Osteoporozdan korunmak için Sağlık için Sağlıklı süt için! Programı Tanıtımı ve İl Düzeyinde Yürütülmesi Nazime Yüksekkaya Ziraat Yüksek Mühendisi (Süt Teknolojisi Bölümü)
Tespitler Süt ve süt ürünlerinin yeterli miktarda tüketimi her yaş grubu için önem taşımaktadır. Ancak, ülkemizde süt içme alışkanlığı yaygın değildir. Yapılan araştırmalar ülkemizde bu besin grubunun tüketim düzeyinin önerilen miktarların çok altında olduğunu göstermektedir.
Sağlık Bakanlığımızın Görevleri İnsan sağlığının korunması Koruyucu sağlık hizmetleri Dünya Sağlık Örgütü nün 21. yüzyılda ulaşmayı hedeflediği öncelikli 21 sağlık hedefi, bu çerçevede Bakanlığımızın hedefleri; * 2015 yılına kadar ilk 6 ay anne sütü alan çocuk oranını %80 e çıkarmak * 2020 yılına kadar 5 yaş altı çocuk beslenme bozukluklarını %35 e düşürmek, iyot yetersizliği hastalıklarını % 90 azaltmak
Sağlık Bakanlığımızın Görevleri * 2010 yılına kadar kronik malnütrisyon, raşitizm, beslenme yetersizliği anemileri ve obezite oranını % 35, 2020 yılına kadar % 50 azaltmak * İyot yetersizliği hastalıklarını okul çocuklarında tümüyle, erişkinlerde 1/3 azaltmak * Beslenmeye bağlı kronik hastalıkların sıklığını en az % 10 oranında azaltmak * 2020 yılına kadar 40 yaş üzeri nüfusta obezite prevalansını % 10 azaltmak.
KÖTÜ BESLENİYOR! 4-5 ay sadece anne sütü % 70.6 İlköğretim çağındaki her 8 çocuktan biri bodur. Bu çocukların dörtte birinden fazlası ciddi şekilde bodurdur ve BKE ortalamanın üzerinde. (tnsa, 2003) Çay ve kolalı içeceklerin tüketimi %50 nin üzerinde, süt tüketimi % 15-25 oranında, onun da yarısı açık süt. ÜLKEMİZDE; ÇOCUKLARIMIZ
Ülkemizde Çocuk Beslenmesi Okul öncesi çocuklarda; Beslenme bozuklukları %16. İleri derecede malnutrisyon %2.1 Zayıflık-kısa boyluluk %14-25 Anemi %17-35 Parazitler %30-50 A ve B vit yetersizlikleri %15-37 D vit. yetersizlikleri %20 C vitamini yetersizlikleri %27 B2 yetersizlikleri %25-40 Basit guatr %30.3 Diş çürükleri %43-85 Kalsiyum yetersizlikleri %44-72 Şişmanlık %4.8-6
Süt Tüketimi ÜLKE TÜRKİYE İSPANYA İNGİLTERE YILLIK KİŞİ BAŞI TÜKETİM 23 lt 94 lt 106 lt FİNLANDİYA 134 lt Ülkemizde süt tüketim miktarı ortalamaların çok altındadır! Kaynak: Canadean Limited / 2007
Dünyada Okul Sütü Uygulamaları Danimarka İsveç Çek Cumhuriyeti Hollanda Portekiz İran 142 cm H O K K A I D O Sapporo 138 cm 134 cm 136 cm J A P A N H O N S H U 1900 1939 1960 SHIKOKU KYUSHU
Osteoporozla İlgili Gerçekler 50 yaşında bir kadının hayat boyu kalçasını kırma riski %17 dir. Kalçasını kıran kadınların 1/4 ü bir daha hiç ayağa kalkamayacaktır. Kadınlarımızın %40 ı 80 yaşına gelmeden en az bir omurgasını kıracaktır. 50 yaş ve üzeri kadınların %15 inin bileği kırılacaktır. Kalça kırığı ilk müdahale. 7,000$ İlk dört ayın sonunda maliyet. 12,000$ 1 yılın sonunda..20,000-35,000$
Türkiye Hastalık Yükü Çalışması,Sağlık Bakanlığı,2006 TEDAVİ GİDERLERİNİN ÖNEMLİ BİR BÖLÜMÜNÜ OLUŞTURMAKTADIR.
Hedeflerimiz Sağlık çalışanlarının sağlıklı süt ve süt ürünleri tüketimi konusuna dikkatlerinin çekilmesi Sağlıklı süt ve süt ürünleri tüketimi konusunda doğru mesajların halka iletilmesi Sağlıklı süt ve süt ürünleri tüketiminin öneminin vurgulanması Sağlık kuruluşlarından yararlanan halkın sağlıklı beslenme ve süt tüketiminin artırılması konusunda bilgilendirilmesi ve bu konuda toplum bilinci oluşturulması
Sağlık için Sağlıklı süt için! Programı - 2006 İSTANBUL KOCAELİ ANKARA İZMİR DENİZLİ KONYA MUĞLA ANTALYA ADANA K.MARAŞ OSMANİYE 950 1.706 7.163 228.067 SAĞLIK OCAĞI SAHA ÇALIŞANI KİŞİDE İST.ÇALIŞMA HALK
Osteoporozdan korunmak için Sağlık için Sağlıklı süt için! Programı - 2007 ISPARTA AFYON KÜTAHYA ANKARA ÇANKIRI KAYSERİ NEVŞEHİR TOKAT MERSİN HATAY ŞANLIURFA 750 1.520 17.817 322.045 SAĞLIK OCAĞI SAHA ÇALIŞANI KİŞİDE İST.ÇALIŞMA HALK
Osteoporozdan korunmak için Sağlık için Sağlıklı süt için! Programı - 2008 DÜZCE SAKARYA BOLU ESKİŞEHİR TOKAT ERZURUM MANİSA YOZGAT MUĞLA ANTALYA ADANA MALATYA 670 1.840 21.300 342.500 SAĞLIK OCAĞI SAHA ÇALIŞANI KİŞİDE İST.ÇALIŞMA HALK
2006 2008 / Erişim Hedef Kitle Sütü en az ve sağlıksız tüketen C / D S.E.S ev kadınları Kanal: Sağlık Ocakları Türkiye de yaklaşık 6.000 sağlık ocağı var. Sağlık ile ilgili mesajlarda, hele bu mesajlar geleneksel inanış ve davranışların kırılması ile ilgili ise, mesajı veren en etkili profil sağlık personelidir. Halkın % 68 i sağlık ocaklarından hizmet almaktadır. 2006: 11 il Sağlık Personeli: 1.706 Halk (Anketli) : 228.067 2007: 11 il Sağlık Personeli: 1.520 Halk (Anketli) : 322.045 2008: 12 il Sağlık Personeli: 1.840 Halk (Anketli) : 342.500 2006 /2008 TOPLAM ERİŞİM Sağlık Personeli : 5.066 Halk (anketli) : 892.612 Halk (dolaylı) : 3.570.448
2009 Proje İllerimiz KOCAELİ, BURSA, BALIKESİR, YALOVA, ÇANAKKALE ÇORUM, VAN, RİZE, KAYSERİ DENİZLİ, UŞAK GAZİANTEP, KONYA, KARAMAN, DİYARBAKIR
2009 yılı sonu itibarı ile Bakanlığımızın hedefi bu yıla kadar proje illerinde başarı ile yürütülen bu çalışmanın ülke geneline yaygınlaştırılması
İllerde Yürütülecek Çalışmalar Halk eğitimlerini yürütecek personelin eğitimi İlk etapta il ve ilçe merkezi sağlık ocağı/toplum sağlığı merkezlerinde çalışan personele konu ile ilgili eğitimlerin verilmesi ve zamanla il geneline yaygınlaştırılması Eğitim alan personelin halk eğitimlerine başlaması Programın diğer programlara entegrasyonu ile çalışmaların devam etmesi (Beslenme programlarına entegrasyon) Yapılan çalışmaların Bakanlığa rapor edilmesi (Resmi yazı ile bildirilecek)
Akış Planı Programdan sorumlu olan sağlık personelinin (proje sorumluları) eğitiminden sonra, eğitimcilerin öncelikle çalıştığı birimdeki arkadaşlarını bilgilendirmesi İl genelinde yapılan çalışmaların Bakanlığa bildirilmesi Bu çalışmanın sonraki yıllarda da diğer çalışmalarla (örneğin beslenme eğitimlerine) entegrasyonu sağlanarak devam ettirilmesi
Sizden Beklediklerimiz İletişim materyallerinin yerel mecralarda kullanılmasının ve yayınlanmasının sağlanması Sağlık merkezlerinde ve önereceğiniz diğer mecralarda afişlerin asılması ve broşürlerin dağıtılması (örnek broşürler mevcut) Sağlık kuruluşlarından faydalanan halkın bilgilendirilmesi
Belirlediğiniz hedef kitlelere yönelik eğitimler düzenlenmesi Örnek: Sizden Beklediklerimiz» Halk Eğitim Merkezleri» Okullar» Köy Eğitimleri,vb. Yerel yazılı ve görsel basın iletişimine destek Basın bültenlerinin yazılı basına servis edilmesi Özel haber ve röportajlar Basın sözcüleri
Osteoporoz risk testi Bu test çok basit bir şekilde, kişilerin osteoporoz riski taşıyıp taşımadığını belirlemede kullanılabilir * Uygulanan bireylerde osteoporoz riski varsa Riskli bireyler için hazırlanmış broşür * Uygulanan bireylerde osteoporoz riski yoksa Risksiz bireyler için hazırlanmış broşür verilebilir
Sağlıklı süt içmek güzeldir! Teşekkürler!