İÇİNDEKİLER 1. Ürün Geliştirme Süreci... 2 1.1. Tarihsel Değişim... 2 1.2. Proje Ekibi... 3 1.3. Süreç Aşamaları... 4 2. Ürün Yaşam Döngüsü Yönetimi (PLM)... 6 2.1. PDM den PLM e geçiş... 6 2.2. PLM ve Uygulamaları... 14 3. EGE PLM Merkezi... 15 3.1. EGE PLM Merkezi nin Oluşumu...15 3.2. Donanım ve Eğitim Olanakları... 22 1
Ürün Geliştirme Süreci Ürün geliştirme sürecindeki tarihsel değişim ve iş akışı: Tarihsel gelişim sırasıyla; - Seri mühendislik (sequential/traditional engineering) - Eşzamanlı mühendislik (concurrent engineering) - Disiplinlerarası kurumsal mühendislik (interdisciplinary enterprise engineering) 2
Ürün Geliştirme Süreci Proje Ekibi Oluşumu 3
4 Ürün Geliştirme Süreç Aşamaları
Ürün Geliştirme Süreç Aşamaları Ana Çıktılar Prototip Ürün (STL,DTM,DMU), Ürün / Malzeme Ağacı, Teknik Resimler, Proses Planları, Kalite Planları, Tasarım Gözden Geçirme Raporları (DMU ve/veya çalışabilir prototipte ürün fonksiyonları ve üretim şekli gözden geçirilir) 5
Ürün Yaşam Döngüsü Yönetimi (PLM) Ürün yaşam döngüsü yönetimi (Product Lifecycle Management - PLM) olarak adlandırılan bu ortak platformda, ürüne ait tüm mühendislik, imalat, servis ve atık değerlendirme aşamalarını dijital ortamda saklanıp, kontrol edilip, farklı profildeki kullanıcıların hizmetine sunulmaktadır. PLM, bir ürünün fikir aşamasından başlayarak, ömrünü tamamlayıp, sökülüp yeniden dönüşümüne kadar tüm süreçlerin yönetilmesidir. PLM 80 lı yılların ortasında ürün tanımlama veri yönetimi olarak algılanan PDM (Product Data Management), teknik ve organizasyonel olarak işletme proseslerinin yönetimini kapsamaktaydı. PDM, önceleri mühendislik veri yönetimi (Engineering Data Management - EDM) olarak da algılanmaktaydı. EDM, dijital ortama aktarılmış kâğıt dokümanlar ve/veya ürünü direkt ilgilendirmeyen dokümanların yönetimini kapsamaktaydı. 6
Ürün Yaşam Döngüsü Yönetimi (PLM) PDM, manuel veya bilgisayar ortamında üretilen dokümanların düzenlenmesi ve sınıflandırılması olarak algılanıyordu. Dokümanlar 2D çizimler, 3D modellemeler, yazılı dokümanlar, mühendislik hesaplamalarını vb. içermekteydi. 7
Ürün Yaşam Döngüsü Yönetimi (PLM) Günümüzde PDM, teknik ve organizasyonel olarak, proses, proje, iş, tanımlı ve tekrarlı üretilebilen ürün konfigürasyon yönetim modellerini kapsamaktadır. 8
Ürün Yaşam Döngüsü Yönetimi (PLM) ABD de Ford Pickup F150 aracında 16 farklı ürün özelliği müşterinin seçimine sunulmaktadır. Müşteriye ürün satışını cazip kılmak için sunulan uygulama sonucunda 654x10 12 farklı ürün kombinasyonu ortaya çıkmaktadır. Ürün çeşitliliğinin müşteri beklentilerini karşılayacak şekilde giderek artması, ürün geliştirme sürecini destekleyen mevcut bilgisayar destekli tasarım (CAD) ve PDM yazılımlarıyla zorlaşmıştır. PDM üzerine yapılandırılmış olan PLM bir taraftan müşteri ve tedarikçiler arasındaki ilişkinin ve bilgi akışının internet ortamında olmasını sağlarken diğer taraftan da farklı mühendislik işbirliklerinin sağlandığı platformdur. 9
Ürün Yaşam Döngüsü Yönetimi (PLM) Bu ürün veri yönetim sistemlerinden PLM ön plana çıkarak, PDM den PLM e geçiş gerçekleşmiştir. PLM, kısaca doğru kişinin, doğru bilgiye, doğru zamanda ulaşmasını sağlayan IT platformudur. PLM in ana omurgasını ürün geliştirme süreç aşamaları oluşturmaktadır. 10
Ürün Yaşam Döngüsü Yönetimi (PLM) Ürünün pazara sunum süresi kadar (Time to Market -TTM) ürünün müşteriye toplam maliyeti (Total Cost of Ownership -TCO) de oldukça önemlidir. Ürün maliyetinin %70 i ürün tasarım aşamasında oluşmaktadır. Süreç boyunca ürün maliyetinin oluşumu, süreci takip eden diğer adımlarda tamamlanmaktadır. Ürün geliştirme sürecinin ilk evrelerinde (müşteri talepleri, ürün planlama, ürün tasarımı) değişim maliyetleri düşüktür. Ürün Geliştirme Süreç Aşamasında Ürün Maliyet Oluşumu ve Değişim Maliyetleri 11
Ürün Yaşam Döngüsü Yönetimi (PLM) PLM ürün odaklı olup geniş yelpazede gıdadan beyaz eşya ürünlerine, otomotivden havacılık ve uzay sanayi ürünlerine, hızlı tüketim mallarından, ilaç endüstrisine, yazılımdan ev gereçlerine, haberleşmeden biyomedikal cihazlara, enerji santrallerinden oyuncak sektörüne, makina ekipmanlardan mega yapılara kadar faklı ürün gruplarında uygulama alanı bulmaktadır. 12
PLM in Temel Özellikleri ve Avantajları PLM in finansal performans, süre azaltma, kalite geliştirme ve iş geliştirme açısından sağladığı avantajlar. 13
Ürün Geliştirme Sürecinde Sanal Uygulamalar 80 li yıllarda ürün geliştirme sürecinde aktif olarak kullanılan fiziksel prototiplerin yerini 2000 li yıllardan sonra Digital Mock-up (DMU) ve sanal gerçeklik (Virtual Reality -VR) almıştır. Böylece ürün geliştirme sürecindeki değişiklikler, sürece paralel olarak hızlı bir şekilde gerçekleşir. Bu aşamada ürün ile ilgili geri bildirimler, oluşturulan fiziksel ve dijital prototiplerde yapılan doğrulamalar sayesinde değişim maliyetlerinin azaltılması sağlanır. 14
EGE PLM Merkezi nin Oluşumu PLM konusunda ilk toplantı 12 Haziran 2012 de Dassault ve infotron firmaları ile gerçekleştirildi. PLM Uygulaması olan, Alman Üniversiteleri (2013-2014) ziyaret edilerek işbirlikleri gerçekleştirildi. EÜ Öğretim Üyesi Doç. Dr. Ing. Sami SAYER, TU- Kaiserslautern de bir ay süre ile PLM konusundaki araştırma ve uygulamaları incelemiştir. PLM Konusunda 13-14 Kasım 2014 çalıştay düzenlendi. Ege Üniversitesi nde kurulacak olan PLM Merkezinin ismi ÜRÜN YAŞAM DÖNGÜSÜ YÖNETİMİ MÜKEMMELİYET ARAŞTIRMA VE UYGULAMA MERKEZİ (EGE PLM) olarak belirlendi. 03 Nisan 2015 tarihli Resmi Gazete yayını ile Türkiye nin ilk PLM Merkezinin kurulumu Ege Üniversitesi bünyesinde gerçekleştirildi. PLM - Lazer konularında, teknolojik gelişmeleri takip etmek ve Ege Üniversitesi ile konusunda lider olan Alman üniversitelerindeki akademisyenlerle işbirliğini geliştirmek amacıyla Prof. Dr. Semih ÖTLEŞ başkanlığında, Prof. Dr. H. Semih GÜNEŞ (Ege Meslek Yüksekokulu Müdürü), Doç. Dr. - Ing. Sami SAYER (Uzmanlık Alanı: Ürün Geliştirme Süreci ) ve Doç. Dr. - Ing. Hüseyin ÖZDEN den (Uzmanlık Alanı: Lazer Teknolojisi) oluşan bir komisyon kurulmuştur. PLM kapsamında 2013-2014 yılları arasında ziyaret edilen üniversite ve araştırma kurumları; Kaiserslautern Teknik Üniversitesi (TU Kaiserslautern), Kaiserslautern Uygulama Üniversitesi (FH Kaiserslautern), Trier Uygulama ve Araştırma Üniversitesi (HS Trier), Berlin Teknik Üniversitesi (TU Berlin), Bochum Ruhr Universitesi (RUB), 15
EGE PLM Merkezi nin Oluşumu Prof. Dr. Ing. Martin EIGNER, Ege Üniversitesi EBİLTEM, 08.05.2014 Prof. Dr. Ing. Martin EIGNER, Ege Üniversitesi Mühendislik Fakültesi, 08.05.2014 16
PLM Çalıştayı TÜBİTAK tarafından, 2014 Türk-Alman Eğitim, Araştırma ve Bilim Yılı 2223-D İşbirliği ve Öncelikli Alanlarla İlgili Etkinlik Düzenleme Desteği kapsamında, desteklenen PLM çalıştayı 13-14 Kasım 2014 tarihlerinde Wyndham Grand İzmir Özdilek Otel de gerçekleşmiştir. Akademisyenler; Prof.Dr.-Ing. Martin Eigner (TU-Kaiserslautren), Prof.Dr.-Ing. Michael Abramovici (RUB), Prof.Dr.-Ing. Rainer Stark (TU-Berlin), Dipl.-Ing. Mehmet Kürümlüoğlu (Fraunhofer Institut), Xavier Fouger (Dassault), Dipl. Kfm. Tech. Patrick Schaefer (TU-Kaiserslautern) Proje Yürütücüsü: Prof. Dr. H. Semih Güneş 17
PLM Çalıştayı Firma Temsilcileri; Miler Seiler (Contect), Koray Kılıç (Vestel), Serdar Elçe (Elbe), Dipl.-Ing. Ayhan Kurtuldu (KPEC), Efe Gürman (CMS) Serdar Susoy (Folkart) Barış Şenyener (Ford Otosan), Sami Tarık Veske & Murat Arda Çakmak (TUSAŞ TAI), Barış Yücelay & Emrah Bilgiç (Arçelik), Kenan Kolday (Cummins), Misch Baert (Fokker Elma) PLM Konferansı Dipl. Ing. Mehmet KÜRÜMLÜOĞLU (Fraunhofer IAO) Ege Üniversitesi EBİLTEM Konferans Salonu, 17 / 02 / 2015 18
PLM Konulu Panel Konuşmacılar: Prof. Dr. Hasan YILDIZ (Ege Üniversitesi) Doç. Dr. Ing. Sami SAYER (Ege Üniversitesi) Dipl. Ing. Mehmet KÜRÜMLÜOĞLU (Fraunhofer Institute - IAO) Yük. Müh. Efe GÜRMAN (CMS Jant Makina Sanayii A.Ş.) Ege Üniversitesi Mühendislik Fakültesi Turgut Yazıcıoğlu Konferans Salonu, 17 / 02 / 2015 19
EGE PLM Merkezi nin Oluşumu Müdür Prof. Dr. Semih ÖTLEŞ Müdür Yardımcıları Prof. Dr. Hasan YILDIZ Doç. Dr. Ing. Sami SAYER Yönetim Kurulu Prof. Dr. Semih ÖTLEŞ Prof. Dr. Süheyda ATALAY Prof. Dr. H. Semih GÜNEŞ Prof. Dr. Figen ERTEKİN Doç. Dr. Ing. Hüseyin ÖZDEN Doç. Dr. Ninel ALVER Doç. Dr. Musa ALCI 20
Danışma Kurulu Prof. Dr- Ing. Martin Eigner Lehrstuhl für Virtuelle Produktentwicklung (VPE) TU Kaiserslautern Kaiserslautern / ALMANYA Prof. Dr.-Ing. Michael Abramovici Lehrstuhl für Maschinenbauinformatik (ITM) Ruhr Universitesi Bochum / ALMANYA Prof. Dr.-Ing. Rainer Stark Fraunhofer Institute for Production Systems and Design Technology (IPK) TU Berlin Berlin / ALMANYA Dipl. Ing. Ayhan Kurtuldu General Manager - Senior Consultant KPEC GmbH Kaiserslautern / ALMANYA Dipl. Ing. Mehmet Kürümlüoğlu DEP Head of Competence Centre R&D Management Fraunhofer Institut für Arbeitswirtschaft und Organisation (IAO) Stuttgart / ALMANYA Tarık Uslu CMS Jant ve Makina Sanayii A.Ş - Genel Müdürü İzmir / TÜRKİYE Aziz Meydan HMS Makina A.Ş. - Genel Müdürü Manisa / TÜRKİYE Yalçın Yılmazkaya Havacılık ve Uzay Kümelenmesi Derneği - Genel Sekreteri İzmir / TÜRKİYE Sami Tarık Veske TUSAŞ - Türk Havacılık ve Uzay Sanayii A.Ş. - Entegre Ürün Destek Şefi Ankara / TÜRKİYE Halil Turan Vestel A.Ş. - AR-GE Müdürü Manisa / TÜRKİYE İbrahim Sami Erel Milli Savunma Bakanlığı, Savunma Sanayii Müsteşarlığı (SSM) Lojistik Planlama ve Koordinasyon Müdürü Ankara / TÜRKİYE 21
EGE PLM Merkezi Donanım ve Eğitim Olanakları Masaüstü Sistem (30 Adet) İşlemci :Intel Core i7 3770 3.4GHz Ana Bellek :16 GB Dual DDR3 1600 MHz Harddisk1 :128 GB SSD Harddisk 2 : 500 GB SATA HDD Optik Sürücü : DVD RW Dual Sürücü Ekran Kartı : Quadro K2000 2 GB (192 Bit) DDR5 PCI-E x16 Güç Kaynağı : 600 W 80 PLUS Ekran : HP Z 24i IPC LED Monitör (1920x1200) Kurulu Programları CONTACT SOFTWARE in PLM uygulaması ile ilgili CIM DATABASE PDM / PLM yazılımı kurulmuştur. Server HP PROLIANT DL 380P Gen 8 İşlemci : Intel XEON E5 2630 2.6 GHz İşlemci Sayısı : 2 Ana Bellek : 128 GB Harddisk : 2 TB İşletim Sistemi : Windows Server 2008 R2 22
EGE PLM Merkezi nin Oluşumu Modular PLM sistem özelliği, BOM, CAD, Workflow (iş akışı) takibi, etkileşimli proje yönetimi, mühendislik tasarım süreçlerinin paylaşımı, Farklı CAD sistemlerindeki verileri sorunsuz olarak destekleyebiliyor, EGE PLM Merkezi Donanım ve Eğitim Olanakları CONTACT SOFTWARE in PLM uygulaması ile ilgili (CIM DATABASE PDM/PLM yazılımı kurularak), ilk PLM eğitimi akademisyen ve lisans üstü öğrencilerine 27-29 Mayıs 2015 tarihleri arasında verilmiştir. Admin eğitimleri Eylül / 2015 de tamamlanacaktır. 23
İletişim Bilgileri: Tel: 0232 311 44 50 Adres: EGE ÜNİVERSİTESİ ÜRÜN YAŞAM DÖNGÜSÜ YÖNETİMİ MÜKEMMELİYET ARAŞTIRMA VE UYGULAMA MERKEZİ (EGE PLM) Bornova 35100, İzmir / TÜRKİYE www.egeplm.ege.edu.tr Hazırlayan Doç. Dr. Ing. Sami SAYER Grafik Tasarım EÜ Rektörlüğü Grafik Tasarım Birimi 24
NOTLAR
NOTLAR