Antalya Büyükşehir Belediyesi Tarımsal Hizmetler Dairesi Başkanlığı Hayvan Sağlığı ve Yetiştiriciliği Şube Müdürlüğü KURBAN HİZMETLERİ KILAVUZU
Değerli Antalyalı Hemşerilerim; Kurban Bayramına yaklaştığımız şu günlerde, sizlerin kurban ibadetlerinizi dini kurallara uygun ve hijyenik bir şekilde gerçekleştirme çabası içerisinde olduğunuzun farkındayız. Bu yılda kurban kesim öncesi ve sonrasında yaşanabilecek olumsuzlukların önüne geçmek, vatandaşlarımızın sorunsuz ve huzurlu bir bayram geçirmelerini sağlamak amacıyla hazırlıklarımızı tamamladık. Bu farkındalıkla birlikte Antalya Büyükşehir Belediyesi olarak ilimiz sınırlarında; kontrolsüz ve sağlıksız koşullarda kurban kesimlerinin (kurbanlık hayvanların umuma açık caddelerde, sokaklarda, parklarda kesilmeleri) ve hasta hayvan satışlarının önüne geçebilmek amacıyla, büyük hassasiyet ile çalışıyoruz. Hazırladığımız bu kitapçık ile birlikte sizlere kurbanlık hayvanların alımı, kesimi ve sonrasında dikkat edilmesi ve uyulması gereken kuralları bir kez daha hatırlatmayı amaçlıyoruz. Bu vesile ile siz Antalyalı hemşerilerimin Mübarek Kurban Bayramını tebrik eder, Rabbimden kurban ibadetlerinizin kabulünü niyaz ederim. Menderes TÜREL Antalya Büyükşehir Belediye Başkanı
KURBANLIK HAYVAN SATIN ALINIRKEN DİKKAT EDİLMESİ GEREKEN HUSUSLAR 1. Hayvanlar kör, topal ve küçük yaşta olmamalıdır, 2. Dini ölçülere uygun olmalı, 3. Başka illerden getirilmiş kurbanlıklarda Veteriner Sağlık Raporu olmalıdır, 4. Sığır cinsi hayvanların Pasaportu olmalıdır, 5. Küçükbaş hayvanların Nakil Belgesi olmalıdır, 6. Büyükbaş ve Küçükbaş hayvanlarda kulak küpesi bulunmalıdır, 7. Hayvanlar çok zayıf olmamalıdır, 8. Hayvanlar anormal davranışlar sergilememelidir, 9. Hayvanlar yüksek ateşli ve burun uçları kuru olmamalıdır, 10. Hayvanların kılları karışık ve mat halde olmamalıdır, 11. Hayvanların kötü kokulu ishali olmamalıdır, 12. Hayvanlar gebe veya yeni doğum yapmış olmamalıdır, 13. Hayvanların burun, göz ve ağızlarında kokulu ve irinli akıntı olmamalıdır, 14. Hayvanlar durgun ve halsiz olmamalıdır, 15. Hayvanların boynuzu kırık ve kuyruğu kopmuş olmamalıdır, 16. Hayvanların dişlerinin çoğu dökük ve meme başları kopuk olmamalıdır, 17. Hayvanlarda solunum güçlüğü ve aşırı öksürük, aksırık bulunmamalıdır, 18. Hayvanların cinsiyet organlarında ve memelerinde kötü kokulu akıntı olmamalıdır, 19. Hayvanların vücutlarında şişlikler ve yaralar olmamalıdır. KURBANLIK HAYVANLARIN KESİM YERLERİNE GÖTÜRÜLÜRKEN DİKKAT EDİLMESİ GEREKEN HUSUSLAR 1. Hayvanlara kötü davranılmamalıdır, 2. Hayvanlar aç ve susuz bırakılmamalıdır, 3. Hayvanlar araçlara bindirilirken sopa ile vurulmamalıdır, 4. Hayvanlar araçlara bindirilirken kuyruklarına sıkma, burkma gibi davranışlarda bulunulmamalıdır, 5. Hayvanların araçlara bindirilme ve indirilme işlemleri rampalardan yapılmalıdır, 6. Hayvanların güvenli bir biçimde sevklerini sağlamak amacıyla; üzerleri hava şartlarına uygun ve hayvanlara yeterli hava sağlayacak şekilde kapatılmalıdır, 7. Hayvanların yaralanmaması için aracın taban döşemeleri üzerine en az 2 cm kalınlığında yataklık, sap, saman, talaş vb. maddeler serilmelidir, 8. Hayvanların yaralanmalarına sebebiyet verecek şekilde çok fazla sayıda hayvan araca yüklenmemelidir. Yem yedirilmeden ve yetersiz yeşil ot verilerek yapılan taşımacılıkta yolculuk tetanisi oluşur. Yolculuk tetanisinde sallantılı yürüyüş, iştah azlığı, yüksek nabız gibi belirtiler görülür.
KURBAN KESİM YERLERİ VE ÖZELLİKLERİ 1. Kesim, Kurban Komisyonlarınca izin verilen ve hijyenik koşulların sağlandığı alanlarda yapılabilir. 2. Kesim yerleri; temiz, zemini kolay yıkanabilir, dezenfekte edilebilir özellikte ve kanalizasyona bağlı olmalı, tazyikli ve temiz içme suyu kalitesinde su bulunmalıdır. 3. Atıkları kolayca bertaraf edilebilen, üstü kapalı, etrafı çevrili bir alan olmalıdır. 4. Atıkların uygun ve hijyenik şekilde uzaklaştırıldığı yerler olmalıdır. Kullanılan tüm alet ve ekipmanların paslanmaz çelik olmalıdır. 5. Caddeler, sokaklar, parklar gibi kamusal alanlarda kurbanlık hayvan kesimi yapılamaz. BELEDİYEMİZ KÜÇÜKBAŞ KURBANLIK KESİM YERLERİ; Yeşilbahçe Mahallesi Portakal Çiçeği Bulvarı arkası Kapalı Çarşamba Pazarı Soğuksu Mahallesi 308.Sokak Perşembe Pazarı Kurban Bayramı nda İlçe Kesimhaneleri açık olacaktır. Ayrıca, 1. Kurbanlık hayvanlar kesim yerlerine geliş zamanına göre sıra verilir. 2. Kesim yerlerinde görevli personellerin verdiği sıraya göre kurbanlık kesimi yapılır. 3. Kesimi yapılan küçükbaş hayvanlar uygun ölçülerde bölünür. 4. Parçalanan kurbanlık etler belediyemizce verilen hijyenik gıda sektörüne uygun, doğada çözünebilirliği yüksek mukavemetli poşetlere yerleştirilir. KESİM HİJYENİ Kesim yeri kesim öncesi temizlenip dezenfekte edilmelidir. Kesim, yüzüm ve iç organların çıkarıldığı alet ve malzemeler ayrı olmalıdır. İç organlar kanın akıtılmasından en geç yarım saat içinde çıkarılmalı ve et parçalama alanından uzaklaştırılmalıdır. Kesim yapan kişinin elinde veya ete temas eden yerlerinde yara, kesik, çıban, apse vb. bulunmamalıdır. Bulunması durumunda bunlar mutlaka su geçirmeyen uygun bir malzeme ile kapatılmalıdır. Kesim yapan personeller uygun iş kıyafeti giymelidir. Derinin üzerinde veya kanın akıtıldığı ve iç organların boşaltıldığı alanda et parçalama işlemi yapılmamalıdır. Kesim alanına her türlü uçan ve yürüyen haşere ve kemirgenler ile kedi- köpek gibi hayvanların girmesine ve kesim bölgesine yaklaşmasına izin verilmemelidir. Çevre mutlaka kontrol altında tutulmalıdır. Derinin Muhafazasında Dikkat Edilecek Noktalar Derinin iç yüzünde et ve yağ vb. kalmayacak şekilde yüzülmeli ve uygun şekilde tuzlanmalıdır. Deri tamamen yüzülüp çıkarıldıktan sonra, 1-2 saat soğuması ve sularının süzülmesi için beklenmeli ve iç yüzü kaplanacak şekilde tuzlanmalıdır. Deri için en az ağırlığının yarısı kadar tuz serpilmelidir.
Tuzlanmış deriler ilgili kişi ve kuruluşlara verilinceye kadar rutubetsiz, havadar ve serin bir yerde muhafaza edilmelidir. Tuzlamada mutfak tuzu tercih edilmemelidir. KURBANLIK ETLERİN SAKLANMASI 1. Kurban etleri kesimin ardından 4-5 saat 12-14 C de dinlendirilmeli ve hemen soğuk dolaba konulmamalıdır. 2. Etler -2 ve -3 C deki dolaplarda ancak 7-8 gün saklanabilir. 3. Etler küçük parçalar halinde (porsiyonluk) poşet veya yağlı kağıtlara sarılarak -18/-20 C de dondurulur ve uzun süre dayanır. 4. Donmuş etler buzdolabında çözdürülmelidir. 5. Donmuş etler kalorifer ve soba üzerinde çözdürülmemelidir. 6. Derin dondurucudan çıkarılan etler tekrar derin dondurucuya konulmamalıdır. 7. Sakatat ve etler bir arada saklanmamalıdır. 8. Zoonoz hastalıklar çiğ veya az pişmiş etin tüketilmesiyle ortaya çıkacağından, etler kesinlikle çiğ ve az pişmiş halde tüketilmemelidir. KURBAN ATIKLARININ BERTARAF EDİLMESİ 1. Kurban atıkları kapalı, sızdırmaz poşetlerde biriktirilip, ağzı sıkı bir şekilde kapatılmalı ve çöp araçlarına teslim edilmelidir. 2. Atıklar, akarsulara veya kanalizasyona dökülmemelidir. 3. Kan ve atıkları derin çukurlar kazılıp üzerine sönmemiş kireç dökülerek gömülmelidir. 4. Kesilen hayvanlara ait hastalıklı organlar, karaciğer, akciğerler, kesim sırasında oluşan atıklar, kist hidatik hastalığı riskine karşı kesinlikle evcil ve yabani hayvanlara verilmemelidir. Hayvanların çıkaramayacağı derinlikte çukurlara gömülerek bertaraf edilmelidir. 5. Kesim sonrası oluşan atık ve yan ürünlerin hijyenik şartlara uygun olarak çevre ve toplum sağlığına zarar vermeyecek şekilde izale, bertaraf ve tahliyesi sağlanmalıdır. 6. Kesim sonrası ortaya çıkan kan tank veya benzeri sızdırmaz bir yerde toplanmalı ve uygun bir şekilde bertaraf edilmelidir. KESİM SONRASI TESLİM EDİLMESİ GEREKEN EVRAKLAR Kurban olarak kesilen küçükbaş hayvanların kulak küpeleri ve pasaportları; Satıcılar Kasaplar ve yardımcıları Veteriner Hekimler Muhtarlar Belediye zabıta görevlileri Kurban kesimi yapanlar tarafından; Bayramı takip eden haftanın son iş günü mesai bitimine kadar İl veya İlçe Gıda Tarım ve Hayvancılık Müdürlüklerine mesai bitimine kadar teslim edecektir.