ODTÜ G.V. ÖZEL İLKÖĞRETİM OKULU 2011-2012 Eğitim-Öğretim Yılı 6.Sınıflar DİN KÜLTÜRÜ VE AHLAK BİLGİSİ Dersi II.Dönem I. Sınav Soruları Ad - Soyad :... Tarih : 28 Mart 2012 Sınıf :... YÖNERGE: Sınavımız üç bölümden oluşmaktadır. Süre 40 dakikadır. BAŞARILAR DİLERİZ Sosyal Bilgiler Zümresi I. BÖLÜM: Aşağıdaki soruları cevaplandırınız. Bu bölüm 8 sorudan oluşmaktadır. Her sorunun puan değeri yanında yazmaktadır. Bölümün toplam değeri 46 puandır. 1. Orhan Bey işten eve giderken et almak için kasaba uğrar. Kasaptan bir kilo et ister. Kasap, terazisi bozuk olmasına ve eksik tartmasına rağmen tartısını tamir ettirmemiş ve bunu müşterisi olan Orhan Bey e de söylememiştir. Orhan Bey bir kilo et aldığını zannederek kasaptan ayrılır. a. Yukarıdaki örneği dikkate aldığımızda Kasap müşterisi olan Orhan Bey e malını satarken ahlaki bakımdan hoş görülmeyen hangi davranışları yapmıştır?(4 Puan) b. Orhan Bey ve kasap arasında geçen diyaloğu dikkate aldığımızda Kuran-ı Kerim, İsra Suresi:35, Şuara Suresi:181, 182. ayetlerinde geçen Ölçtüğünüz zaman tamamen ölçün ve doğru terazi ile tartın." cümlesini açıklayınız. (4 Puan) 2. Din - Ahlak - Güzel İnsan İslam İlişkiler - Hoşgörü Yukarıdaki kelimeleri kullanarak İslam dinininde ahlakın önemini anlatan bir paragraf yazınız. (6 Puan) 1
3. Bir insan az ibadet etse de, güzel ahlakı sayesinde Allah katında en yüksek dereceye kavuşur. (Hz.Muhammed in Sözü) Yukarıda geçen Hz. Muhammed in sözünü açıklayınız. (5 Puan) 4. Sadık dost, arkadaşının ayıbını (yanlışını) görünce sadece onu uyarır, bu ayıbını başkalarına yaymaz. (İmam Şafii nin Sözü) Yukarıdaki sözü açıklayınız. (6 Puan) 5. Hz. Muhammed, peygamberliğinin üçüncü yılının sonuna doğru Mekke halkının tamamına İslam dinini açıkça anlatmak için halkı Mekke yakınlarında bulunan Safa tepesine çağırır ve onlara peygamberliğini açıklamadan önce Ey Mekke halkı şu karşı tepenin arkasından Mekke ye doğru bir ordu gelmekte olduğunu söylesem bana inanır mısınız? diye sorar. Mekkeliler ise İnanırız, biz senden hep doğru söz işittik. derler. Yukarıdaki diyalogda Hz. Muhammed, Mekke halkına peygamberliğini açıklamadan önce hangi özelliğine vurgu yapmıştır? (3 Puan) 6. - Allah tektir, birdir. Kadınların ve erkeklerin birbirlerine karşı hak ve sorumlulukları vardır. Kadınlara iyi davranın. - Bütün insanlar hukuk önünde eşittir. Yukarıda peygamberin ölümünden önce yaptığı son konuşma olan Veda Hutbesi nden bazı maddeler verilmiştir. Hz. Muhammed in bu son konuşması evrensel olup İslam dininin özeti konumundadır. Peygamber bu konuşmasında İslam dininin temel mesajlarını kısaca özetlemiştir. Siz de yukarıda verilen maddeler dışında Hz. Muhammed in veda konuşmasında değindiği temel konulardan üç tanesini yazınız. (6 Puan) 2
7. İkiyüzlülüğün belirtisi üçtür: Konuştuğu zaman yalan söyler, söz verdiği zaman sözünde durmaz, kendisine bir şey emanet edildiği zaman emaneti korumaz. (Hz. Muhammed in Sözü) Yukarıda verilen peygamberin sözünü açıklayınız. (6 Puan) 8. Hz. Muhammed henüz dünyaya gelmeden önce babasını, küçük bir çocukken de annesini kaybetmişti. Allah, Kuran da Hz. Muhammed e hitaben anne-baba hakkının önemini şöyle bildiriyor: Rabb in şunu da emretti: Ondan başkasına ibadet etmeyin Anne ve babaya da iyilikte bulunun Onlardan biri veya her ikisi senin yanında ihtiyarlık çağına erişecek olurlarsa onlara sakın Öf! bile deme Onları azarlama, onlara güzel söz söyle Onlara merhamet ve tevazu kanadını ger ve de ki: Ey Rabb im, nasıl onlar beni küçükken besleyip büyüttülerse, sen de onlara öylece merhamet buyur (İsrâ Sûresi,22-23) Yukarıda verilen ayette altı çizili olan cümlede vurgulanmak istenen nedir? Açıklayınız. (6 Puan) II. BÖLÜM: Aşağıdaki boşlukları uygun ifadelerle doldurunuz. Her soru 2 puan değerindedir. Toplam 10 puandır. 1. Hicret...manasına gelmektedir. 2. İslam dini peygamberinin adı... 3. Hz. Muhammed...şehrinde doğmuştur. 4....insanlara gönderilmiş ilahi kitapların sonuncusudur. 5. Hz. Muhammed in mezarı...şehrinde bulunmaktadır. III. BÖLÜM: Aşağıdaki çoktan seçmeli soruların doğru yanıtlarını üzerine işaretleyiniz. Her soru 2 puan değerindedir. Toplam 44 puandır. 1. Aşağıdakilerden hangisi Hz. Muhammed e ilk gelen vahiydir? a. Allah tektir. b.oku c. Ey Peygamber! d. Yaradan Rabbin 3
2. Aşağıdakilerden hangisi ilk müslümanlardan değildir? a. Hz. Hatice b. Hz. Zeyd c. Hz. Ali d. Hz. Hamza 3. Hz. Muhammed döneminde kaç hicret yaşanmıştır? a. 1 b. 3 c. 2 d.4 4. Sürekli kalp kıran bir genç varmış Bir gün babası ona çivilerle dolu bir torba vermiş Arkadaşların ile tartışıp kavga ettiğin zaman her sefer bu tahta perdeye bir çivi çak demiş Genç, ilk günde tahta perdeye 37 çivi çakmış Sonraki haftalarda kendi kendini kontrol etmeye çalışmış ve geçen her günde daha az çivi çakmış Nihayet bir gün gelmiş ki hiç çivi çakmamış Babasına gidip söylemiş Babası onu yeniden tahta perdenin önüne götürmüş Gence: Bugünden başlayarak tartışmayıp kavga etmediğin her gün için tahta perdelerden bir çivi çıkart demiş Günler geçmiş Bir gün gelmiş, tahta perdede hiç çivi kalmamış Babası ona: Aferin iyi davrandın; ama bu tahta perdeye dikkatli bak, çok delik var Artık hiçbir şey geçmişteki gibi aynı olmayacak. demiş. Yukarıda geçen hikayede anlatılmak isteneni en iyi açıklayan cümle hangisidir? a. Kalp kırmak kötü bir şeydir. b. Büyüklerin sözünü dinlemek hatalardan vazgeçilmesinini sağlar. c. Kalp kırmak doğru değildir ve tamamen telafisi mümkün değildir. d. Kalp kırmak birini yaralamak gibidir. 5.Berrak, derste konuşarak yanında oturan arkadaşı Ece nin dersi dikkatlice dinlemesini engelliyor. Bu durumdan Ece bazen rahatsız olsa da Berrak ile konuşmaya devam ediyor. Gün geçiyor, sınav vakti geliyor. Berrak ve Ece nin konuştukları için derste çok iyi dinleyemedikleri konu ile ilgili sınavda soru çıkıyor. Hem Berrak hem de Ece sınavda o soruyu yapamıyor. Aşağıdakilerden hangisi Berrak ya da Ece nin sınavdan sonra hissettikleri için doğrudur kelimesi kullanılamaz? a.berrak: Keşke konuşmasaydım, hem benim öğrenmeme hem de arkadaşımın öğrenmesine engel oldum. b. Ece: Berrak beni konuşturduğu için suçlu ama keşke ben de arkadaşım konuştuğunda ona uymayıp uyarsaydım, böylece ikimizde sınavda başarılı olurduk. c. Ece: Hepsi Berrak ın suçu, tek sorumlu O. Onunla arkadaşlığımı keseceğim. d. Berrak: Ben konuştuğum için arkadaşıma zarar verdim, pişmanım. Ama keşke Ece de beni konuştuğumda uyarsaydı. 6. Aşağıdakileden hangisi peygamberler zamanında yapılan anlaşmalardan değildir? a. Hudeybiyye Antlaşması b. Akabe Biatları c. Medine Sözleşmesi d. Mekke Anlaşması 7. Müslümanlar ve Mekkeli Putperestler arasında yapılan savaşların hangisini Müslümanlar kazanmıştır? a. Uhud Savaşı b. Hendek Savaşı c. Bedir Savaşı d. Mute Savaşı 4
8. Müslümanlar, Medine şehrini savunmak amacıyla İranlı Selman-ı Farisi nin önerisiyle daha önce Arap Yarımadası nda görülmeyen bir savunma tekniği uygulamış. Medine şehrinin etrafına derin çukurlar açılmış, bu çukurların etrafına okçu birlikleri yerleştirimiştir. Mekkeli Putperestler, Medine şehrine geldiklerinde çukurları geçmeye çalışmış; fakat başarılı olamamışlardır. Yukarıda bilgisi verilen savaş aşağıdakilerden hangisidir? a. Uhud Savaşı b. Hendek Savaşı c. Bedir Savaşı d. Mute Savaşı 9. Müslümanlar ve Mekkeli Putperestler arasında yapılan savaşların oluş tarihlerine göre sıralanışı hangi seçenekte doğru olarak verilmiştir? a. Bedir Hendek - Uhud b. Hendek Bedir Uhud c. Hendek Uhud Bedir d. Bedir Uhud - Hendek 10.Mekkeli Müslümanlar ve Medineli Müslümanlar arasında yapıldı. II. Hicret öncesinde yapılan bir anlaşmadır. Bu anlaşma ile Mekkeli Müslümanlar ve Medineli Müslümanlar kardeş oldu. Her Medineli aile Mekkeli bir aileyi kardeş seçti. Bu anlaşma sonrası II. Hicret yapıldı. Yukarıda bilgisi verilen anlaşma aşağıdakilerden hangisidir? a. Akabe Biatları b. Hudeybiye Antlaşması c. Medine Sözleşmesi d. Mekke Sözleşmesi 11. Aşağıdakilerden hangisi Habeşistan a hicrette Müslümanların konumunu en iyi açıklayan kelimedir? a. Misafir b. Davetli c. Mülteci d. Turist 12. Müslümanların savaşı kaybettiği, Peygamber in amcası Hz. Hamza nın öldürüldüğü ve Hz. Muhammed in yaralandığı savaş aşağıdakilerden hangisidir? a.bedir Savaşı b. Hendek Savaşı c. Mute Savaşı d. Uhud Savaşı 13. Aşağıdaki olayların oluş tarihlerine göre sıralanışı hangi seçenekte doğru olarak verilmiştir? I. Mekke şehrinden Habeşistan a hicret II. Peygamberin eşi Hz. Hatice nin müslüman oluşu III. Hendek Savaşı IV. İlk mescidin yapımı a. II-IV-I-III b. II-I-III-IV c. II-I-IV-III d. II-III-I-IV 14. Aşağıdakilerden hangisi Medine ye hicrette Müslümanların konumunu en iyi açıklar? a. Misafir b. Davet edilen c. Mülteci d. Kaçak 5
15. II. Hicret in nereden nereye yapıldığı aşağıdakilerin hangisinde doğru olarak verilmiştir? a. Mekke den Habeşistan a b. Mekke den Medine ye c. Habeşistan dan Medine ye d. Medine den Mekke ye 16. Medine ye hicretten sonra Müslümanların ibadet edebilecekleri bir mescid yapılmış. Bu mescidin yapımında Peygamber dahil bütün Müslümanlar çalışmıştır. Bu ilk mescidde sadece ibadet etmenin yanında toplum sorunları paylaşılır, ihtiyaç sahiplerine yardım edilirdi. Yukarıdaki metni dikkate aldığımızda Müslümanların yaptığı ilk mescid hakkında en doğru bilgi aşağıdakilerden hangisidir? a. Bu mescid sadece bir ibadethane değil sosyal işlevi de olan bir mekandır. b. Bu ilk ibadet yeri küçük bir mekandır. c. Bu mescid Medine şehrinin merkezine yapılmış bir mekandır. d. Bu mescid Müslümanların ilk ibadet mekanı olması açısından önemlidir. 17. Ömer Seyfettin in, Kaşağı adlı hikayesinde bir çiflikte yaşayan iki kardeş konu alınır. Büyük abi ve kardeşi Hasan çiflikteki hayvanların bakımından sorumlu görevliye yardım etmekten çok hoşlanırlar ve en sevdikleri şey atların yelesinin kaşağıyla (atların saçlarını tarayan tarak) taranarak temizlenmesidir. Bir gün büyük abi tek başına kalır. Ortalarda kimse olmadığından emin olunca kaşağıyı alır ve oynarken kırar. Babası geldiğinde kırılan kaşağıyı görür ve sinirlenir, çocuklara sorar. Büyük abi suçu kardeşinin üzerine atarak kardeşinin yaptığını söyler. Baba küçük kardeşi çağırır. Küçük kardeş kırmadığını söylese de baba inanmaz ve küçük kardeşin artık dışarda atlarla oynamasını yasaklar. Büyük abi artık dışarda tek başına oynamaktadır. Bir süre sonra küçük kardeş hastalanır. Büyük abi ise pişmanlık içindedir... Yukarıda geçen hikayeyi dikkate aldığımızda aşağıdaki sonuçlardan hangisi çıkarılamaz? a. Büyük abi babasına yalan söylemiş ve ahlaki bakımdan yanlış bir davranışta bulunmuştur. b. Büyük abi babasının kendisini cezalandırmasından korktuğu için yalan söylemiştir, hiç pişmanlık hissetmemiştir, çok kötü niyetlidir. c. Baba kesin delillere dayanmadan büyük abinin sözünden hareketle küçük kardeşi haksız yere yargılamış ve cezalandırmıştır. d. Büyük abi kardeşinin yapmadığı bir şeyle suçlayarak iftira atmıştır ve ahlaki bakımdan yanlış bir davranışta bulunmuştur. 18. Aşağıdakilerden hangisi Hz. Muhammed in anne-babası vefat ettikten sonra peygamberi yanına alıp yetiştiren amcasıdır? a. Ebu Cehil b. Ebu Talip c. Hz. Hamza d. Ebu Lehep 6
19. Bedir Savaşı sonunda Müslümanlar pek çok esir elde etmişlerdir. Hz. Muhammed bu elde edilen esirlerden okuma-yazma bilenlere, on okuma-yazma bilmeyen müslümana okuma-yazma öğretmeleri halinde koşulsuz olarak serbest bırakılacaklarını söylemiştir. Yukarıdaki metinde Bedir Savaşı sonrası esirlere uygulanan bu davranışı dikkate aldığımızda İslam dini açısından aşağıdakilerden hangisi söylenemez? a. İslam dininde eğitim ve öğretim önemlidir. b. İslam dininde esir bile olsa kişilere işkence etmek doğru değildir. c. İslam dininin ilk dönemlerinde okuma-yazma bilmeyen müslümanlar okuma-yazma öğrenmişlerdir. d. İslam dininde savaşlarda elde edilen esirlere hiçbir uygulama yapılmamıştır. 20. Aşağıda verilen haritada Habeşistan ülkesi olarak gözüken topraklarda günü- müzde hangi ülke bulunmaktadır? a. Sudan b. Etiyopya c. Somali d. Fas 21. Hz. Muhammed, kaç yaşında hangi şehirde vefat etmiştir? a. 63 Mekke b. 53 Mekke c. 63 Medine d. 53 - Medine 22. II. Hicret ten sonra yapılmıştır. Bu anlaşma Medineli müslümanlar ve Yahudiler arasında yapılmıştır. Bu anlaşmaya göre; Müslümanlar ve Yahudiler dinlerini serbestçe yaşayacak, şehirde birlikte barış içinde yaşanacak, Medine şehrine dışarıdan bir saldırı geldiğinde Müslümanlar ve Yahudiler şehri birlikte savunacaklardır. Yukarıda bilgisi verilen anlaşma aşağıdakilerden hangisidir? a. Akabe Biatları b. Hudeybiyye Antlaşması c. Mekke Sözleşmesi d. Medine Sözleşmesi 7