TİCARET VE SANAYİ ODASI BOSNA-HERSEK İŞ SEYAHATİ VE SONUÇ RAPORU (21-25 EYLÜL 2016)
BOSNA-HERSEK İŞ SEYAHATİ RAPORU İş Seyahatinin Adı :Saraybosna İş Seyahati İş Seyahatinin Tarihi :21-25 Eylül 2016 İş Seyahati Yapılan Yerler Hazırlayan :Saraybosna-Tuzla (Bosna-Hersek) :Mahmut EŞUT YURT DIŞI İŞ GEZİSİ PROGRAMININ DÜZENLENME GEREKÇESİ: Bosna-Hersek ve Ülkemiz arasındaki ticaret hacmi ile ilgili araştırma yapmak. Ülkedeki Ticaret Odaları ile ikili ilişkiler geliştirmek. Oda üyeleri ve Saraybosna da ki işadamları ile ikili görüşmeler geliştirmek. TUBSİAD (Türk Bosna Hersek İşadamları Derneği) ile ikili görüşmeler geliştirmek. Büyükelçilik yetkilileri ile görüşmeler yapılması, Saraybosna Hükümet Yetkilileri ile görüşmeler yapılması, ayrıca Ülkemiz ve bölgemiz başta olmak üzere Van ilinin sosyo-ekonomik ve kültürel potansiyeli ile ilgili tanıtımlar yapılarak protokoller imzalanması. Odamız Adına Katılım Yapan Firmalar: No Katılımcı İşletme Adı İli Faaliyet Alanı Vergi No Telefon 1. AHSEN OTOMOTİV İNŞ. SAN. VE TİC. LTD. ŞTİ. 2. ARFAY İNŞ. TURİZM PAZ. ORG. İTH.İHR.SAN.TİC.LTD.ŞTİ 3. SÜPHAN İNŞAAT TAAH.NAK.İTH.İHR.SAN.TİC.LTD. ŞTİ. Otomotiv 0100060676 5322631167 İnşaat 0740067501 5327714250 Kuyumculuk 7870010223 5323131086 4. ŞAHİNBEY TAVUKÇULUK ET ÜRÜNLERİ GIDA TİCARET LTD. ŞTİ. Tavukçuluk- Gıda 7900550330 5326650001 5. ÖZ-AKSA GIDA TURİZM VE PET. ÜRÜN. PAZ.SAN. VE TİC. 6. KARAMAN TÜKETİM MALLARI TEMİZLİK VE KAĞIT ÜRÜNLERİ İMALAT PAZARLAMA TİCARET Turizm 6620310746 5305209916 Toptan Gıda 5180063017 5057591224 7. ÖZ ABİLER KOMİSYON GIDA AKARYAKIT NAK. MED. TİC. VE SAN. Sebze-Meyve Komisyonculuğ u 6620590543 5322939243
8. GÖRSEL DOĞALGAZ TEMİZLİK BİLGİSAYAR İNŞAAT TİCARET Bilgisyar- İnşaat- Doğalgaz 4100633203 5 337239996 9. MEHMET SEYHAN DEMİR "MSD YAPI MÜHENDİSLİK" Yapı Mühendislik 2770295254 5057700880 10. SADETTİN ÇABUKER HARMAN TİCARET İnşaat Malzemeleri 2160081174 5332595087 11. MUSTAFA OKUR GIDA İTHALAT İHRACAT TİCARET Toptan gıda 2160081174 5332595087 12. HAZARBAY BİLGİSAYAR TEMİZLİK İNŞAAT SANAYİİ TİCARET Bilgisayar- İnşaat 5450177692 5326236655 13. ARVAS KUYUMCULUK VE TAŞIMACILIK HİZMETLERİ SANAYİ TİCARET Kuyumculuk 9650157849 5337468626 14. TEK STAR TEMİZLİK YEMEK BİLİŞİM TAŞIMACILIK İTHALAT İHRACAT SANAYİ TİCARET Temizlik Ürünleri 8330474904 5064790525 15. TEKİN TİCARET PETROL ÜRÜNLERİ PAZARLAMA 16. MAVİBEYAZ OTOMOTİV ORGANİZASYON GIDA TURİZM SANAYİ TİCARET LİMİTED ŞİRKETİ Otomotiv 8350058961 5327847464 GIDA 6130769245 5322323599 17. ATAJ GIDA VE TÜKETİM MALLARI PAZARLAMA YÜKSEK OVA GIDA 1040627967 5323663587 18. ER-PA GIDA PAZARLAMA TİCARET 19. BEYSAN GIDA VE PETROL ÜRÜNLERİ PAZARLAMA SANAYİ VE TİCARET GIDA 3360148656 5326743250 GIDA 1680136832 5322167870 20. BİŞAROĞLU MAKİNE TİCARET GIDA- KAFETERYA 1780116962 5322761120 21. HAMZA ÖMER YILMAZ "YILMAZ İZOLASYON VE YAPI KİMYASALLARI" İNŞAAT 9700471536 5458431448
22. YÖRÜK YAPI MADENCİLİK MÜHENDİSLİK NAKLİYAT İTHALAT İHRACAT TİCARET İNŞAAT 9830407722 5321306747 23. ALTINAL PETROL ÜRÜNLERİ TİCARET İTHALAT İHRACAT İTHALAT- İHRACAT 0610097840 5332548436 24. PARİNLER AKARYAKIT METAL SANAYİİ PAZARLAMA NAKLİYE İTHALAT İHRACAT TİCARET LİMİTED ŞİRKETİ AKARYAKIT 7210067265 5326161057 25. ERAD ELEKTRİK YAPI ELEMANLARI İNŞAAT TAAHHÜT TİCARET LTD. ŞTİ. ELEKTRİK- İNŞAAT MALZEMELERİ 3370382867 5374865634 26. ARTOS İNŞAAT TİCARET LTD ŞTİ TURİZM- RESTORANT 0850051297 5321349001 İKİLİ GÖRÜŞME YAPILAN FİRMALAR: Sıra No Katılımcı İşletme Adı Görüşme Yapılacak İşletme Görüşme Yapılacak İşletmenin Faaliyet Alanı Yeri Tarih 1. ŞAHİNBEY TAVUKÇULUK ET ÜRÜNLERİ GIDA TİCARET LTD. ŞTİ. 2. ÖZ ABİLER KOMİSYON GIDA AKARYAKIT NAK. MED. TİC. VE SAN. 3. KARAMAN TÜKETİM MALLARI TEMİZLİK VE KAĞIT ÜRÜNLERİ İMALAT PAZARLAMA TİCARET İstanbul Trgovina D.O.O. İstanbul Trgovina D.O.O. İstanbul Trgovina D.O.O. Gıda-Hayvancılık Saraybosna 22.09.2016 Gıda-Hayvancılık Saraybosna 22.09.2016 Gıda-Hayvancılık Saraybosna 22.09.2016
4. SADETTİN ÇABUKER HARMAN TİCARET 5. GÖRSEL DOĞALGAZ TEMİZLİK BİLGİSAYAR İNŞAAT SANAYİ VE TİCARET 6. YÖRÜK YAPI MADENCİLİK MÜHENDİSLİK NAKLİYAT İTHALAT İHRACAT TİCARET LTD.ŞTİ Covrk Company İnşaat Saraybosna 22.09.2016 Covrk Company İnşaat Saraybosna 22.09.2016 Covrk Company İnşaat Saraybosna 22.09.2016 7. ÖZ-AKSA GIDA TURİZM VE PET. ÜRÜN. PAZ.SAN. VE TİC. 8. ARTOS İNŞAAT TİCARET LTD ŞTİ Bosnasebil Tour D.O.O. Bosnasebil Tour D.O.O. Turizm Saraybosna 22.09.2016 Turizm Saraybosna 22.09.2016 9. HAZARBAY BİLGİSAYAR TEMİZLİK İNŞAAT SANAYİİ TİCARET 10. MUSTAFA OKUR GIDA İTHALAT İHRACAT TİCARET 11. TEK STAR TEMİZLİK YEMEK BİLİŞİM TAŞIMACILIK İTHALAT İHRACAT SANAYİ TİCARET Bm Logistick D.O.O. Temizlik-Gıda Saraybosna 22.09.2016 Bm Logistick D.O.O. Temizlik-Gıda Saraybosna 22.09.2016 Bm Logistick D.O.O. Temizlik-Gıda Saraybosna 22.09.2016
12. TEKİN TİCARET PETROL ÜRÜNLERİ PAZARLAMA Sers D.O.O. Otomotiv-Taşımacılık Saraybosna 22.09.2016 13. AHSEN OTOMOTİV İNŞ. SAN. VE TİC. LTD. ŞTİ 14. ER-PA GIDA PAZARLAMA TİCARET 15. BEYSAN GIDA VE PETROL ÜRÜNLERİ PAZARLAMA TİCARET 16. MAVİBEYAZ OTOMOTİV ORGANİZASYON GIDA TURİZM SANAYİ TİC. 17. PARİNLER AKARYAKIT METAL SANAYİİ PAZARLAMA NAKLİYE İTH.İHR.TİC.LTD.Ş Tİ. 18. SÜPHAN İNŞAAT TAAH.NAK.İTH.İ HR.SAN.TİC.LTD. ŞTİ. 19. ERAD ELEKTRİK YAPI ELEMANLARI İNŞAAT TAAHHÜT TİCARET LTD. ŞTİ. Sers D.O.O. Otomotiv-Taşımacılık Saraybosna 22.09.2016 Dersaadet D.O.O. Gıda- Turizm Saraybosna 22.09.2016 Dersaadet D.O.O. Gıda- Turizm Saraybosna 22.09.2016 Dersaadet D.O.O. Gıda- Turizm Saraybosna 22.09.2016 Ak. D.O.O. İnşaat Saraybosna 22.09.2016 Ak. D.O.O. İnşaat Saraybosna 22.09.2016 Ak. D.O.O. İnşaat Saraybosna 22.09.2016
20. MEHMET SEYHAN DEMİR "MSD YAPI MÜHENDİSLİK" 21. BİŞAROĞLU MAKİNE SANAYİ VE TİCARET 22. HAMZA ÖMER YILMAZ "YILMAZ İZOLASYON VE YAPI KİMYASALLARI" 23. ALTINAL PETROL ÜRÜNLERİ TİCARET İTHALAT İHRACAT 24. ARFAY İNŞ. TURİZM PAZ. ORG. İTH.İHR.SAN.TİC. LTD.ŞTİ 25. ARVAS KUYUMCULUK VE TAŞIMACILIK HİZMETLERİ SANAYİ TİCARET 26. ATAJ GIDA VE TÜKETİM MALLARI PAZARLAMA Angel Group İnşaat-Mühendislik-Makine Saraybosna 22.09.2016 Angel Group İnşaat-Mühendislik-Makine Saraybosna 22.09.2016 Angel Group İnşaat-Mühendislik-Makine Saraybosna 22.09.2016 Tepih Trade D.O.O. İnşaat Malzemeleri-İthalat Saraybosna 22.09.2016 Tepih Trade D.O.O. İnşaat Malzemeleri-İthalat Saraybosna 22.09.2016 Irmak Zlato D.O.O. Kuyumculuk Saraybosna 22.09.2016 Uvak D.O.O. Gıda Saraybosna 22.09.2016 KATILIM YAPAN FİRMALARIMIZIN NACE KODLARI: 47.41-71.12 46.43 46.39 46.73 52.21 41.20 81.20-45.32-47.11-56.10-47.25-46.90-22.22-46.73-46.32-46.46-41.20-56.10-32.12-45.11-46.17-46.43
MALİ BİLGİLER Katılımcı başına gidişdönüş ulaşım gideri Programa Katılacak Sayısı Kişi Toplam Giderleri Ulaşım Tahmini Giderleri Ulaşım 2400 TL 26 62.400 TL Tahmini Giderleri Konaklama Katılımcı başına bir gecelik konaklama gideri (Ekstra giderler hariç) Konaklama Yapılacak süre (gece) Programa Katılacak Kişi Sayısı Toplam Giderleri 275 TL 4 Gece 26 28.600 TL Konaklama Tahmini Giderler Diğer Katılımcı başına tercüme ve rehberlik hizmetleri, fuar giriş ücretleri, toplantı organizasyon giderleri Programa Katılacak Sayısı Kişi Toplam Giderler Diğer 200 26 5.200 TL TOPLAM TAHMİNİ GİDER 96.200 TL
ZİYARET EDİLECEK YERLER Ziyaret Edilecek Yerler Türk Bosna-Hersek İşadamları Derneği-Saraybosna Ticaret Odası- Tuzla Ticaret Odası- Ziyaret Tarihi 22-23-24 Eylül 2016 Ziyaret ile ilgili Açıklama/Amaç/İçerik Sosyal Ekonomik/Ticari ve kültürel işbirliği MESLEK KURULUŞLARI İLE TOPLANTILAR Saray Bosna Ticaret Odası-Tuzla Ticaret Odası Türk Bosna Meslek Kuruluşu Adı İşadamları Derneği (TUBSİAD) Ziyaret Tarihi Yeri Toplantı ile ilgili Açıklama/Amaç/İçerik 22 Eylül 2016 TUBSİAD ve Saraybosna Ticaret Odası ile ikili görüşmeler. 23-24 Eylül 2016 Tuzla Ticaret Odası ile görüşmeler ve işyeri ziyaretleri Saray Bosna-Tuzla İkili İlişkilerin Geliştirilmesi-Ticari İşbirliği görüşmeleri yapılması- Kurumlar arası protokoller imzalanması PROGRAM DETAYI 21.09.2016 Van-İstanbul/ İstanbul-Saray Bosna varış konaklama 22.09.2016 Türk Bosna İş adamları Derneği (TUBSİAD) ile görüşme ve protokol imzalanmasıortak basın toplantısı 22.09.2016 Saraybosna Ticaret Odası ile görüşmeler-sektörel Gruplar arasında ikili görüşmeler. 23.09.2016 Tuzla Ticaret Odası ile görüşmeler-işyeri ziyaretleri-protokol imzalanması ve firma ziyaretleri 24.09.2016 Tuzla Ticaret Odası ikili görüşme yapılacak firmaların ziyareti. 25.09.2016 Saray Bosna-İstanbul İstanbul-Van dönüş
YAPILAN ÖN ÇALIŞMALAR Yazışmalar; Dışişleri Bakanlığı İkili Ekonomik İlişkiler Genel Müdürlüğü Ekonomi Bakanlığı Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği Bosna Hersek İş Geliştirme Merkezi (BİGMEV) Türk Bosna İşadamları Derneği (TUBSİAD) Vali Yardımcısı Önder Can ın davet yazısı GÖRÜŞMELER; DEİK ve Saraybosna Büyükelçiliği Ticaret Müşaviri Sedat Yıldız ile görüşme yapılmış kendilerine detaylı bilgi verilmiştir. 23.08.2016 tarihinde KOSGEB e Başvuru Formu teslim edilmiştir. TUBSİAD tarafından genel davet yazıları ve çalışma programı resmi yazı ile odamıza gönderilmiştir. Ayrıca TUBSİAD tarafından protokol hazırlanmış 23 Eylül günü Odamız ve TUBSİAD arasında imzalanacaktır. Saraybosna Ticaret Odası ve Tuzla Ticaret Odaları ile yapılan yazışmalar ve mail üzerinden aktarılan bilgiler. SONUÇ KISMI 21.09.2016 tarihinde Van dan Saraybosna ya hareket edilerek otellere yerleşilmiştir. 22.09.2016 tarihinde Türk Bosna Hersek İşadamları Derneği (TUBSİAD) öncülüğünde aynı zamanda Saraybosna ticaret Odası üyesi olan İşadamları ile sektörel ikili görüşmeler yapılmıştır. Görüşmelerin ardından TUBSİAD ve Van TSO arasında işbirliği protokolü imzalanmıştır. (Büyükelçilik ziyaret edilerek Büyükelçilikte Ziraat Bankası Genel Müdürü ve Türk Havayolları Genel Müdürü tarafından heyetimize sunum yapılmıştır. Ayrıca Ticaret Müşaviri Sedat Yıldız Bosna-Hersek te yatırım yapılabilecek sektörlerle ilgili sunum yapmıştır.) 23.09.2016 tarihinde Tuzla Ticaret Odası ziyaret edilmiştir. Ziyarette Tuzla Kanton Başbakanı Bego Gutic, Kalkınma ve Girişimcilik Bakanı Nermin Hodžić ve Tuzla Ticaret Odası Başkanı Nedret KİKANOVİÇ tarafından karşılanan heyetimize sunumlar yapılmıştır. Daha sonra ikili görüşmelere geçilmiş sektörlerle ilgili bilgiler alınmıştır. Genel Sekreteri Edina Kurtic tarafından heyetimize bir sunum yapılmıştır. 24.09.2016 tarihinde Saraybosna Ticaret Odası ziyaret edilmiştir. Bosna-Hersek Federasyonu Ticaret Odası Başkanı Mirsad YAŞARSPAHİC tarafından karşılanan
heyetimiz basın açıklaması ve ikili görüşmelerin ardından 22.09.2016 tarihinde ikili görüşme yapılan firmaların işyerlerini ziyaret etmiştir. 25.09.2016 Saraybosna dan Van a harekete edilmiştir. SONUÇ: Sonuç olarak ikili görüşmeler neticesinde iki ülke arasında gerçekleşen ticaret hacminin artırılmasına yönelik gıda, hayvancılık, inşaat sektörleri noktasında işbirliği yapılmasına karar verilmiştir. Özellikle turizm sektörüne yatırım noktasında acil destek verileceği görüşme yapılan yetkililer tarafından belirtilmiştir. bu noktada 2 ve 3 yıldızlı otel sıkıntısı çeken Bosna- Hersek e turizmci katılımcılarımız tarafından yatırım yapılmak üzere tekrar Bosna- Hersek e ziyaret düzenlenmesi kararı alınmıştır. Ülkemize kırmızı et ihraç eden ve ülkemizden beyaz et ithal eden Bosna-:Hersek de geniş mera alanlarının olması ve hayvancılık sektörünün teşvikle desteklenmesinden kaynaklı işadamlarımız tarafından 23 kişilik ortak arazi yatırımı konusunda TUBİSAD öncülüğünde araştırmalar yapılmasına karar verilmiştir. ÖNEMLİ: Ayrıca ikili görüşmelerde isimleri olmamasına rağmen; MADİ Hayvancılık-Tarım yetkilisi Nermin SRKALOVİC-TENNA Gracanica yetkilisi Jukan SLEMA- Renault Direktörü MaroZECEVİC-DİTA Endüstri Malzemeleri yetkilisi Nedzad GAVRANOVİC- TRADICIONALNİ OBRT Sebze/meyvecilik yetkilisi Rusmir OKANOVİC-PROSOLTECH yetkilisi Armin EFENDİC ile ikili görüşmelerde apılmıştır. GEZİNİNBASINA YANSIYAN ŞEKLİ; Van Ticaret ve Sanayi Odası öncülüğünde Vanlı işadamlarının katılımı ile Bosna- Hersek de ticari ve ekonomik görüşmeler gerçekleştirildi. Çalışma programına Van TSO Yönetim Kurulu ve Meclis Üyelerinin yanı sıra 25 işadamı katılım sağladı. İlk olarak Aliya İzzet Begoviç in kabrini ziyaret eden Van TSO heyeti dört gün süren bir çalışma gerçekleştirirdi. Saraybosna Çalışma Programı;Saraybosna büyükelçisi Sayın Cihad ERGİNAY tarafından karşılanan Van TSO heyeti, Ticaret Müşaviri Sayın Sedat YILDIZ ın Bosna- Hersek ile ilgili yapmış olduğu sunumun ardından Ziraat Bankası Bosna-Hersek Genel Müdürü Sayın Ali Rıza AKBAŞ ve Türk Hava Yolları Bosna-Hersek Genel Müdürü Sayın Salih KANSU Van TSO heyetine brifing verdiler.
Ziraat Bankası Bosna-Hersek Genel Müdürü Sayın Ali Rıza AKBAŞ; iki ülke arasında ki ticaret hacmini genişletilmesi noktasında tüm girişimleri destekleyeceklerini belirterek Vanlı işadamlarının mutlaka bu fırsatı değerlendirmesi gerektiğini kaydetti. Görüşmeye katılan Bosna-Hersek Federasyonu Ticaret Odası Başkanı Mirsad YAŞARSPAHİC ise Türkiyeli işadamları ile yakın temaslarda olduklarını kaydederek Van TSO heyetini ağırlamaktan mutluluk duyduklarını belirtti. Toplantıların ardından Vanlı işadamları ve saraybosnalı işadamları ikili görüşmelerde bulundular. TUBSİAD (Türk Bosna-Hersek İşadamları Derneği) Çalışma Programı;Bosna- Hersek Yunus Emre Enstitüsünde yapılan toplantıda TUBSİAD Başkanı Sayın Abdurrahman UVAK yapılabilecek ticari girişimler ve yatırımlarla ilgili bir brifing vererek, Van TSO heyetinin Bosna-Hersek çalışma programının olumlu geçmesi için ellerinden geleni yaptıklarını belirtti. Avrupa Birliğine girme aşamasında olan Bosna- Hersek pazarında Türkiyeli işadamlarının daha fazla ticari girişimlerde bulunması gerektiğini ifade eden UVAK, TUBSİAD olarak üstümüze düşen görev neyse yapmaya hazırız yeter ki işadamlarımız iki ülke arasındaki iş hacmini artırsınlar ifadelerini kullandı. Ayrıca Van TSO ve TUBSİAD arasında işbirliği protokolü imzalandı. Tuzla Kantonu Çalışma Programı;Saraybosna Çalışma Programının ardından Tuzla Kantonu na geçen Van TSO heyeti Tuzla Kanton Başbakanı Bego Gutić Kalkınma ve Girişimcilik Bakanı Nermin Hodžić ve Tuzla Ticaret Odası Başkanı Nedret Hodžić tarafından karşılandı. Ortak basın toplantısının ardından kurumsal çalışmaların anlatıldığı toplantıda, Vanlı İşadamları ve Tuzla Kantonu İşadamları ikili görüşmelerde bulundular. Son olarak Tuzla Kantonu Büyükşehir Belediye Başkanı Jasmin İMAMOVİC i ziyaret eden heyet üyeleri burada Tuzla Kantonu ile ilgili bilgiler alarak belediyenin henüz tamamlamış olduğu ve Avrupa da ikincilik ödülü alan Tuzla Kantonu Milli Parkı nı ziyaret ettiler. Çalışma programlarının ardından bir açıklama yapan Van TSO Başkanı Necdet TAKVA, İlimizi en iyi şekilde temsil ettik ve ekonomik anlamda önemli girişimlerde bulunacağımızı düşünüyorum ifadelerini kullanarak işinden ve zamanından feragat ederek bu çalışma programına eşlik eden işadamlarına tek tek teşekkür etti. TAKVA çalışma programlarını organize eden TUBSİAD Başkanı Abdurrahman UVAK ve Genel Sekreteri Şehmuz ALTIN a da şükranlarını iletti.