2011 YILINA AĠT YILLIK GELĠR VERGĠSĠ BEYANI TĠCARĠ KAZANÇ TĠCARĠ KAZANÇDAN ĠNDĠRĠLECEK GĠDERLER ĠaĢe ve Ġbate Giderleri, Tedavi ve Ġlaç Giderleri, Sigorta Primleri ve DemirbaĢ Olarak Verilen Giyim EĢyası ĠĢle Ġlgili Olmak ġartıyla, Mukavelenameye, Ġlama, Kanun Emrine Ġstinaden Ödenen Zarar, Ziyan ve Tazminatlar, ĠĢle Ġlgili Seyahat ve Ġkamet Giderleri, Kiralama veya ĠĢletmenin aktifinde Olan ve ĠĢte Kullanılan TaĢıtların Giderleri, ĠĢletme ile Ġlgili Bina, Arazi, Gider, Ġstihlak, Damga, Belediye Vergileri, Harçlar Gibi Ayni Vergi, Resim ve Harçlar, VUK Hükümlerine Göre Ayrılan Amortismanlar, ĠĢverenlerce, Sendikalar Kanunu Hükümlerine Göre Sendikalara Ödenen Aidatlar, ĠĢverenler Tarafından Ücretliler Adına Bireysel Emeklilik Sistemine Ödenen Katkı Payları, Fakirlere Yardım Amacıyla Gıda Bankacılığı Faaliyetinde Bulunan Dernek ve Vakıflara BağıĢlanan Gıda, Temizlik, Giyecek ve Yakacak Maddelerinin Maliyet Bedeli. TĠCARĠ KAZANÇDAN ĠNDĠRĠLEMEYECEK GĠDERLER TeĢebbüs Sahibi ile EĢinin ve Çocuklarının ĠĢletmeden Çektikleri Paralar veya Aynen Aldıkları Sair Değerler, TeĢebbüs Sahibinin Kendisine, EĢine, Küçük Çocuklarına ĠĢletmeden Ödenen Aylıklar, Ücretler, Ġkramiyeler, Komisyonlar ve Tazminatlar, TeĢebbüs Sahibinin ĠĢletmeye Koyduğu Sermaye Ġçin Yürütülecek Faizler, TeĢebbüs Sahibinin, EĢinin ve Küçük Çocuklarının ĠĢletmede Cari Hesap veya Diğer ġekillerdeki Alacakları Üzerinden Yürütülecek Faizler, TeĢebbüs Sahibinin, ĠliĢkili KiĢilerle Emsallere Uygunluk Ġlkesine Aykırı Olarak Tespit Edilen Bedel veya Fiyatlar Üzerinden Mal veya Hizmet Alım yada Satımında Bulunması Halinde, Emsallere Uygun Bedel veya Fiyatlar ile TeĢebbüs Sahibince UygulanmıĢ Bedel veya Fiyat Arasındaki ĠĢletme Aleyhine OluĢan Farklar, Her Türlü Para Cezaları ve Vergi Cezaları ile TeĢebbüs Sahibinin Suçlarından Doğan Tazminatlar, Alkollü Ġçkiler ile Tütün Mamullerine Ait Ġlan ve Reklâm Giderleri, Kiralama Yoluyla Edinilen veya ĠĢletmede Kayıtlı Olan Yat, Kotra, Tekne, Sürat Teknesi gibi Motorlu Deniz, Uçak ve Helikopter Gibi Hava TaĢıtlarından ĠĢletmenin Esas Faaliyet Konusu ile Ġlgili Olmayanların Giderleri ile Amortismanları, Basın Yoluyla ĠĢlenen Fiillerden veya Radyo ve Televizyon Yayınlarından Doğacak Maddî ve Manevî Zararlardan Dolayı Ödenen Tazminat Giderleri. TĠCARĠ KAZANCIN ĠSTĠSNALARI PTT Acentelerinde Kazanç Ġstisnası Sergi ve Panayır Ġstisnası Serbest Bölgelerde Elde Edilen Kazançlara ĠliĢkin Ġstisna Eğitim ve Öğretim ĠĢletmelerinde Kazanç Ġstisnası Teknoloji GeliĢtirme Bölgelerinde Yapılan Faaliyetler Sonucu Elde Edilen Kazançlara ĠliĢkin Ġstisna Türk Uluslararası Gemi Siciline Kayıtlı Gemilerin ĠĢletilmesinden ve Devrinden Elde Edilecek Kazançlara ĠliĢkin Ġstisna TĠCARĠ KAZANÇTAN ĠNDĠRĠM Sigorta ġirketlerine ve Bireysel Emeklilik Sistemine Ödenen Katkı Payları Eğitim ve Sağlık Harcamaları BağıĢ ve Yardımlar Sponsorluk Harcamaları AraĢtırma ve GeliĢtirme Harcamaları 1
Doğal Afetler ile Ġlgili Ayni ve Nakdi BağıĢlar Türkiye Kızılay Derneğine Makbuz KarĢılığı Yapılan Nakdi BağıĢ ve Yardımlar Diğer Kanunlara Göre Tamamı Ġndirilecek BağıĢ ve Yardımlar MALĠ KAR Ticari kazanca kanunen kabul edilmeyen giderler ilave edilir, vergiye tabi olmayan gelirler düģülür meydana gelen kar mali kardır. Mali kar YGV beyanında dikkate alınacak kardır. YILLIK BEYANNAMENĠN VERĠLMESĠ VE ÖDENMESĠ 2011 Yılında Elde Edilen Beyana Tabi Kazanç ve Ġratların YGV Beyannamesi ile 2012 Yılının Mart Ayının 25. Günü AkĢamına Kadar Beyan Edilmesi Gerekmektedir. Beyanname Üzerinden Hesaplanan Gelir Vergisi, 2012 Yılının Mart ve Temmuz Aylarında 2 EĢit Taksitte Ödenecektir. GAYRĠMENKUL SERMAYE ĠRADI KĠRA GELĠRĠNE KONU MAL VE HAKLAR Arazi, Bina, Maden Suları, Memba Suları, Madenler, TaĢ Ocakları, Kum ve Çakıl Ġstihsal Yerleri, Tuğla ve Kiremit Harmanları, Tuzlalar Voli Mahalleri ve Dalyanlar Gayrimenkullerin, Ayrı Olarak Kiraya Verilen Mütemmim Cüzileri ile Bilumum Tesisatı, DemirbaĢ EĢyası ve DöĢemeleri; Gayrimenkul Olarak Tescil Edilen Haklar Telif Hakları Gemi ve Gemi Payları ile Bilumum Motorlu Tahmil ve Tahliye Vasıtaları Arama, ĠĢletme Ġmtiyaz Hakları Ruhsatları, Ġhtira Beratı, Alametifarika, Marka, Ticaret Unvanı, Teknik Resim, Desen, Model, Plan ile Sinema ve Televizyon Filmleri, Ses Görüntü Bantları, Sanayi Ticaret Bilim Alanlarında Elde EdilmiĢ Bir Tecrübeye Ait Bilgilerle Gizli Bir Formül Bir Ġmalat Usulü Üzerindeki Kullanma Hakkı Gibi Haklar Motorlu Nakil ve Cer Vasıtaları, Her Türlü Motorlu Araç, Makine ve Tesisat ile Bunların Eklentileri Olarak Ġfade Edilmektedir. KĠRA GELĠRĠNĠN ELDE EDĠLMESĠ Kira Gelirinde Gelirin Elde Edilmesi, Tahsil Esasına BağlanmıĢtır. Kira Bedelinin Nakden Tahsil Edilmesi Kira Bedelinin Ayni Olarak Tahsil Edilmesi Kiraya ĠliĢkin Tahsilât ve Ödemelerin Belgelendirilmesi KĠRA BEDELĠNĠN HĠÇ OLMAMASI VEYA DÜġÜK OLMASI Gayrimenkulün Bedelsiz Olarak BaĢkalarının Kullanımına Bırakılması, Kiraya Verilen Gayrimenkulün Kira Bedelinin Emsal Kira Bedelinden DüĢük Olması, Hallerinde Emsal Kira Bedeli Esası Uygulanacaktır. Kiraya Verilen Bina ve Arazilerde Emsal Kira Bedeli, Varsa Yetkili Özel Makamlarca veya Mahkemelerce SaptanmıĢ Kira Bedelidir. O Bina ya da Arazi Ġçin Kira Takdiri veya Tespiti YapılmamıĢsa; Emsal Kira Bedeli, Emlak Vergisi Değerinin % 5 idir. Bina veya Arazi DıĢında Kalan Mal ve Haklarda Emsal Kira Bedeli, Bunların Maliyet Bedelinin %10 udur. EMSAL KĠRA BEDELĠ ESASI UYGULANMAYACAK HALLER BoĢ Kalan Gayrimenkullerin Korunması Amacıyla Bedelsiz Olarak BaĢkalarının Ġkametine Bırakılması, Binaların Mal Sahiplerinin Çocuklarının, Anne ve Babalarının veya KardeĢlerinin Ġkametine Tahsis Edilmesi (Birden Fazla Tahsis Olursa, Yalnız Birisi Hakkında Emsal Kira Bedeli Hesaplanmaz), Mal Sahibi ile Birlikte Akrabaların da Aynı Evde veya Dairede Oturması, Genel Bütçeye Dâhil Daireler ve Katma Bütçeli Ġdareler, Ġl Özel Ġdareleri ve Belediyeler ile Diğer Kamu Kurum ve KuruluĢlarınca Yapılan Kiralamalar. 2
KĠRA GELĠRLERĠNDE ĠSTĠSNA UYGULAMASI Mesken Kira Geliri Elde Eden KiĢilerin, Yıllık Olarak Tespit Edilen Ġstisna Tutarının Altında Kira Geliri Elde Etmesi Halinde Vergi Dairesinde Mükellefiyet Kaydı Açtırmasına ve Beyanname Vermesine Gerek Bulunmamaktadır. Ġstisna Tutarının Üzerinde Mesken Kira Geliri Elde Edilmesi Halinde ise Yıllık Beyanname ile Beyan Edilen Kira Gelirinden Ġstisna Tutarının DüĢülmesi Gerekmektedir. Mesken ve ĠĢyeri Kira Gelirinin Birlikte Elde Edilip Beyan Edilmesi Halinde, Ġstisna Sadece Mesken Kira Gelirine Uygulanır. ĠĢyeri Kira Gelirine Ġstisna Uygulanmaz. Bir Konuta Birden Fazla KiĢinin Ortak Olması Halinde, Bu Konuttan Elde Edilen Kira Gelirlerinin Vergi Hesaplamasında Her Bir Ortak için Ġstisna Ayrı Ayrı Uygulanacaktır. Mirasın PaylaĢılmamıĢ Olması Halinde, Her Bir Mirasçı Ġstisnadan Ayrı Ayrı Yararlanacaktır. Ġstisna Uygulaması Sadece Konut Olarak Kiraya Verilen Gayrimenkullerden Elde Edilen Gelirler Ġçin Söz Konusudur. Kira Gelirinin Yanında Ticari, Zirai veya Mesleki Kazancını Beyan Etmek Zorunda Olanlar, Ġstisnadan Yararlanamazlar. KĠRA GELĠRĠNĠN TESPĠTĠNDE ĠNDĠRĠLECEK GĠDERLER Kira Gelirinin Vergilendirilmesinde, Elde Edilen Gelirin Safi Tutarı Ġki Farklı ġekilde Tespit Edilebilmektedir. Götürü Gider Yöntemi Gerçek Gider Yöntemi Götürü veya Gerçek Gider Yönteminin Seçimi, TaĢınmaz Malların Tümü Ġçin Yapılır. Bunlardan Bir Kısmı Ġçin Gerçek Gider, Diğer Kısmı Ġçin Götürü Gider Yöntemi Seçilemez. Götürü Gider Yöntemini Seçen Mükellefler, 2 Yıl Geçmedikçe Gerçek Gider Yöntemine Dönemezler. GÖTÜRÜ GĠDER YÖNTEMĠNDE GĠDER ĠNDĠRĠMĠ Götürü Gider Yöntemini Seçen Mükellefler, Kira Gelirlerinden Ġstisna Tutarını DüĢtükten Sonra Kalan Tutarın % 25 i Oranındaki Götürü Gideri Gerçek Giderlere KarĢılık Olmak Üzere Ġndirebilirler. Hakları Kiraya Verenler, Götürü Gider Yöntemini Uygulayamazlar GERÇEK GĠDER YÖNTEMĠNDE ĠNDĠRĠLECEK GĠDERLER Kiraya Veren Tarafından Kiraya Verilen Gayrimenkul için Ödenen Aydınlatma, Isıtma, Su ve Asansör Giderleri, Kiraya Verilen Malların Ġdaresi Ġçin Yapılan ve Gayrimenkulün Önemi ile Orantılı Olan Ġdare Giderleri, Kiraya Verilen Mal ve Haklara Ait Sigorta Giderleri, Bir Mükellefin Birden Fazla Konuttan Kira Geliri Elde Etmesi Halinde, Ġstisna Kira Gelirleri Toplamına Bir Defa Uygulanacaktır. Konut Olarak Kiraya Verilen Bir Adet Gayrimenkulün Ġktisap Yılından Ġtibaren 5 Yıl Süre ile Ġktisap Bedelinin % 5 i (Bu İndirim, Sadece İlgili Gayrimenkule Ait Hâsılata Uygulanacak, İndirilmeyen Kısım Gider Fazlalığı Sayılmayacaktır.) (2005 Yılından Önce İktisap Edilen Konutlar İçin İndirimden Yararlanılması Mümkün Bulunmamaktadır.) ġerefiyelerle Kiraya Veren Tarafından Belediyelere Ödenen Harcamalara Katılma Payları, Amortismanlar, Kiraya Veren Tarafından Kiraya Verilen Gayrimenkul için Yapılan Onarım Giderleri ile Bakım ve Ġdame Giderleri, Kira ile Tuttukları Mal ve Hakları Kiraya Verenlerin Ödedikleri Kiralar ve Diğer Gerçek Giderler, 3
Sahibi Bulundukları Konutları Kiraya Verenlerin Kira ile Oturdukları Konut veya Lojmanların Kira Bedeli, Türkiye de YerleĢik Olmayan Mükelleflerin Yabancı Ülkelerde Ödedikleri Kira Türkiye de Elde Ettikleri Kira Gelirinden Gider Olarak Ġndirim Konusu Yapılamaz. Kiraya Verilen Mal ve Haklarla Ġlgili Olarak SözleĢmeye, Kanuna veya Ġlama Ġstinaden Ödenen Zarar, Ziyan ve Tazminatlar. Kiraya Verilen Mal ve Haklar Ġçin Ödenen Vergi, Resim, Harç Ġktisap Bedelinin % 5 i Tutarındaki Bu Ġndirim, Sadece Konut Olarak Kiraya Verilen 1 Adet Gayrimenkul Ġçin Uygulanacaktır. ĠĢyeri Olarak Kiraya Verilen Gayrimenkuller % 5 lik Gider Ġndiriminden Yararlanamayacaktır. GERÇEK GĠDER YÖNTEMĠNDE ĠNDĠRĠLECEK GĠDERĠN HESAPLANMASI Gerçek Gider Yönteminin Seçilmesi ve Mesken Kira Gelirlerine Uygulanan Ġstisnadan Yararlanılması Durumunda, Gerçek Gider Tutarının Ġstisnaya Ġsabet Eden Kısmı, Gayri Safi Hâsılattan Ġndirilemeyecektir. Vergiye Tabi Hâsılat = Toplam Hâsılat - Mesken Kira Geliri Ġstisnası Vergiye Tabi Hâsılata Ġsabet Eden Ġndirilebilecek Gider Kısmı AĢağıdaki Formül Kullanılarak Hesaplanabilir: Toplam Gider x Vergiye Tabi Hâsılat Ġndirilebilecek Gider = - Toplam Hâsılat KĠRA ÖDEMELERĠNDE VERGĠ KESĠNTĠSĠ GMSĠ Konu Olan Mal ve Hakları Kiralayan GVK 94. Maddesinde Sayılan KiĢi, Kurum ve KuruluĢlar, Kira Ödemeleri Üzerinden Gelir Vergisi Kesintisi Yapmak Zorundadırlar. 94. Maddede Sayılan Ödemeleri Nakden veya Hesaben Yaptıkları Sırada Vergi Kesintisi Yapmak Zorundadır. Kamu Ġdare ve Müesseseleri, Ġktisadî Kamu Müesseseleri, Sair Kurumlar, Ticaret ġirketleri, ĠĢ Ortaklıkları, Dernekler, Vakıflar, Dernek ve Vakıfların Ġktisadî ĠĢletmeleri, Kooperatifler, Yatırım Fonu Yönetenler, Gerçek Gelirlerini Beyan Etmeye Mecbur Olan Ticaret ve Serbest Meslek Erbabı, Zirai Kazançlarını Bilanço veya Ziraî ĠĢletme Hesabı Esasına Göre Tespit Eden Çiftçiler. Kiracı Olan Bu KiĢi ve KuruluĢlar, Yaptıkları Kira Ödemelerinin Brüt Tutarı Üzerinden % 20 Oranında GV Kesintisi Yapmak Zorundadırlar. Bu Vergi Kesintisi, Gelecek Aylara veya Yıllara Ait Olmak Üzere PeĢin Ödenen Kira Bedeli Üzerinden de Yapılacaktır. Örneğin; 3 Aylık veya 2 Yıllık ĠĢyeri Kirası PeĢin Tahsil Edildiğinde, Bu Durumda PeĢin Tahsil Edilen Kiranın Tamamı Vergi Kesintisine Tabi Tutulacaktır. Kiraya Verilen Gayrimenkulün Hem Mesken Hem de ĠĢyeri Olarak Kullanılması Halinde ise; Kira Bedelinin Tamamı Vergi Kesintisine Tabi Olacaktır. KĠRA GELĠRĠNĠN BEYANI Beyana Tabi Geliri Sadece GMSĠ Ġbaret Olan Mükelleflerden; Bir Takvim Yılı Ġçinde Elde Ettiği Mesken Kira Geliri, Ġstisna Tutarı 2.800 TL AĢanlar, ĠĢyeri Kira Gelirleri Üzerinden Vergi Kesintisi Yapılanlardan, Kira Gelirlerinin Brüt Tutarı Beyanname Verme Sınırı 23.000 TL AĢanlar, (AĢılıp AĢılmadığının Tespitinde, Gelir Vergisi Kesintisine Tabi Brüt Kira Gelirleri ile Mesken Kira Gelirinin Gelir Vergisinden Ġstisna Edilen Tutarı AĢan Kısmı Birlikte Dikkate Alınacaktır.) Kiracı Olan Basit Usulde Vergiye Tabi ise 1 Takvim Yılı Ġçinde Mal ve Hakların Kiralanmasından Elde Edilen Gelirlerden Kesinti ve Ġstisna Uygulamasına Konu Olmayan ve Tutarı Beyanname Verme Sınırı 1.170 TL AĢanlar Yıllık Beyanname Vereceklerdir. 4
Vergi Kesintisine ve Ġstisna Uygulamasına Konu Olmayan Kira Gelirlerinde Beyanname Vermede Esas Olan 1.170 TL lik Tutar Bir Ġstisna Olmayıp, Beyanname Verme Sınırıdır. Bu Tutarı AĢan Bir Kira Geliri Olduğunda Tamamı Beyan Edilecektir. Aile Bireylerinin Her Birinin Sahip Oldukları Mal ve Haklardan Elde Ettikleri Kira Gelirleri Ġçin Kendi Adlarına Ayrı Ayrı Beyanname Vermeleri Gerekmektedir. Beyanname, Geliri Elde Eden Aile Bireyi Adına Düzenlenerek Ġmzalanacaktır. Küçük ve Kısıtlıların Mükellef Olması Durumunda Bunlar Adına Verilecek Olan YGV Beyannamesi Veli, Vasi veya Kayyım Tarafından Ġmzalanır. Mal ve Haklara Hisseli Olarak Sahip Olunması Halinde, Her Ortağın Sadece Kendi Hissesine KarĢılık Gelen Kira Gelirlerini Beyan Etmesi Gerekmektedir. YILLIK BEYANNAMEYE DÂHĠL EDĠLEN KAZANÇ VE ĠRATLARDAN YAPILACAK ĠNDĠRĠMLER ġahıs Sigorta Primleri ve Bireysel Emeklilik Sistemine Ödenen Primler, Eğitim ve Sağlık Harcamaları, BağıĢ ve Yardımlar, Sponsorluk Harcamaları, Doğal Afetler ile Ġlgili Ayni ve Nakdi BağıĢlar, Türkiye Kızılay Derneğine Makbuz KarĢılığı Yapılan Nakdi BağıĢ ve Yardımlar, Diğer Kanunlara Göre Tamamı Ġndirilecek BağıĢ Ve Yardımlar GMSĠ BEYANNAMENĠN VERĠLME ZAMANI VE YERĠ GMSĠ Gelirleri Ġçin 2012/3. Ayının 25. Kadar Vermeleri Gerekmektedir. Takvim Yılı Ġçinde Ülkeyi Terk Edenler, Yurt DıĢına Çıkma Tarihinden Önceki 15 Gün Ġçinde Beyanname Vermek Zorundadırlar. Ölüm Halinde ise Beyanname Ölüm Tarihinden Ġtibaren 4 Ay Ġçinde Mirasçılar Tarafından Verilir. Beyanname, Mükellefin Bağlı Olduğu Vergi Dairesine Verilecektir. Mükellefler Normal Olarak Ġkametgâhlarının Bulunduğu Yerin Vergi Dairesine Bağlıdırlar. Geliri Sadece GMSĠ Ġbaret Olan Mükellefler, Ġstemeleri Halinde Vergi Dairesinden Alacakları ġifreyi Kullanmak Suretiyle YGV Beyannamelerini Elektronik Ortamda Doğrudan Kendileri Gönderebileceklerdir. Beyana Tabi Diğer Gelirlerin de Olması Halinde, Elde Edilen Kira Geliri, Bütün Gelirlerin Beyanı Ġçin Kullanılan 1001A YGV Beyannamesine Dâhil Edilecektir. Beyana Tabi Geliri Sadece GMSĠ Ġbaret Olan Mükellefler, 1001B YGV Beyannamesini Dolduracaklardır. KĠRA GELĠRĠ ELDE EDĠLDĠĞĠ HALDE BEYANNAME VERĠLMEMESĠ VEYA EKSĠK BEYAN EDĠLMESĠ Konutlardan Elde Edilen Kira Gelirleri Beyan Edilmez veya Eksik Beyan Edilirse, 2.800 TL Ġstisnadan Yararlanılamaz. Ancak, Ġdarece Herhangi Bir Tespit Yapılmadan Önce, Süresinde Beyan Etmedikleri veya Süresinde Verdikleri Beyannamede Yer Almayan Mesken Kirası Gelirlerini, Kendiliklerinden, Süresinden Sonra Verecekleri Beyanname ile Beyan Edenler Söz Konusu Ġstisnadan Yararlanır. GeçmiĢ Takvim Yıllarına Ait Kira Gelirlerini Ġlgili Beyan Döneminde Hiç Beyan Etmeyen veya Eksik Beyan Eden Kira Geliri Sahiplerinin Bu Gelirlerini, VUK Yer Alan PiĢmanlık ve Islah Hükümlerinden Yararlanarak Beyan Etmeleri de mümkündür. Vergi Dairesinin Bilgisine Girmeden Önce, Vergi Dairesine Kendiliğinden Dilekçe ile Bildirilmesi ve Dilekçenin Verildiği Tarihten Ġtibaren 15 Gün Ġçerisinde Beyannamenin de Verilmesi Halinde Bu Mükellefler de Mesken Ġstisnasından Yararlanacak ve Gecikmeden Dolayı VUK Hükümlerine Göre Vergi Zıyaı Cezası Kesilmeyecektir. Bu Mükellefler Hakkında Sadece PiĢmanlık Zammı Uygulanacaktır. 5
Beyan Edilmesi Gereken Kira Gelirinin Bildirilmemesi Halinde, Mükellef Adına 2 Kat 1. Derece Usulsüzlük Cezası Kesilir ve Gelir Takdir Komisyonunca Takdir Edilir. Takdir Edilen Gelir Üzerinden, Gelir Vergisi ile Vergi Zıyaı Cezası Hesaplanır. Ayrıca Gecikilen Her Ay Ġçin Gecikme Faizi Talep Edilir. ÜCRET KAZANÇLARI 2011 YILINDA ÜCRET GELĠRLERĠ NEDENĠYLE BEYANNAME VERMEK ZORUNDA OLAN KĠġĠLER ġunlardir: Birden Fazla ĠĢverenden Kesinti Yoluyla VergilendirilmiĢ Ücret Geliri Elde Eden ve Birden Sonraki ĠĢverenden Aldığı Ücretlerin Toplamı 23.000 TL yi AĢan Ücretliler, Ücretlerini Yabancı Bir Memleketteki ĠĢverenden Doğrudan Doğruya Alan Hizmet Erbabı, Ġstisnadan faydalanmayan yabancı elçilik ve konsolosluk memur ve hizmetlileri, Maliye Bakanlığınca yıllık beyanname ile bildirilmesi gerekli görülen ücret ödemesi yapılanlar, Ücreti kesinti yoluyla vergilendirilmeyen yukarıda sayılanlar dıģında kalan ücretliler. ZĠRAĠ KAZANÇLARIN VERGĠLENMESĠ Çiftçilerin Elde Ettikleri Zirai Kazançlar, Hasılatları Üzerinden Tevkifat Yapılmak Suretiyle Vergilendirilir. ĠĢletme Büyüklüğü Ölçülerini AĢan Çiftçiler ile 1 Biçerdövere veya Bu Mahiyetteki Bir Motorlu Araca veya 10 YaĢına Kadar 2 den Fazla Traktöre Sahip Olan Çiftçilerin Kazançları Gerçek Usulde Tespit Olunarak Vergilendirilir. Kazançları Gerçek Usulde Vergilendirilmeyen Çiftçiler Bu Kazançları Ġçin Beyanname Vermezler. Çiftçiye Ait Olmakla Beraber Ziraî ĠĢletmeye Dâhil Edilmeyen Biçerdöver veya Bu Mahiyetteki 1 Motorlu Araç veya 10 YaĢına Kadar 2 den Fazla Traktörün ĠĢletilmesinden Elde Edilen Gelirler Ticarî Kazanç Hükümlerine Göre Vergilendirilir. Aile Reisi ile Birlikte YaĢayan EĢ ve Velayet Altındaki Çocuklara Ait ĠĢletmeler ile Ortaklık Halindeki ĠĢletmelerde, ĠĢletme Büyüklüğü Toplu Olarak Nazara Alınır. Ortaklıklarda, Ortaklığın Birden Fazla ĠĢletmeye Taalluk Etmesi veya ĠĢletmelerin Ayrı Ayrı Mahallerde Bulunması Durumu DeğiĢtirmez. Tek ĠĢletmelerde ĠĢletme Birden Fazla Ortaklıklara Ait Olsa Bile Bu Ortaklıklara Ait ĠĢletme Büyüklüğü Toplanmak Suretiyle Nazara Alınır. Birden Fazla Zirai ĠĢletmede Ayrı Ayrı ġahıslarla Ortaklığı Bulunanların ĠĢletme Büyüklüğü Ölçülerinin Tespitinde Ortaklık Payları Toplamı Esas Alınır. Ziraat Gruplarının Bir Kaç Tanesi Ġçine Giren Zirai Faaliyetlerin Bir Arada Yapılması Halinde, En Fazla 2 Gruba Ait ĠĢletme Büyüklükleri Bu Gruplar Ġçin Tespit Olunan Hadlerin Yarısını AĢanlar Gerçek Usulde Vergilendirilir. Gerek ġahsi ĠĢletmesi Gerekse Ortaklıklar ĠĢletme Büyüklüğü Ölçüsünün Altında Kaldığı Halde Kendisine Ait ĠĢletmenin ve Ortaklıklardaki Payların Toplamı Bu Ölçüyü AĢanlar Gerçek Usulde Vergilendirilir. Payları Toplamı Ölçüleri AĢmayan Diğer Ortaklar Tevkifat Yoluyla Vergilendirilirler. Kazançları Gerçek Usulde Vergilendirilmeyen Çiftçiler, Yazılı Olarak Vergi Dairesinden Ġstemde Bulunmaları Halinde Ġzleyen Vergilendirme Dönemi BaĢından, ĠĢe Yeni BaĢlayanlar, ĠĢe BaĢlama Tarihinden Ġtibaren Gerçek Usule Geçebilirler. Ölçüleri AĢanlar Müteakip Vergilendirme Dönemi BaĢından Ġtibaren Gerçek Usulde; Gerçek Usule Tabi Olanlardan Bu Ölçülerin Altında Kalanlar Müteakip Vergilendirme Dönemi BaĢından Ġtibaren Hâsılatları Üzerinden Tevkifat Yapılmak Suretiyle Vergilendirilirler. 6
ZĠRAĠ ĠġLETME HESABI ESASINDA GĠDERLER ĠĢletme Ġle Ġlgili Olarak Tohum, Gübre, Fide, Yem, Ġlaç ve Benzeri Maddelerin Tedariki Ġçin Yapılan Giderler, Satılmak Üzere Satın Alınan Hayvanların, Zirai Mahsullerin ve Diğer Maddelerin Bedelleri, ĠĢletmelerde ÇalıĢtırılanlara Ücret, Prim ve Sair Namlarla Hizmet Mukabili Yapılan Ödemeler, ĠĢçilerin ĠaĢe, Tedavi ve Ġlaç Giderleri, Sigorta Primleri, Zirai Tesisat, Makine, Aletler ve TaĢıtların ÇalıĢtırılması ve Bakımı Ġçin Yapılan Giderler ve Tamir Giderleri, Ayrılan Amortismanlar, Kira ve Ücret Mukabili Kullanılan Ġstihsal Vasıtaları Ġçin Yapılan Ödemeler, MENKUL SERMAYE ĠRATLARI BEYANI TUTARI NE OLURSA OLSUN BEYAN EDĠLMEYECEK MENKUL SERMAYE ĠRATLARI GVK Geçici 67. Maddesi Kapsamında Vergi Kesintisine Tabi TutulmuĢ Olan; Mevduat Faizleri, Özel Finans Kurumlarınca Kar ve Zarara Katılma Hesabı KarĢılığında Ödenen Kar Payları, Repo Tüzel KiĢiliği Haiz Emekli Sandıkları, Yardım Sandıkları ile Emeklilik ve Sigorta ġirketleri Tarafından Yapılan Ödemeler, KV Mükelleflerince 31.12.1998 ve Daha Önceki Hesap Dönemlerinde Elde Edilen Kazançların Dağıtımı Halinde, Gerçek KiĢilerce Elde Edilen Kar Payları, Kurumların Karlarını Sermayeye Eklemek Suretiyle GerçekleĢtirdikleri Kar Dağıtım ĠĢlemlerinde Gerçek KiĢi Ortaklarca Elde Edilen Kar Payları. 1.170 TL LĠK TUTARI AġMASI HALĠNDE BEYAN EDĠLECEK MENKUL SERMAYE ĠRATLARI Kıyı Bankacılığından Elde Edilen Faiz Gelirleri, Hisse Senetleri ve Tahvillerin Vadesi GelmemiĢ Kuponlarının SatıĢından Elde Edilen Bedeller (01.01.2006 Tarihinden Önce Ġhraç/ Ġktisap Edilenler), ĠĢtirak Hisselerinin Sahibi Adına Henüz Tahakkuk EtmemiĢ Kar Paylarının Devir ve Temliki KarĢılığında Alınan Para ve Ayınlar, Her ÇeĢit Senetlerin Iskonto Edilmesi KarĢılığında Alınan Iskonto Bedelleri, Yurt DıĢından Elde Edilen Diğer Menkul Sermaye Ġratları (Faiz, Repo, Kar Payı V.B.), Her ÇeĢit Alacak Faizleri. 23.000 TL TUTARI AġMASI HALĠNDE BEYAN EDĠLECEK MENKUL SERMAYE ĠRATLARI Hisse Senetlerinin Kar Payları, ĠĢtirak Hisselerinden Doğan Kazançlar, Kurumların Ġdare Meclisi BaĢkan ve Üyelerine Verilen Kar Payları. Tam Mükellef Kurumlardan Elde Edilen Kar Paylarının Yarısı Gelir Vergisinden Ġstisnadır. Beyana Tabi BaĢka Gelirlerin Bulunmaması Halinde, Gelir 23.000 TL yi AĢıyor ise Beyan Edilecektir. Beyan Edilen Tutar Üzerinden Hesaplanan GV Vergisinden, Kurum Bünyesinde Karın Dağıtımı AĢamasında Yapılan % 15 Oranındaki Vergi Kesintisinin Tamamı Mahsup Edilecek Olup, Mahsup Sonrası Kalan Tutar Genel Hükümler Çerçevesinde Ret ve Ġade Edilecektir. DEĞER ARTIġI KAZANÇLARI Ġvazsız Olarak Ġktisap Edilenler ile Tam Mükellef Kurumlara Ait Olan ve 2 Yıldan Fazla Süreyle Elde Tutulan Hisse Senetleri Hariç, Menkul Kıymetlerin veya Diğer Sermaye Piyasası Araçlarının Elden Çıkarılmasından Sağlanan Kazançlar. 70. Md. 1. Fık. 5 Bendinde Yazılı Hakların (Ġhtira Beratları Hariç) Elden Çıkarılmasından Doğan Kazançlar. Telif Haklarının ve Ġhtira Beratlarının Müellifleri, Mucitleri ve Bunların Kanunî Mirasçıları DıĢında Kalan Kimseler Tarafından Elden Çıkarılmasından Doğan Kazançlar. Ortaklık Haklarının, Hisselerinin Elden Çıkarılmasından Doğan Kazançlar. Faaliyeti Durdurulan Bir ĠĢletmenin Kısmen veya Tamamen Elden Çıkarılmasından Doğan Kazançlar. 7
Ġktisap ġekli Ne Olursa Olsun (Ġvazsız Olarak Ġktisap Edilenler Hariç) 70. Md. Yazılı Mal (Gerçek Usulde Vergiye Tâbi Çiftçilerin Ziraî Ġstihsalde Kullandıkları Gayrimenkuller Dâhil) ve Hakların, Ġktisap Tarihinden BaĢlayarak 5 Yıl Ġçinde Elden Çıkarılmasından Doğan Kazançlar Elden Çıkarma Deyimi, Yukarıda Yazılı Mal ve Hakların Satılması, Bir Ġvaz KarĢılığında Devir ve Temliki, Trampa Edilmesi, Takası, KamulaĢtırılması, DevletleĢtirilmesi, Ticaret ġirketlerine Sermaye Olarak Konulmasını Ġfade Eder. GVK 80. Md. Belirtilen Değer ArtıĢ Kazançlarında Ġstisna Tutarı 2011 Yılı 8.000 TL, Ġstisna Uygulanacaktır. VERGĠLENDĠRĠLMEYECEK DEĞER ARTIġI KAZANÇLARI Ferdi Bir ĠĢletmenin Sahibinin Ölümü Halinde, Kanunî Mirasçılar Tarafından ĠĢletmenin Faaliyetine Devam Olunması Kazancı Bilanço Esasına Göre Tespit Edilen Ferdi Bir ĠĢletmenin Bir Sermaye ġirketine Aktif ve Pasifiyle Bütün Halinde Devrolunması, Hesaplanan Öz Sermayesi Tutarında Nama Yazılı Ortaklık Payı Alması Kollektif ve Adi Komandit ġirketlerin Sermaye ġirketi Haline DönüĢmesi (Anonim ġirketteki Ortaklık Paylarını Gösteren Hisse Senetlerinin Nama Yazılı Olması ġarttır.). ARIZĠ KAZANÇLAR Arızî Olarak Ticarî Muamelelerin Ġcrasından veya Bu Nitelikteki Muamelelere Tavassuttan Elde Edilen Kazançlar. Ticarî veya Ziraî Bir ĠĢletmenin Faaliyeti ile Serbest Meslek Faaliyetinin Durdurulması veya Terk Edilmesi, Henüz BaĢlamamıĢ Olan Böyle Bir Faaliyete Hiç GiriĢilmemesi, Ġhale, Artırma ve Eksiltmelere ĠĢtirak Edilmemesi KarĢılığında Elde Edilen Hâsılat. Gayrimenkullerin Tahliyesi veya Kiracılık Hakkının Devri KarĢılığında Alınan Tazminatlar Ġle PeĢtamallıklar (Kiracıya Ait Tesisat ve Malların Tahliye ve Devri Sırasında Kiralayan veya Yeni Kiracıya Devrinde Doğan Kazançlar Dahil). Arızî Olarak Yapılan Serbest Meslek Faaliyetleri Dolayısıyla Tahsil Edilen Hâsılat. Gerçek Usulde Vergiye Tâbi Mükelleflerin Terk Ettikleri ĠĢleri Ġle Ġlgili Olarak Sonradan Elde Ettikleri Kazançlar (Zarar Yazılan Değersiz Alacaklarla, Karşılık Ayrılan Şüpheli Alacakların Tahsili Dahil). Dar Mükellefiyete Tâbi Olanların 45. Mad. Yazılı ĠĢleri Arızî Olarak Yapmalarından Elde Ettikleri Kazançlar. 19.000 TL ĠSTĠSNADAN YARARLANAN ARIZĠ KAZANÇLAR Arızi Olarak Ticari Muamelelerin Ġcrasından veya Bu Nitelikte Muamelelere Tavassuttan Elde Edilen Kazançlar, Ticari veya Zirai Bir ĠĢletmenin Faaliyetiyle Serbest Meslek Faaliyetinin Durdurulması veya Terk Edilmesi, KarĢılığında Elde Edilen Hâsılat, Gayrimenkullerin Tahliyesi veya Kiracılık Hakkının Devri KarĢılığında Alınan Tazminatlar ile PeĢtamallıklar (Kiracıya Ait Tesisat ve Malların Tahliye ve Devri Sırasında Kiralayana veya Yeni Kiracıya Devrinden Doğan Kazançlar Dahil), Arızi Olarak Yapılan Serbest Meslek Faaliyetleri Dolayısıyla Tahsil Edilen Hasılat, Gelir Vergisinden Ġstisnadır. Yukarıda Sayılan Arızi Kazançlar Toplamının 19.000 TL Ġstisna Haddinin Altında Kalması Halinde Hiç Bir ġekilde YGV Beyannamesi Verilmeyecek Olup, Diğer Gelirler Nedeniyle Beyanname Verilse Dahi Söz Konusu Arızi Kazançlar Beyannameye Dahil Edilmeyecektir. Arızi Kazancın Ġstisna Haddinin Üzerinde Olması Halinde ise, Ġstisna Tutarı Elde Edilen Kazançtan DüĢüldükten Sonra Kalan Tutar Mutlak Suretle Beyan Edilecektir. TAMAMI VERGĠYE TABĠ OLAN ARIZĠ KAZANÇLAR Henüz BaĢlanmamıĢ Olan Ticari, Zirai Mesleki Bir Faaliyete Hiç GiriĢilmemesi KarĢılığında Elde Edilen Kazançlar, 8
Ġhale, Artırma ve Eksiltmelere ĠĢtirak Edilmemesi KarĢılığında Elde Edilen Kazançlar, Gerçek Usulde Vergiye Tabi Mükelleflerin Terk Ettikleri ĠĢleri ile Ġlgili Olarak Sonradan Elde Ettikleri Kazançlar Herhangi Bir Ġstisnaya Tabi Olmayıp Herhangi Bir ġekilde Elde Edilmesi Halinde, Diğer Kazanç ve Ġrat Olarak YGV Beyannamesi ile Beyan Edilmesi Zorunludur. Burada Tutarın Bir Önemi Olmayıp, Önemli Olan Bir Kazancın Elde Edilmesidir. SERBEST MESLEK KAZANÇLARIN BEYANI SERBEST MESLEK KAZANÇDA ĠNDĠRĠLECEK GĠDERLER Genel Giderler, Ġkametgâhlarının Bir Kısmını ĠĢ Yeri Olarak Kullananlar, Ġkametgâh Ġçin Ödedikleri Kiranın Tamamı ile Isıtma ve Aydınlatma Gibi Diğer Giderlerin Yarısını Ġndirebilirler. ĠĢ Yeri Kendi Mülkü Olanlar Kira Yerine Amortismanı, Ġkametgâhı Kendi Mülkü Olup Bunun Bir Kısmını ĠĢyeri Olarak Kullananlar Amortismanın Yarısını Gider Yazabilirler. Hizmetli ve ĠĢçilerin ĠĢ Yerinde Veya ĠĢyerinin MüĢtemilatındaki ĠaĢe ve Ġbate Giderleri, Tedavi ve Ġlaç Giderleri, Sigorta Primleri ile DemirbaĢ Olarak Verilen Giyim Giderleri. Mesleki Faaliyetle Ġlgili Seyahat ve Ġkamet Giderleri, Mesleki Faaliyette Kullanılan Tesisat, DemirbaĢ EĢya ve Envantere Dâhil TaĢıtlar Ġçin VUK Hükümlerine Göre Ayrılan Amortismanlar, Kiralanan veya Envantere Dâhil Olan ve ĠĢte Kullanılan TaĢıtların Giderleri, Alınan Mesleki Yayınlara Ödenen Bedeller, Mesleki Faaliyetin Ġfası Ġçin Ödenen Mal ve Hizmet Alım Bedelleri, Mesleki Kazancın Elde Edilmesi ve Ġdame Ettirilmesi Ġçin Ödenen Meslek, Ġlan ve Reklam Vergileri ile ĠĢ Yerleriyle Ġlgili Ayni Vergi, Resim ve Harçlar, Mesleki Faaliyetle Ġlgili Olarak Kanun, Ġlam ve SözleĢmeye Göre Ödenen Tazminatlar. SERBEST MESLEK KAZANÇLARININ BEYANI VE BEYANNAME ÜZERĠNDE YAPILACAK ĠNDĠRĠMLER ġahıs Sigorta Primleri ve Bireysel Emeklilik Sistemine Ödenen Primler, Eğitim ve Sağlık Harcamaları, Sakatlık Ġndirimi, BağıĢ ve Yardımlar, Sponsorluk Harcamaları, Ar-Ge Harcamaları, Doğal Afetler ile Ġlgili Ayni ve Nakdi BağıĢlar, Türkiye Kızılay Derneğine Makbuz KarĢılığı Yapılan Nakdi BağıĢ ve Yardımlar, 9