc und Uoc değerleri, güvenlik faktörü olan 1.25 ile çarpılmalıdır. 2 den fazla modül halatı, eğer uygun ölçümlere paralel halat bulunmazsa değiştirilemez. 5. Elektrik bağlantısı Solar modüller solar jeneratörlerin kullanımı için seçilmiştir. Başka bir amaç için kullanıldığında, sırasıyla gelen teknik özellikler gözlemlenmelidir. Solar modüller yalnızca nitelikli ve özellikleri olan şirketler tarafından kurulur. Bu surumda, PV sistemleriyle ilgili kurallar ve düzenlemeler; örneğin VDE koşulları, DIN örnekler, VDEW ana hatları, sistem operatörleri ve Đşverenlerin Sigorta Sorumluluğu Birlikleri tarafından öne sürülen kurallar kaza önlemlerinde kullanılır. Aşağıdaki şekillere bazı referanslar yapılmıştır: Kurulmaya bağlı olarak, bağlantı prizi ve kablolar herhangi bir darbeye ya da kire karşı kontrol edilmelidir. Hasarlı PV modül ya da kirli priz bağlantısı olan modülü kurmayın. Solar modüller kurulma sırasında kuru olmalıdır. Modül tellerin değişimi için, dış kurulma için sadece uygun (UV ve ozona dayanıklı) kablolar kullanılmalıdır. Kabloların minimum 4 milimetre kare bölümü olmalıdır, ve kurulma maksimum sistem voltajı için onaylanmalıdır. Uygun sıkıştırıcılarla kablolar herhangi bir hasara karşı korunmalıdır. Bağlantı prizi ile kablolar açılmamalıdır. Bağlantı prizi ve kablo temizlenmemiş olabilir ya da tam tersi yağ ve alkol içeren maddelerle ıslatılmış olabilir. Fabrika tarafından kurulan solar prizlerin yeri değiştirilemez. Kurulma esnasında, modül bağlantı kablolarının ferahlaması sağlanmalıdır. Bağlantı kabloları, PVler için yüksek kalitede bir priz-bağlantı sistemiyle desteklenmiştir. Prizler sıralı kutupsallığıyla işaretlenir, ya da kablolar +, - olarak belirtilir. Priz bağlantılarını ve modülleri bağlarken, her zaman kutupsallığn doğru olduğundan emin olun. Yanlış kutupsallık önemli teknik yapısal maddelerin hasar görmesine sebep olabilir. Örneğin; frekans değiştiricileri, güvenlik diyotitleri ve benzer malzemeler. 5
Bağlantı kabloları düzenlenmelidir; böylece minimum 60 mm bükülme çapından aşağı düşmemelidir. Elektrik şokların tehlikesinden kaçınmak için, solar modüllerin bütün çerçeveleri ve potansiyel eşitleme için destek yapının topraklanmaya bağlanması gerekmektedir; böylece iyi nakil sağlanmalıdır. Biz topraklanmanın bina dışında gerçekleşmesini tavsiye ediyoruz. Bunu yaparken, bulunduğunuz bölge için doğru düzenlemeleri araştırın, frekans değiştiriciler ve sigorta şirketlerinin tavsiyelerini de göz ardı etmeyin. Hiçbir zaman priz bağlantılarını yüklü bir akım varken takıp çıkarmayın! 6. Topraklama Özellikle maruz bırakılan yerlerde, yeterli aydınlatma koruması tavsiye edilir. Varolan aydınlatma-koruma sistemlerine tamamlama, varolan ülkelerin örnekleri ve düzenlemelerinde olmalıdır. Topraklama için gerekli olan delikler, modül çerçevenin arka tarafında işaretlenmiştir. 7. Koruma ve Bakım Minimal koruma ve bakım eforu, solar modülün verimini sağlamak için gereklidir. Optimum sistem verimi için, araştırmanızı ya da aşağıdaki maddeleri uygulamanızı tavsiye ederiz. Ağır ya da bölgesel kirlenme olduğunda (örneğin; kuş pisliği), modülün cam tarafını modülün derecesine uygun olacak kireçsiz suyla ve yumuşak bir fırçayla temizlenmesi tavsiye edilir. Sert temizlik olmamalı ve asit kullanılmamalıdır. Elektrikli ve mekanik bağlantıların temizliği, dayanıklılığı ve ses durumu kontrol edilmelidir. Herhangi bir farklılık görüldüğünde çaresine bakılmalıdır. Ürünlerin genel araştırmaları operatör tarafından tavsiye edilir. 8. Elden Çıkarma Defolu ya da eski solar modüller uygun bir şekilde elden çıkarılmalıdır. Ancak evdeki çöp kutusuna atılmamalıdır. 9. Depolama ve Ulaştırma Modüllerle uğraşmak büyük gayret gerektirir. Bu yüzden; paketleri açarken ve ulaştırma sırasında dikkat etmek gereklidir. Modülleri sert zemine ya da köşelere sertçe ve hızlıca koymayınız. Ulaştırma ya da paket açma sırasında modüllerin bükülmesinden kaçının. Modülleri düşürmeyin. Modüllerin üzerine herhangi bir obje koymayın. Modülerler uğraşırken keskin objeler kullanmayın. Depolama ve ulaşım esnasında, her solar modülün kuvvetlendirilmesi sağlanmalıdır. Birimleri paketleme solar modülde hasara sebep olabilir ve bu durumdan kaçınılmalıdır. Solar modüller devrilmelere karşı güvende olmalıdır. Solar modüllerin arasında tabakalar kullanılmalıdır. 6
Solar modülleri içerisi kuru olan odalarda, en son kurulmasına kadar kendi orijinal paketinde muhafaza etmenizi tavsiye ediyoruz. Modülleri kurarken ve de kurulacakları yere ulaştırırken (örneğin; bir çatı), modüle gelebilecek hasarlardan kaçınılmalıdır. Modüller tutulmamalı ve de tek bir çerçeveli malzemeye ulaştırılmamalıdır. 7