Sana dar gelmeyecek makberi kimler kazsın? Gömelim gel seni tarihe, desem, sığmazsın...

T.C. GENELKURMAY BAŞKANLIĞI ANKARA Sana dar gelmeyecek makberi kimler kazsın? Gömelim gel seni tarihe, desem, sığmazsın... ÇANAKKALE SAVAŞLARI ŞEHİTLİKLERİ BROŞÜRÜ Genelkurmay ATASE ve Denetleme Başkanlığı Yayınları ANKARA GENELKURMAY BASIM EVİ 2006

T.C. GENELKURMAY BAŞKANLIĞI ANKARA ÇANAKKALE SAVAŞLARI ŞEHİTLİKLERİ BROŞÜRÜ Genelkurmay ATASE ve Denetleme Başkanlığı Yayınları ANKARA GENELKURMAY BASIM EVİ 2006

SUNUŞ Türk tarihi; vatan, millet, bayrak uğruna kazanılan zaferlerle doludur. Bu anlayış, şehitlikler üzerinde yer alan Vatan Sağolsun ibaresinde hayat bulmuştur. Tarih boyunca şehitlik mertebesine ulaşmak her Türk askeri için en büyük gurur kaynağı olmuş, bu uğurda canını feda edenler cepheden sevdiklerine gönderdikleri mektuplarda; vatan uğrunda şehit olursam ne mutlu... benim için sakın ağlamayın... dileklerinde bulunmuşlardır. Vatan uğruna canlarını feda eden kahraman Türk evlâtlarına olan saygımızın bir örneği olarak hazırladığımız Çanakkale Savaşları Şehitlikleri Broşürü, Çanakkale Savaşları nda şehit olanların anısına inşa edilen şehitlikleri kapsamaktadır. Broşürde şehitlik statüsünde olan 212 adet yurt içi ve 56 adet yurt dışı şehitlikten sadece 33 adedine yer verilmiştir. Yurt içi ve yurt dışında mevcut olan şehitliklerin listesi ek olarak ilâve edilmiştir. Müteakip yıllarda Şehitleri Anma Günü nde bu broşürler konularına göre hazırlanarak yayımlanmaya devam edilecektir. Ayrıca yurt içinde ve yurt dışında şehitlik statüsünde bulunan tüm şehitliklerin bir kitapta toplanmasına yönelik bir çalışma başlatılmış ve 2006 yılı sonuna kadar yayımlanması plânlanmıştır. Çanakkale Savaşları Şehitlikleri Broşürü, 1 nci Askerî Tarih Kurul Başkanı Kur. Alb. Abdulvahap Baştemur, Tar. Uz. Dr. Hülya Toker, Tar. Uz. Fatma İlhan tarafından Millî Savunma Bakanlığı ve Çevre ve Orman Bakanlığı Doğa Koruma ve Millî Parklar Genel Müdürlüğü ile koordine kurularak hazırlanmıştır. Bu vatan uğruna canını feda eden tüm şehitlerimizi minnetle anarak, aziz hatıraları önünde saygıyla eğiliyoruz. Eyüp KAPTAN Korgeneral ATASE ve Dent. Başkanı

İÇİNDEKİLER SUNUŞ İÇİNDEKİLER... III A. YURT İÇİ ŞEHİTLİKLERİ 57 nci Alay Şehitliği... 3 Çanakkale Şehitler Abidesi (Mehmetçik Anıtı)... 4 Soğanlıdere Şehitliği... 5 Seddülbahir Cephane Şehitliği (İlk Şehitler Anıtı)... 6 Alçıtepe (Şahindere) Şehitliği... 7 Yahya Çavuş Anıtı... 8 Mehmetçiğe Saygı Anıtı... 9 Kocadere Şehitliği... 10 Çardak Arıburnu Şehitliği... 11 Mehmet Çavuş Anıtı... 12 Sargıyeri Şehitliği... 13 Kurtçeşme Şehitliği... 14 Hüseyin Avni Şehitliği... 15 Üsteğmen Nazif Çakmak Şehitliği... 16 Havuzlar Şehitliği... 17 Çamburnu Şehitliği... 18 Mecidiye Şehitliği... 19 Gelibolu Şehitliği... 20 Kireçtepe Şehitliği... 21 Sonok Anıtı... 22 Zığındere Şehitliği (Nuri Yamut Anıtı)... 23 Akbaş (Yalova Köyü) Şehitliği... 24 Hastahane Bayırı Şehitliği... 25 Biga Garnizon Şehitliği... 26 Kaymakam (Yarbay) Hasan Bey Şehitliği... 27 Yüzbaşı Mehmet Şehitliği... 28 Hasan Mevsuf Şehitliği... 29 III

Kumkale Şehitliği... 30 Hamidiye Şehitliği... 31 Üsteğmen Hasan Şahin Şehitliği... 32 Kumköy Şehitliği... 33 B. YURT DIŞI ŞEHİTLİKLERİ Gazi Magosa Türk (Çanakkale) Şehitliği... 37 Lefkoşa Türk Şehitliği... 38 EKLER Yurt İçi Şehitlikleri Listesi (Ek-A)... 41 Yurt Dışı Şehitlikleri Listesi (Ek-B)... 49 IV

A. YURT İÇİ ŞEHİTLİKLERİ

2

57 NCİ ALAY ŞEHİTLİĞİ ŞEHİTLİĞİN YAPILDIĞI TARİH : 1993 ŞEHİT SAYISI : - ŞEHİTLİK HAKKINDA BİLGİ : Eceabat-Çanakkale : Şehitlik; Çanakkale Savaşları nda İngiliz ve Fransız birliklerine mensup 25.000 kişilik kuvvete karşı büyük bir kahramanlık örneği gösteren ve önemli bir kısmı şehit olan 57 nci Alay adına yaptırılmıştır. 3

ÇANAKKALE ŞEHİTLER ABİDESİ (MEHMETÇİK ANITI) ŞEHİTLİĞİN YAPILDIĞI TARİH : 1960 ŞEHİT SAYISI : - ŞEHİTLİK HAKKINDA BİLGİ : Eceabat-Çanakkale : Anıt, tüm Çanakkale Savaşları şehitleri adına Eskihisarlık sırtında Ömerkaptan tepesinde tüm Türk milletinin yardımıyla inşa edilmiştir. 4

SOĞANLIDERE ŞEHİTLİĞİ ŞEHİTLİĞİN YAPILDIĞI TARİH : 1968 ŞEHİT SAYISI : 10 : Eceabat-Çanakkale ŞEHİTLİK HAKKINDA BİLGİ : Şehitlik; Çanakkale Savaşları sırasında, Soğanlıdere cephesi ileri hatlarına karşı girişilen hava saldırısı sonucu şehit düşen bir onbaşı ve dokuz er adına inşa edilmiştir. 5

SEDDÜLBAHİR CEPHANE ŞEHİTLİĞİ (İLK ŞEHİTLER ANITI) ŞEHİTLİĞİN YAPILDIĞI TARİH : 1939 ŞEHİT SAYISI : 86 ŞEHİTLİK HAKKINDA BİLGİ : Eceabat-Çanakkale : Şehitlikte; 3 Kasım 1914 te denizden yapılan bombardıman sırasında, cephaneliğin infilâkı sonucu şehit olan beş subay ve 81 erin mezarı bulunmaktadır. 6

ALÇITEPE (ŞAHİNDERE) ŞEHİTLİĞİ ŞEHİTLİĞİN YAPILDIĞI TARİH : 1945 ŞEHİT SAYISI : 10.000 : Eceabat-Çanakkale ŞEHİTLİK HAKKINDA BİLGİ : Şehitlik; Çanakkale Cephesi nde şehit olanların köylülerce toplanarak getirilen naaşlarının da yer aldığı toplu mezar niteliğindedir. 7

YAHYA ÇAVUŞ ANITI ŞEHİTLİĞİN YAPILDIĞI TARİH : 1962 ŞEHİT SAYISI : 64 ŞEHİTLİK HAKKINDA BİLGİ : Eceabat-Çanakkale : Anıt; 25 Nisan 1915 te üç düşman alayına karşı 48 saat süreyle çarpışan ve sonunda şehit düşen Ezineli Yahya Çavuş ve emrindeki 63 er adına inşa edilmiştir. 8

MEHMETÇİĞE SAYGI ANITI : Eceabat-Çanakkale ŞEHİTLİĞİN YAPILDIĞI TARİH : Bilinmemektedir. ŞEHİT SAYISI : - ŞEHİTLİK HAKKINDA BİLGİ : Şehitlik; 25 Nisan 1915 te Conk Bayırı nda Türkler ve Birleşik Kuvvetler arasında yapılan siper savaşlarında Türk ve Anzak askerleri arasında yaşanan centilmenlik savaşı adına inşa edilmiştir. 9

KOCADERE ŞEHİTLİĞİ ŞEHİTLİĞİN YAPILDIĞI TARİH : 1915 ŞEHİT SAYISI : 9000 ŞEHİTLİK HAKKINDA BİLGİ : Eceabat-Çanakkale : Şehitlikte; Birinci Dünya Savaşı nda Çanakkale Cephesi nde şehit olan askerlerin naaşları bulunmaktadır. 10

ÇARDAK ARIBURNU ŞEHİTLİĞİ : Lâpseki-Çanakkale ŞEHİTLİĞİN YAPILDIĞI TARİH : Bilinmemektedir. ŞEHİT SAYISI : 2030 ŞEHİTLİK HAKKINDA BİLGİ : Şehitlik; Çanakkale Savaşları Arıburnu muharebelerinde hastahane olarak kullanılan Çardak köyü 850 yataklı Savaş Hastahanesinde vefat eden askerlerimiz adına inşa edilmiştir. 11

MEHMET ÇAVUŞ ANITI ŞEHİTLİĞİN YAPILDIĞI TARİH : 1934 ŞEHİT SAYISI : - ŞEHİTLİK HAKKINDA BİLGİ : Eceabat-Çanakkale : Şehitlik; Çanakkale Savaşları nda üstün düşman kuvvetlerine karşı, onların anısına Cesarettepe olarak anılan tepeyi kahramanca savunan Mehmet Çavuş ve silâh arkadaşları anısına yapılmıştır. 12

SARGIYERİ ŞEHİTLİĞİ ŞEHİTLİĞİN YAPILDIĞI TARİH : 1947 ŞEHİT SAYISI : - : Eceabat-Çanakkale ŞEHİTLİK HAKKINDA BİLGİ : Şehitlik; Zığındere savaşlarında yaralanan, tedavi ve sargılarının yapılması için getirildikleri sıhhî yardım istasyonunda düşmanın yan ateşi ile vurulup şehit olanlar ile 2 nci Tümen Kurmay Başkanı Şehit Yüzbaşı Kemal anısına inşa edilmiştir. 13

KURTÇEŞME ŞEHİTLİĞİ ŞEHİTLİĞİN YAPILDIĞI TARİH : 1952 ŞEHİT SAYISI ŞEHİTLİK HAKKINDA BİLGİ : Tekirdağ-Merkez : 10.000 şehit adına : Şehitlik; Çanakkale Savaşları nda yaralanarak vapurlarla Tekirdağ Hastahanesine getirilen ve burada vefat eden şehitlerimiz anısına inşa edilmiştir. 14

HÜSEYİN AVNİ ŞEHİTLİĞİ : Eceabat-Çanakkale ŞEHİTLİĞİN YAPILDIĞI TARİH : Bilinmemektedir. ŞEHİT SAYISI : - ŞEHİTLİK HAKKINDA BİLGİ : Şehitlik; Arıburnu muharebelerinde şehit düşen 57 nci Alay Komutanı Yarbay Manastırlı Hüseyin Avni adına yaptırılmıştır. 15

ÜSTEĞMEN NAZİF ÇAKMAK ŞEHİTLİĞİ : Eceabat-Çanakkale ŞEHİTLİĞİN YAPILDIĞI TARİH : Bilinmemektedir. ŞEHİT SAYISI : - ŞEHİTLİK HAKKINDA BİLGİ : Şehitlik; 26 Temmuz 1915 te Conkbayırı nda Anzaklara karşı yapılan süngü hücumunda şehit olan Üsteğmen Nazif Çakmak adına inşa edilmiştir. 16

HAVUZLAR ŞEHİTLİĞİ ŞEHİTLİĞİN YAPILDIĞI TARİH : 1960 ŞEHİT SAYISI : 10 ŞEHİTLİK HAKKINDA BİLGİ : Eceabat-Çanakkale : Şehitlik; 21 Haziran 1915 te yapılan Kerevizdere muharebelerinde şehit düşen askerlerimiz adına inşa edilmiştir. 17

ÇAMBURNU ŞEHİTLİĞİ ŞEHİTLİĞİN YAPILDIĞI TARİH : 1962 ŞEHİT SAYISI : - : Eceabat-Çanakkale ŞEHİTLİK HAKKINDA BİLGİ : Şehitlik; Balkan ve Çanakkale Savaşları nda şehit olan askerlerimizin anısına inşa edilmiştir. 18

MECİDİYE ŞEHİTLİĞİ ŞEHİTLİĞİN YAPILDIĞI TARİH : 1962 ŞEHİT SAYISI : 16 : Eceabat-Çanakkale ŞEHİTLİK HAKKINDA BİLGİ : Şehitlikte, 18 Mart 1915 te Çanakkale deniz muharebelerinde Mecidiye Bataryasında şehit olan 16 askerimizin mezarı bulunmaktadır. 19

GELİBOLU ŞEHİTLİĞİ : Gelibolu-Çanakkale ŞEHİTLİĞİN YAPILDIĞI TARİH : Bilinmemektedir ŞEHİT SAYISI : 52 ŞEHİTLİK HAKKINDA BİLGİ : Şehitlik; Çanakkale Savaşları nda şehit olan Gelibolulu Jandarma Ön Yüzbaşı M. Şükrü Süerdem ve bu savaşta şehit olan askerlerimiz anısına inşa edilmiştir. 20

KİREÇTEPE ŞEHİTLİĞİ ŞEHİTLİĞİN YAPILDIĞI TARİH : 1915 ŞEHİT SAYISI : 8 ŞEHİTLİK HAKKINDA BİLGİ : Eceabat-Çanakkale : Şehitlik; 1915 yılında Kireçtepe de yapılan muharebede şehit düşenler anısına inşa edilmiştir. 21

SONOK ANITI ŞEHİTLİĞİN YAPILDIĞI TARİH : 1915 ŞEHİT SAYISI : 1000 ŞEHİTLİK HAKKINDA BİLGİ : Eceabat-Çanakkale : Şehitlik; 4-6 Haziran 1915 te yapılan Üçüncü Kirte Muharebesi nde şehit düşen askerlerimiz adına yapılmıştır. 22

ZIĞINDERE ŞEHİTLİĞİ (NURİ YAMUT ANITI) ŞEHİTLİĞİN YAPILDIĞI TARİH : 1943 ŞEHİT SAYISI : 10.000 : Eceabat-Çanakkale ŞEHİTLİK HAKKINDA BİLGİ : Şehitlik; 28 Haziran-5 Temmuz 1915 te yapılan Zığındere muharebelerinde şehit düşenler adına Korgeneral Nuri Yamut tarafından yaptırılmıştır. 23

AKBAŞ (YALOVA KÖYÜ) ŞEHİTLİĞİ ŞEHİTLİĞİN YAPILDIĞI TARİH : 1945 ŞEHİT SAYISI : - ŞEHİTLİK HAKKINDA BİLGİ : Eceabat-Çanakkale : Şehitlik; Arıburnu ve Anafartalar mıntıkasında savaşan askerlere erzak ve mühimmat getiren Halep gemisinin, Akbaş iskelesinde İngilizler tarafından batırılmasıyla, şehit düşen erler adına inşa edilmiştir. 24

HASTAHANE BAYIRI ŞEHİTLİĞİ ŞEHİTLİĞİN YAPILDIĞI TARİH : 1945 ŞEHİT SAYISI : Çanakkale-Merkez : Bilinmemektedir. ŞEHİTLİK HAKKINDA BİLGİ : Şehitlik; Çanakkale Savaşları sırasında ağır yara alarak hastahanede ölen askerlerimiz adına inşa edilmiştir. 25

BİGA GARNİZON ŞEHİTLİĞİ ŞEHİTLİĞİN YAPILDIĞI TARİH : 1915 ŞEHİT SAYISI : 173 ŞEHİTLİK HAKKINDA BİLGİ : Biga-Çanakkale : Şehitlik; Çanakkale Savaşları nda yaralanan askerlerin tedavisi için kurulan Askerî Savaş Hastahanesinde vefat eden askerlerimiz adına inşa edilmiştir. 26

KAYMAKAM (YARBAY) HASAN BEY ŞEHİTLİĞİ ŞEHİTLİĞİN YAPILDIĞI TARİH : 1915 ŞEHİT SAYISI : 1 : Eceabat-Çanakkale ŞEHİTLİK HAKKINDA BİLGİ : Şehitlik; Çanakkale Savaşları Kerevizdere muharebelerinde şehit düşen Yarbay Hasan Bey adına inşa edilmiştir. 27

YÜZBAŞI MEHMET ŞEHİTLİĞİ : Eceabat-Çanakkale ŞEHİTLİĞİN YAPILDIĞI TARİH : Bilinmemektedir. ŞEHİT SAYISI : 1 ŞEHİTLİK HAKKINDA BİLGİ : Şehitlik; Çanakkale Savaşları nda Bombasırtı savunmasında şehit olan Yüzbaşı Mehmet adına inşa edilmiştir. 28

HASAN MEVSUF ŞEHİTLİĞİ ŞEHİTLİĞİN YAPILDIĞI TARİH : 1916 ŞEHİT SAYISI : 6 ŞEHİTLİK HAKKINDA BİLGİ : Çanakkale-Merkez : Şehitlikte; Çanakkale Savaşları nda üstün cesaretleri ile bilinen Dardanos Bataryasında düşman gemilerinden atılan top mermisi ile şehit düşen Batarya Komutanı Üsteğmen Hasan ve gözetleme subayı Teğmen Mevsuf, Asteğmen Halim, telefoncu er Mustafa ve İsmail e ait mezarlar bulunmaktadır. 29

KUMKALE ŞEHİTLİĞİ : Çanakkale-Merkez ŞEHİTLİĞİN YAPILDIĞI TARİH : Bilinmemektedir. ŞEHİT SAYISI : 14 ŞEHİTLİK HAKKINDA BİLGİ : Şehitlik; Çanakkale Savaşları nda 28-30 Nisan 1915 tarihleri arasında düşmanın denizden açtığı ateş sonucu şehit düşen 14 batarya personeli adına inşa edilmiştir. 30

HAMİDİYE ŞEHİTLİĞİ : Çanakkale-Merkez ŞEHİTLİĞİN YAPILDIĞI TARİH : Bilinmemektedir. ŞEHİT SAYISI : 6 ŞEHİTLİK HAKKINDA BİLGİ : Şehitlik; Çanakkale Savaşları nda Anadolu Hamidiyesi nde şehit olan askerlerimiz anısına inşa edilmiştir. 31

ÜSTEĞMEN HASAN ŞAHİN ŞEHİTLİĞİ : Eceabat-Çanakkale ŞEHİTLİĞİN YAPILDIĞI TARİH : Bilinmemektedir. ŞEHİT SAYISI : 2 ŞEHİTLİK HAKKINDA BİLGİ : Şehitlik; Anafartalar muharebelerinde şehit olan Üsteğmen Hasan Tahsin adına inşa edilmiştir. 32

KUMKÖY ŞEHİTLİĞİ ŞEHİTLİĞİN YAPILDIĞI TARİH : 1915 ŞEHİT SAYISI : 71 ŞEHİTLİK HAKKINDA BİLGİ : Eceabat-Çanakkale : Şehitlik; Mesudiye, Turgut Reis, Barbaros zırhlıları; Dumlupınar, Atalay denizaltıları ve Refah, Kocatepe, Muavenet muhripleri mürettebatından şehit düşenler adına inşa edilmiştir. 33

34

B. YURT DIŞI ŞEHİTLİKLERİ

36

GAZİ MAGOSA TÜRK (ÇANAKKALE) ŞEHİTLİĞİ ŞEHİTLİĞİN YAPILDIĞI TARİH : 1968 ŞEHİT SAYISI : 217 ŞEHİTLİK HAKKINDA BİLGİ : Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti : Şehitlikte; Birinci Dünya Savaşı nda İngilizler tarafından Çanakkale- Süveyş-Hicaz-Yemen cephelerinde esir edilerek Kıbrıs ta Magosa şehrine getirilen ve karakol tecrit kampında bir kısmı şehit edilen ve bir kısmı da ağır işlerde çalıştırılırken vefat edenlerin naaşı bulunmaktadır. 37

LEFKOŞA TÜRK ŞEHİTLİĞİ ŞEHİTLİĞİN YAPILDIĞI TARİH : 1963 ŞEHİT SAYISI : 155 ŞEHİTLİK HAKKINDA BİLGİ : Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti : Şehitlik; Çanakkale Savaşları nda İngilizlere esir düşen ve sayıları tahminen 2000 civarında olan bir Türk esir kafilesinden Magosa ya getirilerek burada şehit düşen 155 askerimiz adına inşa edilmiştir. 38

EKLER

40

YURT İÇİ ŞEHİTLİKLERİ 1. Adana Adana Şehitliği 2. Afyon Yüzbaşı Agâh Efendi Şehitliği 3. Afyon Yıldırım Kemal Şehitliği 4. Afyon Giresunlular Şehitliği 5. Afyon Miralay Çiğiltepe Şehitliği 6. Afyon Eğret Anıtkaya Şehitliği 7. Afyon Kocatepe Şehitliği 8. Afyon Hava Şehitliği 9. Afyon Bolvadin Şehitliği 10. Afyon Büyük Taarruz Şehitliği 11. Ağrı Hava Şehitliği 12. Ağrı Kara Şehitliği 13. Ağrı Doğubayazıt Şehitliği 14. Amasya Hava Şehitliği 15. Amasya Garnizon Şehitliği 16. Amasya Gümüşhacıköy Şehitliği 17. Ankara Cebeci Askerî Şehitliği 18. Ankara Sakarya Şehitliği 19. Ankara Şehitlik Anıtı 20. Ankara Polatlı Şehitliği 21. Antalya Duraliler Şehitliği 22. Artvin Sarıbudak Melo Şehitliği 23. Bilecik Metristepe Şehitliği 24. Bilecik İnönü Şehitliği 25. Bilecik İntikamtepe Şehitliği 26. Bitlis Bitlis Şehitliği EK-A 41

27. Balıkesir Garnizon Şehitliği 28. Balıkesir Hava Şehitliği 29. Balıkesir Karaağaç Şehitliği 30. Balıkesir Garnizon Şehitliği 31. Balıkesir Gönen Garnizon Şehitliği 32. Bolu Garnizon Şehitliği 33. Burdur Garnizon Şehitliği 34. Bursa İnegöl Garnizon Şehitliği 35. Bursa Şehitler Köyü Şehitliği 36. Bursa Pınarbaşı Şehitliği 37. Bursa Hamitler Şehitliği 38. Çanakkale Hastanebayırı Şehitliği 39. Çanakkale Kumkale Şehitliği 40. Çanakkale Anadolu Hamidiyesi Şehitliği 41. Çanakkale Garnizon Şehitliği 42. Çanakkale Çardak (Arıburnu) Şehitliği 43. Çanakkale Nara Barbaros Şehitliği 44. Çanakkale Hasan Mevsuf Şehitliği 45. Çanakkale İntepe Şehitliği 46. Çanakkale Ortaköy Şehitliği 47. Çanakkale Gelibolu Şehitliği 48. Çanakkale Şivritepe (Balkan Harbi) Şehitliği 49. Çanakkale Çamburnu Şehitliği 50. Çanakkale Mecidiye (Seyit Onbaşı) Şehitliği 51. Çanakkale Havuzlar Şehitliği 52. Çanakkale Soğanlıdere Şehitliği 53. Çanakkale Alçıtepe Şehitliği 54. Çanakkale Fevzi Çakmak Şehitliği 42

55. Çanakkale Çanakkale Şehitler Abidesi 56. Çanakkale Cephane Şehitliği (İlk Şehitler Abidesi) 57. Çanakkale Yahya Çavuş Anıtı 58. Çanakkale Sonok Anıtı 59. Çanakkale Sargı Yeri (Zıgındere) Şehitliği 60. Çanakkale Nuri Yamut Anıtı 61. Çanakkale Kocadere Şehitliği 62. Çanakkale Mehmetçiğe Saygı Anıtı 63. Çanakkale Hüseyin Avni Şehitliği 64. Çanakkale Akbaş (Yalova Köyü) Şehitliği 65. Çanakkale 57 nci Alay Şehitliği 66. Çanakkale Mehmet Çavuş Anıtı 67. Çanakkale Talat Göktepe Anıtı 68. Çanakkale Nazif Çakmak Anıtı 69. Çanakkale Üsteğmen Hasan Tahsin Şehitliği 70. Çanakkale Yarbay Halit ve Ziya Bey Şehitliği 71. Çanakkale Kireçtepe Şehitliği 72. Çanakkale Kumköy Şehitliği 73. Çanakkale Alman Hemşire Madam Erika nın Mezarı 74. Çanakkale Anafarta Dereler Şehitliği 75. Çanakkale Anafarta Tepe Şehitliği 76. Çanakkale İsimsiz Topçu Yüzbaşı Şehitliği 77. Çanakkale Kaymakam Hasan Bey Şehitliği 78. Çanakkale Yüzbaşı Mehmet Şehitliği 79. Çanakkale Hüseyin Aga (Seddülbahir) Şehitliği 80. Çankırı Çerkeş Şehitliği 81. Çankırı Garnizon Şehitliği 82. Çorum Garnizon Şehitliği 43

83. Denizli Garnizon Şehitliği 84. Denizli Garnizon Şehitliği 85. Diyarbakır Kara Şehitliği 86. Diyarbakır Hava Şehitliği 87. Diyarbakır Kulp Şehitliği 88. Düzce Garnizon Şehitliği 89. Edirne Babadan Oğula Şehitliği 90. Edirne Jandarma Söğütlük Şehitliği 91. Edirne Geçkinli Şehitliği 92. Edirne Balkan Harbi Şehitliği 93. Edirne Sarayiçi Balkan Harbi Şehitliği 94. Edirne Keşan Şehitliği 95. Edirne Havsa Şehitliği 96. Edirne Garnizon Şehitliği 97. Elazığ İcadiye Şehitliği 98. Erzincan 3 ncü Ordu Hava Şehitliği 99. Erzincan 3 ncü Ordu Kara Şehitliği 100. Erzincan 3 ncü Ordu İç Güvenlik Şehitler Abidesi 101. Erzurum Karskapı Şehitliği 102. Erzurum 1877-1878 Türk Rus Savaşı Şehitliği (Paşapınar Nenehatun Şehitliği) 103. Erzurum Aziziye Şehitliği 104. Erzurum Yeşilyayla Şehitliği 105. Erzurum Garnizon Şehitliği 106. Erzurum Kandilli Garnizon Şehitliği 107. Erzurum Hasankale Şehitliği 108. Erzurum Köprüköy Şehitliği 109. Erzurum Sivaslı Ali Çavuş Şehitliği 44

110. Erzurum İspir Şehitliği 111. Erzurum Tortum Şehitliği 112. Erzurum Dumlu Şehitliği 113. Erzurum Yeşildere Şehitliği 114. Eskişehir Hava Şehitliği 115. Eskişehir Kanlıpınar Şehitliği 116. Eskişehir Hava Şehitliği 117. Gaziantep Gaziantep Şehitliği 118. Gaziantep Nizip Şehitliği 119. Gaziantep Islahiye Şehitliği 120. Gaziantep Yeşilkent Şehitliği 121. Hatay Askerî Şehitlik 122. Hatay Hava Şehitliği 123. Hatay Kırıkhan Şehitliği 124. Hatay Antakya Şehitliği 125. Hatay İskenderun Şehitliği 126. Isparta Garnizon Şehitliği 127. Isparta Garnizon Şehitliği 128. İçel Çamalan Türk Şehitliği 129. İçel Mersin Şehitliği 130. İstanbul Küçükyalı Şehitliği 131. İstanbul Edirnekapı Şehitliği 132. İstanbul Hadımköy Şehitliği 133. İstanbul Alaiye Şehitliği 134. İstanbul Çifte Nöbetçiler Şehitliği 135. İstanbul Gazilertepe Şehitliği 136. İstanbul Sakızağacı Hava Şehitliği 137. İzmir Boyatlı Garnizon Şehitliği 45

138. İzmir Urla Şehitliği 139. İzmir Kadifekale Şehitliği 140. İzmir Kubilay Şehitliği ve Anıtı 141. İzmir Garnizon Şehitliği 142. İzmir Garnizon Şehitliği 143. İzmir Garnizon Şehitliği 144. Kars Garnizon Şehitliği 145. Kars Subatan Şehitliği 146. Kars Sarıkamış Şehitliği 147. Kars Allahuekber Şehitliği 148. Kars Batı Kışla Şehitliği 149. Kayseri Kayseri Garnizon Şehitliği 150. Kırklareli Garnizon Şehitliği 151. Kırklareli Kırk Şehitler Şehitliği 152. Kırklareli Lüleburgaz Şehitliği 153. Kırklareli Babaeski Şehitliği 154. Kırklareli Cevizköy Şehitliği 155. Kırklareli Poyralı Şehitliği 156. Kırşehir Ahmet Tozluklu Şehitliği 157. Kocaeli Körfez Şehitliği 158. Kocaeli Garnizon Şehitliği 159. Kocaeli Gebze Şehitliği 160. Kocaeli Bağçeşme Şehitliği 161. Konya Garnizon Şehitliği 162. Konya Akşehir Şehitliği 163. Konya Meydanbaşı Şehitliği 164. Kütahya Aslıhanlar Şehitliği 165. Kütahya Şehit Sancaktar Anıtı 46

166. Kütahya Yüzbaşı Şekip Efendi Şehitliği 167. Kütahya Zafertepe Anıtı 168. Kütahya Tayyare Şehitliği 169. Kütahya Dumlupınar Şehitliği 170. Kütahya Cevizdere Şehitliği 171. Malatya Garnizon Şehitliği 172. Malatya Yaka Şehitliği 173. Manisa Soma Şehitliği 174. Manisa Garnizon Şehitliği 175. Manisa Çinge Şehitliği 176. Manisa Garnizon Şehitliği 177. K.Maraş Garnizon Şehitliği 178. Mardin Mardin Şehitliği 179. Muş Garnizon Şehitliği 180. Niğde Bor Şehitliği 181. Niğde Garnizon Şehitliği 182. Niğde Hava Şehitliği 183. Ordu Garnizon Şehitliği 184. Ordu Fatsa Şehitliği 185. Sakarya Garnizon Şehitliği 186. Samsun Garnizon Şehitliği 187. Samsun Bafra Şehitliği 188. Siirt Garnizon Şehitliği 189. Sivas Zara Şehitliği 190. Sivas Koyulhisar Şehitliği 191. Sivas Garnizon Şehitliği 192. Sivas Garnizon Şehitliği 193. Sivas 915 Merzifon Taburu Şehitliği 47

194. Tekirdağ Kurtçeşme Şehitliği 195. Tekirdağ Çorlu Hava Şehitliği 196. Tekirdağ M. Ereğlisi Şehitliği 197. Tokat Tokat Şehitliği 198. Tokat Erbaa Şehitliği 199. Trabzon Askerî Şehitlik 200. Trabzon Çataltepe Şehitliği 201. Trabzon Harmantepe Şehitliği 202. Trabzon Sultan Murat Şehitliği 203. Trabzon Yeşilyurt Şehitliği 204. Trabzon Seslikaya Şehitliği 205. Şanlıurfa Garnizon Şehitliği 206. Şanlıurfa Siverek Şehitliği 207. Aksaray Aksaray Şehitliği 208. Ardahan Ardahan Şehitliği 209. Ardahan Taşlıdere Şehitliği 210. Iğdır Suveren Şehitliği 211. Osmaniye Osmaniye Şehitliği 212. Osmaniye Garnizon Şehitliği 48

EK-B YURT DIŞI ŞEHİTLİKLERİ 1. Almanya Hannover deki İki Yeniçeriye Ait Mezar 2. Arnavutluk Hasan Rıza Paşanın Mezarı 3. Azerbaycan Bakû Şehitliği 4. Bosna-Hersek Kamengrad Şehitliği 5. Burma Thayetmyo 6. Burma Meikhtila Şehitliği 7. Çek Cumhuriyeti Hodonin Şehitliği 8. Çek Cumhuriyeti Pardubice Şehitliği 9. Çek Cumhuriyeti Valasske Meziriçi Şehitliği 10. Güney Kore Pusan Şehitliği 11. Hindistan Bellary Şehitliği 12. Irak Bağdat Şehitliği 13. Irak Kut Şehitliği 14. İngiltere Brookwood Hava Şehitliği 15. İngiltere Portsmouth Deniz Şehitliği 16. İngiltere Man Adası Şehitliği 17. İsrail Ramleh Şehitliği 18. İsrail Tiberias Şehitliği 19. İsrail Beer Sheva Zafer Anıtı 20. İtalya Trieste Şehitliği 21. Japonya Ertuğrul Şehitliği 22. KKTC Boğaz Şehitliği 23. KKTC Canbulat Şehitliği 24. KKTC Çanakkale Şehitliği 25. KKTC Çifte Mazgallar Şehitliği 26. KKTC Girne Deniz Şehitliği 27. KKTC Karaoğlanoğlu Şehitliği 28. KKTC Lefkoşa Şehitliği 49

29. KKTC Gazi Mağusa (Çanakkale) Şehitliği 30. KKTC Ortaköy Şehitliği 31. KKTC Tekke Bahçe Şehitliği 32. Letonya Cesis Şehitliği 33. Macaristan Budapeşte Şehitliği 34. Mısır Kahire Şehitliği 35. Mısır İskenderiye Şehitliği 36. Polonya Krakow Şehitliği 37. Romanya Bükreş Şehitliği 38. Romanya Braila Şehitliği 39. Romanya Slabozia Şehitliği 40. Suriye Şam Hava Şehitliği 41. Ürdün Şalt Şehitliği 42. Yunanistan Korfu Şehitliği 43. Yunanistan Pire Şehitliği 44. Malta Malta Şehitliği 45. Ukrayna Sivastopol Şehitliği 46. Azerbaycan Neftçala Şehitliği 47. Ukrayna Gutisko Şehitliği 48. Ukrayna Lopuşnya Şehitliği 49. Ukrayna Verhyna-Lıpıtsya Şehitliği 50. Ukrayna Pukiv Şehitliği 51. Ukrayna Rogatin Şehitliği 52. Ukrayna Meçisçiv Şehitliği 53. Azerbaycan Gökçay Şehitliği 54. Azerbaycan Şeki Şehitliği 55. Azerbaycan Şamahı Şehitliği 56. Azerbaycan Maştaga Şehitliği 50

51